Imię i nazwisko | Władimir Władimirowicz Nabokow |
---|---|
Narodziny |
22 kwietnia 1899 Petersburg Imperium Rosyjskie |
Śmierć |
2 lipca 1977 Lozanna Szwajcaria |
Główna działalność | Pisarz |
Wspólny | Vera Nabokov |
Język pisania | rosyjski , angielski , francuski |
---|---|
Ruch | Modernizm , postmodernizm |
Gatunki |
Powieść Autobiografia Nowa krytyka literacka Poezja Teatr Przekład |
Przymiotniki pochodne | nabokovian, nabokovian |
Podstawowe prace
Vladimir Vladimirovich Nabokov ( rosyjski : Владимир Владимирович Набоков ) to amerykański pisarz pochodzenia rosyjskiego urodzony 10 kwietnia 1899 roku (22 kwietnia 1899w kalendarzu gregoriańskim ) w Sankt Petersburgu ( Rosja ) i zmarł dnia2 lipca 1977w Lozannie ( Szwajcaria ).
Powieściopisarz , autor opowiadań , poeta , ale także tłumaczem i krytykiem literackim , Vladimir Nabokov jest uważany za jednego z najważniejszych twórców literatury XX th wieku . Jego książki, docenione za jego życia zarówno przez krytyków, jak i publiczność, zostały przetłumaczone na całym świecie i sprzedały się w dziesiątkach milionów egzemplarzy. Wiele jego sławy zawdzięcza powieści Lolita , która po wydaniu w 1955 roku wywołała cenzurę i skandal , regularnie cytowaną jako jedno z arcydzieł współczesnej literatury .
Pochodzący z wykształconej i liberalnej rodziny petersburskiej arystokracji , zmuszony do ucieczki przed rewolucją bolszewicką , Nabokov najpierw przebywał w Europie w latach międzywojennych , gdzie publikował swoje pierwsze powieści w języku rosyjskim , a od 1940 osiadł na stałe w Stanach Zjednoczonych . jego rodzina, wykładał literaturę europejską na kilku uniwersytetach, zanim osiągnął międzynarodowy sukces z Lolitą . U szczytu sławy pisarz zakończył życie w szwajcarskim pałacu nad brzegiem Jeziora Genewskiego , nie zaprzestając swojej ważnej twórczości literackiej.
Doskonale trójjęzyczny ( rosyjski , angielski i francuski ), Nabokov najpierw publikuje opowiadania i powieści w swoim ojczystym języku. Machenka (1926), La Défense Loujine (1930), Le Watchman (1930) czy Le Don (1938) przywołują wyimaginowanymi opowieściami jego przymusowe wysiedlenie, melancholię wygnania czy codzienne życie rosyjskiej społeczności imigrantów w Niemczech . Druga część jego pisarskiej kariery, po angielsku, uwydatnia jego obsesje na punkcie przemieszczeń, pejzaży i wspomnień wyidealizowanego dzieciństwa, na zawsze utraconego. Oprócz Lolity Nabokov opublikował inne ważne dzieła, m.in. Feu pâle (1962) i Ada ou l'Ardeur (1969), pomnik literacki i szczyt stylu pisarza. Jest także autorem kilku przekładów, m.in. na język angielski Eugeniusza Oniegina z Puszkina oraz księgi wspomnień pt. Inne brzegi (1951).
„Jestem amerykańskim pisarzem , urodzonym w Rosji i wyszkolonym w Anglii , gdzie studiowałem literaturę francuską, zanim spędziłem piętnaście lat w Niemczech . Przyjechałem do Ameryki w 1940 roku i postanowiłem zostać obywatelem amerykańskim i uczynić ten kraj moim domem. "
Rodzina Nabokovów jest częścią rosyjskiej szlachty . Opierając się na słowach genealogiem kuzyna, Vladimir Nabokov wychowany przeszłość swojej rodziny nabok Murza , książę tatarski rusyfikacji, który żył w końcu XIV -tego wieku. Od XIX th wieku, rodzina jest zilustrowany w służbie cesarstwa rosyjskiego . Dziadek pisarza, Dmitrij Nikołajewicz Nabokow , był ministrem sprawiedliwości Aleksandra II, a następnie Aleksandra III , a jego ojciec, Władimir Dmitriewicz Nabokow (1869-1922), był profesorem prawa, kryminologiem i znanym politykiem liberalnym, założycielem członek Demokratycznej Partii Konstytucyjnej , wybrany do I Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego . Ojciec jest przeciwnikiem autokracji , został też aresztowany kilka tygodni po apelacji Wyborga ( fr ) .
