Grumman F-14 Tomcat

Załoga
Grumman F-14 Tomcat
F-14D w 2003 roku na USS Abraham Lincoln (CVN-72).

Budowniczy	Grumman
Rola	Samolot myśliwski, a następnie wielozadaniowy
Status	Nadal w służbie (tylko Iran)
Pierwszy lot	21 grudnia 1970
Uruchomienie	Wrzesień 1974
Data odstąpienia od umowy	• Nasza Marynarka Wojenna: 22 września 2006 • Nadal służy w irańskich siłach powietrznych
Cena jednostkowa	38 milionów $ w 1998
Liczba zbudowany	712
2 (1 pilot, 1 nawigator (RIO))
Motoryzacja
Silnik	• Pratt & Whitney TF30-P-414 następnie • General Electric F110-GE-400
Numer	2
Rodzaj	Turboodrzutowce dwuprzepływowe
Ciąg jednostkowy	92 kN
Wymiary

Zakres	Od 11,65 do 19,50 m²
Długość	19,10 m²
Wysokość	4,88 m²
Powierzchnia skrzydła	52,49 m 2
Szerokie rzesze
Pusty	18 036 kg
Paliwo	wewnętrznie: 7459 kg zbiorniki wahadłowe: 1646 kg
Z uzbrojeniem	27 700 kg
Maksymalny	33 730 kg
Przedstawienia
Maksymalna prędkość	2485 km/h ( Mach 2,34 )
Sufit	15 700 m²
Prędkość wspinaczki	9145 m / min
Zasięg działania	927 km
Ładowanie skrzydła	468,7 kg / m 2
Stosunek siły do masy	0,91
Uzbrojenie
Wewnętrzny	Pistolet M61A1 Vulcan 20 mm
Zewnętrzny	6 580 kilogramów z bomby / pociski: • powietrze-powietrze : AIM-54 Phoenix , AIM-7 Sparrow , AIM-9 Sidewinder • powietrza do masy (na F-14D) : Mk.82 (LDGP lub AIR ), GBU-12 Paveway II, GBU-38 / B JDAM
Awionika
Radar AWG-9 (F-14A), następnie APG-71 (F-14D), łącze 4 , łącze 16

Grumman F-14 Tomcat jest na- pokładzie samolotu myśliwski , którego szczegół było mają zmienną geometrię skrzydła . Przeznaczony do ochrony floty przed atakami lotniczymi, był pierwszym myśliwcem zaprojektowanym w Stanach Zjednoczonych z uwzględnieniem lekcji z wojny wietnamskiej . Światową sławę zdobył w 1986 roku dzięki filmowi Top Gun z Tomem Cruisem w roli głównej .

Wszedł do służby w 1974 roku , w 2006 roku wycofał się ze służby US Navy .

Projekt

F-14 został zaprojektowany w celu zastąpienia morskiej wersji F-111 , F-111B . Rozwój F-111B został przedwcześnie zaniechany na początku 1968 roku , gdy tylko okazało się, że samolot, zbyt duży i zbyt ciężki, nie nadaje się do operacji z lotniskowca . Misją F-14 była ochrona lotniskowców przed atakami bombowców , dlatego samolot był wyposażony głównie w pociski powietrze - powietrze dalekiego zasięgu i potężny radar przechwytujący.

F-14 był dwumiejscowym dwumiejscowym odrzutowcem o zmiennej geometrii : mógł „składać” skrzydła wokół czopów umieszczonych w wierzchołkach połączenia z kadłubem. Tym samym dostosowała aerodynamiczny profil warunkom Transonic i naddźwiękowych prędkości ( skrzydło złożona) lub niskich prędkościach, kiedy zbliża się i wirowania walki skrzydło (rozłożył). Obsługiwany był przez tandem: z przodu pilota, a z tyłu jego radar przechwytywania (RIO: Radar Intercept Officer ). Ten układ został zainspirowany układem F-4 Phantom II i nadawał całości dużą elastyczność operacyjną.

