Václav Havel

Václav Havel
Václava Havla w 2006 roku.
Funkcje
Prezydent Republiki Czeskiej
2 lutego 1993 - 2 lutego 2003 r. ( 10 lat )
Wybór	26 stycznia 1993
Ponowny wybór	26 stycznia 1998
Prezydent rządu	Václav Klaus Josef Tošovský Miloš Zeman Vladimír Špidla
Poprzednik	Utworzono funkcję
Następca	Václav Klaus (pośrednio)
Prezydent Republiki Czeskiej i Słowackiej Republiki Federalnej
29 grudnia 1989 - 20 lipca 1992 r. ( 2 lata, 6 miesięcy i 21 dni )
Wybór	29 grudnia 1989
Ponowny wybór	5 lipca 1990
Premier	Marián Čalfa Jan Stráský
Poprzednik	Marián Čalfa (tymczasowy) Gustáv Husák
Następca	Jan Stráský (tymczasowy) Post przerwany
Biografia
Data urodzenia	5 października 1936
Miejsce urodzenia	Praga ( Czechosłowacja )
Data śmierci	18 grudnia 2011
Miejsce śmierci	Hrádeček ( Czechy )
Narodowość	Czech
Partia polityczna	Forum Obywatelskie (1989-1991) Niezależne (1991-2011)
Małżonka	Olga Havlová (1964-1996) Dagmar Veškrnová (1997-2011)
Ukończyć	Ekonomia w Wyższej Szkole Technicznej w Pradze
Zawód	Dramaturg , eseista
Prezydenci Republiki Czeskiej i Słowackiej Republiki Federalnej Prezydenci Republiki Czeskiej

Václav Havel [ v ma ː TS l jest f ɦ ma v ɛ l ] , urodzony5 października 1936w Pradze i zmarł dnia18 grudnia 2011w Hrádečku jest czechosłowackim, a następnie czeskim dramatopisarzem , eseistą i mężem stanu .

W okresie komunizmu był jedną z postaci opozycji wobec Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej jako członek Karty 77 . W 1989 roku był jedną z czołowych postaci rewolucji welurowej , która położyła kres komunistycznemu reżimowi . Był wówczas prezydentem Czeskiej i Słowackiej Republiki Federalnej w latach 1989-1992, następnie prezydentem Republiki Czeskiej w latach 1993-2003. Nietypowy polityk, powszechnie uważany w swoim kraju za „niezwykłą osobowość”, często nazywany jest „prezydentem”. „filozof”, a jego życie zostało nazwane „dziełem sztuki” przez pisarza Milana Kunderę .

Biografia

Młodzież pod władzą komunistyczną

Václav Havel urodził się w rodzinie praskiej burżuazji : „rodziny niezwykle bogatych przedsiębiorców, właścicieli wytwórni filmowych i kilkudziesięciu budynków w stolicy” . Po wyzwoleniu kraju spod okupacji hitlerowskiej przez Armię Czerwoną i dojściu do władzy komunistów w 1948 r. jego rodzina została wywłaszczona z majątku i oskarżona o kolaborację z nazistami. Jego rodzice będą zmuszeni pracować jako robotnicy w stworzonej przez siebie fabryce. Od młodzieńczych lat młody Wacław bardzo interesował się poezją i napisał wiele wierszy, co bardzo zaskoczyło jego ojca.

Pod koniec wojny odkrył harcerstwo , co go głęboko naznaczyło, ale ruch ten został wkrótce zakazany i zastąpiony przez pionierów komunistycznych , do których oczywiście nie został przyjęty, ponieważ młody Havel był, jak większość członków elity. , oskarżony o „wroga klasowego”. To dlatego po ukończeniu obowiązkowej edukacji w 1951 roku został zakazany przez reżim i nie mógł studiować na uniwersytecie, aby studiować literaturę i kino, jak chciał.

Od piętnastego roku życia tworzył grupę z przyjaciółmi, urodzonymi w 1936 roku, których nazywali „trzydziestu sześcioma”. Organizują spotkania i seminaria, na których bardzo swobodnie dyskutują o ucisku reżimu socjalistycznego, gorliwie poszukują dzieł zakazanych autorów i publikują czasopismo maszynowe, nie zdając sobie sprawy, że to, co robią, jest niezwykle niebezpieczne: mieli osiemnaście lat i gdyby odkryto, trafiliby do stalinowskiego obozu koncentracyjnego lub zostali skazani na śmierć. To dzięki jednemu z członków tej grupy odkrył zakazanego wówczas autora Franza Kafkę (uprawniony od 1963 r.), który przez całe życie pozostanie jego ulubionym autorem i głównym źródłem badań. jego praca teatralna.

Ta społeczna marginalizacja zostaje mu zresztą narzucona, gdy on sam już odmówił uznania bardziej za swoją „korzystną pozycję społeczną” niż za swojego ducha. Przez cztery lata, gdy był praktykantem w laboratorium chemicznym, Havel uczęszczał na zajęcia wieczorowe, kończąc w ten sposób szkolenie przeduniwersyteckie, które pozwoliło mu podjąć studia ekonomiczne w Écoletechnik supérieure w Pradze , chociaż wolałby wprowadź Film Wydział w Akademii Sztuk Pięknych w Pradze (gdzie Milan Kundera nauczał ), co okazało się niemożliwe ze względu na jego pochodzenie społeczne. Zachęcony tradycją rodzinną do zainteresowania się wartościami ludzkimi Republiki Czechosłowackiej , Václav Havel zaczął w wieku dziewiętnastu lat publikować artykuły i opowiadania, w szczególności w czasopismach związanych z teatrem.

Teatr

Podczas swojej służby wojskowej, Václav wystawił wraz z dwoma kolegami, Andrej Krob i Karela Brynda (później główny dramaturg teatru Ostrava), teatralny Zespół pułkiem, o sztuce nadana Pavel Kohout (który faktycznie nie „nie istnieją: to sami trzej przyjaciele napisali sztukę) zatytułowaną Wrześniowe noce , w której Havel gra rolę negatywnego sierżanta. Pozwala to ich grupie przyjaciół uciec od monotonii służby wojskowej i udać się na festiwale, na których spotykają się z pewnym sukcesem. Sztuka jest uważana za zbyt niebezpieczną dla ducha wojska, a grupa musi zrezygnować z medali i nagród.

