Glosariusz numizmatyczny

Moneta to nauka zajmująca się badaniem monet i medali. Używa szeregu specyficznych terminów zgrupowanych razem w glosariuszu poniżej:

W

• Stop  : mieszanina różnych metali otrzymywana przez stapianie. Np .: kalenica .
• Aloi  : lub tytuł , udział metalu szlachetnego stanowiącego walutę wyrażony w tysięcznych (lub tysiącach ) w walutach systemu dziesiętnego lub w karatach w walutach systemu dwunastkowego ).
• Anépigraphe  : waluta, która nie zawiera legendy.
• Antyk (waluta): waluty przed upadkiem Cesarstwa Rzymskiego (koniec V th  century ).
• Antoninien  : Roman coin miliard wart dwa denary uderzył w obfitości III th  wieku i panowania Karakalli .
• Srebro  : anglosaski nazwa oznaczająca stopu z srebra 925 tysięcznych stosowanych w srebrnych monet Imperium Brytyjskiego do 1919.
• Warsztat  : lokalizacja warsztatu menniczego, czasami wskazana na monecie przez sekretny punkt umieszczony pod literą legendy, symbolem, skrótem lub literą alfabetu. Przykłady: we Francji A = Paryż , BB = Strasburg, w Niemczech, A = Berlin , w Stanach Zjednoczonych D = Denver , P = Filadelfia i S = San Francisco .
• Aureus  : złota moneta Cesarstwa Rzymskiego o wartości dwudziestu pięciu denarów. Pl. Des aurei .
• Awers (lub po prawej): strona monety z wizerunkiem lub nazwą emitenta. W popularnym języku strona „twarz”. W przypadku braku portretu awersem jest strona, na której widnieje nazwa emitenta (np. Imię króla).
• Oś  : orientacja, podana w godzinach, jak dla zegarka, pionowej osi twarzy względem siebie, wskazująca trzymanie rogów podczas pisania. Moneta jest wybijana jako „medal”, jeśli pozostaje w pozycji pionowej po obu stronach, gdy jest trzymana w południe i o godzinie 6, i wybita jako „waluta”, jeśli oś jest odwrócona. Jest przesunięty, jeśli osie nie są 180 ° lub 360 °. W przypadku żetonów mówimy o „powrocie” poziomym lub pionowym.

b

• B  : piękny : oznacza stan zachowania części wykazującej bardzo silne zużycie. Płaskorzeźby częściowo zniknęły, a czytanie legend wymaga wysiłku lub dedukcji. Ten stan zwykle nie jest zbierany, z wyjątkiem bardzo rzadkich sztuk. Możemy udoskonalić w B + i B-.
• Belle Proof , czyli BE: charakteryzuje monetę, której relief jest matowy, a tło przypomina lustro. Zaraz po wybiciu, obchodzeniu się z nim ostrożnie i zamknięciu w szczelnym przezroczystym opakowaniu, jest to najwyższy poziom doskonałości konserwacyjnej.
• Billon  : stop miedzi i srebra, w którym miedź stanowi większość wagową. Mówimy o białych banknotach dla zabezpieczenia od 500 do około 250 tysięcznych oraz o czarnych banknotach lub czarnych monetach, jeśli stop zawiera mniej niż około 25% srebra. Miedź ciemnieje podczas manipulacji.
• Uniwersalny brylant , czyli BU: moneta wybita w limitowanych seriach z nowymi narożnikami i zachowująca swój pierwotny połysk, stanowi poziom pośredni pomiędzy próbą szlachetną a monetą obiegową.
• Britannia  : nazwa złotej, srebrnej i platynowej monety emitowanej przez Wielką Brytanię od 1987 roku.
• Bullion (często bulionowa moneta ): angielski termin oznaczający monety używane bardziej jako rezerwa metalu i do celów gromadzenia niż do ich wartości uwalniania. Monety te często mają wyższy tytuł metalu szlachetnego niż waluta obiegowa. Przykłady: amerykański orzeł , Britannia , brytyjski suweren , południowoafrykański Krugerrand i kanadyjski liść klonowy . W niektórych stanach jest to jedyny sposób fizycznego trzymania metalu szlachetnego.

