Jacques II de Chabannes de La Palice | ||
Marszałek de La palice reprezentowane w pracach André Thevet , Prawdziwi Figury i życiu sławnego grecz, łaciński i chłopskich mężczyzn , 1584 r. | ||
Narodziny |
1470 La Palice |
|
---|---|---|
Śmierć |
24 lutego 1525(w wieku 55 lat) Pavie Śmierć w akcji |
|
Pochodzenie | Francja | |
Stopień | Kawaler Orderu Świętego Michała Wielki Mistrz Francji Marszałek Francji Wielki Veneur Francji |
|
Konflikty | Wojny włoskie | |
Wyczyny broni |
Bitwa pod Saint-Aubin-du-Cormier Bitwa pod Fornoue Bitwa pod Cérignole Oblężenie Genui Bitwa pod Agnadel Bitwa pod Rawenną Bitwa pod Guinegatte Bitwa pod Novara Bitwa pod Marignan Oblężenie Mézières Bitwa pod La Bicoque Oblężenie Fontarabii Bitwa o Sesję Oblężenie Marsylii Bitwa z Pawii |
|
Inne funkcje | Lord of La Palice Mistrz Wody i Lasów Langwedocji (1498) Szambelan Króla Wicekróla Abbruzzo Kapitan Pont-St-Esprit Doradca Króla Gubernator Mediolanu Kapitan Chantelle Ambasador Króla Gubernator Lyonu Gubernator Bourbonnais Gubernator Forez Gubernator Langwedocji Pierwszy Przewodniczący Parlamentu Dombes Gubernator Dauphiné Generał porucznik Guyenne |
|
Rodzina |
Rodzina Chabannes Wnuk Jacques de Chabannes de La Palice |
|
Jacques II de Chabannes powiedział Jacques de La Palice , Lord of La Palisse urodził się w 1470 roku w Château de Montaigu-le-Blin w Bourbonnais i zmarł24 lutego 1525w Pawii we Włoszech , podczas bitwy o tej samej nazwie (szósta wojna włoska - od 1521 do 1525) jest szlachcicem i wojskowym Francuzem , giermkiem i szambelanem , doradcą króla , wielkiego mistrza i marszałka Francji .
Służył w trzech królów Francji ( Karol VIII , Ludwika XII i François I st ) i uczestniczy we wszystkich włoskich wojen okresu. Historiograf króla Ludwika XII , Jehan d'Authon , określa go w swoich Annales jako „ Drugiego Hektora ”. Od niepamiętnych czasów Dom Chabannes, z którego pochodzi, był upoważniony do noszenia tytułu „ Cousin du Roi”. W kilku innych pracach biografii narodowych, w tym XIX- wiecznej autorstwa Louisa-Gabriela Michauda , La Palice jest uważany za jednego z największych kapitanów swoich czasów. Z dwóch małżeństw zawartych w 1493 r. z Joanną-Marią de Montberon, a następnie w 1514 r. z Marią de Melun d'Epinoy ze szlachty walońskiej i damą Montmirail , pozostawił sześcioro dzieci. Od XVIII -tego wieku, nazwa tego wspaniałego żołnierza została błędnie związane z określeniem " truizm . "
Potomek hrabiów Angouleme pochodzi od starego ekstrakcji i policzył XI th century Krzyż Kawalerski (Guy de chabannes), którzy uczestniczyli w 1248 z od Alphonse de France na 6 th krucjata, Jacques II z Chabannes należy do szlachetnego i znamienitego rodu. Pochodzi z ośmiorga dzieci, jest najstarszym synem Geoffroya de Chabannes, lorda Charlus i La Palisse i seneszala z Rouergue oraz jego żony Charlotte de Prie, druhny królowej Marii d'Anjou , jest wnukiem syn Jacques I er de Chabannes , którego ojciec zginął w bitwie pod Azincourt ; towarzysz Joanny d'Arc , wyróżnił się szczególnie w bitwie pod Castillon . Przykład tego cnotliwego dziadka, który również w 1432 roku wydał zamek Vincennes Anglików w celu zwrotu swej rezydencji królowi Francji Karolowi VII , nie omieszkał mocno wpłynąć na naukę przyszłego rycerza. Młody pan, bardzo wcześnie zaangażowany w służbę domu francuskiego, wychowywał się jako dziecko honoru na dworze Amboise z delfinem, gdzie okazał się uzdolniony w turniejach i karuzeli. W wieku piętnastu lat wstąpił do służby u króla Francji Karola VIII , który był jego rówieśnikiem. Jego pierwszy wyczyn broni miał miejsce w dniu28 lipca 1488podczas bitwy pod Saint-Aubin-du-Cormier , gdzie towarzyszył swemu ojcu Geoffroyowi de Chabannes, lordowi Charluz, doradcy i szambelanowi króla. W oczekiwaniu na sfinansowanie wydatków na kampanię wojskową na wojnę w Bretanii, król Karol VIII nakazał swojemu generalnemu skarbnikowi Jeanowi Bourré , lordowi Plessis-Bourré , wypłacić 300 funtów turniejowych z 1000 funtów turniejowych obiecanych lordowi Charlus. Podczas tej bitwy z armią bretońską porucznik Geoffroy de Chabannes został oddany pod dowództwo Ludwika II de La Trémoille . Zauważywszy wartość młodego La Palice, syna lorda Charluz, król nazwał go rycerzem w wieczór bitwy. To francuskie zwycięstwo nad armią Franciszka II z Bretanii oznacza koniec Szalonej Wojny i zjednoczenie przez Traktat Sadu Księstwa Bretanii z Królestwem Francji. Od 1490 r. La Palice, jako giermek, był jednym ze 100 szlachciców w Domu Króla. Aby sprostać utrzymaniu młodego rycerza w służbie jego Domu ( Menus-Plaisirs du Roi ), Karol VIII podarował mu w 1490 r. emeryturę w wysokości 525 livres tournois. W tym roku, mając zaledwie 20 lat , był obiektem zainteresowania władcy, który planował poślubić go z Françoise Dauphine de L'Espinasse, młodą damą sprzymierzoną z Domem Polignackim . Lokaj króla Rigauda d'Aureille, Lorda Villeneuve-Lembron, został upoważniony do wypełnienia tej misji małżeńskiej, ale z nieznanych powodów ten projekt unii nie ma kontynuacji, odkąd młoda La Palice poślubia się w pierwszym ślubie, w miesiącu zStyczeń 1492Pochodzący Angoumois dzieweczka, Jeanne Marie de Montberon, 1 re druhną Queen Anne Bretanii i córką szambelana Eustache de Montberon, Baron Maulévrier i wicehrabiego Aulnay . Pomimo dużego zadłużenia lorda Montberon, posag młodej żony wynosił 10 000 livres tournois . Młody kapitan dowodzący małą kompanią piechoty złożoną z 40 włóczni dostarczonych przez kompanię ordynansa królewskiego, La Palice, który stał się szambelanem królewskim, otrzymał od tego ostatniego w roku 1494 emeryturę w wysokości 1500 książek jako nagrodę za jego usługi.
Od spuścizny Karola I st Andegaweńskiego , francuska monarchia przestała utrzymywać roszczeń suwerenności na Milanese i Królestwa Neapolu . W czasach zmarłego króla Ludwika XI ożenionego z Charlottą Sabaudzką (prawie Włoszką) i który mówił o końcu swojego panowania niekończących się ambasad w państwach włoskich, król jego ojciec był zaniepokojony przywłaszczeniem tych starych zagrożonych posiadłości Andegawenów przez inwazję Turków. Podczas swojej mniejszości i pod rządami swojej siostry Anny de Beaujeu , delfin kontynuował kultywację tej chimery. Chcąc obronić zagrożony ze wszystkich stron świat chrześcijaństwa, Karol VIII marzy o zdobyciu korony króla Neapolu, królestwa wówczas całkowicie rozpadającego się, oddanego w ręce Hiszpanów. Za mądrą radą swojej siostry, księżnej Anny de Beaujeu , włoskiego ambasadora Charlesa de Belgiososo, emisariusza Ludovica Sforzy, a przede wszystkim Étienne de Vesc , uwolnionego od wszelkiej hegemonii w swoim królestwie Francji po podpisaniu traktatu Traktat z Senlis w 1493 roku, król Karol VIII postanowił podjąć działania.