Po odbyciu służby wojskowej pracował jako projektant oświetlenia w teatrze ABC, a później, w 1960 roku , w Teatrze Balustrady ( Divadlo na zábradlí ). Tam poznał Olgę Havlovą , aktorkę, którą poślubił w 1964 roku. W tym drugim teatrze wystawił swoją pierwszą sztukę, Fête en plein air (Zahradní slavnost) ( 1963 ), sztukę, która w niezwykły sposób pokazała silną regenerację trendów, które panowały w kulturze i społeczeństwie czeskim w 1960 roku i który zakończył się w Praskiej wiosny w 1968 roku . Jego działanie w życiu publicznym i kulturalnym jest dla niego środkiem promowania swojego ideału demokratycznego. Aby żyć, pracuje równolegle jako robotnik w browarze przemysłowym.

Václav Havel najpierw inspiruje się teatrem absurdu i kafkowskim dziedzictwem , potem przejmują go jego słowa sprzeciwu. Wielkie imię, jakie wyrobił sobie w latach 60. dzięki swojej dramatycznej pracy i cenzurze narzuconej mu przez reżim polityczny, sprawiło, że w latach 70. Havel z determinacją wszedł w sprzeciw, by pisać ożywioną polityczną rzecz na rzecz prawa człowieka: manifest Karty 77 .

Przedstawiciel czechosłowackiej opozycji

Po inwazji wojsk sowieckich na Czechosłowację w 1968 roku, która zakończyła proces liberalizacji Praskiej Wiosny , Václav Havel nie zrezygnował ze swoich przekonań, których inspirację czerpał z pism Jana Patočki i Martina Heideggera , podobnie jak wielu czeskich dysydentów jego czas. Był prezesem Koła Niezależnych Pisarzy , następnie aktywnym członkiem klubu zaangażowanego Sans-Parti . Zaręczyny kosztowały go cenzurę jego sztuk: w 1971 roku jego sztuki zostały zakazane. W 1974 pracował w browarze. Społeczność międzynarodowa zauważyła tego dysydenta, w szczególności z powodu jego listu otwartego skierowanego do prezydenta Gustava Husáka w 1975 r., w którym potępił sytuację społeczeństwa i odpowiedzialność reżimu politycznego. Jest więc postrzegany jako przedstawiciel czechosłowackiej opozycji intelektualnej. Jako obywatel protestuje przeciwko intensywnemu uciskowi, który charakteryzuje to, co rządząca lewica nazywa „  normalizacją  ”. W 1977 był jednym ze współzałożycieli i jednym z trzech rzeczników „  Karty 77  ”, organizacji na rzecz obrony praw człowieka w Czechosłowacji . Jego akcja trzykrotnie doprowadziła go do więzienia: spędził w sumie prawie pięć lat, między 1977 a 1989. Napisał tam w 1978 r. esej „  Siła bezsilnych  ” , w którym analizował mechanizmy. zły rozum stanu, który, według niego, pozbawia zwykłych obywateli możliwości wpływania na rzeczywisty bieg ich życia: mechanizmy, które prowadziłyby do rezygnacji jednostek, a także do ich rezygnacji moralnej, sterylizując w istocie dynamikę społeczną . Za tą analizą chce wykazać siłę oporu moralnego i życia. Ten esej ma wpływ nie tylko wśród czechosłowackich dysydentów, ale także w ruchach opozycyjnych w innych krajach socjalistycznych.

9 grudnia 1988zostaje zaproszony wraz z ośmioma innymi dysydentami na śniadanie z prezydentem Francji François Mitterrandem . Został aresztowany dnia9 stycznia 1989na zgromadzenie zakazane ku pamięci Jana Palacha i skazane na21 lutegodo dziewięciu miesięcy więzienia. W końcu został zwolniony17 maja po odbyciu połowy kary.

Aksamitna rewolucja

W Listopad 1989Václav Havel jest znanym dysydentem opinii publicznej z powodu wielokrotnych pobytów w więzieniu za swoje teksty polityczne i spontanicznie zostaje umieszczony przez tłum na czele ruchu „  Forum Obywatelskie  ”, zjednoczonego stowarzyszenia ruchów opozycyjnych i inicjatywa demokratyczna. Jego obecność i interwencje na demonstracjach przyciągały coraz większe tłumy. Stał się wtedy kluczową postacią w welurowej rewolucji , której kulminacją było:16 listopada w 29 grudnia 1989. Kiedy więc przemawia podczas demonstracji, tłum krzyczy: „Havel, na Hrad! " Albo " Havel do zamku! ” ( Siedziba prezydencji ).

Prezydencja Republiki

W Grudzień 1989Václav Havel jest inwestowane przez prądem zgodnej opinii, a zatem nie ma trudności z obalenia były sekretarz generalny tej partii komunistycznej , Alexander Dubček , który musi być zadowolony z prezydentury Zgromadzenia Federalnego.

Po rezygnacji prezydenta Gustáva Husáka w oczekiwaniu na wybory parlamentarne Havel został wybrany przez Zgromadzenie Federalne tymczasowym prezydentem Czechosłowacji , choć 80% z nich stanowili deputowani komunistyczni. Nowy prezydent w ogóle nie przewidywał dostępu do tego stanowiska w dniach poprzedzających upadek reżimu i trzeba było się o niego modlić. Ostatecznie przyjął to stanowisko tymczasowo: jego mandat miał wygasnąć czterdzieści dni po pierwszych wolnych wyborach parlamentarnych, które miały nastąpić. Ale, jak wspominał sam Havel, „okres przejściowy trwał 13 lat”: demokratycznie wybrani parlamentarzyści ponownie wybrali go na prezydenta Republiki wlipiec 1990.

Jako prezydent Czeskiej i Słowackiej Republiki Federalnej bardzo szybko spotyka się ze wszystkimi głowami państw europejskich, a także prezydentami Stanów Zjednoczonych , ZSRR i wielu innych krajów. Jej działanie na arenie międzynarodowej pozwala krajowi nawiązać nowe relacje z otoczeniem. W polityce wewnętrznej Václav Havel doprowadził do wielkich demokratycznych zmian w administracji kraju i demokratyzacji społeczeństwa. Uznawany za bezpartyjnego prezydenta, niezależnego od partii politycznych, istotny autorytet na scenie politycznej oraz w stosunkach Czechów i Słowaków .

20 lipca 1992 r.Havel zrezygnował z funkcji prezydenckich, gdy nieuchronny stał się rozbiór między Czechami i Słowakami, któremu od dawna był przeciwny. Po wycofaniu się na dwa miesiące opuścił życie publiczne. Wwrzesień 1992zgadza się z propozycją rządu, aby prezydenta wybierały obie izby parlamentu, nie może być przez te ostatnie odwołany i ma prawo go rozwiązać. W zamian, wStyczeń 1993Václav Havel zostaje wybrany na prezydenta Nowej Niepodległej Republiki Czeskiej , stając się pierwszym piastunem tego urzędu. Jego bliski przyjaciel Iwan Medek zostaje szefem urzędu prezydenta (kanclerza).

