Kantyk Symeona zwany także Nunc dimittis - zgodnie z jego pierwszych słów (w języku łacińskim ) - jest krótka modlitwa dziękczynna wymawiane przez starca Symeona otrzymującego w ramionach do Jezusa Baby , gdy ten został przedstawiony w świątyni jerozolimskiej . Człowiek „sprawiedliwy i pobożny” widzi wypełnienie się Bożej obietnicy iz radością wita śmierć. Scena i jej modlitwa znajdują się w Ewangelii według Łukasza (Łk 2,25-32).
Ten hymn zajmuje ważne miejsce w Liturgii Godzin . Śpiewana jest codziennie podczas komplety , ostatniego nabożeństwa dnia, o zmroku. Pierwotnie było to zarezerwowane dla Oczyszczenia Najświętszej Maryi Panny , 2 lutego, zgodnie z tym biblijnym tekstem.
Modlitwa pochodzi z fragmentu Ewangelii według Łukasza II, 29-32 [102] , w którym starzec Symeon rozpoznaje w Dzieciątku Jezus jako Mesjasza, gdy Dziewica Maryja i św. Józef przedstawiają go w świątyni.
łacina | Francuski |
---|---|
Nunc dimittis servum tuum, Domine, |
Teraz, Panie, pozwoliłeś Swojemu słudze |
Tekst grecki że mecze to:
Nῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου, δέσποτα, κατὰ τὸ ῥῆμά σου ἐν εἰρήνῃ, ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήριόν σου, ὃ ἡτοίμασας κατὰ πρόσωπον πάντων τῶν λαῶν, εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν φῶς καὶ δόξαν λαοῦ σου Ἰσραήλ .
Na rzecz święta Ofiarowania Jezusa w Świątyni , obchodzonego 2 lutego, śpiewamy na przemian, między antyfoną a wersem. W ten sposób dostosowuje się do procesji ze świecami, która wymaga długiego i nieokreślonego czasu trwania.
antyfona (w refrenie) |
---|
Lumen ad revelationem gentium et gloriam plebis tuæ Israel. |
hymn (wersety I, II i III) | Nunc dimittis servum tuum, Domine, secundum verbum tuum in pace. > odpowiedz Quia viderunt oculi mei salutare tuum. > odpowiedz Quod parasti ante faciem omnium populorum. > odpowiedź na kontynuację lub doksologia |
---|
doksologia (na końcu) |
---|
Gloria Patri, Filio i Spiritui Sancto. Sicut erat in principio, et nunc et semper, et in sæcula sæculorum. Amen. |
Źródło: Festa della Presentazione del Signore, Santa messa celebrata dal Santo Padre Francesco , w Bazylice św. Piotra 2 lutego 2014 r., libretto s. 8 [ czytaj online ] . Zobacz także Rytuał lub Ceremonia Zakonników Św. Klary z klasztoru Salins (1700)
O genezie tej procesji do Stolicy Apostolskiej zob. W średniowieczu .
I. Wersję, która jest używana w Watykanie (powyżej) w święto Prezentacji, podczas procesji , charakteryzuje się naprzemiennie: ■ [ partytura online ]
Na YouTube dostępne jest przedstawienie z partyturą: [ posłuchaj online ] . Jest to partycja według antyfonicznej strony Hartkera 120 (kod H120, patrz Historia ).
II. Plik Ad Completorium (2014) ze strony Corpus Christi Watersheds zawiera wersję antyfony : ■
[ partytura online ] (s. 67 - 68, lub na Dzień Wszystkich Świętych s. 107 - 108 z wersetem Requiem æternum ).
- Wersje I (procesja) i II (antyfona na oficjum) nadają się do wykorzystania podczas większości celebracji.
III. Zobacz także streszczenia dla oryginalnej melodii chorału gregoriańskiego z autentycznym, ozdób, który został wyemitowany w X th wieku i następnych stuleci: [103] i [104] (patrz Historia ).
