Imigracji w Besancon jest Instalacja Besançon ludzi zwanych „imigranci”, nie rodzi się w mieście lub w pobliżu ( Franche-Comté / hrabstwa Burgundii , Sequania ). Dziś dotyczy to osób, które najczęściej nie mają francuskiego obywatelstwa i pochodzą z innego kraju niż Francja . Pierwszymi imigrantami byli Sequanes , a następnie Rzymianie, którzy najechali ten region, zanim miasto zostało przyłączone do królestwa Franków . Jednak pierwsze prawdziwe migranci byli Żydzi , którzy osiedlili się w stolicy Comtois od średniowiecza aż po XIX th wieku.
Miasto zostało ponownie silnym wpływem włoskiego społeczeństwa w renesansie , a szwajcarski przeniósł się do miasta z XVIII -tego wieku i założył większość branży zegarków . XIX wieku żołnierze kolonialni z kolonii Imperium - głównie mieszkańcy Afryki Północnej i kilku Azjatów - wylądowali we Francji, aby wesprzeć armię francuską. W wyniku I wojny światowej, a zwłaszcza w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku, rozpoczęła się imigracja z Włoch , Hiszpanii , Portugalii i Europy Wschodniej w celu zaspokojenia popytu na siłę roboczą w fabrykach. Po drugiej wojnie światowej masowa imigracja miała miejsce po drugiej wojnie światowej ze strony ludności pochodzącej z Maghrebu, Półwyspu Iberyjskiego i Włoch do lat 80. XX wieku w związku z tymi samymi potrzebami siły roboczej, a zwłaszcza w celu budowy nowych dużych grup .
Wreszcie ostatnie fale imigracji dotyczą migrantów z Europy Wschodniej - zwłaszcza z Bałkanów i byłej Jugosławii -, Afryki Subsaharyjskiej, a także - choć w mniejszym stopniu - Azji Południowej . Osiedlanie się tych nowych populacji przez stulecia znacząco zmieniło miasto i nadało mu kosmopolityczne i wieloosobowe oblicze. Wraz z tymi przepływami ludności pojawiły się nowe kultury i religie, z których najstarszym jest niewątpliwie judaizm , a ostatnio islam i buddyzm .
Ta sekcja dotyczy ogólnie historii imigracji do Besançon; Jeśli chodzi o wpływ tych nowych populacji w mieście, zobacz sekcję dotyczącą wpływu imigracji do Besançon .
Historia imigracji do Besançon sięga kilku stuleci, a nawet kilku tysiącleci, jeśli weźmiemy pod uwagę różne inwazje, z którymi stanęła stolica Comtoise. Imigranci jako tacy osiedlali się w mieście najczęściej z dwóch powodów: problemów społeczno-ekonomicznych (poszukiwanie pracy, lepsze warunki życia itp.) Oraz ucieczki z krajów pochodzenia z powodu konfliktów politycznych (wojny, prześladowania itp.) ; my również pamiętać, w mniejszym stopniu, obecność żołnierzy obcych od 1870 do 1945 roku , większość z nich osiedliła się w Besançon. W mieście jest reprezentowanych wiele narodowości, prawie tyle samo, ile jest krajów na świecie; jednak wszystkie te populacje imigranckie mają jedną wspólną cechę: przez wieki pozostawiły widoczne ślady w mieście.
Miasto Besançon było kiedyś wielokrotnie pod panowaniem ludów i imperiów. Chociaż nie możemy mówić o samej imigracji, ale raczej o inwazjach, musimy podkreślić znaczenie tych nie-rdzennych populacji, które miały decydujący wpływ na miasto i jego region na poziomie demograficznym, historycznym, kulturowym i architektonicznym.
W II -go wieku pne, oppidum jest posiadanie Sequani ludzie galijski (patrz Celtowie ), którzy kontrolują ogromny obszar rozciągający się od Rodanu , na Saone , na Jurze i Wogezów . Obecność obiektów publicznych w tym czasie potwierdzają kampanie wykopaliskowe; najstarsze odkryto podczas prewencyjnych wykopalisk prowadzonych na miejscu erozji wałów obronnych w 2001 roku . Miasto było otoczone murem bankowym ( murus gallicus ), którego ślady odkryto w tym samym miejscu. Oppidum , nazwany Vesontio (w języku łacińskim ), był wówczas ośrodkiem gospodarczym Sequania i jest z tego powodu, że był to upragniony przez Niemców , a następnie przez eduowie przed Juliusz Cezar podbił ją. W 58 pne . Po bitwie pod Vesontio miasto przechodzi całkowicie pod panowanie rzymskie ; Rozpoczyna się wtedy kontakt z Półwyspem Apenińskim , czego najsilniejszym świadectwem jest niewątpliwie dzieło tego samego Juliusza Cezara, La Guerre des Gaules , które stanowi jeden z pierwszych zapisanych śladów miasta (patrz La Guerre des Gaules de Julius Caesar na Besançon w Wikicytacie). Miasto przeżywało okres świetności pod rzymską dominacją, o czym świadczą liczne ruiny do dziś obecne, takie jak czarne drzwi , akwedukt Besançon-Arcier przechodzący przez rzeźbione drzwi i kończący się na placu Castan , czy ruiny aren Besançon .
Te stare aren .
Pierwszymi prawdziwymi imigrantami, którzy osiedlili się w obecnej stolicy Comtoise, są Żydzi. Rzeczywiście, miasto Besançon jest uprzywilejowanym miejscem handlowym ze względu na jego bliskość do Niemiec i Włoch , wielu żydowskich kupców regularnie przechodzi przez miasto. List papieża Innocentego IV wysłany w 1245 r. Do arcybiskupa Besançon z prośbą o wymuszenie noszenia rouelle przez Żydów potwierdza ich obecność w regionie w tym czasie. W XIV -tego wieku , rząd komunalnych od Besançon postanowił udzielić Żydom pozwolenie na pobyt na terytorium, za opłatą „z entrage ” i „ rocznego spisu ”. W 1393 r. Dokumenty potwierdzają, że dwanaście rodzin żydowskich zostało założonych w mieście i że „utrzymują Józefa z Trèves jako mistrza swojej szkoły”. W następnym roku obywatel Besançon został skazany na 60 lat grzywny za pobicie jednego z Żydów, którzy byli „pod nadzorem miasta”. Wydaje się, że niektórzy Żydzi z Francji, znalazł schronienie w Besançon w połowie XIV th century uciec grzywny uporządkowaną wobec Żydów za udział w trędowatych spiskowych , A żydowski spisek teoria chcąc byli sprzymierzeni z trędowatymi i muzułmańskiej Królestwa Granady do zatruwania studni . W 1394 roku król Francji Karol VI wypędził Żydów ze swoich włości, a książę Philippe le Bold zrobił to samo w księstwie Burgundii . Ale miasto Besançon jest miastem cesarskim i dlatego te restrykcyjne środki nie dotyczą go. Następnie stał się schronieniem dla Żydów wypędzonych z sąsiednich stanów, co napędzało wzrost populacji społeczności Bisontine.
Relacje pomiędzy Besançon i półwyspu włoskiego wznowić XVI th wieku podczas renesansu , terytoria Transalpine które w tym czasie wpływów i niezrównanej świetności. Świadczy o tym ślad kupców pochodzących z Genui od 1535 roku , zwłaszcza że ci ostatni zostali wypędzeni z Lyonu i Chambéry . Ci Genueńczycy urządzili następnie w mieście jarmark, który przez pewien czas przyciągał pewną liczbę handlarzy i kantorów. Jednak napływ Włochów stopniowo zanika, miasto okazuje się nierentowne i raczej trudno dostępne. Widoczny ślad wielkości tego okresu pozostaje jednak w mieście: jest to Pałac Granvelle , prawdziwe arcydzieło architektury renesansu.
Od XVI E wieku , protestantyzm Wydaje się, że pojawiła się w obecnej stolicy Comtoise widocznie z imigracją pochodzącego zaludnienia w Szwajcarii i księstwa Montbéliard . Miasto Besançon było szczególnie wrogie kultowi reformatów, ale ta wrogość została stopniowo zapomniana, gdy szwajcarscy zegarmistrzowie , którzy byli głównie kalwinistami , wprowadzili przemysł zegarmistrzowski do Franche-Comté . W ten sposób miejscy protestanci otrzymali Kaplicę Schronienia, potem starą Kaplicę Kapucynów (później nazwaną Świątynią Chamarów ) i wreszcie Kościół Ducha Świętego . W 1793 r . Genevan Laurent Mégevand ( 1754 - 1814 ) wraz z 80 kolegami przeniósł się do Besançon i założył historyczne przemysłowe centrum zegarmistrzowskie miasta; uda im się sprowadzić do miasta 22 rodziny zegarmistrzów, czyli od 400 do 700 osób. Pod koniec Cesarstwa w mieście było około 1500 Szwajcarów, z których 500 pracowało wyłącznie w przemyśle zegarmistrzowskim, zanim społeczność ta została stopniowo zastąpiona lokalną siłą roboczą.
