GNU / Linux Linux | |
Ubuntu , dystrybucja GNU/Linux . | |
Rodzina | UNIX |
---|---|
Języki | Angielski dla jądra, wielojęzyczny dla większości dystrybucji Linuksa |
Typ rdzenia | Linux |
Stan projektu | W ciągłym rozwoju |
Platformy | Obsługiwane przez jądro Linux: x86 , x86-64 , Itanium , DEC Alpha , ARM , AVR32 , Blackfin , ETRAX CRIS , FR-V , H8 , M32R , m68k , Microblaze , MIPS , MN103 , PA-RISC , PowerPC , RISC- V , S390 , S + rdzeń , SuperH , SPARC , TILE64 , Unicore32 , Xtensa (i) |
Firma / Założyciel |
Linus Torvalds |
Firma / Deweloper |
Richard Stallman u początków projektu GNU , Linus Torvalds u początków jądra Linuksa Społeczność tysięcy programistów i firm |
Licencja | GNU GPL dla jądra, wolne licencje dla reszty |
Napisane w | C i asembler |
Pierwsza wersja | 17 września 1991 |
Najnowsza stabilna wersja | 5.11.16 (18.04.2021) |
Środowisko biurowe | Konsola dla jądra, X11 ( GNOME , Unity , KDE , Xfce , E16 / E17 , LXDE , Openbox , Awesome , itp.) lub Wayland + interfejs wiersza poleceń |
Menedżer pakietów | Zależne od dystrybucji: dpkg , APT , Aptitude , Synaptic , apt-rpm , RPM , DNF , portage , Emerge , Pacman , itp. |
Stronie internetowej |
Projekt jądra GNU Linux |
Linux lub GNU / Linux to rodzina systemów operacyjnych open source dla Unix- oparciu jądra , utworzony w 1991 roku przez Linusa Torvaldsa . Od tego czasu pojawiło się wiele dystrybucji Linuksa, które są ważnym wektorem popularyzacji ruchu wolnego oprogramowania .
Chociaż Linux został pierwotnie opracowany dla komputerów kompatybilnych z komputerami PC , wyposażył tylko niewielką część komputerów osobistych . Ale jądro Linuksa, niezależnie od tego, czy towarzyszy mu oprogramowanie GNU , jest używane również przez inne rodzaje systemów komputerowych, w szczególności serwery , telefony komórkowe , systemy wbudowane, a nawet superkomputery . System operacyjny Android telefonów komórkowych , który wykorzystuje jądro Linux, ale nie GNU dzisiaj zaopatruje 85 % z nakładkami dotykowymi i smartfonach .
Podczas gdy użycie pojedynczej nazwy Linux po raz pierwszy rozprzestrzeniło się do opisania zarówno jądra Linuksa, jak i całego systemu operacyjnego, nazwa GNU/Linux została zapoczątkowana przez projekt Debian i jest broniona w szczególności przez Richarda Stallmana , założyciela projektu GNU . Według jego zwolenników, konieczne jest uznanie zarówno twórców GNU, jak i Linuksa. Linux pozostaje najbardziej rozpowszechniony i jest szczególnie broniony przez Linusa Torvaldsa . Głównym argumentem propagatorów tej nazwy jest argument prostoty: „Linux” jest krótszy do napisania i wymówienia niż „GNU/Linux”.
System Unix został stworzony przez AT&T na początku lat siedemdziesiątych i rozprzestrzenił się szczególnie w środowisku akademickim. Do końca 1977 roku naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego dokonali licznych ulepszeń systemu uniksowego i rozpowszechnili go pod nazwą Berkeley Software Distribution (BSD). Wreszcie, dystrybucje BSD zostały usunięte z kodu AT & T i swobodnie dostępne w 1991 roku. Dystrybucja BSD była jednak przedmiotem postępowania sądowego AT & T (in) na początku lat 90 - tych .
W 1983 roku Richard Stallman ogłosił swój plan stworzenia kompatybilnego z UNIX-em wolnego systemu operacyjnego o nazwie GNU, zapraszając społeczność hakerów do przyłączenia się do niego i uczestniczenia w jego rozwoju. Od 1985 roku działały pewne kluczowe elementy, w tym kompilator GCC . Projekt GNU rozpoczął się około 1990 roku, aby pracować nad jądrem systemu operacyjnego Hurd , ale jego rozwój zajmie ponad 10 lat.
Minix to uniksopodobny system operacyjny oparty na mikrojądrze . Został stworzony w 1987 roku przez profesora Andrew Stuarta Tanenbauma do celów edukacyjnych. Licencja Minixa była tania, aby była dostępna dla studentów, ale Minix nie był swobodnie rozpowszechniany.
W 1991 roku fiński student Linus Torvalds , niedysponowany niską dostępnością serwera komputerowego UNIX na Uniwersytecie w Helsinkach , podjął się opracowania jądra systemu operacyjnego , które miałoby przybrać nazwę " jądro Linuksa " .
Linus Torvalds używał i lubił Minixa. 25 sierpnia 1991, ogłasza na forum dyskusyjnym Usenet : comp.os.minix rozwój jądra Linux.
Linus Torvalds szybko zdecydował się wydać jądro na licencji GNU GPL . Ta decyzja sprawia, że systemy GNU i Linux są zgodne z prawem . Dlatego, aby wypełnić pustkę spowodowaną niedokończonym rozwojem Hurda, GNU i jądro Linuksa połączono w nowy system operacyjny (czasem uważany za wariant GNU ): GNU/Linux lub Linux .
Pierwotnie zainstalowanie systemu operacyjnego GNU/Linux wymagało solidnych umiejętności obsługi komputera oraz znajdowania i instalowania oprogramowania jeden po drugim.
Szybko stały się dostępne pakiety oprogramowania tworzące kompletny, gotowy do użycia system: były to pierwsze dystrybucje Linuksa . Możemy cytować w porządku chronologicznym:
W postępującym uwzględnianiu komercyjnego zainteresowania Linuksem i wolnym oprogramowaniem można przytoczyć kilka demonstracji:
GNU/Linux wywarł największy wpływ na świat serwerów komputerowych , zwłaszcza dzięki bardzo popularnemu LAMPowi . Na serwerach GNU/Linux był często używany do zastępowania innych systemów uniksopodobnych lub w celu uniknięcia zakupu licencji Windows NT i okazuje się, że jest głównym graczem. Już w 2003 roku sam Microsoft wydawał się używać samego GNU/Linuksa.
W swojej pracy pt demon, GNU, a Penguin Peter Salus wyjaśnia, że system ten urodził się ze spotkania z „ hakerów ” trybu pracy z zasadami wolnego oprogramowania ruchu , haker i wolne oprogramowanie filozofie są tam opisane , jak dwie fasety tego samego przedmiotu.
Zasadnicza różnica między dystrybucjami Linuksa certyfikowanymi przez Free Software Foundation w porównaniu z innymi konkurencyjnymi systemami operacyjnymi – takimi jak Mac OS , Microsoft Windows i Solaris – polega na tym, że są one wolnymi systemami operacyjnymi , dającymi użytkownikom cztery swobody , określone w Powszechnej Licencji Publicznej GNU (GPL). ), czyniąc je niezależnymi od jakiegokolwiek wydawcy i zachęcając do wzajemnej pomocy i dzielenia się.
