Akwedukt Aqua Appia
| Akwedukt Aqua Appia | ||
 Mapa starożytnego Lacjum z Aqua Appia w kolorze czerwonym. | ||
 Mapa starożytnego Rzymu z Aqua Appia z numerem I. | ||
| Geografia | ||
|---|---|---|
| Regio I | Lacjum i Kampania | |
| Informacje kontaktowe | 41 ° 53 ′ 16 ″ N, 12 ° 28 ′ 52 ″ E | |
| Początek | Ager Lucullanus | |
| Koniec | Starożytny Rzym , Forum Boarium | |
| Charakterystyka | ||
| Oryginalna długość | 16,6 km | |
| Wysokości | Początek: ~ 30 m Koniec: ~ 20 m |
|
| Podniesienie | ~ 10 m | |
| Posługiwać się | Woda pitna | |
| Obciążyć | 1825 pięcioraki (do źródła, że St wieku ) , około 0,7 m 3 s -1 |
|
| Infrastruktura | ||
| Materiały | Kamieniarstwo | |
| Mosty kanałowe | 90 m (0,5 % ) | |
| Tunele | 16,5 km (99,5 % ) | |
| Zbiorniki | 20 castella I st century | |
| Historia | ||
| Rok rozpoczęcia pracy | 312 pne J.-C. | |
| Przywrócić do użytku |
1. Około 140 pne. BC ( Quintus Marcius Rex ) 2. 33 pne. AD ( Agryppa ) 3. Między 11 a 4 rokiem pne. AD ( August ) |
|
| Sponsor |
Appius Claudius Caecus Caius Plautius Venox |
|
| Administracja | ||
| Menedżer | Cura aquarum | |
Akwedukt z Aqua Appia , Akwedukt Appiusza lub akwedukt Appian (łac Aqua Appia ) jest najstarszym akwedukty służące Rzym wody pitnej, zbudowany w 312 roku pne. AD przez Caius Plaucius Venox i Appius Claudius Caecus, podczas gdy zajmują cenzurę .
Historia
Budowa
Od założenia miasta Rzymianie używali wód Tybru , studni i źródeł, które są dla nich przedmiotem czci i kultu, wierząc w ich uzdrawiającą moc. Ale w końcu IV -go wieku pne. AD , podczas gdy miasto przeżywało okres silnego wzrostu po pierwszej wojnie samnickiej , te metody zaopatrzenia okazały się niewystarczające. Niewykluczone, że jakość pobieranej wody, pochodzącej głównie z Tybru, wyraźnie się pogorszyła z powodu większego zanieczyszczenia wód, będącego konsekwencją rozwoju miasta. Było to w 312 roku pne. AD , w ramach pierwszego konsulatu z Marcus Valerius Maximus Korwina i Publiusz Decjusza Mus , podczas drugiej wojny samnickie , że dwa cenzorzy rozpoczęcia budowy pierwszego wodociągu rzymskiego. Podczas jego budowy rzymscy inżynierowie inspirowali się etruskimi technikami odwadniania, ekspertami w dziedzinie hydrauliki.
Budowa akweduktu jest finansowana ze środków publicznych i powierzona Kajuszowi Plaucjuszowi Venoxowi i Appiusowi Klaudiuszowi Caecusowi , który nadzoruje równolegle budowę Drogi Appijskiej od Porte Capene do Kapui . To jego kolega z cenzury, Kajusz Plaucjusz, odkrywa źródła wzdłuż Via Praenaestina . Od czasu do czasu otrzymuje cognomen od Venox , „za zbadanie żył tej wody”. Caius Plaucjusz Venox abdykuje cenzury po 18 miesiącach jak dyktuje tradycja, wierząc, że jego kolega zrobi to samo. Jednak Appius Claudius Caecus utrzymuje cenzurę pod pretekstem, że klauzule Lex Aemilia nie mają zastosowania w jego przypadku i jako jedyny uzyskuje zaszczyt nadania swojego imienia akweduktowi w momencie oddania go do użytku.
Uzupełnienia
Według Liwiusza , na początku II -go wieku pne. J. - C. , niepokojąco słabnie przepływ akweduktu. W 184 rpne. AD , cenzor Cato the Elder podejmuje kroki w celu przywrócenia początkowego przepływu, usuwając nielegalne rury i usuwając dostawy dla osób.
Dzieło zostało naprawione przez Quintusa Marciusa Rexa między 144 a 140 rokiem pne. AD i Agryppa , jako edyl , w 33 rpne. AD, który dodaje rozszerzenie do prawego banku. Po raporcie konsulów Quintus Aelius Tubero i Paullus Fabius Maximus w 11 pne. AD , Augustus dodał wtórnego oddział Aqua Augusta podwoić pojemność wodociągu.