XIX wieku miasto Besançon przeżywało rozwój gospodarczy, który doprowadził do pierwszej masowej imigracji do miasta. W tym czasie Szwajcarzy stanowili większość, ale Włosi stopniowo stali się pierwszą społecznością cudzoziemców w mieście. Dzięki danym ze spisu ludności z 1846 r. Widzimy, że cudzoziemcy mieszkający w mieście są głównie pochodzenia włoskiego, niemieckiego i szwajcarskiego (w szczególności z Neuchâtel ), a stosunki między tymi populacjami a tubylcami nie są zbyt wrogie. ani bardzo serdeczny. W książce Histoire de Besançon autorstwa Claude'a Fohlena , fragment przywołuje „walczącą siłę roboczą z Piemontu” podczas budowy w 1850 roku podziemnego kanału wodociągowego, łączącego źródła Arcier z Besançon . Według danych spisu ludności z 1851 r. W mieście jest około 300 sabaudzkich i 96 Włochów, a w departamencie 335. Społeczność włoska stolicy Comtoise dopiero się rozrosła i przyjęła populację pochodzącą z północno-zachodnich Włoch, Piemontu , Lombardii, a także, choć w mniejszym stopniu, z Ligurii ; ludność ta jest mobilna, koczownicza, z klasy robotniczej, głównie płci męskiej i młodej. Jednocześnie w mieście wciąż osiedlają się włoscy kupcy, straganiarze, artyści charakterystyczni dla migracji Ancien Régime, co podkreśla Gaston Coindre w swojej książce Mon vieux Besançon .
Coindre opisuje w ten sposób postacie, które są częścią codziennego życia miasta: catering Gaétan Migon (z którym Honoré de Balzac je w 1833 r.), Roncaglio, organista kościoła Saint-Pierre, ówczesnej katedry Saint-Jean (1780-1864). ), ustawowy formator Jean-Baptiste Franceschi (1795-1881) i jego dwaj synowie-rzeźbiarze. W 1872 r. Otwarto pierwszy konsulat w Besançon: był to konsulat włoski, aw 1874 r. - konsulat szwajcarski; jednak tylko ta ostatnia nadal działa. U progu wojny francusko-pruskiej 1870 r. I wydarzeń Komuny, w tym lokalnych , w mieście znajdowała się znaczna część Włochów, Szwajcarów, austro-Niemców, a także Rosjan, a nawet zakonnic pochodzących z Bliskiego Wschodu. . W 1876 r. W Besançon było 166 Włochów, pracujących głównie przy budownictwie i robotach publicznych, aw 1888 r. Ponad 200. Populacja ta jest rozproszona po całym mieście, jednak dzielnica Battant , a zwłaszcza ulice Petit Charmont, du Grand Charmont i Richebourg, jest domem dla największej koncentracji.
Po wojnie francusko-pruskiej w 1870 roku , a zwłaszcza w pierwszej połowie XX th wieku The Franche Comté i reszta regionów przygranicznych Francji, widzi rozładunku wielu żołnierzy kolonialnych wielu z nich są z Maghrebu . Po porażce z Drugiego Cesarstwa przeciwko niemieckiej zjednoczonych królestw za Prusami w 1871 roku , Francja przygotowane do „Zemsty” w 1890 roku , i zaciągnął się dobrowolnie lub siłą ludność zamieszkałą w swoich koloniach w Afryce oraz w Afryce. Indochinach . O udziale żołnierzy kolonialnych w regionie Besançon podczas I wojny światowej przypomina obecność muzułmańskich grobów znajdujących się na cmentarzu Saint-Claude, na którym znajduje się muzułmański skwer ku pamięci żołnierzy poległych w czasie dwóch wojen światowych. około dwudziestu orientalnych steli. Jednak obecność kolonistów przed I wojną światową w Besançon wydaje się drugorzędna i dopiero w drugiej wojnie światowej we Franche-Comté walczyły prawdziwe „armie tubylców” .
W 1890 roku , incydenty między francuskimi i włoskimi pracowników wybuchł w Besançon, ale również w innych francuskich miejscowościach. I tak w marcu 1890 r. Doszło do starć podczas budowy fabryki artykułów papierniczych w sektorze Prés-de-Vaux ; lokalna gazeta Le Petit Comtois napisała na ten temat artykuł dzień po wydarzeniach, informując, że Włosi nie są już zatrudniani, ku uciesze francuskich robotników. Jednak miasto Besançon traci swój urok, a szacunki dokonane w 1889 r. Pokazują, że zagraniczni pracownicy wolą osiedlać się w Pontarlier , Morteau, a zwłaszcza w Pays de Montbéliard, a także na terytorium Belfort z powodu masowej industrializacji tych miast. miasta. Spis ludności z 1896 r. Potwierdza, że społeczność włoska przeżywa niewielki spadek demograficzny miasta, nawet jeśli liczba Włochów pozostaje co najmniej równa 200 osobom; dla całego wydziału w tym samym roku było 1663 Transalpinów. W 1911 r. W departamencie było 2467 Włochów i 7843 Szwajcarów, ale od 1914 r. Sytuacja obcokrajowców stała się bardziej niebezpieczna z powodu I wojny światowej .
Po wmurowaniu pierwszego kamienia dużego hotelu w Besançon-les-Bains pojawia się problem: włoscy pracownicy uważają, że materiały, które są importowane, są złej jakości, co wywołuje ich złość. Ci sami robotnicy są później w centrum zaciekłej debaty, kiedy przed ratuszem tłoczy się 1500 demonstrantów22 września 1891domagać się zastąpienia Włochów przez Francuzów. Szeroka popularność i zainteresowanie mediów, zwłaszcza gdy w lokalnej prasie pojawiają się nagłówki „Zbyt wielu obcokrajowców” lub „Zbyt wielu wrogów, których wspieramy ze szkodą dla naszych rodaków” , co powoduje zwolnienia tych pracowników kilka miesięcy później. Są zastępowani przez lokalną siłę roboczą. Ten epizod jest starannie ukrywany przez historyków: bardzo kompletna książka Gastona Coindre , zatytułowana Mon vieux Besançon , napisana od 1900 do 1912 roku , opisująca bardzo szczegółowo życie stolicy Comtoise i jej mieszkańców, nie poświęca ani jednej linijce w nowym uzdrowisku.
Ludność żydowska Besançon ucierpiała jak wszyscy Francuzi podczas I wojny światowej . Wojnie pomnik został wzniesiony w pamięci członków Bisontine społeczności poległych w czasie konfliktu, przy wejściu do cmentarza żydowskiego miasta . U stóp pomnika widnieje napis „ Ach! nasza młodość! nasza duma ... och! jak polegli bohaterowie! (II SAM 1.19.) ” , A do stóp budynku przymocowana jest również francuska kokarda z pamiątkami . Na tym pomniku wojennym wyryto dwadzieścia nazwisk.
Po I wojnie światowej miasto Besançon przeżyło recesję gospodarczą, w szczególności z osłabieniem działalności zegarmistrzowskiej, a następnie zwróciło się ku innym sektorom, takim jak tekstylia, metalurgia, żywność czy nawet papier, tektura. Jednak od lat dwudziestych XX wieku miasto rozwijało się stosunkowo skromnie , a liczba mieszkańców wzrosła o 17% między 1921 a 1936 rokiem, z 55 652 do 65 022 mieszkańców. W 1936 r. Było 1352 Włochów i 1103 Szwajcarów, a także nowa populacja, w tym hiszpańscy republikanie, uchodźcy z Europy Wschodniej i terytorium Związku Radzieckiego . Miasto wita również nową populację żydowską, głównie z Niemiec , Austrii , Polski i bardziej ogólnie z Europy Środkowej , osiadłą w Besançon, ponieważ obawiała się wzrostu antysemityzmu w swoich krajach pochodzenia. W 1934 r. Stolica Comtoise liczyła około 2500 osób, z których wiele niedawno się osiedliło; ta imigracja wzrosła dopiero w 1939 roku , wraz z Anschlussem i przystąpieniem do wojny między aliantami a państwami Osi . Pod koniec lat 30. XX wieku miasto stanęło w obliczu nowych działań wojennych wobec cudzoziemców, w szczególności wobec obywateli krajów, które przyjęły inną politykę niż Francja, w tym Hiszpanów i Czechów, a także Włochów, którzy znali kilka anty- Włoskie demonstracje w 1938 i 1940 roku . Jednak ci imigranci stopniowo dostosowują się i osiedlają w mieście, jak to ma miejsce w przypadku Włochów, z których większość przygotuje grunt pod przybycie krewnych i przyjaciół w okresie trzydziestu lat świetności .
W 1936 r. W mieście mieszkało 3212 obcokrajowców na ogólną liczbę 56 491 mieszkańców, co stanowiło około 5,7%; jest 1352 Włochów (prawie połowa obcokrajowców), 1103 Szwajcarów, 156 Polaków, a także w mniejszej liczbie migranci innych narodowości. Włosi tworzą największą społeczność zagraniczną w mieście, ale także w departamencie od co najmniej 1931 r. , Z 7 990 obywatelami w Doubs . W Besançon społeczność ta ma siedzibę głównie w dzielnicy Battant , a zwłaszcza na obszarze obejmującym mieszkania na zachód od rue de Madeleine, od quai Veil Picard do Fort Griffon i alei Siffert, a także rue du Petit Charmont, rue du Grand Charmont i rue Richebourg; jest wtedy silny i wynosi 579 osób z 689 obcokrajowców mieszkających na tym obszarze. Włosi można spotkać także w innych częściach miasta, zwłaszcza w centrum miasta , ale nigdy w tak dużych proporcjach. Większość obywateli tej społeczności twierdzi, że pracuje w branży budowlanej. Koniec lat trzydziestych XX wieku będzie trudniejszy dla włoskiej społeczności Besançon ze względu na zbliżającą się II wojnę światową. W stolicy Comtoise powstaje kilka faszystowskich stowarzyszeń i kongregacji, w tym Stowarzyszenie Włoskich Weteranów, klub sportowy Il Circolo i Włoski Związek Ludowy (UPI), który ma 21 sekcji w Doubs i jedną w Besançon; jednakże, nawet przy wsparciu Rzymu , stowarzyszenia te mają tylko kilku członków i nie są w stanie ugruntować swojej pozycji w sposób trwały i głęboki.
