Fundacja | 1809 |
---|---|
Rodzaj | Uniwersytet stanowy |
Forma prawna | Osoba prawna podlegająca prawu publicznemu w Niemczech ( d ) |
Oficjalne imię | Universität zu Berlin |
Reżim językowy | Niemiecki |
Założyciel | Fryderyk Wilhelm III z Prus |
Rektor | Sabine Kunst ( w ) (od2016) |
Motto | Universitas litterarum |
Członkiem | WUA |
Stronie internetowej | (de + en) www.hu-berlin.de |
Studenci | 35 587 (2017) |
---|---|
Efektywny | 7044 (2018) |
Budżet | 452 891 000 euro (2018) |
Kampus | Miejski |
---|---|
Miasto | Berlin |
Kraj | Niemcy |
Uniwersytet Humboldtów w Berlinie (niem Humboldt-Universität zu Berlin : HU Berlin ) jest kolegium niemiecki . Jest najstarszym z czterech uniwersytetów w Berlinie , zajmuje drugie miejsce pod względem wielkości, za Wolnym Uniwersytetem w Berlinie . Część usług znajduje się naprzeciwko głównego budynku Starego Pałacu w Berlinie , na Unter den Linden .
Uniwersytet Humboldta został założony na 16 sierpnia 1809z inicjatywy liberalnego reformatora oświaty, pruskiego językoznawcy Wilhelma von Humboldta . Objął urząd w 1810 r. Pod nazwą Uniwersytetu Berlińskiego ( Alma Mater Berolinensis ). Od 1828 do 1946 roku nosił nazwę Uniwersytet Fryderyka Wilhelma na cześć jego założyciela, króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III . Dopiero w 1949 r. Pod naciskiem władz komunistycznych podjęto decyzję w sprawie obecnej nazwy. Nazwiska jego najsłynniejszych nauczycieli i uczniów wystarczyłyby prawie, aby prześledzić całą intelektualną, naukową i polityczną historię Niemiec: w filozofii, Fichte , Hegel i Feuerbach , w fizyce, Alberta Einsteina i Maxa Plancka , nie zapominając o Heinrichu Heine , ale także Otto von Bismarck i Karol Marks . Uczyło tam dwudziestu dziewięciu laureatów Nagrody Nobla.
Nowo utworzony Uniwersytet Berliński miał swój pierwszy semestr w 1810 roku . Było wówczas 256 uczniów i 52 nauczycieli. Uniwersytet był podzielony na cztery wydziały: prawo, medycyna, filozofia i teologia. Nauki przyrodnicze przeszły wówczas pod wydział filozofii .
To właśnie ważni uczeni tamtego czasu, a przede wszystkim filozof Fichte i teolog Schleiermacher , nadali nowopowstałemu Uniwersytetowi prawdziwy impuls.
Pod wpływem reformatorskich idei Schleiermachera dyplomata i lingwista Wilhelm von Humboldt rozwinął swoją koncepcję Uniwersytetu. Humboldt kierował sekcją kultu i edukacji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych od lutego 1809 r. (Zajmował to stanowisko tylko przez rok). Przede wszystkim chciał stworzyć w Prusach nowy system szkolnictwa. Filary jej koncepcji stanowiły z jednej strony ścisły związek badań i nauczania, z drugiej zaś wolność studiowania i badań pozostawiona każdemu zgodnie z jego wolą i wymogami rozwoju osobistego. Humboldt tak wyjaśnia swoją wizję nowego uniwersytetu: „Specyfiką wyższych uczelni naukowych musi być traktowanie nauki jako problemu nie do końca rozwiązanego, który w związku z tym zawsze musi być przedmiotem badań”.
Pierwsze pokolenie nauczycieli zawdzięczało swoją nominację Wilhelmowi von Humboldtowi . Możemy przytoczyć Augusta Böckha ( filologia ), Albrechta Daniela Thaera ( ekonomia polityczna ), Karla Friedricha von Savigny ( prawo ), Christopha Wilhelma Hufelanda ( medycyna ) i Carla Rittera (geografia). Rozpoznali się w koncepcjach edukacyjnych Wilhelma von Humboldta . Zgodnie z życzeniem tego uczonego i męża stanu organizacja studiów opierała się na wymogu zrzeszenia akademii i uniwersytetów, a także względnie autonomicznych jednostek badawczych. Uniwersytet korzystał ze wszystkiego, co było odpowiednie, aby ułatwić naukę studentom, ze wszystkiego, czego mogli potrzebować. Tym samym otrzymał niezajęta pałac z Henryk Hohenzollern , zbudowany od 1748 do 1766 roku przez architekta Johanna Boumann . Wielokrotnie przebudowywany, w latach 1913-1920 był rozbudowywany. Stoi przy alei Unter den Linden i nadal jest siedzibą uniwersytetu. Poglądy Humboldta, rozwinięte przez niego w eseju, który zyskał dopiero późną sławę, „O wewnętrznej i zewnętrznej organizacji instytucji edukacyjnych w Berlinie”, wpłynęły na współczesne pojęcie uniwersytetu.