Opis
Żródła
Pobiera wodę z szeregu źródeł położonych w pobliżu Drogi Prenestyńskiej , na wzgórzach Sabine na wschód od Rzymu, między siódmą a ósmą milą (około 10 kilometrów od Rzymu) od drogi do Préneste lub Gabies , w Ager Lucullanus . Źródła te są obecnie zagubione, ale musiały znajdować się na wysokości 24 metrów nad poziomem morza, 16 do 20 metrów pod ziemią. Niektórzy lokalizują je w pobliżu La Rustica lub latomie della Rustica , zbiorników utworzonych przez stare kamieniołomy, podczas gdy inni twierdzą, że wyschły.
Trasa poza Rzymem
Kanał znajduje się całkowicie pod ziemią poza Rzymem, a jego trasa jest nadal w dużej mierze nieznana. Fakt, że akwedukt znajduje się pod ziemią, można wytłumaczyć ograniczeniami technologicznymi tamtych czasów, ale także względami bezpieczeństwa, aby potencjalni wrogowie nie mogli odciąć dopływu wody zbliżając się do Rzymu. Rzeczywiście, w czasie jego budowy Rzymianie przez kilka lat toczyli wojnę z Samnitami, którzy stanowili stałe zagrożenie dla Rzymu.
Według Frontina akwedukt nie ma basenu oczyszczającego ( piscina limaria ), który pełniłby funkcję zbiornika do oczyszczania, ale mógłby zasilać piscina publica . Nieuziemione odcinki ujawniają jeszcze niedoskonałą konstrukcję z wykorzystaniem perforowanych bloków tufowych z otworem o średnicy 30 cm , połączonych ze sobą i stanowiących kanał, w którym przepływa woda, co nie zapewnia dobrego uszczelnienia. Bloki te są umieszczane w kanale, którego podłoga i ściany boczne są murowane, przykryte sklepionym stropem.
Jest to jeden z najniższych akweduktów w Rzymie o wysokości około 20 m po przybyciu na miejsce, ponieważ gromadzi wodę na polach sąsiadujących z Rzymem. Jedynie Akwedukt Alsietina jest niższy i ma 17 m wysokości na końcu . Różnica wysokości pomiędzy źródłem a miejscem docelowym jest tylko 10 metrów w 16,6 km niezwykłym budynku dla technologii od końca IV th wieku przed naszą erą. J.-C.
Trasa w Rzymie
Akwedukt wpływa do Rzymu ad Spes Veterem (w pobliżu sanktuarium poświęconego Spes, które zajmuje najwyższy punkt na wschodzie miasta), na poziomie Porte Majeure , 30 metrów pod ziemią. Przecina Celiusz , a następnie wyłania się z ziemi nieco przed Porte Capène , wzdłuż Muru Serwiańskiego . Według Martiala , współczesnego poety Frontina , „przy Porte Capène [...] droga jest mokra od łez, które destyluje sklepienie” , co oznacza, że kanał nie jest już wodoodporny. Zaledwie 90 metrów prowadzone są na łukach, co jest niezbędne do przekroczenia depresji między Caelius i Awentynie , pod którą wodociągu przechodzi, by w końcu dotrzeć do południowej części Forum Boarium i salinae koło na Trigemine Bramy , u podnóża od Clivus Publicius , nad brzegiem Tybru , punkt, z którego woda jest rozprowadzana w mieście. Podczas gdy północna część Forum Boarium jest dobrze zaopatrzona w wodę, przed przybyciem Aqua Appia , w południowej części było tylko jedno źródło zwane Fons Scaurianus .
Gałęzie drugorzędne
Aby zwiększyć swoją przepustowość, August dodaje drugą gałąź, Aqua Augusta , która obejmuje nowe źródła między szóstą a siódmą milą Via Praenaestina , w pobliżu Collatia . Po podziemnej trasie o długości 9,5 km , kanał Aqua Augusta łączy się z kanałem Aqua Appia w miejscu zwanym Ad Gemellos .
Funkcjonować
Posługiwać się
Na początku frontin za kurateli , według oficjalnych danych, przepływ wodociągu było 841 quinaires, ale własne pomiary dał 704 quinaires. Podczas misji inspekcyjnej kustosz wody zauważył na czele akweduktu znacznie większy przepływ 1825 quinarów. Różnicę wyjaśniają przecieki na całej trasie, kanały nigdy nie są idealnie uszczelnione, ale także wiele nieautoryzowanych objazdów, a wszystko to w mieście, ponieważ akwedukt znajduje się pod ziemią na zewnątrz, co zapobiega oszukańczym objazdom. Akwedukt powraca do swojego pierwotnego przepływu po tym, jak kurator położył kres oszustwom.
