Droga Domicjana

Domicjan Way ( Via Domitia ) jest Roman droga zbudowana z 118 pne. AD połączy Włochy z Półwyspem Iberyjskim , przecinając Galię Narbonne .

Określenie

Nazwę via Domitia poświadcza się w starożytności tylko na odcinku od Rodanu do Pirenejów, nawet jeśli jest prawdopodobne, że odcinek między Rodanem a granicą Narbonnaise , w kierunku Chorges , był również nazywany via Domicja . Część z Gap ( Vapincum ) do Susa (Segusium) przez Alpy Kotyjskie nazwano zwłaszcza poprzez Cottia za Alpem .

Ta trasa między Włochami a Hiszpanią miała ważny wariant w pobliżu wybrzeża; ale przejście przez Alpy było jednocześnie bezpieczniejsze, szybsze i bardziej uczęszczane.

Historyczny

Według niektórych legend, W Domicjan sposób wykonuje ponownie trasę utworzoną przez Heraklesa (Herkulesa), z Heraclean drogę .

Powstał w celu stworzenia spójnej sieci istniejących dróg, od 118 av. AD za namową prokonsula Cneus Domitiusa Ahenobarbusa, którego imię nosi.

Droga ta miała zapewnić komunikację z Rzymem oraz umożliwić instalację i ruch garnizonów chroniących miasta, które stały się rzymskimi. Rzymska kolonia z Narbo Martius ( Narbonne ) powstała na jego trasie, i stał się najważniejszym miastem w południowej Galii.

Trasa Anonimowego z Bordeaux przebiega przez region i sugeruje przejście przez to miejsce.

Pierwsza droga zbudowana przez Rzymian w Galii , przecina Alpy przy Col de Montgenèvre (1850  m ), biegnie doliną Durance , biegnie wzdłuż Luberon na północ, przecina Rodan w Beaucaire , przechodzi przez Nîmes ( Nemausus ) i dalej wybrzeże Zatoki Lwiej do Hiszpanii , łączące po drodze główne miasta rzymskie (Ugernum / Beaucaire, Nemausus / Nîmes, Baeterrae / Béziers, Narbo / Narbonne, Ruscino), odpowiadające antycznemu miastu galijskiemu lub założone w pobliżu. W związku z tym omija terytorium Massalii , niezależnego greckiego miasta do -48 r. (które stało się po łacinie Massilia ).

Choć przeznaczony do obiegu legionów rzymskich, jest szybko pożyczany przez kupców. Później posługiwali się nim urzędnicy państwowi Rzeczypospolitej, a potem Cesarstwa (poczta cesarska lub program nauczania ). Budowa tej drogi była korzystna dla lokalnej gospodarki dzięki ułatwianej przez nią wymianie między miastami.

Trasa Via Domitia jest znana dość dokładnie dzięki kilku źródłom: kielichom Vicarello , Tablicy Peutingera i Traktowi Antonine (źródło mniej wiarygodne). Jest zbudowany prawie prosto na twardym gruncie. Obserwacja map topograficznych bardzo często wskazuje na trasę, którą jechał. Nowoczesne drogi nadal często podążają trasą Via Domitia (N85 - N100 - A9…).

W miastach, przez które przejeżdża, jest wybrukowana lub wybrukowana, ale najczęściej jest to droga gruntowa na warstwowych warstwach żwiru i bruku.

Na torze pojawiły się kamienie milowe , które mniej więcej odpowiadają naszym obecnym drogowskazom, wskazującym odległości między terminalem a sąsiednimi miejscowościami. Na trasie Via Domitia zidentyfikowano ponad 90 znaków tego typu.

Kiedy droga wkracza do miasta, zwykle przekracza ogrodzenie przechodząc pod bramą lub łukiem triumfalnym, jak w Nemausus z Bramą Augusta lub w Glanum z Łukiem Triumfalnym.

W XI XX  wieku aż do końca średniowiecza , odcinki są nadal używane i forma, szczególnie między Narbonne i Roussillon , część ówczesnej Strata Francesa lub Caminum gallicum francuski Way.

