Zenon | |
Cesarz bizantyjski | |
---|---|
Moneta z wizerunkiem Zenona. | |
Królować | |
9 lutego 474-9 stycznia 475 11 miesięcy sierpień 476 -9 kwietnia 491 (~15 lat) |
|
Kropka | dynastia tracka |
Poprzedzony |
Leon I st ( 457 - 474 ) Bazyliszek ( 475 - 476 ) |
Współimperator | Leon II (w 474 ) |
Uzurpowany przez |
Bazyliszek ( 475 ) Prokopiusz , Romulus , Marcjanin ( 479 ) Leontios i Illus ( 484 - 488 ) |
Śledzony przez |
Basiliscus ( 475 - 476 ) Anastazy I st ( 491 - 518 ) |
Biografia | |
Imię i nazwisko | Tarasicodissa lub Tarasis, syn Codissy |
Narodziny | vs. 425 , Izaurie |
Śmierć | 9 kwietnia 491, Konstantynopol |
Żona | Ælia Ariadne |
Potomstwo | Leon II , Papianilla, Hilaria i Thaopesta |
Cesarz bizantyjski | |
Zénon (w języku łacińskim : Flavius Zeno , urodzony około 425 w Rosoumblada w Isauria i umarł w Konstantynopolu na9 kwietnia 491) jest cesarzem wschodniorzymskim . Dowódca wojskowy, został synem cesarza Leona I st i ojcem Leona II , dziecka efemerycznego panowania, które kojarzy się z tytułem cesarza w 474 roku . Zeno widzi, że jego władza została podważona przez kilka kradzieży za namową cesarzowej Veriny , żony Leona I st . Pierwsza rewolucja pałacowa obaliła go w 475, ale powrócił do władzy w 476 i pozostał tam aż do śmierci w 491 . Udaje mu się pozbyć Bałkanów z obecności Ostrogotów , czasem sprzymierzeńców, a czasem toczących wojnę z Cesarstwem, wysyłając ich do Italii pod dowództwem Teodoryka Amale . Z drugiej strony nie jest w stanie rozwiązać konfliktów religijnych między frakcjami monofizytów i chacedońskich chrześcijan , które prowadzą do schizmy między Rzymem a Konstantynopolem.
Zeno urodził się w Rosoumblada pod nazwą Tarasicodissa, w południowo - wschodniej Azji Mniejszej , w szlacheckiej rodzinie Izauryjskiej . Chociaż poddani Imperium przez kilka stuleci, Izaurowie byli uważani za barbarzyńców przez inne ludy Cesarstwa Rzymskiego, a w szczególności przez Greków. Bizantyjski historyk Jan Zonaras przedstawia Zenona jako „niesławnego narodu Izauryjczyków, źle stworzonego na ciele i umyśle” .
Jego pełna nazwa była cytowana przez historyka VI th century Candidus Isaurus jest Tarasicodissa Rousoumbladiotes . Imiona Tarasis i Kodissa są poświadczone w Isaurii , jego rozwinięte imię może być Tarasis, syn Codissy z Rosoumblada . Znamy brata o imieniu Longinus.
W V -tego wieku ludy germańskie którzy osiedlili się w imperium, tworząc milicje stowarzyszony w teorii służbie Imperium, ale mniej lub bardziej uległe. Stając się najpotężniejszymi siłami zbrojnymi w Imperium, sprawują rosnącą władzę nadzoru nad cesarzami. W cesarstwie zachodnim opiekę tę sprawuje Rycymer, który nie będąc w stanie zostać cesarzem ze względu na swoje barbarzyńskie pochodzenie, tworzy i pokonuje zachodnich cesarzy. W Konstantynopolu The patrycjusz Aspar , Alain religia Arian wspierany przez Federalne Ostrogotów , jest pochodzenie z dojściem do władzy cesarza Marcjana w 450 , a potem Leo I st w 457 . Ten ostatni w połowie lat sześćdziesiątych stara się uciec z uścisku najemników Alana i Ostrogotów oraz wpływów ich przywódcy i wzywa Konstantynopola Tarasicodissę i jego wojska Izauryjskie. W 466 lub 467, Tarasicodissa trwa grecką nazwę Zeno i żona Aelia Ariadne , najstarsza córka Leo I st i cesarzowej Verina , który daje mu syna, przyszłego Leo II .