Dystrybucja
Woda z akweduktu jest rozprowadzana do sześciu z czternastu regionów Augusta Rzymu ( Regiones II - Caelimontium , VIII - Forum Romanum , IX - Circus Flaminius , XI - Circus Maximus , XIII - Aventinus i XIV - Transtiberim ) za pomocą dwudziestu wód wieże ( castella ). Dostawa Regio XIV jest możliwa dzięki przedłużeniu rur z Forum Boarium, które przecinają Tyber przez most Æmilius . Ze względu na niewielką wysokość akwedukt miał służyć tylko niższym obszarom Transtiberim , czyli obszarom na południe i zachód od mostu Æmilius.
| Poza Rzymem ( extra urbem ) | W Rzymie ( w urbe ) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Koncesja cesarska | Użytek prywatny | Liczba castella | Koncesja cesarska | Użytek prywatny | Użytek publiczny | Dystrybucja do użytku publicznego | |||
| Obozy | Zakłady i warsztaty | Miejsca koncertowe | Baseny | ||||||
| 5 (1%) | 20 | 151 (21%) | 194 (28%) | 354 (50%) | 3 (1%) (1 obóz) |
123 (35%) (14 zakładów) |
2 (1%) (1 miejsce) |
226 (64%) (92 pule) |
|
Konwersje
- Quinaire ( quineria ) jest „moduł pomiarowy wody” odpowiadający rurze o średnicy pięciu czwarte palca (2,3 cm ), która służy za punkt odniesienia do oceny przepływu wody krążącej w rurze z I st wieku BC . AD , moduł ten został wprowadzony przez Witruwiusza lub Agryppę . Nie jest dobrze ustalone, w jaki sposób rzymscy inżynierowie przekształcają przepływ wody, aby wyrazić go jako średnicę rury, więc zaproponowano kilka przeliczeń na metr sześcienny dziennie, w zakresie od 32,8 do 40,6 m 3 / dzień ;
- krok rzymski ( gradus ) jest równy 0,741 metra, 1,482 metra, jeśli liczymy w krokach podwójnych ( passus );
- rzymska mila ( milliarium ) to 1482 metry, czyli tysiąc podwójnych stopni.
Uwagi i odniesienia
- Starożytne źródła:
- Frontin , Akwedukty miasta Rzymu , 4
- Frontin , akweduktów miasta Rzym , 5
- Liwiusz , Historia rzymska , IX , 29
- Liwiusz , Historia rzymska , IX , 29 , 6
- Pliniusz Starszy , Historia naturalna , XXXVI , 24, 17
- Frontin , Akwedukty miasta Rzymu , 7
- Frontin , Akwedukty miasta Rzymu , 9
- Frontin , Akwedukty miasta Rzymu , 125
- Frontin , Akwedukty miasta Rzymu , 18
- Frontin , Akwedukty miasta Rzym , 22
- Martial , Epigrams , III, 47
- Frontin , Akwedukty miasta Rzymu , 65
- Frontin , Akwedukty miasta Rzymu , 79
- Frontin , Aqueducts of the City of Rome , 25
- Współczesne źródła:
- Dembskey 2009 , s. 101-102.
- Coarelli 2007 , s. 446.
- Richardson 1992 , str. 15.
- Dembskey 2009 , s. 102.
- Dembskey 2009 , s. 104.
- Copelli 2012 , s. 41.
- Dembskey 2009 , s. 103.
- Richardson 1992 , s. 16.
- Hodge 1984 .
Bibliografia
- (la) (fr) Frontin , De aquæductu urbis Romæ , Gallica notice
- (en) AT Hodge , „ Jak Frontinus zmierzył Quinaria? " , American Journal of Archaeology , n O 881984, s. 205-216
- (en) Filippo Coarelli , Rzym i okolice: przewodnik archeologiczny , University of California Press,2007, 555 s. ( ISBN 978-0-520-07961-8 )
- (en) Lawrence Richardson , A New Topographical Dictionary of Ancient Rome , Baltimore, (Md.), Johns Hopkins University Press,1992, 488 str. ( ISBN 978-0-8018-4300-6 , uwaga BnF n o FRBNF36669536 )
- (it) Federico Copelli , » Aque Urbis Romae: Musealizzazione degli acquedotti romani « , Politecnico di Milano , Facoltà di Architettura e Società,2012
- (en) Evan James Dembskey , Akwedukty starożytnego Rzymu , Uniwersytet Południowej Afryki,2009