Trasa

Całkowita długość: 780 kilometrów. Pochodząca z Włoch, a dokładniej z Segusio /Susa, Via Domitia przecinała Alpy na wysokości ponad 1800 metrów w Col de Montgenèvre . Było to wtedy najłatwiejsze przejście przez góry. Założono tam małe miasteczko: Druantium lub Summæ Alpes , z m.in. sanktuarium poświęconym źródłom Durance .

• Brigantio / Briançon , geograficzne skrzyżowanie w sercu trzech dolin. Jeden znaleziony w tym mieście pozostałości po łaźniach termalnych , amfiteatr .

Trasa następnie prawdopodobnie szła prawym brzegiem Durance i kończyła się na stacji Rama / La Chapelle de Rame. Miejsce to było zajmowane do średniowiecza .

• Eburodunum / Embrun . Istnieje kilka śladów tego kapitału miasto stało się stolicą prowincji Alpes-Maritimes w III th  century.
• Caturigomagus / Chorges , na pograniczu Alp Kotyjskich i Narbonnaise. Aż do Gap droga jest dobrze widoczna na mapach, ponieważ odpowiada granicom obecnych gmin.

• Vapincum / Gap był skromny miasto, które stało się ważne w podejmowaniu miasto jako IV -go  wieku. Był otoczony wałem.

• Alabons / Monêtier-Allemont, który był wówczas transferem . Ta część trasy została nazwana „starą drogą do Prowansji”.

• Segustero / Sisteron . Miasto było węzłem drogowym. Były utwory pochodzące z Forum Julii / Fréjus i Cemenelum / Cimiez i Nicei . To skrzyżowanie było spowodowane możliwym przekroczeniem trudnej do pokonania nigdzie indziej Durance, w wąskim punkcie jej biegu ( tylko 30  m ). To był jedyny most na Durance ciężko aż XIX th  wieku . Miasto zajmowało obecne stare miasto. Via Domitia przekroczył go w środku, na obecnym rue Droite i rue de la Saunerie. Następnie pozostaje na prawym brzegu Durance.

Następnie wygrała Val-Saint-Donat i Ganagobie . U podnóża płaskowyżu Ganagobie droga przecinała Buès na 10-metrowym moście łukowym . Most ten , kilkakrotnie odnawiany, prowadzi dziś drogę prowadzącą do Lurs.

• Alauniu / Notre-Dame-des-Anges. Była to najważniejsza stacja na tym odcinku drogi, pośrodku równiny Lurs . Następnie przeszedł przez środek równiny Mane . W miejscu zwanym Tavernoure była najprawdopodobniej sztafeta ( taberna ). Na południe od Saint-Michel-l'Observatoire przecina Reculon ukośnie dzięki widocznemu do dziś brodom. Szeroka na sześć metrów, wspierana jest przez średni mur zwieńczony 34 dużymi blokami i mierzący 25 metrów długości. Następnie przecina Col des Granons , opisaną przez geografa Strabona , która stanowiłaby granicę między miastem Apta Julia ( Apt ) a terytorium ludu galijskiego z Voconces .

• Catuiacia / Céreste, gdzie znaleźliśmy ślady starożytnego mutatio . Przez strumień Aiguebelle przecinał most, wspaniała konstrukcja o wymiarach 36  m × 6,54  m z dwoma półkolistymi łukami o szerokości 6  m . Dwa przyczółki i centralne molo, zachowane w korycie potoku, spoczywają na ogromnej kamiennej podeszwie, złożonej z dużych bloków, które są w stanie wytrzymać gwałtowne powodzie Aiguebelle. Most zwany „Roman” na Encrême faktycznie pochodzi z XVIII -tego  wieku .

• Apta Julia / Apt . Pozostałości miasta leżą pod nowoczesnym miastem. W ten sposób zauważyliśmy teatr pod muzeum, forum i wiele domów. Większość ulic Apt podąża dokładną trasą Voie.

Droga przecinała Calavon dzięki mostowi Julien . Jest to najpiękniejsza budowla wciąż widoczna z Via Domitia i najlepiej zachowany most we Francji z tego okresu. Ma 80 metrów długości, 6 metrów szerokości i 11 metrów wysokości. Składa się z trzech łuków, z których środkowy jest większy i wyższy.

• Ad Fines / Notre-Dame de Lumières , wówczas limit administracyjny. W pobliżu był przekaźnik.

