Elbourz | |
Mapa topograficzna Elbourza. | |
Geografia | |
---|---|
Wysokość | 5.610 m , Mont Damavand |
Masywny | Pas alpejski |
Długość | 1300 km |
Szerokość | 200 km |
Administracja | |
Kraj |
Iran Azerbejdżan |
Provinces Raïons |
Azerbejdżan Wschodni , Ardabil , Zandjan , Gilan , Qazvin , Alborz , Mazanderan , Teheran , Semnan , Golestan , North Khorassan Cəlilabad , Masallı , Yardımlı , Lerik , Lənkəran , Astara |
Geologia | |
Wiek | trias |
Skały | Skały osadowe , metamorficzne i wulkaniczne |
Elbourz , w perskim البرز także pisemne Alborz lub Elbruz , to pasmo górskie zlokalizowane głównie w północnym Iranie , od granicy z Armenią w północno na obrzeżach Turkmenistanu na wschodzie., Przechodząc przez południowo-wschodniej części Azerbejdżanu i południowe brzegi Morza Kaspijskiego . Jej punkt kulminacyjny znajduje się na wysokości 5610 metrów nad poziomem morza w Mount Damavand , uśpionym wulkanie w południowo-centralnej części łańcucha dominującego w stolicy Teheranie i stanowiącym najwyższy szczyt Iranu. Łańcuch tworzy topograficzną i klimatyczną barierę między południowymi wybrzeżami Morza Kaspijskiego, skąd pochodzą opady , a płaskowyżem irańskim , powodując znaczną różnicę roślin między mieszanymi lasami północnych stoków i półsuchymi zalesionymi stepami południowych stoków. . Zbierający się zimą śnieg tworzy lodowce w masywie Takht-e Soleyman i na górze Damavand w środkowym Elbourzu oraz na Savalanie , na północno-zachodnim krańcu łańcucha. Jego szybkie topnienie wiosną zasila rzeki , na których zbudowano tamy dla potrzeb gospodarstw domowych, do nawadniania oraz, w mniejszym stopniu, dla energii wodnej , głównie dla stolicy. Łańcuch jest wynikiem szeregu wydarzeń geologicznych : orogenezy cymeryjskiej w triasie , po której następuje orogeneza alpejska ze skróceniem skorupy ziemskiej między kredą a paleocenem , a następnie sekundę od neogenu , przerwaną tektonicznym rozszerzeniem do eocenu. . Rezultatem jest duża różnorodność petrograficzna : współistnieją tam skały osadowe , metamorficzne i wulkaniczne .
Góry Elbourz, zaludnione od paleolitu , były od starożytności , a aż w przybliżeniu XVIII e wieku, schronieniem i ognisko oporu vis-a-vis falami podbojów i zmian, które wstrząsnęły dynastii Persję. . Tam zoroastryzm od dawna jest bardzo ugruntowany. Hyrcanian następnie Tabarestan są regiony, które odbite tych historycznych i religijnych funkcji, z mitologii wysoko rozwiniętych; cieszyli się względnie zaawansowaną autonomią. Osada została wcześniej niż w pozostałej części kraju i wyjaśnia funkcje językowe łańcuchu. Jednak pasterstwo od dawna pozostaje zakotwiczone w obecności populacji półkoczowniczych, a doliny pozostają miejscami wymiany produkcji rolnej z jednego stoku na drugi. Niektóre drogi przecinają teraz łańcuch, a inne mają tunele, aby uniknąć przejazdu przez wysokie przełęcze i zapewnić ruch w zimie. Pomogły zmodernizować gospodarkę i zmienić styl życia. Pozwoliły również na rozwój turystyki, a ludność z miast w południowym podgórzu poszukuje w lecie odrobiny chłodu i zimowej rozrywki . Łańcuch jest rzeczywiście domem dla wielu stacji , w tym Dizin , Darbandsar , Shemshak i Tochal niedaleko stolicy. Liczne parki narodowe, narodowe pomniki przyrody, ostoje dzikiej przyrody i państwowe rezerwaty przyrody pomagają chronić środowisko osłabione presją człowieka .
Nazwa Elbourz wywodzi się od Harā Bərəzaitī , legendarnej góry, przez którą przechodzi Słońce i wokół której krążą gwiazdy, według Avesty , zbioru świętych tekstów zoroastryzmu . Pochodzi od proto-irańskiego * Harā Bṛzatī, co oznacza „wał górski” lub „wysoki wartownik”. Rzeczywiście, * Bṛzatī jest żeńską formą przymiotnika „ * bṛzant- ”, „haut (e)”, przodka obecnego perskiego „ bolanda (بلند)” i „ barz / borz / berazandeh ” („Mont”) , związane z sanskryckim „ brihat (बृहत्)”; Harā można przetłumaczyć jako „strzeż, pilnuj”, przez indoeuropejski rdzeń * ser- , „chronić”. Harā Bərəzaitī stał się Harborz w środkowo perskim , a następnie Alborz we współczesnym perskim. Można go porównać do Elbrusa , najwyższego punktu na Kaukazie , którego nazwa to metateeza . Vestingu okres imieniu irańskiej łańcucha górskiego jest nieznana, ale to jest potwierdzone w XIV -go wieku przez Hamdallah Mustawfi . Nie zidentyfikowano żadnej wcześniejszej nazwy własnej.
Elburz to pasmo górskie rozciągające się na około 1300 kilometrów, otaczające południowy brzeg Morza Kaspijskiego , głównie w Iranie , od granic z Armenią i eksklawą Nachiczewanu , na południe od rzeki Araxe , przechodzące przez południowo-wschodni kraniec Azerbejdżan , ze względu na jego zachodnią część, praktycznie do granic z Turkmenistanem, na wschodzie. Tym samym okładki, z zachodu na wschód, że irańscy prowincje z East Azerbejdżanu , Ardabil , Zandjan , Gilan , Kazwinie , Alborz , Mazandéran , Teheranie , Semnan , Golestan i Północnej Khorassan. . Przecina on również rejonów o jalilabad dzielnicy z Masałły , z Jardymły z Lerik , z Lankaran i Astara . Graniczy z Małym Kaukazem na północnym zachodzie, z płaskowyżem Ormiańskim na zachodzie, Masywem Irańskim Centralnym na południowym zachodzie, z górami Aladagh i Kopet-Dag na północnym wschodzie, a na południu dominuje na płaskowyżu irańskim. . Przybrzeżna równina z Morza Kaspijskiego nie przekracza czterdzieści kilometrów i jest zmniejszona w miejscach, do mniej niż jednego kilometra.