Leo I er powierzył komendę Zenon z osłoną, a następnie wyznaczył mu magister militum za orientem zastępując najstarszego syna Aspar. Od 466 do 467 dowodził oddziałami stacjonującymi w Tracji . W 468 r. Leon wykorzystał spadek wpływów Aspara, by powierzyć swojemu szwagra Bazyliszkowi wyprawę przeciwko królestwu wandalów założonemu w starożytnej rzymskiej Afryce . Wyprawa to kompletna porażka, która pozwala Asparowi powrócić do łask, przeciwnych tej interwencji. Posuwa się naprzód jego młody syn Patrice , który poślubił najmłodszą córkę Leona I st , Leontia Porphyrogenitus , i otrzymał tytuł Cezara , czyniąc go następcą cesarskim .
Zeno zostaje mianowany konsulem na Wschodzie na 469 rok . W 471, gdy Zeno prowadził ekspedycję wojskową do Tracji , Aspar zorganizował na niego atak, który najwyraźniej się nie powiódł. Leon I najpierw oddalił Zenona, mianując go mistrzem milicji wschodnich prowincji, gdzie walczył z czasem watażka Isaurian Indacus . Szybko jednak przeniósł się do Chalcedonu, by w końcu interweniować w Konstantynopolu, gdyby wymagała tego sytuacja . W 471 r. w Konstantynopolu wybuchły zamieszki antyniemieckie przeciwko arianom. Zaproszony do cesarskiego pałacu Aspar zostaje zamordowany w tym samym czasie co jego syn Ardabur , a drugi syn Patrice, poważnie ranny, zostaje pozbawiony tytułu Cezara i oddzielony od żony. Atak na Aspara prowokuje powstanie Sfederowanych Ostrogotów, wyszkolonych przez Teodoryka Strabona .
W 473 , Leo I st zorganizować jego następstwo, dając jej synka Leo tytułem Cezara w31 października, To z Augusta17 listopada.
18 stycznia 474, Leon I er umiera i jego synek Leo II zastąpił go. Ale miał tylko około siedmiu lat, a dwie cesarzowe, jego babka Vérine i jego matka Ælia Ariadnè , sprawiły , że Zenon został współcesarzem 9 lutego . 10 listopada 474, Leon II umiera z powodu choroby, a jego ojciec staje się wtedy jedynym oficjalnym posiadaczem tytułu i funkcji.
Wschodnie Cesarstwo Rzymskie spoczywa w pokoju z Sassanian Persji podczas V -tego wieku, te dwa imperia zgadza się bronić przełęcze Kaukazu przeciwko Hunów Hephthalites . Zénon korzysta ze spacyfikowanej granicy azjatyckiej, jego działania obronne są prowadzone na Zachodzie i na Bałkanach.
Zachodnie Cesarstwo Rzymskie jest w pełni spadku, ulotne cesarze następują jeden po drugim, którego Leon, a potem Zeno odmówić uznania za uzasadnione. Zeno daje tytuł Cezara do Julius Neposa , gubernator Dalmacji i flotę do przekroczenia Adriatyk , wysiadają na Ravenna i obalenia Gliceriusz wCzerwiec 474.
Po zniszczeniu w 468 r. floty rzymskiej, która próbowała odbić Afrykę z rąk Wandalów , zwielokrotnili najazdy na Epir i Peloponez i zajęli miasto Nikopolis w Epirze , ale nie mogą go utrzymać. Aby położyć kres tym atakom, Zénon podpisuje w 475 (lub w 474 według Zosso i Zingga) wieczny pokój z wandalskim królem Genséricem , który zapewnia mu definitywną kontrolę nad Afryką Północną i zachodnimi wyspami Morza Śródziemnego.
