Béarn to terytorium, które zajmuje część północno-zachodniej stronie Pirenejów. Jego historia zaczyna się pod rzymską okupacją Akwitanii . Pliniusz Starszy wspomina w 77 roku ludu Venarni (lub Benarni ) w swojej Historii Naturalnej . Béarn jest organizowana jako starożytnego miasta na początku V -go wieku i jako wicehrabiego od IX th wieku. Béarn uzyskał status suwerennego księstwa pod rządami Gastona Fébusa w 1347 roku. Książęta Béarne odegrali aktywną rolę w kontrolowaniu pogórza Pirenejów, sprzymierzając się z rodem Foix , a następnie przystępując do korony Nawarry . W 1589 roku książę Béarn Henri został królem Francji i Nawarry. W 1620 roku jego syn - Ludwik XIII - po wyprawie wojskowej przyłączył księstwo do królestwa Francji . Nowa francuska prowincja zachowała dużą część autonomii aż do rewolucji francuskiej , zanim połączyła się z obecnym departamentem Pyrénées-Atlantiques .
Najstarsze ślady działalności człowieka sięgają górnego paleolitu , z kilkoma jaskiniami w pobliżu Arudy , a następnie neolitu z odkrytymi kurhanami, w szczególności na równinie Pont-Long i płaskowyżu Ger. Pierwsi Béarnais są łowcami-zbieraczami , stosującymi starożytną praktykę transhumancji między wysokogórskimi dolinami a płaskowyżami u podnóża. Społeczeństwo chłopskie Béarn jest zorganizowane wokół swoich fortów i różnych instytucji sądowych i politycznych, gwarantując swoim obywatelom bardzo szerokie wolności indywidualne. Obejmujący równiny Gaves Pau i Oloron , zbocza, które je otaczają, a wysoki doliny Ossau , z Aspe i Baretous , Bearn strzec swoich granic nienaruszony XII th century XVIII th wieku. Następnie tworzy jedno z księstw mniejszych Europy Béarn jeszcze zajmuje wiodącą rolę na scenie europejskiej aż do początku XVII -tego wieku.
Najstarsza obecność przedstawiciela linii ludzkiej (rodzaj Homo ) została potwierdzona w regionie już od -800 000 lat ( dolny paleolit ) z przodkiem Homo w Atapuerca (północna Hiszpania ), a następnie z człowiekiem z Tautavel około -450 000 lat temu (gmina Tautavel w departamencie Pireneje Wschodnie ). Pojawienie się pierwszych ludzi z Cro-Magnon sprzed -30 000 lat pozwala obserwować pozostałości broni, narzędzi i przedmiotów artystycznych w regionie. Bożej Brassempouy , -21,000 lat, odkryto w bezpośrednim sąsiedztwie północnej Bearn.
Około -4 000 lat mężczyźni zaczęli pracować przy metalach, oswajać zwierzęta, uprawiać hodowlę zwierząt i rolnictwo. Mają też kult zmarłych, o czym świadczą wciąż istniejące w Béarn dolmeny i kurhany . Menhir z Ger lub dolmen z Buzy są dobrymi przykładami tego okresu neolitu . Pojawiają się ufortyfikowane wioski, których pozostałości znajdujemy w Asson , Bougarber , czy Lacq . Te kręgi kamienne z epoki brązu są również widoczne w Béarn, zwłaszcza Banu plateau.
Wczesnym I st tysiącleciu pne. AD region Béarn wydaje się być zajęty przez lud liguryjski . Te ostatnie zostały zepchnięte przez Iberyjczyków około 500 roku p.n.e. AD ; w ten sposób przekraczają Pireneje, aby się tam osiedlić. Niektóre terminy toponimiczne kończące się na „ os ” mogą być pochodzenia iberyjskiego (takie jak Gelos , Arros-de-Nay , Urdos ). Lud Venarni mógł pochodzić z tego przybycia Iberyjczyków na północ od Pirenejów.