Rzeka Sefid Roud , która uchodzi do Morza Kaspijskiego , jest jedyną rzeką, która przecina Elbourz, tworząc zagłębienie na osi południowo-północno-wschodniej, w pobliżu miasta Racht . Jego wąwozy są więc ważnym punktem przecięcia i oddzielają zachodnią część łańcucha, ze szczególnym uwzględnieniem gór Talycha , od jego centralnej części. Ten ostatni rozciąga się na ponad 400 kilometrów i nie przekracza 120 kilometrów szerokości. Ma wiele głębokich dolin: przełęcz Kandevan łączy rzekę Chalus na północy z rzeką Karaj na południu, podczas gdy przełęcz Gaduk łączy dolinę rzeki Talar na północnym wschodzie z doliną rzeki Hableh Roud w południe. -Gdzie jest. Montażu Damavand , najwyższy punkt ciągu do 5610 metrów, znajduje się w połowie drogi pomiędzy dwoma przejściach 75 kilometrów na jednej strony, a z drugiej strony w linii prostej; między nimi grzbiet osiowy rzadko spada poniżej 3500 metrów. Oprócz tego izolowanego topograficznie wulkanu , najwyższe szczyty środkowego Elburza, w tym Alam Kuh na wysokości 4850 metrów nad poziomem morza, znajdują się w masywie Takht-e Soleyman , w węźle orograficznym na północny zachód od Przełęczy Kandevan. Na południowy zachód od tego masywu, między dolinami Alamut i Taléghan , które stanowią dwie odnogi Sefid Roud równoległe do osi głównych grzbietów, znajduje się na wysokości 4056 metrów Kuh-e Alborz. Tochal dominuje Teheran , położone na średniej wysokości 1300 metrów, od jego 3.942 metrów. Łańcuch rozszerza się w jego północno-zachodniej części. Natomiast na wschód od rzeki Tajan wschodni Elbourz, zwany w całości lub w części Shah Kuh, od nazwy najwyższego masywu, rozciąga się na długości ponad 300 kilometrów i szerokości od 50 do 70 kilometrów, wzdłuż zachodniej-południowo-zachodniej oś północno-wschodnia. Składa się z zachodzących na siebie łańcuchów, których kulminacja znajduje się na wysokości 3767 m n.p.m., a wysokość znacznie spada w kierunku wschodnim, oddzielonych kilkoma stosunkowo niskimi przełęczami.
Północne zbocza, dominujące na wysokości 29 metrów nad Morzem Kaspijskim, są bardziej strome i mają ostrzejszą rzeźbę niż południowe stoki graniczące z płaskowyżem irańskim i jego średnio 1500 metrów. Przednia część łańcucha, w porównaniu do Morza Kaspijskiego, jest stosunkowo regularna, podczas gdy Anty-Elbourz na południu ma nieciągłe ogniwa. Rzeki południowego stoku opuściły ujście na irańskim płaskowyżu ważnych stożków aluwialnych .
Odcinek wysokościowy od Teheranu do Morza Kaspijskiego .
Wygenerowany komputerowo obraz łańcucha Elburz spoglądającego na zachód, z Morzem Kaspijskim po prawej stronie.
Najwyższe szczyty Elbourza to (malejąco):
Siedem wierzchołków jest bardzo wyraźnych (poprzez zmniejszanie widoczności ):
Elbourz jest prawie w całości podzielony między dwa działy wodne : dorzecze Aralo-Kaspijskie na północy i dorzecze środkowego płaskowyżu irańskiego na południu; na zachodnim krańcu równina przecięta Aji Chay między Savalan i Bozgouch w kierunku Tabriz należy do dorzecza jeziora Urmia . Cała woda przepływająca w łańcuchu jest zatem endorheiczna . W centralnym Alborz, główna linia zlewni , oddzielająca basen Morza Kaspijskiego na Płaskowyżu Irańskim , zwykle ma rozróżnienie nie przechodząc przez osiowy grzebień łańcucha, ale wzdłuż Anti-Alborz. Oprócz Arax , który biegnie wzdłuż łańcucha na jego północno-zachodnim końcu, i Sefid Roud, który przecina go między jego zachodnią i centralną częścią, sieć hydrograficzna na północy składa się głównie z przybrzeżnych rzek . Na południu rzeki są podzielone między jezioro Namak na zachodzie i Dacht-e Kavir na wschodzie.
Mapa dorzecza Aralo-Kaspijskiego i jego głównych zlewni w Iranie .
Mapa dorzecza jeziora Urmia .
Mapa irańskiego dorzecza centralnego płaskowyżu i jego głównych zlewni.
Jezioro Neo R w Górach Tałyskiej , jest największym jeziorem naturalnego Alborz. Położone na wysokości 2500 m n.p.m. jest płytkim słodkowodnym jeziorem lodowcowym o różnych poziomach i maksymalnej powierzchni 4 km 2 . Do osunięcia ziemi są głównym czynnikiem górskie jeziora tworzące w łańcuchu; wśród nich jeziora Valasht, Chort, Shoormast, Evan, Tar, Havir i Imamzadeh-Ali. Do trzęsienia ziemi są często wyzwala tych osuwisk. Zerwanie naturalnych tam stanowi zagrożenie dla populacji w dole rzeki
Elburz jest domem dla trzech z pięciu regionów lodowcowych Iranu (pozostałe dwa znajdują się w górach Zagros ). Niektóre lodowce występują na północnych i wschodnich zboczach góry Damavand (lodowce Siuleh, Dubi-salt Speleh, Khurtabsar i Yakhar) w masywie Takht-e Soleyman (lodowiec północny - utworzony przez lodowce Alamchal Patakht, Takht- e Soleyman - Occidental, Haft-Khan, Khersan i Merjikesh), gdzie stanowią stosunkowo duże pole lodowe (7,5 km 2 ) oraz na Savalanie ( lodowce Septentrional, Herame-kasra, Herame-kasra Sud-Est i Méridional). Ze względu na nachylenie i wyższy poziom niwala , grubość lodowców na górze Damavand, poniżej dwudziestu metrów, jest mniejsza niż w masywie Takht-e Soleyman, gdzie może sięgać od pięćdziesięciu do osiemdziesięciu metrów. Ponadto fronty lodowcowe nie schodzą poniżej 3900 metrów, podczas gdy znajdują się na wysokości od 3600 do 4100 metrów w masywie Takht-e Soleyman i na Savalanie. Języki lodowcowe są często pokryte grubą warstwą gruzu skalnego. Śnieżne pokutniki formują się na szczytowych obszarach Damavand i Savalan. Te lodowce są ważnym rezerwatem wody dla północnego Iranu.
Pod koniec triasu , że microcontinent Cymmerii zderza się z Laurazji i Paleotethys Oceanu zamyka. Jeśli zderzenie kontynentalne poprzedzone jest subdukcją w rejonie Gór Aladagh , na północnym wschodzie, jest to bardziej niepewne w Elbourzu. Wydaje się, że jest to w dużej mierze podyktowane nieregularną geomorfologią kontynentalnego obrzeża Laurazji: obecnością poprzednich terranów lub wzniesionego bloku , pryzmatów akrecyjnych , basenów łukowych tylnych i uskoków . Na marginesie kontynentalnym jest już jednak orientacja zachodnia-wschodnia, która obecnie charakteryzuje Elbourz. Akrecja terranów, składająca się z serii skał osadowych od prekambru do środkowego triasu , prowadzi do orogenezy cymeryjskiej .