IV. Linia w trybie ósmym
To bardzo ozdobna wersja. Ponieważ był używany głównie przed czytaniem Ewangelii we Mszy Oczyszczającej, zastępując Alleluja . Cecha w uroczystej mszy, jej funkcja była więc inna i wyróżniająca się. W archiwach znajdują się w sumie trzy wersje traktatu Nunc dimittis .
V. W trybie czwartym jest inna melodia , która została użyta jako cantus firmus w dziele polifonicznym i a cappella Media vita in morte sumus , skomponowana przez Jana Shepparda († 1558): [105] s. 9. Z antyfony Mediów Vita w monodii The Schola Sainte Cécile prezentuje także jego transkrypcję w czterech liniach [106] . Arcydziełem Shepparda jest jego parafraza, która jest bardzo rozbudowana. Ponadto zapis na stronie 9 Shepparda (t. 147 - 150) dobrze wyjaśnia wspaniałą technikę wynalezioną przez kompozytorów karolińskich. Jest to moduł, który dostosowuje się do śpiewu monodicznego, niezależnie od ilości sylab. Dzięki temu wynalazkowi chorał gregoriański można było komponować z łatwością, mimo tekstu biblijnego, bez refrenów, ani miarą i prozą .
Pieśń ta znajduje się w starożytnym zbiorze autentycznych chorałów gregoriańskich , zarówno jako antyfona, jak i odpowiedź . Dlatego też Dom René-Jean Hesbert w swoim Corpus antiphonalium officii określił te warianty jako autentyczne melodie:
Biblijny kantyk , jest prawdopodobne, że liturgiczne użycie Nunc dimittis jest bardzo stare. Rzeczywiście, ten znajduje się w jednym z rękopisów staroromańskiej pieśni , zwanej graduatem Sainte-Cécile du Transtévère (folio 30r) [107] . Rękopis został z pewnością skopiowany w Rzymie w 1071 r. Jednak ta pontyfikalna pieśń, śpiewana w papieskiej kaplicy, była przekazywana ustnie do czasu, gdy mnisi karolińscy wymyślili neumy w celu zapisania melodii. Na czterowierszową notację Dom Guido d'Arezzo († około 1033 r.) musieliśmy jeszcze poczekać . Stąd, naukowcy wierzą, że Stary Roman jest starsza od chorału gregoriańskiego , który został złożonej z VIII -go wieku. W nagłówku określono użycie: odpowiedzi , przed ofiarowaniem , we Mszy o oczyszczenie Najświętszej Marii Panny , 2 lutego. Utwór jest utrzymany w innym rękopisie z XII -go wieku, św Piotra archiwum B79 Antiphonale officii : folio 61v (reakcje werset) i 62r (odpowiedź) [108] ; folio 62v (antyfona Lumen ad revelationem i antyfona Nunc dimittis ) [109] . Nie było jednak pieśni procesyjnej na Święto Oczyszczenia. Krótko mówiąc, bardzo wcześnie w Rzymie na mszę tego święta wprowadzono kantyk Nunc dimittis . Co więcej, w przeciwieństwie do chorału gregoriańskiego , który powstał późno w królestwie karolińskim, chorał starorzymski charakteryzuje się podobieństwem do chorału bizantyjskiego . Co się tyczy Nunc dimittis , nadal konieczne jest szczegółowe zbadanie jego melodii zgodnie z rękopisami.
chorał gregoriańskiHymn ten, jako chorał gregoriański, znajduje się w większości najstarszych rękopisów w zbiorach gregoriańskich. Melodia, która pozostaje w użyciu, została zaczerpnięta z rękopisu antyfonarza Hartkera , folio (s.) 120. W tym rękopisie, który został skopiowany między 990 a 1000 rokiem, antyfona Nunc dimittis i antyfona Lumen ad revelationem są niezależne, ale następują po sobie [ rękopis on-line ] . Uznani za najlepszy rękopis antyfony gregoriańskiej przez opactwo Saint-Pierre de Solesmes , możemy uznać, że kopista opactwa Saint-Gall poprawnie przepisał chorał, który został przekazany ustnie.