Po napięciach politycznych między Francją a Włochami, które miały miejsce w listopadzie 1938 r. W związku z żądaniami rządu włoskiego ze strony Sabaudii , Nicei , Korsyki i Dżibuti , w Besançon zorganizowano kilka antywłoskich demonstracji. I tak w grudniu 1938 r. Około 300 uczniów w towarzystwie kilku licealistów i studentów wyszło na ulice przeciwko terytorialnym roszczeniom Benito Mussoliniego i przeciwko Włochom; duża część populacji Bisontine pochwala tę demonstrację. W ten sposób Włoski Związek Ludowy (UPI) odszedł od stanowiska Mussoliniego i przyniósł swoje poparcie Republice Francuskiej. Sytuacja jest jeszcze bardziej delikatna, gdy Francja i Włochy idą na wojnę w czerwcu 1940 roku. Następnie na Placu Saint-Pierre, gdzie na ulicach centrum miasta rozbrzmiewają hasła „Aux chiottes Mussolini”, organizowana jest nowa demonstracja . Mieszkańcy miasta po raz kolejny w dużej mierze poparli inicjatywę, a UPI przyjęła tę samą linię postępowania, co w 1938 roku .
W styczniu 1939 r. Do Besançon przybyło 1350 hiszpańskich uchodźców, uciekających przed narodowo-katolickim autorytarnym reżimem generała Francisco Franco . Aby przeciwdziałać reakcji ksenofobicznym lub nawet rasistowskie , M gr Maurice Louis Dubourg jest dla tych wiernych: „Dlaczego jest tak, że niektórzy ludzie zdają się nie rozumieć tych aktów dobroci, które łączą pola miłosierdzia dla ludzi sumienia iz różnych środowisk. Mówi się, że ci uchodźcy nie są interesujący, że nie zasługują na naszą litość i że to zły uczynek, aby pomóc wrogom porządku społecznego. Czy to możliwe, że takie pogańskie względy znajdują uznanie wśród katolików? (...) Jako przedstawiciel naszego Boskiego Zbawiciela, który przyszedł na ziemię, aby głosić nam dobroć, przebaczenie wykroczeń, musimy podnosić na takie słowa najbardziej oburzające protesty i ponieść surowe potępienie. (...) Ach, drodzy wierni Besançon, błagamy was, nie zatwardzajcie serc, nie dajcie się zdobyć temu pogańskiemu duchowi, który przenika wszędzie i którego pewnego dnia moglibyście być ofiarami w waszych z kolei bolesne ” . Jeśli chodzi o ludność żydowską, to jak wszędzie we Francji ścigają ją władze niemieckie i Vichy . W tym okresie na wysiedleniach zginęły 82 osoby z Besançon (w tym ok. 40 Żydów), a na oddziale Doubs 302 osoby (w tym 102 Żydów).
Niektóre Bisontiny pochodzenia włoskiego przyczynią się do powstania ruchu oporu miasta podczas II wojny światowej. Pierre Mosini, bisontin syn imigranta z Piemontu mieszkającego w pobliżu Besançon w 1897 roku, jest francuskim patriotą, który jest niemal ultra-nacjonalistą. Dwóch z jego czterech synów jest jeńcami wojennymi, a pozostali czterej przyłączają się do ruchu oporu. W departamencie Doubs jest wiele innych przykładów : włoskie nazwiska Lana, Bencetri, Gualdi, Caverzacio, Pintucci, Socié-Lorenzjni, Piova, Minazzi w kraju Montbéliard lub Fabrizi w Besançon odegrały wiodącą rolę w rekonstytucji francuska partia komunistyczna w regionie, ale także w ruchu oporu. W tę wojnę zaangażowany będzie również żołnierz włoskiego pochodzenia: to Alphonse Bachetti . Urodzony w 1902 roku we Włoszech , od 1913 przeprowadził się z rodziną do stolicy Comtoise , a następnie pracował jako drwal w Grandes Baraques w lesie Chailluz . Wszedł do Legii Cudzoziemskiej w 1939 roku , brał udział w kampanii norweskiej w 1940 roku . Następnie wstąpił do Wolnych Sił Francuskich po zawieszeniu broni i walczył podczas kampanii w Syrii i Egipcie, a także podczas kampanii tunezyjskiej , włoskiej i francuskiej. Po wojnie wznowił działalność jako drwal, uzyskując w 1947 r. Obywatelstwo francuskie. Będzie mieszkał w Besançon aż do śmierci w 1969 roku ; pamiątkowa tablica składa hołd mu w Grandes Baraques.
Inni, pochodzenia hiszpańskiego, oprą się w okolicach Dole na Jurze, ale także w Besançon. Tak było w przypadku braci Molardów, którzy byli początkiem pół tuzina akcji oporu w stolicy Comtoise, zanim zostali aresztowani, a następnie rozstrzelani 26 września 1943 r. Wśród 16 rozstrzelanych w cytadeli Besançon . Jest też członek ruchu oporu pochodzenia szwajcarskiego: André Montavon . Urodzony w Szwajcarii w 1919 roku, studiował na Wydziale Literatury w Besançon; potem w 1940 r. wraz z innymi towarzyszami z tej wioski Valleroy wszedł do oporu . Przeprowadził co najmniej szesnaście akcji ruchu oporu, a nawet opublikował gazetę, zanim został aresztowany 10 czerwca 1943 r. W towarzystwie kierownika wydziału firmy Valmy i przewieziony do aresztu śledczego w Besançon . Skazany na śmierć, uniknął egzekucji, podobnie jak szesnastu innych towarzyszy z Bisont ze względu na jego szwajcarskie obywatelstwo, naziści więzili go w celu wymiany z Niemcami zatrzymanymi w Szwajcarii. Po kilku pobytach w obozach koncentracyjnych André Montavon odzyskał wolność pod koniec wojny.
Luksemburg Marcel służyć i Peter Engels impliquèrent także francuskiego ruchu oporu. Marcel Servé był agentem łącznikowym i przemytnikiem zbiegłych francuskich jeńców wojennych oraz licznych luksemburskich materiałów ogniotrwałych, aby uciec do Anglii i francuskich siatek oporu; został skazany 2 czerwca 1942 roku przez niemiecki sąd wojskowy na karę śmierci i rozstrzelany w cytadeli Besançon 5 czerwca tego samego roku. Jeśli chodzi o Pierre'a Engelsa, to przed 10 maja 1940 r. Był zaangażowany we francuską armię, potem był jeńcem od czerwca 1940 r., Ale uciekł. Następnie przyłączył się do ruchu oporu na Jurze, ale 19 marca 1944 r. Został ponownie aresztowany i skazany na śmierć, a następnie 23 czerwca 1944 r. Rozstrzelany na posterunku egzekucyjnym Cytadeli Besançon. Obaj mężczyźni zostali pośmiertnie nazwani Chevalier de la Légion d'Honneur .
Tablica pamiątkowa znajduje się w pobliżu Besançon kasynie hołd dla żołnierzy 1 st francuskiej armii , które walczyły w Doubs , wiele z których składała się z Colonial. Na dowód obecności wielu żołnierzy kolonialnych w pobliżu Besançon podczas tej wojny, na cmentarzu wojskowym w Rougemont znajduje się 2169 grobów francuskich żołnierzy poległych podczas drugiej wojny światowej, w tym 1251 ozdobionych muzułmańską stelą. Na cmentarzu Saint-Claude znajduje się również około dwudziestu steli muzułmańskich, a także na cmentarzu Saint-Ferjeux, na którym znajdują się cztery. Pomnik zatytułowany Les Sentinelles de la Mémoire znajdujący się na Promenade des Glacis oddaje hołd zagranicznym bojownikom wszelkiego pochodzenia.
