Księstwo Liège
Księstwo Liège
(wa) Principåté d 'Lidje
(li) Księstwo Luuk
(nl) Księstwo Luik
985 - 1789
1791 - 1792
1793 - 1795
 Herb |
|
| Status | Kościelne księstwo od Świętego Cesarstwa Rzymskiego . |
|---|---|
| Stolica | Korek |
| Języki) | francuski , waloński , limburski , holenderski |
| Religia | katolicyzm |
| Populacja | ± 400 000 mieszkańców (koniec XVIII XX wieku) |
|---|---|
| Miły | Liegeois |
| Powierzchnia | 5697 km na południowy 2 (koniec XVIII -tego wieku) |
|---|
| 985 | Fundacja biskupa Notgera i nabycie hrabstwa Huy |
|---|---|
| 1366 | Nabycie hrabstwa Looz |
| 1468 - 1477 | Okupacja przez Burgundię |
| 18 sierpnia 1789 | Rewolucja w Liège |
| 1791 | Pierwsze przywrócenie księstwa przez Austrię |
| 1792 | Wyzwolenie spod okupacji austriackiej przez Francję |
| 1793 | Drugie przywrócenie księstwa przez Austrię |
| 1795 | Integracja we Francji |
Poprzednie podmioty:
Następujące podmioty:
Biskupiego księstwa Liège był stan z Cesarstwem , zawarte w Kole Westfalii , z miasta Liège jako kapitału . Księstwo biskupie narodziło się w 985 roku . Właśnie w tym dniu Notger , już od 972 biskup Liège , został księciem-biskupem , otrzymując hrabstwo Huy . Stan ten istniał przez ponad 800 lat, aż do rewolucji w Liège w 1789 roku.
Historia
Narodziny i złoty wiek
Liege stał się X th kapitał wieku potężnego biskupstwa , poprzez działanie biskupów Eracle , Notger i wazon . Jej szkoły słynęły aż XII th wieku.
W mieście powstało wówczas siedem kolegiatów ( Saint-Pierre , Sainte-Croix , Saint-Paul , Saint-Jean , Saint-Denis , Saint-Martin , Saint-Barthélemy ) oraz katedra, w której pochowany jest św. Lambert .
Powstają dwa opactwa benedyktyńskie: Saint-Jacques i Saint-Laurent . Kilka kościołów romańskich i liczne dzieła złotnicze (sztuka mosańska) wciąż świadczą o rozkwicie tego okresu, w szczególności zachowana do dziś chrzcielnica miasta w Saint-Barthélemy .
W latach 1297-1335 rycerstwo Hesbignonne zostało prawie zdziesiątkowane przez wojnę Awanów i Waroux .
Liège próbowało również oprzeć się jednoczącej pracy książąt Burgundii , ale zawiodło w obliczu Karola Śmiałego .30 października 1468(awaria 600 Franchimontois ). Miasto odzyskało wszystkie swoje przywileje w 1477 roku, po śmierci Karola.
10 kwietnia 1509, Erard de la Marck , jeden z najwybitniejszych książąt-biskupów Liege, odbiera suwerennych praw cesarza Maksymiliana I st , potwierdzający przywileje Księstwa przyznanych przez jego poprzedników. Zbudował obecny dziedziniec pałacu książąt-biskupów Liège .
Książęta Bawarii
XVI th i XVII th stulecia będzie wyzwaniem dla Księstwa ponieważ poniósł ciężar rozszczepiania hiszpańskich Niderlandów i wojen Ludwika XIV .
W kraju życie polityczne zdominowane jest przez opozycję między partią ludową ( Grignoux , zagorzali obrońcy demokracji) a partią arystokratyczną ( Chiroux , zwolennicy księcia). Dni zamieszek miały miejsce zwłaszcza w 1636 r. podczas próby zamachu stanu dokonanej przez Chiroux oraz w 1646 r., gdy pogłoski głosiły, że Chiroux zamierzają sfałszować wybory dzięki interwencji wojsk hiszpańskich.
Zamieszki przerodziły się w bunt. W 1647 r. Grignoux wygrali wybory i zabronili wjazdu do Liège księcia-biskupa Ferdynanda Bawarskiego (który przebywał w Visé w towarzystwie wojsk niemieckich). Przeniósł siedzibę rządu do Huy i przy pomocy swojego siostrzeńca Maximiliena-Henri podjął się odbicia miasta.