Na północnym krańcu środkowego Elburza górne warstwy głównie skał węglanowych , powstałe w płytkim morzu po dewonie , są częściowo pokryte formacją Szemszaków, złożoną głównie ze skał krzemoklastycznych (głównie piaskowców ) nagromadzonych w niecce od końca triasu do okresu jurajskiego . Spośród bazaltów na południowej granicy występują również jury. Strefa szew jest jednak widoczne w Eastern Alborz, na południe od Gorgan , gdzie tworzenie Shemshak The wapień kredy silnie zagięty i konglomeraty paleoceńskie przykryć rozbieżności widoczne stosów z łupków wieku Paleozoiku . W zachodnim Elbourzu kompleks Shandermana to nasypowa tafla skał karbońskich typu eklogitowego , pochodząca prawdopodobnie z fragmentów kontynentalnej skorupy waryscyjskiej na poziomie Zakaukazia i subdukowana. Z metamorficznych skał , głównie z łupków , a fyllit i gnejs , z włamaniami z granitu do dioryt i gabro , są także obecne, częściowo objęte formowania Shemshak.
Zderzenie kontynentalne wznowione przed rozpoczęciem kenozoiku z zamknięciem Neo-Tetydy Oceanu i zbliżenia z Płyta arabska kierunku euroazjatyckiej płyty , w związku z orogenezy alpejskiej . Tak więc pod koniec kredy znaczna kompresja łuku tylnego wpływa na Elbourz, w szczególności jego południową część, w związku z podwójnym subdukcją Neo-Tetydy i jej morza Nain-Baft, odpowiadającą powstaniu irańskiego Masyw Centralny i góry Zagros . W eocenie faza rozszerzenia tektonicznego generuje łuk wulkaniczny ; Emisja skał wulkanicznych z formacji Karaj, która pokonuje w szczególności zlepieńce zachodniego Elburza, przekracza 3000 mw południowej części Talycza i traci miąższość w kierunku wschodnim i północnym. Następuje również ekstensywna ekshumacja domen. To gwałtownie zwalnia podczas oligocenu . W intermontane basenów sedymentacyjnych z Taleghan i Alamut są utworzone w związku z tworzeniem laguny z jeziornej Kom w dzisiejszej centralnego Iranu. W neogenie - czwartorzęd został zidentyfikowany nowy epizod kompresji . Ekshumacja zostaje wznowiona, z wyjątkiem przerwy pod koniec miocenu , kiedy prędkość konwergencji tektonicznej pozostaje stała. Czynnikami determinującymi mogłaby być różnica kąta zbieżności płyt lub zmiana klimatu związana z izolacją Morza Kaspijskiego i obniżeniem jego poziomu bazowego o około pięćdziesiąt metrów. Z tym epizodem ściskania związane są różne procesy sedymentacyjne : w środowisku kontynentalnym w zachodnim Elbourzu, w płytkim środowisku morskim lub na wybrzeżu na południowym krańcu z gruzem gipsowym i wapiennym. Wreszcie aluwialny czwartorzęd wypełniają zagłębienia u podnóża .
Elbourz obecnie pochłania od 30 do 40% zbieżności między dwiema płytami, co wynosi prawie 22 mm / rok . Kolizja generalnie skutkuje nakładaniem się w środkowej części Elbourza i w starszych oddziałach w zachodniej i wschodniej części pasma, z uskokami, odpowiednio, zachód-północny zachód i wschód-północny wschód. W Talych Góry stanowią wyjątek z północy na południe składanych na ich wschodnim obrzeżu. Zagęszczenie skorupy , rzędu 35 kilometrów, jest niezwykle niskie jak na pasmo górskie o wymiarach Elbourz, obejmujące płytkie korzenie i stosunkowo płytką astenosferę .
Montażu Damavand jest wulkanu którego stożek prąd 600 000 roku życia, o objętości Trachy-andezytu ponad 400 km 3 ; spoczywa na pozostałościach starszego stożka, który może datować się na prawie 1,8 mln lat . Dominując nad centralnym Elbourzem, jego pochodzenie wydaje się jednak niezależne od orogenezy łańcucha. Może być powiązany z gorącym punktem w związku z litosferycznym rozwarstwieniem pod wpływem smugi magmy .
W zlodowacenia stosunkowo ważna w Elbourz w czwartorzędowych i związany erozja lewo kotły , duże doliny koryta i epigenetyczne wąwozy , to znaczy na wykopanych w Fluvio-lodowaty osadów .
Klimat w łańcuchu wykazuje wyraźną asymetrię. Północne zbocza są na ogół narażone na wilgoć z Morza Kaspijskiego . Są pod wpływem wysokiego ciśnienia syberyjskiego , szczególnie aktywnego zimą. Południowe zbocza są pod wpływem subtropikalnego antycyklonu , którego powietrze wysycha przechodząc przez płaskowyż irański .
W zachodnim i środkowym Elbourzu na północnych zboczach występuje reżim opadów od półwilgotnych do zbyt wilgotnych; uzyskują ponad 1000 mm rocznie na pogórzu i do 1800 mm na średniej wysokości i u podnóża Gór Talych . Do opadów odbywają się przez cały rok, maksimum występującym na początku jesieni, kiedy morze jest jeszcze ciepły, z na przykład więcej niż 300 mm we wrześniu i październiku w Bandar-e Anzali . W tej części Guilanu, w pobliżu wąwozów Sefid Roud , masy powietrza są w bezpośrednim kontakcie i powodują niestabilny front pogodowy . Drugi, mniej wyraźny szczyt obserwuje się około marca; częściowo tłumaczy się to, zwłaszcza na południowo-zachodnim zboczu, zakłóceniami z Morza Śródziemnego . Zimą opady występują w postaci śniegu i niosą ze sobą znaczną pokrywę śnieżną. Na wysokości od 3000 do 4000 metrów topi się jednak w ciągu dwóch tygodni, ustępując miejsca procesom peryglacjalnym . Ponieważ cyrkulacja atmosferyczna zwykle występuje z północnego zachodu na południowy wschód latem i z północnego na południowy zachód zimą, jest ona w dużej mierze zablokowana przez prostopadłe grzbiety, a także bardziej stabilny i stabilniejszy klimat kontynentalny. . Ta zimowa cyrkulacja atmosferyczna, kiedy deszcze są najkorzystniejsze, wyjaśnia narastający gradient opadów ze wschodu na zachód, gdzie najważniejsza jest pokryta powierzchnia morska. W sercu środkowego Elbourza najbardziej wilgotnym okresem jest początek wiosny, ale od czerwca do września burze z trudem docierają do dna dolin i nadchodzi susza . Na tych obszarach pada średnio 400 mm rocznie. Na południu łańcucha zjawisko cienia opadów ma tendencję do obniżania opadów do 280 lub nawet 250 mm , z dużymi wahaniami sezonowymi i rocznymi. Na Zaporze Latyan , w dolinie na północny wschód od Teheranu , rozkład opadów nadal przypomina rozkład opadów na najwyższych wzniesieniach, ale susza jest bardziej rozłożona w czasie, a rozkład opadów jest półsuche. W suchej stolicy spada od 40 do 50 mm miesięcznie od grudnia do kwietnia, ale przez pozostałą część roku panuje susza, a miesiące od lipca do sierpnia są na ogół pozbawione deszczu. We wschodnim Elbourzu opady są mniejsze niż w pozostałej części łańcucha, a suchość jest odczuwalna aż po północne zbocze, z wyjątkiem kilku wilgotnych wysepek na najwyższych pasmach. Szczyt opadów występuje tam w marcu i wynosi 70-90 mm , ale Gorgan doświadcza suszy od czerwca do września, aw Gonbad-e Qabous , jeszcze dalej na wschód, trwa mniej więcej od połowy kwietnia do października; rocznie jest ich odpowiednio blisko 600 i 300 mm .
