Paweł Celan

Paweł Celan Opis tego obrazu, również skomentowany poniżej Zdjęcie paszportowe Paula Celana (1938) Kluczowe dane
Imię urodzenia Paul Pessach Antschel lub Ancel
Znany jako Paul Aurel, Paul Ancel, Paul Celan
Narodziny 23 listopada 1920
Cernăuți , Rumunia , dzisiaj Ukraina
Śmierć 20 kwietnia 1970
Paryż , Francja
Podstawowa działalność Pisarz
Nagrody Nagroda Georga-Büchnera 1960
Autor
Język pisania niemiecki, rumuński

Paul Celan , pierwotnie Paul Pessach Antschel (po niemiecku) lub Ancel (po rumuńsku), urodzony23 listopada 1920w Cernăuți (wtedy w Rumunii ) i zmarł dnia20 kwietnia 1970w Paryżu , rumuński poeta i tłumacz języka niemieckiego, naturalizowany w 1955 roku na francuski . Jego nazwisko jako pisarza jest metatezą jego rumuńskiego nazwiska. Autor absolutnie nowatorskiej pracy, jest on często uważany za największego niemieckojęzyczny poeta z post- okresu wojny .

Kontekst historyczny jego młodości

Jest jedynym synem żydowskiej rodziny z Cernăuți , na Bukowinie , regionie dzisiejszej Ukrainy, ale który w okresie międzywojennym był częścią Rumunii (patrz strona Historyczna Wielka Rumunia ). XVIII th  wieku do 1918 roku Bukowina była prowincją Imperium Habsburgów austriackich.

Ludność Cernăuți, podobnie jak innych dużych miast regionu, składała się z około 30% Rumunów (prawosławnych), 30% Ukraińców (katolików lub prawosławnych) i 30% Żydów aszkenazyjskich (spis powszechny z 1911 r .).

W sierpniu 1940 roku , w zastosowaniu do niemiecko-sowieckiego paktu osierpień 1939wojska radzieckie wkraczają do Bukowiny i zajmują Cernăuți. W 1941 roku , po niemieckim ataku na ZSRR, Rumuni odbili północną Bukowinę pomiędzy Dniestrem i Prutem , w tym Cern Ceruți.

Po II wojnie światowej północna część Bukowiny została zaanektowana przez ZSRR i obecnie znajduje się na Ukrainie .

Biografia

Młodzież i szkolenia

Rodzice Paula, Leo Antschel-Teitler i Friederike, z domu Schrager, mówią po niemiecku i jako rodzina mówią po niemiecku.

Od szóstego roku życia uczył się w szkole podstawowej w języku niemieckim, a następnie został skierowany do szkoły żydowskiej Safah Ivriah ( język hebrajski ).

Po bar micwie w 1933 r. wstąpił do antyfaszystowskiej grupy młodzieżowej, która wydawała marksistowskie czasopismo L'Étudiant rouge . Ale Karol Marks pociągał go mniej niż autorzy libertariańscy, tacy jak Pierre Kropotkine i Gustav Landauer . Następnie studiował medycynę w 1938 we Francji , po czym wrócił do Rumunii, aby studiować literaturę w języku romańskim na uniwersytecie w Cernăuți.

Druga wojna Światowa

W 1942 roku jego rodzice trafili do hitlerowskiego obozu internowania w Naddniestrzu . Jej ojciec zmarł tam na tyfus, a jej matka została podobno postrzelona w kark.

W 1943 Paul został wysłany do obozu pracy przymusowej w Mołdawii, aw 1944 został uwolniony przez Armię Czerwoną .

Zainstalowany w Bukareszcie jako tłumacz i redaktor, przejmował kolejno pseudonimy Paul Aurel, Paul Ancel i wreszcie Paul Celan.

Wygnanie

W 1947 wyjechał z Rumunii do Wiednia w Austrii i opublikował swoją pierwszą książkę Le sable des urnes (Der Sand aus den Urnen) .

Następnie przeniósł się do Paryża , gdzie pracował jako czytelnik i tłumacz języka niemieckiego w École normale supérieure .

W 1952 ożenił się z Gisèle de Lestrange , którą poznał w 1951 i do której w ciągu 19 lat napisał ponad 700 listów. Ta korespondencja została opublikowana w 2001 roku z pomocą jego syna Erica. Inną ważną korespondencję, którą prowadził ze swoją "ukochaną żoną" Ingeborg Bachmann , ukazała się wSierpień 2008przez wydawcę Suhrkamp pod tytułem Herzzeit (Le temps du cœur).

