Opactwo Mont-Sainte-Marie

Mont-Sainte-Marie
Model opactwa z 1773 roku (wystawiony na prezbiterium Remoray)
Model opactwa z 1773 roku (wystawiony na plebanii Remoray )
Zamówienie Saint-Benedict / Cysters
Mother Abbey Citeaux Abbey
Fundacja 1199
Zamknięcie 1790
Diecezja Archidiecezja Besançon
Założyciel Gaucher IV Salins
Dominujący styl (y) Sztuka cysterska
Lokalizacja
Kraj Francja
Region Bourgogne-Franche-Comté
Departament Doubs
Gmina Labergement-Sainte-Marie
Informacje kontaktowe 46 ° 46 ′ 24 ″ na północ, 6 ° 16 ′ 44 ″ na wschód
Geolokalizacja na mapie: Franche-Comté
(Zobacz lokalizację na mapie: Franche-Comté) Mont-Sainte-Marie
Geolokalizacja na mapie: Bourgogne-Franche-Comté
(Zobacz lokalizację na mapie: Bourgogne-Franche-Comté) Mont-Sainte-Marie
Geolokalizacja na mapie: Francja
(Zobacz sytuację na mapie: Francja) Mont-Sainte-Marie

Opactwo Mont-Sainte-Marie jest cysterskie opactwo założone w XII -go  wieku z pustelni i rozebrana w 1790 roku rewolucji francuskiej. Znajdowało się w dolinie jezior Saint-Point i Remoray na skraju Doubs w obecnym mieście Labergement-Sainte-Marie . Zależało od Ojców Salins i Książąt Chalon-Arlay .

Pustelnia Mont-du-Fourg

To XI th  wieku Simon Crépy , urodzony w 1048, a zmarł w 1081, właśnie wzniesiono w pobliżu źródła Doubs , niedaleko Mouthe , pustelni. Pierwszy hrabia Amiens , Vexin i Valois , zdecydował się zostać mnichem w klasztorze Condat, po rozpoczęciu wojny przeciwko królowi Francji Filipowi I św . Niezadowolony z dyscypliny panującej w klasztorze, udał się wraz z niektórymi towarzyszami do Labergement-Sainte-Marie , aby praktykować życie zakonne w „wielkiej doskonałości”.

Kilka lat później kolonia mnichów z opactwa Romainmôtier weszła w posiadanie pustelni po zainwestowaniu ich przez Humberta III de Salins . Ten ostatni, chcąc odkupić swoje winy, przekazał „inwestytury”, które posiadał w dolinie Tlen (Val de Vaux) iw pustelni Mont-du-Fourg do opactwa Romainmôtier. W związku z tym mnisi wytyczą ścieżkę komunikacji ze swojego klasztoru, położonego w regionie Romand, z ich domenami La Chaux-d'Arlier (dolina między Frasne i Chaffois ). Przeprowadzą polanę w miejscu, które nazywają Watt (lub Vallée-de-Tlen) i założą tam klasztor, który przyjmie nazwę Vaux (niedaleko Vaux-et-Chantegrue ). Inni osiedlili się na brzegach Lac de Damvautier (dziś Lac de Saint-Point ), gdzie założyli przeorat Saint-Point , a ostatnimi na Mont-du-Fourg, gdzie pustelnia Mont-Sainte-Marie ( eremus in Monte de Furno  : na Côte-du-Fourg).

To właśnie tam, pomiędzy jeziorem Saint-Point a jeziorem Remoray , w tym miejscu otoczonym wysokimi górami porośniętymi jodłami i otoczonym mokradłami, opisywanymi jako straszne ( in loco horrido ac remoto a gentibus situm ), jest źródłem sprzyjającym instalacji kilku mnichów. Zgodnie z ówczesnym zwyczajem w górach Jury , Humbert III , Lord Salins, uznał w 1126 r . Prawo każdego do oczyszczania i wznoszenia budowli w tym regionie: de franco jure okupasse et vindicasse, sicut se habet Jurensis consuetudo (statut of Humbert III). W XI TH  polany wieku rozciągają się po obu stronach jeziora, na południe aż trakcie Doubs aż Rochats (w lasach Labergement ) i południowo-zachodniej do La Planée , Malpas i Saint-Point -Lake , która obejmuje obszar gdzie miał stanąć klasztor.

Od 1199 r . Pustelnia została podniesiona do rangi opactwa przez Gauchera IV z Mâcon, który po powrocie z wypraw krzyżowych w 1193 r. Chciał wyposażyć góry Jura w opactwo podobne do opactwa w Cîteaux . W tym celu przekazuje on opactwu Clairvaux majątek pod warunkiem, że część opactwa Notre-Dame de Billon zostanie tam zjednoczona, aby utworzyć darowiznę z Mont-Sainte-Marie: „  ita sane posséeses universae Bullionis, filae Clarae-Vallis, ad jam dictum locum dotyczy  ”.