Średnia roczna temperatura wynosi 14 ° C na poziomie morza, w północnej i na 15 do 18 ° C , z zimnymi zimy, graniczące irańską plateau na południe. Na północnych stokach klimat jest umiarkowany. Od Bandar-e Anzali na zachodzie do Gorgan na wschodzie temperatury nieznacznie wzrastają, ale pozostają stosunkowo jednolite: średnie miesięczne wahają się od 6 do 9 ° C zimą i od 25 do 28 ° C latem. Średnie minimalne są 3 do 4 ° C , a średnia maksymalna wynosi od 29 do 33 ° C . Latem tworzy się warstwa inwersji temperatury, która utrzymuje morze chmur przez kilka tygodni nad basenem Morza Kaspijskiego i ogranicza amplitudę termiczną. W Gonbad-e Qabous amplitudę między zimą i latem jest większa, 1 ° C i 36 ° C odpowiednio . W centrum centralnego Alborz, na 2200 metrów nad poziomem morza, latem miesięczne średnimi pomiędzy 17 i 18 ° C, przy średniej maksimum przy 26 ° C . Zimą dysproporcje są większe w zależności od położenia w stosunku do głównej linii grzbietu: na północy, jeśli minima osiągają -7 ° C , średnie miesięczne pozostają jednak nieznacznie dodatnie; południe, jednak średnie są ujemne od grudnia do marca i minimalnej dół do -13 ° C . Ten klimat zimny w zimie jest odczuwalne na południowych stokach, zwłaszcza w Teheranie, gdzie średnie miesięczne są 5 ° C w zimie i średnich minimów 0 ° C , a temperatura latem wzrośnie średnio do 30 ° C. C z maksymalnie 36 ° C .
Elbourz jest podzielony między dwa ekoregiony : Hyrkańskie lasy mieszane Morza Kaspijskiego na północnym stoku i zalesiony step Elbourza na południowym stoku.
Szybkość topnienia pokrywy śnieżnej na poziomie peryglacjału i bardzo krótki dopływ wody silnie ograniczają z czasem zjawisko solifluxion . Ponadto, susza spowalnia działanie czynników atmosferycznych na podłożu skalnym . Stąd strefy formowania się gleby ewolucyjnej są rzadkie, z wyjątkiem bocznych dolin południowych stoków i gliniastych zbiorowisk wilgotnych północnych stoków.
Mapa lokalizacyjna hyrkańskich lasów mieszanych Morza Kaspijskiego .
Mapa lokalizacyjna zalesionego stepu Elbourz .
Ekoregion Hyrcanian Mixed Forest składa się z kilku warstw roślinności . U podnóża na wysokości od 500 do 1000 metrów znajduje się gruby, pofragmentowany las reliktowy z trzeciorzędu, składający się w szczególności z dębu kasztanowca ( Quercus castaneifolia ), wiązu kaukaskiego ( Zelkova carpinifolia ), papugi perskiej ( Parrotia persica ), drzewo jedwabne ( Albizia julibrissin ), Kaukaski Pterocarya ( skrzydłorzech kaukaski ), Caspian miód szarańcza ( Gleditsia caspica ), Common bukszpan ( Buxus sempervirens ), Laurel z Aleksandrii ( Danae) racemosa ), perski koniczyny ( Diospyros lotus ), Common ostrokrzew ( Ilex aquifolium ) i Fragon d'Hyrcanie ( Ruscus hyrcanus ). Na wysokości od 1000 do 2000 do 2200 metrów znajduje się górski las kaspijski, domena buka wschodniego ( Fagus orientalis ). Towarzyszy przez azjatyckich Maple ( klon zamszowaty ) oraz Kapadocji Klon ( Acer cappadocicum ); w suszarce wschodniej Elbruz jest podstawiana przez Grab ( Carpinus betulus ) i rasy Alder ( Alnus subcordata ). Śródziemnomorskiej roślinności przetrwał w najbardziej suchych dolin lub bardziej osłonięte, jak wiecznie cyprysowego ( Cupressus sempervirens ) i Olivier ( Olea europaea ) w Dolinie Sefid Rud , albo chińskiej Thuja ( Biota wschodnia orientalis ) w Eastern Elbruz. Podwilgotny las dębu perskiego ( Quercus macranthera ) i Oriental Charm ( Carpinus orientalis ) znajduje się w sposób nieciągły na wysokości od 1800 do 2500 metrów. Charakteryzuje się powolnym wzrostem z powodu mniejszych opadów, silnych wiatrów, intensywniej zimnych i uboższych gleb. Dalej są trawniki alpejskie z roślinami zielnymi, a nawet kserofilnymi .
Na południowych stokach step jest zdominowany przez gatunki astragalus ( Astragalus ) i szałwii ( Artemisia ) z kilkoma zaroślami w wąwozach . Początkowo ograniczony do irańskiego płaskowyżu , stopniowo skubie podłogę znajdującą się na wysokości między 1300 a 1800 metrów, aż do tego czasu składała się z Mutic Pistachio ( Pistacia atlantica subsp. Mutica ), migdałowca pospolitego ( Prunus dulcis ) i głogu ( Crataegus sp.). jako kondygnacja o wysokości 1800 do 3000 metrów, charakteryzująca się nielicznymi drzewostanami greckiego jałowca ( Juniperus excelsa ). Te suche lasy zostały poważnie zdegradowane przez wypas i wylesianie , w szczególności w celu produkcji węgla drzewnego , drewna i drewna opałowego .