W 1960 roku Paul Celan otrzymał Nagrodę Georga-Büchnera i wygłosił z tej okazji wspaniałe przemówienie Le Méridien, w którym poprzez lekturę teatru Büchnera pokazuje, czym jest dla niego sztuka i poezja.

Od 1965 był kilkakrotnie internowany w szpitalach psychiatrycznych, gdzie pisał niektóre teksty w języku hebrajskim.

W 1967 udał się do Todtnauberg na spotkanie z Martinem Heideggerem, od którego oczekiwał słowa w sprawie eksterminowanych Żydów, słowa, którego filozof nie chciał wypowiedzieć. Ta cisza inspiruje go wierszem Todtnauberg .

W 1968 dołączył do André du Boucheta , Jacquesa Dupina , Yvesa Bonnefoya , Michela Leirisa i Louisa-René des Forêtsa w redakcji przeglądu L'Éphémère .

W październiku 1969 wyjechał do Izraela i wygłosił tam kilka wykładów.

Samobójstwo

W nocy z 19 na 20 kwietnia 1970, Paul Celan wpada do Sekwany, prawdopodobnie z Pont Mirabeau . Nie znajdziesz jej ciału 1 st maja po dziesięciu kilometrów w dół rzeki w Courbevoie . Henri Michaux oddaje mu hołd w „Medytacji nad końcem Paula Celana”, wierszu zatytułowanym „Dzień, dni, koniec dni”, który kończy się następująco: „Odejść. / W każdym razie wyjdź. / Długi nóż strumienia wody zatrzyma mowę. „On został pochowany w 31 th Division na paryskim cmentarzu Thiais .

Śmierć rodziców w nazistowskich obozach i czas spędzony w obozie pracy pozostawiły na nim głębokie piętno. Zarówno świadek, jak i ofiara nazizmu, zaprzecza słynnej formule Adorno , postmarksistowskiego filozofa z 1955 roku, według której „pisać wiersz po Auschwitz to barbarzyństwo…”.

Niemand

zeugt für den

Zeugen.

(Nikt nie zeznaje za świadka.)

Praca i styl

Jego pierwsze wiersze, publikowane w różnych czasopismach, pochodzą z 1940 roku, ale jego druga książka, Mohn und Gedächtnis (Mak i pamięć, 1952) ugruntowała jego reputację jako poety Holokaustu , najpierw w Niemczech , a potem na całym świecie. Jego najbardziej znany wiersz Todesfuge ( Fuga de la mort ) opowiada o losie Żydów w obozach zagłady.

Otrzymuje Bremeńską Nagrodę Literacką i uważa wraz ze swoimi przyjaciółmi poetami René Charem , Edmondem Jabèsem i Nelly Sachs , że język musi zostać uwolniony od historii i musi być używany ze słowami, które odpowiadają milczeniu narzuconemu przez sytuację. żył. Jego wersety stają się wówczas coraz bardziej zaszyfrowane, połamane i jednosylabowe, porównując się w tym do muzyki Weberna . Cała poetyka Celana polega na jego moralnym i estetycznym imperatywie stworzenia tego, co nazywał „przeciwjęzykiem”, polegającym na nieubłaganym i definitywnym oskarżeniu języka i kultury niemieckiej, której kulminacją była Zagłada .

Oskarżenie żony Yvana Golla o plagiat dzieła Yvana Golla , Claire Goll , doprowadza go do załamania nerwowego. Claire Goll przez całe życie prowadziła kampanię oszczerstw przeciwko Paulowi Celanowi. On rzeczywiście tłumaczone wiersze Yvan Goll , a także teksty przez Jeana Cocteau , Henri Michaux , Osip Mandelsztam , Giuseppe Ungaretti , Fernando Pessoa , Arthur Rimbaud , Paul Valéry , René Char , Emila Ciorana , André du Bouchet , Jean Bazaine i Jacques Dupin .

Cała jego twórczość związana jest formą z tradycją nowoczesnej poezji hermetycznej i symbolicznej, w szczególności z Baudelaire'em i Rilkem .

