Orion (mitologia)

Orion
Obraz Oriona reprezentowany na niebie przez Johanna Bayera, Uranometria (1661).
Obraz Oriona reprezentowany na niebie
przez Johanna Bayera , Uranometria (1661).
Seks Mężczyzna
Rodzina Posejdon (ojciec), Euryale (matka), córka Minosa , króla Krety

Orion (w starożytnej grece Ὠρίων lub Ὠαρίων / Ôríôn ) to gigantyczny myśliwy z mitologii greckiej, znany ze swojego piękna i przemocy. Legenda głosi, że została przekształcona w gromadę gwiazd przez Zeusa, nadając jej nazwę słynnej konstelacji Oriona .

W Homer „s Iliady, Orion jest opisany jako konstelację, a gwiazda Syriusz jest wymieniony jako jego pies.
W Odysei Orion jest zasadniczo myśliwym. Jest również wymieniany jako konstelacja.
W pracach i Dni z Hezjoda , Orion to konstelacja którego rośnie i ustawienie ze słońcem są wykorzystywane do liczenia lat.

Antroponimia

Łacińska nazwa Orion pochodzi od starożytnego greckiego Ωρίων .

Certyfikaty

KonstelacjaJest również wymieniony w Odysei (5, 274).Myśliwy

W czasach Cesarstwa Rzymskiego powtarza się legenda:

Hygin również opowiada legendę Oriona w swoim traktacie o astronomii: Księga II: § 34 (Orion). We fragmentach pojawia się również nazwa: wstęp; § 21 (Byk), § 26 (Skorpion), § 33 (Lepus), § 35 (Canis), § 36 (Procyon). Nazwa Konstelacji jest również wymieniona siedmiokrotnie w Księdze III i pięciokrotnie w Księdze IV.

Etymologia

Istnieje kilka hipotez:

Najstarszą formą byłoby Ωαρίων , wywodzące się na -ων z formy z przyrostkiem -ιος . Heliakalny wschód od konstelacji będzie pokrywać się z letniego przesilenia .

Łaciński poeta Owidiusz wydaje się wysuwać etymologię opartą na podobieństwie imienia Orion do starożytnego greckiego słowa οὖρον, ouron „mocz” i wyjaśnia dlaczego w swojej historii (patrz poniżej).
Niektórzy uważają, że płynem nawilżającym skórę wołu nie jest mocz, lecz nasienie (starogreckie σπέρμα, spérma ).
Le Bailly daje to w obie strony. Najstarszy jest grecki i oznacza „mocz, mocz”. Znaczenie „rozlać płyn nasienny” pojawia się tylko w czasach rzymskich (s. 1425) dla czasownika oureô i rzeczownika ouron .

Genealogia i rodzina

Owidiusz (5, 493-544) relacjonuje, że Jowisz , jego brat Neptun i Merkury podróżowali kiedyś razem:

„Stary Hyriée , który pielęgnuje skromne dziedzictwo, widzi je przypadkiem, stojąc na progu swojej mizernej chaty. „Droga jest długa”, powiedział im; pozostało ci bardzo mało dnia; moje drzwi są otwarte dla gości ”. Wyraz jego twarzy odpowiada na jego słowa, odnawia modlitwę; bogowie poddają się tak wielu instancjom, ale bez ujawniania się.

Wchodzą do domu starca, cały poczerniały od dymu. Niewielki ogień zachował się na znaku z poprzedniego dnia; starzec klęka; jego oddech budzi płomień; idzie szukać kawałków drewna, które wciąż dzieli; przynosi dwa wazony, z których jeden zawiera kilka ziół z jego przydomowego ogródka, a mniejszy fasolę; i wkrótce widzimy, jak oboje palą, a wieko podnosi się pod wpływem wrzącej wody.
Tymczasem drżącą ręką nalewa swoim gościom czerwone wino; bóg mórz jest pierwszym, który bierze kielich, a kiedy go opróżnia: „Daj go teraz”, powiedział, „Jowiszowi; niech pije z kolei ”. To imię Jowisza sprawia, że ​​starzec blednie.
Jak tylko wyzdrowieje, spali wołu, który orze jego pole i piecze je na dużym ogniu; następnie czerpie z zamkniętej beczki wino, które tam wszedł we wczesnych latach młodości. Wszystko jest gotowe; bogowie zajmują miejsca na łóżkach wzniesionych z szuwarów rzecznych, przykrytych lnianym płótnem i które ledwo wznoszą się nad ziemią. Potem jedzenie, potem wazony pełne wina lśnią na stole; krater jest z czerwonej gliny, a kielichy z buku.