Wolne oprogramowanie niekoniecznie jest wolne i odwrotnie, wolne oprogramowanie niekoniecznie jest wolne. Nie jest to również wolne oprogramowanie: to na mocy swoich praw autorskich twórcy wolnego oprogramowania przyznają cztery wolności, które polegają na „korzystaniu z oprogramowania bez ograniczeń”, „badaniu oprogramowania”, „modyfikowaniu go w celu dostosowania do własnych potrzeb” i „redystrybuować je w określonych, ściśle określonych warunkach”, ich niezaspokojenie może prowadzić do skazań.
Niektóre licencje opierają się na zasadzie copyleft , czyli na zasadzie wzajemności: dzieło pochodzące z oprogramowania objętego copyleft musi być z kolei wolne. Tak jest w przypadku najpowszechniej używanej wolnej licencji, w szczególności przez samo jądro Linuksa , z wyjątkiem pewnych zastrzeżonych mikroplam: licencji GNU GPL napisanej przez Richarda Stallmana .
Otwartość kodu źródłowego , jedno z czterech kryteriów odpowiadających pojęciu wolnego oprogramowania , ma zalety, które teoretyzował między innymi Eric Raymond , takie jak szybkie korygowanie błędów , aw szczególności usuwanie luk w zabezpieczeniach . Jest to odrzucenie zasady bezpieczeństwa przez ukrywanie .
Linux nie mógłby powstać bez obecności standardowych protokołów używanych w Internecie . Spora liczba wolnego oprogramowania to również implementacje referencyjne, takie jak Apache .
Zwolennicy wolnego oprogramowania są zatem stałymi zwolennikami interoperacyjności . Podkreślają otwarte formaty , formaty danych, których specyfikacje techniczne są publiczne i nieograniczony dostęp lub implementacja, aby nie zależeć od pojedynczego oprogramowania.
W tej perspektywie zacytujmy Mozillę Firefox , która stara się skrupulatnie respektować zalecenia wydane przez World Wide Web Consortium , Jabber , które dało początek standardowi XMPP uznanemu przez Internet Engineering Task Force w zakresie komunikatorów czy nawet pakiety LibreOffice i Calligra , które uruchomiły standard OpenDocument w zakresie automatyzacji biura.
W innych obszarach nie ma uznanego organu normalizacyjnego ani porozumienia. Rynek jest następnie podzielony między różnych sprzedawców, z których każdy ma własną technologię lub jest pod dominacją dominującego podmiotu gospodarczego, który zamyka jej formaty lub protokoły.
Pierwszy scenariusz zwycięża w wojnie z komunikatorami i jest częściowo rozwiązany przez oprogramowanie wieloprotokołowe, takie jak Pidgin lub Kopete . Formaty kolejnych pakietów Microsoft Office i protokół Server Message Block , który umożliwia współdzielenie plików i drukarek między różnymi komputerami w sieci Microsoft Windows , należą do drugiej kategorii (nie jest to już prawdą, ponieważ pakiet Office używa plików XML ). Te formaty i protokoły często nie są lub są słabo udokumentowane. Interoperacyjność musi więc obejmować inżynierię wsteczną .
Może to wymagać znacznej pracy, pracy, która jest nielegalna w Stanach Zjednoczonych, ale legalna w Europie (o ile pozostaje się w ramach interoperacyjności); dzisiaj OpenOffice.org ( LibreOffice odwrzesień 2010) pozwala na odczytanie zdecydowanej większości plików w różnych formatach DOC, a oprogramowanie Samba pozwala na korzystanie z udziałów sieciowych Windows protokołu SMB .
Bardziej problematyczne z punktu widzenia wolnego oprogramowania są formaty i protokoły niezbędne do interoperacyjności, ale zablokowane technicznie lub prawnie: zarządzanie prawami cyfrowymi , patenty na oprogramowanie , dyrektywa EUCD , ustawa Digital Millennium Copyright Act , itp.
Na stronie Debiana wyjaśniono, że „Standardy POSIX nie są wolne, a certyfikacja POSIX.1 (oraz FIPS 151-2) jest bardzo droga”.
Wiele stowarzyszeń, znanych jako Linux User Group ( Grupa Użytkowników Linuksa w języku angielskim ), stara się promować GNU/Linuksa, a co za tym idzie wolne oprogramowanie, poprzez spotkania, podczas których odbywały się demonstracje GNU/Linuksa, szkolenia i dla tych, którzy chcą instalacji na swoim komputerze.
W Internecie istnieje wiele społeczności, które pomagają zarówno początkującym, jak i profesjonalistom. Zacytujmy ten Lea-Linux strony, Collaborative strona informacyjna Linuxfr.org , który pomaga użytkownikom w ich nauce podstaw GNU / Linux dzięki bardzo aktywnej IRC sieci , lub stronę Le Journal du hakera. A proselux, sponsorzy Grupy Linuksa, a nawet projekty Ojca Chrzestnego dla Linuksa pozwalają ludziom „Linuksa” spotykać się, aby sobie pomagać. Podobnie istnieje wiele witryn z samouczkami oraz howto .
Wolne oprogramowanie jest opracowywane wspólnie, często niezależnie od siebie i może być swobodnie rozpowszechniane. Następuje osobliwość świata GNU/Linuksa: częsty podział na tych, którzy tworzą oprogramowanie i tych, którzy je rozpowszechniają.
Dystrybucję GNU/Linux (lub dystrybucję Linuksa) nazywamy rozwiązaniem gotowym do zainstalowania przez użytkownika końcowego zawierającym system operacyjny GNU , jądro Linux , programy instalacyjne i administracyjne komputera, mechanizm ułatwiający instalację i aktualizację oprogramowania typu RPM lub APT, a także wybór oprogramowania wyprodukowanego przez innych programistów.
Na przykład dystrybucja może wybrać specjalizację w środowisku graficznym GNOME lub KDE . Odpowiada również za domyślną konfigurację systemu (grafika, prostota itp.), za monitorowanie bezpieczeństwa (instalacje aktualizacji) i ogólniej za integrację całości.
Różnorodność dystrybucji umożliwia zaspokojenie różnych potrzeb, zarówno w celach komercyjnych, jak i nie; zorientowane na serwer, automatyzacja biurowa lub wbudowane; skierowane do ogółu społeczeństwa lub poinformowanego społeczeństwa; ogólny lub wyspecjalizowany do konkretnego zastosowania (firewall, router sieciowy, klaster obliczeniowy itp.); certyfikowany na dany materiał; lub po prostu całkowicie darmowy, to znaczy pozbawiony jakiegokolwiek zastrzeżonego kodu.