• Cabellio / Cavaillon . Było to skrzyżowanie starożytnych dróg, u podnóża oppidum . W Cavaillon jest wiele śladów: w szczególności łuk triumfalny i akwedukt . Trasa przecinała Durance na południowy wschód od Cabellio .

Następnie dołączył do miejsca Pierre Plantée (kamienia milowego) w Plan-d'Orgon, a następnie skierował się w kierunku Saint-Rémy-de-Provence , wzdłuż nadal używanej osi.

• Glanum / Saint-Rémy-de-Provence to duży obiekt Gallo-Roman. Miasto zostało założone przez Greków. Widoczne dziś szczątki podkreślają różne okresy jego okupacji. Tam czczono Apolla . Ujawniono pozostałości wielu domów, fontann, świątyń, bazylik, łaźni termalnych rozmieszczonych wzdłużbrukowanej Via Domitia . Opuściła miasto przechodząc pod łukiem triumfalnym Antyków, obok mauzoleum Jules.

• Ernaginum / Saint-Gabriel. Jest to najważniejszy węzeł drogowy w Galii Rzymskiej. To tutaj spotkała Via Agrippa (Arles-Lyon) i Via Aurelia (droga Aureliańska, idąca z Rzymu przez wybrzeże). Było to ważne miasto, którego gospodarka zależała głównie od tych trzech wielkich dróg.

Następnie trasa biegła wzdłuż Alpilles i przecinała Rodan, prawdopodobnie promem, w Tarusco / Tarascon do Ugernum / Beaucaire .

• Ugernum / Beaucaire jest zbudowany wokół potężnego castrum w II th  wieku. Wiele szczątków zostało odkrytych, zwłaszcza w Mas des Tourelles, ogromnej willi specjalizującej się w uprawie winorośli (w budynkach były specjalne piece do produkcji amfor).

Przy wyjeździe z Beaucaire, Via Domitia nadal istnieje w swojej pierwotnej formie wzmocnionej drogi gruntowej. Jest to odcinek, który ma najwięcej kamieni milowych , czasami dwa lub trzy w tym samym miejscu (jak naprawa torów, każdy chcący zaznaczyć swój przejazd), tak jak w przypadku „ Kolumn Cezara ” Clos d'Argence, odpowiadających XIII th mile. Na granicy Redessan i Jonquières znajduje się Mile IX, znana jako „ Peire di Novi ” (kamień panny młodej), która nosi imię cesarza Tyberiusza . Manduel posiada również Mile Terminal Manduel Mile, który został przeniesiony ze swojej pierwotnej lokalizacji i znajduje się teraz przed ratuszem.

• Następnym krokiem było Nemausus / Nîmes . Miasto było jedną z największych aglomeracji Narbonnaise o powierzchni ponad 200 hektarów. Via Domitia wkroczyli do miasta przez Porte d'Auguste , nadal widoczne do dnia dzisiejszego, a następnie kontynuowane przez obecnego Rue Nationale.

Zauważ, że w Nîmes pozostałości tego okresu są liczne: Maison Carrée , Amfiteatr (areny), Tour Magne , Porte de France , Sanktuarium Fontanny, a także castellum divisorium (wieża ciśnień) rozprowadzająca wodę w dzielnice, punkt końcowy akweduktu pochodzącego z Uzès , z którego najbardziej znanym punktem jest Pont du Gard .

Trasa biegnie na południowy zachód, aby dotrzeć do kurortu Ad Octavum / Uchaud, a następnie Codognan , Vergèze i Gallargues-le-Montueux . W tej sekcji widocznych jest wiele kamieni milowych.

Następnie przekroczył Vidourle przez most Ambroix , z którego pozostał łuk, przed wejściem do Ambrussum .

• Most Ambroix.

• Ambrussum: droga utwardzona oznaczona przejazdem wagonów.

Poza Ambrussum droga nadal wyznacza granicę między gminami Vérargues i Lunel-Viel, a także między gminami Saint-Geniès-des-Mourgues i Saint-Brès .

• Castries z castrum po drodze

• Le Crès nadal ma dwa kamienie milowe in situ .

• Sextantio / Castelnau-le-Lez, gdzie istniało stare oppidum.

