Libertyn

Libertyn , w sensie libertyn obyczajów, to ktoś, kto poświęca się cielesnych rozkoszy (nawet do seksu grupowego ) o wolności, która przekracza granice konwencjonalnej moralności.

Libertynizm chodzi o XVIII th i XXI th  century

Opierając się na mniej lub bardziej wyraźnym odwołaniu się do intelektualistów i pisarzy filozoficznego libertynizmu, w szczególności do najbardziej „erotycznych” autorów ( Sade , Laclos ), współczesne praktyki libertyńskie (kluby libertyńskie, swingowanie , miksowanie ) opierają się na racjonalistycznym materializmie, aby rzucić wyzwanie i kwestionować w istocie zasady uważane za purytańskie w zachodnich społeczeństwach.

Nawet jeśli te tak zwane libertyńskie praktyki stały się bardziej demokratyczne - a ich bojowy aspekt zanika - wymiar „wolnej myśli” jest dziś podejmowany przez różne libertyńskie publikacje, takie jak magazyny internetowe i inne.

Aspekt ten jest często pomijany przez badaczy współczesnego społeczeństwa i różnych badań nauk społecznych wydają się pokazać Dziś powiązanie filozoficznej myśli libertyn ( XVII th i XIX th  lat) oraz aktualnych praktyk seksualnych i erotycznych.

Historyczny

W swojej oryginalnej wersji libertyn - od łacińskiego libertinus , „niewolnik, który właśnie został uwolniony”, „uwolniony” - to ten, który kwestionuje ustalone dogmaty , jest wolnomyślicielem (lub libertynem ducha ), o ile jest wyzwolony w szczególności z metafizyki i etyki religijnej (przykład: Dom Juan de Molière ).

Libertynizm intelektualnej z XVII -tego  wieku

Powtórka z teorii greckiego filozofa Epikura , libertynizm jest prąd myśli rodzi się w XVI th  wieku we Włoszech ( Cardano , Paracelsus , Machiavelli ) i kontynuowany w następnym stuleciu przez Gassendi . Potwierdzając moralnej autonomii człowieka przed organem religijnych (zwłaszcza spekulacyjny wygląd wolności umysłu), prowadzi do XVIII th  wieku do nowoczesnej formy krytyki: Stosowane do rzeczywistości, experimental. Krytyczny dogmatyzmu , libertynizm odrzuca pojęcie systemu filozoficznego; składa się raczej z wielu esejów filozoficznych dotyczących różnych tematów, zbiegających się w tej samej krytyce religii i dogmatów .

Materialiści , libertyni uważają, że wszystko we wszechświecie jest kwestią materii, która jako jedyna narzuca swoje prawa. Dlatego wierzą, że zrozumienie świata jest kwestią samego rozumu , przez wielu zaprzeczając idei Stwórcy . Na płaszczyźnie politycznej uważają, że kapłani uczestniczą w panowaniu książąt nad narodami, panując nad nimi przez zabobony . W szczególności szkoła w Padwie kwestionuje pojęcie cudów i wyroczni , twierdząc, że istnieje wyłącznie naturalny determinizm .

Podczas gdy monarchia francuska opiera się na boskiej legitymacji, łatwo jest zrozumieć zagrożenie, które może stanowić dla jednostek pragnących być niezależnymi od wszelkich religijnych lub moralistycznych ograniczeń ustanowionych przez Kościół , państwo lub tradycję  ; tym bardziej, że libertyni wzywali do powstania społeczeństwa opartego na zasługach (a nie na przywilejach) w duchu sprawiedliwości i społecznego zrozumienia.

Jednak biorąc pod uwagę, że posłuszeństwo ludu opiera się na kłamstwach kapłanów, są oni niezwykle ostrożni i tajemnicy: nie chodzi w istocie o ujawnienie wszystkim oszustwom duchowieństwa. Idee te są w ten sposób ujawniane przez GC Vanini „Jeśli wolność myślenia jest całkowita, to nie to samo, co wolność słowa, która musi narzucić pewne reguły. ”(F. Charles-Daubert, 2004). Ale tajemnica tych małych think tanków (Dupuy w Paryżu ) to nie tylko polityczny środek ostrożności: jest to również przyjęte stanowisko teoretyczne, które podejmuje rozróżnienie Montaigne'a między publicznym i prywatnym, równoważąc sceptycyzm z pozornym konformizmem. na zewnątrz. Przesądowi, który stanowi podstawę nieodzownego posłuszeństwa ludu, przeciwstawia się w ten sposób rozsądne badanie wszystkich rzeczy dokonane przez filozofa .

Polityka jest w przeważającej części, uważane za oszustwo (patrz względy polityczne na zamachy stanu z Gabriel Naudé ) - stanowisko, które silnie zbieżny z tym z Pascala . Jeśli jednak Pascal krytykuje „na  wpół zręcznych  ”, a mianowicie libertynów (sam Pascal żył w młodości libertyńskiej, zanim objął jansenizm w niemal mistyczny sposób ), ponieważ chcą oni ujawnić niebezpieczne prawdy i nie wiedzą, aby nie wznosić się do prawd wyższej rangi, libertyni sami są dalecy od chęci ujawnienia oszustw religijnych, które wiążą ludzi. W rzeczywistości są „tym bardziej dyskretne, że władza opiera się na wyglądzie i kiedy wystarczyłoby ją zdemistyfikować, aby została pozbawiona środków do ćwiczenia” (F. Charles-Daubert, 2004).

