Etna

Ten artykuł dotyczy erupcji wulkanu .

Tekst może się często zmieniać, może być nieaktualny i może nie mieć perspektywy.
Nie wahaj się uczestniczyć, cytując swoje źródła .
Ta strona była ostatnio edytowana 15 lipca 2021 o godzinie 20:47.

Etna
Widok na Katanię, grudzień 2007, na tle Etny (około 20 kilometrów).
Widok na Katanię w grudniu 2007 r., na tle Etny (około 20 kilometrów).
Geografia
Wysokość 3323  m²
Masywny Sycylia
Informacje kontaktowe 37 ° 45 ′ 18 ″ północ, 14 ° 59 ′ 42 ″ wschód
Administracja
Kraj Włochy
Region o specjalnym statusie Sycylia
Województwo Katania
Geologia
Wiek 500 000 lat
Skały Trachy-bazalt , tephritis , bazanit , Trachy-andezyt , bazaltowa Trachy-andezyt , bazalt , picro-bazalt
Rodzaj Gorący wulkan?
Morfologia Stratowulkan
Czynność wybuch
Ostatnia erupcja Od 3 września 2013
Kod GVP 211060
Obserwatorium Istituto Nazionale di Geofisica e Vulcanologica - Sezione di Catania
Geolokalizacja na mapie: Sycylia
(Zobacz sytuację na mapie: Sycylia) Etna
Geolokalizacja na mapie: Włochy
(Zobacz sytuację na mapie: Włochy) Etna

Góra Etna * Logo światowego dziedzictwa Światowe dziedzictwo UNESCO
Kraj Włochy
Rodzaj Naturalny
Kryteria (viii)
Powierzchnia 19 237  ha
Numer
identyfikacyjny 		1427
Obszar geograficzny Europa i Ameryka Północna  **
Rok rejestracji 2013 ( 37 p sesji )

Etna to wulkan z Włoch położony w Sycylii , w pobliżu miasta Katanii , drugim co do wielkości miasto na Sycylii. Zakończone w 3323 metrów, jest najwyższy czynny wulkan w Europie i jeden z najbardziej aktywnych na świecie z prawie 80 erupcji w XX th  wieku. Jego silna aktywność erupcyjna, bardzo płynne przepływy lawy i bliskość gęsto zaludnionych obszarów sprawiły, że wulkanolodzy umieścili go na liście wulkanów dekady .

Toponimia

Etna jest również nazywany Aetna, Etnea, Monte di Catania lub Mons Gibel Utlamat, stąd Mongibello (dublet Łacińskiej Mons i arabskiej Djebel co znaczy "góra"), w sycylijskiej „w Muntagna i Mungibeddu .

Według wielu źródeł, Etna (po łacinie Aetna ) mogła zawdzięczać swoją nazwę albo greckiemu Aitne , od aithō ( α means ), co oznacza "palę", albo od fenickiego attuna oznaczającego "piec", "piec".

Geografia

Sytuacja

Etna jest wulkan położony w Włoszech , we wschodniej części wyspy i regionu na Sycylii , w północnej części prowincji Katania . Otacza je Morze Jońskie na wschodzie, miasto Katania i jej równina na południu oraz góry Nebrodi na zachodzie i północy.

Topografia

Etna tworzy potężną stożkowatą górę, której kulminacją jest 3323 metrów nad poziomem morza i zajmuje powierzchnię 1200  km 2 , co czyni ją najwyższym wulkanem w Europie i największą górą we Włoszech z 350  km 3 . Podczas XX th  century jej wysokość często było około sto metrów w zależności od przepływów lawy i błota. W 1900 r. mierzył 3274 m, w 1956 r. 3290 m, a w 1978 r. 3345 m.

Jego stosunkowo strome zbocza są przerywane kilkoma erupcjami, zwłaszcza na jego południowych i zachodnich bokach, a także kilkoma kalderami , z których największa to Vallée du Bœuf , szeroka na pięć kilometrów i długa na dziesięć kilometrów, zwrócona na wschód.

Pogoda

Na dużej wysokości Etna bierze początek stosunkowo wilgotny mikroklimat, który kontrastuje z klimatem śródziemnomorskim, który panuje u jej podnóża, co pozwala na żyzne rolnictwo , wzbogacone glebami wulkanicznymi, a także na obecność dwóch funkcjonujących ośrodków narciarskich (jeden z nich zostało w dużej mierze zniszczone przez erupcję w 2003 r.) z powodu opadów śniegu zimy itp.