Historyczny

18 czerwca 1968The US Navy opublikował dane dotyczące nowego na - pokładzie myśliwca dla swoich przewoźnik lotniczy Wings , zdolny osiągnąć prędkość Mach 2 i zdolnych do noszenia broni w powietrze-powietrze pociski wszystkich dostępnych zakresów, z AIM -9 Sidewinder (naprowadzanie na podczerwień, krótki zasięg) do AIM-54 Phoenix (naprowadzanie radarowe, bardzo daleki zasięg). Samolot miał zawierać kilka elementów wyposażenia opracowanego dla F-111B , w szczególności system uzbrojenia: wielocelowy radar Hughes AN/AWG-9 , pociski AIM-54 Phoenix oraz turboodrzutowe TF30-P . Grumman został ogłoszony zwycięzcą dnia14 stycznia 1969. Nie był to pierwszy samolot o zmiennym wysięgniku Grummana. Ten producent rzeczywiście wcześniej zaprojektował XF10F Jaguar i był związany z programem F-111.

Jego 1 st lot odbył się21 grudnia 1970. Program doświadczył wielu problemów związanych z dodatkowymi kosztami, opóźnieniami i problemami technicznymi (awarii kilku urządzeń), a firma Grumman znalazła się w ogromnych trudnościach. Decyzja szacha Iranu o zakupie samolotu w 1974 r. pomogła w kontynuacji programu. Samolot wszedł do służby operacyjnej wgrudzień 1973w marynarce wojennej USA . Kiedy wszedł do służby, jego osiągi były znacznie lepsze niż jego rówieśnicy sowieccy . Był to w rzeczywistości pierwszy samolot nowej generacji. Zastąpiło to słynne „ Century Fighters ” i ich pokładowe odpowiedniki z lat 1955-1970.

Samolot został następnie zmodernizowany, a następujące modele F-14B i F-14D otrzymały turboodrzutowy nowej generacji General Electric F110 ( silnik F-15 Eagle i F-16 Fighting Falcon ) w celu zastąpienia TF30 , -P, niewiarygodne i przestarzałe.

Siedemdziesiąt dziewięć F-14A, lekko zaciśniętych na radarze Hugues AWG-9, zostało dostarczonych do Iranu przed islamską rewolucją w 1979 roku .

Ostatnia z 632 jednostek US Navy została dostarczona w 1992 roku , a samolot został oficjalnie wycofany ze służby w dniu22 września 2006. Tomcat został zastąpiony przez F / A-18E / F Super Hornet .

Specyfikacje

Silniki

F-14A : dwa Pratt & Whitney TF30 o ciągu 9480 kg każdy. Te turboodrzutowce, które również pasowały do F-111 , nie były pierwotnie projektowane dla myśliwców i stwarzały poważne problemy. Wiele samolotów rozbiło się z powodu tych silników, które były wielkim słabym punktem samolotu. Często zatrzymywały się pod dużymi kątami natarcia i podczas faz wystrzeliwania rakiet. Zapewniały jednak bardzo dużą prędkość maksymalną;
F-14B : dwa General Electric F110-GE-400 , o ciągu 12,283 kg każdy. Te turboodrzutowce były bardziej niezawodne i dawały samolotowi większy zasięg.

Radar

F-14A : Hughes AN / AWG 9 . Szczególnie imponująca była antena tego radaru o średnicy 91 cm . Jego maksymalny zasięg wynosił 190 km, a samolot myśliwski można było podczepić na odległość 140 km . W tym samym czasie można było ścigać dwadzieścia cztery cele, a do sześciu z nich można było wystrzelić jednocześnie sześć pocisków. Był to impulsowy radar dopplerowski , który mógł wykrywać cele lecące na bardzo małej wysokości, takie jak pociski manewrujące ;
F-14D : Hughes AN / APG 71 . Radar ten miał wyraźną poprawę w zakresie obliczeń numerycznych, eliminacji pasożytniczych ech i zasięgu. Niektóre z jego modułów wywodziły się z modułów radaru APG-70 z F-15E.