Po przekroczeniu małej nadmorskiej rzeki „Lez”, Voie Domitia przeszła przez miasto dzisiejszego Montpellier (miasto rozwinęło się później, znacznie po okresie gallo-rzymskim, na wzgórzu 2 km na południe od la Via Domitia) na trasie obecnej „alei Voie Domitienne”, aby dotrzeć do zajazdu założonego przez Domicjusza Forum Domitii / Montbazin .

• Meze (przekaźnik), Pinet . Na obrzeżach Cessero / Saint- Thibéry droga skręcała , aby uniknąć przepływu bazaltu i przecinała Hérault na moście „rzymskim” (niektóre części obecnego mostu pochodzą ze średniowiecza).

• Droga Domicjana w Pinet .

• Rzymski most Saint-Thibéry.

• Bæterræ / Béziers ważne centrum handlowe założone przez Octave. Była stolicą miasta. Kamień milowy został znaleziony tam na skrzyżowaniu alei Camille Saint-Saëns i Boulevard de la Liberté. Stary Most, który umożliwia przejście drogi przez Kulę u podnóża miasta, ma dziewięć łuków. W średniowieczu przebudowano fartuch i attyk.

• Trasa przechodzi następnie u podnóża oppidum Ensérune , miasta, które rozwinęło się w okresie hellenistycznym. Arcydzieło urbanistyki, jego działalność kwitła już przed wzrostem obecności Rzymian wraz z obecnością Via .

• Narbo Martius / Narbonne to druga rzymska kolonia w Galii (-118 pne ) po Aquae Sextiae / Aix-en-Provence (-122 pne ). Od panowania Augusta stało się wielkim miastem.

Szlak pochodził z rue de Lattre, przecinał rzymskie forum (miejsce Bistan), by opuścić miasto przez Pont des Marchands , na Aude . Bogactwo Narbo Martiusa pochodziło z działalności gospodarczej związanej z handlem morskim (eksport zbóż, win, olejów, ceramiki, amfor itp.).

• Droga Domicjana przechodzi również przez wioskę La Palme
• Ad Viscensimum / Fitou . Stacja

• Salsulae reklamowe / Salsy . Ważna stacja i castrum , w pobliżu słynnego Fort de Salses . Wykopaliska umożliwiły również zidentyfikowanie starożytnego portu.

Od Salses Antonine trasa zawiera dwie różne stawki. Ponieważ całkowita odległość z Narbonne do Summum Pyrenæum nie różni się zbytnio między tymi dwiema trasami, niektórzy autorzy uważają, że są to dwie różne wersje wytyczania tej samej trasy lub zastępowania z czasem jednej trasy drugą. Bardziej prawdopodobne wydaje się jednak, że istniały jednocześnie dwie różne trasy o dużym natężeniu ruchu. Umożliwia to postawienie hipotezy o dwóch odgałęzieniach, które potocznie dziś nazywa się „szlakiem lądowym” i „szlakiem nadmorskim”.

Ale tutaj znowu badacze stawiają różne hipotezy dla tych dwóch dróg. Dziś dość trudno jest rozplątać tę plątaninę, bo ślady obecności rzymskich dróg są niezwykle wątłe i generalnie nie pozwalają nam powiedzieć, czy mamy do czynienia z drogą główną czy drugorzędną. Ponadto wśród tych tras niektóre mogą pochodzić z czasów Gnejusza Domitiusa Ahenobarbusa (ok. -117).

Ogólnie rzecz biorąc, autorzy pokonują obie trasy (przybrzeżną i śródlądową) przez Ruscino . Nic jednak nie wskazuje na to, że trasa wewnętrzna z pewnością przechodziła przez Ruscino Zwłaszcza, że ​​wymagał objazdu w przypadku transportu dalekobieżnego.

Dlatego zawsze istnieli badacze, którzy podtrzymywali hipotezę wewnętrznego szlaku, romantyzując starszą drogę (celtycką i/lub iberyjską). Ta trasa mogłaby być nie tylko krótsza, ale przede wszystkim uważana za obowiązkową w czasie wezbrań, a nawet później, gdy nowe trasy i muły zniszczyły trasy przez delty. Rzeczywiście, geografowie i geolodzy wskazują, że 3000 lat temu delty rzek Agly , Têt , Réart i Tech były nieregularne. To zachęca do poszukiwania starożytnej trasy w górę rzeki atestowanych delt.