Od I st wieku pne. AD , rzymski podbój Akwitanii zaburza równowagę. Dominacja Cesarstwa Rzymskiego rozciąga się na V -tego wieku. Lud Venarni został następnie włączony do miasta Tarbelles (obecnie Dax ). Na III th wieku, w prowincji Aquitaine jest podzielony na trzy odrębne podmioty przez Rzymian. W ten sposób powstał Novempopulanie , czyli „Kraj dziewięciu narodów”, co zasadniczo odpowiada obszarowi wpływów Gaskończyków . Venarni nie są jeszcze odróżnić w czasie pierwszego wykazu Verona lub Laterculus Veronensis , który opisuje dziewięć oryginalnych ludów prowincji. Venarni są ostatecznie oddzieleni jako pełnoprawny lud w „Zawiadomieniu o prowincjach i miastach Galów” w 401. Dodano również Illuronenses (obecnie Oloron-Sainte-Marie ) i Vasates (region Bazas ). prowincja liczy teraz dwanaście ludów.
Miasto Venarni, Beneharnum , jest pierwszą stolicą tego ludu, obecnie uznaną przez potęgę rzymską. W okresie Wielkiego Cesarstwa Rzymskiego miasto osiągnęło maksymalny zasięg od 10 do 12 ha . Wskaźniki obłożenia są wykrywane od I st wieku, ale dopiero w drugiej połowie IV -tego wieku, że aglomeracja zdaje się rozwijać. Wykopaliska wskazują, że Beneharnum był pół-miejskich aglomeracji, z wysoce hierarchiczną siedliska między prostymi obozach duszpasterskich na obrzeżach, do podmiejskich willi z 3000 m 2 powierzchni użytkowej.
Od V XX wieku, w regionie doznała upadku Cesarstwa Rzymskiego i wielu barbarzyńskich najazdów . W Wandale , że Wizygoci , że Merowingowie a nawet Karolingowie udało siebie jako nominalnych mistrzów terytorium Béarn mimo wszystko buntowniczy. To prawdopodobnie w trakcie V -tego wieku, że chrześcijaństwo pojawia się w Bearn, w tym St. Julian pierwszego biskupa Pau . Późne przybycie religii chrześcijańskiej do Béarn wynika z wiejskiego charakteru tego regionu, a chrześcijaństwo po raz pierwszy zostało przyjęte w ośrodkach miejskich. Wcześniej Béarnais czcili głównie gwiazdy, góry, drzewa i źródła.
W Baskowie osiedlili się na ziemi między Garonne i Pireneje, Frankowie podbili Wizygotów, a od VI th kontroli wieku terytorium; powstaje księstwo Vasconia (wtedy Gaskonii). Na VII th century Odon posiada duży Brytania od Pirenejów do Loarą z Tuluzy jako stolicą. Język używany przez Basków jest Aquitaine , jednak jego powierzchnia oddziaływania spada wraz ze wzrostem latynizacji regionu od I st wieku pne. BC księstwo „s Gaskonii jest podzielony od IX -go wieku, umożliwiając utworzenie wicehrabiego Bearn . W ten sposób Béarnai po raz pierwszy organizują się we własnej jednostce. Pierwszą panującą dynastią jest rodzina Centulle . To w tym samym czasie, w kierunku VIII p wieku lub IX p wieku, Beneharnum jest zniszczony przez normans , MORLAAS staje się wówczas nowy kapitał powstającej principality. Centulle pozwalają prymitywnemu Béarnowi rozciągać się na południe i na wschód, kilka małżeństw powoduje integrację wicehrabstwa Oloron około 1050 roku, a następnie Montaner w 1085. Kraj Orthez zostaje zaanektowany w 1194 przez dynastię Moncade, wszystkie te terytoria tworzą historyczny Bearn, który utrzymuje swoje granice w nienaruszonym stanie aż do rewolucji.