Do 1000  m n.p.m. klimat jest ciepły i umiarkowany, opady są niskie, a temperatury minimalne utrzymują się powyżej 4  °C , podczas gdy temperatury maksymalne mogą przekraczać 40  °C na niższych obszarach. Powyżej 1000  m klimat staje się chłodny i umiarkowany, a deszcze są obfitsze. Zimą na szczycie temperatury mogą spaść do -5  ° C, co sprzyja opadom śniegu, które pokrywają szczyt wulkanu każdego roku od listopada do marca. Obecność na szczycie prawie stałego, gwałtownego wiatru może w zimie dawać odczucie temperatury -10  ° C.

Połączenie dużej wysokości góry, stosunkowo wilgotnego klimatu, który tam panuje oraz opadania popiołu wulkanicznego podczas częstych erupcji pozwala na utrzymanie pól śnieżnych osłoniętych przed słońcem przez warstwy popiołu poniżej dolnej granicy gór. .

Wegetacja

Według zeznań Strabona żyzność zboczy Etny daje od starożytności uprawne winorośle i tłuste bydło .

Na zboczach wulkanu są teraz pokryte sadów o cytrynowych i pomarańczowych drzew , które dają drogę do lasu i miotły od 800 metrów do 1500 metrów wysokości, z których roślinność jest mniejsze. Aż staje się całkowicie nieobecny .

Dziesięciu gatunków botanicznych zostały uznane za endemiczne Etna: Celtis aetnensis , Betula aetnensis , Galium aetnicum , Anthemis aetnensis , Sclerantus aetnensis , Genista aetnensis , Senecio aetnensis , Astragalus Siculus , Wrotycz siculum i Viola aetnensis .

Geologia

Etna występuje na przemian między wylewnymi erupcjami (co klasyfikuje ją wśród czerwonych wulkanów emitujących bardzo płynne lawy , które podczas chłodzenia dają trachy-bazalty ) i wybuchowymi objawami. Jego erupcje są zatem typu Strombolian . Ten wulkan ma złożoną strukturę wewnętrzną wywołaną różnymi fazami powstawania. Wylewne erupcje, które zazwyczaj mają miejsce w szczelinach erupcyjnych otwartych na zboczach góry, są jednak rzadsze niż manifestacje wybuchowe (typu Strombolian), które mają miejsce w czterech kraterach szczytowych Etny (północno-wschodnia, Bocca Nuova i Voragine, które połączyły się , stożek południowo-wschodni, a od 2011 roku nowy stożek południowo-wschodni ). Większość produktów erupcji Etny jest emitowana w postaci strumieni lawy, które czasami docierają do Morza Śródziemnego na bardzo zlokalizowanym obszarze położonym na południowy wschód od wulkanu. Tak było zwłaszcza w przypadku historycznych przepływów z lat 1329, 1381, a zwłaszcza z 1669, które zniszczyły część miasta Katanii.

Z prawie 80 erupcji w XX th  wieku , Etna to jeden z najbardziej aktywnych wulkanów na świecie.

Etna deformuje się podczas erupcji. Między dwoma głównymi erupcjami bocznymi rozszerza się poziomo pod wpływem swojego ciężaru iw odpowiedzi na napełnienie komory magmowej.

Podobnie jak inne wulkany zbudowane na pochyłym podłożu, Etna również ślizga się po tym zboczu, co generuje przemieszczenia, które są dodawane do deformacji budynku. Pomiar (za pomocą różnicowego GPS ) przemieszczeń w latach 2001-2012 umożliwił kwantyfikację czterech epizodów osuwisk w kierunku wschód-południowy-wschód ze średnią prędkością 14  mm/rok .

Historia

Trening

Pochodzenie wulkanizmu, który zasila Etnę, a także Wysp Liparyjskich położonych na północ od Sycylii lub Cyklad w Grecji , jest nadal przedmiotem dyskusji i może zostać wygenerowane albo przez obecność gorącego punktu , albo przez subdukcję od płyty afrykańskiej pod Płyta eurazjatycka .

Obecna Etna, zwana Mongibello, aby odróżnić ją od innych faz formowania, jest wynikiem budowy, która odbywała się w czterech fazach rozłożonych na ponad 500 000 lat:

Valley of the Ox The kaldera pięć kilometrów szerokości i dziesięć kilometrów długości wschodu, powstała po upadku innego kaldery podczas „Trifoglietto II” fazę ale jego ostatecznej formie uważa się za spowodowane randki upadku z powrotem około 3500 roku .

Wzrost obecnego szczytu Etny został przerwany około 2000 lat temu przez zawalenie się kaldery fortepianowej podczas rzadkiego epizodu wybuchu Pliniusza w 122 rpne. AD Ta kaldera o średnicy dwóch i pół kilometra jest nadal widoczna, a jej brzeg wznosi się na 2900 metrów .

W 2012 r. szczyt Etny został zajęty przez pięć kraterów szczytowych: północno-wschodni krater pojawił się w 1911 r., Voragine w 1947 r., Bocca Nuova w 1968 r., południowo-wschodni krater w 1971 r., a nowy południowo-wschodni krater pojawił się w 2007 r. u wschodniego podnóża starego i od tego czasu działa regularnie.

