Narodziny |
27 stycznia 1775 Leonberg , Księstwo Wirtembergii |
---|---|
Śmierć |
20 sierpnia 1854 r Bad Ragaz ( Szwajcaria ) |
Narodowość | Niemiecki |
Trening |
Uniwersytet Eberharda Karla w Tybindze Uniwersytet w Lipsku |
Szkoła / tradycja | niemiecki idealizm |
Główne zainteresowania | Metafizyka , epistemologia , teologia , mitologia , estetyka , fizyka , chemia , edukacja |
Niezwykłe pomysły | Naturfilozofia , Tożsamość podmiotu i przedmiotu, Intelektualna intuicja, Czasowość absolutu, Mitologia/Objawienie |
Podstawowe prace |
Wystawa mojego systemu filozoficznego (1801) Badania istoty ludzkiej wolności (1809) Filozofia mitologii (1842) |
Wpływem | Platon , Arystoteles , Epikur , Plotyn , Bruno , Spinoza , Leibniz , Kant , Herder , Goethe , Fichte , Hegel , Hölderlin |
Pod wpływem | Hegel , Hölderlin , Steffens , Oken , Kierkegaard , Ravaissona , Bakounine , Rosenzweig , Heidegger , Jankélévitch , Tilliette , Courtine , Marquet , Žižek |
Małżonkowie |
Pauline Gotter ( en ) Caroline Schelling (de1803 w 1809) |
Dzieci |
Clara Schelling ( d ) Hermann von Schelling ( d ) Julie von Eichhorn ( d ) |
Nagrody |
Za zasługi dla nauki i sztuki ( d ) Bawarski Order Maksymiliana za naukę i sztukę (1853) |
Friedrich Wilhelm Joseph (von) Schelling (ur27 stycznia 1775w Leonbergu k. Stuttgartu w Księstwie Wirtembergii i zmarł dnia20 sierpnia 1854 rw Bad Ragaz w Szwajcarii ) jest niemieckim filozofem , wielkim przedstawicielem niemieckiego idealizmu i bliskim romantyzmowi . Jego koledzy w Tübinger Stift były na filozofa Hegla i poeta Holderlin . Uczeń Kanta i Fichtego , stara się wyjść poza transcendentalnej filozofii poprzez rozwój własnego systemu, który zrywa z myślą o swoich mistrzów, ale które zbliża Spinozism , Naturphilosophy lub filozofię przyrody.
Całe jego życie intelektualne będzie naznaczone poszukiwaniem systemu, który pogodzi Naturę i Ducha , dwie strony (nieświadomą i świadomą) Absolutu . Poszukiwania te doprowadziły go początkowo do skonstruowania swojej „filozofii tożsamości”, którą w przedmowie do Fenomenologii ducha (1807) skrytykował w sposób polemiczny jego były przyjaciel Hegel .
Schelling porzucił następnie ten projekt filozofii tożsamości, aby poświęcić się badaniom nad ludzką wolnością (1809) i epokami świata (1811-1815), które usiłowały wyjaśnić pierwotną łzę Absolutu, na której opiera się ludzka egzystencja. wybudowany. Ten projekt, także niedokończone, będzie głęboko wpływać na ontologię z Heideggera , a ostatnio, w materializm z Žižek .
Dalej następuje Spätphilosophie (ostatnia filozofia) Schellinga: jego lekcje z „filozofii mitologii” , następnie z „filozofii Objawienia” , które analizują stosunek Absolutu do przejawów religijnych, takich jak politeizm i chrześcijaństwo . Projekt Schellinga w drugiej części jego życia polega na tym, by myśleć o „fakcie istnienia” , o konkretności życia w przeciwieństwie do dialektycznych abstrakcji jego dawnego kolegi Hegla .
Przyszli wielcy myśliciele uczęszczają na lekcje Spätphilosophie , w szczególności Schopenhauer lub filozof i teolog Kierkegaard , który powróci rozczarowany , fizjolog Johannes Müller i jego imiennik filolog Max Müller , oraz rewolucyjny działacz i teoretyk anarchizmu Michaił Bakunin , który będzie inspirowany jego materialistycznymi tendencjami i jego wizją ducha jako działania.