Imigracja do Francji w ogóle, aw szczególności do Besançon, która miała miejsce po drugiej wojnie światowej, jest głównie spowodowana powtarzającymi się potrzebami siły roboczej po odbudowie kraju. Od końca lat czterdziestych do połowy lat siedemdziesiątych XX wieku wielu imigrantów z Włoch , Hiszpanii , Portugalii, a także z różnych krajów Maghrebu wzięło udział w boomie gospodarczym we Francji i mieście, które nazywamy Trente Glorieuses . Pracy rzeczywiście nie brakuje: w Besançon w tym okresie nastąpiła prawdziwa eksplozja demograficzna, której towarzyszył znaczny wzrost gospodarczy wraz z rozwojem przemysłu reprezentowanego przez sektor odzieżowy i włókienniczych, ale także zegarmistrzowski, spożywczy czy nawet precyzyjny. mechanika. Duże zapotrzebowanie na siłę roboczą występuje również podczas urbanizacji miasta, gdzie powstają takie dzielnice jak Planoise , 408 , Clairs-Soleils , Palente - Orchamps czy Montrapon-Fontaine-Écu . Sektor budownictwa i robót publicznych stał się tak ważny, że jest największym pracodawcą pod względem liczby pracowników zagranicznych; Dzieje się tak zwłaszcza w Besançon, gdzie jako przykład możemy przytoczyć firmę Lhéritier z Bisont, zatrudniającą łącznie spośród 290 pracowników (wszyscy mężczyźni, głównie masoni) 94 pracowników francuskich i 196 pracowników zagranicznych, w tym 63 Portugalczyków , 14 Włochów , 40 Marokańczyków , 32 Algierczyków oraz Jugosłowian, Turków itd. Ci pracownicy-imigranci są bardzo dochodowi dla firm Bisontine i akceptują godne ubolewania warunki pracy i życia; ponadto są oni zarządzani oddzielnie w klasie robotniczej, poza kodeksem pracy i w niewielkim stopniu zintegrowani z miejskimi związkami zawodowymi, co zmusza ich do niczego. Wreszcie, pracownicy imigranci unikają dodatkowych wydatków dla społeczności, ponieważ są gotowi do natychmiastowego zatrudnienia, solidni, zmotywowani i najczęściej samotni.
Ta tania siła robocza rekompensuje zatem niedobór miejscowych pracowników, pomimo silnego exodusu ze wsi . Stopniowo imigranci będą osiedlać się w osiedlach tranzytowych, a następnie w dzielnicach, które pomogli zbudować, sprowadzić rodziny, uczyć się języka francuskiego i integrować się ze społeczeństwem. Jednak koniec lat 70. był punktem zwrotnym w tym okresie: po zamknięciu wielu fabryk Bisontine ( Lip w 1977 r. , Rhodiacéta w 1982 r. Lub Kelton wkrótce potem) i kilku kryzysach praca stała się coraz rzadsza, a warunki życia pogarszają się, zwłaszcza dla obcokrajowców. Pojawiają się zmiany w przepływach migracyjnych, w związku z zakończeniem poszukiwań siły roboczej; popyt na to jest znacznie mniejszy niż wcześniej, zwłaszcza gdy pracownicy są niewykwalifikowani. W Besançon ten kontekst jest wyraźnie widoczny, w szczególności w przypadku wirtualnego zaniku zegarmistrzostwa, którego symbolem jest biznes Lip , ale także w związku z restrukturyzacją sektora budowlanego i robót publicznych oraz zakończeniem dużych projektów dotyczących nieruchomości.
Hiszpańska imigracjaMiasto Besançon wita po wojnie wielu Hiszpanów, którzy imigrowali z powodów politycznych lub ekonomicznych. Hiszpańscy migranci polityczni wylądowali w Besançon przed 1955 r. , Ale nie zamierzali pozostać w mieście zbyt długo. Hiszpańska ludność Besançon, składająca się z młodej populacji (w wieku 30-35 lat), która uciekła przed reżimem Franco , liczyła na szybki spadek tej polityki, aby powrócić do swoich krajów, co nastąpiłoby dopiero w latach siedemdziesiątych XX wieku . W 1974 - 1975 The prefektura Doubs miał tylko 34 hiszpańskich uchodźców w stolicy Comtoise; tę niską liczbę tłumaczy się naturalizacją większości członków społeczności. Dlatego większość imigrantów politycznych pochodzenia hiszpańskiego osiedliła się na stałe w Besançon po latach 70 . Jeśli chodzi o imigrację hiszpańską ze względów ekonomicznych, to miała ona miejsce po wojnie dla ludności poszukującej lepszego życia, a także lepszej edukacji dzieci; dlatego ta imigracja jest zasadniczo oparta na rodzinie. Większość tych hiszpańskich imigrantów pochodzi z wielkiego ruchu migracyjnego późnych lat pięćdziesiątych XX wieku i należała do najmniej uprzywilejowanych warstw społecznych w kraju. Szacuje się, że w okresie powojennego boomu w mieście osiedliło się co najmniej 350 rodzin hiszpańskich, czyli około 1680 osób. Należy zwrócić uwagę na znaczenie populacji pochodzących z pewnych regionów, dowód na korelację między środowiskiem pochodzenia a wygnaniem. W ten sposób znajdujemy dużą liczbę hiszpańskich migrantów w Besançon z Andaluzji (30,4% migrantów), gdzie niepełne zatrudnienie i kryzys w sektorze rolnym zmuszają mężczyzn do wyjazdu, ale także do wyjazdu. Kastylia i León (23,9% migrantów) gdzie imigracja jest spowodowana bezrobociem w miastach pomimo rozwoju przemysłowego, a także w mniejszym stopniu w Galicji (11,4% migrantów) i Asturii . Długość pobytu hiszpańskich migrantów w mieście jest bardzo zmienna ze względu na warunki życia, które modyfikują plany wyjazdu lub nie.
Według INSEE , Hiszpanie reprezentowali w 1968 r. 15% ogółu zagranicznych aktywów Besançon. Najczęściej dokonywano tam uregulowań, w szczególności ze względu na długi czas trwania prawnych procedur uzyskania umowy o pracę. Mężczyźni pracują głównie w budownictwie i przy robotach publicznych, częściowo zaspokajając tym samym duże potrzeby miejscowej siły roboczej ; kobiety, zwłaszcza te najmłodsze, pracują w usługach domowych lub firmach odzieżowych. Praca jest stosunkowo łatwa dla hiszpańskich pracowników, w szczególności ze względu na duże zapotrzebowanie na siłę roboczą, ale także dlatego, że hiszpańscy pracownicy są ogólnie uważani za poważnych i szanowani przez swoich szefów i współpracowników; ich awans społeczny jest wtedy możliwy. Ponadto, jeśli ci imigranci przybyli przez oficjalny kanał, pracodawcy są zobowiązani do ich zakwaterowania (z chatami budowlanymi, pokojami zbiorowymi itp.), Ale większość z nich ma zakwaterowanie dzięki krewnym, przyjaciołom, rodakom itp. Hiszpanie pozostają następnie w osiedlach tranzytowych Amitié, w Saint-Ferjeux lub w Montarmots, zanim uzyskają niedrogie zakwaterowanie do wynajęcia. Ta społeczność nie napotyka większych trudności w znalezieniu mieszkania, sto rodzin mieszka w historycznych dzielnicach ( La Boucle i Battant ), ale także, a zwłaszcza później, w Planoise , w Clairs-Soleils , w Palente , w Orchamps czy w Saint-Claude , itp. Hiszpanie dość dobrze integrują się, podobnie jak średnie i skromne lekcje francuskiego, ale mają pewne trudności, zwłaszcza z nauką języka francuskiego. Prefektura Doubs miał 245 Hiszpanów (w tym uchodźców politycznych) naturalizowanych od 1966 obecnie 1,373 naturalizowanych cudzoziemców ogółem w Besançon, dowód dobrej integracji społeczności. Miasto miało cztery hiszpańskie stowarzyszenia kulturalne i sportowe w Besançon: Club deportivo español, Juventud española, Club Alegria oraz Union Hispánica, wszystkie zrzeszone w 1972 roku przez gminę zwane „Centro español”.
Imigracja włoskaPo drugiej wojnie światowej Włosi lądują we Francji, podobnie jak Hiszpanie i Portugalczycy, aby uzupełnić niedobór siły roboczej po zniszczeniach, które miały miejsce podczas poprzedniego konfliktu. W 1946 r. Społeczność ta jako pierwsza w mieście liczyła 810 obywateli, następnie Szwajcarzy z 570, a następnie Polacy ze 133 osobami, łącznie 1863 obcokrajowców. Okręg Battant pozostaje uprzywilejowanym sektorem dla Włochów przybywających do stolicy Franche-Comté. Chociaż włoska imigracja do Besançon jest stara, to po wojnie pod jednym względem jest inaczej: geograficzne pochodzenie imigrantów. Rzeczywiście, nie jest to tylko kwestia Włochów z północy, ale także Włochów z centrum i południa . W 1950 r. Nadal byli największą społecznością zagraniczną w mieście, a za nimi uplasowali się Algierczycy i Hiszpanie. Podobnie jak duża część zagranicznych społeczności w mieście, Włosi pracują głównie jako murarze , ale także jako kopacze na wielu placach budowy rozsianych po mieście. W spisie powszechnym z 1954 r. W Besançon było łącznie 1017 Włochów, a w całym departamencie Doubs 6002 .
Szacuje się, że blisko 30% (czyli 301 osób) mieszka w strefie Battant , a blisko 27% (czyli 277 osób) mieszka w tzw. Strefie zewnętrznej, którą tworzą dzielnice Rosemont , Saint-Ferjeux , Montrapon. - Fontaine-Écu oraz Saint-Claude i Palente : miasto jest w fazie pełnej ekspansji urbanistycznej i demograficznej, a historyczne centrum zaczyna być zbyt wąskie. Przeważająca część Włochów pracuje w sektorze budowlanym; Tak więc spośród 28 firm specjalizujących się w budownictwie i budownictwie zarejestrowanych w Besançon w książce telefonicznej Doubs z 1956 roku , jest prawie dwadzieścia o włosko brzmiących nazwach, takich jak Bianchi, Bonsignori, Contini, Lorenzon, Rodari itp. Chociaż we Włoszech nie ma już faszystowskiego reżimu, adaptacja i integracja imigrantów z tego kraju do życia we Francji nie jest bezproblemowa, podobnie jak pewne uprzedzenia lub obelgi, takie jak „ Rital ” i „Makaron”. W 1968 r. Społeczność włoska była nadal pierwszym pod względem liczby obywateli w mieście, liczącym około 2300 osób. Jednak lokalni historycy Aimé Bouilly i Colette Bourlier szacują, że od 1965 r. Włoskich robotników nie przybywało, z wyjątkiem kilku Kalabryjczyków i Sycylijczyków .