Podczas I wojny włoskiej, pod koniec 1494 roku , kapitan de La Palice, lat 25 , podążył za królem w celu zdobycia królestwa Neapolu . Wyjeżdżając na tę urzekającą ekspedycję wojskową, skompletowano eskortę królewską przechodzącą przez Lyon i Grenoble, Nicole Gilles opowiada nam o wielu wojownikach, w tym o lordzie La Palice. Wśród nich jest kilku młodych lordów, wciąż mało doświadczonych w zawodzie wojskowym. Wielu dworzan lub faworytów jest częścią królewskiej wyprawy. Fakt ten potwierdzają kroniki Enguerranda de Monstrelet czy Pierre'a Desreya, gdzie czytamy na ten temat: „[…] A dla ulubieńców kompanii królewskiej wyświęcono panów Bourdillon, Chastillon, La Palice, George Edouville. kilku innych krewnych, jak Paris, Gabriel, Dyjon i kilku innych służących. "
Karol VIII powierza La Palice kierownictwo uporządkowanej firmy, składającej się z 40 lanc , czyli siły roboczej 300 żołnierzy . wwrzesień 1494Walczył najpierw w Księstwie Asti w Valenzie , Tortone i Aleksandrii . Przekazany we Włoszech przez Montgenèvre, odtwarzający w ten sposób niemal nadludzki wyczyn Hannibala, mówi nam Guichardin, artyleria króla Karola VIII została szczególnie zauważona w imieniu kronikarzy transalpejskich przez Marino Sanuto lub Francesco Guicciardiniego, którzy nie omieszkali zaobserwować postępu technicznego i technologicznego francuskich dział znacznie przewyższających te ze starych Bombardów , obawiających się przede wszystkim siły ognia francuskiej żandarmerii . Oto jak opisano ten cud francuskiej techniki wojskowej, zupełnie nieznany poza Alpami, a który wzbudził tyle strachu w Mezzogiorno :
„(…) Francuzi mieli lżejszą artylerię, której fragmenty, które nazywali kanonikami, wszystkie były wykonane z brązu. Zamiast kamiennych kul, które były używane wcześniej, były żelazne, znacznie mniejsze i lżejsze niż te pierwsze. To nie woły, jak we Włoszech, ale konie ciągnęły tę artylerię. Ludzie zatrudnieni do kierowania nim byli tak zwinni i używali tak lekkich instrumentów, że prawie zawsze jechał tak szybko jak armia. Rozłożyli baterie z niewiarygodną gotowością, a odległość od strzału do strzału była bardzo mała; zrzuty były tak częste i tak silne, że w bardzo krótkim czasie dokonały tego, co wcześniej robiono we Włoszech w ciągu kilku dni; wreszcie ta machina, bardziej piekielna niż ludzka, była dla Francuzów równie użyteczna w bitwach, co podczas oblężeń. Od czasu do czasu używali tych pistoletów, o których mówiliśmy, lub innych mniejszych części, którymi jeździło się z taką samą zręcznością i szybkością, proporcjonalnie do ich wagi. Ta artyleria sprawiła, że całe Włochy przestraszyły się armii francuskiej, której odwaga, bardziej niż liczba żołnierzy, którzy ją tworzyli, uczyniła już wystarczająco potężną. Żandarmi byli prawie wszyscy poddanymi króla i dżentelmenów; do kapitanów nie należało przyjmowanie ich w swoich kompaniach ani wysyłanie ich; i to nie oni, ale król zapłacił im. (…)”
Na czele potężnej armii, dowodzonej przez Ludwika de La Trémoille i marszałka Pierre'a de Rohan-Gié , armia króla Francji triumfalnie wkroczyła do Florencji,22 listopada 1494. W październiku La Palice został wysłany do Milanese, którego książę Ludovic Sforza był sojusznikiem króla Francji. wLuty 1495, La Palice , która podobnie jak jego suwerenny władca pożąda zdobycia Królestwa Neapolu , następnie oddanego pod zwierzchnictwo Ferdynanda II Aragońskiego walczącego w towarzystwie Gilberta de Montpensier . Sprzymierzony z Republiką Florencką , podczas tej ważnej wyprawy wojskowej mającej na celu podbój Królestwa Neapolu , król Karol VIII chciał postawić na czele swojej armii najbardziej obiecującego ze swoich kapitanów i poruczników, wśród których jest młody lord La Palice, dżentelmen Domu Króla. Szybko do bitew, w których odwaga młodego pana jest szczególnie widoczna w King 's Ost , Jacques odkrywa bajeczne bogactwa włoskich prowincji. W nagrodę za zasługi za odniesienie tego zwycięstwa, Jacques de La Palice został przyznany przez króla24 kwietnia 1495, sumę 3000 dukatów, łup, który dzielił z ulubionym Pierre'em de La Porte, zwykłym kamerdynerem króla, a przekazany z sumy należnej od prowincji Ultra ( Prowincja Avellino ) i Capitanata .
ten 6 lipca, podczas powrotu armii Karola VIII do Francji, ta zderza się pod Parmą z siłami zbrojnymi Ligi Weneckiej . Podczas bitwy pod Fornoue, która miała miejsce w dniu6 lipca 1495 ri że kronikarze transalpejscy zakwalifikowali się do „ Furia francese ” tak bardzo, że zapał sił francuskich był nieubłagany, dowódca armii weneckich Franciszek II z Mantui napotyka silny opór armii francuskiej, której jednak udaje się przejść. Młody kapitan La Palice bardzo przyczynił się do tego militarnego sukcesu.
Po niedawnej jeszcze aneksji Burgundii władza królewska faworyzuje na granicach tej prowincji utworzenie wojska różnych garnizonów, w tym kompanii ordynansowej składającej się z 39 żołnierzy i 79 łuczników , w liczbie 40. włócznie , umieszczone pod dowództwem La Palice i Jeana de Nocé, jego porucznika. Po powrocie do swojej ziemi La Palice przyjmuje króla Francji w swoim zamku La Palisse, w Bourbonnois,1 st lipca 1496. Szacunek i wielkie poważanie króla wobec młodego pana Chabannes, który potężnie pomógł mu podbić królestwo Neapolu, w dużej mierze się zmaterializowało, do tego stopnia, że podczas jednej ze swoich podróży po prowincjach król Karol VIII przebywał przez trzy dni w Château de La Palice, z21 do 23 września 1497. Wkrótce potem suweren przekazał mu dochód ze spichlerzy solnych Semur-en-Brionnais i Marcigny . Na początku 1498 r. La Palice, jako szambelan i doradca króla, był niewątpliwie bliski władzy królewskiej, gdyż kwit w wysokości 120 livres tournois płacony młodemu kapitanowi za 40 włóczni wymienia te tytuły. Po panowania skrócony do 14 lat ,27 kwietnia 1498, bezpośrednia linia Valois wygasła nagle przez przypadkową śmierć w Château d'Amboise młodego króla Karola VIII , w wieku zaledwie 27 lat , z którym La Palice miał bliską przyjaźń.
Od wstąpienia na tron w 1498 r. król Ludwik XII „kochał Chabannesa bardziej niż wszyscy inni lordowie jego czasów, ufał w jego wystarczalność i wychował go do bardzo wielkiej fortuny” – donosi Pierre de Bourdeille w swoich Mémoires sur les Grands Captains François. . wLipiec 1498, La Palice zostaje mianowany Mistrzem Wody i Lasów w Langwedocji. Od czasu pojawienia się nowego władcy La Palice, który jest już częścią Rady Królewskiej , był jednym z sygnatariuszy27 lipca 1498 r, rozporządzenia regulującego dyscyplinę i organizację kawalerii królewskiej. Niedługo potem towarzyszył nowemu monarsze w podboju Księstwa Mediolanu . Twierdząc, że jest prawowitym spadkobiercą mediolańczyków przez powiązanie z Valentinem Viscontim , Ludwik XII już zaatakował Novare, podczas gdy jego poprzednik i kuzyn, sojusznik księcia Mediolanu, przebywa w Neapolu. Mediolan zostaje złapanyPaździernik 1499, a Ludovic Sforza zostaje pobity i schwytany w Novarze inkwiecień 1500. Aby nagrodzić La Palice za to zwycięstwo, król czynił to od 1500 roku jako ujmujący pan swojej baronii zamku Semur-en-Brionnais . Jeśli chodzi o prawa censów opłacanych z tego tytułu, z relacji Jeana Sapina, generalnego syndyka finansów w Burgundii, wynika, że pozostawały one przez długi czas zwolnione z dochodów, ponieważ król łaskawie podarował panu de La Palice swoją chatellenie z Semur-en-Brionnais .
Jednak wojna została natychmiast wznowiona i La Palice zajął w 1501 kilka miejsc w Abruzji i Apulii , aw 1502 został wicekrólem Abruzji. W tym samym roku sędziował pojedynek między Hiszpanem Alonzo de Soto Mayor i rycerzem Pierre Terrail de Bayard , wyznaczony przez niego na ojca chrzestnego. ten22 lutego 1503, Don Gonzalve z Kordoby , dowodzący armią króla Aragonii, która stacjonowała w Barlette w Apulii, dowiaduje się, że francuska kompania piechoty dowodzona przez La Palice obległa położone w pobliżu miasto Ruvo. Zbierając swoje wojska, El Gran Capitan podejmuje się szturmu na mury miasta Ruvo, aby walczyć militarnie z Francuzami. Swoją artylerią Gonzalve zniszczył mury miasta, ale czekający na posiłki La Palice oparł się bitwie pod Ruvo . Udało mu się przebić kilka wyłomów w murze, mimo to Gonzalve stał się panem miasta, a La Palice, poważnie ranny, musiał udać się do Gonzalve z Kordoby, który kazał go wepchnąć pod mury i zagroził mu egzekucją. Ostatni żołnierze francuscy okopani w Ruvo zostają zaatakowani przez Hiszpanów. Gonzalve nakazuje wojskom francuskim poddanie się, w zamian za co oszczędzone zostanie życie La Palice. Ten ostatni zachęca jednak swojego porucznika Cormona do kontynuowania walki. Cytadela w końcu zostaje zmieciona, ale Gonzalve, z podziwem, leczy La Palice przez swoich chirurgów. Wyleczony z ran La Palice, powrócił do swoich lenn w Bourbonnais, został mianowany przez króla w Pont-Saint-Esprit kapitanem Pont-Saint-Esprit.Kwiecień 1503.