Założona jako „alma mater beroliniensis” 16 sierpnia 1809W latach 1828–1945 na cześć swojego założyciela Fryderyka Wilhelma III, pruskiego Fryderyka Wilhelma III, został nazwany „Friedrich-Wilhelms-Universität”.
Oprócz silnego zakotwiczenia tradycyjnych specjalności, takich jak studia starożytności, prawo, filologia i historia, medycyna i teologia, Uniwersytet Berliński otworzył się na wiele nowych dyscyplin naukowych.
Rozwój ten zawdzięczał w szczególności przyrodnikowi Aleksandrowi von Humboldtowi , bratu założyciela Uniwersytetu Wilhelma. To było w drugiej połowie XIX th wieku, który został ustanawiającej ramy badań i nauki najnowocześniejszych w dziedzinie nauk przyrodniczych. Znani badacze, tacy jak chemik August Wilhelm von Hofmann , fizyk Hermann von Helmholtz , matematycy Ernst Eduard Kummer , Leopold Kronecker, Karl Weierstrass , lekarze Johannes Peter Müller, Albrecht von Graefe, Rudolf Virchow i Robert Koch , zrobili wiele, aby wnieść sława naukowa Uniwersytetu Berlińskiego poza granicami kraju.
Podczas jego rozbudowy obiekty, które już istniały w Berlinie, były stopniowo włączane do uniwersytetu. Podajmy tutaj przykład „ Miłosierdzia ”. W 1710 roku Fryderyk I po raz pierwszy zbudował czterdzieści domów poza miastem dla chorych na dżumę. To „król-żołnierz” Frédéric Guillaume zadekretował w 1727 roku, że budynek będzie nosił tę francuską nazwę. W 1829 r. Osiedlił się tu wydział medycyny Uniwersytetu.
W 1889 r. Wzniesiono specjalny budynek dla kolekcji historii naturalnej, który od 1810 r. Należał do Uniwersytetu. Jest to obecne Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie , które od 2010 r . Oderwało się od Uniwersytetu Humboldta . Istniejąca od 1790 r. Szkoła weterynaryjna w 1934 r. Stanowiła parter wydziału weterynarii. Wreszcie wielka szkoła ekonomii politycznej, założona w 1881 r., Została włączona do Uniwersytetu jako wydział.
Liberalna reformatorka Alice Salomon , postać niemieckiego ruchu feministycznego, była jedną z nielicznych kobiet, które na początku XX wieku miały dostęp do wyższego wykształcenia. Zainteresowane kobiety przez dziesięciolecia walczyły o prawo do udziału w życiu naukowym. Jednak od 1908 roku Prusacy uzyskali prawo zapisania się na uniwersytet. Spośród czterech wydziałów to właśnie filozofia doświadczyła największego napływu kobiet. Już przed uzyskaniem prawa do rejestracji na Uniwersytecie Berlińskim były studentki, ale tylko doktorantki z wyjątkowymi uprawnieniami. Pierwszym była fizyk Elsa Neumann w 1899 roku . Po I wojnie światowej kobiety zaczęły uzyskiwać dostęp do zawodu nauczyciela. W 1926 roku Lise Meitner została pierwszą fizyką mianowaną „wyjątkową” profesorką na pruskim uniwersytecie. Dla innych zdolnych uczonych, takich jak żydowska historyk Hedwig Hintze , kariera akademicka zakończyła się w 1933 r. Zakazem nauczania i emigracji. Liselotte Richter zapisała się w annałach Uniwersytetu jako pierwsza niemiecka profesor filozofii i teologii - jednak dopiero w 1947 roku.