Jeśli dziś zachowujemy jedynie zmysłowy i niejasno niemoralny aspekt libertynizmu, to odrzucenie dogmatycznej moralności opiera się na negacji istnienia Boga , który legitymizuje pragnienie cieszenia się życiem ziemskim. Libertynizm nie jest dla wszystkich niemoralny: Theophrastus redivivus , anonimowy traktat z 1659 roku, zapowiada cnotliwego ateistę Pierre'a Bayle'a , który będzie wychwalał Spinozę w swoim Słowniku . Libertynizm opowiada się za relatywizmem moralnym , dla którego moralność chrześcijańska nie jest absolutem, ale sposobem regulowania stosunków społecznych, tak jak prawa .

Równocześnie ruch ten rozwija szkołę wątpliwości: nurt myśli, który narodził się we Włoszech, kwestionuje naukę opartą na Arystotelesie i zamrożoną religijnymi dogmatami ( tomizm ). Rodzi się refleksja nad relacją między wiarą a rozumem . W Wielkie geograficzne odkrycia wstrząsnąć dogmatu chrześcijańskiego uniwersum w centrum świata. Ponowne odkrycie pogańskich arcydzieł dowodzi, że sztuka i piękno mogą istnieć niezależnie od wszelkich odniesień chrześcijańskich. Antropologia pozwala La Mothe le Vayer do zrelatywizować Boskie Objawienie twierdzi chrześcijaństwa , poprzez złożenie go na pogaństwa . Te odkrycia naukowe umieścić w sprzeczności fakt, naukowych i religijnych dogmatów. Wstrząsy polityczne i konflikty religijne osłabiają zaufanie do przywódców religijnych.

Około 1615 roku grupa poetów ateistycznych ( Boisrobert , Tristan L'Hermite , Saint-Amant i Théophile de Viau ) utworzyła tajne stowarzyszenie. Uważają się za „  antychrystów  ” i rozpowszechniają anonimowe prace broniące swoich tez. W tamtym czasie uważano ich za czarodziejów i czarownice . W tych latach ukazało się kilka prac:

W 1647 roku Pierre Gassendi rehabilituje filozofię Epikura . Otwierając drogę do swobody obyczajowej, idee te stały się bardziej dyskretne po skazaniu niektórych libertynów na śmierć (filozof Juliusz Cezar Vanini zginął na stosie w 1619 r. ), Uwięzienie lub wygnanie.

W 1659 roku opublikowano Theophrastus redivivus , kompendium fragmentów starożytnych autorów, w których podjęto próbę ponownego odczytania historii filozofii jako historii ateizmu. Pod koniec wieku Hobbes i Spinoza zostaną włączone, słusznie lub nie, do tej „genealogii filozofii ateistycznej”. I tak w 1721 r. Domniemany autor Życia i ducha pana Benoita Spinozy , podejmującego faktycznie bluźniercze dzieło zatytułowane Traktat trzech oszustów , Jean Maximilien Lucas , broni metody egzegetycznej opisanej w Teologiczno-Politycznej Traktat .

Powieść libertyn z XVIII -tego  wieku

Trudno mówić o twórczości libertyńskiej, nie wspominając o autorach powieści libertyńskich, takich jak Crébillon , Sade czy Laclos , tak wielu autorach należących do tak zwanego wieku „ oświecenia  ”. Jednak autorzy rozważane „Libertines” wydają się być znany z XVI -tego  wieku , ale mniej za ich pracę niż instillaient tam duch buntowniczy. W ten sposób humanistyczni historycy zostali oskarżeni o „libertynizm” przez ich prace, które podważały oficjalną historię, która często była zadowolona z monarchii i jej najbardziej wpływowych przedstawicieli.

Dotychczas -XVIII th  century , że pisanie Libertine ściśle mówiąc nabiera innego wymiaru. Poprzez powieść realizuje wolność myślenia i działania, która najczęściej charakteryzuje się moralnym zepsuciem, samolubnym poszukiwaniem przyjemności. Główne prace takie jak Niebezpieczne związki według Laclos lub Les Égarements du Coeur et de la esprit przez Fils Crébillon , wprowadziły nowe kody, nowy sposób myślenia, pisania i opisujące rozpustę. Życie w społeczeństwie jest przedstawiane jako gra głupców, w której libertyni opanowują kody i zagadnienia do perfekcji. Uwodzenie to złożona sztuka, która jest podejmowana z wyzwania, pragnienia lub poczucia własnej wartości . Kobieta jest identyfikowana jako ofiara, którą należy „podjąć”, co kończy się mniej lub bardziej szybko poddaniem się „łowcy”. Często spotykamy, obdarzane przez libertynę, inicjację w seks, cynizm, zachowanie do przyjęcia w społeczeństwie, przeznaczone dla tego, kto zastąpi go w jego przykazaniach. Wybrane wyrażenie jest subtelne, wyrafinowane, często aluzyjne, kontrastuje z tak zwaną rozwiązłą literaturą.

Uwagi i odniesienia

  1. Idee libertyńskie
  2. André Lagarde Laurent Michard, XVIII th  wieku , Bordas, 1961, s. 13.
  3. Françoise Charles-Daubert, „Spinoza et les libertins” , Hyper-Spinoza , opublikowane 3 maja 2004 r., Zaktualizowane 27 listopada 2007 r.
  4. Theophrastus redivivus, czyli ateizm jako stanowisko filozoficzne w epoce klasycznej , École normale supérieure , 2008

Zobacz też

Powiązane artykuły

Bibliografia

Linki zewnętrzne