La Palice następnie wznawia służbę i towarzyszy Kwiecień 1507Król Ludwik XII, który planuje nową ekspedycję wojskową do Włoch, w celu uzyskania uległości Republiki Genui . Oskarżony o stłumienie buntu genueńczyków przeciwko władzy francuskiej, pod dowództwem generała porucznika Karola II z Amboise , Ludwik XII wysłał armię około 50 000 ludzi, aby podali rękę gubernatorowi Philippe de Clèves . La Palice, który dowodził awangardą armii francuskiej podczas oblężenia Genui , walczył z wyróżnieniem i przyczynił się do zdobycia miejskiego fortu. Podczas tej ofensywy, wraz z 3000 piechoty, szturmował przede wszystkim górę Genui, źródło oporu dla Genueńczyków okopanych w twierdzy. Podczas walki został poważnie ranny z cięciem w gardło i musiał przekazać dowództwo Robertowi Stuartowi d'Aubigny . Ogłosiwszy się panem miasta i uzyskawszy uległość konsulów miasta, Ludwik XII dokonał uroczystego wjazdu do Genui w dniu28 kwietnia 1507.
Po spacyfikowaniu Republiki Genui Ludwik XII powrócił do Lyonu, gdzie dokonał uroczystego wjazdu dnia17 lipca 1507. Z tej okazji król, aby wynagrodzić La Palice, przekazał dochód z własności miasta Lyon należącego do Korony. Widmo wojny wznawiającej się coraz bardziej, La Palice wznawia służbę, wysyłany przez króla do Veneto, by walczyć z Republiką Wenecką, by w 1509 roku wziąć udział w oblężeniu Treviglio i bitwie pod Agnadel, wydanej 14 maja 1509 roku. co kończy się całkowitym sukcesem armii króla Ludwika XII . Podczas tej straszliwej bitwy, w której zginęło ponad 15 000 weneckich bojowników; Luigi da Porto opowiada w swoich listach, że Chabannes, który zaciekle walczył o to zwycięstwo, na próżno próbował uwolnić króla, który wpadł w ręce Estradiotów , ale bardzo szybko udało mu się odzyskać przewagę. Podczas tego pamiętnego zwycięstwa wojskowego Jacques II de Chabannes jako generał-lejtnant króla był świadkiem schwytania słynnego kondotiera Bartolomeo d'Alviano , rannego i wziętego do niewoli przez własnego brata Jeana de Chabannesa , lorda Vandenesse, trafnie nazywanego ze względu na swoją nieustraszoność „ Le Petit Lion”. Ten genialny wyczyn broni i ta klęska armii weneckiej dowodzonej wspólnie przez Niccolò di Pitigliano i jego kuzyna Bartolomeo d'Alviano przez Francuzów w Lombardii i w tym regionie Ghiaradadda ( Gera d'Adda ) była relacjonowana od 18 maja 1509 r. w korespondencji Luigiego da Porto historyka Ligi Cambrai z Vicenzy (pierwszego i prawdziwego autora Romea i Julii), gdzie przywołuje bitwę pod Agnadel, schwytanie wybitnego jeńca generalissimusa i heroiczną akcję wojskową na polu bitwy przez dwóch braci Chabannes, gdzie La Palice zostaje ranny. Kilku świadków bitwy, Francuzi i Włosi, opowiada o tym niesamowitym epizodzie, a także w Kronice Bayarda , napisanej przez Jacquesa de Maillesa znanego jako Le Loyal Serviteur. W swoim Lives sur les Grands Capitaines Etrangers Brantôme, dobrze poinformowany o najbardziej wiarygodnych źródłach historycznych, zarówno francuskich, jak i zagranicznych, podał następujące podsumowanie:
Cztery miesiące po tym sukcesie Republika Wenecka i koalicja stanów Ligi Cambrai postanawiają przeprowadzić konflikt zbrojny przeciwko weneckim oddziałom Andrei Gritti, uznawanym za zagrażający francusko-austriackim interesom terytorialnym. Louis XII wysyła armię około 10.000 ludzi dowodzonych przez rzeczy oczywiste, z misją ratowania Maximilian I st Habsburg. W miesiącuSierpień 1509armia niemiecka i francuska poddana rozkazom La Palice postanawiają wspólnie dokonać oblężenia Padwy .
Cesarz Austrii chcąc przyspieszyć kapitulację tego miejsca, La Palice zebrał swoich kapitanów, w tym Bayarda, aby poinformować ich o woli cesarza. Aby przeciwstawić się ofensywie wojskowej piechoty weneckiej Niccolò di Pitigliano , La Palice został mianowany głównodowodzącym dużej armii. Według wspomnień Wiernego Sługi zgadza się on z opinią Bayarda, że francuscy dżentelmeni są gotowi do walki w szeregach niemieckich, obawiając się jednak, że pojawienie się francuskich rycerzy wśród piechoty cesarza, o niskim pochodzeniu, nie powoduje nieład. Pomimo niezaprzeczalnych sukcesów militarnych ofensywa austro-francuska napotkała jednak opór Padujczyków. Szesnaście dni później, w obliczu niemożności zostania panem tego miejsca, Maksymilian Austriacki nakazał zaniechanie operacji i wycofał się do swojego kraju, ku przerażeniu La Palice.
Podczas wojny Ligi Cambrai z Republiką Wenecką La Palice brał udział w oblężeniu kilku twierdz w Veneto, w tym Castel Novo (Castel Nuovo di Quero), gdzie wziął do niewoli Girolamo Miani ( Jérôme Emilien ) . lub Monselice , niech mu skapitulować21 czerwca 1510i obróć się w popiół. Kilku kronikarzy transalpejskich powtarza ten wyczyn wojskowy Jacquesa de Chabannes, w tym słynny Pietro Bembo , który pisał o tym w swojej Historii Wenecji :
„Podczas tych wydarzeń Moncelice zostały zajęte przez wroga. Wysiłki francuskiego La Palice w tej akcji były niezwykłe. "
To niemal „cudowne” zdobycie zamku Monselice według Pamiętników marszałka Roberta III de La Marcka, lorda Fleuranges, podążając za strategiczną sprawnością komendanta La Palice, skłoniło historyka do pisania w XVII w . Jean Royer de Prade :
„(…) Jacques de Chabannes La Palice, który ich dowodził (Francuzi), jako pierwszy wszedł w wyłom i od tego czasu otrzymał w nagrodę od królowej Anny Bretanii złoty łańcuch o wielkiej cenie. (…)”
W rodowodzie znakomitej i bardzo starożytnej rodziny weneckiej, która dała kilka dożów miastu Wenecji ( rodzina Mocenigo ), jeden z nich, Andréa Mocenigo, senator i historyk wenecki, przyjaciel Andrei Gritti , opublikował w 1525 r. małą książkę napisaną w Po łacinie na La Guerra di Cambrai , gdzie szczególnie zwraca uwagę na wiele okrucieństw wojennych i brań zakładników, popełnianych przez wojska francuskie:
„ Andrea Gritti i Antonio Giustioniano z najbogatszych booty zostały przewiezione do Francji. W tej wojnie jest wielu skończonych Francuzów, m.in. lord Boisy i lord La Pallice, o których mówi się, że zostali zabici lub ranni (…)”
W 1511 r. La Palice brał udział w konflikcie między Hiszpanami a papieżem Juliuszem II i zastąpił Chaumonta d'Amboise na czele wojsk francuskich we Włoszech. Wysłany w 1511 roku w ramach operacji wojskowej we Friuli i Veneto, La Palice odparł armię wenecką, która oblegała niektóre miasta. W tym samym roku La Palice otrzymuje urząd Wielkiego Mistrza Francji . Jest to 3 th potomkiem rodu Chabannes być promowany do tej godności. Podczas czwartej ambasady spędzonej na dworze francuskim wwrzesień-październik 1511Florenckiego Nicolas Machiavelli , który następnie badaniem i przestrzega francuskich obyczajów politycznych, napisał w swojej słynnej Ritratto di Cose di Francia w sprawie organizacji i funkcjonowania absolutnej władzy wykonawczej we Francji w XVI -tego wieku:
„(…) Wielkich Mistrzów królewskich jest ośmiu, bez określonej pensji, jedni mają tysiąc franków, drudzy mniej, jak król sobie życzy. Wielkim mistrzem, który zastąpił Monseigneur de Chaumont, jest Monseigneur de La Palisse, którego ojciec również sprawował ten urząd. Otrzymuje 2000 franków i nie ma (pierwszeństwa) nad pozostałymi lokajami. (…)”
Na początku 1512 roku , kiedy młody Gaston de Foix-Nemours przybył do Włoch, by objąć dowództwo nad armią francuską, oddelegował go La Palice. Pod jego rozkazami udał się na pomoc obleganym przez wojska hiszpańskie Bolończykom . Udało mu się podnieść siedzenie, a potem11 kwietnia 1512 rbierze udział w bitwie pod Rawenną . To francuskie zwycięstwo nad Hiszpanami spowodowało śmierć Gastona de Foix, a La Palice został wyznaczony na jego następcę jako głównodowodzący armiami Włoch. Wśród wielu rycerzy, którzy giną w bitwie, jest także kapitan Yves II z Alegre de Tourzel, szwagier La Palice i dowódca francuskiej straży tylnej. Jak potwierdził kronikarz François Guichardin w swojej słynnej „ Storia di Italia” , zniknięcie Gastona de Foix i Yves d'Alègre wywołało konsternację w szeregach armii francuskiej.