Liège zostało zbombardowane 12 sierpnia 1649( ratusz zostanie spalony) i poddana 29 sierpnia. 19 września książę wkroczył do Liège w towarzystwie 2000 kawalerii i 1000 piechoty i zawiesił większość praw politycznych. Zrewidowano również system wyborczy na korzyść księcia, który będzie wtedy miał wszystkie uprawnienia.
W 1716 roku, po wojnie o sukcesję w Hiszpanii, księstwo Liège zostało włączone do Kręgu Westfalskiego.
Będziemy musieli poczekać na początku rewolucji Liège na18 sierpnia 1789aby znieść rozporządzenie z 1684 r., książę-biskup sprowadził z powrotem jeńca zamku Seraing .
Koniec Księstwa
7 grudnia 1792Odbyły się pierwsze wybory powszechne : wszyscy mieszkańcy powyżej 18 roku życia zostali wezwani do wybrania deputowanych na Zjazd Krajowy. W głosowaniu wzięło udział 9700 wyborców, a 9660 z nich głosowało za przyłączeniem do Francji , z zastrzeżeniem.
W 1794 roku, po wojnach rewolucji w Liège, armia cesarska opuściła księstwo Liège po bitwie pod Sprimont , która doprowadziła do ostatecznego wygnania ostatniego księcia biskupa François-Antoine-Marie de Méan .
Zniknięcie Księstwa zostanie ratyfikowane w 1801 r. na mocy traktatu z Lunéville podpisanego między Francją a Austrią .
Przynależność do Świętego Cesarstwa
Kraj Liège jest terytorium Świętego Cesarstwa. Zaliczany jest do Kręgu Westfalskiego, kręgu, z którego w 1717 r. próbował się wyrwać, by móc swobodnie żyć, ale które przywrócił w zamian za zwiększenie wolności.
Książę staje się zdolny do rządzenia dopiero po otrzymaniu inwestytury cesarza, zasiada w kolegium książąt kościelnych sejmowych .
Kraj podlega dotacji. Ta ostatnia składała się z kontyngentu uzbrojonej piechoty i kawalerii, ale w 1717 r. ustalono ją na 826 guldenów miesięcznie.
Imperial Izby i Rady Aulic są lepsze jurysdykcjach Liege.
Jednak od 1717 r. konstytucje i zwyczaje Cesarstwa mają zastosowanie tylko wtedy, gdy nie są sprzeczne z prawami, statutami i zwyczajami Liège.
Konstytucja Księstwa
Pojęcie konstytucji Księstwa nie może być rozumiane w obecnym sensie prawnym globalnego dokumentu prawnego, składa się ono zasadniczo z nieskodyfikowanych zasad i tradycji.
Wykonywanie różnych uprawnień ewoluowało na przestrzeni historii, po licznych wojnach i innych sytuacjach pokojowych, takich jak pokój w Fexhe .
Ustawy podstawowe
Prawa i teksty, które były częścią konstytucji zasadniczej, były opracowywane na przestrzeni różnych wieków, a ich uznanie jako praw stanowiących integralną część konstytucji nie było powszechne. Jednak niektóre z nich można nazwać prawami podstawowymi.
Główną pisemną normą prawa publicznego jest Paix de Fexhe du18 czerwca 1316. Określa i ogranicza uprawnienia rządu centralnego oraz określa pewne podstawowe wolności.
- 1066: statut Huy ;
- 1196: karta Alberta de Cuycka (prawa obywatelskie zapisane w zwyczaju);
- 1287: pokój duchownych i zmienione prawo kanoników i burżuazji (równość kar, kara odwetu, dowód zeznaniami);
- 1313: pokój Angleur ;
- 1316: pokój Fexhe (prawo nie może być zmienione przez księcia bez zgody trzech stanów);
- 1343: list Dwudziestu Dwóch (ustanawia trybunał XXII ); system ustabilizuje się dopiero w 1376 roku, po 4 pokoju XXII ;
- 1424: drugi pułk Heinsberga (poprawia procedurę wyborczą, aby uniknąć nadużyć, ale wybory bezpośrednie stają się pośrednie);
- 1649: rozporządzenie z 1649 r. (tłumienie większości praw politycznych);
- 1789: Deklaracja praw człowieka i obywatela Franchimont .