Dzikiej przyrodyTygrysa Kaspijskiego ( Panthera Tigris virgata ) dawna symbolem zwierzęcia Hirkan mieszanych lasach Kaspijskiego aż do całkowitego wyeliminowania w końcu XX p wieku. Perski Panther ( Panthera pardus saxicolor ), przy czym rasy Ryś ( Lynx lynx dinniki ) oraz Jungle Cat ( Felis Chaus ) egzystować wśród kotów . Pozostałe ssaki tego ekoregionu reprezentowane są w szczególności przez syryjskiego niedźwiedzia brunatnego ( Ursus arctos syriacus ), dzika zwyczajnego ( Sus scrofa ), wilka indyjskiego ( Canis indica ), szakala złocistego ( Canis aureus ), borsuka europejskiego ( Meles meles ) i wydra europejska ( Lutra lutra ). Elbourz Red Muflon ( Ovis gmelini x vignei ), Red Deer ( Cervus elaphus ), European Roe Deer ( Capreolus capreolus ), dzikich kóz ( Capra aegagrus aegagrus ), Wole Gazela ( Gazella subgutturosa ), Fox Roux ( Vulpes vulpes ) i Europejski kuna ( Martes foina ) preferują otwarte obszary zalesionego stepu . Pantera perska, kot dżungli, wilk indyjski, złoty szakal, syryjski niedźwiedź brunatny i dzik euroazjatycki rozszerzają tutaj swój zasięg.
Ptaki korzystających mixedwood lasy obejmują gęś gęgawa ( Anser anser ), to białoczelna Gęś ( Anser albifrons ), przy czym Sickleback Ibis ( Plegadis falcinellus ), przy czym Warzęcha zwyczajna ( Ajaia leucorodia ), przy czym Ślepowron zwyczajny ( Nycticorax nycticorax ) Red- breasted Goose ( Branta ruficollis ), Sokół wędrowny ( Falco peregrinus ), Pelikan ( Pelecanus crispus ), Czapla złotawa ( Bubulcus ibis ), Hairy Crabeater ( ralloides Ardeola ), Greater Flamingo ( Phoenicopterus) roseus ) i White-headed Duck ( Oxyura leucocephala ). Golden Eagle ( Aquila chrysaetos ), przy czym Eagle Pomarine ( clanga pomarina ), przy czym trzmielojad ( Pernis apivorus ), przy czym jastrzębia ( Accipiter gentilis ), przy czym Vulture ( Aegypius monachus ), przy czym Bimaculated Lark ( Melanocorypha bimaculata ), przy czym dzięcioł czarny ( Dryocopus martius ) i bażanta szyjnego ( Phasianus colchicus ), najlepiej często na otwartych przestrzeniach. Perski Tetraogallus ( Tetraogallus caspius ) i strepeta ( Tetrax tetrax ) są przystosowane do obu ekoregionów.
W gady są przedstawione w szczególności Paralaudakia caucasia i trapelus ruderatus , znajdującego się na południowym półsuchych zboczach łańcucha przyjmujące ponad 200 mm z opadów rocznie, albo przez darevskia defilippii i eremias papenfussi , endemicznych łańcucha. Iranodon persicus i Iranodon gorganensis to płazy występujące odpowiednio w zachodniej części Elburza i wschodnim Elburzu.
Doliny środkowej Elbourz są domem dla kilku ważnych miejscowościach: Deylaman , Kojur i Namar na północnych stokach, Shahroud , Damavand i Firouzkouh na południowych stokach. Nie ma jednak dużego ośrodka miejskiego, chociaż populacja jest stosunkowo gęsta i doświadcza znacznego naturalnego wzrostu. Młodzi ludzie mają tendencję do porzucania tradycyjnych wiosek na rzecz zakładania wieloletnich gospodarstw położonych na dużych wysokościach, które koncentrują się na uprawie lub hodowli . Zabudowa wiejska, pod wpływem konstrukcji równin przybrzeżnych, często ma dwie kondygnacje z płaskim dachem i wykorzystuje drewno jako materiał budowlany, z wyjątkiem wyższych wiosek, gdzie siedlisko jest równinne.
Mieszkańcy północnych stoków i wysokich dolin mówią głównie o Guilaki , w wąwozach Sefid Roud i równinie Racht oraz Mazandarani w centrum i na wschód od centralnego Elbourza. Na południowych zboczach mówią tati wokół Qazvin i na północ od Teheranu i Semnani w Semnan i jego regionie. Tałyskiej jest używany w jednobrzmiących górach w zachodniej Alborz, aż do Azerbejdżanu . Te pięć języków należy do języków północnego zachodu . Kanał był w niewielkim stopniu przesiąknięty perskim , który w dużej mierze dominuje na płaskowyżu irańskim . Pół-koczownicze plemiona mówiące po Lori (Hedāvand), arabskim (Kōti), Guilaki (Ali Kay), tureckim (Hosanlu), perskim ( ʿArab ) lub sangsari (Sangsari) uprawiają pasterstwo lub rolnictwo na południowych stokach. Zwykle spędzają lato w małych wioskach wokół sadów ( qeshlâq ) w rejonie Anty-Elbourz, a dla niektórych zimują u podnóża, szukając letnich pastwisk ( yeylâq ) w kierunku środkowego Elbourza w okresie letnim, a na obszarze Anty-Elbourz w okresie letnim. dla innych zimą, przeprowadzając często sprzeczne ruchy migracyjne. Prawie ich nie ma na północnych zboczach łańcucha, gdzie sedentaryzacja jest bardziej rozwinięta, z wyjątkiem lasów Talicza.
Znaleziska archeologiczne wskazują, że osadnictwo ludzkie w rejonie Elbourza było obecne co najmniej od schyłku dolnego paleolitu . Jaskinia Darband w prowincji Gilan ujawniła artefakty w kamieniu, a także duże ilości kości niedźwiedzi jaskiniowych i brunatnych , bez śladów ludzkich drapieżników. Że neandertalczycy zajmuje prawdopodobnie łańcuch na Bliskim paleolitu , szkielety zostały znalezione w jaskini Azokh u podnóża Mały Kaukaz , na brzegu naprzeciwko Araks nad północno-zachodnim końcu „Elbourz, a także kamienne narzędzia w Büzeyir jaskinia, położona w górach Talych w Azerbejdżanie , w jaskini Yarshalman w centralnej części łańcucha oraz w jaskini Kiaram w prowincji Golestan , na jego wschodnim końcu. Ślady współczesnego człowieka zostały odkryte na miejscu w pobliżu rzeki Garm Roud w prowincji Mazandéran , datowanej na około 30 000 lat temu.
Najbardziej znanym neolitycznym stanowiskiem w Elbourz jest Tepe Sang-e Chakhmaq , niedaleko Shahroud . Zajęty VII th do V -go tysiąclecia pne. AD świadczy o początkach gospodarki rolnej w regionie i uczestniczy w rozprzestrzenianiu się neolitycznego stylu życia z Bliskiego Wschodu po Azję Środkową .