Stodoła Derrière-le-Mont

Pustelnia Mont du Fourg ( Furnus montis lub Mons de Furno ) od samego początku zajmowała stodołę zwaną Derrière-le-Mont (kilometr od miejsca przyszłego opactwa) i była zajmowana przez pięciu świeckich braci prowadzonych przez kapelana ( „  Capellanus seu pastor animarum  ”) lub ksiądz zabrany z jednego z pobliskich klasztorów ( Montbenoît , Lac de Joux lub Billon ).

W obliczu ich oddania i ubóstwa Henri I er de Joux , ojciec Joux i Usiera , obdarzy przyszłe opactwo. Dał mu dużą ziemię, na której mnisi zbudowali wioskę, a także stodołę lub małe gospodarstwo (statut mówi o Grangiam ). Dodaje prawa do wypasu i użytkowania do wspólnych zasobów Usie . W oddawania Karty z 1196 , zatwierdzone w 1200 przez arcybiskupa Besançon Amédée de Tramelay i potwierdzona przez papieża Innocentego III w 1206 roku , mówi się, że Henri "  dokonał wpłaty do Boga i do braci Mont-Sainte-Marie do terytorium Usier jako jałmużna dla niego i lekarstwo dla dusz jego spadkobierców  „z całej ziemi od fontanny Curcus do miejsca zwanego„ la Combe ”i„ ścieżki Pontarlier ”z wysyłką dziesięcin . Te posiadłości składają się z miejsca, w którym założono opactwo z jego budynkami gospodarczymi, wioski Cessay ( Sacahis ), która była bardzo rozległą domeną, stodoła Usie ( Grangiam de Usie , dziś osada Pissenavache) i Billon (niedaleko Lons- le-Saunier ).

W 1201 roku papież publikuje bullę, w której potwierdza ustanowienie Mont-Sainte-Marie i „  upoważnia ją do kanonicznego posiadania wszystkiego, co mogła później zdobyć, czy to z pobożności suwerennych papieży, czy też z hojności królów i książąt czyli ofiary wiernych  ”. Podczas oddawania do tego z Clairvaux ojcem de Salins daje Mont-Sainte-Marie na zawsze trzy „buliony Muire (słona woda)” dostępna na Boże Narodzenie, Wielkanoc i Zielone Świątki (w XV th  century te opłaty były trzy buliony i 94 wiader na tydzień) oprócz opłaty za użytkowanie w jej posiadłościach, lasach, rzekach i łowiskach. W tej darowiznie nie mówi o ziemiach, na których znajduje się klasztor, ponieważ zwyczaj nakazuje, aby ktokolwiek oczyścił dziewicze ziemie, stał się ich pełnoprawnym właścicielem, ponieważ opactwo te ziemie rozciągają się również od Jougne do Mouthe . Niż w lesie Chargebin (w pobliżu Wyrzuty sumienia ).

Kaplice Chalon

Budowa klasztoru miała się rozpocząć w 1243 r. Wraz z budową sanktuarium . W norze z 1624 r., Na terenie posiadłości opactwa, znajdujemy opis klasztoru: „Opactwo składa się z dużych i obszernych budynków z pięknym i dużym kościołem ku czci Najświętszej Marii Panny od wschodu i od strony wschodniej. wiatr. Składa się z dużej nawy i dwóch niskich sklepień krzyżowych wspartych na dużych filarach; jest ozdobiony czterema kaplicami tu i ówdzie z chóru oraz dużą i wysoką kaplicą zwaną kaplicą Chalon, w której znajdują się pomniki i pochówki książąt Challon, którzy zostali tam pochowani. Istnieje również duża i przestronna dzielnica opactwa, składająca się z kilku komór ogniowych, kaplicy i dwóch dużych pomieszczeń na piętrze i na dole, sklepionych piwnic i strychów, kuchni, pieca i innych pomieszczeń dla menażerii. Okręg braci zakonnych i klasztor są oddzielone od opactwa; składa się z niezbędnych budynków, takich jak sklepione krużganki, dormitorium, pokoje na iceluy, kuchnia, piwnice i komnaty ogniowe dla czcigodnych przeorów jubileuszowych, przeorów i byłych zakonników oraz duży szpital, wszystkie dobrze zbudowane. cztery komory ogniowe dla wielebnego opata, dla przeora i podprzeora, bo wszystko widać w dobrym stanie. Oprócz tego jest w nim budynek bramny i stajnia, a nad potokiem młyn, strychy i dwie stajnie, stodoła pośrodku i rasse bastie przy opacie sieur oraz czwórki i wejście do stróżówki , przy nim pochylił się. Jest ogród i duży dziedziniec otoczony murami o odpowiedniej wysokości, aby dom był zamknięty i zabezpieczony. A ponadto okrągła obudowa o rozmiarze i pojemności, otoczona bardzo wysokimi ścianami, wszystko dobrze otynkowane i pokryte laskami, w której ogrodzeniu jest coś do zrobienia, siano do użytku domu do zawodów około dwudziestu samochodów. Przed bramą dużego ogrodzenia znajdował się kopiec, który kończył wyznaczoną ulicę, tak że można było zobaczyć nadjeżdżającą z odległości pięciu do sześciu kroków; który dał poddanemu wspomnianemu Lordowi Wielebnemu Opatowi wykonanie pięknej i dużej esplanady do ozdobienia wejścia; który jest zdobiony na froncie małej szafki, w której znajduje się obraz Matki Boskiej; a tu i tam dwie wieżyczki. "