Po rewolucji lutowej 1917 był ministrem bez teki w rządzie Kiereńskiego .
Matka pisarza, Elena Iwanowna (z domu Roukavichnikov) (1876-1939) pochodzi z zamożnej rodziny ziemiańskiej. W 1916 roku, po śmierci swojego jedynego wuja Vassili'ego ( „wujka Rouka” ), przyszły pisarz, mający zaledwie siedemnaście lat, odziedziczył - ku rozgoryczeniu ojca - kolosalną fortunę, z której nie korzystał przez kilka miesięcy. .
Vladimir jest najstarszym z pięciorga rodzeństwa : brat Serge, urodzony w InMarzec 1900, dwie siostry: Olga, urodzona w Styczeń 1903, i Elena, w Marzec 1906, a najmłodszy Kirill, urodzony w Czerwiec 1912.
Władimir Władimirowicz urodził się dnia 22 kwietnia 1899 w sercu Petersburga żyje szczęśliwe dzieciństwo w bardzo zamożnym środowisku i otrzymuje solidne wykształcenie.
Od szóstego roku życia mówił po angielsku i uczył się francuskiego , wspomagany przez „oszałamiającą linię angielskich pielęgniarek i guwernantek” ( „ospała i melancholijna panna Norcott” , „niewyraźna panna Rachel” , „mała krótkowzroczna panna Hunt” , „Panna Robinson z bardzo różowym nosem” , panna O itd.) oraz „okolice biblioteki dziesięciu tysięcy książek” . W Other Shores Nabokov relacjonuje: „Nauczyłem się czytać po angielsku, zanim nauczyłem się czytać po rosyjsku” oraz „Tego lata ( 1905 ), podczas jednego ze swoich krótkich pobytów u nas na wsi, [mój ojciec] zauważył z patriotyczną konsternacją. , że mój brat i ja potrafiliśmy czytać i pisać po angielsku, ale nie po rosyjsku. " Rodzina mieszka w swojej rezydencji w Bolshaya Morskaya , w najbardziej eleganckich dzielnic stolicy. Wakacje spędza w Rojdestveno lub Biarritz na wybrzeżu Atlantyku.
w Styczeń 1911Władimir i jego brat Serge wstępują do szkoły Tenichev, prywatnej szkoły otwartej dla wszystkich, ale jednej z najdroższych w Imperium Rosyjskim.
Około 1912 r. zatrudniono prywatnego nauczyciela Mścisława Dobużyńskiego, który udzielał Władimirowi lekcji rysunku. Łączy ich wiele, zwłaszcza pasja do motyli w dzieciństwie, choć dla Dobuzhinsky'ego była ona przelotna, a Nabokov zachowa ją do końca życia. Dbałość o szczegóły, poczucie humoru i przywiązanie do przeszłości to także wspólne punkty, które u Nabokova wzmacniają się pod wpływem jego mentora.
Rewolucja październikowa 1917 r. i przejęcie władzy przez bolszewików zepchnęły Nabokovów na wygnanie. Vladimir Nabokov opuszcza Piotrogrodu dla dobra na15 listopada 1917. Rodzina najpierw uciekła na południe i na jakiś czas osiedliła się na Krymie . ten15 kwietnia 1919, wyrusza do Aten i przybywa do Marsylii. Stamtąd przejeżdża przez Francję do Le Havre i do Wielkiej Brytanii, gdzie mieszka duża społeczność Rosjan na wygnaniu. Od 1919 do 1923 Vladimir najpierw krótko studiował ichtiologię, zanim ostatecznie zwrócił się do literatury francuskiej i rosyjskiej w Trinity College w Cambridge . W 1923 roku, po ukończeniu Uniwersytetu w Cambridge , przeniósł się do Berlina, głównego skrzyżowania rosyjskich imigrantów.
Opublikował kilka opowiadań i wierszy w emigracyjnej gazecie Roul z 1921 r. , udzielał lekcji angielskiego , tenisa, robił tłumaczenia , figurację filmową, trochę teatru , szachy , układał krzyżówki po rosyjsku. Zabójstwo jego ojca przez rosyjskich monarchistów, a następnie powstanie nazizmu skłaniają Nabokova (który poślubił Wierę Słonim , Żydówkę i która dała mu syna Dymitra ) do opuszczenia Niemiec w 1936 r. i osiedlenia się w Paryżu .