W starożytności region Elbourz był znany pod nazwą Hyrcania . Z kolei znajduje się pod kontrolą Medów, a następnie Achemenidów . Po pokonaniu i ściganiu przez Aleksandra Wielkiego , Dariusz III znajduje schronienie w górach, ale zostaje zamordowany w330 pne J.-C. ; macedoński Mieszkaliśmy w Hécatompyles (obecnie Shahr-e Szahr-e Ghumes ), a następnie dołączył do wybrzeży Morza Kaspijskiego na Zadrakarta (prąd miejscem Sari lub Gorgan ). W następstwie Aleksandra łańcuch znajduje się w imperium Seleucydów, ale podlega secesji Baktrii i wyzwoleniu imperium Partów pod przywództwem Arsaces I er , szefa Parni . Jeśli Arsacids pozostają w mocy aż do 224 , kiedy obalony przez Sasanidzi , Hyrkania nie znajduje się pod skuteczną kontrolą po serii buntów w I st i II th stulecia.
Przy upadku dynastii Sasanidów w połowie VII th wieku , populacje Zoroastrianin z Alborz należą ostatni poddać się podbój arabsko-islamskiej Persji po ponad wieku oporu . W 864 roku Alavidzi zajęli Tabarestan na południowym brzegu Morza Kaspijskiego od Tahiridów , wasali sunnickich Abbasydów w tym regionie i tam ustanowili addyzm , nurt szyizmu . W 875 roku Samanidzi przejęli władzę od Abbasydów i przywrócili dominację Persów . Sunnici pokonali w 900, a następnie w 928 Alavidów, którzy schronili się dla wielu z nich w zachodnim Elbourzu; Mardavij ben Ziyar dołącza do szeregów Samanidów. Jednak w 930 r. Bunt w armii pozwolił Zijaridom zająć Tabarestan, wypierając Samanidów we wschodnim Elbourzu. Zoroastrianizm zostaje oficjalnie przywrócony na kilka lat, zanim ustąpi miejsca sunnizmowi. Od 934 r. Bouyidzi , szyiccy Persowie z Daylam , regionu wokół Sefid Roud , rozprzestrzenili się na płaskowyżu irańskim, a następnie w 945 r. Zajęli stolicę kalifatu Abbasydów , Bagdad . Stabilność, która trwała przez następne dwa stulecia, stanowiła „ irańską przerwę ”, okres politycznego i kulturowego renesansu Persji.
Kończy się inwazji ludów tureckich w Azji Środkowej od XI th century , Seldżuków naprzód w Elbruz. Nowy ruch oporu jest zorganizowany i Alamut , w zachodniej części centralnej Elbourz staje siedziba Nizarite Ismaili społeczności religijnej rządzonym przez organizację wojskową. Przez 166 lat tworzy sieć obrony, przejmując twierdze w całym łańcuchu, w tym Lambsar , Rud-khan , Gerdkûh czy Saru , aż po Syrię . Te cytadele wznoszą się na górskich wzniesieniach, mają ważne zapasy żywności i genialną sieć hydrologiczną do magazynowania wody. Jego asasyni, dowodzeni przez „ Old Man of the Mountain ”, dopuszczają się krwawych represji i wzbudzają strach. Konflikty trwały z Khwarezmchahs , których siła wzrosła ze szkodą dla Seldżuków, zanim stosunki uspokoiły się od 1210 roku , co odpowiadało politycznemu upadkowi i przyjęciu sunnizmu. Houlagou Khan ostatecznie poddał fortecę w 1256 roku , podczas najazdów mongolskich . Ich kampania przeciwko Nizarytom kończy się upadkiem Baranka, a następnie Gerdkdh; Alamut przestaje istnieć jako państwo.
Płodność Elbourza i zdolność jego populacji do przeciwstawiania się koczowniczym inwazjom pozwalają, w przeciwieństwie do suchych płaskowyżów i suchych gór Zagros , na przyjęcie siedzącego trybu życia . W początkach XVI -tego wieku , w Safavids , najpierw kierowany przez swojego założyciela Ismail I pierwszy urodzony w Ardabil w północno-zachodniej części łańcucha, pokaż cały Persji Timurid turecko-mongolskich wschód i Biały Turkoman owce na zachodzie. Zatem południowe prowincje Kaspian zostały podbite w 1536 - 1537 . Pod ciągłymi groźbami Uzbeków , zostali spacyfikowani w latach dziewięćdziesiątych XVI wieku pod rządami Abbasa I pierwszego Wielkiego , w tym jego generała Farhada Khana Qarāmānlu . Ta stabilność społeczną i polityczną znajduje odzwierciedlenie w funkcji językowych łańcucha, który jest odtwarzanym z jej północnych stokach, pomimo wpływów tureckich wpół koczownicze plemiona i Kurdów przybył w XVII th wieku . Spadek z Safavids popycha cara Piotra I st zajmować całą stronę Kaspijskie z Alborz od 1723 roku , a do 1734 r . Wraz z upadkiem dynastii krótkiej z Afcharides , Gorgan i jego twierdza stała od 1750 roku warownia z turkmeńskiego opozycji do Kadjar w prowincjach Kaspijskiego do centralnej władzy Zand . Obalenie odbyła się w 1789 roku z Agha Mohammad Chah .
Na przełomie XIX th wieku , wykorzystując szereg wojen rosyjsko-perskich wynika z rywalizacji o posiadaniu granic morskich Kaukazu i Elbruz, w południowo-wschodniej części wybrzeża Morza Kaspijskiego; w następnych dziesięcioleciach w stosunkach handlowych między dwoma krajami nastąpiły kolejne wzloty i upadki. Wymiana między dolinami a północnymi stokami była intensywna aż do drugiej wojny światowej , o czym świadczy wiele karawanserajów . Aż do czasów Rezy Chah , pszenica , sól , suszone owoce , mydło , przyprawy , Henna , skóry , miód lub nawet owce były transportowane z południa do północy i przyczep zwróconych z ryżu , benzyny i węgla drzewnego . Następnie cykliczne przepływy siły roboczej są odwracane na korzyść Teheranu , na południowym Piemoncie . W latach trzydziestych XX wieku budowa dróg i kolei transirańskiej umożliwiła wzrost wymiany handlowej po obu stronach łańcucha. Gospodarka wiejska na północnych stokach uległa przeobrażeniom wraz z intensywną produkcją węgla drzewnego dla stolicy, która osiągnęła swój szczyt w latach 1950-1960, zanim została zakazana, oraz zbóż u podnóża .