Niedawna historia

Pierwszego odnotowanego wejścia na wulkan dokonał grecki filozof Empedokles między 490 a 430 pne. OGŁOSZENIE; rzuciłby tam, by popełnić samobójstwo, a ich brązowe sandały znaleziono na skraju krateru. W tym czasie złote i srebrne przedmioty były rzucane jako ofiary bogu Wulkanowi  : jeśli wulkan je wypluł, oznaczało to, że odmówił, a ofiarodawca został następnie wrzucony do lawy . Grecki geograf Strabon (zmarł około 23 lat) jest jednym z pierwszych, który poważnie opisał aspekt Etny. W swojej pracy zatytułowanej Geografia pokazuje nawarstwianie się roślinności i działania na zboczach wulkanu. Wskazuje, że szczyt często zmienia kształt i opisuje górną część jako o okrągłym kształcie z dwudziestoma stadionami w obwodzie (około 3,6 km).

Cesarz Hadrian wspiął się na szczyt Etny w 125 .

Święta Agata , patronka miasta Katanii położonego u podnóża Etny, została zamęczona przez władze Cesarstwa Rzymskiego w 251 roku. Jej śmierci towarzyszyło trzęsienie ziemi, które wstrząsnęło całym miastem. Rok po tych wydarzeniach wybuchła Etna, wylewając powódź lawy w kierunku Katanii. Mieszkańcy chwycili zasłonę zakrywającą grób św. Agaty i umieścili ją przed lawą, która natychmiast się zatrzymała, oszczędzając w ten sposób miasto. Od tego czasu św. Agata była wzywana przez Katańczyków, aby chronić się przed trzęsieniami ziemi, erupcjami wulkanów lub pożarami spowodowanymi przez Etnę.

Przy kilkudziesięciu erupcjach na stulecie , obecność infrastruktury mieszkaniowej i rolniczej, gospodarczej i transportowej u stóp i po bokach wulkanu powoduje wysoki udział ludzi w Etnie, która zdecydowała wulkanologów na umieszczenie jej na liście wulkanów wulkanu. Dekada . W ten sposób kilka erupcji Etny spowodowało szkody w osiedlach ludzkich, czasami całkowicie niszcząc wioski, zagrażając życiu 3 000 000 ludzi i były przyczyną prawie 100 zgonów, z których większość znajdowała się zbyt blisko miejsca erupcji, co nie pozwalało im na ucieczkę na czas. Tak było w przypadku erupcji z 141 p.n.e. J.-C., 1329, 1536, 1669, 1689, 1832, 1843, 1928, 1929, 1979, 1984, 1985 i 1987.

W kulturze

Mitologia

Siculi czcili Adranosa , boga Wojny i Zaświatów, zwłaszcza na zboczach Etny, w Adranon .

Adaptując kulty Siculous, Grecy umieszczają pewne mity na temat Etny. Mitologiczne pochodzenie Etny jest związane z gigantomachią  : gigantyczny Enceladus , ukarany przez boginię Atenę za opuszczenie pola bitwy przeciwko Tytanom , zostaje zmiażdżony pod wyspą Sycylii, gdzie pozostaje uwięziony. Przez wulkanu lawy dopasować jego ognisty oddech i powoduje trzęsienia ziemi pochodzenia wulkanicznego, gdy odwraca się. W innej wersji jest to tytan Tyfon  : według greckiego poety Pindara, który określa Etnę jako „słup nieba”, Zeus walczył, a następnie zamknął potwora Tyfona , ojca Cerbera i Chimery , pod 'Etną, której erupcje, które powoduje. Strzeżony przez Hefajstosa, nosił orle skrzydła i miał sto smoczych głów, których oczy strzelały płomieniami.

Nimfa Aetna, córka Uranosa i Gai , dałby jej nazwisko do wulkanu i narodzin, od jej zjednoczenia z Hephaistos w Paliques . Mitologia grecka umiejscawia również kuźnie boga Hefajstosa pod Etną (wcześniej znajdowały się one na Lemnos, ale także w Kampanii i na Wyspach Liparyjskich ), gdzie wytwarza broń bogów Olimpu, taką jak trójząb Posejdona czy piorun Zeusa z pomoc kowali cyklopów , odgłosy wydobywające się z wulkanu odpowiadające uderzeniu narzędzi w kowadła.

Według Simonidesa Hefajstos spierałby się z Demeter o posiadanie Sycylii.

W Rzymianie wierzyli, że Vulcan , odpowiednik Hefajstosa w rzymskim panteonie był na wyspie Vulcano , w archipelagu Wysp Liparyjskich, na północ od Sycylii. Eneasz odnajduje u podnóża Etny byłego towarzysza Ulissesa , Achemenidesa .

