Tytuł | Seria dekretów o konstytucji cywilnej duchowieństwa |
---|---|
Kraj | Królestwo Francji |
Języki urzędowe) | Francuski |
Rodzaj | Dekret |
Zatkany | wolność religijna |
Przyjęcie | przez Narodowe Zgromadzenie Ustawodawcze w dniu12 lipca 1790 r |
---|---|
Sankcja | przez Ludwika XVI The24 sierpnia 1790 |
Czytaj online
Zgromadzenie Narodowe : Faksymile
Konstytucja cywilna kleru jest dekret przyjęty we Francji przez Konstytuanta na12 lipca 1790 r. Ukarany wbrew jego woli przez Ludwika XVI dnia24 sierpnia 1790, jednostronnie zreorganizował francuskie duchowieństwo świeckie , ustanawiając nowy Kościół ( Kościół Konstytucyjny ). Ta reorganizacja została potępiona przez papieża Piusa VI na 10 marca 1791 roku , co spowodowało podział francuskiego duchowieństwa do konstytucyjnego kleru i duchowieństwa ogniotrwałej . Konstytucja cywilna duchowieństwa została zniesiona na mocy konkordatu z 1801 roku .
Po Nocy 4 sierpnia 1789 r. zakon kleru, pierwszy w godności zakon społeczeństwa Ancien Regime , zniknął jako organ polityczny.
Jesienią 1789 r. w Zgromadzeniu Ustawodawczym rozpoczęły się debaty na temat nowej organizacji Kościoła francuskiego. Za opracowanie projektu odpowiada Komitet Kościelny, któremu przewodniczy Treilhard (1742-1810). Trzej członkowie komisji, prawnicy o skłonnościach jansenistycznych , są bardziej zaniepokojeni jej rozwojem: Louis-Simon Martineau (1733-1799) jako sprawozdawca, Armand Camus (1740-1804) i Lanjuinais (1753-1827) jako obrońcy. Członkowie sądownictwa, którzy zaznaczyli się w ruchu procy i parlamentarnego jansenizmu , wyznawcy gallikanizmu , uważają, że mają prawo do reformy kościoła we Francji, że chcą być niezależni od papieża i podporządkowani rządowi. Wreszcie, zgodnie z tendencją jansenistów ukształtowaną wokół diakona Pârisa i czerpiącą inspirację z Richeryzmu , doktryny eklezjologicznej głęboko zakorzenionej w niższym duchowieństwie, która opowiada się za demokratycznym rządem wspólnot parafialnych i diecezjalnych, mają oni ambicję zreformowania duchowieństwa, aby powrócić do czystość „wczesnego Kościoła”.
Raport Martineau, nieco poprawiony, został przegłosowany 12 lipca 1790 roku : stał się Konstytucją Cywilną Duchowieństwa . Po okresie sprzeciwu Ludwik XVI ostatecznie wyraził zgodę 28 lipca na promulgację dekretu 24 sierpnia 1790 r.
Tekst ma cztery tytuły:
W diecezje i parafie były głęboko zreorganizowana:
Artykuł 20 dekretu postanawia, że: „Wszystkie tytuły i urzędy inne niż wymienione w niniejszej konstytucji, dostojeństwa, kanonicy, prebendowie, półprebendowie, kaplice, kapliczki, zarówno kościoły katedralne, jak i kolegiaty, oraz wszystkie kapituły zakonne i świeckie obie płcie, opactwa i klasztory w kolejności lub w kolejności, także obu płci i wszelkie inne korzyści [...] wszelkiego rodzaju i pod jakąkolwiek nazwą, są, od dnia publikacji niniejszego dekretu, wygaszone i usunięte bez niego kiedykolwiek można było ustalić podobne. "
W ten sposób zniknęli kanonicy , prebendierzy czy kapelani „bez odpowiedzialności za duszę ”.
Przed wprowadzeniem tego prawa duchowni podlegali wewnętrznej jurysdykcji Kościoła , która zmuszała ich do celibatu, uniemożliwiała im przekazywanie rodzinom dóbr nabytych w trakcie pełnienia posługi i życie tam, gdzie chcieli. przedkładał je przed trybunały kościelne, zwane urzędnikami .