Wszystkie najwcześniejsze prace Nabokova są napisane po rosyjsku, ponieważ Nabokov nigdy nie uczył się niemieckiego. Jego pierwsza powieść Machenka ( 1926 ) przyniosła mu początek sławy wśród rosyjskich emigrantów. Wydane w 1928 r . niemieckie tłumaczenie Roi, Dame, Valet i Machenki przywróciło nieco trudną sytuację finansową Nabokovów, których stać było na wakacje w Pirenejach . Dzięki La Défense Loujine Nabokov staje się znanym pisarzem. Niektóre z jego tekstów zostały już przetłumaczone. Tak ciemny pokój pojawił się po francusku w 1934 roku .
Jego rosyjską twórczość kończy Le Don , powieść o twórczości literackiej.
Nabokov na dobre wyjeżdża z Berlina 18 stycznia 1937. Najpierw przebywał w Brukseli , potem w Paryżu, ale odbył wiele podróży do Cambridge , Pragi i różnych miejsc na Lazurowym Wybrzeżu . Ma nadzieję osiedlić się jako nauczyciel języka rosyjskiego w Anglii, ale projekt się nie urzeczywistnia. Nabokov żył wówczas w wielkim ubóstwie: nie mógł pracować we Francji i dopiero rok później otrzymał dowód osobisty. Napisał jednak opowiadanie Mademoiselle O po francusku , a także esej o Puszkinie .
Nabokovowie wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych 28 maja 1940na Champlain .
W 1941 roku Nabokov po raz pierwszy napisał anglojęzyczną powieść zatytułowaną „Prawdziwe życie Sebastiana Knighta”, która stanowiła punkt zwrotny w jego karierze pisarskiej. Jego styl jest więc w pełni udany, a samą książkę można przedstawić jako manifest jego twórczości.
Następnie Nabokov wykładał na Uniwersytecie Cornella . W 1945 został naturalizowany jako Amerykanin. W 1946 pisarz zgłosił swoją kandydaturę na stanowisko przewodniczącego departamentu rosyjskiego w Vassar College , ale stanowiska tego nie otrzymał ze względu na swój temperament i stosunek do kanonu literackiego, oceniany jako zbyt „prima”. -donna” przez ówczesnych nauczycieli. Publikacja Autres Rivages , opisująca wspomnienia z dzieciństwa, przyniosła mu pierwsze literackie uznanie w Stanach Zjednoczonych.
LolitaKonsekracja następuje wraz z sukcesem Lolity w 1955 roku . Powieść wywołuje skandal; odrzucone przez amerykańską redakcję, wydawane jest w Paryżu przez Olympia Press pod kierownictwem Maurice'a Girodiasa. W następnym roku książka została zakazana we Francji decyzją ministra spraw wewnętrznych wraz z dwudziestoma czterema innymi książkami wydanymi przez Girodias, pomimo bardzo przychylnego przyjęcia francuskich krytyków; zakaz zostanie uchylony przez Sąd Administracyjny wStyczeń 1958. W tym samym roku powieść pojawiła się po raz pierwszy w Stanach Zjednoczonych i wkrótce stała się światowym bestsellerem. Książka została zaadaptowana do kina przez Stanleya Kubricka w 1962 roku , a następnie przez Adriana Lyne'a w 1997 roku . Ta historia opowiada o namiętnej i cielesnej miłości Europejczyka, Humberta Humberta, do młodej dwunastoletniej amerykańskiej „ nimfetki ”. Przeplatają się z odniesieniami do Annabel Lee przez Edgara Allana Poe , Lolita jest również zapalonym opis Stanów Zjednoczonych i arcydzieło proza poetycka.
Następnie Nabokov opublikował Feu pâle ( 1961 ), kolejny ważny tekst, którego konstrukcja wokół trzech powiązanych ze sobą historii stanowi niezwykłą mise en abîme .
Nabokov charakteryzuje się zręcznością, oryginalnością swojego stylu oraz pozycją autora pośredniczącego między literaturą rosyjską a amerykańską. Ponadto do jego konsekracji przyczynia się przepełniona wyobraźnia, posługiwanie się parodią , satyrą , a także kalambury w różnych językach.
W 1961 przeniósł się do Szwajcarii , na Riwierze Vaudois , do dużego hotelu w Montreux , Montreux Palace Hotel, gdzie pozostał aż do śmierci. Następnie dostosował swoje pierwsze rosyjskie powieści do wersji angielskich, często przy wsparciu swojego syna Dymitra , i nadzorował ich tłumaczenia na kilka innych języków.