Uzbrojenie

F-14 początkowo był myśliwcem przechwytującym , początkowo był wyposażony tylko w pociski powietrze-powietrze . Do sześciu pocisków dalekiego zasięgu AIM-54 Phoenix można było przenosić, w tym cztery między dwoma reaktorami, na przenośnikach kanałowych. Można dodać dwie rakiety krótkiego zasięgu AIM-9 Sidewinder . Pociski Phoenix mogłyby zostać zastąpione pociskami średniego zasięgu AIM-7 Sparrow , słabszymi, ale tańszymi. AIM-120 AMRAAM testowano z powodzeniem zostać zwolniony z F-14, ale ta konfiguracja nie przeszedł etap testowania.

Później F-14 został wyposażony w bomby , w szczególności w bomby JDAM ( Joint Direct Attack Munition ) z 2001 roku. Otrzymał też z tej okazji przydomek „ bombcat ”.

F-14 był również wyposażony w armatę M61 Vulcan 20 mm , która miała szybkostrzelność 6000 strzałów na minutę.

Porównania

W porównaniu z F-15 Eagle , F-14 miał mocniejszy radar i bardziej zaawansowany system uzbrojenia . Jednak jego silniki były słabsze i mniej niezawodne, a prędkość maksymalna i zasięg słabsze. Jednak skrzydła o zmiennej geometrii pozwalały mu startować i lądować na krótszych dystansach niż F-15, a także czyniły go bardziej zwrotnym .

W ciągu 1970 roku The Szach Iranu wybrał F-14, bo uznał, że lepszy od F-15. Uczestniczył w konfrontacji między dwoma myśliwymi zorganizowanej wlipiec 1973w bazie sił powietrznych Andrews .

My Możemy zatem uznać Tomcata za jeden z najlepszych zachodnich samolotów bojowych, od jego wejścia na uzbrojenie w 1973 roku do 2000 roku, kiedy do służby wprowadzono nową generację samolotów, takich jak F-22 . Raptor , Eurofighter Typhoon , Saab JAS 39 Gripen i Dassault Rafale .

Zobowiązania

F-14 był pierwotnie samolotem dla Marynarki Wojennej USA . Jest zdolny do przenoszenia sześciu pocisków rakietowych AIM-54 Phoenix , wykorzystywanych do misji przechwytujących dalekiego zasięgu. Ich zasięg 160 kilometrów, a także możliwość jednoczesnego strzelania do różnych celów, zapewniły F-14 siłę ognia niewyobrażalną dla samolotu nośnego tamtych czasów (BVR - „ Poza zasięgiem widzenia ”). W rękach dobrego pilota był groźnym przeciwnikiem.

Marynarka wojenna Stanów Zjednoczonych odniosła cztery zwycięstwa nad bojownikami libijskimi w latach 80. w dwóch potyczkach w Zatoce Syrty . Pierwsze starcie miało miejsce dnia19 sierpnia 1981 r.Kiedy dwa F-14 z eskadry VFA-41 (w) zostały zaatakowane przez dwa Su-22, które strzelały pociskami naprowadzanymi na podczerwień. F-14 zdołały uniknąć pocisków i w odwecie zestrzeliły dwa libijskie samoloty pociskami krótkiego zasięgu AIM-9 Sidewinder . Drugie starcie miało miejsce dnia04 stycznia 1989 r.Gdy dwa F-14 VFA-32 (en) powaliły dwa MiG-23 , odpowiednio pociskami średniego zasięgu AIM-7 Sparrow i AIM-9 Sidewinder.

F-14 przydzielony do USS Saratoga (CVA-60) zestrzelił Phantoma USAF RF-4C jako przyjacielski ogień na22 września 1987 r. na Morzu Śródziemnym podczas ćwiczeń.

Imperial State of Iran nakazał osiemdziesiąt egzemplarzy F-14. Siedemdziesiąt dziewięć zostało dostarczonych przed embargiem po rewolucji irańskiej, a ostatni wszedł do służby w marynarce wojennej USA . Pomimo embarga irańskim siłom powietrznym udało się utrzymać około 30 F-14 w stanie lotu, w tym potajemnie kupując części zamienne ze Stanów Zjednoczonych .

