Region Adamaoua

Region Adamaoua
Region Adamaoua
Jezioro Tyson
Administracja
Kraj Kamerun
Główne miasto Ngaoundere
Działy Djérem
Faro-et-Déo
Mayo-Banyo
Mbéré
Vina
Gubernator Kildadi Taguiéké Boukar
Kod mineralogiczny OGŁOSZENIE
Demografia
Populacja 1.080.500 mieszk  . (2012)
Gęstość 17  mieszk./km 2
Geografia
Powierzchnia 6370100  ha  = 63701  km 2
Lokalizacja

Lokalizacja regionu

Adamawa Region jest jednym z dziesięciu regionów z Kamerunu , trzeci pod względem wielkości. Graniczy z Nigerią na zachodzie i Republiką Środkowoafrykańską na wschodzie i jest obszarem górzystym, który wyznacza zalesiony Kamerun na południu i sawanny na północy. Jej stolicą jest Ngaoundéré .

Ziemia jest biedna i słabo zaludniona. Podstawową działalnością gospodarczą jest hodowla zebusów .

Islam jest główną religią. Fulani są główną grupą etniczną w prowincji, ale istnieją silne Tikar i Gbaya mniejszości , jak również inne mniejsze grupy etniczne.

Geografia fizyczna

Geologia

Adamaoua to jeden z najbardziej zróżnicowanych geologicznie regionów Kamerunu . Góry Gotel i Mambila na granicy z Nigerią składają się w dużej mierze z granitu, a więc ze skał krystalicznych i metamorficznych, takich jak mika, łupki i gnejsy. Są one często pokryte bazaltem wulkanicznym, który dominuje aż do rzeki Faro. Na wschodzie regionu nadal królują granity wraz z osadowymi formami skalnymi doliny rzeki Mbéré , którą otacza obszar skał metamorficznych. Rzeka Lom przepływa również przez region skał metamorficznych. Skała wulkaniczna występuje z północnego zachodu na wschód od gór Gotel i na północny wschód od Ngaoundéré, stolicy regionu, wzdłuż granicy z. region północny .

Gleby składają się głównie z laterytu czerwonego lub brązowawego, będącego wynikiem erozji górskiej spowodowanej naprzemiennymi porami suchymi i wilgotnymi.

Północno-zachodnia część regionu ma gleby bogate w żelazo, a kilka gór w regionie, w tym góry Gotel i Mambila, zawiera mieszaninę kilku typów gleb.

Minerały występujące w tym regionie to złoto, szafir. Mamy również pokazy boksytów, diamentów i cyny.

Hydrografia

Adamawa jest czasami nazywana „wieżą ciśnień” Kamerunu, ponieważ z tego regionu wypływa duża liczba rzek kraju. Te ostatnie doświadczają powodzi od maja do września w porze deszczowej. Rzeki prowincji wpływają do trzech różnych basenów: rzeki Niger, jeziora Czad i Oceanu Atlantyckiego.

Rzeki Adamaoua:

Długa historia wulkaniczna pozostawiła w regionie liczne jeziora kraterowe. Najbardziej znane to jezioro Tison i jezioro Mbalang w pobliżu Ngaoundéré .

Ulga

Potężne siły geotermalne ukształtowały Adamaouę. Region zaczyna się na południu jako część południowego płaskowyżu Kamerunu. Ziemia wznosi się powoli i nierównomiernie do około 6 stopni szerokości geograficznej północnej. Na tej szerokości geograficznej rozpoczyna Adamaoua Plateau, który od 1000  m do 2000  m npm (około 1100  m średnio), która rozciąga się od Nigerii do Republiki Środkowoafrykańskiej .

Wysokość spada do 500  mw dolinach Djérem i Mbéré oraz na północ od Ngaoundéré . Płaskowyż ciągnie się dalej do około 8 stopni na północ, a następnie do depresji Benué i kończy się stromymi klifami i aktywnymi wulkanami (chociaż ta strefa przejściowa znajduje się głównie w regionie północnym).

Góry Gotels leżą na północ od gór Mabila, wzdłuż granicy z Nigerią. Wszystkie te góry są częścią grzbietu Kamerunu. Tchabal Mbabo w górach Gotel jest najwyższy pik przy 3,400  m .