Nałogowy palacz, był operowany w 1996 roku na raka płuc , z którego wyzdrowiał.

Ponownie wybrany w 1998 roku na kolejny okres pięciu lat, wyjechał do władzy prezydenckiej swojego byłego prezydenta rządu, Václav Klaus , wLuty 2003.

Václav Havel jest zwolennikiem wojny w Iraku , zapoczątkowanej przez George'a W. Busha . W ostatnich dniach swojej prezydentury podpisał „list ośmiu” z siedmioma innymi przywódcami europejskimi, wspierając administrację Busha w jej decyzji o inwazji na Irak.

Po prezydencji

Jeśli za granicą cieszy się dużą popularnością, w jego kraju jego gwiazda trochę blednie. Czesi obwiniają go o szybki powtórny ślub po śmierci w 1996 r. jego żony Olgi Havlovej z Dagmar Veškrnovą , aktorką o siedemnaście lat młodszą od niego, która podpisała Antykartę , reakcję władz komunistycznych na Kartę 77 podpisaną przez Václava Havel. Krytykują również odzyskanie dużej części ważnych nieruchomości skonfiskowanych jego rodzinie przez komunistów.

W listopadzie i grudzień 2006Václav Havel spędził osiem tygodni w Stanach Zjednoczonych, prowadząc wykłady i wykłady na Uniwersytecie Columbia oraz uczestnicząc w publicznym wywiadzie z byłym prezydentem Billem Clintonem . Po tym pobycie opublikował " Powiedzieć prawdę" ( Prosím stručně ), zbiór wywiadów z Karelem Hvížďalą, który przedstawia się jako jego Pamiętniki. Opowiada anegdoty o swoim codziennym życiu podczas jego prezydentury io trudnościach literackich w przestrzeganiu protokołów władzy. Pokazuje też, że pomimo upadku bloku sowieckiego i nadejścia wolności politycznej jego kraj wciąż nie jest wyzwolony gospodarczo; bardzo krytycznie odnosi się do kapitalizmu finansowego, który gardzi ludźmi, krajami i ich historią. Dla niego społeczeństwo nieświadome swojej przeszłości, które biegnie tylko w kierunku telewizji i domów towarowych, biegnie w przepaść.

W 2007 roku opublikował Partir ( Odcházení ), sztukę o porzuceniu władzy. Początkowo planowany dla Teatru Narodowego , ostatecznie trafia do Teatru Vinohrady , w którym gra Dagmar Havlová , żona byłego prezydenta.

W 2008 roku, w trakcie kontrowersji wokół rozmieszczenia amerykańskiej tarczy antyrakietowej na terytorium Czech, zademonstrował atlantyzm deklarując: „Wierzę, że w tym przypadku możemy zachowywać się jak prawdziwi sojusznicy i pomóc Stanom Zjednoczonym w ich projekt” .

W słabym zdrowiu V. Havel cierpiał na problemy z płucami, po źle leczonym zapaleniu płuc w latach więzienia i raku płuc w 1996 roku. Cierpiał na przewlekłe zapalenie oskrzeli i problemy z sercem. Wmarzec 2011trafił do szpitala i przez kolejne miesiące musiał przebywać w swoim wiejskim domu, z którego niewiele wyszedł. Wciąż znajduje siłę, by spotkać się z przejeżdżającym przez Pragę Dalajlamą i podpisać petycję o zjednoczenie rosyjskiej opozycji przeciwko Władimirowi Putinowi po kontrowersyjnych wyborach4 grudnia.

Václav Havel zmarł we śnie z powodu niewydolności oddechowej ,18 grudnia 2011, w swoim wiejskim domu w Hrádečku , gminie Vlčice , położonej 113  km na wschód-południowy-wschód od Pragi .

Od 2012 roku główne czeskie lotnisko nosi nazwę Lotnisko Praga - Václav Havel .

Pośmiertne hołdy

żałoba narodowa

Czeski rząd zarządził trzydniową żałobę narodową (21, 22 i 23 grudnia), aby Czesi mogli oddać hołd swojemu byłemu prezydentowi.

Dzień żałoby narodowej ogłosił również rząd słowacki dnia 23 grudnia.

Oświadczenia o ogłoszeniu jego śmierci

• „Havel ucieleśniał aspiracje połowy kontynentu odciętego żelazną kurtyną i pomógł rozwiązać więzy historii, prowadząc do demokratycznej i zjednoczonej Europy. " - Barack Obama , prezydent USA.
• Kanclerz Niemiec Angela Merkel okrzyknęła „wielkim Europejczykiem”  : „Jego walka o wolność i demokrację była tak niezapomniana, jak jego wielkie człowieczeństwo. My, Niemcy, jesteśmy mu szczególnie zadłużeni. "
• „Europa ma głęboki dług wobec Václava Havla [który] poświęcił swoje życie sprawie ludzkiej wolności. Komunizm od lat próbuje go zmiażdżyć i uciszyć jego głos. Ale Havla, dramaturga i dysydenta, nie dało się uciszyć. " - Premier Wielkiej Brytanii David Cameron .
• „Wraz ze zniknięciem Václava Havla Republika Czeska traci jednego ze swoich wielkich patriotów, Francja traci przyjaciela, Europa traci jednego ze swoich mędrców. " - Prezydent Francji Nicolas Sarkozy w liście do prezydenta Czech Václava Klausa .
• Przewodniczący włoskiej Rady Mario Monti ubolewał nad zniknięciem „wielkiego męża stanu i człowieka, który walczył o wartości, w które wierzył: wolność, demokrację i godność wszystkich ludzi – fundament europejskiej konstrukcji. "
• Była amerykańska sekretarz stanu pochodzenia czeskiego Madeleine Albright , bliska przyjaciółka prezydenta, przemawiała na zakończenie uroczystości religijnych, aby przypomnieć, że „walka Vaclava Havla o wolność nie była celem samym w sobie, ale środkiem do przezwyciężenia prawdy ”.

Pogrzeb narodowy

Państwowe pogrzeby odbyły się 23 grudnia , w St. Vitus Cathedral w Zamku Praskiego , pod przewodnictwem arcybiskupa Pragi , M gr Dominik Duka .