Jupiter wypowiada te słowa: „Czego chcesz? Powiedz to ; nic nie zostanie ci odrzucone ”. Spokojny staruszek odpowiedział: „Miałem kochaną żonę, czułość od młodości; zapytasz mnie, gdzie ona jest teraz? W urnie znajdują się jego prochy. Będziesz moją jedyną żoną, powiedziałem jej kiedyś, a składając tę ​​uroczystą obietnicę, wezwałem cię, abyś była świadkiem moich słów. Taka była moja przysięga i będę jej wierny; jednak chciałbym pogodzić dwa pragnienia, które podzielam, bycia ojcem, bez bycia mężem”.
Bogowie z zadowoleniem przyjmują jego prośbę; są umieszczone bardzo blisko skóry wołu; ale skromność nie pozwala mi dokończyć.... Ta zwilżona w ten sposób skóra pokrywa ją ziemią.

Mija dziesięć miesięcy i rodzi się dziecko. Hyriée, aby przypomnieć, jakiemu cudowi zawdzięcza swoje narodziny, nazywa go Urion. Na dłuższą metę inny dźwięk zastąpił pierwszą literę tego słowa. "

Skromność Owidiusza wynika z tego, że bogowie zwilżali skórę swoim moczem, stąd pierwsza Urionowska wersja imienia Oriona (etymologiczna od Owidiusza).

Hyriée byłby założycielem miasta Hyrie w Beocji .

Orion poślubił Side („granat”), który był bardzo piękny, ale też bardzo dumny. Do Tartaru rzuciła ją Hera, z którą chciała się porównać.
Dała Orionowi dwie córki: Coronides , Ménippé i Métioché , które dorastały w Aonie ( Boeotia ), u podnóża góry Helicon

Mit Oriona

Wersja Owidiusza (przed rokiem 17/18)

Owidiusz podsumowuje resztę życia Oriona w kilku linijkach:

„Dziecko staje się ogromne; Diane zabiera go ze sobą; jest strażnikiem, jest satelitą bogini.
Ale wystarczy bezmyślne słowo, aby wzbudzić gniew bogów: Nie ma bestii , powiedział pewnego dnia Orion, której nie mogę pokonać . Tellus sprawia, że ​​pojawia się skorpion, który nagle odważa się podnieść zakrzywione strzałki na matkę dwóch nieśmiertelnych bliźniaków. Orion chroni ją swoim ciałem; Latona umieszcza go pośród olśniewających gwiazd. Niech twoje oddanie - powiedziała - otrzyma tę nagrodę ode mnie!  ”.

Wersja Hygina ( Fables , 195) (przed 17 rokiem)

„Iovis Neptunus Mercurius in Traciam ad Hyrieum regem in hospitalium venerunt; qui ab eo cum liberaliter essentexcepti, optionem ei dederunt si quid peteret; ille liberos optavit.
Mercurius de tauro quem Hyrieus ipsis immolarat corium protulit; illi in eum urinam fecerunt i in terram obruerunt, unde natus to Orion.
who cum Dianam vellet violare, ab ea jest interfectus. postea ab Iove in stellarum numerum est relatus, quam stellam orionem vocant. " .