Dzień po zwycięstwie pod Rawenną La Palice wziął do niewoli kardynała Jean de Medici, przyszłego papieża Leona X i legata papieża Juliusza II . Prałat ten, po zdobyciu zaufania kardynałów, którzy przyrzekli wierność Leonowi X , próbował nawiązać kontakt z kurią rzymską w celu przeprowadzenia rokowań dyplomatycznych. W tej sytuacji La Palice musi postawić na delikatny polityczny i dyplomatyczny kompromis. Pisanie w XVII -tego wieku Historia kościelna , Abbe Claude Fleury podsumowuje intrygi tego wydarzenia:
„Poprosił La Palice o pozwolenie na wysłanie do Rzymu dla jego szczególnego interesu Julesa de Medici, dowódcy Rodos ( Klementa VII ), jego pierwszego kuzyna; obiecał poprosić papieża i jego przyjaciół o zapłacenie okupu, wierząc, że nie prędzej odzyska wolność, że przyjmie Francję do Stolicy Apostolskiej. Dzięki tej obietnicy uzyskał zgodę. Jules de Medici przybył więc do Rzymu i odbył tajną audiencję u papieża, któremu reprezentował utratę Franciszka w bitwie pod Rawenną; złe porozumienie między La Palice i kardynałem Saint-Severin ( Federico Sanseverino ) dezercja dużej liczby żołnierzy, którzy wzbogacili się na grabieży Rawenny; armia Szwajcarów, która zaczęła pojawiać się na granicach Księstwa Mediolanu i zobowiązanie, w którym La Palice miałby tam wrócić z najlepszą częścią swoich wojsk, aby utrzymać to Księstwo. Wreszcie nie zapomniał niczego, co mogłoby przekonać papieża, że Zwycięski stracił w ostatniej akcji znacznie więcej niż Zwycięski: że armia francuska jest całkowicie zrujnowana i że wkrótce zobaczymy rewolucję Ligi. "
Zwycięstwo Rawenny, które jest zwycięstwem pyrrusowym, w żaden sposób nie umacnia strategicznej pozycji Francuzów we Włoszech, gdyż La Palice zamiast maszerować w kierunku Rzymu otrzymuje rozkaz powrotu do oblężonego Księstwa Mediolanu. przez armie helweckie. To osłabienie sił francuskich jest szczególnie związane z pracą wybitnego myśliciela i filozofa florenckiego Nicolasa Machiavellego :
„Szwajcarzy w końcu wyruszyli; ale ostrożniejsi niż podczas poprzednich wypraw, pospiesznie przyłączyli się do Wenecjan. Dwie połączone armie liczyły ponad trzydzieści tysięcy ludzi; Francuzom zostało tylko około dwunastu tysięcy. Dekret cesarza, który nakazał wszystkim poddanym opuścić służbę Francji, dopełnił osłabienia armii La Palice. Na domiar złego doszło do niezgody między przywódcami i dezercji wśród żołnierzy. Niewielka porażka, jakiej doświadczyła nad Addą, zadecydowała o losie kampanii, a zwycięzcy Rawenny zostali zepchnięci z powrotem u podnóża Alp dwa miesiące po tym pamiętnym dniu. "
Sojusz armii szwajcarskiej i weneckiej przygotowującej się do zajęcia Mediolanu komplikuje strategię obraną przez La Palice. Ten ostatni spieszy z wysłaniem listu do Jacques'a de Silly, generalnego skarbnika Normandii i namiestnika stanu Mediolan. List wpadł jednak w ręce czterech albańskich estradiotów i trafił do proboszcza Andrei Gritti, który po odczytaniu go na soborze postanowił opuścić armię papieża i króla Hiszpanii w Romanii, aby wkroczyć na terytorium. mediolański. Większość ówczesnych kronikarzy opowiada z pewnymi wariacjami o pojmaniu kardynała Jeana de Medici, który dzięki niemu odniósł sukces w Stolicy Apostolskiej w mobilizowaniu wojsk papieskich przeciwko Francuzom. Pomimo tego połowicznego zwycięstwa, postawa La Palice, który zbyt długo przebywał w Rawennie, by oddać miasto do grabieży, pozwala oddziałom Ligi Świętej zebrać się razem w celu wypędzenia Francuzów z Lombardii . Armia La Palice musi w końcu wycofać się w kierunku Księstwa Mediolanu . Paradoksalnie, pomimo ciężkich strat i wbrew komentarzom ówczesnych zaalpejskich czy hiszpańskich kronikarzy, strategia wojskowa, którą zaobserwowali w Rawennie La Palice i Yves d'Alègre, faktycznie zadziałała doskonale:
„Technologia jednak nie zawsze decyduje o losach bitew. W Rawennie obóz wicekróla Neapolu został pokonany po zmasowanym ostrzale artylerii hiszpańsko-papieskiej z Navarro, który dzięki sprytnej obronie zdołał stawić czoła batalionom lansquenetów, z drugiej strony ciężka kawaleria La Palice cudów, narzucając się taktycznie hiszpańskiej kawalerii i odbierając piechotę od tyłu, tego dnia poległo 14 000 ludzi, w tym Gaston de Foix. W rezultacie Francuzi pozbawieni charyzmatycznego przywódcy i odwołanych przez cesarza Maksymiliana lansquenetów odnieśli pyrrusowe zwycięstwo. "
Wrócił do Francji jesienią, La Palice został wysłany do Październik 1512w Pirenejach, by uratować Jeana d'Albreta , króla Nawarry , który widzi swoje królestwo Nawarry pod oblężeniem wojsk hiszpańskich Ferdynanda Katolickiego . Dysponując armią liczącą 10 000 ludzi i 50 armat , La Palice i król Nawarry postanowili oblegać Pampelunę , aby odciąć natarcie piechoty księcia Alby . Ten ostatni, któremu udało się pokrzyżować plany swoich przeciwników, najechał z Saint-Jean-Pied-de-Port całą Górną i Dolną Nawarrę. Oskarżony o odzyskanie królestwa Nawarry , La Palice poprzestaje na wykonywaniu rozkazów Ludwika XII, który zobowiązuje się dotrzymać mu w Blois królowej Katarzyny Nawarry . Kampania kończy się fiaskiem, a Jan III d'Albret traci suwerenność swoich terytoriów położonych poza Pirenejami na rzecz zwycięskiej Hiszpanii, która w ten sposób uzupełnia swoją jedność terytorialną.
Po kilkumiesięcznym rozejmie Henryk VIII właśnie wylądował w Calais ,30 czerwca 1513 r, w celu oblężenia twierdzy Thérouanne , miasta bronionego przez gubernatora Antoine de Créquy, a następnie jedynej francuskiej posiadłości na ziemi Artois , od czasu podpisania pokoju z Arras w 1482 roku.
Po tej inwazji, wysłanej przez Ludwika XII , La Palice odpowiedzialny za zaopatrzenie miasta zostaje natychmiast wysłany do dispatchLipiec 1513do Therouanne oblężonej przez oddziały brytyjskie Jerzego Talbota , wkrótce wzmocnione oddziałami wysłanymi przez Maksymiliana I st . Pod koniec tego konfliktu, koniecSierpień 1513Francuzi zostają bezlitośnie pobici w drugiej bitwie pod Guinegatte , nazywanej „ Dzień Ostrogów ” z powodu pamiętnego pogromu armii francuskiej, bo tak wielka była niesamowita porażka Francuzów, którzy uciekali przed nieprzeniknioną obroną swoich wrogów, używali w bitwie ostróg bardziej niż mieczy. Z kilkoma dżentelmenami pod kierownictwem pana de Piennes (Ludwika de Hallewin) gubernatora Pikardii , La Palice odważnie walczy u boku swojego szwagra Jeana de Sarcusa, generalnego kapitana legionistów Pikardii. W obliczu zbliżającej się konfrontacji biskup Thérouanne François de Melun (przyszły krewny w 1514 r. La Palice) zabrzmiał w katedrze. Koalicja Burgondo-Austro-Angielska przegrupowująca armię składającą się z ponad 30 000 żołnierzy, ustawiła się przed miastem Therouanne, gdzie przybycie 500 Anglików próbowało zaatakować i otworzyć wyłomy w fortyfikacjach z miasta. Robert Macquereau, kronikarz z Valenciennes , opowiada o pierwszych i straszliwych starciach z armią angielską:
„(…) Pan z La Palice, Franchois (Francuz) wiedząc o ich przybyciu, wyszedł im na spotkanie z włóczniami chinc cens ( 500 włóczni = około 3000 mężczyzn); Anglicy, widząc, że Franchois mają tendencję do szarżowania na eulxy, umieścili się w swoim caroix (obozowisku) jak ludzie wiedzący, jak zaangażować się w wojnę, mający małą artylerię, latający z tego, co tak bardzo pracowali ze swoją bronią, że zabili z III do chinc cens franchois (od 300 do 500 francuskich ). (…)”
Jeśli podczas tej konfrontacji wojskowej ciężkie wysiłki francuskiej artylerii, które jednak były zasłużone, armia króla Francji, wobec nieubłaganego oporu wojsk angielskich, musi postanowić uciec i desperacko bić w odwrocie. W czasie tej krwawej bitwy Anglo-francuski, wśród francuskich panowie banałem, który nie szczędził starań, został ranny i wzięty do niewoli, a Pierre Terrail i Louis I st od Longueville , ale nadal udaje się uciec S”. Angielski suweren Henryk VIII , który przebywał osobiście w obozie Guinegatte, odnotował w oficjalnym liście, że zwrócił się do17 sierpnia 1513do Małgorzaty Austrii :
„Mówi się również, że Sieur de La Palice jest ranny lub zabity, nie znamy jeszcze prawdy, ale jak tylko będziemy mieli wiedzę i pewność wszystkich rzeczy, ostrzeżemy was. "
Thérouanne zostaje ostatecznie podbita 23 sierpniaprzez Anglików. Po powrocie do Francji La Palice toczy spór z kapitułą Dol-de-Bretagne i jest skazany na zapłacenie tej kapitule grzywny w wysokości 3000 funtów za turnieje. W tym celu królowa Anna Bretanii zaproponowała jej pośrednictwo w spłacie w jej imieniu długu pana de Chabannes.