Północne stoki łańcucha tradycyjnie sprzyjają sezonowej uprawie zbóż na tarasie , połączonej z ogrodnictwem targowym (ziemniaki, fasola, dynia, ogórki). Młócenie z pszenicy odbywa się na miejscu po wyschnięciu. Łodygi są używane na paszę , podobnie jak lucerna . Ryż ma również ważne miejsce poprzez system nawadniania . Zboża wydają się być wyparta, w całej centralnej Elbourz w szczególności poprzez drzew owocowych , z produkcją jabłek i wiśni na stokach, morele na niższych wysokościach i granaty na pogórzu. . Ta uprawa drzewek była wcześniej ograniczona do południa łańcucha. Ponadto w Azerbejdżanie można znaleźć plantacje herbaty i winnice .
Pasterstwo , odwróciła się do produkcji mleka i kultur uzupełniających otrzymuje hodowla na dużą skalę w celu dostarczenia Teheran z mleka, mięsa krowiego owiec . Celem wypasu jest prowadzenie obór inwentarskich zimą do górnej krawędzi letniego lasu i pól po żniwach oraz owce i, w mniejszym stopniu, na zalesionych wzgórzach kóz na najwyższe pastwiska. Praktyka ta jest stopniowo odchodzona, zwłaszcza że tworzenie obszarów chronionych ograniczyło pasterstwo i zachwiało gospodarką małych wiosek górskich. W gospodarstwach pasterzy zastępują pracownicy. Tylko Wschodni Elbourz udaje się zachować tradycyjny sposób produkcji.
Elbourz jest domem dla kilku złóż wydobywczych w niewielkich ilościach: węgla , ołowiu , cynku , barytu . Do kariery z wapienia dla cementu , od kredy do pieców wapiennych i gipsowych na tynku mają jednak istotne wymiary. Kariery te sprzyjały rozwojowi kanałów komunikacji. Najstarszą z trzech tras przecinających centralną część łańcucha jest Trasa 79 przebiegająca przez Przełęcz Gaduk. Graniczy z linią kolei transirańskiej, która pożycza tunel na wysokości ponad 2000 metrów, aby przejść pod przełęczą. Trasa 59 , czyli „droga Chalus ”, który obejmuje tunel na około 2570 metrów nad poziomem morza, w Kandevan szyi jest najbardziej popularny na łączenie Teheran do Morza Kaspijskiego . Highway 77 , czyli „droga Haraz ”, zbudowany po II wojnie światowej , pożycza szyjkę Emamzadeh Haszem do prawie 2750 metrów nad poziomem morza, ale muszą być często zamknięte w zimie. Pod przełęczą budowany jest tunel. Highway 1 i Highway 49 przechodzą przez wąwozy Sefid Rud między zachodnim i środkowym Alborz i są najbardziej wykonalne sposób przejść łańcuch zimowy. Droga 81 , na zachód od Damghan i 83, północy Shahroud i drogach drugorzędnych, przekroczyła wschodnią alborz.
Z energii wodnej jest produkowany, z zachodu na wschód przez zapór z Sefid Rud (lub Mandjil) z Taleghan z Karaj (lub Amir Kabir) z siah Bishe do Latyan do Mamlou z Lar i Shahid Rajaee (lub Soleyman Tangeh). Spośród wszystkich tych instalacji tylko ta Siah Bishe, działająca z magazynem szczytowo-pompowym , jest w całości poświęcona produkcji energii elektrycznej, głównie dla metropolii Teheran. Pozostali mają przede wszystkim powołanie jako rezerwuar wody pitnej i nawadniania, w szczególności Karadj, który jest najstarszą zaporą (1961) i Latyan (1967), oba przeznaczone do zaopatrzenia stolicy o odpowiednią pojemność około 200 i 80 milionów. metry sześcienne. Te instalacje głęboko zmieniły gospodarkę i sposób życia w środkowym Elburzu.
Główne wyroby rzemieślnicze w łańcuchu to filc ( namad ) na północnym zboczu, kilim w dolinie Alamut i dość rozpowszechnione tkaniny zwane karbą . Pierwotnie są raczej prymitywne, ale wraz z upadkiem pasterskiego stylu życia, ludność pół-koczownicza podzieliła się swoją wiedzą i, z pomocą kupców z Teheranu, Komu lub Qazvina , uczyniła z niej źródło dochodu.
Utworzenie jezior zaporowych sprzyjało masowemu rozwojowi letniej turystyki, od dawna zarezerwowanej dla irańskiej szlachty. Doświadczenia dolin w pobliżu Teheranu pozostają skupione w weekendy, aż do tego stopnia, że stają się centrum rozrywki stolicy, podczas gdy w bardziej odległych dolinach powstają drugie domy. Miłośnicy pieszych wędrówek , trekkingu , wspinaczki górskiej lub narciarskiej mogą znaleźć rzadkie schroniska w łańcuchu: schronisko Bargah na południowym zboczu góry Damavand , schronisko Sarchal na północny wschód od Alam Kuh oraz schronisko meczetowe. Savalan na jego północno-wschodnim zboczu ; na szczycie Tochal znajduje się kabina . W większości są to proste kamienne schroniska z czasami pewnymi udogodnieniami i miejscami do biwakowania w okolicy.
Na północ od Teheranu znajdują się cztery ośrodki sportów zimowych ; to przez zmniejszenie wielkości Dizin , Darbandsar , Shemshak i Tochal. Pierwsze trzy są wpisane w okrąg o promieniu pięciu kilometrów, znajdujący się godzinę jazdy od Teheranu . Dizin ma 18 kilometrów zjazdów podzielonych na 23 trasy na wysokości od 2600 do 3600 metrów nad poziomem morza, a także rozległy teren poza trasami i 16 do 18 wyciągów narciarskich ; stacja pochodzi z lat 60 . Szemszak to najstarsza stacja w Iranie , założona w 1958 roku; ma 15 kilometrów zjazdów na ośmiu trasach na wysokości od 2550 do 3050 metrów nad poziomem morza, obsługiwanych przez pięć do siedmiu wyciągów narciarskich. Darbandsar to najnowocześniejsza stacja; jego cztery tory i sześć wyciągów narciarskich znajdują się na wysokości od około 2600 do 3600 metrów. Tochal jest bezpośrednio dostępny kolejką linową w trzydzieści minut z peryferii stolicy, nad którą dominuje, co sprawia, że jest bardzo ruchliwe przez ponad sześć miesięcy w roku od czasu jego powstania w 1977 roku; ma dwie niebieskie trasy, które stanowią łącznie sześć kilometrów zjazdów dla czterech do sześciu wyciągów na znacznym spadku na wysokości od 1900 do 3850 metrów nad poziomem morza. W Abali , na wschód od Teheranu, znajduje się mały ośrodek z krótkimi trasami, ale mimo to dziewięcioma wyciągami narciarskimi . Alvares , położone między 3000 a 3200 metrów na południowo-wschodnim zboczu Savalan, jest jedynym kurortem w łańcuchu poza centralnym Elbourzem; jest wyposażony w wyciąg krzesełkowy i obsługi wyciągu narciarskiego w weekendy i podczas wakacji, nie daleko od miasta uzdrowiskowego z Sareyn .