Obecnych było kilku ambasadorów, ministrów, szefów państw i rządów oraz innych dygnitarzy krajowych i zagranicznych, w tym:

Kraj	Flaga	Oficjalna delegacja	Tytuł standardowy
Albania		Sali Berisha	Premier
Niemcy		Chrześcijański wulff	Prezydent Federalny
Armenia		Edward Szarmazanow  (pl)	Wiceprzewodniczący Zgromadzenia Narodowego national
Austria		Heinz Fischer Margot Klestil-Löffler  (pl)	Prezydent Federalny Była Pierwsza Dama
Belgia		Filip z Belgii Didier Reynders	Książę koronny na tron ​​ministra spraw zagranicznych Foreign
Bułgaria		Nikołaj Mladenow Jelio Jelev Petar Stoyanov	Minister Spraw Zagranicznych Były Prezydent Republiki Były Prezydent Republiki
Kanada		David Lloyd Johnston	Gubernator Generalny
Chorwacja		Ivo Josipović Stjepan Mesić	Prezydent Republiki Były Prezydent Republiki
Dania		Villy Søvndal	minister spraw zagranicznych
Hiszpania		Pío García-Escudero	Przewodniczący Senatu
Estonia		Lembit Uibo	Ambasador
Stany Zjednoczone		Hillary Rodham Clinton Bill Clinton Madeleine Albright Norman Eisen  (en) Suzanne Vega	Sekretarz Stanu Były Prezydent Były Sekretarz Stanu Ambasador Piosenkarz-autor piosenek
Finlandia		Tarja halonen	Prezydent Republiki
Francja		Nicolas Sarkozy	Prezydent Republiki
Gruzja		Micheil Saakaszwili Guiorgui Baramidze	Prezydent Republiki Minister Spraw Europejskich
Węgry		Pál Schmitt	Prezydent Republiki
Irlandia		Mary robinson	Były prezydent
Islandia		Ásta Ragnheiður Jóhannesdóttir	Marszałek Parlamentu
Izrael		Yossi Peled  (pl)	Minister bez teki
Włochy		Gianfranco Zakończono	Prezes Izby Deputowanych
Japonia		Ryuji Yamane  (pl)	Wiceminister Spraw Zagranicznych
Jordania		Hassan ben Talal	Książę
Kosowo		Atifete Jahjaga	Prezydent
Łotwa		Andris Bērziņš Vaira Vīķe-Freiberga	Prezydent Republiki Były Prezydent Republiki
Litwa		Dalia Grybauskaitė Vytautas Landsbergis	Prezydent Republiki Były Prezydent Republiki
Luksemburg		Henri de Luxembourg Jean Asselborn	Wielki Książę Minister Spraw Zagranicznych
Sałatka owocowa		Jerzy Iwanow	Prezydent Republiki
Malta		Ugo Mifsud Bonnici	Były Prezydent Republiki
Moldova		Petru Lucinschi	Były Prezydent Republiki
Czarnogóra		Filip Vujanović	Prezydent Republiki
Norwegia		Dag Terje Andersen	Marszałek Parlamentu
Holandia		Willem-Alexander z Holandii Uri Rosenthal	Książę koronny na tron ​​ministra spraw zagranicznych Foreign
Polska		Bronisław Komorowski Lech Wałęsa Bogdan Borusewicz Aleksander Kwaśniewski Tadeusz Mazowiecki	Prezydent Republiki Były Prezydent Republiki Prezydent Senatu Były Prezydent Republiki Były szef rządu
Portugalia		Paulo Portas	minister spraw zagranicznych
Republika Czeska		Václav Klaus Livia Mištinová Karel Schwarzenberg Milan Štěch Miroslava Nemcova Petr Nečas Karolína Peake Jan Kubice Miroslav Kalousek Alexandr Vondra Martin Kuba Jiří Pospíšil Jaromír Drábek Petr Bendl Leoš Heger Josef Dobeš Tomáš Chalupa Alena Hanáková Kamil Jankovský Pavel Dobeš Jan Fischer Mirek Topolanek Petr Pithart  (w) Martin Bursík Ondřej Liška Pavel Rychetský  (en) Marta Kubišová Ivan Král Michael Žantovský  (pl)	Prezydent RP Pierwsza Dama Minister Spraw Zagranicznych Prezydent Senatu Przewodniczący Zgromadzenia Deputowanych Prezydent Rządu Wiceprezes Rządu Minister Spraw Wewnętrznych Minister Finansów Minister Obrony Minister Przemysłu i Handlu Minister Sprawiedliwości Minister Sprawiedliwości Minister Pracy i Spraw Socjalnych Minister Rolnictwa Minister Zdrowia Minister Edukacji Minister Środowiska Minister Kultury Minister Rozwoju Regionalnego Minister Transportu Były Prezydent Rządu Były Prezydent Rządu Były Prezes Rządu Były Minister Były Minister Przewodniczący Rady Konstytucyjnej Piosenkarz Muzyk Ambasador i biograf V. Havel
Rumunia		Traian Băsescu Emil Constantinescu	Prezydent Republiki Były Prezydent Republiki
Wielka Brytania		David Cameron John Major	Premier Były premier Ambasador
Rosja		Vladimir Loukine	Rzecznik Praw Człowieka
Słowacja		Ivan Gašparovič Iveta Radičová Mikuláš Dzurinda Rudolf Schuster	Prezydent Republiki Prezydent Rządu Minister Spraw Zagranicznych Były Prezydent Republiki
Słowenia		Danilo Türk Milan Kučan	Prezydent Republiki Były Prezydent Republiki
Szwecja		Carl Bildt	minister spraw zagranicznych
szwajcarski		Eveline Widmer-Schlumpf	Radny Federalny
Tybet		Samdhong Rinpocze	Szef rządu na uchodźstwie
Ukraina		Konstantin Grishchenko	minister spraw zagranicznych
Watykan		Giovanni coppa	Kardynał
Unia Europejska		José Manuel Barroso Jerzy Buzek Štefan Füle	Przewodniczący Komisji Europejskiej Przewodniczący Parlamentu Europejskiego Komisarz ds. Rozszerzenia
NATO		Claudio Bisognier	Zastępca sekretarza generalnego
Organizacja Narodów Zjednoczonych		Ban Ki-moon	Sekretarz generalny

Afiliacje

Jest członkiem honorowym Klubu Rzymskiego i członkiem honorowym Klubu Budapeszteńskiego, z którego jako pierwszy otrzymał w 1996 roku Nagrodę Świadomości Planetarnej .