Ta wewnętrzna trasa odnawiająca przedrzymski szlak pozostaje do dokładnego zidentyfikowania. Można sobie jednak wyobrazić jego przejście przez stare brody na poziomie kościoła Saint-Martin-de-Tura , starożytna wioska zniknęła w pobliżu Rivesaltes sur l' Agly , w Baho sur la Têt , w Nidolères sur le Tech . Fakt, że ta trasa pozostaje do znalezienia między Salses i Nidolères (patrz poniżej), nie pozwala na jej wykluczenie.

• Ruscino był ważnym większe miasto 6  km na południowy wschód od obecnego centrum Perpignan , opracowany z I st  wieku ze starszej oppidum.

Autorzy, którzy przechodzą przez dwie trasy przez Ruscino, zazwyczaj rozróżniają je w następujący sposób:

• • Opuszczając Ruscino od południowego wschodu, nadmorska trasa przebiegała przez Illiberis / Elne w Palol d'Avall. Ta lokalizacja jest powszechnie uważana za możliwą lokalizację stacji Ad Stabulum  ; ta jest wymieniona sama, to znaczy bez Ruscina i Illiberisa , przy jednym z dwóch szlaków Antonina  ; to miejsce znajduje się 1,5  km na wschód od Elne w pobliżu Latour-Bas-Elne . Następnie tą drogą przeszliśmy przez bród w pobliżu kościoła Sainte-Eugénie of Tresmals i udaliśmy się do Collioure i Portus Veneris / Port-Vendres . Przed Collioure możliwe jest, że trasa przecinająca Pireneje prowadziła w górę doliny na zachód od wzgórza wieży Madeloc (dolina Ravaner), by następnie przejść do obecnego Col de Banyuls . Ale trasa drogi herkulesowej, którą wskazuje Strabon, „podążając brzegiem ” kończyła się przy „ sanktuarium Wenus ”, które wyznaczało granicę między już zdobytą Galią Narbonne a Iberią do zdobycia. Tym sanktuarium Wenus, wyznaczającym granicę przybrzeżną , był Portus Veneris. Nad portem, na którym znajdowała się wyspa, na której zbudowano sanktuarium Afrodyty-Wenus, granicę tworzyła naturalna bariera zwana dziś Col de Les Portes. (w JC Bisconte de Saint-Julien „Pyréné. Miasto i wyspa odkryte na nowo ”. Wyd. Cap Béar 2019). Ta przybrzeżna droga Herkulesa, prowadząca początkowo do sanktuarium Wenus, została, po podboju Iberii, przedłużona przez Cosprons do przełęczy Banyuls (gdzie Rzymianie zbudowali strażnicę, 'The Espillas', błędnie przetłumaczoną jako 'pszczoły'). zstąpił na równinie do Empuriès. Klasztor Sant Quirze de Colera został zbudowany właśnie na tej starożytnej Drodze Herkulesa w IX wieku. Strabon (- 63 do 25) pisze w swojej „Geografii” IV, 1, 3: „ Więc stamtąd brzeg rozciąga się do sanktuarium Afrodyty Pyrénaia. I to stanowi granicę tej prowincji i prowincji Ibériké, chociaż niektóre tworzą miejsce, w którym znajdują się trofea Pompejusza, granicę między Ibériké i Kertiké ”. Z tego miejsca do Narbô jest 100 km, stamtąd do Némausos (Nlmes), 88, potem z Némausos przez Ougernon (Beaucaire) i Tarouskôn do gorących źródeł o nazwie Sextia (Aix-en-Provence), które są blisko Massilia, 53 lata, stamtąd do Antipolis (Antibes) i nad rzekę Ouaros 73; tak, że suma wynosi 277 mil ” (w Patricku Thollardzie „Gaul według Strabona, od tekstu do archeologii”. 2009). Odległości podane przez Strabona okazują się rygorystycznie dokładne (Port-Vendres leży na 93 km (63 km). mil rzymskich) od Narbonne), pozycja Sanktuarium Wenus przeciętego przez Pliniusza Starszego (23 do 79 lat) lokalizująca Sanktuarium ''Pyreny Wenus'' 40 mil (59 km) od San Marti d'Empuriès.Granica między Galią i Iberia została oznaczona podwójnie: na Via Domicia, z trofeum Pompejusza zbudowanym na przełęczy Panissar, a na starożytnej Drodze Herkulesa, która biegła wzdłuż brzegu , granica przybrzeżna znajdowała się „ w sanktuarium Pyréné-Vénus”, w Aphrodision-Pyréné, czyli Pirene, gdzie znajdowało się sanktuarium Afrodyty, zwane w czasach rzymskich PortusVeneris.Mapa Peutingera, przedstawiająca wskazania map rzymskich (w szczególności Agryppy z 2 r. p.n.e., namalowanych na ścianie portyku w Rzymie), lokalizuje tę wyspę i jej pozostałości kłóciły się między dwoma istotnymi w tym czasie oznaczeniami: Elne (Illiberis) i przylądkiem Cape Béar.
  • „Bezpośrednia” trasa wewnętrzna, wychodząca z Ruscino na południowy zachód, mogła przebiegać przez Cabestany , Bages , Saint-Jean-Lasseille , Banyuls des Aspres . Dla przejścia Tech proponuje się dwie podhipotezy : jedna w Boulou , druga w Nidolères. W drugim przypadku, po drugiej stronie brodu, znajdują się dotychczasowe miejsca zwane Trompettes .
  • Trasa, która opuszcza Ruscino na południe, może być tak daleko, jak Cabestany, wspólna dla innej wewnętrznej trasy, która za Réart przechodziłaby przez Théza, następnie na zachód od Elne, a następnie podążała lewym brzegiem Tech do Boulou lub Nidolères.
  • Inna hipoteza, obecnie uważana za solidną, prowadzi do przejścia przez bród Sainte-Eugénie de Tresmals, którego lokalizacja może odpowiadać stacji „Ad Stabulum”, aby następnie podążać prawym brzegiem Tech do Boulou.