W zachodniej prasie często mówi się, że Iran używał swoich F-14 jako mini AWACS w wojnie iracko-irańskiej . Jednak nowsze badania pokazują, że intensywnie brał udział w walkach powietrznych. Irańskie F-14 odnotowują około 151 zwycięstw powietrznych, z których 117 uważa się za potwierdzone przez autorów; co najmniej 61 z tych zwycięstw odniosło pocisk AIM-54 Phoenix. Co najmniej pięć Tomcatów zostało podobno zestrzelonych w walce powietrznej, w tym dwa przez Dassault Mirage F1s .

Warianty

Łącznie 712 F-14s zostały zbudowane między 1969 i 1991 w Grumman zakładu w Betfage , New York :

YF-14A : Prototypy i samoloty przedprodukcyjne. zbudowano 12;
F-14A : 545 F-14A były dostarczane do US Navy i 79 w Iranie (The 80 th F-14A zbudowany dla Iranu został dostarczony do US Navy ). Ostatnie 102 F-14A zostały dostarczone z ulepszoną wersją silnika TF30-P-414A . Modyfikacje wprowadzono pod koniec okresu eksploatacji, aby dodać precyzyjne strzelanie amunicją;
F-14A + Plus lub F-14B : Ulepszona wersja F-14A z silnikami General Electric F110-400 . Zachowano dużą część awioniki oraz radar AN/AWG-9. 38 nowe samoloty zostały zbudowane i 48 F-14As zostały uaktualnione do wersji B. W latach 1990 , 67 F-14bS zostały zmodyfikowane, aby przedłużyć żywotność ich struktury i poprawy ofensywne i defensywne awioniki. Ta nowa wersja otrzymała nazwę F-14B Upgrade ;
F-14D Super Tomcat : ostatnia operacyjna wersja F-14. Oryginalne silniki TF-30 zostały zastąpione przez General Electric F110-400, takie jak F-14B. F-14D miał również nową cyfrową awionikę, tablicę przyrządów obejmującą wszystkie ekrany i nowy radar AN/APG-71, który zastąpił AN/AWG-9. Zbudowano 37 samolotów i zaktualizowano 18 F-14A ;
Rozważano zaawansowaną wersję samolotu, Super Tomcat 21 . Jego charakterystyka obejmowała między innymi naddźwiękową prędkość przelotową , zmniejszoną sygnaturę radaru i większy zasięg. Ale Dick Cheney , ówczesny minister obrony , nakazał zakończenie programu F-14 i zniszczenie linii montażowych samolotów. To także z jego inicjatywy rozpoczęto prace nad samolotem F/A-18E/F Super Hornet , mającym pełnić rolę, jaką mógł pełnić Super Tomcat 21;
F-14AM Tomcat : Ulepszona wersja F-14A wyprodukowana przez Iran. Wyposażony jest w nowe pociski Fakour 90 .

Wycofanie

W 1994 roku Kongres Stanów Zjednoczonych odrzucił propozycje Grummana dotyczące opracowania nowej wersji F-14, Super Tomcat 21 . Postanowiono zastąpić F-14 F/A-18E/F Super Hornet , chociaż ten samolot nie ma tak potężnego radaru ani pocisków tak potężnych jak F-14.

Ostatnia misja wojenna F-14, operacja bombardowania Iraku , miała miejsce w dniu8 lutego 2006. Ostatni lot amerykańskiego F-14 odbył się w dniu4 października 2006 r..

Od tego czasu wiele urządzeń zostało przekazanych do muzeów, a reszta została zdemontowana, aby Iran nie mógł potajemnie pozyskać części zamiennych. Iran, jedyny zagraniczny nabywca samolotu, jest dziś jedynym użytkownikiem F-14.

Filmy

Naddźwiękowy lot F-14A Tomcat, 1986.
Przejście F-14 na wysokości 35 metrów nad poziomem morza.

Kultura popularna

Oprócz bycia gwiezdnym samolotem filmu Top Gun , F-14 pojawia się w wielu filmach odnoszących się do współczesnej marynarki wojennej Stanów Zjednoczonych .

W Nimitz: Return to Hell w 1941 roku dwa Tomcat wraz z lotniskowcem USS Nimitz wracają do przeszłości i mierzą się z Mitsubishi A6M Zero w długiej, powietrznej scenie walki.