VS

• Rowki  : grzbiety znajdujące się na krawędzi części.
• Pole  : część monety, na której nic nie jest wygrawerowane, rewers, z którego wyróżnia się wizerunek lub legendy.
• Cistophore  : nazwa srebrnej monety o wadze 10,8 g. ze starożytnego królestwa Pergamonu nadal był bity pod panowaniem rzymskim i był wart 3greckie drachmy lub 2rzymskie denary . Jego nazwa pochodzi od czystka dionizyjskiego przedstawionego na odwrocie.
• Narożnik  : blok metalowy, na którym znajduje się grawer wklęsły z jednej strony monety, która ma być wybita, znajdują się dwa rogi, pomiędzy którymi wybito blankiet.
• Pamiątkowe  : mennica monetarna, często w małym nakładzie, upamiętniająca wydarzenie historyczne.
• Contorniate  : Late Roman Bronze Token
• Countermark  : znak nadrukowany na monecie po wykonaniu wstępnej produkcji. Może to być jedna lub więcej liter (np. DD na asach Nîmes dla Decreto Decurionum), nazwa lub skrót nazwy (np. TIB dla cesarza Tyberiusza), d 'napis, liczba (aby nadać nową wartość ), symbol lub wizerunek. Znaczniki kontrastujące mogą być stosowane w celach satyrycznych (np. Lilia lub sowa na tarczy Napoleona  I , wzmianka „  Sedan  ” lub „Francuski wampir” na niektórych monetach Napoleona III ).
• Prawny środek płatniczy  : waluta, którą można płacić w kraju emisji.
• Pełna cena  : waluta nie jest już prawnym środkiem płatniczym, ale nadal można ją wymienić po wartości nominalnej na nową gotówkę.

re

• Dziesiątka  : dziesiąta część franka, ponieważ centym to jedna setna, a milion to tysięczna (w Tunezji dinara).
• Donativum  : pieniężny prezent od rzymskiego cesarza dla jego żołnierzy, gdy doszedł do władzy. Przy tej okazji można było wybić specjalnie monety.
• Zdemonetyzowana  : waluta, dla której wszelka prawna moc płatności została usunięta dekretem.
• Denar  : rzymska srebrna moneta powstała około 212 rpne i ważyła 4,51 grama srebra (ok140 pne J.-C., jest zdewaluowany, a jego waga spada do 3,96 grama). Ta nazwa będzie następnie używana w średniowieczu i jest źródłem Dinar . We Francji denier utrzymywał się poprzez system livre-sols-deniers aż do powstania franka zarodkowego .
• Nominał  : nazwa części i, co za tym idzie, jej wartość prawna. System monetarny jest oparty na kilku nominałach (na przykład funty, centy i nominały).
• Inne  : znak mennicy lub znak grawera w postaci litery lub symbolu. Inna jest również nazwa nadana podpisowi grawera (twórcy modelu) i generalnego grawera odpowiedzialnego za mennicę, gdy jest ona reprezentowana przez symbol (na przykład: róg obfitości, sowa, delfin itp. ).
• Podwójne  : lub podwójne turnieje, warte dwa denary u stóp turniejów za panowania dynastii Kapetyngów. Sześć podwójnych daje sol. Nie mylić z Antoninianami z czasów rzymskich.
• Prawa (lub awers): strona monety, na której znajduje się wizerunek, zwana także awersem . Jeśli nie ma podobizny, jest to strona, po której znajduje się nazwa emitenta.