• Saint-Martin-de-Fenollar . Wykazano, że jest to lokalizacja stacji Ad Centuriones (lub Ad Centenarium ). Wszystkie hipotezy szlaków śródlądowych widzianych powyżej przechodzą przez to miejsce, które znajduje się na dopływie, zwanym Rom, prawego brzegu Tech, kilka kilometrów w górę rzeki od miejscowości Trąb , gdzie zbiega się większość hipotez.

• Les Cluses (dawny Castrum Clausuræ cytowany w IV th  wieku). Wąskim gardłem Cluses jest miejscem stacji poboru opłat ( portorium ), gdzie podatek znany jako „ czterdziestą Galów ” byłby nakładany , co odpowiada 1 / 40 wartości towarów przechodzących przez niego. Aby go chronić, Rzymianie zainstalowali tam dwie struktury obronne po obu stronach rzeki Rom, Castell dels Moros ( zamek Maurów w języku katalońskim ) na zachodzie i Fort de la Cluse Haute na wschodzie.

• Summum Pyrenæum  : to miejsce, które wyznaczało granicę między Narbonnaise (Francja) a Tarraconaise (Hiszpania), wspomniane w różnych Trasach, znajdowało się dawniej w Col du Perthus . Wykopaliska prowadzone w 1984 roku przez Georges'a Castellvi w Col de Panissars pozwoliły odkryć wyryte w skale koleiny Drogi Domicjańskiej oraz fundamenty ogromnego trofeum wzniesionego tam w 71 roku p.n.e. AD, Trofeum Pompejusza , aby uczcić zwycięstwa Pompejusza nad ludami hiszpańskimi . Odkrycie to umożliwiło zidentyfikowanie Summum Pyrenæum na przełęczy Panissar.