F-14 odgrywa kluczową rolę w trzech albumach Bucka Danny'ego : Mission Apocalypse , Pilots from Hell i Fire from Heaven .

Zauważ, że F-14 Tomcat został wybrany przez firmę Williams Pinball na motyw pinballa wydanego w 14 502 egzemplarzach w 1987 roku. Pinball, którego projekt został opracowany przez Steve'a Ritchie

Tomcat występuje w wielu odcinkach serii JAG .

W świecie gier wideo F-14 pojawia się w After Burner i wielu symulacjach lotniczych : Flight Simulator X , FlightGear Flight Simulator , Tomcat Alley , myśliwiec Over G , Tom Clancy's HAWX , cyfrowy symulator walki oraz w większości gier Ace Combat . Można go również znaleźć w grach Wargame: AirLand Battle i Wargame: Red Dragon jako natowski samolot przechwytujący dalekiego zasięgu oraz w strategicznej grze wideo Empire Earth . Nie zapominając o różnych adaptacjach filmu Top Gun w grach wideo. Obecny również w symulatorze DCS World.

Uwagi i referencje

(w) Gillcrist 1994 , s. 44-45
(w) Gillcrist 1994 , s. 4
https://www.wearethemighty.com/articles/that-time-a-navy-f-14-accidentally-on-purpose-shot-down-an-air-force-f-4-during-an-exercise
(w) Tom Cooper i Farzad Bishop , irańskie F-14 Tomcat Units in Combat , Osprey Publishing, coll. "Osprey bojowych" ( N O 49)2004, 96 pkt. ( ISBN 1-84176-787-5 )
(w) " Iranian Air-to-Air Victories 1976-1981 " na ACIG.info ,25 sierpnia 2007(dostęp 26 sierpnia 2017 ) , (w) “ Iranian Air-to-Air Victories, 1982-Today ” , na ACIG.info ,25 sierpnia 2007(dostęp 26 sierpnia 2017 r . ) .
(w) " Irackie zwycięstwa powietrze-powietrze od 1967 " , na ACIG.info ,25 sierpnia 2007(dostęp 26 sierpnia 2017 r . ) .
(en) Simon Beck, " Produkcja F-14 Tomcat " na US Warplanes.net (dostęp 19 września 2016 )
(w) " F-14 Tomcat: warianty " , GlobalSecurity.org,26 kwietnia 2016(dostęp 19 września 2016 )
(en) Torsten Anft, „ F-14 Bureau Numbers ” , Home of the MATS – The F-14 Tomcat Reference Work (dostęp 19 września 2016 )
(w) „ F-14 Tomcat ” , w internetowej bazie danych Pinball ,2016(dostęp 10 grudnia 2016 r . ) .