To wtedy jego relacje z Vérine uległy pogorszeniu. Wygląda na to, że chce ponownie wyjść za Patriciusa, byłego prefekta pretorianów, ale Zenon, który nie spieszy się z pojawieniem się nowego zalotnika, gdy śmierć syna pozbawia go silnej legitymacji, odmawia zawarcia małżeństwa. Ale zlekceważył niepopularność, jaką przysporzyło mu jego pochodzenie, zarówno w Senacie, jak i wśród ludzi. W styczniu 475 Zenon wyjechał z Konstantynopola do Antiochii . Natychmiast spisek tym w swoich szeregach Ogólne Illus , dawny towarzysz broni z Zenona przynosi brata elektrowni Vérine'S, basiliscus , który wydaje się wyprzedziły swoją siostrę i Patricius. Jednym z pierwszych działań Basiliscusa jest zabicie Patriciusa, eliminując w ten sposób potencjalnego konkurenta.
Bazyliszek był wspierany przez Monofizytów , przywrócił Timothée Elure na siedzibę patriarchy Aleksandrii , co spotkało się z sprzeciwem środowisk prawosławnych.
Vérine ponownie zbliża się do Zenona, bez wątpienia za pośrednictwem swojej córki Ariadnè, żony upadłego cesarza. Zenon gromadzi armię, a Bazyliszek wysyła wojska dowodzone przez swojego bratanka Armatusa . Ale Zenon uzyskuje zgromadzenie Armatus przez obietnicę wyznaczenia na dziedzica cesarstwa młodego Bazyliszka, syna Armatosa. Pozbawiony wsparcia uzurpator Bazyliszek nie może powstrzymać Zenona przed odzyskaniem stolicy w sierpniu 476 roku bez walki i rezygnuje z obietnicy, że nie rozleje krwi swojej i swojej rodziny. Zenon wygnał go do Kapadocji wraz z żoną i dziećmi i spowodował ich śmierć z niedostatku zimą 476 roku. Zgodnie z ustaleniami, Zenon podnosi Armatusa do rangi magister militum praesentalis i mianuje jego syna Basiliscus Cezarem , tytuł, który czyni go koroną książę.
Ale w następnym roku, pod wpływem generała Illusa, który widział w Armatusa kłopotliwego rywala, Zenon został przekonany, że pod pretekstem złej wiary stracono Armata i pozbawił tytułu jego syna Bazyliszka, zmuszając go do zostania księdzem. Według historyka Ewagriusza , Bailiscus zostałby biskupem.
W tym samym roku 476 kończy cesarstwo zachodniorzymskie : Odoacre , król Heruli , obala ostatniego cesarza Romulusa Augustule'a i kładzie kres upiornemu imperium, zwracając cesarskie insygnia Zenonowi. Dla tego ostatniego prawowitym cesarzem pozostaje Julius Nepos , wygnany z Włoch w 475 roku i schroniony w Dalmacji. Dopiero po jego śmierci wmaj 480że Zeno akceptuje faktem dokonanym, rozpoznaje w Odoacre tytuł Patrice i powołuje go magister militum per Italiam przywrócenie suwerenności - pozorny - cesarza Wschodu całych Włoszech.
Na Bałkanach, Leon i następnie Zeno Spróbuj jak najlepiej potrafią dojść do końca z Teodoryka Strabona insurekcji z Ostrogotów . Leon przeciwstawia mu się inny ostrogot, Teodoryk Amale , który od 459 roku jest zakładnikiem w Konstantynopolu, aw 473 roku nadaje swoim oddziałom statut federacji stacjonujących w Macedonii. Ale dwaj przywódcy Ostrogotów w końcu tworzą sojusz przeciwko imperialnej władzy. Zeno następnie dogaduje się z Teodorykem Strabonem w 478, podczas gdy Teodoryk Amale kontynuuje konflikt i przejmuje Dyrrachium , które tworzy swoją bazę. W 483 Zenon był zmuszony dać mu złoto i tytułów, przed cantonment w Mezja . Zenon przyznaje mu cesarski pogan Flawiusza, konsulat zwyczajny w 484, triumf w 485 po krótkiej kampanii przeciwko uzurpatorowi Leontiosowi w Azji Mniejszej.