Béarn znajduje się w pierwotnych granicach nadawanych królestwu Franków na mocy traktatu z Verdun w 843 r., jednak stworzenie jednostki politycznej specyficznej dla Béarnais spowodowało ewolucję tej więzi wasalskiej. Tak więc stopniowe przystępowanie Béarna do statusu de facto suwerenności jest głównym tematem tego okresu średniowiecza. XI th wieku XIV th century, Bearn jest rozdarty między wpływem obszarów Dukes Biskajskiej , królów Aragonii , królów Anglii i królów Francji . Pozostałości Béarn pod nadzorem Biskajskiej Dukes po fragmentacji IX p wieku związek ten jest już bardzo światło w drugiej połowie XI p wieku. Za czasów Gastona IV krzyżowca wasalstwo jest tylko teoretyczne , uczestniczy zarówno w pierwszej krucjacie, jak iw rekonkwiście . Odgrywa decydującą rolę razem z Alphonse I st Aragonii . Béarn zostaje sojusznikiem Aragona, zrywając ostatnie więzi z Gaskonią. Ten sojusz był początkowo zrównoważony, ale unia Aragonii z Katalonią w 1137 złamała tę równowagę na korzyść Aragonii. Béarn staje się państwem wasalnym korony aragońskiej, która próbuje stworzyć ogromną jednostkę na dwóch zboczach Pirenejów.
W 1213 porażka Aragończyków w bitwie pod Muret doprowadziła do zaprzestania interwencji Aragonii w regionie. Wiązania wasalstwa pomiędzy Béarn i Aragon maleć stopniowo pękać, płynnie w pierwszej połowie XIII p wieku. To zerwanie jest okazją dla królów Anglii do żądania powrotu Béarna na łonie Gaskona. Pomimo pragnienia niepodległości, Gaston VII złożył hołd królowi Anglii w 1240 roku. Powrót Béarna do ruchu gaskońskiego spowodował również zmianę stolicy, Orthez (bliżej Gaskonii) zastąpił Morlaàsa w 1242 roku. Gaston VII nie, mimo wszystko przestańcie buntować się przeciwko tej ingerencji w sprawy kraju, który wcześniej posiadał bardzo szeroką autonomię. Musi przyznać się do porażki po niewoli w Winchester przez Edwarda I st Anglii w 1276 roku.
Gaston VII postanawia poślubić swoją drugą córkę, Małgorzatę de Béarn , z hrabią de Foix Roger-Bernard III . To małżeństwo powoduje nierozerwalny związek między rodami Foix i Béarn. Foix-Béarnowie znaleźli się teraz w delikatnej sytuacji, z jednej strony wasalem Béarn królów Anglii i Foix wasalem królów Francji. Początki przyszłej wojny stuletniej między dwoma królestwami już nadchodzą, jeszcze bardziej komplikując równowagę w tej nowej dynastii. Do Gastona II z Foix-Béarn pozycja władców Béarn oscylowała między neutralnością a monitorowaniem pozycji francuskich (bez składania hołdu). Mieszkańcy Bearn niechętnie prowadzą politykę korzystną dla królów Francji, ten ostatni czuje się przynależny do społeczności gaskońskiej i postrzega królestwo Francji jako obcą ziemię. Dopiero w Gaston III , mówi Fébus , pojawiła się nowa polityka: uczynienie z Béarna suwerennego i neutralnego kraju.