Ważny tekst, uroczyste święto, w archiwach jest jeszcze wiele starożytnych rękopisów. Większość z tych ksiąg wskazuje, że hymn był pierwotnie zarezerwowany dla Oczyszczenia Najświętszej Maryi Panny ( Purificatio Mariæ ). Ale godzina użycia nie była ustalona ani na jutrznię , ani na chwałę , ani na kompletę . Pełniła też funkcję zwykle antyfony , ale czasem odpowiedzi , a czasem kantylacji . Był to więc kantyk w tradycji monastycznej, zanim praktyka została włączona do rytu rzymskiego . Należy zauważyć, że wśród rękopisów istnieje dobra jednolitość zarówno tekstu, jak i melodii. Wskazuje to, że przed wynalezieniem notacji muzycznej gregoriańskiej , oryginalny, dość stary śpiew był już skomponowany i przekazany ustnie. Ta cecha nie występuje w późnych kompozycjach, na przykład w hymnach Tomasza z Akwinu, które znają sporo wariacji.
Stosowanie kantyku Nunc dimittis było w średniowieczu dobrze ugruntowane, niezależnie od dnia obchodów. W klasztorach używano go nie tylko na oficjum niedzielnej komplety (świecki oficjum niedzielne), ale także na tydzień (świecki oficjum ferialne), na zakończenie i przed modlitwą końcową.
Nunc dimittis został towarzyszy i zawsze towarzyszy antyfony . Podczas Wielkiego Postu to tradycyjnie Media vita in morte sumus , które sprawiły, że św. Tomasz z Akwinu zapłakał podczas nabożeństwa Komplety . Najnowsze badania Domu Jean Claire zidentyfikowano go jako przyczyna była to Trisagion , praktykowane w Galii do VIII th wieku. Biorąc pod uwagę, że ewangelizacji Galii dokonali kapłani greccy, tacy jak Ireneusz z Lyonu , jest całkiem prawdopodobne, że antyfona pochodziła z obrządku bizantyjskiego (patrz niżej).
Pod Twoją Obronę był jego antyfona na urząd komplety na rzecz święta Najświętszej Dziewicy.
Procesja do Kaplicy WatykańskiejW przeciwieństwie do praktyki pieśni starorzymskiej, w której brakowało procesji, rękopis, którego autor pozostaje nieznany, podaje, że około 1510 r., kiedy został przepisany, a mianowicie pod koniec średniowiecza, procesja na święto Ofiarowania Jezusa w Świątyni odbyła się, w kaplicy watykańskiej, z Lumen ad revelationem i Nunc dimittis na 4 i 3 głosy ( Watykańska Biblioteka Apostolska , rękopis Cappella Sistina 46, folio 59v - 64r) [ wyciąg z partytury ] [ rękopis online ] . Pieśń składała się z jednej strony z polifonii ( Lumen ad revelationem itp.), z drugiej zaś z melodii gregoriańskiej ( Nunc dimittimus itp.) w unisonie [110] . Ta procesja ze świecami trwa do dziś 2 lutego. Rękopis wskazuje, że pieśń rozpoczęła się wraz z poświęceniem i rozdawaniem świec, co potwierdzają opublikowane w tym stuleciu mszały rzymskie (patrz niżej). Wraz z Nunc dimittis liturgia ta została w pełni zintegrowana z rytem rzymskim, podczas gdy ten rękopis jest cennym świadectwem, że naprzemienna pieśń procesji była praktykowana w Stolicy Apostolskiej w tym dniu, prawdopodobnie pod przewodnictwem Papieża. Co więcej, ta muzyka byłaby importowaną tradycją. Kompozycja jest podobny do innych manuskryptów od XV XX wieku, przykładowo w przypadku Aosty AO-15 (1435). Ponadto w tym czasie w kaplicy papieskiej przyjęto także dzieła Guillaume Dufay († 1474). Krótko mówiąc, jest to liturgia ustanowiona przed Soborem Trydenckim .