Wersja Hygin ( Astronomia , II, 34)

„Hunc Hesiodus Neptuni filium dicit ex Euryale Minois filia natum; koncesji autem ei, ut supra fluctus curreret ut in terra, quemadmodum Iphiclo datum dicitur, ut supra aristas curreret neque eas infringeret.
Aristomachus autem dicit quendam Hyriea fuisse Thebis, Pindarus autem na wyspie Chio.
Hunc autem, cum Iovem i Mercurium hospitalio recepisset, petisse ab his, ut sibi aliquid liberorum nasceretur. Itaque quo facilius petitum impetraret, bovem immolasse i jego pro epulis adposuisse. Quod cum fecisset, poposcisse Iovem i Mercurium quod corium z bove forest detractum oraz quod fecerant urinae in corium infudisse i id sub terra poni iusissse.
Ex quo postea natum puerum, quem Hyrieus e facto Uriona appellaret. Sed venustate et consuetudine factum est, ut Orion vocaretur. Hic dicitur Thebis Chium venisse i Oenopionis filiam Meropen per vinum cupiditate incensus conpressisse. Pro quo facto ab Oenopione excaecatus et de insula eiectus existimatur Lemnum ad Vulcanum pervenisse et ab eo quendam ducem Cedaliona nomineacceptisse. Quem collo ferens dicitur ad Solem venisse et ab eo sanatus, ut se ulcisceretur, Chium revertisse. Oenopiona autem a civibus sub terra custoditum esse. Quem postquam se invenire posse desperaret Orion, w insulam Cretam pervenisse i ibi venari coepisse cum Diana, et ei polliceri quae supra diximus i ita ad sidera pervenisse. Nonnulli autem aiunt Oriona cum Oenopione prope nimia coniunctum amicitia vixisse oraz quod ei voluerit suum studium in venando probare, Dianae quoque pollicitum quae supra diximus; i ita interfectum. Alii dicunt cum Callimacho, cum Dianae vim voluerit adferre, ab ea sagittis esse confixum i ad sidera propter venandi consimile studium deformatum. Istrus autem dicit Oriona a Diana esse dilectum et paene factum, ut ei nupsisse existimaretur. Quod cum Apollo aegre fretka i saepe eum obiurgans nihil egisset, natantis Orionis longe caput solum videri conspicatus, contendit cum Diana eam non posse sagittam mittere ad id, quod nigrum in mari videretur. Quae cum se vellet w eo studio maksyma artifice dici, strzałka missa caput Orionis traiecit. Itaque eum cum fluctus interfectum ad litus eiecisset i se eum Diana percussisse plurimum doleret, multis eius obitum prosecuta lacrimis, inter sidera statuisse existimatur. Sed quae post mortem eius Diana fecerit, in eius historiis dicemus. " .

Wersja Lucien z Samosate (ok. 120 do po 180)

Witany na dworze Enopiona, który panował na Chios , Orion zakochał się w Merope , córce króla. Enopion chciał pozbyć się tego niezgrabnego zalotnika. Dlatego postanowił obiecać Orionowi rękę swojej córki, pod warunkiem, że pozbędzie się z Chios wszystkich bestii atakujących ludzi i stada. Król był przekonany, że mu się nie uda, ale Orion, doskonały myśliwy, nie miał trudności z wypełnieniem tego warunku. Kiedy wrócił, by poprosić o rękę Merope, Ojnopion złamał obietnicę, kochanek rozgniewał się i splądrował pałac. Został jakoś związany przez armię wysłaną przez króla.
Aby go ukarać, Ojnopion oślepił go i zostawił na brzegu. Orion następnie szedł prosto przez morze na wyspę Lemnos i został przyciągnięty do kuźni Hefajstosa , który zgodził się pożyczyć mu Cedalion . Gigant wszedł do morza i poszedł na wschód, twarzą do Słońca. Gdy szedł, Orion w cudowny sposób odzyskał wzrok.