Projekt Fébus jest kulminacją długich okresów autonomii, jakich doświadczał Béarn w poprzednich epokach. Teraz, w środku wojny stuletniej, Fébus wykorzystał francuską klęskę Crécy w 1346 roku, aby zdystansować się od królestwa Francji. 25 września 1347, oświadcza wysłannikowi Filipa VI, że Béarn jest ziemią, którą „nie posiada od Boga i od nikogo na świecie”, akt uważany za deklarację niepodległości . Następnie uniknął francuskich represji po klęsce w bitwie pod Poitiers w 1356 roku. Fébusowi udało się również odeprzeć angielskie zamiary wobec Béarna. W tym celu mierzy się z Czarnym Księciem , który twierdzi, że Béarn jest Księciem Akwitanii. Po niepowodzeniach Francuzów i Anglików w uzyskaniu hołdu autonomiczne wicehrabie stało się de facto suwerennym księstwem. Wicehrabiowie porzucają ten tytuł, by przedstawić się jako panowie suwerennego państwa Béarn . Febus umiera bez dziedzica, księstwo wraca do domu Grailly'ego . W 1434 Gaston IV poślubił Infantkę Éléonore z Nawarry i został następcą tronu królestwa Nawarry , przeniósł swój dwór z Orthez do Pau w 1464 roku.
Przez cały ten okres średniowiecza Béarn stopniowo nabywał instytucje o cechach pewnego konserwatyzmu i wpływów instytucji iberyjskich. W Fors z Béarn są bezpośrednio inspirowane przez hiszpańskich Fueros . Od 1080 roku powstało pierwsze forum Olorona, które jest uważane za najstarsze spisane prawodawstwo na obecnych terytoriach francuskich. Po tym pierwszym tekście następuje forum Morlaàs około 1117, teksty te służą jako podstawa ogólnego forum w 1188, które dotyczy wszystkich Béarnais. Sądy te regulują stosunki między wicehrabią a wszystkimi jego poddanymi, określając wzajemne prawa i obowiązki. Ten wzajemny charakter uważany jest za szczególnie anachroniczny dla średniowiecza, tworząc połączenie arystokracji z demokracją. Zgromadzenie stanów Béarn lub warsztaty monetarne Morlaàs również organizują życie księstwa. Te instytucje cywilne pozwalają wykluczyć nadużycia związane z feudalizmem , gwarantując ochronę słabym i sprawiedliwość dla wszystkich.
Wnuk Gastona IV i Éléonore de Navarre , François Fébus , został koronowany na króla Nawarry w 1479 roku w Pampelunie . W rzeczywistości stanowi państwo Béarn-Navarre rozciągające się na dwóch zboczach Pirenejów. Ta pozycja okazała się niewygodna dla panów Béarn, wraz z podbojem całego południowego zachodu przez królów Francji i zjednoczeniem Półwyspu Iberyjskiego przez królów katolickich . Aby zachować neutralność kraju Béarn, rozpad tego nowego państwa pirenejskiego staje się nieunikniony. Małżeństwo siostry i dziedziczki François Fébusa definitywnie przypieczętowuje przyszłość Béarna. Tak więc stany Béarn, które spotkały się w Pau w 1483 r., opowiadają się za poślubieniem Katarzyny de Foix za radą króla Francji, zamiast syna iberyjskich królów katolickich, z Jeanem d'Albret . Lordowie Béarn stali się sojusznikami króla Francji, nie tracąc przy tym niepodległości swojego kraju. Wybór ten prowokuje po części w 1512 r. zdobycie Pampeluny przez wojska królów katolickich. Pau staje się od tej daty stolicą królów Nawarry. Chociaż władcy Béarn w rzeczywistości stracili dużą część terytorium Nawarry, zachowując tylko Dolną Nawarrę kosztem kontrataku Franco-Béarn przeprowadzonego w 1513 r.
Po walce i wzięty do niewoli wraz z królem Francji François I st do walki z Pawii , Henri d'Albret żoną Małgorzatą Angoulême , siostra jego towarzysza. Razem reorganizują życie kraju. Na poziomie instytucjonalnym Henri d'Albret odnowił starzejące się fors, publikując Los fors et costumas de Béarn w 1551 roku. Suweren był również inicjatorem utworzenia suwerennej rady Béarn w 1519 r., nowego organu sądowego w sprawach cywilnych oraz izbę rachunkową w latach 1520-1535. Henri d'Albret zadbał również o obronę kraju, budując w latach 1542-1549 szczególnie innowacyjną i solidną warownię w Navarrenx. Aby zadowolić „Marguerite des Marguerite ”, Henri d'Albret zlecił przekształcenie surowego Château de Pau w pałac w stylu renesansowym . Marguerite d'Angoulême jest także źródłem wprowadzenia reformacji protestanckiej w Béarn, decydującego elementu na nadchodzące dziesięciolecia tego kraju.