mi

• Skala Sheldona  : system wyceny monet opracowany w latach pięćdziesiątych XX wieku przez Williama H. ​​Sheldona dla monet amerykańskich.
• Ecu  : pierwszym złotym ecu była waluta wydana przez Saint Louis . Nosił królewską tarczę. Termin ecu od wieków oznaczał królewskie lub feudalne złote monety z tarczą. Termin ten został później przedłużony do niektórych dużych srebrnych monet (białe osłony tarczy Vertugadin liwrów, sześć sztuk), a nawet 5-franc z XIX th  wieku.
• ECU  : akronim (od European Currency Unit, w języku angielskim) używany przed euro do określenia „europejskiej jednostki rozliczeniowej”, co nie podobało się Niemcom, ponieważ nieoficjalnie brzmi zbyt francusko i oficjalnie, ponieważ fonetycznie zbyt blisko słowa krowa ( kuh ) w języku niemieckim.
• Wizerunek  : główny motyw na awersie monety. Często portret władcy.
• Electrum  : naturalny stop złota i srebra używany w starożytności . Np .: stater elektrum.
• Test  : część ze słowem TEST lub bez. Jest to konkretny strajk, w limitowanej serii, nieprzeznaczony do obiegu i który może być wykonany z różnych powodów: test techniczny (metal, narożniki itp.), Test projektowy (podczas konkursu w celu ustalenia rodzaju utworu, który będzie przyjęty), esej w hołdzie (utwory identyczne z utworami przeznaczonymi do obiegu, ale opatrzone słowem TEST i przeznaczone albo do depozytu prawnego, albo jako prezent dla niektórych osobowości).
• Stan zachowania numizmatów  : skala zużycia monet.
  Używamy AB = dość piękne (bardzo rzadko), B = piękne (= bardzo zużyte, legendy prawie nieczytelne), TB = bardzo piękne (= znaczne zużycie, niektóre legendy są czytelne), TTB = bardzo, bardzo piękne (= wszystko jest czytelne, ale noszone na reliefach), SUP = super (prawie brak widocznego zużycia gołym okiem), SPL = wspaniałe (bez zużycia, ale kilka drobnych śladów widocznych przez szkło powiększające, FDC = fleur de coin (moneta bez domyślnej warunek) Zobacz także skalę Sheldona .
• Exergue  : przestrzeń znajdująca się w dolnej części pomieszczenia, w której na niektórych antycznych monetach znajdują się znaki vintage lub mennicy; puste miejsce na awersie, poniżej przedstawienia graficznego.

fa

• FDC lub kwiat narożny: część, która jest w nowym stanie, bez śladu krążenia. Dopuszczalne są drobne rysy lub ślady powstałe podczas produkcji. Często, aby zachować ten stan, część jest przechowywana w szczelnej i przezroczystej obudowie.
• Przód  : strona, na której znajduje się wizerunek, awers lub prawa.
• Fałszywa moneta  : nieoryginalna moneta. Musimy rozróżnić między podróbkami z epoki do serwowania a nowoczesnymi podróbkami, aby oszukać kolekcjonera.
• Feudalne  : waluty francuskie lub obce odpowiadające okresowi o tej samej nazwie.
• Półfabrykat  : wycięty i zważony kawałek metalu przeznaczony do bicia monetami .
• Fleur de coin lub FDC: część, która jest w nowym stanie, bez śladu obiegu. Dopuszczalne są drobne rysy lub ślady powstałe podczas produkcji. Często, aby zachować ten stan, część jest przechowywana w szczelnej i przezroczystej obudowie.
• Fleuron  : ozdoba na francuskich monetach królewskich w kształcie kwiatu z czterema, pięcioma lub sześcioma płatkami.
• Powlekane  : półfabrykat z brązu, żelaza lub innego bezwartościowego metalu pokryty warstwą srebra lub złota i wybity jak moneta. Jest to technika używana przez fałszerzy. Rzym oficjalnie wybił srebrne monety z brązu.
• Tarło  : zużycie waluty w wyniku jej obiegu, utrata wagi metali szlachetnych.
• Uderzanie  : akcja polegająca na uderzeniu półfabrykatu między dwoma rogami w celu uzyskania zmiany.
• Półfabrykat matowy lub oksydowany  : mówi się o półfabrykacie oszronionym za pomocą stempla
• Uderzenie medalu  : obracając monetą trzymaną w południe i o godzinie 6, awers jest zorientowany jak rewers. We Francji monety były zawsze wybijane głową w ogon, dopóki nie zostały zastąpione monetami euro. Zobacz także: Oś

sol

• Złoty Dolar  : znajomy nazwa nadana nowej 1 US Dolar monety , wpisać Sacagawea wydawana od 2000 roku w Stanach Zjednoczonych . Moneta nie jest złota , ale ma złoty odcień i jest wykonana ze stopu składającego się głównie z miedzi.
• Grènetis  : punkty tworzące obwód peryferyjny w pobliżu listeli, czasem także między polem a legendą.
• Gwinea  : Brytyjska złota moneta bita w latach 1663–1813 o wartości 21 szylingów . Zastąpiony przez suwerena , w złocie, funta wartego 20 szylingów.

H.

• Histamenon  : nazwa wzięła solidus bizantyjską do X XX  wieku, po reformie monetarnej, choć Histamenon jest cieńsza i szersze niż solidusu.

ja

• Incuse  : mówi się o stronie monety, która ma taki sam grawer jak druga strona, ale jest pusta. Tenraczej rzadkirodzaj bicia można znaleźć w starożytnych archaicznych monetach greckich. Używany również do nadruków na brzegach monet.

jot

• Token  : moneta używana do zdobywania punktów lub liczenia. Nie ma mocy wyładowczej.
•  Zestaw monet : zestaw wszystkich monet z tego samego roku, zazwyczaj przechowywany w przezroczystym, szczelnym opakowaniu w celu zapewnienia optymalnej konserwacji.