Droga w literaturze łacińskiej

Droga domicjańska bardzo wcześnie wkroczyła do literatury łacińskiej dzięki apelowi Cycerona , Pro Fonteio . Marcus Fonteius był propretor w przekraczającego Galii od 76 do 74 roku pne. Jej galijscy zarządcy wysłali delegację do Rzymu, zarzucając mu defraudację dużych sum przeznaczonych na utrzymanie dróg, w szczególności domicjańskich, ale także o przyjmowanie łapówek wykonawców odpowiedzialnych za złe wykonanie robót drogowych. W obronie Fonteiusa Cyceron przedstawił go jako „  doskonałego sędziego  ” i zapewnił sędziów, że „  przeszkodzony przez ważniejsze sprawy p. Fonteius, wiedząc, że naprawa drogi Domicjana leży w interesie publicznym, obarczony tą troską. dwóch ludzi pierwszej zasługi, jego legaci C. Annius Bellienus i C. Fonteius.  ”.

Zabezpieczenia

Niektóre pozostałości szlaku objęte są ochroną jako francuskie zabytki historyczne :

• Pont Ambroix na Vidourle klasyfikowany jest na liście zabytków 1840 ,
• oppidum Ambrussum, zawierające utwardzony odcinek drogi, zostało sklasyfikowane od 26 lutego 1974 r.;
• Roman most Lurs ( Alpes-de-Haute-Provence ) zajęła 1 st październik 1963;
• różne sekcje w gminach Beaucaire , Redessan , Jonquières-Saint-Vincent i Castelnau-le-Lez zostały zarejestrowane od 21 grudnia 1984 r. i 5 lutego 1987 r.;
• różne sekcje w gminach Castelnau-de-Guers , Mèze , Montagnac , Pinet i Pomerols są zarejestrowane od 20 października 1995 r.

Dalsza informacja

• Jest prawdopodobne, że różne hipotezy dotyczące szlaków śródlądowych wspomniane dla części w Pirenejach Wschodnich były jednodniowymi drogami rzymskimi. Pozostaje przede wszystkim znaleźć to, co mogło być wykonane za Domicjusza, aby zasłużyć na jego imię. Nie znaleziono żadnego kamienia milowego Domicjana, który przypisałby tę cechę jednemu z nich. Ponadto nie jest wykluczone, że Antonine trasy i inne dokumenty dotyczą tylne trasy (do III th  wieku) niż na drodze wykonanej pod Domicjusza . W ciągu pięciu wieków obszar dzisiejszego Roussillon był, bardziej niż jakiekolwiek inne na szlaku Via Domitia, przedmiotem zagospodarowania terenu w celu kontrolowania skutków powodzi.

• Droga przechodząca przez Bages umożliwiła połączenie ważnego miasta Illiberis (Elne) z Via Confluentana, która biegnie w górę doliny Têt .

• Inna ważna trasa prowadząca przez Ortaffa , Brouilla (w katalońskim Brullá ), Nidolères umożliwiła dołączenie do Via Valespiriana biegnącej doliną Tech . Aż do Nidolères łączy się z jedną z wyżej wymienionych hipotez wewnętrznych dróg.

• Południowa strona Pirenejów, Via Domitia ustąpiła miejsca Via Augusta, która przechodziła przez stację Deciana / La Jonquera .

• Kolegia Poussan , Crès (Hérault) i Manduel (Gard) nazywane są „Via Domitia College”.

• University of Perpignan nazywany jest "University of Perpignan Via Domitia".

• Klinika Lunel , otwarta w 2007 roku, nosi nazwę Klinika Via Domitia.

Bibliografia

Książki

• Georges Castellvi ( reż. ), Jean-Pierre Comps ( reż. ), Jérôme Kotarba ( reż. ) And Annie Pezin ( reż. ), Voies romaines du Rhône à l'Ebre: via Domitia i via Augusta , Paryż, Éditions de la Dom Nauk Humanistycznych,1997, 302  s. ( ISBN  2-7351-0633-0 )
• Raymond Chevalier , Drogi rzymskie , Paryż, Picard,1997, 343  s. ( ISBN  2-7084-0526-8 )
• Pierre A. Clément , La Via domitia. Od Pirenejów po Alpy , Rennes, Editions Ouest-France,2005, 125  pkt. ( ISBN  2-7373-3508-6 )
• Pierre A. Clément , Droga Domicjana. Z via Domitia na drogi roku 2000 , Presses du Languedoc / Max Chaleil Éditeur,1992, 2 II  wyd.
• Gérard Coulon , Drogi rzymskie w Galii , Editions Errance ,2007
• Jérôme Kotarba ( reż. ), Georges Castellvi i Florent Mazière , Mapa archeologiczna Galii (66), Pireneje Wschodnie , Akademia Inskrypcji i Literatury pięknej,2007
• JC Bisconte de Saint-Julien. "Pyréné" Miasto i wyspa znalezione. Piren. Portus Veneris. Port-Vendres . Wyd. Czapka Miś 2019.