Druga połowa XVI -tego wieku to okres burzliwy dla Bearn. Joanna d'Albret idzie za przykładem swojej matki Małgorzaty, poświęcając się wprowadzeniu reformacji protestanckiej na dworze Nawarry i jego posiadłości. Jeanne d'Albret pokazuje rygor moralny i silną nieprzejednanie w obliczu katolicyzmu. W 1569 r. regionem wstrząsnął rok straszliwych wojen religijnych, których Béarnowi udało się jednak do tego czasu uniknąć. Korzystając z wyjazdu Joanny do La Rochelle , Karol IX wysłał swoje wojska i zajął Béarn. Godny uwagi opór twierdzy Navarrenx pozwala Jeanne d'Albret zorganizować zwycięski, ale krwawy kontratak. Przy tej okazji zmiażdżono katolicyzm, na długo zniesiono wolność religijną. W 1564 roku, Jeanne d'Albret skonfigurować takie akademię w Orthez modelu Genewie. To niezwykłe centrum intelektualne umożliwiło utworzenie elity, która przyczyniła się do rozwoju kalwinizmu wśród Bearnai.
W Béarn stopniowo tworzy się protestancka arystokracja, która następnie w dużej mierze kontroluje stany Béarn, a tym samym orientację kraju. W zgromadzeniu wyczuwalny jest nacjonalistyczny opór przeciwko francuskim skłonnościom do Béarna. Ewentualna aneksja oznaczałaby przywrócenie kultu katolickiego oraz wprowadzenie rządu absolutystycznego . Wola państw utrzymania suwerenności Béarn opiera się zatem na względach politycznych i religijnych. W 1572 r. wybuchła masakra w Saint-Barthélemy , w której nie udało się zabić Henryka III z Nawarry , syna Joanny d'Albret i Antoniego de Bourbon . Pochodzący z Château de Pau , Henri odziedziczył koronę Francji w 1589 r. na mocy prawa salickiego . Zajęty podbojem tego królestwa, które nie chce protestanta jako króla, powierza regencję Béarn swojej siostrze Katarzynie de Bourbon . Stać się Henrykiem IV , król próbuje pogodzić Francuzów edyktem nanteckim w 1598 roku, po nim w 1599 roku pojawia się jego odpowiednik dla Béarna. States of Béarn byli zaniepokojeni tą decyzją, ale Henry IV zapewnił ich utrzymanie suwerenności Béarn mimo zwyczaju. Na ten temat Henryk IV oświadczyłby, że „oddał Francję Bearnowi, a nie Bearn Francji” . Po trzydziestu latach prohibicji, w 1605 roku Henryk IV ponownie zatwierdził katolicyzm w Béarn.