Nietypowy polityk

Znany z wyczuciem absurdu i autoironii, Václav Havel wybrał spośród swoich pierwszych decyzji, wiosną 1990 roku, mianować ambasadora w Moskwie , syn byłego sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Czechosłowacji , Rudolf Slánský , powieszony w 1952 roku pod naciskiem Stalina syn dysydenta Rudolfa Slánskiego . Prasa praska nazwała ten ruch najlepszym przykładem czeskiego humoru.

Kiedy papież Jan Paweł II przybył z oficjalną wizytą do Pragi , tuż po Aksamitnej Rewolucji , prezydent Havel, mimo wszystko niepraktykujący katolik, wyznał mu i to bardzo osobiste podejście zostało ujawnione w oficjalnym komunikacie prasowym.

Grupa Toy Matinee  (w) z Kevinem Gilbertem i Patrickiem Leonardem zadedykowała mu piosenkę na swoim pierwszym albumie wydanym w 1991 roku: Remember My name .

Samuel Beckett , laureat Literackiej Nagrody Nobla , zadedykował mu w 1982 roku swoją sztukę Katastrofa , podczas gdy dysydent Havel był w więzieniu za swoje antykomunistyczne zaangażowanie.

Václav Havel był bliski Frankowi Zappie , który od początku wspierał sprzeciw Czechów. Jego ówczesny premier i przyszły następca Václav Klaus zarzucał mu przesyłanie kondolencji w dniu śmierci gitarzysty, podczas gdy wielcy Czesi giną codziennie bez tak wielkiego honoru. Havel był także wielkim fanem zespołu Velvet Underground i zawsze pozostawał kulturowo blisko rocka .

Bibliografia

Zbiory wierszy

• cs) Čtyři rané básně - (fr) …; (pl) Cztery wczesne wiersze .
• cs) Záchvěvy I i II , 1954 - (fr) …; (pl) Kołczany I i II .
• (cs) První úpisy , 1955 - (fr) …; (pl) Pierwsze weksle .
• (cs) Prostory a časy , 1956 - (fr) …; (pl) Przestrzenie i czasy .
• cs) Na okraji jara (cyklus básní) , 1956 - (fr) …; (pl) Na skraju wiosny (cykl poetycki) .
• (cs) Antikódy , 1964 - (fr) …; (pl) Antykody .
  • Erika Abrams przetłumaczyła trzy z tych zbiorów pod tytułami: Largo Desolato, Tentation, Sanitation

Utwory dramatyczne

• Sztuka jednoaktowa:
  • (cs) Rodinný večer , 1960 - (fr) Wieczór rodzinny (tłumaczenie Xavier Galmiche i Aurélie Rouget-Garma), l'Espace d'un instant ( ISBN  978-2-915037-52-4 )  ; (pl) Wieczór rodzinny .
  • cs) Vyrozumění , 1965 - (fr) Memorandum  ; (pl) Memorandum .
  • (cs) Ztížená možnost soustředění , 1968 - (en) Nie można się skoncentrować! , z Raportem , którego jesteś tematem ( Vyrozumění , 1965 ) ( ISBN  978-2-0707-2582-3 i 978-2-7498-0070-7 )  ; (pl) Zwiększona trudność koncentracji .
  • (cs) Anděl strážný , 1968 - (fr) Anioł Stróż (tłumaczenie Katii Hala), Przestrzeń chwili ( ISBN  978-2-915037-52-4 )  ; (pl) Anioł Stróż .
  • (cs) Motýl na anténě , 1968 - (fr) Motyl na antenie (tłumaczenie Jean-Philippe Bayeul), Przestrzeń chwili ( ISBN  978-2-915037-52-4 )  ; (pl) Motyl na antenie .
  • (cs) Spiklenci , 1971 - (fr) …; ( fr ) Spiskowcy .
  • (cs) Publiczność , 1975 - (fr) Publiczność  ; (pl) Publiczność (Rozmowa) .
  • (cs) Vernisáž , 1975 - (fr) Wernisaż  ; (pl) Odsłonięcie (widok prywatny) .
  • (cs) Protest , 1978 - (fr) Petycja  ; ( fr ) Protest .
• Kawałek w czterech stołach:
  • cs) Zahradní slavnost , 1963 - (fr) Fête en plein air (tłumaczenie François Kérel); (pl) Impreza w ogrodzie .
• Kawałek w pięciu stołach:
  • (cs) Horský hotel , 1976 - (fr) L'Hôtel des Cimes ( ISBN  978-2-0707-2926-5 )  ; (pl) Górski hotel (Hotel na wzgórzach) .
  • (CS) Asanace , 1987 - (FR) Sanitation z Tentations ( Pokoušení , 1985) ( ISBN  978-2-0707-2409-3 ) .
  • (cs) Zítra to spustíme , 1988 - (fr) C'est pour demain (tłumaczenie Petry Habrovanská), Przestrzeń chwili ( ISBN  978-2-915037-52-4 )  ; (pl) Jutro zaczniemy .
• Kawałek w siedmiu stołach:
  • (cs) Largo desolato , 1984 - (fr) Largo desolato ( ISBN  978-2-0707-0559-7 )  ; (pl) Largo desolato .
• Kawałek w dziesięciu stołach:
  • (cs) Pokoušení , 1985 - (fr) Tentation (tłumaczenie: Erika Abrams ), Gallimard, 1991, Coll. „Le Mantle d'Arlequin”, 222 str., Włącznie z urządzeniami sanitarnymi ( Asanace , 1987) ( ISBN  978-2-0707-2409-3 )  ; (pl) Pokusa .
• Kawałek w dwunastu stołach:
  • (cs) Vyrozumění , 1965 - (fr) Raport, którego jesteś przedmiotem (tłumaczenie Milana Kepela), Gallimard, 1992, Coll. „Płaszcz arlekina”, 181 s. w tym Koniec z koncentracją! ( Ztížená možnost soustředění , 1968 ) ( ISBN  978-2-0707-2582-3 i 978-2-7498-0070-7 ) .
• Kawałek w czternastu stołach:
  • (cs) Žebrácká opera , 1974 - (FR) Ferris koło: na motywach John Gay: grać w czternastu obrazach (tłumaczenie Ivan palec), L'Avant-Scene Théâtre n o  803, Gallimard, 1991, Coll. „Płaszcz arlekina”, 152 s. ( ISBN  978-2-0707-0991-5 i 2-0707-0991-4 ) , ( ISBN  978-2-7498-0251-0 ) .
• Inne części:
  • (cs) Autostop (z Ivanem Vyskočilem), 1961 - (fr) Auto-Stop (przetłumaczone przez Katię Halę), l'Espace d'un instant ( ISBN  978-2-915037-52-4 ) .
  • (cs) Žebrácká opera , 1972 - (fr) Opera Quart  ; (pl) Opera żebraka . Przetłumaczone przez Paula Wilsona. Itaka, Cornell University Press, 2001.
  • (cs) Chyba , 1983 - (fr) Błąd  ; (w) Błąd .
  • (cs) Asanace , 1987 - (fr) Przebudowa  ; (pl) Przebudowa .
  • (cs) Perpetuum mobile , 1989 - (fr) Nieustanny ruch (Perpetuum mobile) , Przestrzeń chwili (tłumaczenie Jean-Philippe Bayeul) ( ISBN  978-2-915037-52-4 ) .
  • (cs) Odcházení , 2007 - (fr) Odejście  ; (w) Wyjazd .