Przejęcie władzy przez Adolfa Hitlera otworzyło ciemny rozdział w historii uniwersytetu. Wykorzystując oszczercze oskarżenia i działania prawne, naziści rozpoczęli kampanię oczerniania żydowskich uczonych i studentów. Zbojkotowano kursy nauczycieli żydowskich, ich słuchacze padli ofiarą napadów. Udział uczniów i nauczycieli w fajerwerkach, od10 maja 1933oznacza szczególnie haniebny uniwersytet o takiej naukowej renomie. W następnych miesiącach i latach około jedna trzecia współpracowników Uniwersytetu została zwolniona przez nazistów. Na podstawie ustawy o aryzacji służby cywilnej w latach 1933/34 zakazano ponad 250 profesorom i pracownikom żydowskim nauczania lub pracy, wielu lekarzy zostało pozbawionych tytułu (m.in. Juliusza Pokornego ). Wielu uczonych i studentów musiało na zawsze uciekać przed uniwersytetem w Berlinie, który nie zasługiwał już na swoją nazwę Alma Mater, która przez tak długi czas była uważana za świątynię myśli humanistycznej.
Uczelnia i niemieckie życie intelektualne na zawsze pozostaną naznaczone wypędzeniami i zabójstwami żydowskich uczonych i studentów, a także politycznych przeciwników narodowego socjalizmu, tym bardziej, że naziści prawie nie napotkali oporu wobec ich firm w środowisku akademickim.
Prace agronoma Konrada Meyera prowadzone na tej uczelni, a zwłaszcza jego produkcja kartograficzna, zostały włączone do Generalplan Ost .
Postanowieniem radzieckiej administracji wojskowej (Prikaz n o 4) Uniwersytet został ponownie otwarty w styczniu 1946 roku . Zajęcia wznowiono najpierw w budynkach siedmiu wydziałów, które zostały poważnie zniszczone w czasie wojny. Wielu nauczycieli zmarło lub zniknęło. Jednak od semestru zimowego 1946 r. Mogliśmy ponownie otworzyć wydział ekonomii i pedagogiki .
Młodzi ludzie, którzy w okresie nazistowskim byli ścigani z powodów rasowych lub politycznych, nie mogli korzystać ze szkolnictwa średniego ani uzyskać uprawniających do tego dyplomów. Aby dać im taką szansę, utworzono instytut przeduniwersytecki. Później stał się zalążkiem wydziału robotniczego i chłopskiego ABF ( Arbeiter- und Bauernfakultät ). Trwało to do 1962 roku .
W powojennych Niemczech rozbieżne ideologie i plany polityczne aliantów doprowadziły do sporów, które dały początek zimnej wojnie między Wschodem a Zachodem. Z tego powodu komunizm wywierał coraz silniejszy wpływ na Uniwersytet.
W przeciwieństwie do tego, co wydarzyło się za Hitlera, nie obyło się bez prowokowania reakcji, a wśród studentów i kadry naukowej wybuchły silne protesty. Władze zemściły się między innymi aresztowaniem wielu studentów przez sowiecką tajną policję NKWD wMarzec 1947. Radziecki sąd wojskowy w Berlinie-Lichtenbergu wymierzył każdemu z nich dwadzieścia pięć lat pracy przymusowej pod pretekstem „podziemnej agitacji na Uniwersytecie Berlińskim” lub nawet pod zarzutem szpiegostwa.
Również od końca 1947 r. Zaczęto domagać się wolnego uniwersytetu. Osiemnastu uczniów i nauczycieli zostało aresztowanych lub deportowanych w latach 1945–1948, wielu innych zaginęło na tygodnie. Niektórzy zostali nawet porwani i osądzeni w ZSRR. Wiosną 1948 r. Administracja uniwersytetu zakazała studiowania wielu studentom, nie prowadząc nawet postępowania sądowego. Część profesorów i studentów podzieliła się następnie i założyła Wolny Uniwersytet w Berlinie ( Freie Universität Berlin ).
Ten ostatni przeszedł na emeryturę do amerykańskiego sektora okupacyjnego w Dahlem , w budynku dawnej firmy Kaiser-Wilhelm . Łacińskie motto Veritas - Iustitia - Libertas („Prawda, Sprawiedliwość, Wolność”) wyznaczało ideologiczny dystans wobec starego berlińskiego uniwersytetu zdominowanego przez komunizm. Jednocześnie archaiczna pieczęć umożliwiała połączenie z tradycją (berliński niedźwiedź z pochodnią wolności). Podział miasta między Wschodem i Zachodem trwał przez lata i ostatecznie utrwalił rozłam między dwoma uniwersytetami, de facto autonomicznymi.
W 1949 roku dawny Uniwersytet Berliński przy Unter den Linden Alley został nazwany Humboldt-Universität zu Berlin (Uniwersytet Humboldta w Berlinie). Stawiając się w ten sposób pod egidą dwóch uczonych - braci Wilhelma i Alexandra von Humboldtów , których pomniki znajdują się przy wejściu na uniwersytet - uniwersytet udawał wzniosłe ideały humanizmu i swobodnego rozwoju wiedzy. Ale ówczesne warunki polityczne i społeczne zabraniały nawet najmniejszej realizacji.
