Jacob Israel de Haan

Jacob Israel de Haan Obraz w Infobox. Jacob Israel de Haan ubrany po arabsku (zdjęcie zrobione między 1919 a 1924 rokiem w Palestynie). Biografia
Narodziny 31 grudnia 1881
Smilde
Śmierć 30 czerwca 1924(w wieku 42 lat)
Jerozolima
Pogrzeb Cmentarz żydowski na Górze Oliwnej
Narodowość holenderski
Zajęcia Poeta , pisarz , prawnik , dziennikarz , profesor uniwersytetu
Rodzeństwo Carry van Bruggen
Inne informacje
Pracował dla Uniwersytet Amsterdamski (1916-1918)

Jacob Israel de Haan (31 grudnia 1881 - 30 czerwca 1924) jest holenderskim żydowskim pisarzem i dziennikarzem zamordowanym w Jerozolimie przez syjonistyczną organizację Haganah za antysyjonistyczną działalność polityczną i kontakty z przywódcami arabskimi. Jest czczony jako męczennik przez niewielką część społeczności żydowskiej charedim .

Biografia

Jej młodość

De Haan urodził się w Holandii w Smilde , wiosce w północnej prowincji Drenthe i dorastał w Zaandam . Ma siedemnaście rodzeństwa i otrzymuje tradycyjne żydowskie wykształcenie . Jego ojciec, Yitzchak HaLevi de Haan, jest biednym hazzanem i Shohetem (rytualnym rzezakiem ). Jedna z jego sióstr jest lepiej znana z nazwiska po mężu, Carry van Bruggen , i stała się ważnym pisarzem holenderskim.

De Haan pracował jako profesor, i wziął kurs prawa między 1903 a 1909 r . W tych latach pisał w czasopismach socjalistycznych i różnych innych czasopismach. Zaprzyjaźnił się z Frederikiem van Eedenem i Arnoldem Aletrino , holenderskimi autorami ruchu Tachtigers (utworzonego w latach osiemdziesiątych XIX wieku ).

W 1904 roku , mieszkając w Amsterdamie , napisał swoją bardzo kontrowersyjną powieść Pijpelijntjes (De Pijp Lines) , która ledwo przesłaniała jego homoseksualny związek z Aletrino w robotniczej dzielnicy Amsterdamu „Pijp”. Erotyczny sex szokujące książkę na początku XX -go  wieku , de Haan zrezygnował ze stanowiska nauczyciela i napędzanych socjaldemokratycznych kręgach politycznych. Aletrino i Johanna van Maarseveen, narzeczona de Haana, wspólnie kupują prawie całe wydanie książki, próbując zatuszować skandal. Przez pewien czas, wziął schronienie w Belgii , a następnie bardziej liberalne niż na północy kalwińskiej i znalazł ciepłe powitanie od malarza Émile Claus w Astene i Georges Eekhoud w Brukseli .

W 1907 roku poślubił van Maarseveena, nieżydowskiego lekarza, ale to małżeństwo wydaje się być jedynie platoniczne; rozstali się w 1919 roku, ale oficjalnie nigdy się nie rozwiedli. Kontrowersyjna druga powieść z 1908 roku , Pathologieën (Pathologies) opisuje ból i radość związaną z sadomasochistycznymi związkami . Georges Eekhoud pisze przedmowę. Jednak książka ta pozostaje w dużej mierze niezauważona, podobnie jak jej szkice prozatorskie. Od 1914 do 1921 roku opublikował pięć tomów wierszy , które przyniosły mu pewnego poświęcenia. Prawdziwy uznanie jego literackim i naukowym nie pojawiają się jeszcze długo po jego śmierci w 1950 roku na XX th  wieku.

Zainteresowanie judaizmem i wyjazd do Jerozolimy

Około 1910 roku de Haan zainteresował się judaizmem , ziemią Izraela i syjonizmem . Wydaje się, że jest to spowodowane masowym więzieniem Żydów w carskiej Rosji podejrzanych o bolszewizm i ich działaniami mającymi na celu zapewnienie ich uwolnienia. Według dokumentów historycznych de Haan udał się do Rosji, mając list od królowej Holandii i był w stanie wynegocjować odpust dla Żydów. Po powrocie zorganizował petycję wraz ze swoimi zaprzyjaźnionymi autorami Frederikiem van Eedenem i Henriette Roland Holst, prosząc Wielką Brytanię i Francję o wywarcie presji na Rosję, która była wówczas ich sojusznikiem. W 1987 roku ta operacja przyniosła mu uznanie w magazynie holenderskiej sekcji Amnesty International , która uważa go za pioniera. Jego wysiłki na rzecz Żydów rosyjskich trwały dwa lata, w tym czasie zdał sobie sprawę z nieszczęść antysemityzmu .