Księgi te są świadkami, w których znajdujemy ustalone i różnorodne zastosowania kantyku Nunc dimittis według rytu rzymskiego :
I XIX th wieku, parafiach i klasztorach:
Należy zauważyć, że w tradycji katolickiej Liturgia Godzin była bardzo dobrze zbudowana z hymnów biblijnych z Nowego Testamentu , który jest wierny Lucanian soundergut .
Jutrznia i nieszpory, począwszy od wieczornej celebracji eucharystycznej w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, są najważniejszymi obrzędami tej liturgii (zapowiadającymi początek i koniec dnia). Tymczasem kompleta jest ostatnim świętem tego dnia.
Z pewnością reforma protestancka dokonała znacznej zmiany w liturgii chrześcijańskiej. Jednak w odniesieniu do kantyku Nunc dimittis pozostało niewiele zmian. Ponieważ jest to ważny tekst biblijny w Nowym Testamencie , ani protestantyzm, ani anglikanizm go nie stłumiły. Tak więc Marcin Luter nie wahał się go przetłumaczyć, jak Mit Fried und Freud ich fahr dahin . Tymczasem anglikanie zachowują go jak dotąd z wielkim szacunkiem dla swojego urzędu. W Wielkiej Brytanii ogromny repertuar tworzyło wielu brytyjskich kompozytorów. Kościół katolicki nadal śpiewa ją także w Liturgii Godzin .
Należy zauważyć, że w okresie renesansu kantyk Nunc dimittis miał dużą liczbę kompozycji. Z jednej strony były to motety , skomponowane przez wielkich kompozytorów katolickich w ramach kontrreformacji , takich jak Cristobal de Morales , Giovanni Pierluigi da Palestrina , Roland de Lassus . Ten ostatni w ostatnich latach mnożył swoje kompozycje na rzecz komplety . Z drugiej strony wielu brytyjskich muzyków i organistów również skomponowało swój hymn na zakończenie nabożeństw anglikańskich. Thomas Tallis i William Byrd , którzy nadal byli katolikami, pisali w obu obszarach poprzez tolerancyjną politykę królowej Elżbiety I re .
Po renesansie kompozycja muzyczna pozostawała skromna we wszystkich okresach muzyki baroku i muzyki klasycznej . Wśród jej kompozytorów jest niewielu wybitnych muzyków. Byłyby to mniej liturgiczne kompozycje, bo np. Giovanni Paolo Colonna , Henry Purcell i Gustav Holst skomponowali swoje utwory na 8 głosów. Symbolicznie, Charles Gounod, przebywający na emigracji w Londynie, skomponował swoje dzieło w 1873 r., podążając za przemocą sprowokowaną w Paryżu. Zainaugurował swoje Nunc dimmitis swoim Magnificat 9 listopada w katedrze św. Pawła w Londynie, z którego docenił chór, dokładnie w czasie anglikańskiego nabożeństwa wieczornego ( The Evening Service ). Później, po II wojnie światowej , Benjamin Britten napisał specjalną kantatę Święty Mikołaj , w której parafrazowała melodię gregoriańską i tekst w języku angielskim. W tej kantacie Św. Mikołaj śpiewa ją w pokoju, pod koniec swego życia, jak Symeon w Ewangelii.
W tradycjach katolicyzmu i anglikanizmu , które nadal zachowują celebracje liturgiczne, ten hymn Symeona jest przechowywany na oficjum na koniec dnia. Jego praktyka pozostaje ważna.
Zaledwie wybrany na papieża w 1903 r. Pius X rozpoczął reformę liturgiczną, której nigdy nie widziano w historii Kościoła katolickiego. Hymn ten był więc zawsze śpiewany po łacinie i gregoriańsku , z obowiązkiem. To wyjaśnia, dlaczego brak użycia kompozycji współczesnych muzyków stał się mniej rozpowszechniony. Po reformie Soboru Watykańskiego II często używa się wulgarnej wersji językowej, takiej jak francuski tekst Teraz, Panie ....