Nowa sytuacja polityki dyplomatycznej Valois na mocy traktatu z Dijon z14 września 1513przypieczętowuje francuską klęskę i koniec włoskiego snu Ludwika XII . La Palice ucieka wkrótce po zawarciu pokoju i wycofuje się na swoją ziemię, do zamku La Palice . Jako Wielki Oficer Korony i z racji swego urzędu Wielkiego Mistrza Francji, La Palice uczestniczył w pogrzebie królowej Anny Bretanii w Bazylice Saint-Denis,14 lutego 1514 r. Kilka dni po tym wydarzeniu20 lutego 1514 r, La Palice, wówczas 44 lata , ożenił się na zamku La Fère , w Pikardii, w obecności Marii de Luxembourg i księcia Suffolk , Marie de Melun, lat 29 , z rodu Melun, potomka konstabla Louis Luksemburga-Saint-Pol i wdowa Jean V de Bruges de La Gruthuse, przez kogo ma troje dzieci. Kiedy ponownie wyszła za mąż za La Palice, ten powierzył jej troje nieletnich dzieci z pierwszego łóżka dwóm radnym miasta Brugii pod opieką . Jej posag wynosił 16 000 livres tournois, podczas powtórnego małżeństwa z La Palice przywiozła też trzy baronie Perche-Gouët : Authon, Montmirail i La Basoche-Gouet.
Ludwik XII ożenił się ponownie wPaździernik 1514w Abbeville z księżniczką Marią Tudor , La Palice bierze udział w uroczystości. Dwa miesiące później sprzedał wicehrabiego Châtellerault księżnej Annie Francji . Ludwik XII zmarł dnia1 st styczeń 1515a przy okazji kolacji zorganizowanej w Hôtel des Tournelles krótko po pogrzebie La Palice miał powiedzieć: „Czy wszyscy słudzy zmarłego króla są tutaj?” „ W przedniej części pozytywnej reakcji gości, byłby on kontynuował: ” O tej porze Messeigneurs, zapewniam cię, że król nasz Ojciec, Loys dwunasty tej nazwy jest przekazywana z tym stuleciu do następnego i że nasz mistrz nie żyje i że nie mamy już mistrza dla tego każdy może być tam, gdzie można go zobaczyć, i na znak prawdy przerywam moją walkę i rzucam ją na ziemię ” , po czym wszyscy wielcy panowie królestwa wołali out: „Król nie żyje, niech żyje król! "
Zmarły król nie mając bezpośrednie spadkobierców, syn kuzyna, François I er , dom Valois-Angouleme, zastąpił go na tronie. Faworyzując swoich bliskich, nowy władca odwołuje La Palice ze stanowiska wielkiego mistrza na rzecz Artusa Gouffier de Boisy . Jednak od czasu jego powstania François I st nagrodę za jego lojalność i podniesiono go do godności Francji Marszałek7 stycznia 1515. Ledwo mianowany marszałkiem, La Palice jest sygnatariuszem23 marca 1515Traktat z Sojuszem i Konfederacji zawartej pomiędzy François I st i Jana III z Albret , króla Nawarry. Reformując swoją drużynę kierowniczą na szczycie państwa, nowy suweren, który nie wykluczył wielkich kapitanów poprzedniego panowania (La Trémoille, La Palice, Trivulce, Galiot de Génouillac, Stuart d'Aubigny itd.) nagradza La Palice jego wierności, przypisując mu24 marca 1515, dochód czerpany z posiadłości i przejęć Rouergue, dawniej prowincji, której jego ojciec Geoffroy był w 1480 seneszalem i gubernatorem Rodez ( senechaussee of Rouergue ). Od pierwszych miesięcy swego panowania młody król wyrażał zgodę na utworzenie nowych urzędów , z których chętnie korzystał najbliżsi słudzy. Tym samym zadanie zbadania komisarzy odpowiedzialnych za sprawdzanie wykorzystania środków publicznych w sądach wojewódzkich ( Bailiwick ) spadło na czterech jego faworytów: Guillaume Gouffier de Bonnivet , wielkiego mistrza Artusa Gouffiera de Boisy , wielkiego bękarta ( René de Savoie ) i Monsieur de la Palice Marszałek Francji. Taka opłata, przypisywana wspaniałomyślnie przez króla szczęśliwym beneficjentom, miała zapewnić każdemu z nich bardzo wygodny dochód:
„(…) Cztery urzędy, zarówno śledczy, jak i kontrolerzy (…) mieli ponad sześćdziesiąt do osiemdziesięciu tysięcy funtów. Oprócz emerytury marszałka Francji, dodanej w ten sposób do rocznego dochodu (jako kontrolera grantów ) w wysokości ponad 80 000 funtów, uczynił Monsieur de La Palisse jednym z wielkich oficerów korony najbogatszych we Francji.
Nowy król, który pilnie potrzebował gotówki, natychmiast postanowił ściągnąć na ziemię Lyonów powódź wielkości około 600 000 funtów, z zamiarem wypłacenia żołdu żołnierzom. To nowe nałożenie podatku zostało potwierdzone w dniu20 kwietnia 1515, na mocy rozporządzenia królewskiego parafowanego przez samego króla i podpisów konstabla Burbon , pana Lautrec , Boisy i marszałka La Palice. Wracając do Artois wiosną 1515 r. , La Palice wraz z żoną wyjechali do Niderlandów Burgundzkich i odwiedzili Izabelę Luksemburską w Bethune , matkę nowej żony marszałka. La Palice i jego żona byli przedstawieni na jednym z witraży kościoła klasztornego , aby działać na rzecz założenia klasztoru Annonciades założonego przez tego ostatniego.
Pomimo utraty niemal wszystkich włoskich placów, ambicji politycznych François I er , wyświetlanie kolei swoje roszczenia na Milanese, nieuchronnie ożywić wojny. Armia francuska wkracza do Piemontu przez Alpy . Awangarda dowodzona przez La Palice przechodzi przez Col de l'Argentière , zaskakując Szwajcarów i Włochów, i porywa Villefranche, gdzie włoski generał Prospero Colonna zostaje pokonany i schwytany. Następnie awansuje do Milanese i jest jednym z doradców króla podczas bitwy pod Marignan , francuskiego zwycięstwa, które przypieczętowało traktat z Noyon, którego sygnatariuszem jest La Palice. Kiedy na krótki czas powrócił pokój, La Palice wypełnił szereg obowiązków rodzinnych, pomagając w szczególności8 lipca 1516 r, na ślubie swojej siostrzenicy Françoise de Chabannes, wdowy po marszałku Sabaudii , z Jeanem de Poitiers , ojcem ulubienicy Diany de Poitiers , która również uczestniczy w ceremonii. Jakiś czas później, Chabannes powrócił do Francji, ale wkrótce potem wziął na drogę do Włoch, gdzie jako ambasador pełnomocny króla Francji, gdzie obok kanclerz Antoine Duprat , La palice stał się jednym z sygnatariuszy nałożonej Bolonia Konkordat. Papieża Leona X .
W nagrodę za talenty militarne i wkład w odzyskanie Księstwa Mediolanu listami patentowymi od9 października 1516Król François I st jeden uratował życie w zamku i dworu królewskiego w Compiègne i wszystkie prawa są dochody i dodatków ich asystenci. Jak określono w szczegółach tych listów, patent przyznany Compiègne i zarejestrowany w Izbie Obrachunkowej Paryża , La Palice jest upoważniony do uczynienia tej domeny i tego królewskiego senioratu swoją główną siedzibą, ale nie może jednak korzystać z premii pieniężnych czerpanych z lasu Compiègne, króla zastrzegającego dochody Vénerie . Król Franciszek I er, który miał prawdziwy sentyment do swojego miasta Pikardii, przybył osobiście21 października 1516w obecności opata pochwalnego opactwa Saint-Corneille de Compiègne , na uroczystej ostencie Całunu , gdzie ofiarował, aby zachować i przechowywać jako relikwię tę świętą tkaninę, wspaniałe polowanie na złoto, ozdobione dwudziestoma dwa złote guziki wzbogacone drogocennymi kamieniami i perłami, przymocowane do dwudziestu fleur-de-lis złota.
W 1517 r. La Palice, bardzo przychylny dworowi z Blois lub Romorantin , również otrzymał od władcy w darze sumę 8000 złotych koron, a król mianował go Wielkim Veneur de France . Peace wrócił rzeczy oczywiste i kilku innych panów i dam dworu towarzyszyć François I er , królowa Claude i Ludwika Sabaudzka do klasztornego opactwa Matki Bożej Fontevraud na6 czerwca 1517 r, z okazji złożenia ślubów Magdaleny d'Angoulême , naturalnej siostry króla. Wkrótce po wstąpieniu na tron Francji młody król Franciszek I po raz pierwszy udał się doCzerwiec 1518w Anjou, prowincji, którą podarował w Apanage swojej matce Ludwice Sabaudzkiej , a następnie rezydował w królewskiej rezydencji zamku Angers . Zwiedzanie tego ostatniego, wspaniałość tego „królewskiego wjazdu” do miasta Angers dokonanego w sobotę6 czerwca 1518 r, zorganizowano z wielką pompą i powagą. Podczas tej oficjalnej ceremonii, w procesji do króla, kilka z największych postaci królestwa, w tym Jakub II de Chabannes, marszałek de La Palice, wspiął się na biały hacquenée carapassé swojego herbu i ubrany w bogaty tkany dublet z jedwabiu i nici złota.