Schelling urodził się dnia 27 stycznia 1775w Leonbergu, w Wurtenbergu. Jego ojciec był pastorem luterańskim , „człowiekiem studiów, uczonym, jednym z najlepszych orientalistów swoich czasów, uczniem Michaelisa ” , który uczył go hebrajskiego i arabskiego .
Studia średnie ukończył w Gymnasium (odpowiednik liceum we Francji) w Nürtingen , gdzie uczył się łaciny i greki; tam poznał starszego o pięć lat Friedricha Hölderlina . WPaździernik 1790wstąpił do Tübinger Stift , protestanckiego seminarium duchownego w Tybindze , gdzie jego koledzy z klasy i przyjaciele, Hölderlin i Hegel , starsi. W ciągu dwóch lat uzyskał tytuł magistra filozofii na podstawie pracy Antiquissimi de prima malorum humanorum origin philosophematis Gene. III explicandi tentamen krytyka et philosophicum („Esej o krytycznym i filozoficznym wyjaśnieniu najstarszych filozofów Księgi Rodzaju III o pierwotnym pochodzeniu ludzkiej niegodziwości”).
Pod wpływem Kanta i Fichte (których poznał wmaj 1794, może też w Czerwiec 1793), wyznaje filozofię ego ( O ego jako zasada filozofii , 1795). W 1795 studiował francuski we Frankfurcie. WCzerwiec 1795przedstawia, po dwóch latach studiów teologicznych, rozprawę o Marcjonie i św. Pawle ( De Marcione Paullinarum epistolarum emendatore ); opuszcza Stift wListopad 1795. Od 1796 do 1798 był guwernerem młodych baronów von Riedesel w Lipsku. W tym samym czasie na Uniwersytecie w Lipsku studiował nauki przyrodnicze.
Około 1795 lub 1797 brał udział wraz z Hölderlinem i Heglem w opracowaniu słynnego Systemprogramm („Najstarszy systematyczny program idealizmu niemieckiego”), będącego manifestem niemieckiego idealizmu. Jego książka „Dusza świata” (1798) przyciągnęła go do przyjaźni Goethego . W Dreźnie w 1798 poznał braci Schlegel (August, Friedrich), Novalisa , dwóch Tiecków (Friedrich, Ludwig ).
Zaangażował się w filozofię przyrody w swojej książce System of Transcendental Idealism opublikowanej w 1800 roku . Ten tak zwany „obiektywny” idealizm nadaje naturze rzeczywistość równoważną rzeczywistości ego.
On wtedy zainteresowany Spinozy i Giordano Bruno i naraża „filozofii tożsamości” z jego książki Bruno: dialog na temat boskiej zasady i naturalną zasadę rzeczy opublikowany w 1802 roku Dla niego z natury lub z umysłu , żadna nie jest prymitywne, a jedno i drugie wywodzi się z absolutu, gdzie myli się obiektywne i subiektywne . WCzerwiec 1802, po studiach medycznych w Bambergu uzyskał stopień doktora medycyny, ale nie zabłysnął w tej dziedzinie.
W 1803 ożenił się z Caroline , córką orientalisty Michaelisa i byłą żoną jego przyjaciela Augusta Wilhelma Schlegla , zmarła wwrzesień 1809, co go głęboko zasmuca; poślubił Pauline Gotter po raz drugi w 1812, co dało mu pięcioro dzieci: Paul w 1813, Fritz w 1815, Caroline w 1817, Klara w 1818, Julie, Hermann w 1824. Fritz publikował Dzieła Wszystkich swego ojca.
W 1802 przeczytał Jakoba Böhme , którego myśl mistyczna wpłynęła na jego Badania nad wolnością człowieka i jego konferencje w Stuttgarcie .
W latach 1811-1815 napisał Weltalter („ Epoki świata”), metafizyczną historię absolutu lub Boga, która jednak pozostaje niedokończona.