Przez wiele lat pracował nad swoją ostatnią powieścią Ada ou l'ardeur . Monumentalne dzieło opisujące miłość Van Veena do jego siostry Ady, w wymyślonym uniwersum przypominającym Rosję młodości autora, jest z Lolitą najbardziej poetycko erotyczną powieścią Nabokova. Podczas swojego wystąpienia w programie Apostrophes du30 maja 1975 r.autor porównał swoje dwie bohaterki w ten sposób: „Nie, Ada i Lolita wcale nie są kuzynami. W świecie mojej wyobraźni, bo Ameryka Lolity jest w zasadzie tak samo wyimaginowana jak ta, w której mieszka Ada – te dwie małe dziewczynki należą do różne klasy - i na różnych poziomach intelektualnych.Mówiłem o pierwszym z tych dwóch, tym bardziej miękkim, kruchym, może tym milszym, bo Ada wcale nie jest miła.Mówiłem o otchłani czasu, która oddziela Humberta od Lolity. Z drugiej strony dobry czytelnik Ady nie znajdzie niczego szczególnie chorobliwego czy rzadkiego w przypadku czternastolatka, który zakochuje się w dziewczynie, towarzyszce jego zabaw. dwoje nastolatków, a fakt, że są bratem i siostrą, spowoduje późniejsze trudności, które przewiduje moralista ”.
Z Adą osiągnął szczyty swojej sławy. Kolejne dwie powieści, Przejrzystość rzeczy (1972) i Regarde, dotyczą les Arlequins! (1974) spotykają się z bardzo ograniczonym sukcesem. W tym okresie kontynuował prace nad swoimi przekładami, w szczególności nad francuskim przekładem Ady. Podjął się także nowej powieści, Oryginał Laury , której nie zdąży ukończyć.
w lipiec 1975, po entuzjastycznej publikacji Ada ou l'Ardeur we Francji, Vladimir Nabokov i jego żona planują kilka dni wakacji w sercu gór Davos , w szwajcarskim kantonie Gryzonia , nowa okazja dla pisarza do poświęcenia się do jego pasji do polowania na motyle. W wieku siedemdziesięciu sześciu lat doznał ciężkiego upadku na śliskim i stromym zboczu i został zmuszony do czekania na pomoc przez dwie godziny, tkwiąc w niewygodnej pozycji. Jeśli nic się nie zepsuło, pisarz musi jednak pozostać przykuty do łóżka przez kilka dni. Powrót w Montreux , to przechodzi serię testów medycznych, które wykrywają łagodnego guza z prostaty . Wyczerpany operacją i upadkiem w górach Nabokov postanawia znacznie zwolnić tempo pracy. W grudniu wybrał ostateczny tytuł swojej nowej książki, The Original of Laura , wstępnie zatytułowany A Passing Fashion ( tryb zbiegu ). Kilka miesięcy później, wiosną 1976 r., ukazał się zbiór opowiadań dla dzieci , pisanych między 1924 a 1931 r. , pod tytułem Szczegóły zachodu słońca i inne wiadomości , bez większego powodzenia opinii publicznej.
W kwietniu, pilnie hospitalizowany w Lozannie , po kolejnym upadku w łazience swojego pokoju hotelowego, pisarz został zmuszony do odwołania wakacji i musiał wrócić do prywatnej kliniki, aby leczyć niepokojące nawroty gorączki . Osłabiony niedoborem potasu i sodu Vladimir Nabokov cierpi również na poważną infekcję dróg moczowych , prawdopodobnie po operacji prostaty. Przyjęty do Szpitala Uniwersyteckiego w Lozannie dnia9 lipcaWyjeżdża dopiero na początku września, by wstąpić do sanatorium w Montreux i rozpocząć kilkutygodniową rekonwalescencję, podczas której prawie nie pisze.
Od tego czasu Dmitri i Véra zajęli się pisarzem, który zapowiadał podróże do Stanów Zjednoczonych lub Izraela iz trudem próbowali napisać na kartach wszystkie intrygi swojej nowej powieści. wMarzec 1977W następstwie grypy , która przeradza się odoskrzelowe zapalenie płuc , zrobił nowy pobytu kilkutygodniowego w szpitalu Nestlé w Lozannie , przed powrotem, po raz ostatni, do pałacu w Montreux . ten5 czerwca, jego temperatura wzrosła do 40 ° C wymaga nowej hospitalizacji w nagłych wypadkach. Zatory w oskrzelach pogarsza jego stan zdrowia następujące dni; przyjęty na oddział intensywnej terapii, Vladimir Nabokov zmarł dniakov2 lipca, otoczony przez żonę i syna, w wyniku „nagromadzenia się serotypu w płucach”.