Władza ustawodawcza
Po zawarciu pokoju w Fexhe w 1316 r. władza ustawodawcza kraju została podzielona między księcia i trójizbowy parlament , reprezentujący każdy z trzech stanów.
Ludność jest w rzeczywistości podzielona na trzy klasy, z których każda jest reprezentowana przez państwo. Każda klasa ma swoje prerogatywy, przywileje i franczyzy. Te trzy stany to stan podstawowy, stan drugorzędny lub szlachetny i stan trzeci.
Skład stanów Stan pierwotnyStanem pierwotnym jest zakon duchowieństwa katolickiego.
Zgromadzenie, które reprezentuje porządek podstawowy, to Kapituła Saint-Lambert , składa się z pięćdziesięciu dziewięciu kanoników katedry Saint-Lambert .
Gdy fotel książęcy był wakansem, od 1688 r. sprawował jego uprawnienia do czasu wyboru nowego biskupa. W rzeczywistości państwo to często zawierało sojusz z księciem, który z niego pochodził.
Stan wtórnyNa czele państwa szlacheckiego stoi porucznik lenna, czyli prezes sądu feudalnego. Jej członkowie mają wyłączne prawo do posiadania wysokich urzędów cywilnych po mianowaniu księcia (Wielki Burmistrz Miasta, Prezes Sądu Feudalnego, Wielki Komornik itp.). Jednak warunki przyjęcia w tym stanie są bardzo restrykcyjne i bardzo niewielu lordów udaje się tam zintegrować. Ponadto obcy lordowie kupili część ziemi na terytorium Księstwa wyłącznie w celu uzyskania dostępu do tej rady i obrony tam swoich osobistych interesów.
Państwo trzecieTrzecie państwo reprezentuje burżuazję. Składa się ona z burmistrzów Dobrych Miast i „nie nabrała pewnej spójności aż do około 1250 roku, kiedy pod rządami Henri de Gueldre i bez sprzeciwu tego księcia, Liegeois, coraz bardziej znużeni bolesnym jarzmem Radnych, udzielili sami sędziowie ” .
Dni statusu„Dni państwowe” zwoływane są przez księcia. Zwykle trwają 10 dni i zwykle odbywają się dwa razy w roku lub dłużej, jeśli wymaga tego pilność lub znaczenie firmy. Podczas Dni Państwowych członkowie państw są nietykalni.
Państwa są w szczególności uprawnione do głosowania podatków, zatwierdzania traktatów, zatwierdzania gromadzenia wojsk, dysponowania głównymi urzędami publicznymi, głosowania nad ustawami.
Kanclerz otwiera sesję każdego państwa poprzez określenie propozycji księcia. Każde państwo ma prawo do zgłaszania propozycji i kwestionowania kanclerza. Każdy stan podejmuje uchwały lub otrzymuje większość głosów nad propozycjami księcia. Jeśli zakamarki trzech stanów są jednolite, reprezentują „ sens kraju” , to znaczy wolę narodu. Książę publikuje jednolite wnęki.
Zatrzymane przez stany i ogłoszone przez księcia kwity stają się edyktami. Edykty te są napisane po francusku i opublikowane w Perron . Od dnia ogłoszenia edykty mają moc prawną w całym kraju.
Posłowie księcia i jego majątkiPoza Dniami Stanowymi sprawami bieżącymi zajmuje się zjednoczona delegacja trzech stanów.
Tych zastępców jest czternastu. Obaj burmistrzowie Liège są z mocy prawa zastępcami i należą do państwa trzeciego. Pozostali deputowani są wybierani przez stany z ich grona, po czterech deputowanych na stan. Czterech deputowanych trzeciego państwa pochodzi w połowie z miast francuskich, aw połowie z miast w Thi. Oprócz tych czternastu deputowanych w sesjach uczestniczy trzech członków Tajnej Rady Księcia, ale mają one jedynie kanały konsultacyjne.
Deputowani stanu pierwotnego są mianowani na trzy lata, deputowani stanu szlacheckiego na siedem lat, a deputowani trzeciego stanu na jeden rok.
Członkowie parlamentu spotykają się co najmniej trzy razy w tygodniu. Kiedy spotykają się z członkami Tajnej Rady, mówimy o spotkaniu Joint lub Junta.