Schelling został przy wsparciu Goethe , profesor filozofii w Jenie , gdzie zajmował się między 1798 i 1803, a następnie w Würzburgu , gdzie wykładał od 1803 do 1806. Został następnie wysłana do Erlangen , przy wsparciu króla Maksymiliana I st Józefa Bawaria , gdzie pozostaje między zimą i latem 1823. 1821 pomiędzy 1827 i 1841 roku przeniósł się do Monachium , gdzie uczy przy wsparciu Louis i st Bawarii . Następnie wyjechał do Berlina, gdzie udzielał lekcji międzyListopad 1841 i Marzec 1846, tym razem dzięki poparciu przyszłego Fryderyka Wilhelma IV Pruskiego , ówczesnego księcia królewskiego: Berlin zapragnął wówczas walczyć z filozofią Hegla.
Złości się na wielu ludzi, zwłaszcza na Fichtego w 1801, Hegla w 1807, Friedricha Heinricha Jacobiego w 1811, Franza von Baadera w 1822 itd.
Schelling zgromadził tytuły i wyróżnienia. Został wiceprezesem monachijskiej Akademii Nauk, od 1807 wiecznym sekretarzem monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych, od 1827 r. prezesem monachijskiej Akademii Nauk, guwernerem księcia bawarskiego Maksymiliana II (ur. 1811). , członek korespondent Instytutu (we Francji, dzięki Victorowi Cousin) w 1834 r. W 1841 r. otrzymał tytuł szlachecki: „von Schelling, członek Akademii Nauk w Berlinie”. Jego filozofia ostatecznie zastąpiła „Absolutę” bardziej osobistym „Bogiem” w jego książkach Philosophy of Mythology opublikowanych w 1842 roku i Philosophy of Revelation opublikowanych w 1854 roku.
We Francji Victor Cousin szuka filozoficznej gwarancji Schellinga, w szczególności w przedmowie do drugiego wydania (1833) swoich Fragmentów filozoficznych : odpowiedź Schellinga, w postaci przedmowy do niemieckiego przekładu Fragmentów kuzyna, jest krytyką it. bezlitosny (przedmowa przetłumaczona na język francuski przez Félixa Ravaissona w 1835 r. pod tytułem „Sąd Schellinga w sprawie filozofii pana kuzyna”).
Jego odmowa publikacji prowadzi od lat 1827-1828 do obiegu pirackich edycji jego kursów; składa różne pozwy, ale ostatni przegrywa w 1846 r., przeciwko Heinrichowi Paulusowi. To właśnie po tej porażce zrezygnował ze stanowiska profesora inMarzec 1846.
Schelling zmarł dnia 20 sierpnia 1854 r w Bad-Ragaz w Szwajcarii.
Filozofia Schellinga to „intelektualna odyseja”, składająca się ze scen (Jena, Monachium, Berlin itd.) i z różnych warstw: „ filozofia natury ”, „filozofia tożsamości”, filozofia sztuki, filozofia mitologii, „filozofia”. Objawienia” i „filozofii racjonalnej”, filozofii pozytywnej (religijnej) lub filozofii negatywnej itp. Czasami filozofie uzupełniają się nawzajem: „Filozofia Natury traktuje Naturę tak, jak transcendentny filozof traktuje ego”. Czasem następują po sobie (filozofia tożsamości trwa tylko od 1801 do 1808 roku włącznie), albo nakładają się na siebie (filozofia Objawienia jest częścią filozofii pozytywnej).
Z maj 1794, po spotkaniu Fichtego w Tybindze Schelling zainteresował się filozofią. Pisał o mnie jako zasadę filozofii (1795). Ego, a właściwie wolność ("Istotą ego jest wolność" przekonuje Schelling) utożsamiana jest z Absolutem , z bytem ( Seyn ), będącym przedmiotem intuicji intelektualnej (zwanej "refleksją"). Jego Listy o dogmatyzmie i krytyce (1795-1796) pozycjonują dogmatyzm i krytykę jako wielkie opcje umysłu. U podstaw poznania leży opozycja przedmiotu i podmiotu oraz synteza Bytu, przedmiotu intuicji intelektualnej.
„W każdym z nas tkwi tajemnicza i cudowna zdolność wycofywania się w najbardziej intymną część nas samych (...) po to, by pod postacią niezmienności wyczuć to, co w nas wieczne. najbliższe doświadczenie, od którego zależy wszystko, co wiemy i w co wierzymy o świecie nadzmysłowym” ( Listy o dogmatyzmie i krytyce , w Early Writings , s. 189 ).Dla dogmatyzmu podmiot jest pochłonięty przedmiotem absolutnym: Przeznaczenie stoików, Bóg chrześcijan, Substancja Spinozy; dla krytyki przedmiot zostaje ponownie wchłonięty w podmiot absolutny: ego według Fichtego .