W kościele znajduje się kilka kaplic, w tym księcia Chalon, w których spoczywa 17 członków tej rodziny. Kolejny został założony przez Charlesa de Nozeray, Lorda Villers-Robert , i tam jest jego miejsce pochówku. Ołtarz ufundowany przez Guillaume de Froments, Pana Orła i jego ojca Pierre'a de Châlona, ​​jest poświęcony św. Laurentowi. Kolejny w dużej nawie pod wezwaniem św. Urbana i św. Loupa. Kolejny pod patronatem św. Mikołaja, patrona parafii małych gospodarstw , gdzie pochowani są ludzie tej parafii.

Inskrypcje kaplic Chalon

„  In nomine Sanctae et indywiduae Trinitatis; Sequuntur nomina Dominorum auraicorum and comitum cabiloneusium ac liberorum eorumdem in hoc capella sepultorum  ”.

Siedmiu z tych książąt i księżniczek miało grobowce, w których byli przedstawiani, leżąc i ubrani w swoje ceremonialne stroje z lwami na głowach (symbol siły) i psami u stóp (symbol lojalności).

 

Od granicy powiatu do Salins

XIII th  century był rozkwitu opactwa Mont-Sainte-Marie. Nieuprawiane ziemie, które dali mu Sires of Salins, zostały przekształcone w ziemie rolne przez mnichów i kolonistów tak licznych, że zbudowano kilka wiosek i osad, takich jak Labergement , Remoray , Fourcatier , Maison-Neuve , Rougebief i Saint-Antoine, a także „kilkanaście małych gospodarstw i gospodarstw. W tamtym czasie mówiono, że „zakonnicy Sainte-Marie mogą chodzić przez siedem godzin, albo od granicy hrabstwa Burgundii do Salins, albo od doliny Sirod do Nods, nie przestając„ przebywać na swoich posiadłościach lub na tych, w których mieli prawa użytkowania i censy lub dziesięciny. Ponadto istnieją darowizny ziemi, winorośli, domów w Montigny, w Val des Usiers, w Moutorge, w Salins , w Pontarlier , w La Rivière , we Frasne , w Lac Damvauthier , w Granges du lac ( les Granges du lac). Grangettes ), w Oye , w Granges-Narboz , w Bannans , w Chaffois , w Dompierre , w Vers, w Paquier, w Boujailles , w La Planée … wszystko to od ojców Joux i Usier , Gauchera z Salins , opactwo Balerne , rycerze Pontarlier , Guy d' Arbois , Humbert de Frasne i Renaud du Paquier. Do liczy Burgundii daje prawa do „muires” (sól wody) i sole dla Salins .

Bogactwo to budzi zazdrość sąsiadów, a zwłaszcza mnichów z opactwa Lac de Joux , także w 1228 roku opaci Guy d'Acelps, Odon de Balerne i Rodolphe de Billon muszą ustalić, czy opactwo Joux ma prawa do jak twierdzą, kraina pustelni. Wzywają braci Didier, Louis, Hélias, Étienne i Pierre, którzy oświadczają, że ten ostatni nie ma jurysdykcji nad ich klasztorem i że spotkali się w tym miejscu, aby służyć Panu i będąc wszystkimi świeckimi , zgodzili się wybrać na kapelana cnotliwego Girarda , opat Montbenoit , który przeszedł na emeryturę do opactwa Joux. Mimo wszystko byli zobowiązani do zapłacenia trzydziestu funtów odszkodowania. Po śmierci Girarda duchowym przywódcą wspólnoty był Pierre Étienne, mnich z opactwa Notre-Dame de Billon , w tym czasie mała kongregacja przyjęła rządy w Citeaux .