Większość dystrybucji pochodzi z innej dystrybucji. Tak więc, jak pokazano na osi czasu dystrybucji Linuksa , źródłem większości pozostałych są trzy dystrybucje:
Istnieje wiele innych, mniej lub bardziej wyspecjalizowanych dystrybucji, wywodzących się w większości z wyżej wymienionych projektów. Na przykład, oto kilka wyspecjalizowanych dystrybucji „środowiska pulpitu” : Ubuntu , opublikowane przez Canonical Ltd. który wywodzi się z Debiana ; MEPIS , również oparty na Debianie ; Zenwalk wywodzący się ze Slackware ; OpenMandriva Lx i Mageia opublikowane przez stowarzyszenia non-profit , wywodzące się z późnego Mandriva Linux , wywodzącego się z Red Hata . Istnieją również tak zwane edycje Live CD dla wielu dystrybucji , jedną z najbardziej znanych jest Knoppix , oferują one możliwość uruchomienia pełnego systemu operacyjnego GNU/Linux i dostęp do dużej ilości oprogramowania z nośnika (CD, DVD lub klucz USB ) bez uprzedniej instalacji na dysku twardym i bez zmiany jego zawartości. Ta elastyczność użycia sprawia, że są one bardzo popularne w demonstracjach GNU/Linuksa, a nawet są używane jako narzędzia do konserwacji systemu. Niektóre w pełni darmowe dystrybucje Linuksa zalecane przez Free Software Foundation obejmują Trisquel i gNewSense .
Wreszcie, Linux From Scratch to książka, która na podstawie kodu źródłowego oprogramowania oferuje czytelnikowi zbudowanie własnej dystrybucji GNU/Linux .
Biorąc nadrzędne rozkłady wielu innych rozkładów na ilustracji osi czasu:
Ranking Alexa
Kwiecień 2020 |
Podobny ranking w sieci
czerwiec 2020 |
|||
---|---|---|---|---|
Dystrybucja | Zaszeregowanie | Dystrybucja | Łączna liczba wizyt | |
1 | Ubuntu | 2,551 e | Ubuntu | 7,54 miliona |
2 | Czerwony kapelusz | 4273 tys | Czerwony kapelusz | 5,50 miliona |
3 | Debiana | 8711 e | Mennica Linuksa | 3,61 miliona |
4 | CentOS | 9 366 tys | ArchLinux | 3,18 miliona |
5 | KALI Linux | 9725 tys | Debiana | 2,68 miliona |
6 | Mennica Linuksa | 10 692 e | Kali Linux | 2,26 miliona |
7 | Archlinux | 11 515 tys | Manjaro | 1,87 miliona |
8 | Manjaro Linux | 21 195 tys | CentOS | 1,69 miliona |
9 | Ubuntu Kylin | 24 147 tys | Głęboko w | 1,44 miliona |
10 | Neon KDE | 28472 e | OtwórzUse | 775 060 |
11 | Głęboko w | 28 600 tys | Fedora | 751 190 |
12 | Opensuse | 34 647 tys | Gentoo | 579,690 |
13 | Gentoo Linux | 45 140 tys | RancherOs | 541 690 |
14 | Rancher OScher | 56 794 tys | FreeBSD | 525 580 |
15 | Ogony | 63 978 tys | PopOS! | 482 570 |
Jednym z wyzwań stojących przed dystrybucjami GNU/Linux jest współpraca z producentami komputerów, aby łatwiej było znaleźć komputer sprzedawany z preinstalowanym systemem opartym na GNU/Linux. Ponieważ chociaż niektóre dystrybucje twierdzą, że uczyniły instalację systemu opartego na GNU/Linux tak łatwą, jak konkurencyjnych systemów operacyjnych, sam fakt konieczności bycia świadomym istnienia innych systemów, chęci zaakceptowania zmian w ich nawykach i posiadania zainstalować system sam jest definitywna wadą w porównaniu do uprzywilejowanej pozycji korzystają dystrybutorów Microsoft Windows i Mac OS X . System Microsoftu jest rzeczywiście wszechobecny, a Apple jest jednocześnie producentem Macintosha .
W przeciwnym razie użytkownicy GNU/Linuksa mogą ubiegać się o zwrot odpowiedniej części ceny systemu operacyjnego i oprogramowania, którego nie zamierzają używać, przy zakupie nowego komputera, na co pozwala prawo niektórych krajów. Jeśli firma Apple kilkakrotnie współpracowała w obliczu takich wniosków, refundacja Microsoft Windows jest generalnie długa i trudna, choć obecnie szereg orzeczeń sądowych pozwolił niektórym konsumentom na refundację przez producentów. W obliczu trudności z uzyskaniem tego zwrotu na podstawie umowy EULA , w 1998 r. stowarzyszenia Linuxfrench i AFUL oraz Roberto Di Cosmo rozpoczęli akcję o zwrot podatku z systemu Windows .
Taka sytuacja występuje w Europie i Ameryce Północnej , ale nie w niektórych krajach Ameryki Południowej , gdzie dystrybucje GNU/Linuksa mają większy udział w rynku niż Windows.
Ta quasi-monopolowa sytuacja częściowo wyjaśnia niską dystrybucję GNU/Linuksa wśród jednostek w Europie i Ameryce Północnej. Kolejną przeszkodą w przyjęciu GNU/Linux jest niekompatybilność z programami binarnymi Windows (rozwój Wine częściowo zaradza tej niekompatybilności). Słabe podobieństwo między GNU/Linuksem a Windowsem również powoduje konieczność pewnej adaptacji. Ubuntu (2004) i Mandrakelinux (1998) dystrybucje, teraz Mandriva Linux, są jednymi z pierwszych, które mają być ukierunkowane biurowe przeznaczone dla ogółu społeczeństwa.
Od lipiec 2009, Microsoft przyczynia się do jądra Linux . Rzeczywiście, Microsoft opublikował kilka sterowników dla Linuksa, na licencji GPLv2, mających na celu poprawę obsługi jej zastrzeżonego systemu wirtualizacji Hyper-V .
Pojęcie udziału w rynku jest nieco szczególne w przypadku jądra Linuksa . Rzeczywiście, ponieważ systemy operacyjne, które go używają, rzadko są „sprzedawane”, pomiar finansowy nie ma sensu.
Można policzyć tylko liczbę maszyn, które regularnie z niego korzystają. O ile jest to łatwe dla superkomputerów (nielicznych), o tyle trudniejsze dla klienckich stacji roboczych (statystyki oparte na kliencie użytkownika HTTP), a jeszcze bardziej niepewne dla systemów pokładowych, z wyjątkiem osobistych odtwarzaczy muzycznych, telefonów, i nie tylko tablice numeryczne.
Udział w rynku systemów wbudowanychSystem operacyjny używający jądra Linux wyposaża wiele systemów wbudowanych .
Udział w rynku telefonów komórkowych i tabletówAndroid operacyjny mobilny system opracowany przez firmę Google z jądrem Linux, wyposaża większość smartfonów i tabletów . W 2020 roku 85% tych urządzeń korzystało z Androida.
Udział w rynku superkomputerówLinux jest w większości.
W 2010 r. GNU/Linux osiągnął 16,8% udziału w rynku serwerów, wszystkich zastosowań łącznie, zgodnie z badaniem International Data Corporation (IDC), opartym na wygenerowanych dochodach.
