Paliusz jest katolikiem ornament liturgiczna składająca się z paska białego sukna, z których noszenie na ornat jest zarezerwowane dla papieża , naczelnych , metropolitalnych arcybiskupów i biskupów kilku rzadkich, podczas obchodów masy . Pochodzi od łacińskiego pallium (liczba mnoga pallia ), co oznacza płaszcz .
Błędnie mylimy, ze względu na czystą analogię formy, pallium ze stułą (obie składają się z długich pasów materiału owiniętych wokół szyi). Pochodzenie i funkcja tych ozdób są radykalnie różne. Stuła jest pochodzenia rzymskiego, wywodząca się z togi, podczas gdy paliusz jest pochodzenia greckiego. Jego liturgiczno-symboliczna funkcja nie wywodzi się z cywilnych ubrań, ale jest zapożyczona z paramentów cesarzy bizantyjskich.
W starożytności pallium było łacińską nazwą płaszcza pochodzenia greckiego, którego imieniem w tym języku było himation . Składał się z dużego prostokątnego paska materiału, który owinął się wokół ciała i spoczywał na lewym ramieniu. Słowo paliusz, użyte w liturgii, nie ma już nic wspólnego z tą starożytną udrapowaną szatą i nabrało szczególnego znaczenia (jak ma to miejsce w przypadku wielu słów w łacińskim słownictwie chrześcijańskim).
Kontrast między suknią a pallium ilustruje sposób, w jaki nazywano je teatralnymi częściami, jak garnitury noszone przez aktorów. Wyróżniliśmy w szczególności:
Pallium, jakie istnieje w liturgii katolickiej i które nie ma już nic wspólnego z płaszczem o tej samej nazwie, wywodzi się z greckiej szaty , omoforionu , rodzaju krótkiego płaszcza, w którym się zasłania , zapinany szpilkami . W kościołach obrządku wschodniego (katolickich lub prawosławnych) omoforion grecki stał się dużym paskiem materiału noszonym przez biskupów . Nie ma powodu, aby przywiązywać szczególną wagę do niektórych starożytnych przedstawień Maryi, noszących ornament przypominający paliusz. Według tradycji chrześcijańskiej, paliusz jest przed VIII XX wieku przedstawiciel relikt z Saint Peter , ten materiał został położony na jego grobie.
Symboliczne pojawia paliusz V th century , jako oznaka władzy cesarzy, rozdzielając cywilne ubrania. Wpływ bizantyńskimi cesarzy Rzym zwężającego pallium przyjęto papieżem podczas procesu imitatio imperii który charakteryzuje ruch środków przez popes symboli cesarskie między V th i IX p wieku .
W VI -tego wieku , jego normalne użytkowanie zakłada ustawa.
Pierwszym znanym beneficjentem jest w 513 r. Césaire d'Arles, którego Papież Symmaque ustanawia jako swojego wikariusza w Galii . Dwie tak zwane Saint Césaire pallia są przechowywane w kościele Saint-Césaire w Arles. Własności gminy Arles, według których zostały sklasyfikowane10 października 1998.
W 559 r. Biskup Taorminy, drugi, został przebrany za papieża Pelagiusza I er , aby ukarać niezdyscyplinowanie w zakazanym porcie. W 570 roku Piotr III był pierwszym uhonorowanym biskupem Rawenny. Papież Grzegorz I wręczył nagrody kilku innym biskupom włoskim i jego wikariuszom w Salone, Koryncie, Justynianie Prima, Sewilli, Arles i Augustynowi z Canterbury .
Na VII XX wieku , port paliusz towarzyszy przysięgi wierności papieżowi.
Pomiędzy IX TH i XI XX wieku , szczególnie w kontekście sporu o inwestyturę, noszenie paliusz było zarezerwowane dla arcybiskupów, któremu papież przyznać przywilej jako symbol jedności z nim i złożenia. Od tego czasu został rozszerzony na kardynała dziekana i kilku bardzo rzadkich innych biskupów, takich jak Le Puy lub wcześniej Autun .
Od XV -tego wieku, co roku 21 stycznia , na pamiątkę męczeńskiej śmierci św Agnes The Papież błogosławi dwa baranki w rzymskim klasztorze i których wełny zostaną wykorzystane w przyszłości paliusz z arcybiskupów wyznaczonych w ciągu roku.
W 1978 roku Jan Paweł I po raz pierwszy zdecydował się zastąpić nałożenie tiary na paliusz jako symbol początku swojego pontyfikatu . Jan Paweł II , Benedykt XVI i Franciszek (papież) uczynili to samo.
W dniu jego wprowadzenia 24 kwietnia 2005, Benedykt XVI przyjął nowy paliusz, kształt nadal w użyciu w IX -go wieku . Ten pallium, zaprojektowany przez Stefano Zanellę , powrócił do przedśredniowiecznej formy swobodnego szalika , szerszego niż tradycyjne paliium, ale mniej niż omoforion, umieszczonego na ramionach i ozdobionego zwykłymi czerwonymi krzyżami i szpilkami.