Śmierć Oriona i jego wzniesienie się do nieba

Przez strzałę Artemidy

Wrócił na wyspę Chios, aby zemścić się na Ojnopionie, ale Artemida poprosiła go, aby zapomniał o zemście i zaproponował, że będzie z nią polował. Ale brat Artemidy Apollo , który obawiał się o swoją siostrę, wysłał w pościg potwornego skorpiona. Orion próbował z nim walczyć, ale nie mógł. Aby uciec potworowi, zatonął w morzu, które utworzyło naturalną barykadę.
Więc Apollo wskazał na olbrzyma i powiedział Artemidy, by go zabił, podając go jako potwora. Ponieważ gigant był zbyt daleko, Artemida nie mogła go rozpoznać i dlatego rzuciła w niego strzałą. Popłynęła, aby odzyskać zwłoki, ale kiedy zobaczyła, że ​​to Orion, umieściła swój wizerunek wśród gwiazd wraz ze swoimi psami, Syriuszem i Procjonem . Nadajemy temu epizodowi nazwę katasteryzacji .

To dlatego konstelacje Oriona i Wielkiego Psa (w tym gwiazda Syriusz , najjaśniejsza gwiazda na niebie poza elementami Układu Słonecznego) są blisko siebie, a Skorpion został umieszczony po drugiej stronie nieba. krypty, bohater i potwór nieustannie gonią się nawzajem, nigdy nie nadrabiając zaległości .

Przez skorpiona Hera

Istnieje inna wersja śmierci Oriona: dzięki swoim wyjątkowym umiejętnościom łowieckim Orion nigdy nie przestał chwalić się swoją sprawnością. Ta arogancja bardzo nie podobała się Herie, która, aby dać Orionowi lekcję pokory, kazała skorpionowi zaczaić się w oczekiwaniu na przejście myśliwego. Ukryty w listowiu skorpion czekał, a gdy nadszedł czas, użądlił Oriona, który zginął uderzony jadem tego małego zwierzęcia, które zabiło najokrutniejsze bestie.
Został przemieniony w konstelację, ale Hera, aby walka trwała dalej, nie zapomniała również zanieść do nieba skorpiona, który tak wiernie jej służył. Ale Zeus interweniował i upewnił się, że Orion i Scorpio nigdy nie mogą się ze sobą skontaktować; dlatego gdy Orion wznosi się na wschodnim horyzoncie, Scorpio na zachodnim horyzoncie .

przez skorpiona Artemidy

Wczesna wersja mówi, że Orion i Artemis polowali razem. Pewnego dnia Orion, zakochany w bogini, próbował ją pocałować. Oburzona Artemida sprawiła, że ​​pojawił się skorpion i kazał mu użądlić olbrzyma. Widząc go umierającego, Artemida poruszyła się, przekształciła Oriona w konstelację i ten sam los zarezerwowała dla skorpiona, który wiernie jej służył .

Druga, mniej popularna wersja śmierci myśliwego autorstwa Artemidy mówi, że Orion był śmiertelnym wrogiem Artemidy. Dziwne, bo Artemida, będąca boginią, podobno jest nieśmiertelna. Aby się go pozbyć, a tym samym uniknąć śmierci, Artemis wezwała gigantycznego skorpiona, który zabił Oriona swoim jadem. Wersja ta zawiera zatem niewyrażone wcześniej poczucie „rywalizacji” między dwoma myśliwymi oraz paradoks „śmiertelnego wroga” bogini (nieśmiertelnej, pamiętajmy), przy świadomości, że ten wróg jest, jak dla niego, śmiertelny a zatem w zasadzie nieszkodliwe dla Artemidy.
Przekształcenie Oriona w konstelację pozostaje więc tajemnicą dla tej wersji; Być może Artemidę ogarnęły wyrzuty sumienia. Tymczasem skorpion zostaje w ten sposób wzniesiony do nieba przez Artemidę za to, że wiernie jej służył .

Trzecia wersja mówi, że Orion wygrał w rzucie dyskiem z Artemidą i wysłał skorpiona, aby go użądlił. Stał się konstelacją Oriona .

Przez skorpiona Gai

Istnieje inna wersja śmierci Oriona: tutaj Orion jest jednym z Gigantów , synem Gai i nieśmiertelnym wrogiem Artemidy i Apolla, a mimo to często polował z boginią. Apollo, obawiając się, że Artemida ulegnie zaklęciu Oriona, doprowadzał go do szaleństwa.
Gaia, zaniepokojona we śnie masakrami popełnianymi przez Oriona, wezwała gigantycznego skorpiona, który go zabił. Artemida, nie widząc powracającego Oriona, szukała go i znalazła go martwego, po czym przekształciła go w konstelację. Gaia jednak przekształciła skorpiona w konstelację ze względu na jego wierność .