Testowanie

• (cs) Dopis Gustávu Husákovi , 1975 - (fr) List otwarty do Gustáva Husáka  ; (en) List otwarty do dr. Husaka, sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Czechosłowacji , w: Jan Vladislav (red.), Václav Havel or Living in Truth , Londyn, Faber & Faber, 1986.
• (cs) Moc bezmocných , 1978 - (fr) Siła bezsilnych , Paryż, Calmann-Lévy, zbiór Essais politiques, Paryż, 1989; (en) Siła bezsilnych: obywatele przeciwko państwu w Europie Środkowo-Wschodniej , Paul Wilson (tłum.), Hutchinson, Londyn, 1985.
• (cs) Pokus žít v pravdě , 1980 - (en) Próba życia w prawdzie  ; (pl) Życie w Prawdzie . Zbiór dwudziestu dwóch esejów opublikowanych z okazji przyznania mu Nagrody Erasmusa. Jan Vladislav (red.), Faber i Faber Londyn, Boston, 1989.
• (cs) Dopisy Olze , 1983 - (FR) Listy do Olgi , poprzedzone Marcel Maréchal i Edgar Morin , czeskim przekładzie Jana Rubeš, Paryżu, Éditions de l'Aube ( 1 st Edition, 1990 ( ISBN  978-2-8767 - 8048-4 ) ), +3 th  edition, 1999 ( ISBN  978-2-8767-8337-9 )  ; (en) Listy do Olgi: czerwiec 1979 - wrzesień 1982 . Przekład i wstęp Paul Wilson, Alfred A. Knopf, Nowy Jork, 1988; Faber i Faber, Londyn, Boston, 1990.
• (cs) O lidskou identitu , 1984 - (fr) Dla ludzkiej tożsamości .
• (cs) Dálkový výslech , 1987 - (fr) Zdalne przesłuchanie (tłumaczenie Jana Rubeša), Paryż, Éditions de l'Aube , 1989.
• (cs) Muka svobody , 1994 - (fr) Udręka wolności .
• (cs) Očekává se , 1997 - (fr) Można mieć nadzieję , Paryż, Calmann-Lévy, zbiór Wolność ducha, 1998, s. 120. ( ISBN  978-2-7021-2796-4 i 2-7021-2796-7 ) .
• (cs) Letní přemítání , 1991 - (fr) Meditations d'été , Paryż, Editions de l'Aube , przekład Jan Rubeš, s. 164. ( ISBN  2-8767-8100-X ) .
• (cs) Pro postmoderní politické , 2003 - (fr) Pour une politique post-moderne ( ISBN  978-2-8767-8505-2 ) .
• (cs) Pravda a láska musí zvítězit nad lží a nenávistí , 2007 - (en) Miłość i prawda muszą zatryumfować nad nienawiścią i kłamstwem .
• cs) Prosím stručně. Karlem Hvížďalou z Rozhovora, poznámky, dokumenty , 2006 - (fr) Prawdę mówiąc…: księga post-power (rozmowy z Karelem Hvízďalą, prod. 2006, przekład Jan Rubeš), Paryż, Éditions de l'Aube , Zbiór dokumentów , 435 s. ( ISBN  978-2-7526-0303-6 i 2-7526-0303-7 )  ; 2008 ( ISBN  978-2-7526-0501-6 ) .
• (fr) Regards sur la France , praca zbiorowa, Paryż, Le Seuil, 2007 ( ISBN  978-2-0205-7273-6 ) .
• (pl) Koszmar postkomunistycznego świata (z Josephem Brodskim ), Anatolia, 1994 ( ISBN  978-2-9098-4811-2 i 2-9098-4811-6 ) .
• (en) Le Printemps tchécoslovaque 1968 ( François Fejtö , Jacques Rupnik , Pavel Tigrid , przedmowa Václava Havla, Bruxelles, Complexe, 2008 ( ISBN  978-2-8048-0151-9 i 2-8048-0151-9 ) .
• (fr) Sur l'Europe (z François Mitterranda ) ( ISBN  2-87678-072-0 ) (zawiadomienie BNF n o  FRBNF35478484 ) .
• (cs) Pražský hrad a jeho umělecké poklady , - (fr) Zamek Praski i jego skarby sztuki ( Tomáš Vlček  (cs) , Prince C. Schwarzenberg , Ivo Hlobil), przedmowa Václava Havla, Paryż, Bibliothèque des Arts , 2000 ( ISBN  978-2-8504-7163- 6 ) .
• (en) Eseje polityczne zebrane przez Rogera Errerę i Jana Vladislava, Paryż, Le Seuil, 1991 ( ISBN  2-02-012896-9 )  ; Paryż, Calmann-Lévy , 1994 ( ISBN  2-7021-1827-5 )  : „List otwarty do Gustava Husáka” ( Dopis Gustávu Husákovi ) (1975), „Siła bezsilnych ” ( Moc bezmocných ) (1978), „ Polityka a świadomość" ( Politika a Svědomí ) (1984), "Anatomia niechęci" ( Anatomie jedné zdrženlivosti ) (1986).

Filmografia i teatr

• (cs) Odcházení , 2011 - (fr) Na początku .
• La Terre d'Havel , sztuka napisana w 2016 roku (według Václava Havla) przez grupę teatralną Terre contre de Salon-de-Provence, która śledzi życie pary Václav Havel i Olga Havlová od 1977 do 1989 roku.

Książki o Václavie Havlu

• Geneviève Even-Granboulan, Václav Havel, prezydent i filozof , przedmowa Paula Ricoeura , Éditions de l'Aube , esej, 2003 , zbiór „Monde en cours”, 252 s. ( ISBN  2-8767-8899-3 i 978-2-8767-8899-2 ) .

• Bruno Ronfard, Václav Havel: cierpliwość prawdy , Desclée de Brouwer , 1994 , Kolekcja „Témoins d'amitié”, 126 s. ( ISBN  2-2200-3520-4 i 978-2-2200-3520-8 ) .