Pogoda

Duża wysokość regionu zapewnia stosunkowo chłodny klimat od 22 do 25 stopni. Na południu regionu panuje klimat równikowy typu gwinejskiego z czterema porami roku: długą porą suchą od grudnia do maja, małą porą deszczową od maja do czerwca, małą porą suchą od lipca do października i długą sezonowe deszcze od października do listopada.

Klimat na płaskowyżu Adamawa jest tropikalny sudański. Są tylko dwie pory roku: okres suchy trwa od listopada do kwietnia, potem przychodzi pora deszczowa. Średnie roczne opady wynoszą od 900  mm do 1500  mm i dalej maleją na północy.

Trzeci typ klimatu na południowy zachód od Adamaoua (departament Mayo-Banyo) to klimat równikowy typu kameruńskiego. Opady wahają się od 1500  mm do 2000  mm na okres z długą porą suchą, po której następuje długa pora deszczowa.

Flora i fauna

Roślinność Adamaoua została w znacznym stopniu przetestowana przez człowieka. Adamaoua była kiedyś porośnięta lasami, ale praktyka wielokrotnego palenia i wypasu zebusów depczących ziemię zmieniła ukształtowanie terenu. Na południu jest to sawanna Gwinei, strefa przejściowa między zalesionym południem Kamerunu a pustynną północą. Na samym płaskowyżu znajduje się sawanna, choć jest ona mniej zalesiona. Pokrycie traw jest spójne i gęste, a pierwotna roślinność nadal przetrwała w dolinach rzek.

Adamaoua ma dwa rezerwaty narodowe: Park Narodowy Mbam i Djerem (4165  km 2 między regionami Adamaoua i regionem wschodnim) oraz Park Narodowy Bouba Ndjida (obejmujący regiony Adamaoua i Północ).

Sytuacja

Region położony jest w północno-środkowej części kraju, graniczy z dwiema prefekturami Republiki Środkowoafrykańskiej i dwoma stanami w Nigerii .

Regiony graniczące z Adamaouą
Adamawa Północ (Kamerun) Ouham-Pendé
Taraba Adamaoua Nana-Mambéré
Zachód , północny zachód Środek Jest

Historia

Fombina

Region ten został nazwany XIX th  wieku zdobywca jego Fulani , w Lamido Modibo Adama , który miał swój kapitał w Yola , po drugiej stronie granicy Nigerii .

Był on wcześniej wyznaczone Bornu , w tym obecnego Regionu Północnego , w ramach Fombina , nadal nazywa Mabina przez Maqrizi narrating ekspedycji kierowanej przez mamelukami w 1272 przeciwko Kanem . Fombina lub Fumbina to termin, który był również używany w kalifatu z Sokoto z Hausa do wyznaczenia obszarów wypasu w południowo-wschodniej części imperium, luźno obejmują sawanny bieżącego Środkowej . Jego etymologia, nieznane, nie jest najwyraźniej Fulfulde ale może pochodzić z Mben, pierwszych mieszkańców Foumban . Jego zastosowanie do wyznaczenia emirat w Adamawa to wygodny wynalazek współczesnego historyka.

Odkrywca Heinrich Barth, który zostawił Bornou włączone29 marca 1851 i przybył w sierpniu, chwali żyzne pastwiska i liczną faunę:

„Fombina, którą Foullanowie nazywają Adamaoua, na cześć Adamy, ojca obecnego gubernatora, rozciąga się z południowego zachodu na północny wschód, na obszarze około dwustu mil na osiemdziesiąt. Jest to niewątpliwie jedna z najpiękniejszych prowincji Nigritii: liczne rzeki, żyzne doliny, niskie góry , bogate pastwiska, bujna roślinność, papaja , stercular , pandanus , baobab , łącznik , bombax , elais i bananowce ; mnóstwo słoni szarych, czarnych i żółtych; z rhinoceros we wschodniej części, krowa morska w Bénoué , dziki wół bardzo często w regionie Wschodniej; a wśród bardzo licznych zwierząt domowych rodzimą odmianę bydła, niewielki gatunek o wysokości jednego metra i szarej barwie, całkowicie odmienny od tego, który wprowadzili do kraju Foullanie. "