Imigracja portugalskaImigracja portugalska zaczyna się od lat 60. XX wieku , z powodów ekonomicznych (niewystarczający wewnętrzny rozwój gospodarczy, ubóstwo itp.) I / lub politycznych (po wojnach dekolonizacyjnych w Angoli , Mozambiku i Gwinei - Republika Zielonego Przylądka , czas trwania służby wojskowej wydłuża się do czterech lat i żołnierze są wysyłani na front w Afryce ). Portugalczycy we Francji i Besançon nie mają trudności z zatrudnieniem, szczególnie w sektorze budownictwa i robót publicznych, w przemyśle samochodowym lub ogólnie w przemyśle. Integracja Portugalczyków we Francji była dość trudna, w szczególności z powodu silnych ograniczeń nałożonych przez rządy salazarystów na wyjazdy prawne, które spowodowały, że portugalska imigracja we Francji była znacznie bardziej tajna, ale także dlatego, że społeczność ta napotkała trudności. nauka języków, integracja ze społeczeństwem i zdobywanie mieszkań. Większość nowych imigrantów we Francji mieszkała w slumsach lub miejscach niehigienicznych, jak to miało miejsce w Champigny-sur-Marne na przedmieściach Paryża ; w tym samym czasie, co Besançon, ta nowa społeczność mieszkała w miastach tranzytowych, w szczególności w wieży Friendship I.
Następnie sytuacja poprawiła się w Portugalii: slumsy i slumsy zniknęły na rzecz prawdziwych domów, a społeczność stopniowo włączała się do społeczeństwa francuskiego; także rewolucja goździków w 1974 r., po której nastąpił koniec wojen kolonialnych w Afryce i wejście Portugalii do Unii Europejskiej w 1986 r. , znacząco zmieniły obraz Portugalii i jej mieszkańców w oczach reszty Europy, jednocześnie realna sytuacja poprawiła się zarówno dla Portugalczyków, którzy pozostali w kraju, jak i dla emigrantów we Francji. W 1979 roku , roku rozkwitu portugalskiej imigracji do Besançon, utworzyli oni drugą społeczność zagraniczną w mieście, liczącą 1800 osób, podczas gdy w 1999 roku było ich tylko 922, co obecnie czyni ją trzecią zagraniczną społecznością miasta za Algierczykami i Marokańczykami . Jacky da Costa, Portugalczyk z Besançon, napisał swoje wspomnienia ( Mémoire de la Communauté silencieuse ), w których opowiada o swoim życiu w miastach Barco i Covilhã , następnie o swoim przybyciu do Besançon i zaangażowaniu w stowarzyszenia Luso-Bisontin naznaczone jego Wiara chrześcijańska. Szacuje liczbę Portugalczyków w regionie na 12 000 osób.
Imigracja do MaghrebuWłaściwa imigracja do Maghrebu miała miejsce od początku lat pięćdziesiątych , a zwłaszcza od lat sześćdziesiątych XX wieku , kiedy kraje Maghrebu uzyskały niepodległość, aż do lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych w przypadku Maroka . Fakt, że algierscy muzułmanie byli od 1947 do 1962 regionalnymi migrantami, takimi jak Bretończycy i Korsykanie, z prawem głosu, tymi samymi prawami i obowiązkami, co inni obywatele Francji, w dużej mierze przyczynił się do exodusu tej populacji do Besançon, jak wszędzie we Francji. Tę wolność imigracji przyznaną Algierczykom przez państwo francuskie, nawet po uzyskaniu przez kraj niepodległości w 1962 r. , Tłumaczy się bezprecedensowym wzrostem gospodarczym Francji wymagającym ogromnej siły roboczej; a miasto Besançon nie może być gorsze.
Polityka imigracyjna zaostrzyła się od 1974 r. , Chociaż wielu Algierczyków osiedliło się w stolicy Comtoise po tej dacie, w szczególności w 1976 r. , Szczytowym roku algierskiej imigracji do Besançon. Jeśli chodzi o Marokańczyków, to w znacznym stopniu imigrowali do Besançon od 1968 r., A ich populacja nadal rosła aż do lat 80 . Tę kontynuację imigracji z Maghrebu długo po zakończeniu masowej imigracji można wytłumaczyć polityką łączenia rodzin , która zezwala małżonkowi i dzieciom poniżej osiemnastego roku życia cudzoziemca uprawnionego do pobytu na terytorium Francji na przyjazd i dołączenie do niego. Wywiad z Abderrahmane Lahlou, algierskim konsulem w Besançon, pochodzący z 1982 roku, pokazuje, jak ważna była algierska imigracja w Besançon, a także we Franche-Comté, zmieniając oblicze ludności i wprowadzając nowe zwyczaje. różne stowarzyszenia, a także konsulat Algierii w mieście. Raport z tego samego roku podaje, że w Franche-Comté mieszkało wówczas 50 000 muzułmanów .
Byli żołnierze, którzy zdecydowali się osiedlić w mieście, przez lata zajmowali opuszczone kazamaty w lodowcu (w pobliżu stacji Viotte ) i żyli w „przerażających warunkach”, przed takimi postaciami miasta jak burmistrz Jean Minjoz , mason Henri Huot, protestancki pastor Jean Carbonare oraz ojciec Chays sprzymierzyli się, aby zapewnić im godne warunki życia. W latach sześćdziesiątych zbudowano kilka „miast” tranzytowych, aby pomieścić byłych kolonistów, ale także imigrantów z Afryki Północnej, którzy niedawno przybyli do pracy; wśród tych grup mieszkaniowych są Founottes, które później stały się Escale , Amitié lub Acacias . Pozostali imigranci z Afryki Północnej są również rozproszeni w innych nowych dzielnicach miasta, takich jak Clairs-Soleils , Montrapon-Fontaine-Écu , a następnie w Planoise , Orchamps i Palente, a nawet w Les „ 408 ”.
Należy również zauważyć, że wielu Harkis osiedliło się w aglomeracji Besançon w latach sześćdziesiątych XX wieku . W 1962 r. Rodziny Harkis osiedliły się w mieście, zwłaszcza w budynkach przy Chemin des Montarmots, w budynkach osób powracających przy rue de Vesoul i Saint-Claude, w Montrapon, w Orchamps, w Palente, a także w budynkach prefabrykowanych , de Franois , de Saône i obóz wojskowy Valdahon . Tak więc w 1966 r. W departamencie Doubs było 488 rodzin Harkis, w tym ponad połowa w mieście Besançon i jego aglomeracji. W 1986 roku przeprowadzono nowy spis ludności, w którym w departamencie było 428 rodzin, z których 2/3 mieszkało w aglomeracji Besançon, a 1/3 w aglomeracji Pays de Montbéliard , wszystkie reprezentujące wraz z dziećmi około 3000 ludzie.
Przybycie uchodźców z AzjiOd lat 70. XX wieku do stolicy Comtoise przybywało nie więcej niż sześćdziesięciu imigrantów rocznie z Kambodży i Wietnamu , którzy przyjeżdżali na studia do Centrum Lingwistyki Stosowanej w Besançon , z których większość była wyznania buddyjskiego. Po upadku Phnom Penh 17 kwietnia 1975 r. Około trzydziestu Kambodży i Wietnamczyków otrzymało status uchodźcy i zdecydowało się osiedlić w mieście Comtoise. Następnie, stopniowo, kilkudziesięciu imigrantom udało się dotrzeć do Besançon do końca lat 70. , w szczególności dzięki ks. Gillesowi. Budynki socjalne zostały odnowione i wynajęte imigrantom z Azji w sektorze Saint-Ferjeux , a Forum de Planoise stało się jedynym budynkiem we Francji zarządzanym przez Gminne Centrum Działań Społecznych, w którym mieści się tymczasowe centrum zakwaterowania dla ludności pochodzącej z Azji. Ojcu Gillesowi udało się również zintegrować część ludności, znajdując dla nich pracę. Duchowny repatriował również pięćdziesięciu tajlandzkich więźniów, z których kilkunastu pozostało do osiedlenia się w Besançon.