Przed wyjazdem do Palestyny de Haan opisuje Ludy Giebels:

"... W 1919 r. , Dwa lata po Deklaracji Balfoura , ten poeta pieśni żydowskich podjął logiczną decyzję i wyemigrował do Palestyny," pragnąc odbudować Ziemię, Lud i Język ", jak wskazuje de Haan to we wniosku paszportowym skierowanym do Chaima Weizmanna . Ten sam list z grzecznością wyjaśnia jego stanowisko. Fałszywa skromność nigdy nie była jego mocną stroną. Z mieszaniną wątpliwości, które miało wielu emigrantów syjonistycznych, i dumą z ugruntowanej pozycji, de Haan pisze: „Nie wyjeżdżam z Holandii, aby poprawić swój stan. Ani materialnie, ani intelektualnie, życie w Palestynie nie będzie w stanie zrównać się. do mojego życia tutaj. Jestem jednym z najlepszych poetów mojego pokolenia i jedynym ważnym żydowskim poetą, jakiego Holland kiedykolwiek miał. Trudno to wszystko odpuścić ... "

„Palestyna, do której przybywa de Haan Styczeń 1919w nieprzyjemny burzliwy zimowy dzień był przede wszystkim skomplikowanym krajem. Bez wątpienia kraj znajdował się wówczas w najbardziej zagmatwanych warunkach politycznych w tym skomplikowanym politycznie okresie, kiedy miała się rozpocząć konferencja pokojowa w Wersalu . Można to nazwać naturalnym środowiskiem tego ekscentrycznego mężczyzny. Była to „ziemia dwukrotnie obiecana” Arabom w czasie buntu arabskiego w latach 1916 - 1918 , którą TE Lawrence opisał w Siedmiu filarach mądrości , a Żydom (a raczej w praktyce syjonistom) deklaracją, o którą wzywał Balfour. stworzenie żydowskiej ojczyzny. De Haan przybywa tam jako zagorzały syjonista, a nawet fanatyk. Rzeczywiście, pierwszy tajny syjonistyczny raport dotyczący go donosi o jego burzliwych antyarabskich uwagach podczas spotkania ... "

Życie w obowiązkowej Palestynie

De Haan szybko angażował się coraz bardziej religijnie. Pisał obszernie o Izraelu i syjonizmie, jeszcze przed przeprowadzką do Jerozolimy w 1919 roku, gdzie założył nową szkołę prawniczą. Pisze artykuły do Algemeen Handelsblad („General Business Journal”), jednej z najważniejszych holenderskich gazet, oraz do De Groene Amsterdammer (Zielony Amsterdam) , liberalnego tygodnika.

Imigrując do Palestyny ​​z powodów syjonistycznych, został przyjęty do wyższych klas Jerozolimy, ewoluując wśród wszystkich grup wpływów. Jego kroniki opublikowane w Holandii świadczą o wojującym syjonizmie. W 1920 r. Zorganizował obronę prawną Żabotyńskiego oskarżonego o przemoc wobec Arabów. Jego znajomość Żabotyńskiego i innych przywódców przyszłej izraelskiej prawicy skłoniła go jednak do odwrócenia się od syjonizmu, który, jak się obawiał, użyłby przemocy; rozprawy, które opublikował w Holandii i Anglii, potwierdzają ten postępujący rozwój.

Najpierw przyłączył się do religijnego syjonizmu i ruchu Mizrahi , ale po spotkaniu z rabinem Josefem Chaimem Sonnenfeldem, głową społeczności charedich , został rzecznikiem charedich w Jerozolimie i został wybrany sekretarzem politycznym rady wspólnoty charedim, Vaad Ha'ir .

W tym czasie nadal utrzymuje stosunki z mężczyznami, w tym z Arabami we Wschodniej Jerozolimie . Wersety zapisane w jego tomiku poetyckim „Kwatrijnen” (= Quatrains), wydanym w 1924 r. W Amsterdamie po jego śmierci, nawiązują do jego wewnętrznego konfliktu:

Czego można się spodziewać o tej porze nocnej Miasto zapadło w sen Siedząc przy ścianie świątyni - Bóg czy chłopiec z Maroka?