Podbój Adamy

Islam został wprowadzony w 1715 roku na dworze dűlő , wasal Bornu . Mniej niż sto lat później, jego domniemanej korupcji jest pretekstem do interwencji wojskowej Hausa całej Fombina podczas konfliktów między pasterzy Fulani , obecna od XIV th  wieku i miejscowych rolników. W 1803 roku wódz Fulani, Hassana, zginął podczas bitwy z Bata w górnej dolinie Bénoué . Trzy lata później delegację rodziny i sojuszników zmarłego przyjmuje, prawdopodobnie w odległym o tysiąc kilometrów Gando (na zachód od dzisiejszej Nigerii ), Fulani Ousmane dan Fodio , samozwańczy kalif Sokoto, który przybył do stan głowy dwa lata wcześniej po zwycięstwie militarnym pod Tabkin Kwato.

W następstwie tego wywiadzie, rigorist Ousmane dan Fodio powołuje Emir z Yola syna Hassana, Modibbo Adama , który jest uważany za jeden z jego byłych studentów. Ten otrzymuje mandat sformułowany w następujący sposób: „Rozkazuję wam ogłosić im, że to wam dałem tę flagę dżihadu , aby każdy, kto jest wam posłuszny, wiedział, że to mnie jest posłuszny. Udasz się do swoich przywódców Fulani i osiągniesz z nimi porozumienie. Wszyscy byli liderami za niewiernych rządów. Teraz chcemy, aby szerzyli religię Boga . Przydzielisz im dzielnice, każdemu według jego rangi. Będą musieli kontynuować świętą wojnę na chwałę Boga. ” .

Po opuszczeniu Gurin w Faro , Adama i jego zięć Djaouro Dembo podbili Pema, Tepa i Turuwa na terytorium Bata , w obecnym Regionie Północnym i otrzymali wiele wieców, w tym Njobdi, przywódcę Wollarbe , transhumantów Fulani i jego rywal Hammam Sambo. Pomimo rozbieżności między tymi ostatnimi, w 1809 roku na północy skierowana jest druga kampania przeciwko Mandara . Guider jest zajęty, Dulo jest oblężony, a król Bukar Djiama musi złożyć przysięgę wierności. Uchodźca w Mora in Bornou wykorzystał jednak niezdolność swoich zwycięzców do utworzenia administracji i udało mu się odzyskać swój kapitał.

Kolonizacja Fulani

Podczas 1810s oparte są w Maroua do Garoua , odpowiednio w obecnych regionach dalekiej północy i Północnej , a Ngaoundéré z lamidats , które są podobne do stanowisk dowodzenia . Ngaoundéré do paszy kasetony podawane w rzeczywistości brat Ousmane dan Fodio , Abdullahiego dan Fodio , w emira Zodi jest spowodowane Adama roczny daninę pięciu tysięcy slave zakończeniu znaczny ruch w kolorze kości słoniowej . Na wsi ludność wyemigrowała do lasów Republiki Środkowoafrykańskiej i Gabonu , powodując ruch wyrębu ziemi, który trwał ponad sto lat.

Od 1825 roku, za panowania syna i następcy Ousmane dan Fodio , sułtana Mohammeda Bello , podbój ustąpił miejsca imigracji osadniczej. Odbywa się to w regionach otaczających te trzy ośrodki, głównie w górnej dolinie Bénoué , wokół Garoua . Ugoda spowoduje utworzenie w tych obszarach plantacji ( rumde ).

Animowane przez osadników Hausa fulfuldophone , funkcjonują dzięki niewolnictwu i stają się ośrodkami gospodarczymi produkującymi kukurydzę , sorgo , ryż , ziemniaki , ignamy , fasolę , proso , orzeszki ziemne , cebulę . Otoczone wioskami z chatami zarezerwowanymi dla niewolników o wiele bardziej zaludnionych niż sama rumuń , każdy z nich jest domem dla społeczności kowali, garncarzy lub tkaczy. Ci rzemieślnicy produkują motyki z żelaza i części zużytych tkanek, z kilkoma pomieszczeniami obok złota lub srebra, w walutach wymiany . Wartość niewolnika jest związana z jego wielkością mierzoną wysokością stosu tkanin, od dwunastu do dwudziestu sztuk, i modulowaną zależnie od wieku, płci, pozornego wigoru, przez kilka krów, kóz, sól ... Jak w Bornu , Baguirmi , Ouaddaï , Darfur iw całym Sudanie same płatności są dokonywane w niewolnikach.