Etna również wyraźnie odgrywa ważną rolę w niektórych z sycylijskich miejsc wykorzystywanych przez starożytnych do ich funkcji astronomicznych ustalenie kalendarze, przesileń na równonocy , etc. jak Argimusco w Montalbano Elicona i Pizzo Vent w Fondachelli-Fantina .

Etna pozostaje w czasach chrześcijańskich utożsamiana z siłami zła i piekłem, jak w pismach Philipa Cluwera czy Massy , które kwestionuje Carrera , zaświadczając o demonicznym objawieniu zwiastującym erupcję z 1636 roku

Historie z podróży

Poezja

Sporty

Etna był przyjazd kilku etapach Tour of Italy rowerowej.

Etna posiada dwa ośrodki narciarskie  : Etna Nord - Linguaglossa i Etna Sud- Nicolosi .

Uwagi i referencje

  1. Wizualizacja na włoskiej geoportalu .
  2. (en) Globalny Program Wulkanizmu - Historia erupcji
  3. (en) Globalny Program Wulkanizmu - Etna
  4. (en) Globalny Program Wulkanizmu - Synonimy
  5. (en) Włoskie wulkany: stopień wulkanologii - Etna
  6. Szczególnie The New Encyclopaedia Britannica: Micropaedia , 1994, s. 594
  7. (w) Adrian Room, nazwy miejsc świata: pochodzenie i znaczenie nazw 6600 krajów, miast, terytoriów, cech przyrody i zabytków , McFarland, Jefferson (NC); Londyn, 2006 (2 th ed.), P. 127 ( ISBN  978-0-7864-2248-7 )
  8. „Klimat na Etnie”, w Etna , Almaeditore, s. 76
  9. Ziemia i ludzie: mieszanki oferowane Maxowi Derruau , Association des publications de la Faculté des Lettres et Sciences Humanes de Clermont-Ferrand, 1990, s. 247-248
  10. Pierre Lévêque , „L'Etna”, La Sicile , Presses Universitaires de France, „Nous partons pour”, 1989, s. 249-260. [ czytaj online ] .
  11. (fr) Fabio Bonnacorsi, „Rośliny Etny”, w: Etna , Almaeditore, Guide Athena, s. 84 ( ISBN  888868361-5 )
  12. (w) Włoskie wulkany: stopień wulkanologii - Morfologia
  13. (w) A. Bonaccorso, G. i C. Currenti Del Negro, „  Interakcja uskoku wulkanotektonicznego z magazynowaniem magmy, wtargnięciem i niestabilnością towarzyszą trzydziestoletniemu badaniu na wulkanie Etna  ” , Journal of Volcanology and Geothermal Research , tom .  251,2013, s.  127-136 ( DOI  10.1016 / j.jvolgeores.2012.06.002 ).
  14. (w) John B. Murray, Benjamin van Wyk de Vries, Andy Pitty Phil Sargent i Luke Wooller, „  Grawitacyjne przesuwanie masywnej Etny wzdłuż pochyłej piwnicy  ” , Biuletyn Wulkanologii , tom.  80,2018, s.  1-11, pozycja N O  40 ( DOI  10.1007 / s00445-018-1209-1 ).
  15. (pl) Włoskie wulkany: stopień wulkanologii - Formacja
  16. Wulkany we Włoszech: stopień wulkanologii - Geologia
  17. Lucien Jerphagnon , „Empédocle”, W szkole starożytnych , wyd. Perrin, „Syntheses Historiques”, 2014, s. 30-32. [ przeczytaj online ]
  18. Geografia , Strabon
  19. Geografia , Strabon , Księga VI, rozdział II, 8
  20. (w) Św. Agata, dziewica i męczennica , Wiadomości Watykańskie
  21. Św. Agata
  22. Św. Agata, patronka Katanii (Włochy)
  23. Pierre Commelin , Mitologia grecka i rzymska , Pocket,1994, 516  pkt. ( ISBN  2-266-06168-2 ) , s.  22 + 55
  24. dodatku Virgiliana: Etna
  25. Pytyjczycy , Pindar , ja, 19 lat
  26. Pythians , Pindar , I, 15 nn.
  27. Gilles Lambert i Roland Harari, Słownik mitologii greckiej i łacińskiej , Paryż, Le Grand Livre du Mois,2000, 256  s. ( ISBN  2-7028-3443-4 ) , s.  19
  28. Helen Tuzet , Sycylia w XVIII -tego  wieku widzenia przez turystów zagranicznych , s. 255, cytowany przez Pierre'a Lévêque, La Sicile .

Zobacz również

Powiązane artykuły

Bibliografia

Stare prace Prace współczesne

Filmografia

Linki zewnętrzne