We wczesnych latach dwudziestych XX wieku , w odpowiedzi na narastający konflikt ze świeckim establishmentem syjonistycznym, charedim założyli oddział Agudat Israel w Jerozolimie, aby bronić swoich interesów w Palestynie pod mandatem brytyjskim. Przywódca charedich Żydów w Palestynie, rabin Josef Chaim Sonnenfeld, wybiera de Haana, aby zorganizował i poparł sprawę ruchu charedim na poziomie dyplomatycznym na równi ze świeckimi syjonistami. Kiedy brytyjski wydawca Lord Northcliffe decyduje się odwiedzić Bliski Wschód , de Haan udaje się do Aleksandrii w Egipcie, aby przedstawić sprawę charedim z Mandatory Palestine , zanim dotrze ona do Mandatory Palestine.

„Mówił o tyranii oficjalnego ruchu syjonistycznego. Reporterzy z zespołu Northcliffe z radością przyniosą to wszystko na swoje biurka. W wyniku tej wizyty de Haan został wyznaczony na korespondenta Daily Express, angielskiej gazety groszowej, która upajała się wszystkimi skandalami. Już w kręgach holenderskich uważany jest za volksverradera , zdrajcę własnego narodu, a teraz jego poglądy są szeroko rozpowszechniane w Wielkiej Brytanii i całym Imperium Brytyjskim . Chociaż jego posty są nieliczne i krótkie, w porównaniu z jego artykułami w Handelsblad (wiadomości z Bliskiego Wschodu w Daily Express dotyczyły bardziej tajemnic grobowca Tutanchamona w Dolinie Królów w Egipcie niż skomplikowanej polityki w Palestynie), syjonista władze w Palestynie i Londynie są coraz bardziej zaniepokojone. Dla nich istniało realne niebezpieczeństwo tych krytycznych relacji Żyda, który tam mieszkał i pracował. "

Od 1922 roku pracował dla Daily Express Lorda Beaverbrooka

De Haan spotyka się również z jednym z przywódców Haszymidzkich , Husajnem ben Alim , domagającym się uznania państwa żydowskiego i ustanowienia oficjalnego państwa palestyńskiego w Jordanii w ramach federacji.

Mimo gróźb śmierci, które otrzymuje, De Haan odmawia opuszczenia Palestyny.

Zamach

De Haan został zamordowany 30 czerwca 1924w Jerozolimie ; odpowiedzialność za jego zabójstwo przypisuje się syjonistom, zaniepokojonym jego działalnością polityczną i kontaktami z państwami arabskimi.

W 1923 r., Po spotkaniu z De Haanem, emir Abdallah , syn króla Husseina, napisał list, w którym powiedział, że jest gotów przyjąć żydowskich imigrantów pod jednym warunkiem, że nie chcą oni ustanowić państwa. dokument ten został odczytany podczas kongresu Agoudath Israel w Wiedniu w 1923 r. (dokument ten zniknie podczas włamania do domu De Haana po jego zamachu). WLuty 1924Rabin Sonnenfeld i J. De Haan składają petycję do króla Husseina z Hejaz, potwierdzającą pokojowe intencje ortodoksyjnych Żydów i proszącą o ich reprezentowanie we wszelkich dyskusjach na temat przyszłości Palestyny. To spotkanie, które De Haan organizuje24 lutegow Ammanie między delegacją rabinów pod przewodnictwem rabina Sonnenfelda i królem Hedjaz Hussein (a także jego dwoma synami, Abdallahem, królem Transjordanii i Faisalem królem Iraku) stanowi wielkie zagrożenie dla ruchu syjonistycznego.

Zabójstwo ma miejsce po tym, jak gazeta podała do publicznej wiadomości zamiar utworzenia ruchu antysyjonistycznego po wizycie, którą przygotowuje w Londynie. De Haan chciał przekonać nowy rząd brytyjski do uznania władz rabinicznych, które pozostały niezależne od ruchu syjonistycznego.

Został zamordowany trzema kulami pistoletowymi o zmroku na ulicy Jaffa, po modlitwie nieszpornej w synagodze Shaaré Tsedek.