Od lat 80. imigracja w stolicy Comtoise, a także we Francji zmieniła się całkowicie. Nawet jeśli w mieście nadal trwają przepływy migracyjne, są one znacznie mniej masowe niż w porównaniu z kontynuacją okresu powojennego. W ten sposób oblicze imigrantów zaczęło się zmieniać: większość z nich jest wykwalifikowana, nawet bardzo wykwalifikowana („wybrana siła robocza” wjechała do Francji legalnie), a inni są bez kwalifikacji i / lub czasami pochodzą z imigracji ubóstwa („nielegalni pracownicy”, którzy najczęściej często wjeżdżały na terytorium nielegalnie). Ci nowi migranci osiadli w Besançon na ogół pochodzą z Afryki Subsaharyjskiej , Azji, a nawet Europy Środkowej . Liczba Włochów i Hiszpanów gwałtownie spadła od 1980 roku , a szwajcarski, Algierczycy i portugalski nagrany również niewielki spadek ich przepływów, jak Marokańczyków których demograficzna dynamika wzrosła ponad dwukrotnie w latach 1975 i 1990 (od 934 do 2057 osób). Społeczność turecka, osiedlona w stolicy Comtoise od lat 70. , również przeżywa szybki wzrost demograficzny, choć stanowi niewielką populację w porównaniu z innymi obcokrajowcami w mieście. Miasto Besançon, które stało się prawdziwą stolicą regionu, nadal przyciąga wiele zagranicznych populacji, w tym naukowców, zagranicznych studentów, ale także innych migrantów opuszczających swoje kraje z powodów ekonomicznych lub politycznych, takich jak ludność pochodząca ze starożytnych migracji, w tym Włosi. Jeśli chodzi o migrantów z Europy Wschodniej , a zwłaszcza z Bałkanów (w tym Romów z Macedonii i Kosowa) oraz reszty Europy Wschodniej, osiedlają się w mieście z powodów ekonomicznych i politycznych.
Ci nowi migranci borykają się również na ogół z tymi samymi problemami społecznymi, językowymi i integracyjnymi, co ludność, która zeszła na ląd w latach dwudziestych XX wieku lub podczas powojennego boomu . Powstało jednak wiele stowarzyszeń, które pomagają im i otwierają życie w Bisont na kultury świata. Wielu imigrantów i ich potomków utrzymuje emocjonalne więzi ze swoim krajem pochodzenia, a Besançon uważa za swoje własne miasto. Liczby pokazują ewolucję przepływów migracyjnych: w 1975 r. Głównymi społecznościami miasta byli Algierczycy (3837 osób), Portugalczycy (1907 osób), Włosi (1756 osób), Marokańczycy (901 osób) i wreszcie Tunezyjczycy (300 osób); w 1983 r. pierwsze miejsce zajmują Algierczycy z 1718 osobami, następnie Portugalczycy (1650 osób), Marokańczycy (1473 osoby), Włosi (1022 osoby) i Hiszpanie (572 osoby); ostatecznie społeczność marokańska zajęła pierwsze miejsce w 1990 r. z 2057 osobami, tuż za nimi uplasowali się Algierczycy z 2024 osobami, Portugalczycy (1316 osób), Włosi (717 osób) i Turcy (464 osoby).
Ogólnie rzecz biorąc, Franche-Comté doświadczyło imigracji bardzo podobnej do miasta Besançon, pomimo pewnych różnic między miastami i departamentami. Jednak historia i socjologia tych obcokrajowców na poziomie regionalnym i odpowiednie źródło dla zrozumienia imigracji stolicy Franche-Comté.
Region Franche-Comté ma 5,9% obcokrajowców, wskaźnik nieco niższy niż krajowy odsetek wynoszący około 7,4%. Od 1975 r. Nastąpił spadek imigracji w tym regionie , łącznie o 14%, podczas gdy cała Francja odnotowała kontynuację lub wzrost tych przepływów. W 1999 r. Migranci Franc-Comtois przybyli z Europy z pierwszej piętnastki, z wyłączeniem Francji ( Niemcy , Belgia , Włochy , Luksemburg , Niderlandy , Dania , Wielka Brytania , Irlandia , Grecja , Hiszpania , Portugalia , Austria , Finlandia i Szwecja ) z 34%, następnie Maghreb ( Maroko , Algieria i Tunezja ) z 31%, inne kraje europejskie z 14%, Turcja z 11%, inne kraje azjatyckie z 5%, z Afryki Subsaharyjskiej z 4% i wreszcie z Ameryki i Oceanii z 1%. We Franche-Comté reprezentowanych jest ponad 100 krajów, z których pięć najważniejszych to Maroko (15,7%), Algieria (14,1%), Portugalia (13,9%), Włochy (12%) oraz Turcja (10,6%), sama stanowi ponad dwie trzecie migrantów w regionie. Istnieje również wysoki odsetek imigrantów z krajów byłej Jugosławii , co stanowi 4,8% imigrantów w mieście w porównaniu z 1,7% w kraju. Franche-Comté jest także pierwszym regionem we Francji, który po Alzacji wita licznie Turków , chociaż społeczność ta zajmuje dopiero piąte miejsce w rankingu cudzoziemców.
Socjologia imigracji Franc-Comtoise zawiera pewne podobieństwa, ale także różnice w porównaniu z socjologią Francuzów w tym regionie. Piramida wieku z 1999 r. Pokazuje nam, że populacja imigrantów starzeje się, przy czym 25% imigrantów Franc-Comtois jest w wieku 60 lat i starszych, 40% w wieku od 40 do 59 lat i 35% w wieku poniżej 40 lat; w 1975 r. osoby powyżej 60. roku życia stanowiły nieco ponad 5%, podczas gdy osoby poniżej 40. roku życia - około 70%. Również udział kobiet w 1999 r. Sięgał 50%, podczas gdy mężczyźni stanowili 60% imigrantów w 1975 r . Zauważamy, że te socjologiczne aspekty są czasami bardzo różne w zależności od narodowości.
W BesançonW ogólnym spisie ludności z 1999 r. Populacja imigrantów w Besançon stanowiła 10 426 osób, czyli 8,9% ogółu mieszkańców gminy. Główne kraje pochodzenia to Algieria (1933 osób), Maroko (1485), Portugalia (1010), Włochy (800) i Turcja (482), co daje bardzo podobny ranking imigracji w mieście i pozostałej części Franche-Comté. ze szczegółem, że Algierczycy są pierwsi, a Marokańczycy drugimi. 53,1% tej populacji imigrantów wynajmowało tanie mieszkania, a stopa bezrobocia w tej populacji sięgnęła 29,3%.
|
|
|
Imigracja do Besançon często wywraca lokalne życie do góry nogami. Rzeczywiście, nowe populacje prawie zawsze miał historyczny wpływ (wzrost z miasta pod panowaniem rzymskim, koloniści z 1 st i 2 nd wojny światowej), demograficzne (wzrost populacji Bisontine podczas różnych fal imigracji), kulturowe (artyści z imigranckich, pojawienie się nowych architektur) lub religijne (pojawienie się od judaizmu , islamu i buddyzmu ), a czasem nawet gospodarczego (fundacja aktywności zegarkowej przez Szwajcarów, imigracji z 1960 roku do pracy ).
Do 1946 roku dwie główne wspólnoty zagraniczne w mieście składały się z Włochów i Szwajcarów, co było wynikiem kilku długich fal imigracji. Odwrócenie trendu nastąpiło jednak w przypadku Szwajcarów od 1954 r. , Których było coraz mniej, w przeciwieństwie do Włochów, którzy w tym czasie doświadczyli nowej fali migracyjnej. W tym dniu pojawiły się również nowe społeczności: Algierczycy wylądowali w 1954 roku i doświadczyli szczytu migracji w 1976 roku ; Hiszpanie również przybyli w tym dniu do miasta, ale ta fala migracyjna nie trwała długo, populacja Hiszpanii zaczęła spadać od 1968 roku. Portugalczycy osiedlili się w stolicy Comtoise w 1962 roku , a ich przybycie będzie szczególnie ważne do 1977 roku. . Wreszcie marokańska populacja miasta wyemigrowała od 1968 do 1980 roku . Również inne, mniejsze przepływy miały miejsce pod koniec lat 60. XX wieku , ale pozostaną na stosunkowo niskim poziomie, jak ma to miejsce w przypadku Tunezyjczyków, Jugosłowian i Turków. Od końca lat 70. i 80. XX w. Zmniejszyła się liczebność populacji powstałej w wyniku najstarszych fal migracyjnych. W społecznościach włoskich, hiszpańskich i portugalskich ich liczba spadła o połowę. Imigracja algierska również spada, podczas gdy Marokańczycy i Turcy wciąż rosną. Liczba nowych narodowości rośnie, szczególnie w niektórych krajach Afryki Subsaharyjskiej, takich jak Senegal, ale także w Azji Południowo-Wschodniej.
Przepływy imigracyjne między 1946 a 1970 rokiem , zbiegające się z masowym przyjazdem rodzin francuskich ze wsi, skutkują wzrostem populacji Bisontine (z 65 000 do ponad 120 000). Szacuje się, że w latach 1946 i 1999 , miasto Besançon otrzymał w sumie 131,316 cudzoziemców wszystkich narodowości. Te nowe populacje są szczególnie widoczne w niektórych dzielnicach miasta, w szczególności w Planoise, gdzie w 2008 roku było ponad 50 różnych narodowości.