We współczesnym języku francuskim prawo to można by nazwać „prawem reorganizacji Kościoła i nadania statusu urzędnika publicznego członkom duchowieństwa” . Kompromis między tendencjami gallikańskimi , jansenistycznymi i bogatymi , konstytucja cywilna duchowieństwa, pragnąc ustanowić niezależność Kościoła francuskiego od papiestwa , z wyjątkiem kwestii doktrynalnych , przedkłada ją państwu. Dla Pierre'a de la Gorce : „Niewiele aktów tak słabo wytrzymało czas. Widziana z daleka nie odpowiada żadnej jasnej koncepcji. "
29 marca 1790 r. papież Pius VI odbył tajny konsystorz, podczas którego szczególnie potępił sekularyzację majątku kościelnego i zniesienie ślubów zakonnych. Cardinal de Bernis , ambasador Francji przy Stolicy Apostolskiej, dostaje ten adres nie zostanie opublikowany. Z zadowoleniem przyjmuje to w swoich depeszach do Montmorin , precyzując: „Jeśli nadal będziemy tak surowo traktować Kościół Francji, nie mogę odpowiedzieć na dłuższą metę za cierpliwość głowy Kościoła katolickiego. "
W następnych miesiącach przygotowanie Konstytucji Cywilnej Duchowieństwa było z niepokojem śledzone zarówno w Rzymie, jak i przez Ludwika XVI . Ten ostatni zabiega o opinie dwóch swoich ministrów: Lefranca de Pompignan , byłego arcybiskupa Vienne i Championa de Cicé , arcybiskupa Bordeaux . Stając się rzecznikami swoich kolegów, z których większość zasiada w Zgromadzeniu Narodowym, radzą królowi nie sprzeciwiać się Zgromadzeniu i szukać kompromisu z Piusem VI. Jednakże Papież napisał do Ludwika XVI 9 lipca 1790 r.: „Musimy wam powiedzieć z stanowczością i ojcowską miłością, że jeśli zatwierdzicie dekrety dotyczące duchowieństwa, wprowadzicie w błąd cały swój Naród, pogrążycie swoje Królestwo w schizmie i może w wojnie domowej religijnej. " W dniu 10 lipca, nakazy Pius prosić króla, aby odrzucić konstytucję. Zostały one przekazane Ludwikowi XVI 23 lipca. Jednak dzień wcześniej zapowiedział, że zaakceptuje dekrety. Wierząc, że papież jest źle poinformowany o sprawach francuskich – rzeczywiście doradzał mu kardynał Bernis, który był ostrzegany przed nowym porządkiem rzeczy – i przekonany o pilności, Ludwik XVI usankcjonował i ogłosił dekrety 24 sierpnia 1790 r.
Od sierpnia, M gr Asseline , biskup Boulogne , opublikował odrzucenia Konstytucji Cywilnej, której członkowie czterdziestu biskupów. W październiku Boisgelin , arcybiskup Aix , opublikował swoje uwagi dotyczące przysięgi wymaganej dla duchownych i dekretu nakazującego ją . Wszyscy biskupi Francji trzymają się tego tekstu, który jest przesyłany Papieżowi. Bardzo wiele publikacji poświęconych jest obronie lub zwalczaniu konstytucji cywilnej. Dla niektórych jest to praca niezbędna do położenia kresu nadużyciom: umożliwia powrót do czystości i prostoty pierwotnego Kościoła i odpowiada życzeniom suwerennego narodu. W przypadku innych zgromadzenie dopuściło się nadużycia władzy, przekształcając kościelne okręgi wyborcze. Nie ustanawiają one władzy nad terytorium, ale nad duszami. Jednak ta władza nad duszami może być udzielona tylko przez Kościół. Bolonia Konkordat został sporządzony przez dwie partie: króla i papieża. Ale z tym ostatnim nie konsultowano się. Wreszcie, Konstytucja jest schizmatycka: koronacja nie daje biskupowi misji i władzy jurysdykcyjnej , którą może mu nadać jedynie instytucja kanoniczna. Jednak sprowadzając ją do formalności, ponieważ to przewodniczący zgromadzenia wyborczego ogłasza wybranego biskupa (tytuł II, art. 14), a nie prawowite władze, zostaje zerwana więź z papieżem i Kościołem. Co sprawiło, że Boisgelin napisał: „Nie możemy przenieść schizmy na nasze zasady. "
26 listopada Voidel , deputowany z Mozeli , potępia utworzenie ligi przeciwko Konstytucji Cywilnej. Proponuje obowiązkową przysięgę jako niezbędny środek odrodzenia Kościoła we Francji. Dekret zostaje poddany pod głosowanie. Król musi ją usankcjonować 26 grudnia 1790 r., na próżno licząc na ustępstwa ze strony papieża, który dziesięć lat wcześniej zaakceptował reformę Kościoła austriackiego prowadzoną w sposób autorytarny i jednostronny przez cesarza. brat Marii Antoniny.