Ta imigracja została sfinansowana z nalotu , którego koszt spadł na arystokrację złożoną z rodzin Fulani , posiadających konie i którą tubylcy, którzy rzadko mieli broń , złagodzili płacąc daninę. Eksport na rynek niewolników w Sokoto jest odpowiedzią na przesiedlenie ludności na obszary górskie lub leśne, gdzie czasami organizowany jest opór, na przykład królestwo Mandara lub Kirdi . Mboum i voute podpisać protektorat umów . Wśród tych ostatnich Tibati staje się stolicą czwartego lamidatu i centrum akulturacji .

Oprócz przeszkód w postaci pomocy humanitarnej i broni, projekt kolonizacji napotyka na wielkość terytorium i masę kontrolowanej populacji (półtora miliona mieszkańców na 264 000 kilometrów kwadratowych), a także na muchę tse-tse . Projekt asymilacji przez islam , pomimo wysiłków Lamido aby dostosować szariatu prawo zwyczajowe, politykę redystrybucji bogactwa, tolerancję dla wyzwolonych niewolników i krzyżowanie kończy w połowie XIX th  wieku pozwalając trzy czwarte ludności w " animistycznych  „ obóz  „  niewiernych  ”, ten ostatni wahający się między podporządkowaniem, buntem i współpracą w handlu niewolnikami .

W 1848 r. Zmarł Modibbo Adama, a jego syn Lawalu ben Adama został jego następcą.

W 1883 roku Fulani najemnicy z lamido z BANYO , Oumarou interweniował daleko na południe w królestwie Bamoun przywrócić młody król Njoya .

Niemiecki podbój

W Luty 1885The Conference Berlin daje większą część z Adamaoua to, co znajduje się na wschód od Yola , do Cesarstwa Niemieckiego , obecna w Duala od 1884 roku niemiecki korpus ekspedycyjny zostaje zaangażowany w kolejnych kampaniach „pacyfikacji” prowadzone w głębi lądu przybrzeżnego i okupacja Adamaoua pozostaje na etapie planowania. Na końcuStyczeń 1888, wyprawa Tappenbeck - Kund została przepędzona przez Voute do górnej Sanagi . Po raz pierwszy południową granicę emiratu dotarł pod koniec 1889 r. Curt von Morgen , który odkrył Mbam . Sześć miesięcy później porucznik odkrywca wrócił, aby znaleźć stację w pobliżu stolicy Voute , dotarł do Tibati i przekroczył emirat przez Bénoué .

W tym samym 1890 roku Djubayru ben Adama , jeden z synów zmarłego Modibbo Adamy , zastąpił swojego brata, emira Umaru Sandę, a on sam zastąpił swojego starszego Lawalu w 1872 roku. Zainteresowany Królewską Kompanią Nigru, która mu powierzyła ze stanowiskiem Garoua , prowadzi się na początku września 1893 roku dwa ataki przeciwko przesyłki statek porucznika francuski Antoine Mizon się z Niger i Benue dwóch kanonierek w poszukiwaniu przejścia do Kongo przez górną Sangha , natomiast dyplomaci angielski, zapowiedzią Kryzys w Faszodzie formułują oficjalne protesty przeciwko temu naruszeniu traktatu berlińskiego .

Niemiecki podbój faktycznie nie rozpoczyna się dopiero na początku 1899 roku, kiedy z celem ostatecznie osiągając jeziora Czad , dowódca Oltwig von Kamptz okupowanej Ndoumba, stolica voute , wówczas lamidate z Tibati . Dwa lata później2 września 1901, Brytyjskie Siły Graniczne Afryki Zachodniej wyparły Djubayru ze swojej stolicy, Yoli . Ten ostatni bierze schronienia w Garoua , z którego jest on ponownie wypędzeni przez Askari od kapitana Rudolfa von Cramer Clausbruch , szef Yoko postu , który przybył na28 sierpniaw Ngaoundéré mimo protestów gubernatora Kamerunie , Jesko von Puttkamer . Celem misji jest bowiem zawarcie traktatu pokojowego z Djubayru, a nie prowadzenie z nim wojny. Plik21 styczniaw następnym roku, porucznik Hans Dominik , zlecone przez Clausbruch Zadaje on Djubayru klęsce Miskin , gdzie ponad pół tysiąca Fulani kawaleria są maszynowego zastrzelony. Dostarczając Marouę swojemu zwycięzcy, emir musi uciec w góry Mandara , gdzie zostaje zmasakrowany przez Wandale . W Yola jego brat Bobbo Ahmadou symbolicznie zastępuje go na czele Adamaoua zredukowanego do jego angielskiej części.