Udział w rynku serwerów internetowychSystemy operacyjne typu Unix (w tym * BSD ) są w większości w większości, na 63,7%27 kwietnia 2012 :
Rzeczywiście, serwery typu UNIX (aw tym przypadku GNU/Linux) są bardzo łatwe do zabezpieczenia i darmowe, jeśli chodzi o te wolne, jak GNU/Linux. Jednak jeśli chodzi o udział w rynku, trudno policzyć wykorzystanie wolnego oprogramowania.
Udział w rynku serwerów sieciowych Udział w rynku na stacjach roboczych klientówW maj 2014, Badanie przez Xiti przeprowadzane regularnie w systemach wykorzystywanych przez użytkowników do 17.000 europejskich stronach profesjonalnych daje 91,9% udziału w rynku do systemu Windows (39,2% w systemie Windows XP , 21,0% w systemie Windows Vista , 18, 3% w Windows 7 , 16,3 % w Windows 8 i 4,2% w Windows 10 ), 5,3% w Mac OS X i 0,9% w GNU/Linux.
Statystyki opublikowane przez serwis StatCounter i netmarketshare dotyczące udziału GNU/Linuksa na świecie:
Rok | StatCounter | udział w rynku netto |
---|---|---|
2007 | - | 0,67% |
2008 | 0,69% | 0,83% |
2009 | 0,69% | 1,01% |
2010 | 0,78% | 1,00% |
2011 | 0,79% | 1,06% |
2012 | 0,84% | 1,16% |
2013 | 1,16% | 1,38% |
2014 | 1,43% | 1,55% |
2015 | 1,67% | 1,57% |
2016 | / | 2,31% |
2017 | / | 2,24% |
2018 | / | 2,02% |
2019 | / | 1,92% |
2020 | / | 3,17% |
Wiązanej sprzedaży dla ogółu społeczeństwa wielu komputerów z preinstalowanym systemem Windows częściowo tłumaczy niski udział w rynku GNU / Linux na stacjach roboczych klientów, choć ma tendencję wzrostową.
Pochodząc od UNIXa , wiersz poleceń (lub powłoka uniksowa ) jest zawsze dostępny w GNU/Linux, niezależnie od dystrybucji.
Od dawna jest to niezbędne, ale nie jest to już prawdą w przypadku najnowszych i łatwych w użyciu dystrybucji przeznaczonych do użytku osobistego, takich jak Ubuntu czy Kubuntu . Jednak pomoc online często wspomina o procedurze wiersza poleceń, nawet gdy możliwa jest konfiguracja graficzna: ta metoda jest bardziej uniwersalna w świecie GNU/Linuksa i często łatwiejsza do wyjaśnienia pomocnikowi, a jego rozmówca musi tylko skopiować i wkleić wskazanie .
Dobrze zaprojektowany interfejs graficzny w dzisiejszych czasach sprawia, że zdecydowana większość zadań jest znacznie przyjemniejsza, ale nie zawsze tak jest, zwłaszcza gdy zadanie wygląda na powtarzalne lub niezamierzone. Linia poleceń, która czerpie swoją moc z możliwości nieskończonego łączenia automatycznych podzadań i która niemal naturalnie umożliwia zautomatyzowanie tak wykonanego zadania, może wówczas okazać się bardziej wydajna niż interfejs graficzny. Do jego najczęstszych użytkowników należą naukowcy, inżynierowie i programiści.
Graficzny interfejs i wiersz poleceń mogą się uzupełniać: KDE i GNOME są dostarczane z terminalem do sterowania, a tym samym automatyzują wszystkie aplikacje graficzne z wiersza poleceń.
Firma Apple , znana ze swoich interfejsów graficznych — MacOS jest pierwszym systemem sprzedawanym z funkcją zarządzania oknami i myszą — zintegrowała również terminal wiersza poleceń zgodny z systemem UNIX w systemie Mac OS X.
Niektóre dystrybucji, zwłaszcza specjalizujące się w serwerze lub niektóre czynności administracyjnych, należy tylko linii polecenia, w szczególności niskie zużycie środków ze względu na brak interfejsu graficznego , a zwłaszcza do jego mocy działania, związana z współdziałania z komendy oraz możliwość generowania skryptów .
AplikacjeŁatwe w użyciu dystrybucje przeznaczone dla ogółu społeczeństwa, takie jak Ubuntu i jego pochodne korzystające z pakietów deb , Mageia korzystające z pakietów rpm itp. korzystać z wielu darmowych, otwartych, ergonomicznych i graficznych programów. Pozwalają na wykonywanie większości codziennych zadań: automatyzacja biura, przeglądanie zdjęć, przetwarzanie obrazów, odtwarzanie muzyki, przeglądanie i edycja wideo, przeglądarki internetowe, przesyłanie wiadomości i głosu przez IP (skype, XMPP itp.). Niektóre programy umożliwiają również zastosowanie profesjonalne: programowanie, księgowość, rysowanie 3D, CAD, FTP itp.
Z jednego terminala można korzystać z wielu programów. Należą do nich edytory Vim , Emacs i sed lub menedżery pakietów apt i rpm . Niektóre z tych programów mogą być również używane za pośrednictwem interfejsu graficznego.
Istnieje wiele powodów mnogości programów działających w trybie konsoli:
Korzystanie z tych programów może być trudne dla kogoś nowego do pracy w trybie tekstowym. Jednak są one bardzo popularne wśród administratorów i doświadczonych programistów i stają się niezbędne, gdy wymagania w tych obszarach są wysokie.
Menedżery okien XUżycie ogólnego terminu GNU/Linux jest mylące, jeśli chodzi o korzystanie z komputera osobistego. Rzeczywiście, istnieje kilka interfejsów (lub menedżerów okien ) o różnych cechach, takich jak KDE , GNOME czy Xfce .
Ponieważ jednak wszystkie te interfejsy są oparte na X Window , ich aplikacje mogą współistnieć i oferują pewne cechy wspólne, w tym zdalne przeglądanie okien (w tym za pomocą skompresowanych i zaszyfrowanych protokołów, takich jak ssh i nox) oraz uproszczone kopiowanie i wklejanie .: tekst wybrany przez mysz jest automatycznie kopiowana, wystarczy kliknąć środkowym przyciskiem (lub kółkiem, albo na obu przyciskach jednocześnie), aby wkleić tekst w żądanym miejscu. Więc nigdy nie ma potrzeby, aby klawiatura kopiowała i wklejała w X.
Tradycyjnie interfejs systemu operacyjnego opartego na jądrze Linuksa był trzeźwym, jeśli nie spartańskim interfejsem, skupionym wokół menedżera okien (jest ich wiele, takich jak Window Maker lub IceWM ) i dość wielu aplikacji.
Wadą tego tradycyjnego systemu jest czas potrzebny na dostosowanie takiego środowiska, a przede wszystkim brak standaryzacji wykorzystywanych w ten sposób aplikacji. Aplikacje widoczne na zrzucie ekranu po prawej stronie ( XMMS , RealPlayer , Mozilla Firefox , xterm , Gaim , Konqueror ) mają swoją własną konwencję: inny wygląd, zachowanie, skróty klawiszowe; kopiuj-wklej i przeciągnij i upuść są różne ...