Koniec ucieczki przed śmiercią

(…)
Schwarze Milch der Frühe wir trinken dich nachts
wir trinken dich mittags der Tod ist ein Meister aus Deutschland
wir trinken dich abends und morgens wir trinken und trinken
der Tod ist ein Meister aus Deutschland sein
di Auger trin ff bla bla genau
ein Mann wohnt im Haus dein goldenes Haar Margarete
er hetzt seine Rüden auf uns er schenkt uns ein Grab in der Luft
er spielt mit den Schlangen und träumet der Tod ist ein Meister aus Deutschland

dein goldenes Haarchen Margaretar
Hae dein as

Tłumaczenie

(…)
Czarne mleko świtu pijemy was nocą
pijemy was w południe śmierć to mistrz z Niemiec
pijemy was wieczorem a rano pijemy i pijemy
śmierć to mistrz z Niemiec jego oko jest niebieskie
bije was ołowianą kulą uderza cię tylko
człowiek mieszka w domu twoje złote włosy Małgorzata
rzuca w nas swoimi wielkimi psami ofiarowuje nam grób w powietrzu
bawi się wężami i marzy o tym martwy jest panem Niemiec

twoje złote
włosy Marguerite twoje popielate włosy Sulamith

La Fugue de la mort jest częścią zbioru Pavot et Mémoire wydanego w 1952 roku. Wiersz został przetłumaczony przez Jean-Pierre'a Lefebvre'a , w Choix de poèmes , s.  53-57.

Pracuje

Kolekcje opublikowane za jego życia

Proza

Trzy kolekcje pośmiertne

Tłumaczenia francuskie

Zbiory wierszy

Wybór wierszy

Proza

Korespondencja

Odbiorcy

Korespondencja z:

publikacje niemieckie

publikacje i tłumaczenia francuskie

Ustaw muzykę

Lista autorów przetłumaczonych przez Celan

Bibliografia

Bibliografia

  1. Jego nazwa pochodzi od jidysz אַנְשֶׁעל (Anszel), zdrobnienia od hebrajskiego אָשֵׁר ʾĀšēr (Ascher), pierwotnie imienia. To imię nosi jeden z synów Jakuba i stąd nazwa jednego z dwunastu plemion Izraela. To imię pochodzi od hebrajskiego Osher, co oznacza „szczęśliwy”. Anszel w języku jidysz, pisany po polsku Anczel, to zgermanizowany Antschel. Kiedy Celan udał się do Bukaresztu w 1945 roku , nazwa została dostosowana do rumuńskiego pisma Ancel
  2. „Paul Celan jest uważany za największego niemieckojęzycznego poetę od czasów Rilkego, a ta sława wygląda na trwałą”. " Jean-Pierre Lefebvre , Przedmowa w Paul Celan, Wybór wierszy , wydanie dwujęzyczne, Paryż, Gallimard," Poésie", 1998, s.  8 .
  3. Jean-Pierre Lefebvre, Idem , s.  10 .
  4. Antoine Berman, Słownik autorów , Laffont-Bompiani, Paryż, 1992, tI, s.  546 ( ISBN  2221501500 )
  5. Paul Celan / Ingeborg Bachmann, Le temps du cœur. Korespondencja , przekład francuski Bertrand Badiou, Paryż, Seuil , 2011.
  6. W klinice psychiatrycznej w Épinay-sur-Seine od 31 grudnia 1962 do 17 stycznia 1963, w Sainte-Anne w służbie profesora Jeana Delay od 13 lutego do 17 października 1967, w szpitalu psychiatrycznym w Perray-Vaucluse w Épinay-sur-Orge od 15 listopada 1968 do 3 lutego 1969.
  7. Most znajduje się najbliżej jego ostatniego domu, alei Emile-Zola.
  8. Henri Michaux, Moments, traversées du temps , Éditions Gallimard, Paris, 1973, s. 122.
  9. Collectif Sarka-SPIP , „  THIAIS (94): cmentarz paryski – cmentarze Francji i gdzie indziej  ” , na www.landrucimetieres.fr (dostęp 30 maja 2018 )
  10. Sprzeczność jest niewątpliwie pozorna. Adorno rozumieć poezję, która istniała w Europie aż do XIX th  wieku jako wypoczynek, rozrywka, rymowaną prozą. Wiersze Paula Celana nie starają się upiększać ani być przyjemne. W jego słowach chcą po prostu „powiedzieć” rzeczy tak „jak najdokładniej” (por. Le Méridien ).
  11. Aschenglorie , 1967, Suhrkamp Verlag, (Chwała prochów), Wybór wierszy zebranych przez autora , Poésie Gallimard, 2004, s.  264
  12. Jean Bollack, Poezja przeciw poezji: Celan i literatura , Paryż, Presses Universitaires de France ,2001, 344  s. ( ISBN  2-13-051417-0 )
  13. Patrz cytowana w Bibliografii książka Jean-Michela Maulpoix, a po więcej szczegółów rozprawa doktorska Dirka Weissmanna cytowana w Linkach zewnętrznych
  14. Historyczny Słownik Literatury , Larousse, Paryż, 1985, s.  289 ( ISBN  203508301X )

Zobacz również

Powiązany artykuł

Linki zewnętrzne