Możliwe, że Schelling (a potem Hegel, a nawet Hölderlin) napisał Najstarszy systematyczny program idealizmu niemieckiego (1797?), Dwie ulotki zapowiadające nową fizykę, godność poezji, prymat idei człowieczeństwa…
W Systemie transcendentalnego idealizmu (1800) Schelling zakłada dwie sprzeczne czynności, z których jedna jest pozytywna i „odśrodkowa” (afirmacja, produkcja); drugi negatywny, dośrodkowy, atrakcyjny (odbicie). Te dwie antagonistyczne czynności pogodzi trzecia siła, syntetyzująca i na kilku poziomach: wszechświat, materia, moje ciało. Syntezy czy jedności można liczyć z jednej strony w żywym organizmie, az drugiej w sztuce.
Naturphilosophie (1796-1800)W 1796 roku, po studiach przyrodniczych, a przed uruchomieniem spekulatywnej Revue de Physique (1800) i uzyskaniem doktoratu (Czerwiec 1802), Schelling założył niemiecką Naturphilosophy , czyli „fizykę spekulatywną”. Rozpoczyna od Idei dla filozofii przyrody (1797).
„Natura musi być duchem widzialnym, duch naturą niewidzialną. To więc tutaj, w absolutnej tożsamości ducha w nas i natury poza nami, problem możliwości istnienia natury poza nami musi rozwiązać się sam” (SW , II s. 56 ).Książka, w której porzucił filozofię transcendentną, przyniosła mu sławę i przyjaźń Goethego : L'Âme du monde (1798). Jest to „hipoteza nadrzędnej fizyki wyjaśniająca organizm uniwersalny” . Istnieje „pierwsza siła natury”, ekspansywny i odśrodkowy płyn, eter, połączony z siłą przyciągającą (negatywną). Te dwie siły neutralizują się w materii. W Pierwszym szkicu filozofii przyrody (1799) Schelling utrzymuje, że jednostka jest środkiem, gatunek pozostaje celem: „Natura nienawidzi seksu (...), dąży do powrotu do »tożsamości gatunkowej « .
W wrzesień 1798Schelling ma „objawienie sztuki” odwiedzając Galerię Drezdeńską . Założył idealizm estetyczny.
„Sztuka jest dla filozofa rzeczą najwyższą: otwiera przed nim, że tak powiem, Miejsce Najświętsze, gdzie jednym płomieniem płonie, wiecznie i oryginalnie zjednoczone, to, co odrębne w Naturze i w Historii, i to, co w życie i działanie, jak w myśli, muszą wiecznie uciekać... To, co nazywamy Naturą, jest wierszem zamkniętym w cudownym tajemnym piśmie. Mimo to zagadka mogłaby zostać ujawniona, gdybyśmy rozpoznali w niej odyseję ducha, który pod wpływem magicznej pokusy szukając siebie, ucieka od siebie” ( System transcendentalizmu , 1800, w SW, III, s. 627 ).Jego filozofia sztuki pochodzi z lat 1802-1805.
Według Encyclopædia Universalis istnieje możliwość, że napisał Les Veilles ( Nachtwachen , 1804 ) pod pseudonimem Bonaventura .