Podczas gdy poszczególne aplikacje, takie jak Vim czy Emacs, mogą rzeczywiście wyglądać genialnie, odmienny zestaw wszystkich tych aplikacji sprawia, że początkującym użytkownikom system jest trudny do zrozumienia. Czas spędzony na nauce aplikacji i nabyte w ten sposób refleksy nie mogą być zastosowane w innych aplikacjach, co jest zaletą ze standaryzacji zachowania interfejsu, jak pokazano na Macintoshu , na przykład ze skrótem klawiaturowym używanym do zamykania aplikacji.: Ctrl + Qlub Ctrl + X - Ctrl + Club Ctrl + Club po prostu qalbo Escczy znowu : QA! , pa , wyjdź lub wyjdź , itp.
Korzystanie z tego typu środowiska może wydawać się mylące dla użytkowników przyzwyczajonych do innych rozwiązań (takich jak KDE czy Gnome). Z drugiej strony zaletą jest prostota i elastyczność konfiguracji oraz dostosowywania do indywidualnych potrzeb.
Środowiska komputeroweStan zaawansowania poprzedniego rozdziału jest opisany w manifeście z 1996 roku, który skłonił Matthiasa Ettricha do założenia projektu KDE , a następnie Miguela de Icaza do założenia projektu GNOME w następnym roku, który był inspirowany przez Mac OS i Windows w zakresie użyteczności i standaryzacji oprogramowania zachowań.
Te dwa projekty stały się federatorami GNU/Linuksa na stacji roboczej.
Każda oferta w rzeczywistości:
Te dwa środowiska graficzne osiągnęły ostatnio pewną dojrzałość, zacytujmy rok 2003 dla KDE, nieco później dla GNOME. Bardzo aktywne, te dwa projekty zamierzają jednak znacznie ulepszyć swoje kolejne główne wersje; wysiłki w tym kierunku koncentrują się w Appeal dla KDE i ToPaZ dla projektów GNOME.
Technicznie obaj opierają się na wielu powszechnych technologiach, z których pierwszą jest system okienkowy X11 . Aby uniknąć powielania pewnych wysiłków, utworzono nieformalną strefę współpracy między tymi projektami o nazwie Freedesktop.org .
Różnią się między sobą podejściem do ergonomii (to związane z typem użytkownika) i koncepcją roli środowiska graficznego: środowisko KDE promuje wolę integracji między aplikacjami, ma wiele zaawansowanych funkcji i gra kartę konfiguracyjną, upewniając się, że masz dobre domyślne wybory; GNOME chce być bardziej wyrafinowany i jest oddany do podstawowych zadań (podejmując się robienia rzeczy po prostu filozofią pracy ). Każdy zatem przemawia do innej publiczności.
Możemy również zauważyć wzrost mocy trzeciego środowiska graficznego o nazwie Xfce , którego celem jest zapewnienie kompletnego środowiska opartego na GTK+, takiego jak GNOME, przy jednoczesnym zachowaniu lżejszego charakteru niż GNOME czy KDE.
Społeczność wolnego oprogramowania wyprodukowała dużą liczbę programów, które można wykorzystać w wielu dziedzinach.
Oto kilka przykładów oprogramowania podanego jako wskazówka:
Większość dystrybucji GNU/Linuksa oferuje program (np. Synaptic ), który umożliwia przeglądanie listy przetestowanego i wstępnie skonfigurowanego oprogramowania specjalnie dla danej dystrybucji. Programy te są następnie pobierane i instalowane za pomocą kilku kliknięć, a system podpisu elektronicznego umożliwia weryfikację autentyczności i integralności oferowanego oprogramowania. Programy te są następnie aktualizowane automatycznie.
Niektóre ważne oprogramowanie własnościowe ma również wersję GNU/Linux. Tak jest na przykład w przypadku Opery , Adobe Flash Player , Adobe Acrobat Reader , NeroLinux lub Skype .
Pojęcie przenośności oznacza możliwość używania programu w różnych systemach operacyjnych lub architekturach.
Wreszcie, możliwe jest używanie oprogramowania stworzonego dla Microsoft Windows na stacji roboczej GNU/Linux dzięki implementacji Windows API pod GNU/Linux, takiej jak Wine . Komercyjne oferty oparte na winie, takie jak CrossOver , umożliwiają prawie bezproblemowe korzystanie z oprogramowania takiego jak Microsoft Office i Photoshop ze świata Windows.
Gry wideoIstnieje wiele gier dostępnych pod GNU/Linuksem, darmowych lub płatnych, darmowych lub własnościowych. W ofercie znajdują się zarówno drobne gry biurowe (karty, saper, szachy, golf) jak i najnowsze gry komercyjne ( Enemy Territory: Quake Wars ).
Niektóre gry są zaprojektowane tak, aby działały natywnie pod GNU/Linux ( na przykład Quake III Arena lub 0 AD ), a inne można uruchomić za pomocą programów implementujących Windows API pod GNU/Linux. Istnieje kilka implementacji , niektóre specjalnie dla gier, dzięki czemu możliwe jest uruchamianie wielu gier przeznaczonych dla systemu Windows w środowiskach takich jak Cedega i Wine (np. World of Warcraft), ale duzi wydawcy gier wideo nie rozpowszechniają żadnej z nich. gry w 100% zgodnej wersji i obsługujące GNU/Linux. Ostatnią deską ratunku dla graczy korzystających z GNU/Linux jest po prostu uruchamianie Windowsa na tym samym komputerze w tym samym czasie dzięki multiboot lub wirtualizacji .
Producent kart graficznych ATI od jakiegoś czasu opracował własne sterowniki dla GNU/Linuksa. Po przejęciu przez AMD , ATI otworzyło specyfikacje swoich kart na początku 2008 roku, aby twórcy Mesa 3D mogli lepiej zintegrować zarządzanie swoimi kartami.
W 2013 roku platforma Steam firmy Valve jest dostępna na GNU/Linux, co pozwala na rozszerzenie biblioteki gier o wiele tytułów, w tym Team Fortress 2 , Half-Life itp. albo całą bibliotekę Valve , a także Amnesia: The Dark Descent czy FTL: Faster Than Light . Równolegle Gabe Newell zapowiada Steam Machine , domową konsolę, która będzie oferowana jako podstawa ze SteamOS , systemem operacyjnym opartym na dystrybucji GNU/Linux Debian .
Darmowe bibliotekiOprogramowanie korzystające z darmowej biblioteki może działać na GNU/Linux i na wszystkich platformach, na których znajduje się biblioteka. Biblioteki te mogą dodawać nakładkę graficzną do już istniejących aplikacji tekstowych, tak jak ma to miejsce w przypadku Vima , ale służą głównie do tworzenia oprogramowania dostępnego dla nowicjuszy i posiadającego funkcje autoryzowane przez interfejsy graficzne, takie jak przeciąganie i upuszczanie, manipulacje myszą, itp.
Inne aplikacje, takie jak Blender czy Google Earth, są szczególnym przypadkiem, ponieważ wykorzystują bibliotekę OpenGL przeznaczoną jako podstawę do implementacji, a także do zarządzania programami wykorzystującymi 3D jak 2D.