Ale kiedy zasoby Mezji zostały wyczerpane, Amale zjednoczyli różne gotyckie bandy na Bałkanach, w tym Teodoryka Strabona, który zmarł w 484, aw 487 przybyli, aby splądrować przedmieścia Konstantynopola. Aby się go pozbyć, Zeno każe mu zaatakować Odoacre, z którym się pokłócił. Według Anonimowego z Valois i historyka Jordanesa idea tej misji jest inicjatywą Zenona, dla Paula Deacona to przeciwnie Teodoryk proponuje podbić Włochy, tezę zachował Louis Bréhier, ponieważ Teodoryk przybył król Ruges , pokonany przez Odoacre. Wiosną 488 r. Teodoryk i lud Ostrogotów ewakuowali Mezję, by podbić Włochy , definitywnie uwalniając Bałkany od niemieckiego zagrożenia. Zwycięzca Odoacre w 493 r. Teodoryk z kolei otrzymał tytuł magister militum per Italiam .
Intrygi pałacowe, uzurpacja MarcianusaZa namową cesarzowych Vérine i Ariadnè podjęto co najmniej trzy ataki na Illusa , najsolidniejsze wsparcie Zenona: pierwszy prawdopodobnie w 477, drugi w 478. Aby się schronić, Illus uzyskał zgodę Zenona na udanie się do Izaury, po śmierć jednego z jego braci i odmawia powrotu, dopóki Zeno nie dostarczy mu Vérine. Została zesłana do klasztoru w Tarsie (w Cylicji ), a następnie zamknięta w zamku w Izaury . Nigdy nie wróci do Konstantynopola, ale zachowuje swoją uciążliwość: pod koniec 479 r. zachęca do nowego buntu w Konstantynopolu , zorganizowanego przez jej braci Prokopiusza i Romulusa na rzecz jej zięcia Marcjana , męża księżniczki Leontii Porphyrogenete , sojusz małżeński, który uzasadnia jego roszczenia do Imperium. Bunt kończy się niepowodzeniem, po raz kolejny dzięki interwencji Illusa, który nocą sprowadza wojska Izauryjskie stacjonujące w Chalcedonie przez Konstantynopol . Wygnany w Kapadocji Marcianus próbuje zaatakować Ancyrę i zostaje wzięty do niewoli przez Trokundesa, brata Illusa.
Ariadne próbuje wielokrotnie wstawiać się u Zenona o powrót matki, ale na próżno, ponieważ Illus stanowczo się temu sprzeciwia. Ariadna zorganizowała na niego trzeci atak, prawdopodobnie zimą 481-482, który się nie powiódł, ponieważ Illus stracił ucho. Aby zapewnić sobie bezpieczeństwo z dala od intryg Konstantynopola, domaga się, aby Zenon mianował go mistrzem milicji Wschodu.
Próba unii religijnejW sferze religijnej Zenon dąży do zakończenia sporu o naturę Chrystusa między Monofizyzmem , który skupia wschodnie regiony Imperium, a Chalcedonizmem, który potwierdza swoją podwójną naturę, ludzką i boską. W 482, zaproponował kompromis w porozumieniu z Patriarchą Konstantynopola Acace , w Enotic , edykt unii religijnej, która odbyła się na decyzje trzech pierwszych soborów ekumenicznych unikając wyrażenia „dwie natury” i „jedną naturę”. Enotyk nie zadowolił żadnego z przeciwników religijnych i zakończył się rozłamem z Rzymem . Papież Feliks III odrzuca ten tekst zbyt zabarwiony monofizytyzmem. W 484 r. wygłosił anatemę Akacemu z Konstantynopola , który w odpowiedzi wykreślił imię papieża z dyptyków Kościołów Wschodu, odczytanej na początku urzędowania spisu dobrodziejów. Ta pierwsza przerwa między Rzymem a Konstantynopolem trwała 34 lata, aż do 518 roku, wczesnego panowania Justyna I st .
Uzurpacja LeoncjuszaIllus jest mistrzem wschodnich milicji od 482. Daleko od dworu Konstantynopola, jest bliski zwolennikom chalcedonizmu, którzy sprzeciwiają się henotyce , edyktowi religijnemu narzuconemu przez cesarza. Za pośrednictwem Jana Talaia , który był krótko patriarchą Aleksandrii , poinformował prefekta Aleksandrii Teognost o swoich zamiarach. A w 484 ogłosił cesarza Leontiosa , podobnego do niego Izauryjczyka , i kazał go ukoronować przez byłą cesarzową Verine , co jest rękojmią prawowitości. Illus zajmuje Antiochię , skąd pochodzi jego żona i gdzie, według Ewagriusza, znajduje wsparcie patriarchy Calandiona , surowego Chalcedończyka jak on. Porozumienie to pokazuje, że buntownicy znajdują poparcie w kręgach religijnych przeciwnych Zenonowi.