„Dekretem Zgromadzenia Narodowego i zgodnie z cywilną konstytucją duchowieństwa z dnia 24 sierpnia 1790 r. wszyscy duchowni złożą wymaganą przysięgę w jedną niedzielę po mszy, w obecności rady generalnej miasta i wiernych . Ci, którzy go nie pożyczą, będą uważani za tych, którzy zrzekli się urzędu i otrzymają go w celu zastąpienia go. "
Przysięga była następująca:
„Przysięgam czuwać z troską nad powierzonymi mi wiernymi parafii (lub diecezji), być wiernym Narodowi, Prawu, Królowi i z całych sił zachowywać Konstytucję ogłoszoną przez Zgromadzenie Narodowe i zaakceptowany przez króla. "
Przysięga zobowiązuje księży i biskupów do utrzymania nowej organizacji duchowieństwa. W przypadku dwustu pięćdziesięciu urzędników kościelnych, którzy są członkami zgromadzenia, przysięga musi być złożona w ciągu ośmiu dni, tj. najpóźniej 4 stycznia 1791 roku. Po księdzu Grégoire , stu pięciu zastępców zostaje zaprzysiężonych w adwokaturze. Wreszcie 4 stycznia 1791 r. , mimo nacisków trybun, zaklęły tylko cztery. Uwzględniając odwołania, składa przysięgę dziewięćdziesięciu dziewięciu posłów kościelnych.
7 stycznia rozpoczynają się przysięgi na prowincji. Przemieszczają się one w każdą niedzielę, od stycznia do lutego 1791 r. , w różnych terminach w zależności od diecezji . Prawie wszyscy biskupi , z wyjątkiem czterech i połowy księży, odmówili złożenia przysięgi.
Papież Pius VI , reaguje miesięcy pilne wymagania Ambasadora Francji, dokonała formalnej odpowiedzi przez krótki Quod Aliquantum z dnia 10 marca 1791 , a Caritas z dnia 13 kwietnia 1791 . Prosi duchownych, którzy jeszcze nie złożyli przysięgi, że tego nie uczynią, a tych, którzy już złożyli przysięgę, o wycofanie się w ciągu czterdziestu dni. Wybory biskupie i parafie są unieważniane, a konsekracje biskupów – świętokradcze. Publikacja pism jest zabroniona, ale krążą one potajemnie i są powszechnie znane.
Pomimo licznych odwołań księży zaprzysiężonych w Kościele Francji, sytuacja schizmy dzieli duchowieństwo na księży konstytucyjnych, określanych jako „przysięgłych” i księży zaprzysiężonych, określanych jako „oporni”. Zerwanie między Rewolucją a Kościołem katolickim wydaje się nieuniknione.
W celu uspokojenia i stosowania wolności religijnej potwierdzonej w Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela , na wniosek Talleyranda i Sieyèsa , Zgromadzenie Ustawodawcze przegłosowało 7 maja 1791 r. dekret dający prawo do księża przysięgali odprawiać mszę w kościołach konstytucyjnych. Katolicy, którzy odrzucają nowy kościół, mają możliwość wynajmu budynków na cele kultu.
Na przysięgłych nazywani są księża, którzy odmawiają złożenia przysięgi do Konstytucji Cywilnej Duchowieństwa. Prawie wszyscy biskupi (z wyjątkiem pięciu), wszyscy księża z misji zagranicznych Paryża i duża połowa księży będą księżmi opornymi.
Nazywamy zaprzysiężonych - lub "przysięgłych" lub "intruzów" - księży, którzy składają przysięgę na Konstytucję Cywilną Duchowieństwa. Charles-Maurice de Talleyrand-Périgord , Henri Grégoire , Yves Marie Audrein jako pierwsi należą do duchowieństwa konstytucyjnego. Pierwszym biskupem konstytucyjnym jest Louis-Alexandre Expilly de La Poipe , rektor (proboszcz) Saint-Martin-des-Champs niedaleko Morlaix , wybrany na zastępcę duchowieństwa w sierpniu 1788, a następnie przewodniczący komisji Zgromadzenia Ustawodawczego, która opracowuje projekt Konstytucja duchowieństwa. Został konsekrowany na biskupa Finistère w Paryżu przez Talleyranda , który sam był biskupem , w 1790 roku , zanim został zgilotynowany 22 maja 1794 roku .
U historyka Jeana de Viguerie możemy wyróżnić sześć sposobów składania przysięgi:
Amerykański historyk Timothy Tackett zauważa, że odsetek opornych wśród wyższego duchowieństwa ( biskupów ) był znacznie wyższy niż obserwowany w niższym duchowieństwo ( księża i wikariusze ). Zauważa też, że wikariusze byli statystycznie bardziej odporni niż księża.
W zależności od geografiiOgólnie rzecz biorąc, obszary peryferyjne będą bardziej ogniotrwałe. Może to być związane z różnicami kulturowymi, podkreślanymi przez wciąż powszechne używanie języków regionalnych: na przykład w Bretanii z 20% jurorów lub w Alzacji z zaledwie 8% jurorów w Bas-Rhin. W tym kontekście możemy również przytoczyć Północ , Lotaryngię , Langwedocję i Owernię . Być może można to tłumaczyć także pewną nieufnością do decyzji stolicy.