WspółzawodnictwoIstnieje kilka programów do emulacji , które symulują działanie konkurencyjnych systemów operacyjnych lub środowisk gier.
Emulacja komputeraProgramy Steem i ARAnyM emulują znaczną część aplikacji napisanych dla maszyn Atari , w szczególności Atari ST i Atari TT . UAE (Unix Amiga Emulator) pozwala na emulację Commodore Amiga , Basilika starego Maca 68000 firmy Apple. Wszystkie te emulatory emulują mikroprocesory z rodziny Motorola 68000 , w które wyposażone są te komputery, a także wyspecjalizowane koprocesory Amiga.
MESS (często kojarzony z MAME) umożliwia emulację dużej liczby 8-bitowych komputerów osobistych w ten sam sposób . Istnieją również wyspecjalizowane emulatory dla każdego z tych komputerów: Euphoric dla Oric , FMSX dla MSX , ale także emulatory dla ZX Spectrum , Commodore 64 , itp.
Korzystanie z aplikacji dla systemu Microsoft WindowsOpracowane dla Windows aplikacje mogą działać w systemie GNU/Linux za pośrednictwem aplikacji Wine (lub jej pochodnych handlowych CrossOver i Cedega ), która reimplementuje działanie kluczowego API systemu Microsoft Windows . Mikroprocesor nie jest emulowany, jedynie funkcje APS są przemapowywane w locie w API używanych natywnie w GNU/Linux. Na przykład: DirectX używa OpenGL, zarządzanie drukowaniem jest przekazywane do CUPS lub LPR, urządzeń USB libusb (in) , tabletów graficznych XInput itp. Pozwala to w wielu przypadkach osiągnąć wydajność zbliżoną do natywnego środowiska wykonawczego, unikając jednocześnie problemów związanych z niektórymi sterownikami urządzeń systemu Windows. W niektórych szczególnych przypadkach wydajność niektórych aplikacji może ulec pogorszeniu. Wiele narzędzi, aplikacji i gier działa dobrze, ale nie wszystkie. Witryna Wine zawiera listę działających aplikacji i tych problematycznych.
WirtualizacjaPonadto GNU/Linux otwiera również możliwość uzyskania idealnego oddzielenia kilku środowisk wirtualnych działających na jednym fizycznym komputerze, biorąc pod uwagę moduły wirtualizacji obecne w najnowszych procesorach jak AMD-V na AMD i Intel-VT (lub IVT) w firmie Intel. Te środowiska wirtualizacji umożliwiają uruchamianie różnych środowisk lub kilku podobnych środowisk na tej samej maszynie, przy jednoczesnym zapewnieniu pewnego bezpieczeństwa w separacji dostępów. System ten jest od dawna używany przez komputery mainframe IBM. IBM przeniósł również na nie GNU/Linux, aby umożliwić swoim klientom dalsze korzystanie z nich w bardziej nowoczesnym systemie.
KVM jest, od wersji 2.6.20 jądra Linuksa, oficjalnym systemem wirtualizacji hiperwizora tego ostatniego. W połączeniu z narzędziami QEMU umożliwia tworzenie maszyn wirtualnych działających bezpośrednio na niezmodyfikowanym jądrze Linux i jest w stanie obsłużyć dużą liczbę systemów operacyjnych, takich jak Windows , Solaris , BSD itp. KVM jest sercem strategii wirtualizacji firmy Red Hat .
Dzięki swojej otwartości jądro Linux pozwala również, przy mniej lub bardziej znaczących modyfikacjach, na korzystanie z innych produktów wirtualizacyjnych, takich jak:
Dystrybucje konsumenckie obsługują zdecydowaną większość sprzętu wbudowanego w komputery osobiste i akcesoria przeznaczone dla osób fizycznych (dyski twarde, kamery internetowe, myszy, drukarki, projektory wideo, odtwarzacze DVD, karty graficzne i dźwiękowe, bluetooth itp.).
Jedną z głównych krytyki GNU/Linuksa jest obsługa sprzętu. Rzeczywiście, niektóre urządzenia specjalne nie są bezpośrednio obsługiwane przez GNU/Linux i nie zawsze istnieje sterownik opracowany przez producenta i kompatybilny z GNU/Linux. Niektórzy producenci systematycznie dostarczają sterowniki dla Microsoft Windows i Mac OS X , podczas gdy dla GNU/Linuksa to często społeczność sama opracowuje je poprzez inżynierię wsteczną . Czasami społeczność woli rozwijać stabilne darmowe sterowniki, chociaż istnieją własne sterowniki opracowane przez producentów (tak jest w przypadku kart graficznych ATI lub Nvidia ). Mając to na uwadze, sterowniki potrzebne do pełnego działania komputera są wbudowane w większość dystrybucji GNU / Linux.
Niektóre urządzenia mogą nie mieć dostępnych sterowników. Jednak czasami użytkownicy systemów Windows lub Mac OS napotykają również problemy ze sterownikami podczas instalacji nowej wersji systemu, a brak kodu źródłowego uniemożliwia ponowną kompilację zastrzeżonych sterowników. Wreszcie zdarza się, że istnieją sterowniki tylko dla GNU/Linux, a nie dla Windowsa czy Maca (superkomputery, serwery internetowe z najwyższej półki, konsole do gier PlayStation, stare peryferia, których wsparcie zostało wstrzymane przez producentów itd.). Stary sprzęt można generalnie poddać recyklingowi pod GNU/Linuksem, ponieważ trwałość wolnych sterowników jest również jedną z mocnych stron GNU/Linuksa.
Pierwszym powodem takiej sytuacji jest niski wpływ GNU/Linuksa na jednostki, co nie zachęca producentów do inwestowania w rozwój sterowników dla tego środowiska. Drugim powodem jest odmowa niektórych dystrybucji (na przykład Fedora lub Debian ) osadzania sterowników na licencjach własnościowych, nawet jeśli istnieją, co zobowiązuje użytkownika do ich znalezienia i użycia. Wreszcie brak stałego API w jądrze Linuksa zobowiązuje producentów do dostarczania plików binarnych sterowników dostosowanych do każdej wersji jądra .
Użytkownicy, którzy pracują na wielu platformach i potrzebują tych sterowników, mogą znaleźć wersje opracowane przez strony trzecie, ale takie sterowniki zwykle obsługują tylko podstawowy zestaw funkcji i pojawiają się dopiero po wydaniu sprzętu, z pewnym opóźnieniem. Istnieją jednak mechanizmy umożliwiające działanie niektórych sterowników opracowanych dla innych systemów operacyjnych (takich jak NdisWrapper ).
Na przykład kamery internetowe są szczególnie zaniepokojone brakiem sterowników, ale protokół urządzenia klasy wideo USB lub UVC może sprostać temu problemowi w przypadku wielu kamer internetowych obsługujących ten protokół.