Ze swojej strony Zenon miał w tym czasie wsparcie militarne Teodoryka Amale . Odwołuje Illusa z funkcji mistrza milicji Wschodu, którą przypisuje Janowi Scytowi. Te dwa dowódcy pokonać buntowników i zmusił ich do zamykają się w twierdzy Papirios (it) , około czterdziestu kilometrów od Tarsu. Vérine zmarła tam wkrótce potem, pod koniec 484 roku. Brat Illusa, Trokundes, uciekł w celu rekrutacji posiłków, ale został schwytany przez Jana Scytów i stracony, prawdopodobnie pod koniec 484. Leontios i Illus trzymali się do 488 roku w ich forteca, ale w końcu zostali zdradzeni, wzięci do niewoli i straceni.
Polityka miejskaBiorąc pod uwagę wzrost liczby ludności Konstantynopola, Zeno porzuca ograniczające wysokości domy 100 stóp (29,5 m) założone przez Leona I st . Zmniejszają się minimalne odległości między budynkami. Ustawa promuje spekulację nieruchomościami i aneksję przestrzeni publicznych pod budowę. Chrystianizacja oznacza, że duże, zamożne rodziny oddają się pobożnej fundacji (kościół, hospicjum, klasztor), wokół której organizowane są domy dochodowe. Konstytucja z tych gospodarstw gruntów do V th century zapoczątkowało przemiany starożytnego miasta, składający się z mieszkań domus lub oikos , w średniowieczne miasto składa się z obszarów mieszkalnych lub Oikia .
Zenon umiera 9 kwietnia 491, bez posiadania innych dzieci z Ariadną . Jego brat Longinus został ogłoszony cesarzem przez milicje Izauryjskie, ale natychmiast zostali wypędzeni z Konstantynopola. Mieszkańcy Konstantynopola domagają się od cesarzowej godnego następcy: „Daj imperium prawosławnego cesarza!” Daj imperium rzymskiego cesarza! » , Odzwierciedlając etniczną i religijną irytację wobec Zenona. Jest to jeden z wyższych urzędników, silentiary Anastazy I er , który go zastąpił
Według publicystów George Kedrenos XI th century i Jan Zonaras XII th century, Ariadne byłby zamknięty w grobie Zeno, nieprzytomny po nadmiernym piciem, albo ofiarą choroby ostrej. Zbliżając się do siebie, Zenon wystrzeliłby z grobowca tak głośne okrzyki, że obecni ludzie by je usłyszeli i nie mogliby interweniować z rozkazu Ariadny. Jest to jedna z najwcześniejszych historycznych wzmianek o przedmiocie pochówku żywego .
W muzeum Fécamp znajduje się obraz Henri Charriera (1887) przedstawiający ten epizod: Cesarzowa Ariane w ostatnich chwilach cesarza Zenona .
Zeno jest graczem Tabuli , starożytnej gry przypominającej tryktrak . W 480 miał tak pecha w grze, że napisał epigram, aby to zapamiętać. Agatiasz Scholastyk powielana epigram pół wieku później, że kopia została znaleziona i umożliwia grę zostać przebudowany w XIX th wieku. Ta gra jest uważana za przodka backgammona i ma podobne zasady.
Zénon to dramat teatralny skomponowany po łacinie około 1641 roku przez jezuitę Josepha Simonsa i wystawiony w Rzymie w 1643 roku w angielskim kolegium jezuickim . Na podstawie tej Łacińskiej play, anonimowego greckiego dramatu, od teatru kreteńskim, jest napisane i wykonywane w Zákynthos w 1682-1683, w którym Zeno jest spalony żywcem podczas gdy jego brat Longinus jest wykonywany.
W sztuce Romulus Wielki (1950) Friedricha Dürrenmatta Zeno jest jedną z postaci. Dołącza do Włoch, aby spróbować przekonać Romulusa Augustule'a do połączenia sił i wspólnej walki, ale jego plan się nie udaje. Pojawia się jako cesarz uduszony bizantyjską etykietą .
: dokument używany jako źródło tego artykułu.