Następnego dnia pułkownik Frédérick Kisch - brytyjski inżynier wojskowy i szef syjonistycznej władzy wykonawczej w Palestynie - podjął się wyjaśnienia brytyjskiej policji, że „ nie ma powodu, aby twierdzić a priori, że jest to przestępstwo polityczne, ponieważ De Haan miał wielu prywatnych wrogów ”.

W 1975 r. Czasopismo Histoire de la Hagana , wydawane pod egidą Icchaka Ben Cwi , przyznało, że zabójstwo rzeczywiście zostało dokonane przez Hagana na polecenie jej centrum dowodzenia w Jerozolimie (jednak bez identyfikacji autorów ani zaangażowania polityków).

W dwóch wywiadach przeprowadzonych przez Shlomo Nakdimona, opublikowanych w 1984 i 1985 r., Avraham Tehomi przyznaje, że zorganizował zamach i uczestniczył w nim.

W roku 1985 , publikacja w języku hebrajskim z De Haan: Zabójstwo Pierwszy Politycznej w Palestynie , Shlomo Nakdimon i Saul Mayzlish, wzbudził duże zainteresowanie jego zabójstwie. Nakdimon i Mayzlish byli w stanie podążać śladami zabójcy Avrahama Tehomi ( 1903 - 1990 ), wówczas biznesmena w Hongkongu . Tehomi udzielił wywiadu dla izraelskiej telewizji Nakdimon i powiedział otwarcie: „Zrobiłem to, co Haganah zdecydowała, co należy zrobić. I nic nie zostało zrobione bez rozkazu Icchaka Ben-Cwi (który później został drugim prezydentem Izraela w latach 1952 - 1963 ) ... Nie żałuję, ponieważ on (de Haan) chciał zniszczyć całą naszą ideę syjonizmu. „(Nakdimon)

Czterdzieści lat po zabójstwie David Tidhar, członek brytyjskiej policji w czasie zdarzenia, odpowiedzialny za obszar Mahané Yehouda, który był również członkiem Hagany w tym czasie, z dumą przyznał się do udziału w tej akcji .

Konsekwencje i upamiętnienia

Morderstwo De Haana jest uważane za pierwsze zabójstwo polityczne w społeczności żydowskiej w Obowiązkowej Palestynie. Jego działalność była postrzegana jako podważająca walkę o ustanowienie państwa żydowskiego, ale jego zamach budzi kontrowersje, a nawet jest mocno potępiany przez niektórych syjonistów. Dziennikarz pracy Moshe Beilinson napisał następnie:

„Flaga naszego ruchu nie może zostać zmatowiona. Ani krwią niewinnych, ani krwią winnych. W przeciwnym razie nasz ruch będzie zły, krew pociągnie krew. Krew zawsze się mści, a jeśli raz pójdziesz tą ścieżką, nie wiesz, dokąd cię zaprowadzi. "

Niemiecki autor Arnold Zweig opublikował w 1932 roku książkę opartą na życiu de Haana, zatytułowaną De Vriendt kehrt heim (tekstowo: „De Vriendt rentre chez lui”, ale pod tytułem w języku francuskim: Morderstwo w Jerozolimie: sprawa de Vriendt ). Książka Notzot izraelski pisarz Haim Be'er, opublikowana w 1979 roku i przetłumaczona na angielski pod nazwą Feathers , zawiera również postać opartą na De Haanie.

W kręgach charedich de Haan jest postrzegany jako męczennik , zabity przez świeckich Żydów, chroniąc jednocześnie religię żydowską. W latach 80. społeczność charedich w Jerozolimie próbowała zmienić nazwę ogrodu Żupnik na upamiętnienie de Haana, przymykając oczy na jego homoseksualizm i relacje z młodymi Arabami. Tehomi zawsze zaprzeczał, że zabójstwo de Haana było spowodowane jego homoseksualizmem: „Nigdy nie słyszałem, ani nie byłem tego świadomy… co to dotyczy kogokolwiek, co on robi w domu? ”.