Wraz z demokratyzacją GNU/Linuksa niektórzy główni producenci podejmują wysiłki w celu opracowania lub dostarczenia informacji niezbędnych do rozwoju darmowych sterowników dla GNU/Linux, takich jak Creative Labs do swoich kamer internetowych lub kart dźwiękowych, Intel (procesory, chipsety 3D, karty sieciowe itp.). Ale wiele innych komponentów wymaga sprawdzenia dostępności sterowników przed zakupem, jeśli są przeznaczone do użytku pod GNU/Linux. Z drugiej strony asemblery, takie jak Dell, Asus – forsowane przez Intela i jego projekt Moblin – Lineo (en) czy Everex , sprzedają komputery z preinstalowanym GNU/Linux.
Linux pozwala na ścisłą separację uprawnień . Jedną z konsekwencji jest to, że poza naruszeniem bezpieczeństwa umożliwiającym podniesienie uprawnień , robak lub wirus komputerowy może uzyskać dostęp tylko do części zasobów i funkcji systemu Linux, ale nie do ważnych danych systemowych ani do danych jakichkolwiek inni użytkownicy.
W świecie serwerów stopień bezpieczeństwa zależy dla porównania przede wszystkim od poziomu doświadczenia administratora systemu . Tam Linux zdobywa punkty dzięki swobodzie użytkowania, co pozwala bez ryzyka i bez dodatkowych kosztów testować różne scenariusze na innych komputerach, a tym samym zdobywać tam przydatne doświadczenie.
Jest to seria rozkładów specjalnie ukierunkowanych na bezpieczeństwo i inicjatyw, takich jak w Narodowej Agencji Bezpieczeństwa SELinux . Ale istnieje również szereg dystrybucji skoncentrowanych na zabezpieczeniach, takich jak Damn Vulnerable Linux , BackTrack lub ostatnio Kali Linux, aby uświadomić ekspertom problemy z bezpieczeństwem tego systemu operacyjnego.
Linux obsługuje szeroką gamę platform sprzętowych, a także rozwiązań programowych. Naruszenie bezpieczeństwa dotyczące najpopularniejszego klienta poczty e-mail dotknie tylko ułamka użytkowników wolnego oprogramowania; z drugiej strony luka w programie Outlook Express może nagle dotknąć ogromną część użytkowników systemu Windows. Teza ta została rozwinięta w raporcie napisanym przez takie autorytety w tej dziedzinie jak Bruce Schneier w imieniu CIA i ujęta przez firmę Gartner w dokumencie. Raport ten stwierdza, że ponieważ większość komputerów działa pod kontrolą systemu operacyjnego Microsoft , większość komputerów na świecie jest jednocześnie podatna na te same wirusy i robaki. Aby tego uniknąć proponuje unikanie monokultury oprogramowania w dziedzinie systemów operacyjnych.
Wreszcie fakt, że Linux i wiele programów działających pod Linuksem jest wolnym oprogramowaniem, pozwala na krytyczne przestudiowanie jego kodu źródłowego przez każdego, kto chce to zrobić, niezależnie od tego, czy dokonuje adaptacji w środowisku edukacyjnym, aby odpowiadać prywatnym interesom firmy lub instytucją lub zwykłym interesem osobistym (na przykład w celu wyszukania luk w zabezpieczeniach, które w większości przypadków są bardzo szybko ujawniane i korygowane). W związku z tym często słyszymy argument, że luki w zabezpieczeniach są naprawiane szybciej, co potwierdza i odrzuca różne badania, zwykle w zależności od źródła ich finansowania. Wreszcie, wolność oprogramowania sprawia, że niepotrzebne jest korzystanie z piractwa programowego, cracków lub innych stron warez, które są bardzo popularne wśród zwolenników innych systemów operacyjnych i które stanowią wektor infekcji komputerów.
Mimo to, że Linux nie jest całkowicie niewrażliwy na kwestie bezpieczeństwa, jak Slapper robak pokazał wwrzesień 2002, pierwszy tego typu, który dotknął znaczną liczbę komputerów z systemem Linux, przede wszystkim serwerów WWW z Apache (sześć tysięcy w szczytowym momencie robaka). Shellshock skaza na interpretera poleceń bash, domyślnie w wielu linuksowych dystrybucji to kolejna wada (wpływając na Mac OS przejście ), która właśnie została odkryta. Był już stary: miał mieć około dwudziestu lat. Nie zostałaby wcześniej odkryta.
Co więcej, Linux pozostaje podatnym systemem operacyjnym , dlatego w latach 2003-2008 zidentyfikowano prawie cztery tysiące dziewięćset luk, które są rozpowszechniane w różnych dostępnych dystrybucjach. Większość z nich została poprawiona dość szybko.
Z drugiej strony liczba luk wykrytych w określonym okresie nie jest wiarygodnym miernikiem do określenia bezpieczeństwa systemu operacyjnego, konieczne jest ustalenie:
Jednak artykuł opublikowany w szczególności na Generation NT na26 czerwca 2013 r.wskazał, że Android skoncentrował 92% wszystkich zagrożeń z powodu złośliwego oprogramowania na telefonach komórkowych, co w praktyce przeczy optymizmowi, który od dawna panuje w społeczności Linuksa . Tę ocenę moderuje fakt, że Linux, będąc tylko sercem Androida, nic nie gwarantuje bezpieczeństwa aplikacji Androida różnego pochodzenia.
DRM ( Digital Rights Management - DRM angielski - DRM jest często nazywany „cyfrowy zarządzania ograniczenia” angielski cyfrowe Ograniczenia zarządzania przez Free Software Foundation i wolnych działaczy oprogramowanie) dotyczy dziedziny multimediów, w tym muzyki i filmów, które można kupić bez Internet. Część utworów jest zabezpieczona zamkami cyfrowymi , mającymi na celu kontrolę korzystania z utworu, na przykład poprzez ograniczenie liczby możliwych odtworzeń lub kopii. Te DRM wymagają użycia określonej technologii, która jest wyłączną własnością producenta i sprzedawcy wspomnianych DRM , co wyjaśnia, dlaczego odtwarzanie chronionego utworu jest powiązane z użyciem określonego programu. Dwóch największych producentów systemów zarządzania prawami cyfrowymi, Microsoft i Apple , uzależnia wykorzystanie utworów chronionych prawem autorskim przez ich systemy od odpowiedniego wykorzystania odtwarzacza Windows Media i iTunes . Ponieważ firmy te sprzedają swój własny system operacyjny, nie chcą oferować wersji swoich programów dla GNU/Linuksa. W związku z tym użytkownicy GNU/Linuksa często nie mogą kupować muzyki online z płatnej witryny pobierania ani słuchać muzyki, która została już zakupiona i pobrana.
Istnieje również DRM na płytach audio CD, ale są one znacznie mniej znormalizowane i mniej powszechne. Większość z nich jest zaprojektowana do pracy z systemami operacyjnymi Microsoft i dlatego prawdopodobnie nie przyda się użytkownikowi GNU/Linuksa.
Nie są to ograniczenia techniczne, ponieważ istnieją bezpłatne systemy zarządzania. Zobacz także Linus Torvalds , który twierdzi, że GNU/Linux i zarządzanie prawami nie wykluczają się wzajemnie.