Ewolucja narodowości cudzoziemców w Besançon od 1946 do 1999 roku1946 | 1954 | 1962 | 1968 | 1971 | 1972 | 1973 | 1974 | 1975 | 1977 | 1979 | Dziewiętnaście osiemdziesiąt jeden | 1983 | 1990 | 1999 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Włosi | 810 | 1017 | 2088 | 2300 | 1985 | 1816 | 1904 | 1832 | 1756 | 1487 | 1370 | 1185 | 1022 | 717 | 484 |
szwajcarski | 570 | 781 | 500 | 348 | 316 | 309 | 313 | - | 297 | 283 | 210 | 193 | 186 | - | - |
hiszpański | 65 | 181 | 487 | 1096 | 1097 | 1088 | 1086 | 1087 | 960 | 841 | 743 | 633 | 572 | 400 | 272 |
Jugosłowianie | 12 | 15 | - | 96 | 171 | 216 | 294 | 289 | 281 | 258 | 220 | 190 | 205 | - | - |
Polskie | 13 | 124 | 67 | 72 | 35 | 33 | - | - | 32 | 33 | - | 26 | 16 | - | - |
Rosjanie | 50 | 58 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
portugalski | 20 | 10 | 80 | 740 | 1380 | 1640 | 1897 | 1896 | 1907 | 1965 | 1817 | 1744 | 1650 | 1316 | 922 |
Algierczycy | 0 | 282 | 1034 | 1416 | 1899 | 2201 | 3652 | 3793 | 3837 | 3100 | 2695 | 2622 | 1718 | 2024 | 1545 |
Marokańczycy | 0 | 3 | - | 228 | 389 | 639 | 795 | 901 | 934 | 1134 | 1251 | 1231 | 1473 | 2057 | 1300 |
Tunezyjczycy | 0 | 2 | - | 36 | 142 | 241 | 299 | 300 | 297 | 300 | 299 | 332 | 313 | 316 | 288 |
Turcy | 1 | 3 | - | - | 27 | 49 | 120 | 114 | 154 | 282 | 287 | 341 | 327 | 464 | 522 |
Senegalski | - | - | - | - | - | 0 | - | - | 12 | 35 | 37 | 41 | 103 | - | - |
Azjaci z południowego wschodu | - | - | - | - | - | 57 | - | - | 71 | 27 | 53 | 97 | 235 | - | - |
Uchodźcy i bezpaństwowcy | - | - | - | - | 121 | 121 | 109 | 117 | 116 | 183 | 229 | 404 | 550 | - | - |
Razem cudzoziemcy | 1767 | 2730 | 4978 | 6876 | 8357 | 9223 | 11 639, | 11 986, | 12 233, | 11 664, | 10,925 | 10 379, | 10,050 | 10 562, | 7947 |
Populacja miasta Besançon i że o wiele z Franche-Comté jest głównie konfesjonał katolicki od ewangelizacja regionie wystąpiły w III th century dzięki świętych męczenników Ferjeux i Ferreol , choć niektórzy historycy umieścić wątpliwość prawdziwości tej wersji . Jednak na przestrzeni wieków w stolicy Comtoise i jej regionie zbudowano dziesiątki kościołów i nawet jeśli reformacja, a następnie rozdział Kościoła i państwa zakłóci wszechmoc Kościoła w hrabstwie Franche, chrześcijaństwo pozostało i pozostaje większością. religia w regionie.
Inne religie i zgromadzenia pojawiły się na przestrzeni wieków, zwłaszcza z imigracji: Żydów od czasu średniowiecza , z reformatorów z XVI th wieku , a następnie przez muzułmanów od 1870 roku , a buddystami w 1970 i i wreszcie prawosławna społeczność założona w 2006 roku .
judaizmObecnie judaizm byłby trzecią religią Bisontines pod względem liczby wiernych po chrześcijaństwie i islamie, z około 150 rodzinami składającymi się głównie z kupców, kierowników i pracowników. Imigracja z Afryki Północnej, która miała miejsce po wojnie, nadała społeczności żydowskiej w mieście nowe oblicze, do tego stopnia, że nabożeństwa w synagodze są dziś obrządku sefardyjskiego . O randze gminy świadczą liczne ślady, takie jak synagoga Besançon , miejski cmentarz żydowski czy zamek żydowski . Od lat siedemdziesiątych XX wieku gmina posiada stowarzyszenie („Maison Jérôme Cahen”), a od 2008 roku rozgłośnia radiowa Shalom w Besançon pod egidą konsystorza Besançon.
islamIslam był obecny we Franche-Comté od lat 70. XIX wieku , z obecnością w regionie żołnierzy kolonialnych głównie z Maghrebu. Jednak islam tak naprawdę zapuścił korzenie dopiero w latach sześćdziesiątych XX wieku , po masowym napływie imigrantów z byłych kolonii francuskich, w tym dużej części Afryki Północnej . Po wielu trudnościach związanych z integracją tej nowej populacji, a także problemach napotykanych w praktykowaniu kultu muzułmańskiego, wspólnota Bisontine stopniowo się organizuje, a od końca lat 80. powstają stowarzyszenia ze stowarzyszeniem „Sunna”. Następnie w latach 90. XX wieku powstały pierwsze sale modlitewne, a następnie meczet - Meczet Sunna w Besançon .
XXI th century środki dobrobytu społeczności Besançon, wierni mają zatem oryginalnych miejsc kultu w dostatecznej ilości w kluczowych obszarach miasta. Jednak społeczność Bisontine i francuskich muzułmanów również doświadczają wielu kontrowersji, w szczególności dotyczących burki, miejsca minaretów we Francji, a także, choć w mniej bezpośredni sposób, kwestii tożsamości narodowej. Według radia France Bleu Besançon w 2010 roku miasto liczyło 15 000 muzułmanów, co stanowi około 13% całej populacji Besançon i plasuje ten kult na drugim miejscu pod względem wierności w mieście, po chrześcijaństwie.
Nowe zbory chrześcijańskieOd 2006 roku miasto Besançon oficjalnie posiada prawosławną wspólnotę wyznaniową , z parafią znajdującą się po stronie kościoła Sainte-Jeanne-d'Arc w Bregille . Wspólnota, która przyjęła imię Opieki Matki Bożej i św. Jerzego , pochodzi głównie z Rumunii , Rosji i całej Europy Wschodniej . Ta grupa prawosławna jest rozpoznawana i zintegrowana z rumuńską metropolią prawosławną Europy Zachodniej i Południowej . Jest to jeden z nielicznych kościołów orientalnych w mieście. Ponadto parafia Saint-Vasilije Ostroski Cudotvorac się na Chemin des Quatrouillots w dzielnicy Saint-Claude skupia Wspólnoty z Serbii z serbski prawosławnego kultu .
Ewangelicki reformowany Besançon są obecne w mieście od czasów XVI -tego wieku , ale ich społeczność z zaledwie kilku członków nie jest rozpoznawany. Dopiero na początku XIX th century , że negocjacje się rozpocząć między protestantami i miasta, i to jest 06 stycznia 1805, nabyte dawną kaplicę Kapucynów, zwany świątynią chamar, jako miejsce kultu. Budynek musiał jednak zamknąć swoje podwoje i ostatni nabożeństwo odbyło się 24 kwietnia 1842 r., Gdyż kaplica musiała zostać przekazana przez miasto na arsenał artylerii. W ten sposób stara kaplica Szpitala Szpitalników Ducha Świętego została ofiarowana protestantom z Besançon jako nowe miejsce kultu, po odrestaurowaniu budynku przez miasto. W 1842 r . Miasto przekazało ewangelickiej gminie kaplicę i przylegającą do niej wieżę dawnego szpitala, a 28 kwietnia 1842 r. Odbyło się uroczyste poświęcenie świątyni Ducha Świętego .
buddyzmGdy tylko został zintegrowany z populacją Bisontine, społeczność azjatycka, a zwłaszcza Kambodża, potwierdziła chęć praktykowania kultu i w ten sposób utworzono „Centrum Buddyjskie Besançon”, aby założyć pagodę w budynku w Planoise . W 1982 roku mnich , który właśnie przybył z Kambodży , zajął swoje miejsce w stolicy Franche-Comté, aby celebrować ceremonie religijne i kierować praktykującymi, ale później opuścił miasto. W ten sposób buddyści z Bisontine odnoszą się do bonzów w Lyonie i Nancy . Społeczności Laosu i Wietnamu w mieście napotykają wiele trudności związanych z ich kultem (na przykład uciekanie się do pagód poza miastem lub praktykowanie kultu duchów wymagających życia blisko natury), co skutkuje stopniowym ograniczaniem praktyki Kult buddyjski. W 1990 roku utworzono „Wietnamskie Stowarzyszenie Buddyjskie Besançon”, które przyniosło paryską bombonierkę podczas uroczystości dla społeczności. Chociaż podjęto wysiłki, buddyzm podupada w stolicy Comtoise, w szczególności z powodu nieznajomości religii swoich rodziców przez młodych ludzi, ale także, a szczególnie z powodu braku infrastruktury i przedstawicieli buddyjskich w mieście. 1988 raport przez France 3 przedstawia organizację festiwalu kwiatów i zmarłych w Besançon przez stowarzyszenie mieszkańców Kambodży Franche-Comte. Po raz pierwszy to wydarzenie jest obchodzone w tym samym czasie przez społeczności Laosu, Kambodży i Wietnamu, które przyjeżdżają z tej okazji z całej wschodniej Francji. Ten raport przedstawia obrzęd święta zmarłych i donosi, że w tym czasie we Franche-Comté mieszkało 3000 osób z Azji Południowo-Wschodniej. Święto było również okazją do zebrania funduszy na kulturalne i buddyjskie centrum Planoise .