• Friedrich Dürrenmatt , Pour Václav Havel (przemówienie, przekład Gilberta Musy'ego), współwydanie, Éditions de l'Aube , 1990 , 40 s. ( ISBN  978-2-8818-2244-5 )  ; Afterword gromadzeniem Wilfredzie Schiltknecht "MiniZoé" n O  13, strona 32, 1995 ( ISBN  2-8818-2244-4 ) .

• (cs) Eda Kriseová  (cs) , Václav Havel: Životopis - (fr) Václav Havel: autoryzowana biografia (tłumaczenie Jana Rubeša), Éditions de l'Aube, zbiór „Regards croisés”, 1991 , 380 s. ( ISBN  2-8767-8067-4 i 978-2-8767-8067-5 )  ; (en) Václav Havel: Biografia autoryzowana . Nowy Jork: Prasa św. Marcina, 1993.
• Michael Zantovsky, Vaclav Havel a life , Paryż, Buchet-Chastel, 2014.

Międzynarodowe nagrody

• 1981  : nagroda Plaisir du théâtre
• 1982  : Nagroda im. Simóna Bolívara  ( fr )
• 1986  : Nagroda Erasmusa
• 1989  : Nagroda im. Olofa Palme , Szwecja
• 1990  : Wielki Krzyż Legii Honorowej , Francja
• 1990  : Nagroda UNESCO w dziedzinie Praw Człowieka  (fr)
• 1991  : Międzynarodowa Nagroda Karola Wielkiego w Aix-la-Chapelle
• 1991  : Nagroda Sonninga
• 1991  : Doktor honoris causa na Uniwersytecie w Brukseli
• 1993  : Nagroda Theodora Heussa  (w)
• 1994  : Prezydencki Medal Wolności , Stany Zjednoczone
• 1995  : Międzynarodowa Nagroda Katalonii
• 1996  : Planetarna nagroda świadomości przyznana przez Budapest Club
• 1996  : Honorowy Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Łaźni (cywilny), Wielka Brytania
• 1997  : Światowa Nagroda Cino-Del-Duca
• 2002  : Wielki Krzyż Rycerski z Wielkim Kordem Orderu Zasługi, Republika Włoska Italian
• 2003  : Towarzysz Zakonu Kanady
• 2003  : otrzymuje pierwszą Nagrodę Ambasadora Sumienia , przyznawaną przez Amnesty International osobistościom, które broniły i ulepszały sprawę praw człowieka.
• 2004  : Nagroda Światło Prawdy
• 2007  : Doktor honoris causa na Uniwersytecie w Liège
• 2009  : Doktor honoris causa w Instytucie Nauk Politycznych w Paryżu
• 2010  : Nagroda im. Franza Kafki w dziedzinie literatury, przyznana przez Towarzystwo im. Franza Kafki w Pradze

Uwagi i referencje

Uwagi

1. Prezydent Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej do23 kwietnia 1990.
2. Czeska wymowa transkrybowana zgodnie ze standardem API .
3. Heidegger pisał jednak, że „Europa została złapana w okrążający ruch między Rosją z jednej strony a Ameryką z drugiej” i że „z metafizycznego punktu widzenia Rosja i Ameryka to jedno i to samo; to samo niestety szaleństwo technologiczne, ta sama nieograniczona organizacja człowieka. "

