Tytuł
Spadkobierca
tronów Francji i Nawarry
17 listopada 1611 - 5 września 1638
( 26 lat, 9 miesięcy i 19 dni )
Poprzednik | Panie d'Orléans , |
---|---|
Następca | Ludwik Francji , Delfin Francji |
Przykazanie | Temblak |
---|
Tytuł |
Syn Francji książę Orleanu książę Chartres książę Valois książę Anjou książę Alençon hrabia Blois hrabia Montlhery hrabia Limours baron d'Amboise Lord of Montargis |
---|---|
Dynastia |
House of Bourbon House of Orleans |
Imię urodzenia | Gaston Jean-Baptiste z Francji |
Przezwisko | „ Wielki Pan ” |
Narodziny |
24 kwietnia 1608 Fontainebleau ( Francja ) |
Śmierć |
2 lutego 1660 Blois ( Francja ) |
Tata | Henryk IV |
Matka | Marie de Medici |
Małżonkowie |
Marie de Montpensier (1626-1627) Marguerite of Lorraine (1632-1660) |
Klejenie | Louise Rogier de La Marbellière |
Dzieci |
Pierwsze łóżko Anne-Marie-Louise d'Orléans Drugie łóżko Marguerite-Louise d'Orléans Élisabeth-Marguerite d'Orléans Françoise-Madeleine d'Orléans Jean-Gaston d'Orléans Marie-Anne d'Orléans |
Podpis
Książęta Orleanu
Gaston de France , znany w historii jako Gaston d'Orléans (ur24 kwietnia 1608w Fontainebleau , ochrzczony dnia15 czerwca 1614w Paryżu , zmarł dnia2 lutego 1660in Blois ), książę Orleanu , jest trzecim synem Henryka IV (1553-1610) i Marie de Médicis . Jest synem Francji , z gałęzi Burbonów (dynastia Kapetyngów ). Nosi tytuły księcia Orleanu, Chartres, Valois, Anjou i Alençon, hrabiego Blois, Montlhéry i Limours, barona Amboise i Lorda Montargis.
Jego zwykłe imię, Gaston, pochodzi od matki chrzestnej, królowej Nawarry , Małgorzaty francuskiej , pierwszej żony jego ojca, na cześć Gastona de Foix , księcia Nawarry, ojczyzny jego ojcowskiego pochodzenia; oraz dwa inne imiona, Jean-Baptiste, jego ojca chrzestnego, kardynała François de Joyeuse .
Najmłodszy brat króla Ludwika XIII , Gaston zostaje po śmierci Monsieur d'Orléans (1607-1611) drugim synem Henryka IV , pierwszym w kolejności sukcesji tronu. Tytułem księcia Anjou , jako najbliższego spadkobiercy tronu, nazywany jest także Monsieur (tytuł nadany bratu króla), a następnie (od 1643 r.) Wielki Monsieur w przeciwieństwie do Petit Monsieur , Filipa , jego siostrzeńca, brata Ludwika XIV .
Kultywowany i wyrafinowany, ale niezdecydowany i niestały, Gaston de France spędził swoje życie konspiracyjnie, najpierw przeciwko swojemu bratu i kardynałowi Richelieu (woląc od ich absolutystycznej centralizacji monarchię mieszaną z reprezentacją ciał społecznych poprzez zgromadzenia prowincjałów lub generałów), a następnie przeciwko jego szwagierka Anna Austriacka i kardynał Mazarin . Te spiski zawsze kończyły się niepowodzeniem z braku prawdziwego projektu politycznego. Gaston często potępiał swoich wspólników, a potem widział, jak giną (patrz Ornano , Chalais , Montmorency i Cinq-Mars ). Aby się zemścić, stworzył „Radę Drańców”, dworzan i przyjaciół, z którymi prowadził nieuporządkowane życie (ma opinię gracza i miłośnika kobiet). Encyclopaedia Universalis widzi go jako wiodący libertyn czasu, którego jednym z hobby pili piosenki, wiersze erotyczne, a partie rozpuście, często biseksualistów , w czasie, gdy rozdzielenie pomiędzy homoseksualizmem a heteroseksualizm nie było jednoznaczne.