Ze względu na związek GNU/Linux z Uniksem , GNU/Linux bardzo szybko ugruntował swoją pozycję na rynku serwerów komputerowych. Kluczowym punktem była możliwość korzystania z systemu operacyjnego podobnego do Uniksa na sprzęcie kompatybilnym z komputerami PC , znacznie tańszym niż rozwiązania oparte na własnym Unixie i konkretnym sprzęcie. Wiele programów serwerowych cieszących się dużym zainteresowaniem i szeroko stosowanych ( serwer HTTP , baza danych , oprogramowanie do pracy grupowej , serwer poczty e-mail itp.) jest dostępnych bezpłatnie, generalnie bez żadnych ograniczeń i niezawodnych, udział GNU/Linux w tej dziedzinie w rynku w rezultacie szybko rośnie.
GNU / Linux cieszący się reputacją stabilności i wydajności w utrzymaniu , spełnia wymagania każdego systemu operacyjnego serwera. Dodatkowo modułowość systemu opartego na jądrze Linux pozwala na pracę serwerów przeznaczonych do konkretnego zadania. Przeniesienie jądra Linuksa na wiele komponentów sprzętowych oznacza, że GNU/Linux można teraz używać na wszystkich architekturach używanych w tej dziedzinie. Użyteczny materiał jest zatem znaczny. Najnowsze IBM eServer p5 oraz IBM eServer i5 są na przykład obsługiwane przez IBM z systemem operacyjnym GNU/Linux i umożliwiają równoległe działanie kilku systemów GNU/Linux.
Serwery GNU/Linux są używane prawie we wszystkich obszarach. Jednym z najbardziej znanych przykładów jest skrót LAMP , gdzie GNU/Linux obsługuje serwer WWW Apache powiązany z bazą danych MySQL i językiem programowania PHP (alternatywnie: Perl lub Python ). GNU/Linux jest też często używany jako serwer plików, najczęściej w sieciach Windows dzięki serwerowi Samba , rzadziej pod NFS lub AppleShare .
Linux cieszący się dobrą opinią ze względu na bezpieczeństwo i wydajność (skalowalność) jest szeroko stosowany w dziedzinie sieci komputerowych, na przykład jako brama , router , proxy czy firewall .
Wolny aspekt kodu źródłowego i wynikająca z niego możliwość dostosowania systemu do konkretnego zadania, pozwoliły GNU/Linux wejść do centrów danych. Na tym rynku komputerów mainframe , wysoce niezawodnych komputerów mainframe zoptymalizowanych pod kątem przetwarzania masowego danych, wszechobecnych w bankach, towarzystwach ubezpieczeniowych i dużych korporacjach, GNU/Linux coraz bardziej konkuruje z zastrzeżonymi systemami UNIX, które kiedyś były Standardem.
GNU/Linux był używany wcześnie w dziedzinie klastrów serwerowych (po angielsku: clusters ), na przykład przez wyszukiwarkę Google pod koniec 1990 roku. W tej konfiguracji kojarzył się z koncepcją grid computing do prostych komputerów z wyspecjalizowaną dystrybucją GNU / Linux działa niezależnie w dużej sieci komputerów.
W superkomputery są zaprojektowane dla osiągnięcia możliwie najwyższej wydajności dla znanej techniki, w szczególności w odniesieniu do szybkości obliczeniowej. WListopad 2006Według TOP500 , GNU/Linux przerobił 74% najpotężniejszych komputerów świata na pięćset (wobec 20% dla UNIX), najpotężniejsze, oba serwery BlueGene firmy IBM (40 960 i 131 072 procesorów). Wlistopad 2007, w tym samym TOP500 ponad 85% superkomputerów korzysta z GNU/Linux, w porównaniu z 6% dla UNIX i 1,20% dla Windows. WListopad 2008, 87,8% superkomputerów działa na GNU/Linux, a 4,60% na UNIX. Wlistopad 2009, 446 superkomputerów (89,20%) używa GNU/Linux, a tylko 5 to Windows (1%). Wlistopad 2017, 100% TOP500 używa GNU/Linux dla systemu operacyjnego.
Titan , produkowany przez Cray Inc. , jest najpotężniejszy superkomputer (do tej porylistopad 2012); działa z wersją GNU/Linux o nazwie Cray Linux Environment . Roadrunner IBM był pierwszym oficjalnie przekroczyła symboliczną moc 1 PETA japonki , działa na dystrybucji Linuksa Fedora.
Linux znajduje się również w sercu wielu konsumenckich komputerów i urządzeń elektronicznych, a czasem nawet bez wiedzy użytkownika. Należą do nich sprzęt sieciowy oraz niewielkie urządzenia cyfrowe przeznaczone do masowej konsumpcji, zwykle wyposażone w specjalizowany energooszczędny procesor i pamięć flash .
Sukces Linuksa w tej dziedzinie wynika, tu jak i gdzie indziej, z tego, że producenci doceniają z jednej strony możliwość dostosowania oprogramowania do swoich potrzeb (zużycie, interfejs, dodatkowe funkcje itp.), a z drugiej z drugiej strony, aby skorzystać z doświadczenia i pracy aktywnej społeczności. Linux jest również ceniony w tej dziedzinie za niezawodność, odporność na ataki hakerów w sieci i oczywiście za darmo. Wbudowany Linux jest często używany z narzędziami uClibc i BusyBox , które zostały opracowane dla sprzętu o szczególnie ograniczonej pojemności pamięci.
Wyspecjalizowane fora współpracy pomagają producentom tych produktów udostępniając instrukcje, programy i przykładowe kody oraz dążąc do standaryzacji interfejsów programistycznych Linuksa w systemie wbudowanym. OSDL uruchomiona17 października 2005Inicjatywa Komórka Linux przyspieszać progresję Linux w tej dziedzinie.
Sieci i komunikacja Linux obsługuje kilka routerów, w tym niektóre modele Linksys , a także różne terminale dostarczane przez dostawców usług internetowych (takich jak Freebox , SFR box lub Livebox we Francji). Telefony i asystenci osobiści Linux jest również dostępny w wielu telefonach komórkowych (telefony z systemem Linux : Motorola ), osobistym asystencie Sharp Zaurus oraz w internetowych tabletach Nokia 770 , Nokia N800 i Nokia N810 . W dziedzinie osobistych asystentów nawigacji , samodzielne systemy GPS TomTom są zbudowane na platformie Linux. Systemy operacyjne dla telefonów z systemem Android , webOS (opublikowane przez Palm przed przejęciem przez HP ), Tizen (wcześniej MeeGo ), ale także Maemo , używane w Nokii N900 , mają jądro Linux . Multimedia Linux jest używany w odtwarzaczach wolnostojących DivX , wielu centra multimedialne , telewizory i DTT dekodery na demo „ 3 th generacji” jako Dreambox i VU +, na odtwarzaczy audio , takich jak te z SanDisk i Multimedialnego graczy ' Archos . Konsola do gier GP2X GamePark, wideo konsole do gier, mobile Pandora (przenośna konsola) An open source konsola do gier , która posiada system operacyjny Linux skompilowany dla procesorów ARM PlayStation 3 od Sony mogli korzystać z Linuksa, ale tak zwana aktualizacja zabezpieczeń usunęła tę możliwość Robotyka Rynek startujący dla zabawy systemy robotów używa systemu operacyjnego Linux .