Władza wykonawcza
KsięciemGłową państwa jest książę-biskup . Książę-biskup jest wasalem cesarza i podległym papieżowi . Pełni swoje funkcje zgodnie z przepisami prawa.
Książę-biskup jest wybierany przez kapitułę Saint-Lambert z jej wnętrza. Aby zostać wybranym, trzeba uzyskać dwie trzecie głosów obecnych wyborców. Wybraniec musi następnie uzyskać potwierdzenie od Stolicy Apostolskiej, zanim zostanie mianowany księciem przez cesarza. Po dokonaniu inwestycji wybrany urzędnik składa przysięgę w chórze katedry, aby rządzić zgodnie z prawami, przywilejami i zwyczajami kraju. W końcu podpisuje kapitulację sporządzoną przez kapitułę katedralną i jest uznanym i uznanym księciem-biskupem.
Książę nie ma innych przywilejów niż te, które przyznaje mu pokój. Wykonuje je zgodnie z tym pokojem z pomocą odpowiedzialnych ministrów. Według pokoju Fexhe jest odpowiedzialny za zapewnienie porządku publicznego i ściganie tych, którzy go naruszają. Wysyła i przyjmuje agentów dyplomatycznych. Ma prawo do ułaskawienia, ale nie obejmuje ono reparacji cywilnych. Nie może ani zawiesić prawa, ani uniemożliwić jego wykonania.
We wszystkich sprawach, które nie należą do kompetencji stanów, książę musi zasięgnąć rady kapituły katedralnej.
Książę jest nietykalny w swojej osobie i w swoim majątku.
Kiedy siedziba księcia przypada na wakacje, stany wybierają mamboura . Od 1688 r. to właśnie kapituła katedralna sprawuje uprawnienia księcia podczas sesji.
Tajna RadaTajna Rada Księcia jest rządem Księstwa. Jej członków wybiera książę-biskup. Rada nie zajmuje się sprawami religijnymi.
Przewodniczy jej kanclerz , który jest kanonikiem katedry. Grand-Mayeur i dwóch radnych Liege są z urzędu członkami.
Tajna Rada jest odpowiedzialna za zarządzanie wszystkim, co prawo pozostawia władzy księcia, w sprawach administracji publicznej i policji ogólnej. Akty Tajnej Rady zatwierdza kanclerz, który w ten sposób staje się za nie odpowiedzialny.
Konsystorz synodalnyKonsystorz synodalny jest wydziałem kultu biskupstwa.
Przewodniczy mu wikariusz generalny.
Władza sądownicza
Głowy państwSuwerenny wymiar sprawiedliwości radnych Liège, sąd feudalny i sąd alodialny to trzy jurysdykcje uważane za trzy głowy państwa.
Suwerenna sprawiedliwość radnych LiègeSouveraine Justice des Échevins Liège, zwany także Haute Justice de Liège, Souveraine Justice de Liège lub po prostu Échevins de Liège, jest jednym z najważniejszych sądów Księstwa Liège, sprawującym rozszerzoną jurysdykcję, porównywalną pod pewnymi względami do tej Wielka Rada od Mechelen do hiszpańskiej a następnie austriackiej Holandii . Suwerenny sędzia Liège był sądem właściwym na szczeblu cywilnym w sprawach rzeczywistych i osobistych oraz na szczeblu karnym. W zależności od sprawy sąd orzekał w pierwszej instancji, w apelacji lub w apelacji na poziomie księstwa. Sąd radnych Liège jest najwyższym sądem biskupim pełniącym funkcję władcy Liège.
W sprawach karnych radni Liège orzekali suwerennie i bez apelacji. Tak samo było pierwotnie w sprawach cywilnych. Ale od 1531 r. ich wyroki mogły być kierowane do nowej jurysdykcji, specjalnie do tego celu utworzonej Rady Zwyczajnej.
sąd feudalny Sąd Allodialny Oficjalność Trybunał XXIIPotęga trzeciego stanu została dodatkowo wzmocniona 2 grudnia 1373( pokój XXII ): urzędnicy i doradcy księcia odpowiadali przed trybunałem XXII, którego decyzje były suwerenne. Ten trybunał składał się z 4 kanoników kapituły, 4 rycerzy i 14 przedstawicieli Dobrych Miast.