K.

• Kopeck  : podział rubla i hrywny .

L

• Sztabka  : sztabka stopionego metalu. Termin ten jest czasami używany do rozróżnienia wybitej (lub ponownie wybitej) monety w projekcie standardowej monety emisyjnej, ale datowanej na wspólną datę, a nie na faktyczną datę emisji.
• Listel  : krawędź części tworząca okrągły koralik (wytłoczony na powierzchniach, aby zapobiec zużyciu).
• Podpis  : tekst otaczający wizerunek monety.
• Liard  : moneta królewska o wartości 3 denarów.
• Funt  : funt jest wart 20 centów , pens jest wart 12 denarów , system, który obowiązywał dla funta brytyjskiego w Wielkiej Brytanii aż do dziesiątkowania w 1971 roku.
• Louis  : lub louis d'or , używane do nazwania 24-funtowej monety z dynastii Kapetyngów, a następnie 20 złotych franków Konwencji. Od 12 roku termin zastąpiony przez „Napoleon”.

M

• Srebro niklowe  :biały stop miedzi (67%), cynku (18%) i niklu (15%). wynaleziony przez Maillota i Choriera około 1820 roku.
• Marengo  : złota moneta 20 franków stworzona dla północnych Włoch w 1802 roku po bitwie o tej samej nazwie w liczbie mnogiej Marenghi. Często mówi się, że w ogóle mówi się o bogactwie i we wszystkich utworach w 20 Fr.
• Matryca  : blok metalu obrabiany przez mistrza grawera, który pozwoli na wygrawerowanie rogów .
• Medal  : przedmiot metalowy zazwyczaj uderzany lub odlewany w kształcie monety, bez mocy wyzwalającej, wykonany w różnych celach: dla upamiętnienia postaci, wydarzenia lub władcy, jako przedmiot pobożności (medale religijne), służący jako nagroda (dekoracja). Mennica lub medal, patrz Axe.
• Medalion : nazwa nadana szczególnie prestiżowym emisjom pieniężnym, głównie w okresie Cesarstwa Rzymskiego, w złocie, srebrze lub brązie, patrz wiele .
• Medalion kontorniat  : duży monétiforme medal z wizerunkiem cesarza lub bohatera, uderzył lub obsady i rozprowadzane podczas uroczystości na Cirque IV th  wieku w Rzymie.
• Współczesne  : monety po rewolucji francuskiej .
• Waluta  : „La Monnaie” lub Hôtel des Monnaies, zakład, w którym produkuje się monety (i często żetony).
• Stare  pieniądze: ogólnie każda moneta wydana od czasów Karolingów do rewolucji francuskiej.
• Starożytna waluta  : ogólnie każda moneta wydana przed erą Karolingów.
•  Pieniądze awaryjne : monety lub banknoty emitowane za zgodą władz przez różne organizacje publiczne lub prywatne w celu zrekompensowania braku niewielkiej gotówki w trudnych czasach gospodarczych.
• Monneron  : nazwa waluty awaryjnej wydawanej przez braci Monneron, członków Zgromadzenia Narodowego podczas Rewolucji Francuskiej  ; monety zostały wybite w Anglii i miały praktycznie oficjalną cenę.
• Monetiform  : przedmiot, który swoją formą, wyglądem, sposobem użycia przypomina walutę.
• Mereau  : token mający wartość umowy między stronami prywatnymi, która może stać się legalna pod pewnymi warunkami.
• Rocznik  : data emisji wpisana na monecie lub medalu.
• Moduł  : średnica, tytuł i waga części. Unia Łacińska zezwoliła na legalny środek płatniczy w walutach różnych państw, ponieważ miały one taką samą wagę, wymiary i tytuły w tych krajach.

NIE

• Napoleon  : używany do nazwania złotej monety 20 franków z podobizną cesarza po 1803 r., A następnie dowolnej francuskiej złotej monety 20 franków.

• Norma Numismètre  : przyrząd pomiarowy przypominający małą skalę, w użyciu w XIX TH i XX th  wieków używany do szybko ustalić, czy część była prawda czy fałsz w ważenia.
• Nikiel  : pseudonim nadany przez Amerykanów pięciocentymetrowym monetom.