Liczne wyczyny wojenne marszałka, odnotowane już w różnych dziełach literackich jego czasów, są szczególnie odnotowane w publikacji François Desmoulins de Rochefort opublikowanej w latach 1519-1520, gdzie w swojej pracy o Komentarzach do wojny galijskiej ten alegorycznie porównuje La Palice do jednego z siedmiu generałów Juliusza Cezara. W 1519 został wysłany do Szampanii, aby tam zebrać wojska dla żandarmerii królewskiej. Kiedy powrócił czas pokoju, La Palice mógł nabyć ziemię w Vendômois , kupując własność wsi Les Hayes , położonej bardzo blisko Château de la Possonnière na południe od Montoire-sur-le-Loir. W drodze do Ziemi Świętej , w 1519 roku Jacques Lesaige, bogaty kupiec z Douai, zapisał w swoim dzienniku podróży, że podczas tej pielgrzymki przeszedł przez La Palisse, miasto, które określił jako „brzydkie i brudne”. Łatwo nam sobie wyobrazić, czym musiała być wtedy nieszczęsność rue Notre Dame, bardzo stromej ulicy dawnej drogi królewskiej w kierunku Lyonu, gdzie podróżni zatrzymują się w hostellerie du Puit de l'Image ( XV- wieczny hotel , wpisany do rejestru zabytków). pomnik), były nieubłaganie konfrontowane w czasie deszczu, błota lub spływu z kanałów ściekowych. Całkowita transformacja starego średniowiecznego miasta pod przewodnictwem marszałka Jacquesa II de Chabannes faktycznie rozpoczęła się około tego roku. Na wzór monarchy, który zlecił budowę ogromnego placu budowy Château de Chambord w 1519 r. , marszałek od 1520 r. był również zaniepokojony przebudową swojego starego zamku w La Palisse en Bourbonnais, z pomocą różnych włoskich stolarzy pracujących dla Sebastiano Serlio. studio . Jego druga żona Marie de Melun, Lady of Montmirail, samodzielnie kieruje pracami w trakcie wielu kampanii wojennych lekkomyślnego marszałka, jej męża.
w Czerwiec 1520La Palisse towarzyszy François I st do Ardres która odbywa się spotkanie z króla Henryka VIII w Anglii podczas tzw wywiad Obóz Złoty arkusza . Pełni tam funkcję sędziego turniejowego. Choć daleko od swojej rodzinnej prowincji, marszałek de La Palice, pragnąc nie odstępować od swoich „obowiązków administracyjnych”, był sygnatariuszem23 lutego 1521za pośrednictwem swojego adwokata François d'Obeilh z Coutume du Bourbonnois , statut w całości odtworzony w Le Grand Coustumier Général przez prawnika Charlesa Dumoulina .
W 1521 roku, w celu promowania zbliżenia dyplomatycznego z Anglią, La Palice powrócił do Artois wraz z kanclerzem Antoine'em Dupratem w sierpniu jako ambasador króla na konferencjach w Calais . Ponieważ negocjacje się nie powiodły, został zwolniony z obowiązków i wyznaczony w tym samym miesiącu do dowodzenia armią liczącą 3000 ludzi, która miała zaopatrywać miasto Tournai , oblegane przez imperialistów. Od czasu utraty miejsc Tournai i Thérouanne zagrożona jest wrażliwość granic Pikardii i Szampanii. W październiku François I er off ekspedycyjnej ciała zleconego przez François I er Saint-Pol chronić Peronne . ten16 październikafortyfikacje są usuwane, a następnie niszczone przez wojska francuskie; La Palice brał udział w operacji, zajmując wraz ze swoimi ludźmi opactwo Arrouaise, paląc wioskę Havrincourt i wreszcie uczestnicząc w zdobyciu Bapaume.
Po podpisaniu traktatu Freiburg na początku 1522 roku , François I er , starając się umocnić sojusz ze szwajcarskich kantonów, wysyła do Lucerny ambasady złożoną z René Sabaudii, Marszałek rzeczy oczywiste, z Galeazzo Sanseverino i marszałka Anne de Montmorency . Negocjacje dyplomatyczne były żmudne, ale sejm w Lucernie ostatecznie zdecydował się zaciągnąć około 16 000 szwajcarskich ochotników do pomocy królowi Francji w odbiciu Mediolanu. Jakiś czas później La Palice powrócił do Włoch i pod rozkazami marszałka de Lautreca dowodził główną linią armii francuskiej podczas bitwy pod La Bicoque w 1522 roku, w której Francuzi pokonali Colonnę. Z powrotem w swoich lennach w Bourbonnais, Jacques de La Palice i jego żona stali się ujmującymi panami z kasztelania Chavroches , kupionymi na2 sierpnia 1522do księżnej Anny Francji . Po zniknięciu Gaspard I er Coligny , generała broni w Guyenne , Król powołuje rzeczy oczywiste, aby zastąpić w tej funkcji.
Marszałek wkrótce po powrocie do Pirenejów zostaje wysłany na pomoc Hondarribii, którą udaje mu się dostarczyć. Następnie zobowiązuje konstabla Burbona do zniesienia oblężenia Marsylii , zdobywa Awinion, a następnie kieruje armię francuską w kierunku opuszczonego przez Hiszpanów Mediolanu. Podczas ucieczki Karola III Burbona w 1523 r. król polecił La Palice i René de Savoie aresztować konstabla, któremu jednak udało się uciec i schronić w swoim księstwie. Mimo niepowodzenia operacji, Château de Chantelle, główna twierdza konstabla Burbona, została przez króla przydzielona marszałkowi de La Palice. W tym samym roku otrzymał również urząd gubernatora Lyonu i Lyonnais, a także skonfiskowany konstablowi administrację księstwa Dombes . Został wtedy mianowany pierwszym przewodniczącym parlamentu Dombes .
Podczas bitwy pod Sesią otrzymał30 kwietnia 1524marszałek de La Palice traci brata Jeana de Chabannes , który zginął na emeryturze u boku Chevaliera Bayarda. W celu zorganizowania obronnych twierdz przeciwko potencjalnemu zagrożeniu ze strony armii helweckich, La Palice został w maju mianowany generałem-porucznikiem Dauphiné. ten28 października 1524La Palice jest z królem podczas oblężenia Pawii , bronionej przez hiszpańskie wojska Antonio de Leiva . Armią cesarską dowodzą Fernando de Ávalos i Charles de Lannoy . Konstabl Francji Karol III Burbon , który przeszedł pod sztandarem Karola V, przybywa jako wzmocnienie Hiszpanów. La Palice, który dowodził awangardą armii francuskiej, był jednym z głównych francuskich dowódców wojskowych podczas bitwy pod Pawią , która rozegrała się pod murami miasta24 lutego 1525. Jako weteran wojen włoskich był jednym z bliskich doradców króla. Na radzie królewskiej La Palice, który wcześniej odradzał angażowanie się w walkę wbrew radom faworyta króla Guillaume Gouffier de Bonnivet , musi zdecydować się na udział w walce.
Mimo niechęci La Palice król nakazał szarżę rycerską. Podczas bitwy ta szarża kawalerii zredukowała do zera strategię artylerzystów wielkiego mistrza artylerii Galiota de Genouillac . Podobnie jak wielu innych, biorący udział w szarży La Palice zostaje wyrzucony przez arkebuzerów i musi walczyć na ziemi w zbroi, stawiając czoła skąpo odzianym lansquenetom . Po pewnym czasie stawiania oporu, La Palice zostaje pokonany przez Imperialnych i musi poddać się neapolitańskiemu kapitanowi o imieniu Giovanni Battista di Castaldo (it) . Schwytanie marszałka jest jednak kwestionowane przez hiszpańskiego oficera Buzarto, który sam miał nadzieję wziąć La Palice do niewoli. Wściekły, że włoska odmawia udostępnić możliwie okup Buzarto wyładowuje swoją arkabuz point blank na pancerz marszałkowskiego, zabijając go. The Battle of Pavia zakończyła się ciężkim francuskiej klęski, a król Francois I er sam wzięty do niewoli, jest prowadzona w celu Karola V w Madrycie.
Wyczyny militarne marszałka de La Palice są opisywane w pracach kilku ówczesnych kronikarzy i poetów: Phillipe de Commynes, Jacques de Mailles , Jean Bouchet, Marillac, Jehan d'Authon , Gringore, Hugues de Colonges, Jean de La Vigne , Jean Marot Jean Molinet Jean Barrillon Antoine Varillas, Martin du Bellay , Marszałek de Fleurange François Rabelais, Claude de Seyssel, Blaise de Monluc François Guichardin, Pierre de Ronsard , Antoine du Saix, Michel de Montaigne , Étienne Dolet , André Thevet itp. Kronikarz Symphorien Champier porównuje go do co najmniej drugiego Bayarda. Odwaga i zniknięcie La Palice zainspirowały pod koniec 1525 roku nadwornego poetę, Guillaume'a Dubois , do przeprosin i opisania chwalebnej śmierci marszałka w dziele zatytułowanym: Objawienie Mareschala bez zarzutu, feu Messire Jacques de Chabannes, podczas swojego życia Mareschal z Francji .