Od 1801 roku Schelling zaprzestał rajdów do Fichte. Filozofia tożsamości jest idealizmem transcendentnym, który szuka źródła nauki w a. tkwiącym w jaźni i ludzkiej naturze. Podstawowym wykładem filozofii tożsamości pozostaje Ekspozycja mojego systemu filozofii (1801). Każda konkretna myśl opiera się na zasadzie tożsamości (A = A), która dotyczy rozumu, ale także rzeczywistości. Absolutem jest obojętność podmiotu i przedmiotu; z punktu widzenia Naturfilozofii tożsamość jako fundament jest nocną siłą grawitacji, podczas gdy światło jest tożsamością jako istnieniem i mocą, a spójność jest dana jako indywidualna organiczna całość (istota żyjąca) lub kosmiczna (gwiazda) . Według późniejszego Expos ( Fernere Darstellungen , 1802) „wszystko jest absolutne, wszystko jest doskonałe, podobne do Boga, wieczne”, pisze w stylu Spinozy. W Bruno lub O boskiej zasadzie i naturalnej zasadzie rzeczy (1802) i Filozofii sztuki (1802-1803) Schelling podporządkowuje naturę i ducha wyższemu autorytetowi, Absolutnej Idei, przyjętej jako ich punkt obojętny. Absolut to jedność jedności i sprzeciwu. W O relacji realności i ideału w naturze (1806) Schelling podejmuje swoją Naturfilozofię w świetle swojej filozofii tożsamości: natura ma biegun realny (grawitacja) i biegun idealny (światło); te dwa elementy wydają się identyczne w organizmie. Filozofia tożsamości stawia trzy podziały: natura, duch, sztuka, ale jej podmiotem jest absolut, czyli tożsamość, ponieważ istotą jest tożsamość, obojętność dwóch pojęć, podmiotu (ideał) i przedmiotu (rzeczywistości). Absolut jest (wieczną) tożsamością siebie (podmiotu) i siebie jako innego (J.-F. Marquet). Około 1809 Schelling wolał filozofię historyczną i powrócił do tematu, który nie był już jaźnią ani naturą, lecz Bogiem.
Ku jego zdumieniu wielkie wrażenie wywarła nowa książka: Philosophical Researches on the Essence of Human Liberty (1809). Pożądanie i znaczenie ( Verstand ) są przeciwstawiane, jak w Naturphilosophie grawitacja i światło, czy w filozofii świadomości tożsamości i nieświadomości, przedmiot i podmiot, byt i byt zostały przeciwstawione . Wolność stoi na przecięciu natury i historii, pragnienia i znaczenia. Wolność jest uważana za pierwotną istotę. Schelling potwierdza realność Zła i szuka jego źródła w Bogu : „Skoro zło jest niezaprzeczalnie skuteczne, przynajmniej jako powszechna opozycja do dobra, nie ma zatem wątpliwości od początku, że było konieczne dla objawienia się Boga. "
Schelling pod wpływem Jakoba Böhme wyróżnia Fundację ( Grund ) i Existence ( Existenz ). Fundacja jest podstawą Boga, ślepym, niejasnym, nieokreślonym pragnieniem istnienia, jest drugim Bogiem w samym Bogu. Istnienie jest manifestacją, jest wyjściem z siebie (ex-stasis), boskim ruchem miłości i objawienia. Tutaj Schelling rodzi filozofię egzystencji, w której Søren Kierkegaard , jego słuchaczListopad 1841 w Luty 1842w Berlinie, zanim się rozczarowałem. Zło jest rozdźwiękiem między Fundacją a Egzystencją. Schelling przywołuje trzecią zasadę, pierwotną Fundację ( Urgrund ), która jest być może wspólną płaszczyzną, jedyną w swoim rodzaju podstawą Fundacji i Istnienia.
Epoki świata (1809-1827)Rozpoczyna wspaniałą epopeję opowiadającą o narodzinach bogów: Wieki świata . Dzieło przeszło trzy wersje (1811, 1813, 1815) i zostało opublikowane dopiero pośmiertnie i pozostaje niedokończone. Rozpoczyna się tak: „Przeszłość jest znana, teraźniejszość jest znana, złe przeczucia są przepowiedziane”. „Teraźniejszość”, naznaczona charakterem dwoistości, zawierałaby wykłady filozofii przyrody i filozofii ducha. „Przeszłość” wywołałaby stan początkowy, w którym natura i duch były wciąż jednym. „Przyszłość” przepowiadałaby ich ostateczne pojednanie i wynikające z tego zjednoczenie w samym życiu Boga. Schelling stara się myśleć o relacji między dwoma biegunami, Funduszem i jego manifestacją. Jacques Rivelaygue podsumowuje trzy kolejne wersje tej niedokończonej księgi: „W 1811 istniejący podmiot Boga czyni się ślepym z woli, aby pozować drugiego; w 1813 jest to ślepa wola, orzeczenie bez podmiotu, które stopniowo wytwarza podmiot istniejący realnie (Bóg jako osoba), do którego jest przywiązany; w 1815 r. jest to syntetyczna zasada, która wytwarza dwa pozostałe. Wszystkie te rozwiązania okazują się niewykonalne ”.