Po zamachu na Henryka IV w 1610 r. wznowiono niepokoje religijne między protestantami, wspieranymi przez państwa , a katolikami na czele z biskupami Lescar i Oloron. W 1617 roku młody król Ludwik XIII ogłosił decyzję Fontainebleau, która przywróciła religię katolicką w całym Béarn i narzuciła zwrot własności katolikom. Do Zjednoczone potępiają tę decyzję z 1618 roku i odrzucić wniosek. Po wyczerpaniu wszystkich prób pojednania król Ludwik XIII postanawia wyruszyć na Béarn na czele dużej armii. Zadebiutował w Pau on15 października 1620 rw obliczu zimnej i wrogiej populacji w obliczu tej wojowniczej demonstracji. Po zapewnieniu poddania się twierdzy Navarrenx, władca powraca tym razem do stolicy Béarn w znacznie bardziej przyjaznej atmosferze. W obliczu pojednawczego Ludwika XIII , którego działania demonstrują jego pragnienie przebłagania i zapomnienia przeszłości, Palois przyjmują króla Francji na aklamacje19 października 1620 r. Następnego dnia20 października 1620, kult katolicki zostaje oficjalnie przywrócony. Kwestia religijna upodabnia się do kwestii politycznej, ponieważ tego samego dnia Ludwik XIII publikuje edykt o przyniesieniu unii i inkorporacji Béarn i Nawarry do korony Francji. Nieustępliwość walki stanów przeciwko królowi nie mogła pozostawić innej odpowiedzi. Ta aneksja wywołuje reakcje, ale generalnie bez przesady, król Ludwik XIII podjął mądre środki ostrożności, zapewniając Bearnejczykom zachowanie „swoich fortów i przywilejów” . Przekształcił suwerenną radę Béarn w parlament Nawarry . Dzień po aneksji Ludwik XIII wyruszył ponownie, nakazując usunięcie armat z zamku, zbioru 95 obrazów, gobelinów i przedmiotów emaliowanych, by sprowadzić je z powrotem do Paryża.
Aneksja Béarn powinna zatem doprowadzić do autonomii prowincji w królestwie Francji. Niemniej jednak partykularyzm Béarnese nadal wycofuje się w obliczu centralizacji władzy królewskiej. Obrony tego partykularyzmu bronią Stany, a także Parlament Nawarry. Zjednoczone stracił większość swoich uprawnień finansowych, ale ich walka pozwoliło utrzymać Béarnais jako języka administracyjnego. Chociaż utworzony przez króla, Parlament Nawarry stanowi główny bastion partykularyzmu Béarnese w tym okresie. Zwielokrotnił protesty wobec polityki królewskiej i pozował jako ostatni bastion arystokracji Béarn przeciwko intendentom , dwa poważne kryzysy miały miejsce zwłaszcza w latach 1765 i 1788. Wraz z tymi zmianami instytucjonalnymi centralną kwestią stał się los protestantów po przywróceniu kultu katolickiego w Béarn. Protestanci korzystają z ochrony króla, aby zachować około sześćdziesięciu miejsc kultu. Podczas gdy protestanci nadal stanowią jedną czwartą lub jedną trzecią mieszkańców Béarn, cofnięcie edyktu nantejskiego w 1685 r. zakłóciło istnienie tej silnej mniejszości. Intendent Foucault prowadził kampanię prześladowań protestantów z Béarn, zburzył większość ich świątyń i pozwolił smokom uciec .
Pomimo włączenia do królestwa Francji w 1620 roku Bearn nadal postrzega Francję w obcym kraju w końcu XVIII -go wieku. Dopiero podczas rewolucji francuskiej Béarnais ostatecznie zgodzili się stać się w pełni Francuzami. Ten rozwój nie pozostaje bez poruszenia, zwłaszcza w Stanach . Ci drudzy nie chcą w niczym ustąpić podstawowym wolnościom kraju, jak również jego suwerenności, choć w dużej mierze rozwodnionej. Do Zjednoczone są szczególnie zaniepokojony końca swojej roli politycznej, w królestwie, które teraz ujednoliconej i scentralizowanej. Wreszcie obóz „patriotów” dominuje nad Stanami nadzwyczajnym zgromadzeniem deputowanych z regionu Pau.28 października 1789. Zniknęły ostatnie elementy suwerenności Béarnese: fora , państwa czy użycie Béarnais jako języka instytucjonalnego. Béarn zostaje włączony w granice nowego departamentu Basses-Pyrénées decyzją12 stycznia 1790 r. Zgodnie z konsensualną naturą Béarnais, ekscesy Rewolucji prawie nie dotarły do ich terytorium. Niektóre zakłócenia pojawiają się jednakowo, pochodzące głównie z zewnątrz, w szczególności z przedstawicielem na misji Monestier z Lozère . Z drugiej strony państwo Béarnais musi przejść poważny kryzys gospodarczy. Béarn przekracza Konsulat i Pierwsze Cesarstwo bez żadnych szczególnych wydarzeń, z wyjątkiem bitwy pod Orthez w 1814 roku. Béarn jest wtedy tymczasowo okupowany przez aliantów , Béarnais nie żałują tego imperialnego okresu, który dobiega końca.