Interpretacje

Dalszy rozwój

Dawno zaniedbywana przez literaturę od starożytności postać Oriona od dawna swoją względną sławę zawdzięczała Hypnerotomachia Poliphili (1467) oraz obrazowi Nicolasa Poussina .
Od początku XX th  century odnotowano nieoczekiwany przypływ zainteresowania ze strony pisarzy, muzyków i artystów wizualnych.

Obraz

Rzeźba

Literatura, teatr i poezja

  • 1927: Tristan Derème , Zodiak czyli gwiazdy w Paryżu . Paryż, Émile-Paul, 1927 .
  • 1929: Paul Claudel , Le Soulier de Satin (1929) .
  • 1929: Jean Giono , Un de Baumugnes . Paryż, Grasset, 1929 .
  • 1946: Maurice Fombeure z Jean-Pierre Grenierem , zabójcą Orionem . Paryż, Bordas, 1946 .
  • 1970 do 1971: Claude Simon  :
    • Ślepy Orion . Skira, płk. Ścieżki tworzenia , 1970 .
    • Ciała przewodzące . Paryż, Éditions de Minuit, 1971 .
  • 1975: René Char , Aromaty chasseurs . Paryż, Gallimard, 1975 .
  • 1978 do 2002: Patrick Grainville  :
  • 1980: Francis Berthelot , Czarny księżyc Oriona . Paryż, Calmann-Lévy, 1980. Powieść science fiction, której akcja rozgrywa się w konstelacji Oriona.
  • 1998: Christian Doumet , Trzy miasta w oku Oriona . Cognac, Le Temps qui fait, 1998 .
  • 2000: Yves Bonnefoy , Rzym, 1630 . Paryż, Champs / Flammarion, 2000 .
  • 2000: André du Bouchet , L'Emportement du muet . Paryż, Mercure de France, 2000 .
  • 2000: Olivier Py , Radosna Apokalipsa . Arles, Actes Sud-Papiers, 2000 .
  • 2003: Jean-Christophe Bailly , El Pelele . Paryż, Christian Bourgois, 2003 .
  • 2004: Henry Bauchau , L'Enfant bleu . Arles, Actes Sud, 2004 .
  • 2005: Orion Scohy , Tom . Paryż, POL, 2005 .
  • 2005 do 2006: Blaise Cendrars  :
    • W sercu świata (1917), w Z całego świata w sercu świata , Kompletne wiersze . Paryż, Poésie / Gallimard, 2006 .
    • Głęboko dzisiaj (1917), w Today (1931). Denoel, płk. Dookoła dzisiaj , tom 11, 2005 .
    • Mapy drogowe (1924), w Z całego świata do serca świata . Paryż, Poésie / Gallimard, 2006 .
    • Osiedle Sky (1949). Denoel, płk. Dookoła dzisiaj , tom 12, 2005 .