O

• Średniowieczny  obol: średniowieczny obol to połowa denara. Jest to wartość konta lub waluta podziału denara. W związku z tym wynika z fluktuacji denarów zarówno pod względem wartości, jak i wagi lub metalu szlachetnego.
• Obsydionalna  : awaryjna waluta wydawana w niektórych miastach podczas blokady lub oblężenia.
• Złoto nordyckie  : stop składający się w 89% z miedzi , 5% cynku , 5% aluminium i 1% cyny, używany w niektórych monetach euro .
• Oselle  : monety emitowane przez Dożów Weneckich w celu zastąpienia darowizn w naturze - w postaci pary kaczek - składane corocznie w hołdzie członkom Senatu i niektórym notablom w rocznicę ich intronizacji.

P.

• Patyna  : utlenianie powierzchni na niektórych częściach (najczęściej w brązie, ale także w srebrze), patyna może mieć kilka kolorów, od zielonego do brązowego lub czerwonawego do czarnego. Gdy jest regularna, patyna musi zostać zachowana i podnieść wartość sztuki.
• Penny  : pseudonim nadany przez Amerykanów groszom.
• Stos  : popularny synonim odwrócenia.
• Pied-fort lub piéfort: moneta o grubości większej niż zwykła (zawsze wielokrotna i zazwyczaj podwójna, czasem poczwórna) i wybita na początku jako model dla różnych warsztatów. Wielka Brytania regularnie trafia do jego pamiątkowe monety także w Piedfort wersji(tzw w języku angielskim ).
  
• Waga  : jest wyrażana w gramach, dawniej w masie i denierach ziaren (1 ziarno jest warte 0,053 grama).
• Potin  : stop metali nieszlachetnych, ołowiu i cyny, czasem z odrobiną srebra, używany głównie do monet galijskich, zwykle odlewany.
• Prymitywne (waluta)  : przedmioty monetarne lub niepieniężne (muszle, małe sztabki itp.),Któresłużą jako monety przed pojawieniem się wybitych metalowych półfabrykatów.

Q

• Quinaire , starożytna moneta rzymska, srebrna o wartości pół deniera lub złota o wartości połowy aureusa

R

• Reformacja  : technika monetarna, która pojawiła się pod koniec panowania Ludwika XIV w 1690 r., Polegająca na uderzaniu nowych typów monetarnych w puste bloki starych typów zamiast używania nowych, aby zaoszczędzić na kosztach przeglądu starych typów. Jednak ta technika miała tę wadę, że degradacja waluty związana z kolejnymi dewaluacjami towarzyszącymi zmianom typów monetarnych była fizycznie widoczna dla każdego. Ta praktyka zakończyła się wielką reformą monetarną w 1726 roku.
• Re-  strike: uderzenie nowego typu w monetę.
• Rewers  : strona monety przeciwna do tej z wizerunkiem lub głównym motywem.
• Okrawanie  : oszukańcza operacja polegająca na usunięciu małych fragmentów z części w celu odzyskania metalu szlachetnego.
• Królewskie  : monety bite w okresie monarchii.

S

• Siew  : (liczba mnoga) semises rzymskiej monety warte pół jak .
• Podpis grawera  : podpis grawera w całości, w skrócie, inicjał lub symbol (patrz inny ). Podpis pojawia się dopiero w XVII -tego  wieku na walutach.
• Solidus  : Roman monet z Imperium Dolnej w złocie; jego nazwa pochodzi od słów „sol” i sou .
• Sou  : waluta Ancien Régime, od Solidus lub sol .
• Suweren  : złota moneta używana wcześniej w kilku krajach. W Wielkiej Brytanii The Sovereign i Half-Sovereign nadal uderzył.
• Spintria  : żeton używany w starożytnym Rzymie jako opłata za wstęp do lupanarów .
• Rewelacyjny  : stan zachowania pożądany przez kolekcjonerów, egzemplarz praktycznie nowy, widoczne są niewielkie ślady cyrkulacji, ale nie zmieniają reliefów, nie widać wstrząsów ani znacznych zarysowań. Kawałek może mieć patynę . Jest to maksymalny stan zachowania monety, która znalazła się w obiegu i nie była przedmiotem specjalnego traktowania, takiego jak FDC lub BU .

