Królować | Animalia |
---|---|
Gałąź | Chordata |
Subembr. | Kręgowce |
Klasa | Gady |
Zamówienie | Squamata |
Podzamówienie | Sauria |
Gekkota lub gekonach , tworzą infra zamówienie z gadami których gatunków występują w wielu krajach.
Ta nazwa pochodzi od malajskiego „Gekoq”, który jest onomatopeją odpowiadającą krzykowi indonezyjskiego gekona ( ).
Gekony są również określane jako jaszczurki , termin, który w rzeczywistości grupuje wiele łuskonośnych .
W niektórych krajach zwierzęta te są uważane za święte i przynoszą szczęście. W innych kojarzą się z duchami i przynoszą pecha (np. Uroplatus na Madagaskarze). Są również bardzo popularne, ponieważ zjadają szkodliwe owady.
Nazwa ludowa Gecko , podobnie jak nazwa tej rodziny, pochodzi od malajskiego „ Gekoq ”, co jest onomatopeją odpowiadającą krzykowi gekona indonezyjskiego .
Należy uważać, aby nie pomylić ge ck o wyznaczenie całą infraorder z gekkota i rodzajową Gecko Gekko , która sama w sobie zawiera gatunki Gekko gecko (the toke).
Podobnie w niektórych językach gecko jest pisane w języku narodowym gekko , co może być mylące.
Według Reptarium Reptile Database (13 kwietnia 2012):
Gekony od dawna należą do jednej rodziny, Gekkonidae . Inne obecne rodziny albo nie istniały, albo były uważane za podrodziny Gekkonidae.
Filogeneza obecnych rodzin łuskonośnych (poza kladem Toxicofera) według Wiens et al. , 2012 oraz Zeng i Wiens, 2016:
Squamata |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Infra-kolejność dat gekkota powrotem do 50 lub 60 milionów lat i pochodzą od tych jurajskich ardeosaurs .
Pierwotnie pochodzące z Azji (gdzie znajdujemy najbardziej prymitywnego członka tej rodziny, który wciąż żyje, Aeluroscalabotes felinus lub koci gekon ), gekony rozprzestrzeniły się na całym świecie, kolonizując dużą liczbę biotopów .
Obecnie można je znaleźć w prawie wszystkich krajach i we wszystkich klimatach , z wyjątkiem regionów polarnych i na północ od regionów o klimacie umiarkowanym.
Gekony skolonizowały wiele biotopów i przystosowały się (jako rodzina) do różnorodnych warunków życia. Średnia długość życia gekona wynosi średnio trzynaście do piętnastu lat, ale może wzrosnąć do dwudziestu lat lub skrócić do trzech lub czterech lat dla niektórych małych gatunków.
Wiele gekonów znajduje się w klimacie umiarkowanym lub gorącym, często w wilgotnym środowisku ( lasy pierwotne, lasy deszczowe ). Występuje również w środowiskach półpustynnych ( na przykład wokół Morza Śródziemnego ), a także na pustyniach .
Gekony są przeważnie nocne i nadrzewne . Jednak niektóre są dobowe, naziemne lub półwodne. Wiele gekonów łączy kilka stylów życia (naziemny i nadrzewny, nocny z aktywnością rano lub wieczorem, a nawet sporadycznie w ciągu dnia).
Oczy nocnych gekonów mają pionową źrenicę , podobną do oczu kotów, a dzienne mają okrągłą źrenicę.
Wśród nadrzewnych gekonów wiele gekonów umieściło pod nogami przyczepne podkładki, które pozwalają im wspinać się po większości powierzchni, nawet pionowych (a nawet stać do góry nogami).
Gekony są łuskonośne , to znaczy, że są one gady pierzenia w regularnych odstępach czasu. Podobnie jak inne gady, gekony są poikilotermiczne , co oznacza, że ich temperatura ciała zmienia się w zależności od warunków zewnętrznych. Wdrażają różne zachowania, aby regulować tę temperaturę zgodnie ze swoimi potrzebami, na przykład wystawiając się na słońce w celu rozgrzania. W porównaniu z innymi gadami mają pewne cechy charakterystyczne:
Pod względem wielkości gekony to małe gady. Największe mają nieco ponad 30 cm ( Uroplatus fimbriatus , Uroplatus giganteus , duże Rhacodactylus i Phelsuma ), a najmniejsze znane w wieku dorosłym poniżej 2 cm ( Sphaerodactylus ariasae ).
Samce gekonów mają hemipenis , czyli dwa półsztywne penisy umieszczone u nasady ogona . Używają jednego z tych hemipenów do zapłodnienia samicy. Gody mogą trwać od kilku minut do kilku godzin, ale średnia to bardziej kwadrans.
U wielu gatunków samiec unieruchamia samicę podczas godów, zwykle gryząc ją w kark – co może czasami prowadzić do obrażeń u gatunków o delikatnej skórze, takich jak Phelsuma .
Większość gatunków jest jajorodnych , tj. składają jaja , ale kilka jest jajożyworodnych i umożliwia im rozwój jaj w swoim ciele (jest to przywilej gatunków żyjących w zimnych środowiskach, gdzie jaja raczej się nie rozwijają).