Rada ZwyczajnaTerytorium
Księstwo Liège było śródlądowe w południowej Holandii . Rozciągała się wzdłuż Belgijskiej Mozy , z wyjątkiem regionu Namur , od Dinant do terytorium hrabstwa Looz . W związku z tym podzielił Niderlandy Austriackie na dwie części, izolując Luksemburg i dawną Limburgię od pozostałych Niderlandów.
Bouillon był również związany z księstwem. Książę-biskup współrządził także miastem Maastricht , początkowo z Brabancją , a następnie ze Zjednoczonymi Prowincjami , gdzie Republika przejęła prawa Brabancji po wojnie osiemdziesięcioletniej .
Herby tych terytoriów zostały odtworzone na herbie księstwa, którego herb obecnej prowincji Liège jest tylko reorganizacją.
Księstwo Bouillon stanowi południowy kraniec Księstwa, podczas gdy hrabstwo Horn jest północnym. Pod koniec Ancien Regime terytorium obejmowało około jednej piątej dzisiejszej Belgii . Nie należy tego mylić z terytorium diecezji Liège .
Podziały terytorialne
Księstwo Liège zostało podzielone na 15 dystryktów (5 na przedmieściach Liège i 10 poza przedmieściami). Miał 23 " Dobre Miasta " i miał allodialne zwierzchnictwo należące do dziedzictwa Saint-Lambert (niezależne od księcia i 3 stanów).
- Stolica : Liège
- Dobre Miasta , w porządku alfabetycznym:
-
Dzielnice , w porządku alfabetycznym:
- dzielnice „podmiejskie”: Amercœur, Avroy, Sainte-Marguerite, Sainte-Walburge i Saint-Léonard.
- dzielnice „niepodmiejskie”: Amont, Condroz, Entre-Sambre-et-Meuse, Franchimont, Hesbaye, Horn, Looz, Moha, Montenaken, Stokkem.
- Lordów alodialnych : według tablic sądu alodialnego było ich 62. Nie wszystkie były ważne, a niektóre były nawet prostymi zależnościami.
Uwagi i referencje
Uwagi
- „Alleu” oznacza niezależność od jakiegokolwiek księcia (lub lorda), podległą jedynie Bogu .
- Miasta, w których mówi się w języku romańskim .
- Miasta, w których mówi się w języku germańskim .
Bibliografia
- Jean Germain i Jules Herbillon , Słownik nazwisk w Walonii i Brukseli , Bruksela, Lannoo Uitgeverij,2007, 1061 s. ( ISBN 978-2-87386-506-1 , czytaj online ) , s. 27
- Zeszyty , Cabay,1972, 229 s. ( ISBN 978-2-87077-250-8 , czytaj online ) , s. 20
- Jean-Louis Kupper, "Od VII th wieku do 1468: Średniowieczne miasto" w Bruno Demoulin, (red.) Historia Liège: miasto, kapitału, metropolia , Bruksela, Editions MAROT2017( ISBN 9782930117614 ) , s. 49.
- Większość historyków za datę początku księstwa Liège przyjmuje rok przekazania hrabstwa Huy biskupowi Liège. Jedni wskazują jednak rok 980, inni 985. Jean-Louis Kupper (profesor na Uniwersytecie w Liège) wskazuje 985: „Notger, to prawda, miał zasoby nieporównywalnie lepsze od tych, którymi cieszyli się prałaci, którzy go poprzedzali. To pod jego biskupstwem ustanowiono system Kościoła cesarskiego. Ten system polityczny jest zarówno prosty, jak i skuteczny: cesarz daje kościołom biskupim, na których wierności może polegać, ogromne posiadłości ziemskie, opactwa, suwerenne prawa, a nawet całe hrabstwa, tworząc w ten sposób wszystkie części z korzyścią dla biskupów Germanii, prawdziwych księstw. W 985 Otto III nadał „Saint Lambert” hrabstwo Huy, a dwa lata później potwierdził mu hrabstwo Brugeron, położone między Gette i Dyle. Doczesna władza Kościoła Liège została zwiększona dziesięciokrotnie, a stolica diecezji stała się stolicą państwa terytorialnego. „Henri Pirenne (1862-1935, profesor na Uniwersytecie w Gandawie) wskazuje 980 r.:” Z prostego właściciela immunisty, którym był pierwotnie, biskup stał się, dzięki darowiźnie hrabiego Huy, w 980 r. lordem wysokiej sprawiedliwości i stopniowo zdobywał w następnych latach władzę publiczną nad całym dziedzictwem Saint-Lamberta. "
- Rozporządzenie z 1649 r
- W Liège nad drzwiami Hôtel-de-Ville i nad głównymi bramami miasta widziano herb Świętego Cesarstwa
- Zajmuje przemiennie z biskupem-Prince of Münster XX XX i XXII -tego miejsca w sejmie Imperium
- F. HENAUX, Konstytucja Pays de Liège - Tabela instytucji politycznych, komunalnych, sądowych i religijnych tego stanu w 1789 r. , Imprimerie de J. Desoer, Liège, 1858, s. 26
- Aby dowiedzieć się więcej na temat funkcjonowania politycznego stanu Liège, zobacz w szczególności historię kościelną i polityczną stanu Liège [PDF] NG Léonarda (1744-1793)
- Behrendt i Vandenbosch 2015 , s. 272.