Ciało pisarza zostaje poddane kremacji w Vevey dnia7 lipca, w obecności kilku bliskich przyjaciół, w tym jej siostry Élèny, jej niemieckiego wydawcy i przyjaciół z Montreux . Następnego dnia tylko Véra i Dmitri uczestniczyli w pochówku prochów na cmentarzu Clarens .
Po śmierci pisarz pozostawił dwa ważne rękopisy, Wołchebnik , krótką powieść napisaną po rosyjsku w 1939 r., która zapowiadała Lolitę ; jego syn Dymitr miał zamiar opublikować angielskie tłumaczenie, Zaklinacz ( Zaklinacz ) w 1986 roku. Drugim rękopisem był rękopis niedokończonej powieści, Oryginał Laury , napisany ołówkiem na 138 kartonowych kartach. Chciał, żeby rękopis został zniszczony, jeśli umrze, zanim go ukończy. Po trzydziestu latach wahania i wbrew woli ojca, jego syn wydał go wlistopad 2009 w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii.
Vladimir Nabokov jest także łowcą motyli i lepidopterykiem . Swoją pasję do motyli odkrył latem 1906 roku. Swojej przedwcześnie i totalnej pasji do motyli pisarz poświęca cały szósty rozdział Innych brzegów . wPaździernik 1919napisał swoją pierwszą pracę naukową na temat Lepidoptera. Artykuł został opublikowany w lutym 1920 roku w czasopiśmie The Entomologist .
W 1940 roku był odpowiedzialny za organizację zbiórki motyl Muzeum Zoologii Porównawczej na Uniwersytecie Harvarda . Jego pisma w tej dziedzinie są bardzo precyzyjne i zawdzięczamy mu opis wielu gatunków nowych dla nauki . Stwierdzono ponadto specjalizuje się w podrodziny z Polyommatinae rodziny Modraszkowate . Jego kolekcja motyli (4300 okazów) znajduje się w Muzeum Zoologii Kantonu w Lozannie .
Wkład Nabokova w badania motyli był przez niektórych kwestionowany, ale obecnie jest powszechnie uznawany, czego dowodem są dwie ważne prace, Blues Nabokova napisany przez Kurta Johnsona i Steve'a Coatesa oraz Przewodnik po motylach i ćmach Nabokova Dietera E. Zimmera. Teksty Nabokova o motylach zostały zebrane w obszernym dziele Motyle Nabokova .
Podczas swojego wystąpienia we francuskim programie telewizyjnym Apostrophes w maju 1975 r. Nabokov oświadczył Bernardowi Pivotowi : „Dobrze wyobrażam sobie inne życie, w którym nie byłbym powieściopisarzem, szczęśliwym lokatorem wieży Babel z kości słoniowej, ale kimś tak samo szczęśliwy, inaczej: mało znany entomolog, który spędza lato na polowaniu na motyle w bajecznych krainach, a zimę na klasyfikowaniu swoich odkryć w laboratorium. "
Przez całe życie Nabokov był szachistą , podobnie jak kilka postaci z jego powieści: Humbert Humbert , John Shade i Loujine , oraz namiętnym problematykiem .
W Berlinie, w Kwiecień 1926, jest jednym z czterdziestu graczy przeciwnych Aaronowi Nimzowitschowi podczas jednoczesnego występu w Equitable Café . Przez tydzień zmierzył się z Aleksandrem Alechinem . Na emigracji do Europy uzupełniał swoje dochody komponowaniem szachowych zadań do gazet: jest też autorem „tematu”, który nosi jego imię.
Jak relacjonuje w entuzjastycznym rozdziale Autres rivages poświęconym w całości swojej pasji problematyki: „W ciągu dwudziestu lat na wygnaniu poświęciłem wiele czasu na układanie zadań szachowych. [...] To wspaniała sztuka, skomplikowana i sterylna. "
Vladimir Nabokov był grafemem → synestetą koloru , podobnie jak jego matka i syn, i wielokrotnie wspominał o tym darze w swoich pracach, zwłaszcza w Other Shores . W tym samym fragmencie swojej autobiografii Nabokov jednak przyznaje się do całkowitej niewrażliwości na muzykę : „Muzyka, z przykrością to przyznam, po prostu i po prostu ma efekt arbitralnego następowania po sobie mniej lub bardziej drażniących dźwięków. "