Rzeczywiście, polityczne podstawy NRD , założonej w 1949 r. , Stopniowo nadawały orientację treściom studiów, kierunkom i warunkom badań. Dzięki odprężeniu w Europie , zapoczątkowanemu w połowie lat 70. XX wieku , Uniwersytet Humboldta był w stanie ponownie odegrać rolę w tym międzynarodowym koncercie, przynajmniej w niektórych dziedzinach nauki, i umocnić go poprzez współpracę światową. Podkreślmy w tym miejscu trwałe i intensywne relacje, jakie Uniwersytet rozwijał w dziedzinie badań, a także wymiany z uczelniami wyższymi w Europie Wschodniej i Środkowej , zwłaszcza z placówkami dawnego Związku Radzieckiego . Ale jednocześnie istniały też relacje intensywnej współpracy z uniwersytetami północnoamerykańskimi i japońskimi, a także z krajami rozwijającymi się w Azji, Afryce i Ameryce Łacińskiej.
Uniwersytet Humboldta był największym uniwersytetem w NRD. Do 1990 r. Przeszkolono tam blisko 150 000 uczniów. Uczyli tam badacze światowej sławy. Wielu udało się zachować swoją rangę w świecie akademickim nawet po zjednoczeniu. Jednak większość została zwolniona.
Odnowie treści po przełomie politycznym 1989 r. Towarzyszył znaczący ruch kadrowy. W latach 1989 i 1994 , nie mniej niż 3.000 profesorów lewo wykształcenie wyższe. Niektórzy robili to ze względu na swój wiek, ale większość z powodów politycznych, strukturalnych, a nawet ze względu na specjalizację naukową. W odpowiedzi na rady komisji zawodowych i strukturalnych, a także na podstawie licznych porad i zaleceń grup ekspertów, Uniwersytet Humboldta powołał nową organizację naukową: oceniano, reformowano, redefiniowano treści badawcze i dydaktyczne.
Od zjednoczenia Niemiec w 1990 roku Berlin miał cztery uniwersytety. Starają się, poprzez trudny, ale ciągły proces harmonizacji, koordynować swoje kursy. Tradycyjne kursy zostały zrestrukturyzowane, a oferta studiów przyjęła nowoczesne podstawy i międzynarodowe standardy. Badania zostały przekierowane i wzmocnione. Dzięki tej renowacji Uniwersytet Humboldta odzyskał swoją renomę i atrakcyjność zarówno naukową, jak i dydaktyczną. Niemieckie Towarzystwo Badawcze udostępniło znaczne fundusze .
Od 1994 r. Uniwersytet ma jedenaście wydziałów, liczne ośrodki interdyscyplinarne i instytuty centralne oferujące prawie 168 różnych kierunków (dane z 2007 r .).
Z ponad 300 budynkami w Berlinie i Brandenburgii, jego dziedzictwo nieruchomościowe jest jednym z najbardziej znaczących w regionie. Podczas semestrze zimowym 2004 / 2005 , 40,828 studentów uczestniczących w górnej i Wydziału Medycznego Miłosierdzia. Liczba ta jest wynikiem silnego wzrostu liczby pracowników od czasu reformy Uniwersytetu. Wciąż miał tylko 20.425 studentów w semestrze zimowym 1992 / 1993 . W związku z tym siła robocza prawie się podwoiła; zarząd zdecydował wówczas o ustanowieniu numerus clausus , który dotyczy wszystkich sektorów. I tak w semestrze zimowym 2003/2004 25 300 absolwentów postulowało o 6000 miejsc. Oczywiście tłumaczy się to również atrakcyjnością, jaką stolica ma dla młodych ludzi. Różne kampusy znajdują się w centrum Berlina, na północy oraz w dzielnicy Adlershof . 5,791 studentów zagranicznych, czyli 14,1% osób zapisanych na studia, obecnie studiuje i prowadzi badania na Uniwersytecie Humboldta. Pochodzą z ponad 100 krajów na całym świecie. Półroczne opłata rejestracyjna wynosiła w 2005/ 2006 do 232.68 euro dla normalnych studentów wiekowych (kwota ta obejmuje dostęp do środków transportu publicznego w Berlinie).
Obecnie Uczelnia utrzymuje partnerstwa w ramach współpracy naukowej z ponad 170 instytucjami zlokalizowanymi na wszystkich kontynentach. Chce być „uniwersytetem pod znakiem reformy i doskonałości” ( Reformuniversität im Zeichen der Exzellenz .)