W 1628 r. Dowodził armią oblężenia La Rochelle do przybycia Ludwika XIII i Pikardii w 1636 r. W 1630 r. Wziął udział w powstaniu księcia Montmorency. Na czele armii najemników wezwał królestwo do buntu, po czym uciekł do Lotaryngii po klęsce Henryka II de Montmorency w Castelnaudary . Za namową swego spowiednika, oratorianina Charlesa de Condrena , pogodził się z królem w Troyes ,18 kwietnia 1630. W latach 1631-32 intryguje w Lotaryngii i publikuje manifest polityczny przeciwko absolutyzmowi. W 1634 r. Zawarł tajny traktat z Hiszpanią i spiskował przeciwko Richelieu z hrabią Soissons . Jesienią 1636 r. Brał udział u boku króla w oblężeniu Corbie .
Ale w 1638 r. Niespodziewane narodziny delfina (przyszły Ludwik XIV ) pozbawiły go rangi pierwszego spadkobiercy korony. Traci kredyt finansowy i nie może kontynuować odbudowy zamku Château de Blois, której się podjął. W 1642 roku spisek Cinq-Mars , którego celem było uczynienie Gastona generałem-porucznikiem królestwa, nie powiódł się. Gaston pchnął Cinq-Marsa do przodu, porzucił go i pozwolił stracić go.
Śmierć Ludwika XIII mianuje go gubernatorem i generałem-porucznikiem Langwedocji . Po śmierci Ludwika XIII Gaston de France został mianowany generałem-porucznikiem królestwa i przewodniczącym rad pod teoretycznym zwierzchnictwem królowej, w mniejszości Ludwika XIV . Jednak Anna Austriaczka wygrała parlament w Paryżu i przejęła stery przy wsparciu Mazarina .
Szef armii Gaston poprowadził zwycięską i szybką kampanię przeciwko Hiszpanom . Podbił część hrabstwa Flandrii , w tym miasto Gravelines the28 lipca 1644i Béthune , a następnie w 1645 roku Bourbourg , Armentières , Courtrai i Mardyck .
Gaston nadal brał udział we Frondzie , a Mazarin w 1652 r. Zesłał go do swojego zamku w Blois , gdzie zmarł w 1660 r . Został pochowany w bazylice Saint-Denis , ostatecznym przywilejem związanym z królewską krwią. Następnie Ludwik XIV nadaje tytuł księcia Orleanu swojemu bratu Filipowi .
Od urodzenia do śmierci Gaston miał za lekarza protestanta Abla Bruniera .
Gaston przyjaźnił się z Jacques d'Estampes , markizem de La Ferté-Imbault , którego mianował kapitanem-porucznikiem swojej kompanii 200 żandarmów i który został podniesiony do godności marszałka Francji w 1651 roku na jego polecenie. Markiza de La Ferté-Imbault będzie pierwszą honorową damą księżnej Orleanu.
Plik 6 sierpnia 1626w Nantes, po nieudanej konspiracji (spisku w Chalais ), Gaston niechętnie zgadza się poślubić bogatą Marie de Bourbon, księżną Montpensier narzuconą mu przez Richelieu . Następnie otrzymuje w appanage księstwa Orleanu i Chartres, powiększone o hrabstwo Blois.
Z tego małżeństwa narodziło się w następnym roku:
Marie de Montpensier zmarła sześć dni po urodzeniu córki w wieku dwudziestu jeden lat.
W 1629 roku Gaston bezskutecznie planował poślubić Marie de Gonzague , córkę księcia Mantui .