Bibliografia

1. „Václav Havel – biografia” i „Artykuły pokrewne” w Radiu Praga.
2. „Václav Havel, były prezydent Czech” , wywiad (transkrypcja i fragment wideo z 26 czerwca 2008 r. w tłumaczeniu symultanicznym) we Francji 24 , 22 sierpnia 2008 r.
3. „  Śmierć byłego prezydenta Czech Vaclava Havla, bohatera „aksamitnej rewolucji  ”, Agence France-Presse ,18 grudnia 2011( przeczytaj online ).
4. Alain Guillemoles, „Vaclav Havel, intelektualista w polityce, nie żyje” , w lacroix.com, niedziela, 18 grudnia 2011 r.
5. Eda Kriseová "Václav Havel: biografia", op. cyt. , strona 32.
6. Zobacz przemówieniu otwierającym w 10 th Europejskiej Konferencji Harcerstwa, która odbyła się w Pradze w 1999 roku.
7. Eda Kriseová, „Václav Havel: biografia”, op. cyt. , s.  17 .
8. Eda Kriseová, „Václav Havel: biografia”, op. cyt. , s.  20 .
9. Eda Kriseova, „Václav Havel: biografia”, op. cyt.
10. „Vaclav Havel (1936-2011)” , na touteleurope.eu, 23 grudnia 2011 r.
11. Jacques Rupnik „najlepszych przyjaciół Ameryki w Europie” (percepcja i polityka w Europie Środkowej i Wschodniej w stosunku do Stanów Zjednoczonych) w bankiecie , n O  21, Collective, Zjednoczone -Unis widoczne z zewnątrz - Aktualności - Varia - Testowane przez krytyka polityczna - Krytyczne okruchy , Cerap, Paryż 2004, 503 s. ( ISBN  2-9106-2115-4 i 2-9106-2115-4 ) .
12. Alain GUILLEMOLES, „  Vaclav Havel, intelektualista w polityce, nie żyje  ” , o La Croix ,18 grudnia 2011(dostęp 21 lutego 2019 )
13. Joel Robine, „  Główne daty w życiu Vaclava Havla  ” , o La Dépêche ,18 grudnia 2011(dostęp 21 lutego 2019 )
14. Charles Coudoré , „  Zniknięcie Václava Havla: ikona aksamitnej rewolucji wymarła  ”, Le Taurillon ,19 grudnia 2011( przeczytaj online ).
15. (w) Barbara J. Falk , Dylematy dysydencji w Europie Środkowo-Wschodniej: obywatele intelektualiści i filozofowie , Uniwersytet Środkowoeuropejski. Naciśnij,2003, 479  s. ( ISBN  963-9241-39-3 , 978-963-9241-39-8 i 963-9241-38-5 , OCLC  237723808 , czytaj online ) , s.  106
16. (cs) PRECLÍK, Wratysław. Masaryk a legie (Masaryk i legiony), váz. kniha, bud. książka 219 stron, pierwsze wydanie - vydalo nakladatelství Paris Karviná, Žižkova 2379 (734 01 Karviná-Mizerov, Czechy) ve spolupráci s Masarykovým demokratickým hnutím (we współpracy z Demokratycznym Ruchem Masaryka, Praga), 2019, ( ISBN  978-80-87173 -47-3 ) , s. 24-25, s. 151, s. 157, s. 169, s. 184, s. 185
17. „Hiszpańsko-brytyjska inicjatywa na rzecz Unii Europy i Stanów Zjednoczonych przeciwko Irakowi i terroryzmowi – Europa-Hiszpania-Irak: Apel ósemki (pełny tekst) skierowany przeciwko antyamerykanizmowi i osi francusko-niemieckiej” , na łacińskich reporterach. com 4 lutego 2003 r.
18. (w) „Oświadczenie przywódców w sprawie Iraku: pełny tekst” , Tony Blair , Silvio Berlusconi , Václav Havel, José Manuel Barroso , Péter Medgyessy , José María Aznar , Leszek Miller i Anders Fogh Rasmussen , na temat BBC.
19. Peter Steiner (przetłumaczone z czeskiego przez Carole Paris-Formánek), „Václav Havel i inwazja na Irak” , na vulgo.org, 15-stronicowy tekst z odniesieniami, opublikowany 28 i 30 października 2006 r.
20. Anticharta PO 25 letech (The Anticharte 25 lat później), Lidové noviny , 24 stycznia 2002
21. Gilles Heuré, „Václav Havel, dysydent, który został prezydentem” , telerama.fr, 18-19 grudnia 2011 r.
22. Bruno Odent, „Vaclav Havel: od pięknej walki dysydenta do wyrównania głowy państwa” , L'Humanité , 19 grudnia 2011.
23. „Václav Havel nie żyje” w lemonde.fr, 18 grudnia 2011.
24. Sylvie Kaufmann, „Cenne dziedzictwo Václava Havla” , lemonde.fr, 18-19 grudnia 2011 r.
25. (w) „Członkowie Honorowi Klubu Rzymskiego: Václav Havel († 18 grudnia 2011)” .
26. (w) „Nagrody Klubu Budapesztu – Laureaci Nagrody Świadomości Planetarnej 1996-2004” .
27. Véronique Soulé, „Mały zachód” , liberation.fr, 25 kwietnia 2007.
28. Dostępne w języku francuskim w szkicach politycznych zebranych przez Rogera Errera i Jan Vladislav, op, cit.
29. Książka wynikiem konferencji w 1998 roku.
30. „  Doktorzy honoris causa Wolnego Uniwersytetu Brukselskiego  ” , na stronie www.ulb.ac.be , Wolny Uniwersytet Brukselski (konsultacja 21 grudnia 2011 r . ) .
31. (w) „Nagrody Klubu Budapeszteńskiego – Václav Havel” , Klub Budapeszteński : „  Pierwszym laureatem Nagrody Świadomości Planetarnej BYŁ Prezydent Republiki Czeskiej Vaclav Havel. Został nagrodzony za rolę w pierestrojce krajów Europy Wschodniej i silne apele o świadomość planetarną w polityce globalnej.  "
32. „  Vaclav Havel otrzymuje Order Kanady  ”, strona Orderu Kanady , mianowany 8 maja 2003, wprowadzony 4 marca 2004 ( czytaj online ).
33. „Zakon Kanady dla Václava Havla” , Radio Praga, 4 marca 2004 r.
34. „  Poprzedni laureaci Nagrody Ambasadora Sumienia  ” , na amnesty.org (dostęp 27 lipca 2019 r . ) .
35. „Docteurs Honoris Causa 2007 – Vaclav Havel” , Uniwersytet w Liège , 2007.
36. „Hołd dla Vaclava Havla: Doktor Honoris Causa z Sciences Po w 2009 roku” (teksty i wideo z tłumaczeniem), Paryż, 2009.
37. (w) "Międzynarodowa Nagroda Literacka Franza Kafki - Laureaci 2001-2011" , Towarzystwo im. Franza Kafki, Praga, 2011.

Zobacz również

Powiązany artykuł

• Plac Wacława
• Nagroda Praw Człowieka im. Vaclava-Havela

Linki zewnętrzne

• Ewidencja organów  :
  • Plik wirtualnego organu międzynarodowego
  • Międzynarodowy identyfikator standardowej nazwy .
  • CiNii
  • Biblioteka Narodowa Francji ( dane )
  • Uczelniany system dokumentacji
  • Biblioteka Kongresu
  • Gemeinsame Normdatei
  • Służba Biblioteki Narodowej
  • Narodowa Biblioteka Dietetyczna
  • Biblioteka Narodowa Hiszpanii
  • Królewska Biblioteka Niderlandów
  • Biblioteka Narodowa Izraela
  • Biblioteka Uniwersytecka w Polsce
  • Biblioteka Narodowa Katalonii
  • Biblioteka Narodowa Szwecji
  • Sieć Bibliotek Zachodniej Szwajcarii
  • Watykańska Biblioteka Apostolska
  • Biblioteka Narodowa Australii
  • ŚwiatKot
• Uwagi w ogólnych słownikach lub encyklopediach  :
  • Brockhaus Enzyklopädie
  • Biografia niemiecka
  • Dizionario di Storia
  • Enciclopedia italiana
  • Encyklopedia Itaú Cultural
  • Encyklopedia Britannica
  • Encyklopedia Universalis
  • Encyklopedia Brna
  • Encyklopedia współczesnej Ukrainy
  • Encyklopedia Treccani
  • Gran Enciclopèdia Catalana
  • Hrvatska Enciklopedija
  • Szwedzka encyklopedycja narodowa
  • Archiwum Münzingera
  • Proleksis encyklopedija
  • Sklep norske leksikon
  • Visuotinė lietuvių enciklopedija
• Zasoby literatury  :
  • Projekt badawczy literatury bretońskiej
  • (pl)  Internetowa baza spekulatywnych fikcji
  • (de)  Kritisches Lexikon zur fremdsprachigen Gegenwartsliteratur
• Zasoby związane z pokazem  :
  • Pokaż archiwa
  • (w)  Internet Broadway Database
• Zasoby badawcze  :
  • Nauczona Francja
  • Perseusz
• Zasoby dotyczące sztuk pięknych  :
  • (w)  Unijna lista nazwisk artystów
• Zasoby audiowizualne  :
  • (pl)  Internetowa baza filmów
• Zasoby dotyczące życia publicznego  :
  • (pl)  C-SPAN
• Zasoby muzyczne  :
  • Dyskoteki
• (w) Festiwal Havel
• (w) Václav Havel - Archiwum elektroniczne
• (w) Biblioteka Václava Havla, Praga
• Tajny wywiad z Václavem Havlem, Kurier UNESCO , 1990