Atrakcje turystyczne

Region Adamaoua ma silny potencjał turystyczny. Ministerstwo Turystyki i Rekreacji wymienia nieco ponad siedemdziesiąt atrakcji turystycznych.

Jezioro Tyson, jedno z tych miejsc turystycznych, znajduje się wokół miasta Ngaoundéré , około dziesięciu kilometrów na drodze do Meiganga . Jest to jezioro kraterowe otoczone wysokimi drzewami. Oferuje punkt widzenia na miasto Ngaoundéré .

Ludzka Geografia

Organizacja administracyjna

W 2008 roku dekret prezydencki zastąpił „prowincję Adamaoua” „  regionem Adamaoua  ”. Region ma pięć departamentów i dwadzieścia jeden okręgów, z których każdy ma gminę powiatową. Ngaoundéré została założona jako społeczność miejska w 2008 roku.

Działy

Region składa się z pięciu departamentów .

Departament Główne miasto Powierzchnia Ludność (2001)
Djerem Tibati 13 283, 89,382
Faro-et-Déo Tignère 10,435 66,442
Mayo-Banyo Banyo 8.520 134,902
Mbéré Meiganga 14,267 185,473
Vina Ngaoundere 17,196 247,427

Demografia

Na powierzchni 63 701  km 2 w 2010 r. Region liczył 1 015 622 mieszkańców; aw 2012 roku 1 080 500 mieszkańców. W 2015 roku, według prognoz Narodowego Instytutu Statystyki Kamerunu, region będzie liczył 1 183 551 mieszkańców.

Siedlisko

Adamaoua jest słabo zaludniona.

Ngaoundéré jest jednym z najszybciej rozwijających się miast w Kamerunie ze względu na swoje położenie na końcu linii Yaoundé-Ngaoundéré ( transcamerounais ).

Departament Mayo-Banyio ma nieco większą gęstość zaludnienia niż reszta prowincji. Jednak po regionach wschodnich i południowych ta gęstość podczas spisu z 2005 r. Jest jedną z najniższych odnotowanych w Kamerunie, z 13,9 mieszkańcami na km².

Grupy etniczno-językowe

Grupy etniczne w Adamaoua można podzielić na kategorie według języka, pomimo skąpej dokumentacji większości z nich, z których wiele jest używanych przez niewielką liczbę rodzin, jeśli nie są zagrożone.

Języki „Ambiloid”

Pierwsza grupa etniczno-językowa to grupa skupiająca na zachodzie regionu osoby posługujące się językami bez wyraźnych powiązań między nimi i charakteryzujące się głównie wykorzystaniem klas nominalnych . Przywiązane głównie z tego powodu do języków Bantoidów , różnią się od innych języków bantu tym, że nie mają tego samego prawa fonetycznego . Są to następujące grupy etniczne:

Języki znane jako „Adamaoua”

Grupy etniczne posługujące się językiem Adamaoua zamieszkują centrum regionu. Ich języki charakteryzują się, podobnie jak języki Mabiloid, klasami nominalnymi i własnymi prawami fonetycznymi, ale wykazują, przynajmniej dla tych z regionu, oznaki pokrewieństwa. Czasami porównuje się je do języków Ubangi , czasem do języków Bantoidów , zawsze jako ogólną hipotezę. Główne grupy etniczne to:

Języki Ubangi

Pojedynczą grupę etniczną można zaliczyć do języków Ubangi , czyli Gbaya , mieszkańców wschodu i południa regionu.