Ostatni trend, to niektóre współczesne utwory, skomponowane od 2000 roku, które wskazują na obecną popularność tego hymnu, niezależnie od nominału. Tekst dotyka nie tylko starszych kompozytorów, ale także młodych muzyków. Paul Smith, założyciel grupy Voces8 , wyjaśnił w przedmowie do swojej partytury, która ukazała się w 2019 roku: „Od dzieciństwa śpiewam ten piękny tekst na nabożeństwach do piosenek wieczorowych. Dla mnie to często najbardziej magiczny moment nabożeństwa. To tekst, który głęboko ze mną łączy, mówi o cichym poczuciu nadziei i pokoju. „(Od dzieciństwa śpiewałam na wieczornych nabożeństwach (podobnie jak nieszpory i komplety ) ten piękny tekst. Dla mnie to najwspanialszy moment w gabinecie. Jest to tekst, który lubię. i który mówi dokładnie o cichym znaczeniu nadziei i pokoju.)
LiturgiaUżycie tego hymnu pozostaje w liturgii katolickiej. Biorąc pod uwagę bezpośredni tekstu biblijnego dimittis Nunc jest nadal w użyciu, podczas komplety z Liturgii Godzin , zarówno w języku łacińskim iw języku wulgarnym po Soborze Watykańskim II . Podobnie jak pozostałe dwa hymny zaczerpnięte z Biblii, Benedictus i Magnificat , umieszcza się go na szczycie Oficjum Komplety. Oczywiście kantyk biblijny pozostaje w liturgii nadrzędny w stosunku do tych, które współcześni autorzy skomponowali lub sparafrazowali z opóźnieniem.
W kalendarzu, 2 lutego, w święto Ofiarowania Jezusa w Świątyni , śpiewa się uroczyście Nunc dimittis , w czasie procesji ze świecami. To użycie pochodzi bezpośrednio z tekstu Ewangelii według św. Łukasza.
Obok kantyku Maryi (lub Magnificat) i pieśni Zachariasza , kantyk Symeona jest jednym z trzech kantyk nowotestamentowych (wszystkie zaczerpnięte z Ewangelii Łukasza ), które zostały zasymilowane z psalmami Nowego Testamentu i włączone do Nowego Testamentu. liturgie dnia. Będąc biblijny, jest naturalnie konserwowany kościołów protestanckich, gdzie jest on stosowany głównie do pochówków, w Wieczerzy Pańskiej , kult wieczór i rzadziej pamięci obrzezania Jezusa ( 1 st styczeń).
LuteranizmLuterański chorał Mit Fried und Freud Ich fahr dahin ( „I zostawić w spokoju i radości”) jest Lutra tłumaczenie z dimittis Nunc . Hymn został poświęcony Świętowi Oczyszczenia , 2 lutego, który został zachowany jako święto religijne przez luteran. Stał się również jednym z najważniejszych hymnów na święta zmarłych ( Sterbelied ) i na pogrzeby.
Kościoły reformowaneChociaż nie jest to psalm , Psałterz Genewski zawiera wersję biblijnej pieśni Symeona zweryfikowaną przez Clémenta Marota w 1543 i poprawioną przez Valentina Conrart w 1677, melodię zawdzięcza Loys Bourgeois .
Tekst hymnu jest używany dwukrotnie we wszystkich bizantyjskich liturgicznych oficjach:
Spośród trzech nowotestamentowych kantyków, kantyk Symeona jako jedyny nie jest czytany w dziewiątej ode jutrzni.
Po konwersji na wyznanie prawosławne w 1978 r., John Taverner skomponował swój Magnificat i Nunc Dimittis w 1986 r., przyjmując liturgię bizantyjską.