Elbourz jest domem dla dziewięciu parków narodowych . Jeden znajduje się w Azerbejdżanie , w Parku Narodowym Hirkan , którego południowa część rozciąga się na Góry Talickie ; był promowany w 2004 r., a jego powierzchnia została zwiększona do 404 km 2 w 2008 r .; obejmuje integralny rezerwat przyrody o powierzchni 30 km 2 . W Iranie na prawym brzegu rzeki Arax , na zachodnim końcu łańcucha znajdują się dwa parki : utworzony w 2011 roku Park Narodowy Kantal ma powierzchnię 70 km 2 , natomiast Park Narodowy Kantal Arasbaran zaowocował od przekwalifikowania w 2012 r. 89 km 2 w centralnej części obszaru chronionego o tej samej nazwie, uznanego za rezerwat biosfery w 1976 r. Park narodowy Lar , utworzony w 1975 r. na powierzchni 735 km 2, ale zdegradowany do zwykłej strefy chronionej w 1991 r., od 2001 r. obejmuje 358 km 2 na zachód od góry Damavand , do której dołączony jest rezerwat łowiecki na pozostałej części początkowego obwodu. Khojir i Sorkheh Hesar to dwa małe parki narodowe o powierzchni odpowiednio 107 i 87 km 2, oba położone od początku lat 80. na chronionym obszarze Jaj Roud na pierwszych stokach Anti-Elbourz we wschodniej części Teheranu . Park Narodowy Kiasar obejmuje 93 km 2 i został ustanowiony w 2003 roku Paband Park Narodowy ma powierzchnię 183 km 2 w Hyrcanian lesie wschodniej Alborz; powstał w 2003 r. Golestan National Park , położony częściowo na wschodnim krańcu łańcucha, jest najstarszym w Iranie, ogłoszony jako taki w 1974 r. i obejmuje 874 km 2 ; jest uznawany za rezerwat biosfery.
Savalan jaskinia i Yakhkan w zachodniej Alborz, cyprys Herzl The White Lily , źródło Fakjour Damkesh Z Alam Kuh , Mount Damavand, jezior smoła i Havíř jaskini i Afshan wąwozów o Vashi, w centralnej Elbruz są narodowe pomniki przyrody.
Kiyamaki Wildlife Refuge , ogłoszony w 1975 roku, otacza 900 km 2 w Kantal Parku Narodowego, z którego została jednorodzinnego i obejmuje Kiyamaki Dagh . W Dodangeh Wildlife Refuge pochodzi z 1954 roku i obejmuje 169 km na południowy 2 na południe od Kiasar Parku Narodowego , w środkowej Elbourz. Semeskandeh ucieczką został uznany w 1935 i rozszerzone na przedmieściach południowo-wschodnich Sari na północnych podnóży. Czwartym ostojem dzikich zwierząt w łańcuchu jest Khosh Yeylagh we wschodnim Elbourz, założone w 1938 roku na powierzchni 1,501 km 2 . W Azerbejdżanie Zuvand State Nature Sanctuary , obejmujący 150 km 2 i Rvarud , obejmujące 5 km 2 , mają IUCN poziom ochrony w IV podobny do irańskich ostoi przyrody.
Dla indo-irańskich ludów , Mitra ma swój dom na legendarnej góry Hara Bərəzaitī . Nigdy nie panuje noc ani półmrok, ani gorący ani zimny wiatr, ani mgła; z drugiej strony jest to źródło wody, rzeka Arədvī Sūrā Anāhitā zasilająca ocean Vourukaša . Czciciele zoroastryjscy składają ofiary za niebo, ziemię, wiatr i szczyt Harā, który nazywają Górą Hukairya, „dobroczyńcą, tym, który zasługuje na wszystkie modlitwy” . W tekstach Bundahishn jest to „przywódca szczytów” . W ich kosmogonii Ziemia była kiedyś całkowicie płaska, a góry rodzą się jako rośliny, zanurzając swoje korzenie, aby połączyć się z korzeniami Harā, tworząc połączenie między nimi. Nazwa ta, przypisywana Elbourzowi, oznacza zatem pasmo górskie utworzone przez 800 lat i otaczające Ziemię ze wschodu na zachód. Tak więc, obracając się wokół Harā, Słońce przechodzi przez 360 dni tradycyjnego kalendarza, aż do Sasanidów , przez 180 różnych okien o wschodzie słońca i 180 okien o zachodzie słońca. Zoroastrianie wydają się kojarzyć pasmo górskie z rezydencją Peshotan, a szkoła Ilm-e-Khshnoom uważa górę Damavand za dom Saheb-e-Dilan , „panów serca”. Tak więc góra Harā jest w buddyzmie związana z górą Meru .
W Księdze Królów poeta Ferdowsi wydaje się uważać, że góry rozciągają się aż do Indii. Według niego, Fereydoun , syn Abtyna i Faranaka, jeden z potomków Dżamchida i Tahmourasa , jest zmuszony do schronienia się w Elbourz w wieku od 3 do 16 lat, aby uciec przed królem Zahhakiem ; następnie przyłącza się do buntu wywołanego przez Kaveha przeciwko tyranowi i ostatecznie pokonuje go w górach, a następnie uwięzi go w jaskini na górze Damavand, czekając na koniec czasu , zanim będzie panował przez 500 lat jako prawowity król. W tym samym eposie książę Zal , urodzony jako albinos i porzucony we łzach u podnóża Elbourza, zostaje schwytany, a następnie wychowany w swoim gnieździe położonym w górach przez Simorghów ; magiczny ptak przynosi mu swoją mądrość i ostatecznie przekonuje go, by dołączył do jego starzejącego się ojca, przepełnionego żalem i udał się na poszukiwanie syna w górach. Według Ferdowsiego, Key Qobad mieszkał spokojnie w Elbourz, dopóki legendarny bohater Rostam , syn Zala, nie przybył, aby go odszukać, aby go intronizować i walczyć z Afrassiabem , królem Turanów . Ferdowsi się w Księdze Królów Legenda Avesta , a Mah Farvardin Ruz Khordad ( VII th wieku), wyposażony w najlepszy łucznik w królestwie Arash (lub Arisz lub Erekhsha), pobieranej przez króla Manoutchehr pęd strzałka jako jak najdalej na wschód w celu ustalenia granicy z Turanami i ustanowienia pokoju w Tabarestanie z Afrassiabem; łucznik wspina się na Elbourz o świcie, a następnie strzela strzałą, która spada w południe lub pod koniec dnia (w zależności od wersji) na brzeg Amou-Darii , ale umiera z wyczerpania.
Według niektórych średniowiecznych legend chrześcijańskich, Bramy Aleksandra , związane z Gogiem i Magogiem , można było znaleźć w Elburzu, inne zaś na Kaukazie . Kowalski swoje źródło w istnieniu ścianie Gorgan , którego budowa rozpoczęła się jeszcze V th wieku pod Sasanidzi.