Języki senegamskie

Do tej grupy można zaliczyć tylko jedną grupę etniczną, Peulów , zwanych również Fulani  : Fulɓe, aw języku hausa, jak po angielsku  : Fulani . Reprezentują 60% populacji regionu.

Można je podzielić na dwie podgrupy:

  • siedzący tryb życia
  • koczownicy (zwani także M'Bororo ).

Religia

Islam jest dominującą religią w regionie Adamaoua, zwłaszcza wśród grupy etnicznej Fulani. Jednak wiele grup etnicznych zachowuje tradycje animistyczne, szczególnie w górach w pobliżu granicy z Nigerią .

Uwagi i odniesienia

  1. Brice Mbezen "Dowództwo terytorialne: Kildadi Boukar w dowództwie Adamaoua", cameroon-tribune.cm/ , 4 listopada 2015 [1]
  2. Od dekretu prezydenckiego z 2008 roku dawna nazwa „prowincja” została zastąpiona nazwą „region”.
  3. NDOUMBE Nathan, Minim, Martap i Ngaoundal wydobycie boksytu, activcameroun.com, Kamerun, 20 września 2018
  4. H. Barth , Podróże i odkrycia w Afryce Północnej i Środkowej: dziennik wyprawy pod auspicjami rządu HBM w latach 1849-1855 , s. 21, Harper & broth., Nowy Jork , 1857.
  5. A. Ajayi i M. Crowder, Historia Afryki Zachodniej , II, str. 86, 1974.
  6. E. Mohammadou, Afrika Zamani n ° 8, grudzień 1975.
  7. Sa'ad Abubakar, Emirat Fombiny: 1809-1903 , Zaria, 1970.
  8. H. Barth , tłum. H. Loreau, Podróże i odkrycia w centrum Afryki - Journal du Docteur Barth - 1849-1855 , w reż. MI. Charton , Le Tour du Monde - Afrique Centrale - Journal des voyages et des voyageurs , Ch. Lahure impr., Paryż , grudzień 1860.
  9. C. Canby, Encyklopedia miejsc historycznych , str. 7, Facts of File Publications, Nowy Jork , 1984.
  10. MZ Njeuma, Historia Kamerunu ( XIX th  century początku XX th  wieku) , s. 23, L'Harmattan , Paryż, 1989.
  11. J.-M. Namyouïsse, System edukacji i porzucanie nauki w Republice Środkowoafrykańskiej: przypadek regionu Ouham , 2.4.1 „Migration Gbaya ”, s. 81, Uniwersytet Nauki i Technologii w Lille , Villeneuve-d'Ascq , 14 maja 2007.
  12. J.-M. Namyouïsse, System edukacji i porzucanie nauki w Republice Środkowoafrykańskiej: przypadek regionu Ouham , 2.4.1 „Migration Gbaya ”, str. 82, Uniwersytet Nauk i Technologii w Lille , Villeneuve-d'Ascq , 14 maja 2007.
  13. J.P. Th Amougou,. Istotne i duchowe podstawy Kameruńczyk dualizmowi obrotowego (1800-1916) - w przypadku Północnej Kamerun (Fombina lub emirat Adamaoua) , JP Amougou, Th. Finansowego Dualizmu i rozwoju w Kamerun  : podejście neobraudelskie i systemowe. , s. 138, Dpt. SPED z college'u. Scs. Ec. Soc. & Pol. z UCL , Louvain-la-Neuve , marzec 2010.
  14. J. P. Th. Amougou, Materialne i duchowe podstawy dualizmu finansowego Kamerunu (1800-1916) - Przypadek Kamerunu Północnego (Fombina lub emirat Adamaoua) , w JP Th. Amougou, Dualizm finansowy i rozwój w Kamerunie  : podejście neobraudelskie i systemowe. , s. 139, Dpt. SPED z college'u. Scs. Ec. Soc. & Pol. z UCL , Louvain-la-Neuve , marzec 2010.
  15. pana Z. Njeuma, Historia Kamerunu ( XIX th  wieku początku XX th  century) , L'Harmattan , Paris, 1989.
  16. J. P. Th. Amougou, Materialne i duchowe podstawy dualizmu finansowego Kamerunu (1800-1916) - Przypadek Kamerunu Północnego (Fombina lub emirat Adamaoua) , w JP Th. Amougou, Dualizm finansowy i rozwój w Kamerunie  : podejście neobraudelskie i systemowe. , s. 137, Dpt. SPED z college'u. Scs. Ec. Soc. & Pol. z UCL , Louvain-la-Neuve , marzec 2010.
  17. J. P. Th. Amougou, Materialne i duchowe podstawy dualizmu finansowego Kamerunu (1800-1916) - Przypadek Kamerunu Północnego (Fombina lub emirat Adamaoua) , w JP Th. Amougou, Dualizm finansowy i rozwój w Kamerunie  : neo Braudelian i systemowe podejście. , s. 136, Dpt. SPED z college'u. Scs. Ec. Soc. & Pol. z UCL , Louvain-la-Neuve , marzec 2010.
  18. JP Th. Amougou, Materialne i duchowe podstawy dualizmu finansowego Kamerunu (1800-1916) - Przypadek Kamerunu Północnego (Fombina lub emirat Adamaoua) , w JP Th. Amougou, Dualizm finansowy i rozwój w Kamerunie  : a neo- Podejście braudlowskie i systemowe. , s. 140, Dpt. SPED z college'u. Scs. Ec. Soc. & Pol. z UCL , Louvain-la-Neuve , marzec 2010.
  19. Jeanne-Françoise Vincent , Górscy Książęta Północnego Kamerunu , t. I, L'Harmattan , Paryż, 1991.
  20. - Atrakcje turystyczne regionu Adamaoua
  21. - Lac tison, Ngaoundéré
  22. MINATD - region Adamaoua
  23. - Rocznik statystyczny Kamerunu, wydanie z 2011 r
  24. Central Bureau of Censuses and Population Studies of Cameroon, „  Report present the final results  ” , na www.statistics-cameroon.org ,kwiecień 2010(dostęp 7 czerwca 2016 ) , s. 10.
  25. M. Guthrie , Klasyfikacja języków bantu . Londyn, 1948.
  26. R. Williamson i R. Blench, Niger - Kongo , w: B. Heine i D. Nurse, African Languages ​​- An Introduction , str. 11–42, Cambridge University Press , Cambridge , 2000.
  27. J. Greenberg , Języki Afryki , Indiana University Press, Bloomington , 1963.