T

• Rozmiar  : podzielenie wytłoków z złota lub srebra w kilku monet równe.
• Tessera  : antyczny żeton lub pieczęć, najczęściej ołowiana.
• Nakład  : całkowita liczba kopii produktu. W przypadku waluty mówimy o biciu.
• Tytuł lub aloi  : udział metalu szlachetnego wchodzącego w skład waluty wyrażony w tysięcznych (waluty systemu dziesiętnego ) lub w karatach (waluty systemu dwunastkowego ), jeśli jest to złoto, lub w denierach tytułu w przypadku srebra.
• Ślady włosów  : drobne i liczne równoległe linie tworzące lekko opalizującą powierzchnię, utworzone przez mikropęknięcia od narożnika, który ma być uderzony.
• Krawędź  : grubość części, której powierzchnia obwodowa może być gładka lub - głównie dla uniknięcia przycinania - rowkowana, prążkowana, zawierać znaki lub napisy w zagłębieniu lub reliefie.
• Trémissis  : nazwa małej złotej monety Merowingów.
• Triens  : (liczba mnoga trientes) rzymska moneta warta jedną trzecią asa. Istniały inne frakcje: semis (1/2), quadrans (1/4), sekstany (1/6).
• Rodzaj  : wzór, który charakteryzuje każdą stronę monety. Zobacz na przykład: wpisz Dupre .

U

• Unia Łacińska  : Unia Łacińska została utworzona przez Konwencję Monetarną w23 grudnia 1865, jednocząc cztery europejskie państwa sygnatariuszy (Francję, Belgię, Szwajcarię, Włochy), a następnie inne, umożliwiając wzajemny obieg walut tego samego modułu z każdego państwa w całej Unii.
• Unicum  : waluta pierwotnie wyprodukowana w kilku egzemplarzach, z których tylko jeden dotarł do nas. Termin ten jest używany bardziej w odniesieniu do monet o znaczeniu historycznym, a nie do wyjątkowych jednorazowych monet, takich jak eseje lub medale.

V

• Wpisywanie aksamitu  : konsekwencja ścierania się na rogach lub celowe wytwarzanie przez piaskowanie. Po kilkuset uderzeniach na powierzchni klina powstają mikrofale będące konsekwencją powtarzających się wstrząsów. Kiedy taka moneta uderza, tworzy niewielką szorstkość na półfabrykacie, co nadaje powierzchni monety satynowy wygląd. Wygląd nowej lub prawie nowej monety, której pierwotna powierzchnia została zachowana, jest zatem nieskończenie różny, ponieważ mogła zostać wybita w dowolnym momencie podczas noszenia klina i jego kolejnych operacji polerowania.
• Vreneli  : potoczna nazwa szeregu złotych monet będących prawnym środkiem płatniczym, produkowanych w Szwajcarii, oficjalnie określanych jako „głowa wyspy Helvetia”, od nazwiska grawera. Monety zostały wyemitowane w latach 1897–1936, 1947, a także 1949. Określenie „Vreneli” jest raczej zarezerwowane dlazłotej monety 20- frankowej , a „demi-Vreneli” dla monety 10-frankowej. Seria wcześniej wybitych złotych monet nosi nazwę „Head of Libertas”. Synonim Marengo w Jurze.

W.

X

Y

Z

Uwagi

1. Przez długi czas sądzono, że grosz był tworem IX th  wieku, ale ostatnie badania wykazały, że oboli istniały na koniec okresu Merowingów (Dhenin Schiesser i pan P., oboli Merowingów, Coin weryfikacja 2007, str.  283-313 i Pl. LXII, LXIII) i początek okresu Karolingów (Schiesser P. oboli unifacial Charlemagne Melle, n o  2 badań i prac Towarzystwa Numizmatycznego i archeologiczne badania "Sena” materiały z kolokwium, które odbyło się w Niort w dniach 7 i 8 grudnia 2007 r., w druku). Są oboli VIII th  century mają rozróżnienie jest brakteatach i unifacial w przeciwieństwie do francuskiej tradycji czy później oni są, na IX th  Century, o mniejszej średnicy niż pieniądze, ale hitem po obu stronach
2. Definicja na stronie internetowej National Center for Textual and Lexical Resources.
3. Definicje leksykograficzne i etymologiczne „rozmiaru” (czyli II , A) skomputeryzowanego skarbca języka francuskiego na stronie internetowej National Center for Textual and Lexical Resources (dostęp 15 maja 2016).
4. Entry '  size (czyli 8)  " na littre.org (dostęp 15 maja 2016 ) .

Link zewnętrzny

• Słowniczek Monnaie de Paris