Czasopisma

• Guy Barruol i Jean-Luc Fiches „  La Via Domitia  ” Dossier d'Archéologie , n o  343,styczeń-luty 2011, s.  18-25

Uwagi i referencje

1. Guy Barruol, „Kraina Forcalquier w czasach rzymskich”, w Alpes de lumière, Musée de Salagon, Archeologia w krainie Forcalquier: radioskopia ziemi wiejskiej , Mane (Salagon, 04300): Alpy Światła, 1990, katalog wystawy, Mane, lato 1990; Zbiór "Alp światło" ( ISSN  0182-4643 ) N O  103 ( ISBN  2-906162-159 ) , str.  43.
2. Heraklesa w Galii na stronie internetowej Narodowego Centrum Dokumentacji Pedagogicznej
3. Klemens 1992 , s.  46
4. Barruol i Fiches 2011 , s.  20
5. AA Sabarthès , Słownik topograficzny departamentu Aude z nazwami miejsc starożytnych i nowożytnych , s. .  88 , CTHS , Paryż , 1912.
6. Coulon 2007 , s.  130
7. Barruol i Fiches 2011 , s.  23
8. Guy Barruol "Céreste", w Philippe Autran Guy Barruol i Jacqueline Ursch, z jednego banku do drugiego: mosty Haute-Provence od starożytności do współczesności , Alpy światła n O  153, Forcalquier, 2006. ( ISBN  2-906162-81-7 ) , s.  65-66
9. Kotarba, Castellvi i Mazière 2007 , s.  116-118
10. Klemens 1992 , s.  81
11. Castellvi i in. 1997 , s.  26
12. w Trasie Antonina
13. w tabeli Peutingera
14. Wskazówka n o  PA00103057 , baza Mérimée , francuski Ministerstwo Kultury
15. "  Oppidum d'Ambrussum à Villetelle - PA00103760 - Monumentum  " , na monumentum.fr (dostęp 21 listopada 2019 r. )
16. Wskazówka n o  PA00080403 , baza Mérimée , francuskiego Ministerstwa Kultury , konsultowany w dniu 21 lutego 2010
17. Wskazówka n o  PA00103023 , baza Mérimée , francuski Ministerstwo Kultury
18. Wskazówka n o  PA00103175 , baza Mérimée , francuski Ministerstwo Kultury
19. Wskazówka n o  PA00103064 , baza Mérimée , francuski Ministerstwo Kultury
20. Wskazówka n o  PA00103408 , baza Mérimée , francuski Ministerstwo Kultury
21. Wskazówka n o  PA00135390 , baza Mérimée , francuski Ministerstwo Kultury
22. Wskazówka n o  PA00135391 , baza Mérimée , francuski Ministerstwo Kultury
23. Wskazówka n o  PA00135392 , baza Mérimée , francuski Ministerstwo Kultury
24. Wskazówka n o  PA00135393 , baza Mérimée , francuski Ministerstwo Kultury
25. Wskazówka n o  PA00135394 , baza Mérimée , francuski Ministerstwo Kultury

Zobacz również

Powiązane artykuły

• Rzymska droga
• Lista dróg rzymskich • Drogi rzymskie w Galii
• Stół Peutingera • Trasa Antonina • Kielichy Vicarello
• Trofeum Pompejusza

Linki zewnętrzne

• Via Domitia , rzymska droga w Górnej Prowansji
• DVD 60 min „Podążaj Via Domitia”
• Plik Kmz: mniej lub bardziej przybliżona trasa Via Domitia wyświetlana w Google Earth.
• Blog „Wzdłuż Via Domitia”
• Blog „Wzdłuż Via Domitia” – trasa Google.Earth: z Pirenejów po Alpy
• "  Lista ogłoszeń dotyczących Drogi Domicjana  " , baza danych Mérimée , francuskie Ministerstwo Kultury
• Zasoby architektoniczne  :
  • Merimee
  • Struktury