Uwielbiana przez żołnierzy, ale też budząca lęk i szanowana przez wroga postać marszałka de La Palice pojawia się także w starych hiszpańskich kronikach, m.in. Hernana Pereza del Pulgara, byłego kapitana kastylijskiego w służbie Gonzalve'a z Kordoby . Hiszpanie, nazywając go czasem w swojej literaturze La Paliza, el capitan de muchas guerras y victorias , czynią z niego postać obdarzoną prawdziwym heroicznym wyczuciem, odważną stawić czoła wojowniczemu zapałowi Gran Capitan . W swojej pracy nad Żywotami wybitnych ludzi i francuskich wielkich kapitanów Brantôme przedstawia marszałka de La Palice w następujący sposób: „Hiszpanie często nazywali go el Capitan La Paliça, Grand Mareschal dy Francia. Piękny Honor! Jak nazwaliśmy Monsieur de Biron ostatni, wielki i pierwszy Marechal. Widziałem portret wspomnianego Sieur de La Palice. Potworny, jaki był, bardzo przystojny iw bardzo piękny sposób. "
Pod koniec XVI th century naznaczone wojen religijnych , pamięć o rzeczy oczywiste jest honorowana przez André Thevet , oficjalnej kosmograf króla Henryka III , który opublikował w 1584 roku głównym biograficzny antologii pt True pourtraits i mieszka mężczyzn Illustrious , Grecza, Latynosów i Payensa oraz odtworzenie losów kilku wielkich postaci, w tym marszałka de La Palice. Niewątpliwie La Palice, który wyróżniał się przez ponad 20 lat na prawie wszystkich polach bitew podczas wojen we Włoszech, był uważany za jednego z największych wojowników swoich czasów i był znany na dworze francuskim. Artysta od tego czasu (anonimowy) miał uruchomić XVI th stulecia unikalny i piękny portret malowany legendarnego marszałka Francji, którego oryginał został w Galerii Illustrious zamku Selles-sur-Cher . Na początku XVII th , Ardier Pawła, który właśnie kupił dla Florimond Robertet jednej z dawnym domku myśliwskim François I er Zamek Beauregard , dążył do przywrócenia Distinguished Galeria godny ozdobić tej wspaniałej Doliny Loary. Na szczęście nowy właściciel Château de Beauregard mógł zlecić skopiowanie kilku z tych portretów sławnych ludzi z Château de Selles tuż przed ich zniknięciem, w tym właśnie portretu pana de La Palice. Kilka dużych francuskich rezydencji miało niegdyś Galerie Wybitne , ale poza wyjątkowym dziedzictwem Beauregard, tylko zamek Bussy-Rabutin wciąż ma jedną, wartą największego zainteresowania.
Stara kaplica Saint-Léger zamku rzeczy oczywiste stało się XV th i XVI th stulecia, okazałego nekropolia Jacques I er de Chabannes i jego synek, Marszałek La palice. Druga żona Marie de Melun, owdowiała w 1525 r., postawiła około 1530 r. w kaplicy zamkowej mauzoleum z marmuru carrara, zdewastowanego podczas Terroru Rewolucji Francuskiej . Opiera się na pracy opublikowanej w XVIII -tego wieku przez opata i geograf Jean-Joseph Expilly na peryferiach pomnika ustawiono w kamieniu następujące epitafium:
„Cy gist wysoki i potężny Lord Messire Jacques de Chabannes, za życia rycerz zakonu, marszałek Francji, kapitan stu zbrojnych, gubernator krajów Burbonnois, Owernia, Lyonnois, Forest, Dombes, Roanois , La Marche, Beaujolois, Combrailles, generał-lejtnant króla we Włoszech, pan La Palisse, Montaigu-le-Blein, Châtel-Peron, Chezelles, Dompierre i Vendenesse, który zginął w bitwie pod Pawią, w dniu - Mathias, tysiąc pięćset dwadzieścia cztery, sprawujący straż przednią, obecny król. "
Przed burzliwymi czasami Rewolucji Francuskiej, oprócz niezrównanego piękna Złotego Salonu Zamku, nieodłącznym cudem małego miasteczka La Palisse, które trzeba było odwiedzić, było niewątpliwie mauzoleum marszałka de La Palice. W pracy opublikowanej w 1779 roku, poseł Anselme Crignon d'Ouzouer dał skrócony opis blasku pomnika, który wszyscy podróżni przechodzące poprosił aby odkryć, a zwłaszcza w 1775 roku, podczas postoju królewskiej księżniczki Clotilde. Francji , który prosił o podziwianie mauzoleum zmarłego mężnego marszałka Francji:
„Zamek jest starożytny i zbudowany na wysokości. Koneserzy wysoko oceniają grób Maréchala de Chabannes poległego w bitwie pod Pawią, znajduje się on w kaplicy zamkowej. Płaskorzeźby są bardzo bogate, a wszystko zostało wykonane w Rzymie na polecenie Marszałka, który jest tam reprezentowany po jego stronie. Madame, przechodząc obok Palice (La Palisse), aby poślubić księcia Karola-Emanuela IV Piemontu, zakwaterowała się w zamku i jedną z pierwszych rzeczy, o które poprosiła, było zobaczenie mauzoleum pana de Chabannes. Znakomici ludzie są zawsze obecni w pamięci książąt upodobnionych do nich. "
To właśnie w tym rewolucyjnym roku 1789 historyk i polityk Jacques-Antoine Dulaure potwierdził w swojej uczonej topografii historycznej miejsc Francji znaczenie tego pomnika pogrzebowego, wzniesionego ku chwale jednej z najpiękniejszych postaci wojskowych. francuskie rycerstwo. Opis tego arcydzieła włoskiej sztuki renesansu, który podał, brzmiał następująco, na trzy lata przed zbezczeszczeniem i nieodwracalnym zniszczeniem tego wspaniałego zabytku:
„Kaplica zamkowa zawiera główną ciekawostkę miasta. Widzimy tam mauzoleum marszałka Francji Jakuba de Chabannes, którego wychowanie kazała mu wdowa Marie de Melun; jest z włoskiego marmuru i został wykonany w Rzymie; przedstawia postać marszałka na kolanach, z rękami splecionymi i ubranym w zbroję. Marie de Melun, jego żona jest tam reprezentowana w tej samej postawie iw habicie wdowy. Obie postacie są dobrze wykonane, ale wciąż podziwiać płaskorzeźby, które zdobią mauzoleum, możemy porównać z tymi z François I er , który jest w Saint Denis. "
Po walce w szeregach La Fayette , Rochambeau lub barona Charlesa du Houx de Vioménil w bitwie pod Yorktown podczas wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych Ameryki, Jean-Frédéric de Chabannes La Palice został zesłany w ramach Terroru w Londynie, gdzie był adiutantem króla Ludwika XVIII . Podczas jego emigracji jego zamek La Palisse został splądrowany i zdewastowany przez powracających do Paryża rewolucjonistów marsylskich; wybito witraże kaplicy i splądrowano grobowce, zwłaszcza marszałka de La Palice, symbolizujące monarchiczne bogactwo i kompletnie zdenaturowane apartamenty zamkowe. W tym okresie rewolucyjnym podzielona posiadłość zamku La Palice została przejęta jako własność narodowa i służyła jako poczta, ratusz, sąd, zbiórka, więzienie itp. Na początku XIX wieku zamek Château de La Palice, który był wówczas w opłakanym stanie, został odrestaurowany dzięki wpływowi Charlesa-Maurice de Talleyrand-Périgord , krewnego rodziny Chabannes. Na początku XIX th wieku, ten innowacyjny powrót do pewnego rodzaju długa „Shipping anthropogie kulturowej„przez prowincje Francji czy krajach Europy, słynnej Alexandre Dumas , przyniósł w 1833 roku w Revue de Paris lub Revue des Deux Mondes jest owocem jego pierwszych Wrażeń z Podróży . W drodze na południe Francji słynny powieściopisarz, który zatrzymał się w Bourbonnais w La Palisse, nie mógł powstrzymać oburzenia wywołanego oburzeniem, jakie wywołało w domu jednego z bohaterów Marignan i widokiem haniebnej profanacji grobu marszałka de La Palice:
„(…) Nic nas nie zatrzymało na drodze poza starym, prawie opuszczonym zamkiem Jacques II de Chabannes, Pana La Palice. Pokazał nam ją sześćdziesięcioletni woźny, żywą ruinę pośród tych martwych ruin, potomkowie rodziny przestali mieszkać w rezydencji swoich przodków. Taylor poradził mi, abym nie przechodził przez wioskę zdominowaną przez te gotyckie mury bez wchodzenia na dziedziniec poczmistrza, gdzie używano grobowca zdobywcy Rawenny, arcydzieła XVI wieku i cudu renesansu. konie. Byłem, kiedy mi o tym opowiadał w swoim narodowym oburzeniu, boleśnie poruszony tą okolicznością. Nie wystarczyło zbezcześcić imię, prochy zostały ponownie zbezczeszczone. Dlatego uważałem, aby nie zawieść jego rekomendacji. Ale grobowca już tam nie było, został kupiony i przewieziony do muzeum w Awinionie: co do kości, nie wiedzieliśmy, co się z nimi stało. Odwiedziliśmy te ruiny, które w czasach ich świetności były zamieszkane przez jednego z tych ludzi, których Richelieu uznał za tak wysokiego, że odciął głowy całej ich rasie. Jacques II de Chabannes był gigantem wśród gigantów. Był człowiekiem jak Burbon, człowiekiem jak Bayard, człowiekiem jak Trivulce, który był o trzy osoby wyższy od króla. (…) A teraz bądź mieczem trzech królów, świadkiem Bayarda, zdobywcy Gonzalve, przyjaciela Maksymiliana i mściciela Nemourów; poplamij swoją krwią rowy Barlette, wały Rubos, równiny Agnadel i pola Gwinegate; dlatego zaliczaj się do liczby zwycięzców Marignan i niepokonanych z Pawii; dlatego umrzyj, aby nie zwrócić swojego miecza tam, gdzie król Francji zwrócił swój; a wszystko po to, aby twoje imię pozostało śmiesznym wspomnieniem, a twój grób korytem, w którym konie gaszą pragnienie! Dla niektórych potomność jest bardziej niewdzięczna niż królowie. (…)”
Ukazał się niemal w tym samym czasie (w 1840 r.) co dzieło Aleksandra Dumasa, w drodze do Włoch Jules Janin w swojej Podróży szczęśliwego człowieka zatrzymał się na zamku La Palice i dokonał tego samego spostrzeżenia o opuszczeniu i całkowitym spustoszeniu dom bohatera Marignan:
„Postillon jesteśmy w La Palice? I pokazuje mi batem stary zamek przycupnięty na klifie. (…) Zwiedzamy zamek La Palice, nucąc piosenkę; jako zamek jest domem, który się rozpada; podwórko jest nieutwardzone, trawa jest wszędzie; krowy zamku zastąpiły wieśniaków i założycieli; pokojówka jest jedyną damą w tym miejscu; dzieci bawią się, nie podejrzewając wysokości, po których depczą swoje stopy. (…)”
Kilka lat wcześniej, w 1830 roku, baron Louis Pertuis de Montfaucon , burmistrz Awinionu, kupił na dziedzińcu gospody w La Palisse za skromną sumę 60 franków te nieliczne cenne pozostałości mauzoleum marszałka de La Palice, a później przekazał je do miejskiego Muzeum Calvet, gdzie do dziś znajdują się wśród najpiękniejszych skarbów sztuki papieskiego miasta.