Nowa chińska imigracja dodaje społeczności witalności i nadaje jej nowe oblicze. Wiele chińskich sklepów, w szczególności restauracje, zostało otwartych w stolicy Comtoise, w dzielnicy Planoise, a także w historycznym centrum miasta. Obecnie miasto Comtoise oprócz Centrum Buddyjskiego posiada stowarzyszenie typu Kagyüpa , zwane „Stowarzyszeniem Emergences”, które zostało utworzone w 2003 r., A także „Shambala Buddhist Group of Besançon” zlokalizowaną w sektorze Fontaine-Argent . Obecnie buddyzm uważany jest za czwartą po chrześcijaństwie , islamie i judaizmie religię mieszkańców Bisont .
Oprócz pojawienia się nowych religii, populacje imigrantów przyniosły zwyczaje i zwyczaje, w tym język, zasady ubioru i sztukę (w szczególności muzykę). Chociaż te kultury są generalnie trochę zapomniane, nadal są obecne we Francji i stolicy Comtoise.
Języki wynikające z imigracji są słabo mówione i coraz rzadziej przekazywane, tylko arabski i portugalski pozostają stabilne, choć raczej marginalne, są rozumiane i poprawnie używane w 2% francuskich gospodarstw domowych w pierwszym i 1% w drugim. Jednak nierzadko można usłyszeć te języki w miejscach typowych dla niektórych obszarów miasta, takich jak rzeźnicy halal lub na targach, zwłaszcza w Planoise . Należy również zauważyć, że niektóre arabskie i obce słowa są obecne we współczesnym francuskim slangu , w szczególności dlatego, że Francuzi pochodzenia północnoafrykańskiego są ważnym składnikiem populacji z dzielnic robotniczych. Rzadko nosi się tradycyjne stroje, nawet jeśli czasami widać obecność islamskich welonów i tradycyjnych strojów (głównie hidżabów i dżellab ), ale głównie noszonych przez pierwsze pokolenie pochodzenia północnoafrykańskiego.
Dzielnica Planoise , która dzięki mieszkańcom okolicy organizuje własny festiwal muzyczny, oferuje muzykę w stylu orientalnym , kabylskim , tureckim i kosowskim , a także muzykę świata ukazującą etniczną różnorodność miasta i umożliwiającą odkrywanie jego mieszkańców. muzyka tradycyjna głównie z krajów muzułmańskich. Choć rzadko zdarza się, że śpiewacy pochodzenia obcego z Bisontine zinterpretowali piosenki w językach innych niż francuski (lub angielski), to młode pokolenie na ogół preferuje hip-hop . Paradoksalnie, chociaż młode pokolenie pochodzenia marokańskiego i maghrebińskiego jest mniej skrupulatne w stosowaniu religii i zwyczajów swoich rodziców, uważa się za bardziej obywateli swojego kraju pochodzenia niż Francji i utrzymuje regularne kontakty z krajem pochodzenia. ich rodzice.
Arabscy muzułmanie mają kilka stowarzyszeń: Stowarzyszenie Sunna obecne w głównym meczecie miasta , a także Stowarzyszenie Al-Fath obecne w tytułowym meczecie Planoise. Turecka społeczność miasta mogą wykonywać swoją cześć przez Stowarzyszenie Kultury Turks Besançon i Amicale Franco-Turque de Besançon- Planoise obecnych na sali modlitewnej Châteaufarine jak również Stowarzyszenia Jeunesse Musulmane de Besançon i islamskiej Stowarzyszenie Turków z Besançon, zlokalizowane w sali modlitewnej Clairs-Soleils . W stolicy Comtoise działa również włoskie stowarzyszenie: Sardyńskie Stowarzyszenie Su Tirsu , z siedzibą przy rue de Belfort.
Stolica Franche-Comté od zawsze znała osobistości z innych krajów. Wiele osobowości Bisontine ma arabsko-muzułmańskich rodziców lub dziadków, Afrykanów lub z innych regionów Europy niż Francja, takich jak Włochy , Europa Środkowa czy Belgia , lub też sami urodziły się za granicą, a następnie osiedliły się w mieście. Jeszcze inni studiowali lub pracowali w mieście, jak to ma miejsce w przypadku większości artystów i sportowców z Bisont. Ich zaangażowanie w życie nad Bisontine podkreśla w ten sposób różnorodność etniczną i kosmopolityzm stolicy Franche-Comté.
Niektóre osobistości z Europy odcisnęły swoje piętno w Besançon, na przykład Genevan Laurent Mégevand , założyciel zegarmistrzostwa w Besançon, francusko- belgijski scenarzysta Jean-François Di Giorgio, a także rzeźbiarz Jean-Baptiste Francesqui pochodzenia włoskiego działający w miasto. W Besançon Racing Club zagrali piłkarze Ryszard Tarasiewicz , Henri Skiba i Stefan Białas polskiego pochodzenia , Rudi Strittich i Camillo Jerusalem pochodzenia austriackiego oraz luksemburski Eddy Dublin . Ale inne osobistości z Bisontine miały silne powiązania z innymi krajami europejskimi, jak Antoine Perrenot de Granvelle urodzony w Besançon; był arcybiskupem Malines-Bruksela , radnym stanu Karola V i Filipa II Hiszpanii , premierem hiszpańskiej Holandii , wicekrólem Neapolu i przewodniczącym Rady Najwyższej Włoch i Kastylii . Viviane Wade , żona obecnego głowy stanu Senegalu Abdoulaye Wade , urodziła się w Besançon.
Do historii miasta włączyło się również wiele osobowości Żydów bizontyńskich, głównie z Europy Środkowej , w szczególności rodzina Veil-Picard pochodzenia alzackiego , rodzina Lipmann (założyciel Lip ), rodzina Weil czy rabini Paul Haguenauer i René Gutman .
Stolica Comtoise ma kilka osobistości z Maghrebu , w większości wyznania muzułmańskiego. Możemy przytoczyć Rachid Djebaili , to algierski piłkarz , który dorastał w Planoise , Mohamed Louhkiar marokański piłkarz , khedafi djelkhir bokser z algierskiego pochodzenia , Ghani Yalouz wrestler urodzony w Casablance , w rap grupy MIFA Sai Sai, miejskiego radnego Michel Omouri lub Salah Gaham , bohatersko zginął, próbując powstrzymać pożary samochodów podczas zamieszek w 2005 roku .
Miasto ma kilka dużych rodzin ze środowisk imigracyjnych, z których największą i najbardziej znaną jest rodzina Hakkar. Pochodzący z Khenchela , Hakkar ma historię typową dla rodzin algiersko-muzułmańskich stolicy Comtoise. Merzoug Hakkar był jednym z pierwszych Algierczyków, którzy wyemigrowali do miasta w 1957 roku , po walce u boku Francji podczas II wojny światowej, a następnie o niepodległość Algierii . Jego rodzina dołączyła do niego w następnych latach i stopniowo Hakkarowie utworzyli największą rodzinę w mieście, liczącą obecnie około 1000 członków. Najbardziej znanym z nich jest bokser Morrade Hakkar , ale pozostali członkowie to także lekarze, prawnicy, filmowcy, liderzy biznesu itp. Inny członek rodziny, Abdelhamid Hakkar, został skazany w 1989 roku na dożywocie za zabójstwo policjanta brygady Alaina Schaffera. Po tym, jak Europejski Trybunał Praw Człowieka zarządził nowy proces, został ponownie skazany w 2003 roku.
Zwracamy również uwagę na fragment lekarza pochodzenia judeo-libijskiego : Aldo Naouri . Spędziwszy kilka lat w stolicy Comtoise, wniósł szczególnie dużo do pediatrii, aw mniejszym stopniu do psychoanalizy.
Istnieje kilka czarno-afrykańskich osobistości ze stolicy Comtoise, z wyjątkiem francusko Beninese wokalistka jazzowa Mina Agossi i Senegalu Mamadou Thiam , przeżywszy w dzielnicy Clairs-Soleils od wieku 11 lat, gdzie dorastał. I będzie jego debiut na ringach. Jednak wielkie postacie związane są z miastem, takie jak obecny senegalskiego głowy państwa Abdoulaye Wade , doktora honoris causa z Uniwersytetu Franche-Comté , gdzie studiował od 1952 do 1955 przed staż u na Uniwersytecie Franche-Comté. Besançon Bar od 1955 do 1957 ; jego żona Viviane Wade pochodzi z miasta. Burkinabe Tanguy Barro i Hamado Ouedraogo The Ivorians Georges Ba i Jean-Jacques Domoraud The senegalski David Amadou M'Bodji kongijski Thomas Florin The Mali Moussa Traore i Felicien Mbanza pochodzący z Burundi grał w Besançon Racing Club .
Miasto ma osobowość pochodzenia azjatyckiego: rapera Lil Shaolin, którego jednym z rodziców jest Wietnamczyk . Nakręcił kilka klipów na temat miasta i dzielnicy Planoise , z których najbardziej znane to „przy 25 000 km / h ” lub „2,5 potrójne zero”. W stolicy Comtoise popularny jest również Indianin: Siva Sivasankaran, sprzedawca kwiatów. Mieszkańcom Bisont był już dobrze znany z tego, że przez wiele lat sprzedawał róże w restauracjach, ale jego aresztowanie i groźba eksmisji zmobilizowały wiele osób w mieście, nadając mu pewien lokalny rozgłos.