Bibliografia

( fr ) Paul T. Gillcrist , Tomcat ! : Historia Grummana F-14 , Schiffer Publishing Ltd,15 października 1994, 176 pkt. ( ISBN 0-88740-664-5 , EAN 978-0887406645 )
(en) Francis Crosby , Samolot myśliwski: zawiera zdjęcia z Imperial War Museum w Nowym Jorku, Lorenz,16 lutego 2002 r., 256 s. ( ISBN 978-0-7548-0990-6 , OCLC 50067188 ).
(en) Donald David , samoloty bojowe Floty , Londynie, czas antenowy Publishing Inc.2004, 175 pkt. ( ISBN 978-1-880588-89-5 i 978-1-880-58881-9 , OCLC 71539693 ).
(en) Robert F. Dorr , F-14 Tomcat: Fleet Defender , tom. 7, Londyn, Aerospace Publishing, coll. „World Air Power Journal”, jesień/zima 1991 ( ISSN 0959-7050 ) , s. 42-99.
(en) Lou Drendel , F-14 Tomcat w akcji , Warren, Mich, Squadron / Signal Publications, coll. "Statek powietrzny" ( N O 32)1977( ISBN 978-0-89747-031-5 , OCLC 3710361 ).
(w) Paul Eden (redaktor), Encyklopedia nowoczesnych samolotów wojskowych , Londyn, Amber Books Ltd,1 st czerwiec 2006, 512 pkt. ( ISBN 978-1-904687-84-9 ).
(w) D. Eshel (red.), Grumman F 14 Tomcat , Hod Hasharon, Izrael, Eshel-Dramit, kol. "Dane" (War n O 15)1982( OCLC 220192863 ).
(pl) Paul T Gillcrist, Tomcat! : historia Grummana F-14 , Atglen, PA, Schiffer Pub, coll. "Historia wojskowości/lotnictwa Schiffera",1994, 207 s. ( ISBN 978-0-88740-664-5 , OCLC 32110024 )
(en) Bill Gunston i Mike Spick, Współczesna walka powietrzna: samoloty, taktyka i broń stosowana obecnie w wojnie powietrznej , Nowy Jork, Crescent Books Distributed by Crown Publishers,1983, 224 s. ( ISBN 978-0-517-41265-7 , OCLC 10279095 ).
(fr) Tony Holmes , jednostki US Navy Hornet w ramach operacji Iraqi Freedom , Londyn, Osprey, kol. "Osprey samolotów bojowych" ( N O 46, 58),2004( ISBN 978-1-84176-801-4 i 978-1-841-76885-4 , OCLC 60832971 , prezentacja online ).
(w) Marrett, George. „Lot Feniksa”. Airpower , Tom 36, nr 7, lipiec 2006.
(it) Sgarlato, Nico. „F-14 Kocur”. Magazyn Aeronautica & Difesa Edizioni Monografie SRL., grudzień 1988.
(en) Mike Spick , F-14 Tomcat , Nowy Jork, Arco Pub, coll. "Nowoczesne walki statek powietrzny" ( N O 8)1985( ISBN 978-0-668-06406-4 , OCLC 11532197 ).
[0760308934] (en) Mike Spick , Wielka księga nowoczesnych samolotów bojowych: zawierająca pełne opisy techniczne i działania bojowe od Bagdadu do Belgradu , Osceoli, Wis, MBI Pub. Współ,2000, 520 pkt. ( ISBN 978-0-7603-0893-6 , OCLC 44979662 ).
(en) James Perry Stevenson , Grumman F-14 Tomcat , Blue Ridge Summit, PA, Aero, al. "Aero Series" ( N O 25)1986, 103 pkt. ( ISBN 978-0-8306-8592-9 , OCLC 15016788 ).
( fr ) Tommy Thomason , marynarka wojenna Grumman F-111B , Simi Valley , Kalifornia , S. Ginter , kol. "Strażacy Naval" ( N O 41)1998, 81 pkt. ( ISBN 978-0-942612-41-7 , OCLC 48612049 ).
(en) Stewart Wilson , Samoloty bojowe od 1945 roku , Fyshwick, ACT, Aerospace Publications,2000, 155 pkt. ( ISBN 978-1-875671-50-2 , OCLC 222780871 ).
David F. Brown i Robert F. Dorr ( przekład z angielskiego: Patrick Facon), Pilotes de Tomcat [„ Tomcats ”], Paris, coll. „Patrick Baudry prezentuje”,1991, 124 s. ( ISBN 2-7312-0956-9 , informacja BNF n O FRBNF35462924 )
Frédéric Lert (il . Nicolas Gohin), Grumman F-14 Tomcat w walce: 1972-2006 , Paryż, coll. "Amerykańskie samoloty myśliwskie",2008, 82 s. ( ISBN 978-2-35250-072-8 , EAN 9782352500728 , informacja BNF n O FRBNF41399955 )
Herman J. Sixma i Theo W. Van Geffen, F-14 Tomcat , Paryż,1992, 63 pkt. ( ISBN 2-908182-12-2 , informacja BNF n O FRBNF35492707 )
Pierre-Alain Lambert ( il . Michel Debarre), Grumman F-14 Tomcat , Paryż, coll. "Piloci samolotów i" ( N O 23)2018, 95 s. ( ISBN 978-2-35250-484-9 , EAN 9782352504849 , informacja BNF n O FRBNF45538037 )