Od najwcześniejszych dni swego istnienia opactwo było wypełniane przez panów Chalon-Arlay, którzy uczynili z kościoła Mont-Sainte-Marie swój ostatni dom. W 1309 r. Hugues I st z Chalon-Arlay nadaje miastu i panowanie nad Rochejean , miastem Guard-Bois w pobliżu doliny Miege z piecami, młynami, stawami i rzekami w zamian za wysoką mszę odprawianą codziennie przez zakonników za niego i jego przodków . Pierre de Chalon-Arlay przekazuje młyn Métabief w zamian za dwie msze. W 1366 roku Hugues II de Chalon-Arlay podarował dom i winnicę w Salins, a także to, co posiadał w Arbois i Montigny, aw 1388 roku jego żona Blanche de Genève dała każdej ciężarnej kobiecie z Labergement 36 małych bochenków chleba pszennego. jałmużna Białej pani kontynuowała XVIII th  wieku.

Karta pięciu pieczęci

W marcu 1311 Karta ważna dla opactwa została udzielona przez Jean I er Chalon-Arlay , to pieczęć Jean de Chalon, że pracownika Besançon (reprezentował biskupa), że od opata Sainte-Marie , opactwo Clairvaux i Cîteaux . Statut określa granice opactwa, a także Ceesay i Montorge (dziś miejscowość Chapel Montorge w Villers-sous-Chalamont ) i potwierdza darowizny Gaucher Salins , Jean I er z Chalon-Auxerre hrabiego Burgundii i Hugues de Chalon . Stwierdza również zastrzeżenie, które stawia Jean I er z Chalon-Arlay na wykonanie wyroku śmierci przez Sprawiedliwości NMP w zamian Abbe uznał, że panów Salins i tych z Chalon opieką klasztoru.

Aneksja i rewolucja

W 1429 r. Pożar zniszczył budynki opactwa i kościół. Aby odbudować klasztor, mnisi przekazują opłaty pocztowe, a papież Eugeniusz IV wręcza bullę o odpusty wszystkim, którzy chcą wysłać datki na Mont-Sainte-Marie. W czasach Karola Śmiałego , podczas wojny w Burgundii, gdzie zmierzył się z Konfederatami , ziemie opactwa padły ofiarą band grabieży i żołnierzy stacjonujących w regionie. W 1575 roku nowy pożar zniszczył wszystkie zabudowania klasztoru. Wraz z wojną dziesięcioletnią kończy się pomyślne dni opactwa, ziemia nie jest już uprawiana, wioski wyludniają się i popadają w ruinę. Archiwa Mont-Sainte-Marie są przenoszone do zamku Joux , ponadto klasztor nie jest już okupowany przez trzech mnichów: François Olivier, Philippe Courlet i François Courteau.

Wraz z przyłączeniem Franche-Comté do królestwa Francji przez Ludwika XIV w 1678 r. , Komenda zostaje wprowadzona do opactwa i zostaje dokonana przez parlament Dole podziału miesiączek (dochodów) między opatem (mianowanym przez króla) a jedenastu zakonników, kapłanów strzegących fundamentów książąt Chalon-Arlay . W 1694 r. Dokonano podziału budynków między dwie strony, zmuszając opata do umieszczenia z dala od zakonników, którzy utrzymują dzielnicę opacką, tylko drzwi umożliwiają przejście od jednego do drugiego pod warunkiem, że opat przekaże klucz do przeora, gdy nie ma go w opactwie. Plik30 maja 1719, na wniosek zakonnika, majątek klasztorny zostaje podzielony przez parlament Metzu na trzy części : pierwszą dla kapłanów, drugą dla opata i trzecią dla opactwa. Niektóre nieruchomości pozostają powszechne, takie jak klauzura opactwa, tantiemy z warzelni Salins , lasy (o powierzchni 800 hektarów), wielki piec Rochejean (działający od 1494 r. ), Wydobycie kopalń i rudy żelaza, stodoła Derrière-le-Mont, łowiectwo i rybołówstwo. W 1790 roku rewolucja francuska polowała na mnichów z Mont-Sainte-Marie, meble zostały sprzedane, a budynki sprzedane na aukcji za 12 000 funtów, klasztor służył następnie jako kamieniołom pobliskich mieszkańców, a kilka lat później budowano kościół Remoray .

Spisy opatów

Opaci kapelani eremu:

Opaci wyznaczeni na kierownictwo opactwa:

Bibliografia

Uwagi i odniesienia

  1. badania historyczne opactwa Mont-Sainte-Marie
  2. badania historyczne miasta Pontarlier

Zobacz też

Linki zewnętrzne