Zamach z Louis XIII w 1620 roku w XIX -tego wieku, debata jest ustanowiony wśród historyków o rzeczywistości suwerenności Bearn. Czy ten kraj zawsze był w pełni suwerenny? Czy Béarn przestał być wasalem Gaskonii? Pierre-Chala Tucoo próbuje odpowiedzieć na ten problem w książce wydanej w 1961 roku z dokumentami datowany na X th wieku, historyk stwierdza, że nie jest prawdą, że Belka miał przez cały czas, całkowitą suwerenność, a także „ de jure ” suwerenność . Uważa on jednak, że Belka doświadczył niezależności, suwerenności „ de facto ” Razem za prawie czterech wiekach XIV TH do XVII -tego wieku. Pomiędzy IX TH a XIV, XX wieku Béarn umieszcza się kolejno pod kontrolą Dukes Gaskonii, królów Aragon królów Anglia, przy zachowaniu znacznej autonomii. Tak bardzo, że przez dziesięć wieków Béarn był zarządzany przez cudzoziemców tylko przez kilka lat. A nacjonalizm Bearn Itself manifestuje się silnie z XV -go wieku, ucieleśnionego przez de Béarn Zjednoczonych . Zasadne jest, aby myśleć, że bez dynastycznych wypadku, który widział króla Béarn królem Francji w XVI th wieku, kraj (protestanckich również) mógł utrzymać dłużej swoją suwerenność, obraz z księstwa Andory .
Nie mając już wspólnego podmiotu politycznego, Béarn zadowala się teraz (z opóźnieniem i umiarem) podążaniem za impulsami płynącymi z Paryża. Po raz pierwszy Pireneje stają się prawdziwym murem między Béarnais a Aragonią. Postępujące wzmacnianie granic między państwami narodowymi, a także brak trans - Pirenejów po przybyciu kolei do Béarn sprawiły, że był to ślepy zaułek. W pierwszej połowie XIX -go wieku, Bearn widzi swoją główną załamanie gospodarcze aktywów. Należy jednak zwrócić uwagę na sukces regionu Nay , który stał się ważnym ośrodkiem przemysłowym do wyrobu beretów . Turystyka przynosi nowe źródło dochodu, Pau staje się jednym z najbardziej eleganckich ośrodków w Europie. Korzysta z przybycia wielu zamożnych turystów (zwłaszcza brytyjskich), którzy chcą skorzystać z dobrodziejstw zimowego klimatu regionu, po opublikowaniu książki szkockiego lekarza Alexandra Taylora w 1842 roku. Hydroterapia rozwija się również w Eaux-Bonnes i Eaux -Chaudes z 1836 roku. Te sukcesy pojawiają się jako wyjątek w dość ponurym obrazie Béarna. Długa Ziemia emigracji, zjawisko to gwałtownie rośnie w drugiej połowie XIX -go wieku. Miejsce służącego w Bordeaux czy Paryżu staje się wtedy godnym pozazdroszczenia losem, zwłaszcza dla młodszych rodzin. Istnieje również wyraźny ruch wyjazdów do Ameryki , w szczególności do Argentyny . Opierając się wyłącznie na paszportach wydanych w latach 1846-1900, blisko 30 000 mieszkańców Béarn zostało dotkniętych tym exodusem.