- Behrendt i Vandenbosch 2015 , s. 273.
- Hilarion Noël de Villenfagne d'Ingihoul, Badania historyczne nad zakonem jeździeckim księstwa Liége , JGM Loxhay,1792, 152 s. ( czytaj online ) , s. 3.
- Behrendt i Vandenbosch 2015 , s. 269.
- Behrendt i Vandenbosch 2015 , s. 276.
- Procedura, w której trybunał dyktuje wyrok sądowi podległemu
- Zobacz Allodialne zwierzchnictwo kraju Liège
- Joseph Daris , Historia diecezji i księstwa Liége w XIII i XIV wieku , Liège, Louis Demarteau,1891, 710 pkt. ( czytaj online ) , „Przedmowa”, s. IV-XV
Zobacz też
Bibliografia
- Stanislas Bormans , Les Seigneuries allodiales du Pays de Liège: z historycznym wprowadzeniem , Liège, J. Gothier,1867( przeczytaj online ).
- F. Magnette, Precis d'Histoire Liégeoise dla wykorzystania szkolnictwa średniego , Liège, H. Vaillant-Carmanne,1924, 296 s.
- Georges Hansotte, Polityczne i sądowe instytucje Księstwa Liège w czasach nowożytnych , Bruksela, Crédit Communal, coll. "Historia" ( N O 73)1987, 355 pkt. , W-8 °
- Bruno Demoulin, Zbiór instrukcji dla ambasadorów i ministrów Francji: Księstwo Liège , Paryż, Ministerstwo Spraw Zagranicznych Francji, coll. "Compendium of instrukcji" ( N O 31)1998, LXXVI-479 s. ( ISBN 2-11-089155-6 , czytaj online )
- Christian Behrendt i Sofia Vandenbosch , „ Prawo konstytucyjne Księstwa Liège w XVIII wieku ”, Revue Belge de Droit Constitutionnel , tom. 2015,2015, s. 265-287 ( ISSN 1374-2558 , czytaj online , skonsultowano 12 grudnia 2018 r. )
- Bruno Demoulin (reż.), Historia Liège: miasto, stolica, metropolia , Bruksela, Éditions Marot,2017, 360 pkt. ( ISBN 978-2-930117-61-4 ) (Dostępne w języku francuskim, angielskim, holenderskim i niemieckim)
Powiązane artykuły
- Pałac książąt-biskupów Liège
- Lista biskupów Tongeren, Maastricht i Liège
- Książę-biskup Liège
- Lista wybitnych mężczyzn i kobiet z Księstwa Liège
- Lista panów, a następnie książąt Bouillon
- Katedra w Liège
- Diecezja Liège
- Monety Liègege
- Wagi i miary Liège
- Hrabstwo Dalhem
- Księstwo Limbourg
- Księstwo Stavelot-Malmedy
- Historia Belgii
- Guillaume de Hamal
- Rodziny z Księstwa Liège
Linki zewnętrzne
- Fabrice Muller , „ Księstwo Liège: Liège i jego dobre miasta ” , na http://www.fabrice-muller.be (konsultacja 12 grudnia 2018 r. )