Składanie jaj często poprzedza okres postu, ponieważ jaja ściskają przewód pokarmowy. W zależności od gatunku samice składają jaja na lub w ziemi lub na podporze, takiej jak roślina lub gałąź. U niektórych gatunków jaja są przyklejone do podpory i nie można ich przenieść bez ich rozbicia. Jaja składane są zwykle parami, od dwóch do ponad sześciu razy w sezonie gorącym, w zależności od gatunku.
Jajka mogą mieć twardą lub miękką skorupkę. Poza pewnym rozwojem, obracanie jaja powoduje śmierć zarodka przez uduszenie. Zarodek jest w rzeczywistości połączony z kieszenią powietrzną w górnej części jaja, która zapewnia mu tlen niezbędny do przetrwania.
Inkubacja jest bardzo zmienna w czasie, od mniej niż jednego miesiąca do czterech miesięcy w zależności od gatunku. Czas ten zmienia się również w zależności od warunków klimatycznych, a w szczególności od temperatury zewnętrznej.
U niektórych gatunków płeć młodych jest uwarunkowana temperaturą wylęgania – w szczególności gatunki z rodzaju Phelsuma . Dla tych gatunków jest temperatura, dla której otrzymujemy tyle samo samców, co samic. Powyżej (lub poniżej w zależności od gatunku) prawdopodobieństwo pozyskania samic wzrasta, a poniżej (odpowiednio powyżej) prawdopodobieństwo jest odwrócone.
Po zniesieniu zdecydowana większość gatunków traci zainteresowanie jajami, a młode stają się samodzielne przy urodzeniu. Jest jednak kilka gatunków, które czuwają nad jajami (ale nie malutkimi), ale to pozostaje marginalne. Wiele gatunków nie waha się skonsumować młodych z własnego gatunku, jeśli nadarzy się okazja.
Wzrost młodych jest bardzo szybki. Po krótkim okresie bez jedzenia – zwykle do pierwszego pierzenia, które następuje w pierwszym tygodniu życia – młode pod koniec pierwszego roku szybko osiągają rozmiary prawie dorosłe (chociaż gady nadal rosną. rosną przez całe życie) . Dojrzałość płciowa zwykle pojawia się również w tym wieku.
Wiele gekonów (zwłaszcza Reichoffen) jest bardzo przywiązanych do swojego pierwotnego środowiska i dlatego często grozi im zniszczenie środowiska (zwłaszcza gatunków endemicznych , które można znaleźć tylko w jednym miejscu. globu).
Dlatego wiele z nich jest przynajmniej częściowo chronionych, a ich posiadanie jest albo zakazane, albo podlega ograniczeniom (pozwolenia na posiadanie, kontyngenty eksportowe, osoby urodzone tylko w niewoli itp.).
Konwencja waszyngtońska , podpisana przez wiele krajów, ustanowiła listę gatunków chronionych, monitorowanych lub objętych wolnym handlem. Europa przyjęła również szczegółowe przepisy ( Konwencji Berneńskiej ) zainspirowaną poprzedniego.
Niektóre kraje (np. Francja i Australia ) zapewniają również całkowitą ochronę lokalnej fauny, zakazując m.in. posiadania, importu i eksportu gatunków występujących na ich terytorium.
Aby sprostać pewnym potrzebom przemysłowym i eksploracji kosmosu, staramy się opracować systemy klejenia suchego, które mogłyby wyposażyć maszyny lub roboty, zwłaszcza w próżni syderycznej, gdzie przyssawka nie działa i gdzie obecne są lepkie kleje chemiczne.
W 2017 r. opracowano i pomyślnie przetestowano środki chwytania lub zaczepiania inspirowane „ suchą adhezją ” powierzchni palców gekonów; oparte są na mikroskopijnych włóknach krzemowych . Te nowe pseudoprzyssawki sprawdzają się również na lądzie, na przykład pozostając przyklejone do ściany podczas kilkutygodniowych testów. Przyszłe roboty mogłyby być w nie wyposażone do wykonywania lotów bojowych lub napraw na statku kosmicznym. W ten sposób mogą również pewnego dnia przechwycić kosmiczne śmieci, które niebezpiecznie obciążają orbitę Ziemi .
Niektóre gekony są powszechne w krajach francuskojęzycznych lub są szeroko rozpowszechnione w terrariach i można je stosunkowo łatwo znaleźć w wyspecjalizowanych sklepach:
Na uwagę zasługuje inny gatunek, Lepidodactylus lugubris : prawie tylko samice (z bardzo rzadkimi samcami wciąż niepłodnymi), które rozmnażają się w drodze partenogenezy .
Gekon w Australii Zachodniej .
Gecko w Iranie (w pobliżu Mazdavand).
Gekon na ścianie kubańskiego kompleksu hotelowego .
Cosymbotus platyurus , Bogor .
Cosymbotus platyurus , Bogor .
Hemidactylus frenatus .
Hemidactylus frenatus .
Gehyra okaleczająca .