Plik 29 czerwca 2008Benedykt XVI zrezygnował z tego ornamentu, który okazał się uciążliwy i niepraktyczny, co więcej, niezgodny ze stylem średniowiecznych lub współczesnych ornamentów liturgicznych, a także ze stylem renesansowych bazylik, w których Papież jest zwykle wzywany do celebrowania.
Nowe paliusz Benedykta XVI jest całkowicie płaskie, szersze niż pali arcybiskupów i ozdobione patetami z czerwonego krzyża i tradycyjnymi szpilkami.
Na heraldycznego mebli jego płaszcz z ramion , Benedykt XVI zastąpił tiarę przez czapkę; jako jedyny znak papieskiej godności dodał paliusz (pod tarczą właściwej broni). To heraldyczne paliusz nosi również czerwone krzyże.
Paliusz z arcybiskupów, jak wiemy to teraz, jest tkana z białej wełny z jagniąt poruszonych w klasztorze mnichów trapistów Tre Fontane w południowej części Rzymu, a przedstawione przez zakonnice z klasztoru w mieście Saint Agnes Rzymu . Można go rozpoznać po następujących elementach:
Pallium nakładał corocznie Papież podczas uroczystej Mszy św. W uroczystość Świętych Piotra i Pawła w Bazylice Świętego Piotra w Watykanie, 29 czerwca.
Przed otrzymaniem paliusza osoby, którym jest ono przyznane, składają przed grobem św. Piotra uroczystą przysięgę wierności Papieżowi.
Od 29 stycznia 2015 r : w decyzji podjętej przez papieża Franciszka i przesłanej nuncjuszom apostolskim dnia 12 stycznia poprzedniego roku to już nie papież nałoży paliusz na nowego arcybiskupa metropolitę, ale nuncjusz apostolski w katedrze arcybiskupiej. Z drugiej strony nowi arcybiskupi będą nadal podróżować do Rzymu 29 czerwca, aby uczestniczyć w Bazylice św. Piotra w Rzymie, aby pobłogosławić nowe paliusze i odebrać prywatnie paliusz z rąk papieża Franciszka, który zostanie nałożony później.
Palei są wcześniej symbolicznie umieszczane na grobie św. Piotra .
Paliusz jest noszony na ornat wyłącznie, podczas uroczystej mszy , pęczek święceń , za błogosławieństwo wystąpienia opata lub ksieni, konsekracji dziewicy Z dedykacją z kościoła lub „na ołtarzu , etc.
W średniowieczu paliusz mógł być noszony tylko przez arcybiskupów podczas niektórych świąt. Papież był jedynym, który mógł nosić paliusz podczas ceremonii innych niż msza.
Kanon Kodeksu Prawa Kanonicznego, który zajmuje się paliuszem, to kanon 437:
§ 1. Metropolita jest zobowiązany w ciągu trzech miesięcy od konsekracji biskupiej lub, jeśli został już konsekrowany, na podstawie przepisów kanonicznych zażądać przez siebie lub przez prokuratora do Biskupa Rzymu paliusza, co w istocie oznacza władzę. którym metropolita, pozostając w komunii z Kościołem rzymskim, jest wyposażony na mocy prawa w swojej prowincji.
§ 2. Metropolita może nosić paliusz zgodnie z przepisami liturgicznymi w każdym kościele prowincji kościelnej, której przewodniczy, ale absolutnie nie poza nim, nawet za zgodą biskupa diecezjalnego.
§ 3. W przypadku przeniesienia metropolity na inną siedzibę metropolitalną potrzebne jest mu nowe paliusz.
Paliium jest, przed mitrą (która pojawiła się w XII wieku ), symbolem pełni biskupiej funkcji Papieża nad Kościołem powszechnym i misji powierzonej mu przez Chrystusa. Noszenie pallium symbolizuje osobistą i instytucjonalną więź z Papieżem.
Uważane za starożytnym ubrania z Anatolii pasterzy , to symbolicznie noszone przez duszpasterzy. Jego symbolika jest taka sama dla Kościołów Wschodnich i Kościoła łacińskiego, ponieważ przywołuje zagubioną owcę, którą Dobry Pasterz przynosi z powrotem do owczarni na ramionach. W języku łacińskim, jest tkany z wełny z jagnięciny , aby wywołać baranka paschalnego i zagubionej owcy „paliusz, tkaną w czystej wełny umieszczonego na moich ramionach ... może być uznane za obraz jarzma Chrystusa» ( Benedykt XVI , msza inauguracyjna jego pontyfikatu,24 kwietnia 2005). Jest to symbol gorliwości i pokory, ale także władzy duszpasterskiej pełnionej jako posługa, która może sięgać nawet ofiary. Wśród mieszkańców Wschodu tkany jest z jedwabiu .
Ze względu na to bogate znaczenie ornament ten bardzo szybko symbolizował nie jakiś szczególny stopień sakramentu święceń, ale komunię z następcą Piotra w duszpasterstwie wszystkich powierzonych mu Kościołów. Dlatego może go nosić tylko Papież lub biskupi, którym Papież nadał ten przywilej.
W kościele prawosławnym nosi nazwę omofor lub omoforion i noszą go wszyscy biskupi .