Muzyka

Załączniki

Źródła starożytne

Bibliografia

  • 1880: Camille Flammarion , Astronomia popularna , 1880.
  • 1951: Pierre Grimal , Słownik mitologii greckiej i rzymskiej . Paryż, Presses Universitaires de France, 1951.
  • 1958: Robert Graves , Les Mythes grecs . Książka kieszonkowa, coll. Liczba mnoga , 1958.
  • 1981: Jeannie Carlier, Orion , w Słowniku mitologii , reż. Yvesa Bonnefoya. Paryż, Flammarion, 1981.
  • 1981: (en) Joseph Fontenrose, Orion: Mit myśliwego i łowczyni Berkeley: University of California Press, ( ISBN  0-520-09632-0 ) .
  • 1988: Marie Miguet, Le Mythe d'Orion , w Słowniku mitów literackich , reż. Pierre'a Brunela . Monako, Editions du Rocher, 1988.
  • 2003: Jean-Michel Renaud, Katasteryzm w Homere. Przypadek Oriona , GAIA. Przegląd interdyscyplinarny dotyczący starożytnej Grecji, 2003, 7, s. 205-214.
  • 2004: Jean-Michel Renaud, Le Mythe d'Orion: znaczenie, miejsce wśród innych mitów greckich i wkład w poznanie starożytnej mentalności . Liège, CIPL, 2004.
  • 2005: Paola Capponi, (it) I nomi di Orione , w Le parole dell'astronimia tra scienza e tradizione . Wenecja, Marsilio, Kryzys, 2005.
  • 2015: Émile Chambry, Émeline Marquis, Alain Billault i Dominique Goust ( przekład  ze starożytnej greki: Émile Chambry), Lucien de Samosate  : Complete works , Paris, Éditions Robert Laffont , coll.  „Książki”,2015, 1248  s. ( ISBN  978-2-221-10902-1 ) , "La Salle". Dokument użyty do napisania artykułu
Tematy inspiracji artystycznych na temat mityczny
  • 1944: Ernst Gombrich , Temat Oriona Poussina , 1944.
  • 1985: Marie Miguet-Ollagnier, Le Mythe d'Orion w teatrze Claudela , w Mythes claudéliens . Paris-Caen, Minard, coll. Nowoczesne listów , Paula Claudela serii , n O  14, 1985, str.  93-120 .
  • 1988: Danièle Leclair, Czytanie René Chara  : Aromates chasseurs i Chants de la Balandrane . Minard, kol. Archives of Modern Letters , N O  233, 1988 .
  • 1988-2006: Claude Leroy:
    • Pingwin Oriona . Paryż, La Nouvelle Revue Française, n o  421,Luty 1988 ;
    • Ręka Cendrarów . Villeneuve-d'Ascq, Presses universitaire du Septentrion, 1996  ;
    • Morionvagine , w Pod znakiem Moravagine . Caen, Minard, kol. Nowoczesne Letters , Blaise Cendrarsa serii , N O  6, 2006 .
  • 1990: Jacques Derrida , Wspomnienia niewidomych. Autoportret i inne ruiny . Paryż, Réunion des Musées Nationaux, Luwr, 1990 .
  • 1992: Edmond Nogacki, René Char , Orion pigmentowany nieskończonością lub od pisania do malowania . Prasa uniwersytecka w Valenciennes, 1992.

Powiązane artykuły

Linki zewnętrzne

  • Witryna Cosmovision [1] .

Uwagi i referencje

Uwagi

Bibliografia

  1. https://www.lexilogos.com/latin/gaffiot.php?q=Orion
  2. A. Bailly, Dictionnaire Grec Français , Paryż, Hachette, 1950-1995 ( ISBN  2-01-001306-9 , czytaj online ) , s.  2186.
  3. "  Homer, Odyseja, piosenka XI |I Filo-lettres  ” (dostęp 18 maja 2021 r . ) .
  4. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k282076j .
  5. http://www.fh-augsburg.de/~harsch/Chronologia/Lspost02/Hyginus/hyg_fabu.html#c195 .
  6. http://www.thelatinlibrary.com/hyginus.html
  7. Jean-Michel Renaud, „  Katasteryzm u Homera. Sprawa Oriona  ”, GAIA. Interdyscyplinarny Journal o Starożytnej Grecji , obj.  7, N O  1,2003, s.  205-214 ( DOI  10.3406 / gaia.2003.1416 , przeczytany online , dostęp 27 stycznia 2021 ).
  8. Jean-Michel Renaud, „  Mit Oriona  ” .
  9. http://bcs.fltr.ucl.ac.be/FASTAM/F5-Plan.html
  10. https://archive.org/stream/BaillyDictionaryGrecFrancais#page/n1423/mode/2up .
  11. http://bcs.fltr.ucl.ac.be/FAST/FV.html
  12. Lucien de Samosate 2015 , s.  104.
  13. https://orbi.uliege.be/handle/2268/25499