La Prudence
Musée Calvet
Awinion
Siła i Sprawiedliwość
Musée Calvet
Avignon
w Luty 1525, po klęsce Pawii i aby pocieszyć się po stracie walecznego przywódcy, żołnierze La Palice, którzy przewieźli jego szczątki do Francji, ułożyli lament na jego cześć. Pierwsza zwrotka tej piosenki brzmiała:
"Niestety! La Palice nie żyje, umarł przed Pawią, Niestety! Gdyby nie był martwy, nadal byłby zazdrosny ”
Zgodnie z długą tradycją pieśni wojennych armii francuskiej zwyczajowo uczczono pamięć wielkiego dowódcy wojskowego, który wspaniale walczył. Ta ustna tradycja była przestrzegana od czasu Chanson de Roland .
Przez cały XVI TH i XVII -tego wieku, postać marszałka La palice był bardzo popularny we Francji. W listach wielu jemu współczesnych wypowiadało się o tym z wielką pochwałą, zwłaszcza poeta Guillaume Dubois , spowiednik i historiograf króla, który pod koniec 1525 roku tuż przed śmiercią napisał Lamentację po śmierci marszałka de Chabannes.
Niektórzy autorzy XIX th rzekomo poinformował twierdzenie, że wdowa po nim, Marie de Melun, potem zainspirowany tej piosence byłby wygrawerowanym nad wystawne grobie marszałka pożaru epitafium:
Tu leży Pan La Palice.
Gdyby nie umarł, wciąż byłby zazdrosny.
Od końca XV th wieku, kiedy François Villon , który nadal był używany stary Francois, do debiutu na XVI -tego réthoriqueurs ery wieku Odrodzenia istniał w pisaniu użyć dwóch pisowni języka francuskiego do wyznaczenia małe litery „s”: „okrągłe s” („s”) i „ długie s ” („ſ”), które można pomylić z „f”. Błąd w czytaniu i transkrypcji nieuchronnie skłonił więc do napisania: „Niestety, gdyby nie umarł, wciąż by żył (żyłby) przeciwko Envie (d'Enviable: wzbudzając zazdrość)” .
Dziś to zdanie wciąż jest zniekształcane na „kwadrans przed śmiercią, on jeszcze żył”, zmieniając znaczenie pierwotnego zdania, w zupełnie inny zwrot semantyczny, wyrażając niepotrzebne dowody.
Musisz czekać Sierpień 1539, Kiedy ogłoszone rozporządzenie w Villers-Cotterets sprzyja dyrektywami François I er że sformalizowanych zastosowanie nowoczesnych francuski, który położy kres wadliwych przekładów, narodził się z przybliżonej lokalizacji dawnego wykorzystania francuskiej, a więc usunięcia tych rozdzierającą serce zamieszanie pism, za które niestety godny pochwały Monsieur de La Palice wciąż płaci.
Kiedy pojawia się w Sierpień 1555KATALOG ILLUSTRES MARESCHAULX DE FRANCE przez genealoga Jean Le Féron (Amiens 1504/70 Paryż) i opublikowanym przez jednego z najbardziej znanych paryskich księgarzy i wydawców Michel de Vascosan , dobrze znanych w swoim czasie za to, że odrzucił stosowanie " gotyku pismo , przez jakiś czas przetrwało do tego typu mankamentu w wydawniczym wrażeniu, które obserwowaliśmy zwłaszcza na łamach poświęconych „Mareschalowi de Chabannes”.
Podczas XVI TH i XVII -tego wieku, o Pierre de Ronsarda do Blaise Monluc lub Michel de Montaigne , pamięci dzielnego Marszałek Francji nie zostało skażone jego nie ma miejsca bez smaku ironii. W XVIII th century burgundzki poeta niedorzeczne umysł, Bernard de la Monnoye , przeszedł pamięci marszałka przeciwpożarowej François I st dla rodzaju Loony , owoc jego wyobraźni, prosta i burleska postać starająca się rozprzestrzenić wokół siebie kilka Tautologii . Biorąc przykład z ironicznym wierszem na pana de La palice , w jego najbardziej znanych prac nad Noels Bourguignons , Bernard de La Monnoye pisał o nieszczęśliwej Marszałek Francji (początkowo przypisując je do hipotetycznej "M. de La Galisse” ) popularna piosenka wypełniona oczywistymi, czasem głupimi prawdami, później nazwanymi „prawdami La Palisse”. Wersety tej pieśni, pełne prostoty w liczbie, obejmują m.in. prymitywny werset Bitwy pod Pawią, błędnie przepisany:
Monsieur d'La Palisse nie żyje,
Zmarł przed Pawią
Na kwadrans przed śmiercią,
jeszcze żył.
W XVIII- wiecznych salonach literackich ta rzekomo dowcipna gra przybrała postać burleskiego wodewilu, który nieuchronnie wywoływał śmiech i był bardzo modny. Bernard de La Monnoye , jeszcze piśmienny (jeden z pierwszych francuskich akademików), promując Lapalissades , rozprzestrzenił pośmiertną chwałę marszałka de La Palice, niezasłużoną reputację błazna i absurdalną, czyniąc z łatwością mężnego żołnierza chwalebnie zmarłego w walce. śmieszna marionetka . Idąc za przykładem spornego wersetu śpiewanego przez pogrążonych w żałobie żołnierzy zmarłego marszałka po katastrofalnej bitwie pod Pawią , prawnik i poeta z Dijon Bernard de La Monnoye skomponował pieśń o rycerskim życiu Monsieur de La Palisse, składającą się z 53 czterowierszy , prawie wszystkie tak niepokojące banały jak siebie nawzajem, z wyjątkiem w mniejszym stopniu, być może tego:
Żałowany przez swoich żołnierzy,
umarł godny zazdrości,
A dzień jego śmierci
był ostatnim w jego życiu.
W XVIII wieku ta nieuzasadniona lekceważenie na cześć jednej z chwał armii francuskiej została natychmiast skrytykowana w niektórych salonach literackich, a w szczególności w smakowitych Suwerenach pozostawionych przez Renée-Caroline-Victoire de Froulay , markizę Créquy , który obraził się na reputację, jaką odwrócono ku pamięci Maréchala de Chabannes:
„Nie mogłem usłyszeć tego dzielnego Wielkiego Mistrza, śpiewającego popularnie, nie odczuwając prawdziwej irytacji. Nie wiem, co to za nudny gatunek poety, któremu należy przypisać tę głupią pieśń, która wydaje mi się nieznośnie bezczelna, a tak wiele o niej mówiłem w obecności pana de Sartine , że skończył zakazem pieśni de M. de La Palice do wszystkich śpiewaków Pont Neuf i bulwarów Paryża. (…) Tu jest głupek, który rymuje się z głupotą, a tu Francuzi, którzy bohatera będą brać za prostaka do końca czasu. Jest to rodzaj upokorzenia, które zawsze mnie obrzydzało, a byłemu biskupowi Clermont ( Massillon ) bardzo się to podobało . Książę z Maréchal de Richelieu ( Louis-François-Armand de Vignerot du Plessis de Richelieu ) powiedział mu pewnego dnia w moim domu: Czy to nie prawda, panie de Clermont, że pani de Créquy jest zasadniczo pozbawiona dobroczynności Christianie i że nigdy nie powinna przystępować do sakramentów bez pojednania z tymi wszystkimi śpiewakami ulicznymi, którzy wyśmiewają się z marszałka de La Palice? (…)”
Od tego czasu „truizm” oznacza każdą „afirmację lub naiwną refleksję, przez którą osoba wyraża oczywistość lub banał”. Najczęściej, gdy ktoś dokonuje takiej refleksji, jego rozmówca odpowiada: „La Palice powiedziałby to samo! "
Od przystawek lew gronostaj , uzbrojony, langued i koronowany ze złota . Obsługuje : dwa charty. Waluta : Cedo zerowe lub nie ceduję go nikomu innemu .
Z domu Chabannes , zszedł (prawdopodobnie w żeńskiej niż męskiej linii raczej) z baronów Math , najstarszy oddział liczy Angoulême oraz z książąt z Chabanais i Confolens .