W 1821 r. w Erlangen Schelling rozpoczął zajęcia z filozofii mitologii. Kluczowym tekstem jest kurs Wstęp do filozofii mitologii , część pierwsza: Wstęp historyczno-krytyczny , opublikowany pośmiertnie w 1857 roku. Dla Schellinga mitologia jest zjawiskiem autonomicznym, „procesem teogonicznym” zachodzącym w sumieniu ludzkości . Według Schellinga kluczem do zrozumienia mitologii nie jest „alegoria”, która chce ją sprowadzić do założonego sensu pojęciowego, ale „tautegoria”, czyli znaczenie, które wyłania się z samego jej rozwoju. Rozwój ten rozciąga się od koncepcji astralnych po antropomorficzne koncepcje boskości, które stanowią preludium do Objawienia, czyli przedstawienia Boga jako osoby iw jego wewnętrznej postaci osobowej człowiekowi.
Filozofia Objawienia (1831), filozofia racjonalna (1847-1852)W swoich lekcjach monachijskich (1828) Schelling rozróżniał filozofię pozytywną i negatywną. Opracował „filozofię Objawienia” , wykładaną w 1831 w Monachium, eksponowaną na zajęciach w latach 1841-1842 w Berlinie, opublikowaną w drugiej części Wstępu do filozofii mitologii (1847-1852): Exposé de la czysto racjonalna filozofia . Wydaje się, że wyrażenie „filozofia negatywna” oznacza filozofię tożsamości, a „filozofia pozytywna” łączy filozofię mitologii i filozofię Objawienia. Punktem wyjścia jest idea Bycia ( das Seyende ), tego co nie jest bytem i co nie jest, ale może być. Filozofia Objawienia została opublikowana pośmiertnie. Pierwsza część przedstawia różnicę między „filozofią pozytywną” a „filozofią negatywną”. Filozofia współczesna, od Kartezjusza do Hegla, jest negatywna: jej punktem wyjścia jest idea Bytu, czystej istoty, która znajduje przed sobą istnienie jako konieczne przeznaczenie; filozofia pozytywna wychodzi od hipotezy Boga, który z konieczności już posiada istnienie. Druga część podaje podstawy metafizyczne; Schelling rozwija filozofię „mocy”, w liczbie trzech (pierwsze eony , wymiary czasowe i okresy transhistoryczne i historyczne; następnie zasady i przyczyny; wreszcie Osoby, Ojciec i Syn) ( Xavier Tilliette ). Trzecia i ostatnia część dotyczy Objawienia , to jest chrystologia , satanologia, eklezjologia .
Tak więc dla Xaviera Tilliette filozofia ta „nie kończy się we wszechogarniającym systemie logicznym, ale w uogólnionym akcie wiary, który przyjmuje fizjonomię chrystologiczną, a więc poza granicami tak zwanej filozofii religii” .
Filozofia Schellinga miała wpływ na jego słuchaczy, Sørena Kierkegaarda i Michaiła Bakunina . Ale ostatecznie się na tym wyróżniali.
Martin Heidegger prowadzi wykłady na temat swojej metafizyki , w szczególności Badań nad ludzką wolnością .
We Francji filozofowie Victor Cousin i Félix Ravaisson nawiązują kontakt z Schellingiem, czytają jego prace i czerpią z nich inspirację. Ale Schelling odcina się od myśli kuzyna.
Po poświęceniu mu pracy magisterskiej („ Odyseja sumienia w ostatniej filozofii Schellinga ”), Vladimir Jankélévitch reprezentuje również pod wieloma względami spadkobiercę myśli Schellinga.
Oparta na spekulatywnej dialektyce, przewidywanej, podobnie jak w odniesieniu do niezliczonych innych zjawisk enos, ważna teoria o naturze światła, którą fizyk Louis de Broglie udowodnił dopiero o 150 lat później.
(W porządku alfabetycznym nazwisk autorów)