W tym samym roku na dobrowolnym wygnaniu politycznym w Lotaryngii poznał młodą Małgorzatę , siostrę księcia Karola IV Lotaryngii i Baru , księcia równie fantastycznego jak on, toczącego wówczas wojnę z Francją i której bywa na dworze. Podbity przez niewinność młodej księżniczki, nazwał młodą dziewczynę, ówczesną koadiutorkę opatki szlachetnej kapituły z Remiremont , „Aniołem”.
Zakochuje się w niej i za zgodą matki żyjącej na wygnaniu (ale nie króla, jego brata, który jest głową rodziny), potajemnie poślubia ją w klasztorze w Nancy dnia2 stycznia 1632. Ale parlament paryski ogłosił to małżeństwo nieważne. Dołączywszy do matki, po raz drugi zawarł małżeństwo przez arcybiskupa Mechelen w hiszpańskiej Holandii i tutaj ponownie zgromadzenie duchowieństwa francuskiego, za namową Richelieu, unieważniło to małżeństwo. Książę, wybaczony przez króla, wrócił do Francji, ale jego żonie zakazano pobytu tam. Richelieu posuwa się nawet do twierdzenia, że księżniczka Lotaryngii, ale pochodząca z suwerennego rodu, nie ma dostatecznie wysokiej rangi, aby poślubić syna Francji. O ile król i królowa mieszkają oddzielnie, a król jest słaby na zdrowiu, możliwe jest, że Gaston zastąpi swojego brata. Nie pozwalając mu mieszkać z żoną, nie pozwala jej mieć spadkobierców. Jednak kardynał poślubił jedną ze swoich siostrzenic księciu Enghien, następcy tronu po Gastonie. Jeśli Gaston umrze bez dziedzica, siostrzenica kardynała zostanie królową Francji. Jednak król i królowa mają dwóch synów w 1638 i 1640 r. Kardynał umiera w 1642 r. Para królewska zostaje odbudowana, a król pozwala szwagierce przyjść na dwór. Para wyszła za mąż po raz trzeci, ale zdecydowanie w maju 1643 roku .
Mieli pięcioro dzieci:
Od Marie Porcher miał też naturalną córkę:
Od aktorki Louison des Ormes miał też córkę:
Od Louise Rogier de la Marbellière:
Gaston d'Orléans przekazał swojemu bratankowi Ludwikowi XIV swoje zbiory z woli1 st lutego 1660. Zapis został przyjęty patentem listowym w 1661 r. Zbiory te obejmują dzieła sztuki, medale, jego bibliotekę, mapy, ryciny, a także kolekcję roślin namalowaną przez Nicolasa Roberta na welinie. Po raz pierwszy umieszczono je w Luwrze, gdzie znajdowała się osobista biblioteka króla, zwana Gabinetem Króla. Botanicy Akademii Nauk odwołują się do niej jako encyklopedyczny projekt Historii roślin . Philibert Commerson poświęca gatunek botaniczny Gastonia (en) Gastonowi d'Orléans na utworzenie ogrodu botanicznego w Blois i ochronę, którą zapewnia Robertowi Morisonowi, który objął kierownictwo nad nim.
Jeśli welin znajduje się teraz w Narodowym Muzeum Historii Naturalnej , pozostałe zbiory dołączają do Biblioteki Królewskiej, obecnie Biblioteki Narodowej Francji . W związku z tym dział map i planów Biblioteki Narodowej Francji przechowuje osiemnaście zbiorów map pod symbolem Rés. Ge BB 246. Trzon zbiorów Departamentu Monet, Medali i Antyków Biblioteki Narodowej Francji pochodzi z kolekcji kamieni grawerowanych, antycznych rzeźb księcia. Podobnie druki są przechowywane w dziale rezerw rzadkich książek ( 544 są oznaczone "szyfrem Gastona d'Orléans" w kopii notatki ), a rękopisy w dziale Rękopisów Biblioteki Narodowej Francji.