Załączniki

Bibliografia

  • Hermenegildo Adala, L'Adamaoua: skarby kultury i dziedzictwa , tom 1, Narody, tradycje i tożsamość kulturowa , 214 s. ( ISBN  978-2-343-04701-0 ) , tom 2, Miejsca przyrodnicze i kulturowe, postacie legendarne , 233 str. ( ISBN  978-2-336-30974-3 ) , L'Harmattan, 2015
  • Hamadou Adama, Od Adamawy do Adamawy: historia, wyzwania i perspektywy dla Kamerunu Północnego , Harmattan, 2014, 284 s. ( ISBN  978-2-343-01173-8 )
  • JP Th. Amougou, Materialne i duchowe podstawy dualizmu finansowego Kamerunu (1800-1916) - Przypadek Kamerunu Północnego (Fombina lub emirat Adamaoua) , w JP Th. Amougou, Dualizm finansowy i rozwój w Kamerunie  : neobraudelski i podejście systemowe. , s. 134-154, Dpt. SPED z college'u. Scs. Ec. Soc. & Pol. z UCL , Louvain-la-Neuve ,marzec 2010.
  • Jean Boutrais (reż.), Ludy i kultury Adamaoua (Kamerun): obrady konferencji Ngaoundéré, od 14 do16 stycznia 1992, ORSTOM, Paryż; Ngaoundéré-Anthropos, 1993, 316 str. ( ISBN  2-7099-1167-1 )
  • Słownik wiosek Adamaoua , ONAREST, Yaoundé,Październik 1974, 133 s.
  • AHM Kirk-Greene, Adamawa. Przeszłość i teraźniejszość. Podejście historyczne do rozwoju prowincji Kamerunów Północnych. , Oxford University Press , Londyn , 1958.
  • A. Sa'ad, The Lāmībe of Fombina. Polityczna historia Adamawy 1809–1903. , Ahmadu Bello University Press, Zaria , 1977 ( ISBN  0-19-575452-2 ) .

Powiązany artykuł

Linki zewnętrzne