Rozpowszechnianie idei oświeceniowych jest również niewątpliwie jednym z czynników motywujących do złożenia lub nie złożenia przysięgi. Obecność dużej liczby duchowieństwa gallikańskiego i/lub jansenistycznego w Zagłębiu Paryskim jest dla niektórych historyków jednym z powodów, dla których przysięga odniosła tam wielki sukces (90% ławników w Loiret ). Pozostałe regiony z większością jurorów to Burgundia, Prowansja (96% jurorów w Var ) i regiony przybrzeżne na południowym zachodzie.
W sumie na poziomie ogólnopolskim, biorąc pod uwagę sprostowania poczynione po krótkich pontyfikałach, doszlibyśmy do proporcji od 47 do 48% jurorów.
Aby zastąpić opornych księży , trzeba będzie wybrać nowych księży: wybiera się wtedy osiemdziesięciu biskupów i wymienia się około dwudziestu tysięcy księży. Abbe Gregoire , pastor i zastępca, którzy brali udział w opracowywaniu konstytucja cywilna kleru, zostanie wybrany biskupem konstytucyjną Loir-et-Cher, i będzie w rzeczywistości, szef Konstytucyjnego Church Francji. Należy zauważyć, że te wybory są otwarte dla niekatolików, co może tylko zirytować wiernych i papiestwo.
Większość opornych księży opowiada się po stronie kontrrewolucji, a patrioci podejrzewają duchownych, co rodzi żarliwą nienawiść. W ten sposób do opozycji przyłączyło się bardzo wielu katolików, chłopów, rzemieślników czy mieszczan, którzy popierali stan trzeci . Na zachodzie Francji , podczas gdy regiony takie jak Bretania czy Vendée wspierały początki rewolucji, stały się siedliskiem niepokojów i wojen związanych z kontrrewolucją.
Debaty głęboko poruszyły francuskie społeczeństwo w ciągu pierwszych sześciu miesięcy 1791 r. i zaczęły przecinać kraj na pół . Dzielą rodziny, zrywają stare przyjaźnie. Charrier de La Roche, obrońca Rewolucji, zauważył w październiku 1791 r.: „Akredytujemy podpalające uprzedzenia, z których najlepsze intencje nie mają żadnej gwarancji dla siebie, siejemy, utrzymujemy gorycz i wrogość wobec sekciarzy. nie przyjęliśmy. "
29 listopada 1791 r. dekretem dano lokalnym administratorom możliwość deportacji księży z ich domów w przypadku zamieszek.
Dechrystianizacji środki kontynuował we Francji w 1793 i 1794 roku , wraz z rozwojem kult rozumu i Istoty Najwyższej i zamknięcia kościołów dla czczenia od 31 maja 1793 do około listopada 1794 r .
Ustawy z 1790 r. – poza konstytucją cywilną duchowieństwa, zarezerwowaną dla kultu katolickiego – dopuszczają środki tolerancji w stosunku do protestantów i Żydów , nadając tym ostatnim obywatelstwo .
Kapłani oporni są przedmiotem surowych represji, zwłaszcza w okresie Terroru , i są myleni w tym okresie z innymi kapłanami konstytucyjnymi (lub zaprzysiężonymi lub przysięgłymi).
W okupowanej przez wojska francuskie Nadrenii (1793) ruch sekularyzacyjny wypędził arcybiskupa Moguncji z jego ziemi. Bezczeszczenie symboli i budowli religijnych i arystokratycznych sprzyja pojawieniu się władzy burżuazyjnej w Świętym Cesarstwie .
„Oddzielenie Kościoła od państwa zostało faktycznie ustanowione dekretem z II roku sanskulotydzkiego (18 września 1794): z powodów ekonomicznych Cambon kazał tego dnia znieść budżet Kościoła. w ten sposób przywrócono cywilną konstytucję duchowieństwa i całkowicie zsekularyzowano państwo. "
Pięć miesięcy później Konwencja termidoriańska potwierdza ten rozdział, głosując w dniu 21 lutego 1795 r. (3 ventôse rok III) dekret o wolności wyznania :
Sztuka. I - Zgodnie z artykułem VII Deklaracji Praw Człowieka i artykułem 122 Konstytucji, praktykowanie jakiejkolwiek religii nie może być zakłócane.Ostatecznie pokój religijny został całkowicie odnaleziony z Bonapartem , ówczesnym Pierwszym Konsulem, który w 1801 r. podpisał konkordat z papieżem. Pius VII zatwierdził oddanie pod nadzór Kościoła francuskiego.
: źródło użyte do napisania artykułu