Holandia

Chociaż sława de Haana osłabła po jego śmierci, jego prace były prawie stale publikowane i wznawiane. Nawet pod okupacją hitlerowską przyjacielowi de Haana, Davidowi Kokerowi, udało się wydać małą książkę ze swoim Brieven uit Jeruzalem (Listy z Jerozolimy) . W 1949 r. Powołano komitet, którego celem było wydanie pełnego wydania jego wierszy, co miało nastąpić w 1952 r . Stowarzyszenie Jacob Israel de Haan jest odpowiedzialne za publikację jego filozoficznych aforyzmów i listów, a także wspomnień napisanych przez jego siostrę Mies de Haan. W latach 60. ukazały się dwie bibliografie , a po 1970 r. Prawdziwe ożywienie zainteresowania de Haanem zaowocowało całą serią publikacji. Opublikowano kilka jego prac prawniczych i semantycznych, a także jego powieści i pierwsze pisma prozą, zachowane z mało znanych magazynów. Dziesiątki bibliofilskich wydań honorują jego wiersze i szkice prozatorskie. Wiele artykułów na temat jego życia wywołuje gorącą dyskusję. Duża ilość jego korespondencji z krótkiego okresu 1902 - 1908 , opublikowana w 1994 roku , rzuca nowe światło na jego życie, ale pełna bibliografia wciąż pozostaje do zrobienia.

W ostatnich latach w Holandii odbywały się projekty, festiwale i spektakle upamiętniające życie i twórczość Jacoba Israela de Haana. Fragment jego wiersza Aan een Jongen Visscher (Do młodego rybaka)  : „Naar vriendschap zulk een mateloos verlangen” („Zamieszkany przez niepohamowane pragnienie przyjaźni”) jest wyrzeźbiony z trzech stron różowego granitowego trójkąta, który tworzy Homomonument w Amsterdamie jeden z pierwszych na świecie pomników upamiętniających homoseksualnych deportowanych przez nazistów w czasie II wojny światowej .

Publikacje

Poezja

Proza

Prawo

Dziennikarstwo

Korespondencja

Źródła

  1. (w) Archive Rosenthaliana on Jacob Israël de Haan  ; autor: Marijke TCStapert-Eggen; wydawca: University Library
  2. (en) Jacob Israël de Haan: seksuologia, poezja, polityka  ; autor: Gert Hekma; redaktor: University of Queensland , Centrum Historii Dyskursów Europejskich
  3. Georges Eekhoud, w: Pathologieën, de ondergangen van Johan van Vere de With , (1908); Haga , Kruseman's Uitgeversmaatschappij, 1975, strony VII-X
  4. Wordt vervolg Magazyn Amnesty International, Holandia, wydanie z marca 1987 r
  5. (en) On de Haan  ; autor: Ludy Giebels; wydawca: Exquisite Corpse; obejrzano 2 lipca 2008
  6. Jakow M. Rabkin , W imię Tory. Historia żydowskiego sprzeciwu wobec syjonizmu , Les presses de l'Université de Laval,2005, str. 146-147.
  7. (w) Strażnik Jerozolimy: Życie i czasy rabina Josefa Chaima Sonnenfelda  ; autor: Shlomo Zalman Sonnenfeld; adaptacja Hillela Danzigera; wydawca: Mesorah Publications; Brooklyn; 1983; ( ISBN  0899064582 )
  8. (w) Różowy, biało-niebieski witamy Światowy Kongres Żydowskich Organizacji gejów, lesbijek, osób biseksualnych i transseksualnych
  9. Tim Sontheimer (2016) Bringing the British back in: Sefardyjczycy, aszkenazyjscy antysyjonistyczni ortodoksi i polityka jedności Żydów, studia bliskowschodnie, 52: 2, 165-181, DOI: 10.1080 / 00263206.2015.1084295
  10. Rabkin 2005 , s.  147.
  11. Rabkin 2005 , s.  157.
  12. Marius Schattner , Izrael, z drugiej konfliktu. Laicy przeciwko zakonnikom , Bruksela, André Versaille,2008, str. 189.
  13. Rabkin 2005 , s.  147 i 159.
  14. Rabkin 2005 , s.  148.
  15. Schattner 2008 , s.  188-189.
  16. Schattner 2008 , s.  190.
  17. (he) De Haan: ha-retsah ha-politi ha-rishon be-Erets Yisrael („De Haan: pierwsze zabójstwo polityczne w Palestynie”); autor: Shlomo Nakdimon i Shaul Mayzlish; wydawca: Modan Press; Tel Awiw ; 1985; oclc = 21528172
  18. (w) Jacob Israel de Haan, outsider  ; Hans Hafkamp; Gazeta Gay News numer 137 z 14 stycznia 2003; wydawca: Gay International Press & Foundation G Media; Amsterdam; obejrzano 8 stycznia 2008

Zobacz też

Powiązane artykuły

Linki zewnętrzne