Pod wpływem bogatych zimowych gości, Pau przeszło głęboką przemianę podczas Belle Époque . Wzmocnił się także wpływ Pau na Béarna, liczba ludności miasta wzrosła ponad dwukrotnie w latach 1848-1912. Ten międzynarodowy prestiż, jakim cieszyło się miasto, pozwolił przyciągnąć uwagę braci Wright , poszukujących miejsca do przeprowadzenia swoich eksperymentów dotyczących rodzące się lotnictwo . W Béarn znajdują optymalne warunki meteorologiczne, przy braku wiatru i niedostatku mgieł. Królowie Alfonso XIII i Edward VII byli świadkami pierwszego lotu Wilbura Wrighta w 1909 roku nad równiną Pont-Long .
Rozpoczęcie I wojny światowej było śmiertelnym ciosem dla luksusowej turystyki w Pau. W Béarnais przeżywa ciężkie straty podczas tego konfliktu, szacowane na około 9000 żołnierzy, zwłaszcza w 18 th RI . Podczas II wojny światowej linia demarkacyjna przecina Béarn z obecnością stref okupowanych na jej zachodnim krańcu. Zaludniony przez 40 000 mieszkańców w przededniu konfliktu, Pau powitał około 100 000 w 1940 roku , skoncentrował się tam napływ uchodźców (zwłaszcza Belgów), którzy uciekali przed walkami. Rząd Vichy był na różne sposoby przyjmowany przez Béarnais. Wyraźny jest temat powrotu do ziemi, w wciąż bardzo chłopskim regionie. Ruch oporu jest aktywny, w szczególności w celu zapewnienia przedostania się do Hiszpanii wszystkim uciekającym przed nazistowską policją. Zgrupowani w ramach Pommiès Frankish Corps , Béarnais odegrali znaczącą rolę w walce z okupantem w południowo-zachodniej Francji, a następnie w kierunku Niemiec po klęsce nazistów. Obóz internowania w Gurs i mogiła Pont-Long to zalety tego okresu w Bearn.
W następstwie drugiej wojny światowej Béarn przeszedł głęboką transformację, zarówno gospodarczą, jak i społeczną. Odkrycie pola gazowego Lacq wgrudzień 1951wyraźnie przyspiesza ten rozwój. Kiedy została uruchomiona w 1957 roku, była największą gazownią w Europie, dzięki czemu Francja mogła zaopatrywać się w 30% gazu. W ciągu jednego pokolenia Béarn zna bezprecedensową ekspansję i zmiany znacznie więcej niż w ciągu kilku stuleci. Zmiana ta znajduje odzwierciedlenie w postępującej urbanizacji, z wyludnieniem ze wsi do miast oraz zjawiskiem imigracji . Aglomeracja Pau jest znacznie rozwijających się, jak to jest region wokół Lacq, symbolizowane przez nowego miasta z Mourenx . Jednocześnie wzrost upraw hybrydowych kukurydzy to kolejna rewolucja w gospodarce Béarn, wraz z końcem tradycyjnej polikultury . Druga połowa XX XX wieku pozwala Pau wzmocnić swoją pozycję silnika dla krajów dorzecza Adour . Staje się centralnym biegunem administracyjnym i uniwersyteckim dla całego regionu. W 2013 roku złoże gazowe Lacq zostało zamknięte dla części komercyjnej. Zagłębie Lacq specjalizuje się obecnie w przemyśle chemicznym i bioenergetycznym . Dzięki dziedzictwu braci Wright w Béarn rozwinął się silny przemysł lotniczy. Pozbawione podmiot polityczny od czasów rewolucji francuskiej Bearn zamierza nabyć nowy instrument współpracy towarzyszyć przemiany w XXI -go wieku. Utworzenie centrum metropolitalnego Pays de Béarn zostało zatwierdzone w dniu25 listopada 2015, następnie zatwierdzony dekretem prefektury w sprawie 18 stycznia 2018.
: dokument używany jako źródło tego artykułu.