Arian znajduje się chrystologiczny doktryny nie trynitarną powodu Ariusza , teolog z Aleksandrii na początku IV th wieku , co potwierdza przekonanie, że Jezus Chrystus jest Synem Bożym , który został zrodzony przez Boga Ojca w pewnym momencie, istota odrębna od Ojciec, a więc mu podporządkowany, ale Syn jest także Bogiem (czyli Bogiem Synem). Aryan teologia po raz pierwszy nadana Ariusza ( c. 256-336 AD), a Christian prezbitera z Aleksandrii w Egipcie.. Termin „arian” pochodzi od imienia Arius; i, podobnie jak określenie „chrześcijanin”, nie było to określenie wybrane przez niego samego, ale nadane przez wrogich przeciwników – to określenie arian nigdy nie zostało zaakceptowane przez tych, którym zostało narzucone.
Natura nauk Ariusza i jego naśladowców była przeciwstawiona teologicznym poglądom Homojnych Chrześcijan na temat natury Trójcy i natury Chrystusa. Aryjska koncepcja Chrystusa opiera się na wierze, że Syn Boży nie zawsze istniał, ale został zrodzony w czasie przez Boga Ojca.
Sobór Nicejski I , zwołane przez Konstantyna w 325 odrzucił arianizm. Zostało to więc zakwalifikowane jako herezja przez chrześcijan trynitarnych , ale kontrowersje dotyczące podwójnej natury, boskiej i ludzkiej, Chrystusa (Bóg, który stał się człowiekiem), trwały przez ponad pół wieku między chrześcijanami ariańskimi a chrześcijanami nicejskimi .
Cesarze następcy Konstantyna powrócili do arianizmu i to na tę wiarę nawróciła się większość ludów germańskich , które przyłączyły się do imperium jako ludy federacyjne . W Wizygoci w Akwitanii i Hispania i burgundzkiego królestwa pozostała Arian do VI th wieku i Longobardów do połowy VII th wieku.
Arianizm jest doktryną powodu Ariusza ( 256 - 336 ), aleksandryjski teolog z Berber pochodzenia greckiego języka Teologicznej Szkole Antiochii .
W tamtym czasie nie było jeszcze dogmatu dotyczącego relacji między „Ojcem” a „Synem”.
Pochodzenie chrystologii ariańskiej pozostaje przedmiotem dyskusji. Jego pierwsi krytycy przedstawili ją jako naukę Pawła z Samosate , potępionego już przez kilka lokalnych synodów, zwłaszcza w Antiochii , w 319 roku , ale który zachował zwolenników. Pierwszy arianizm przyjmuje subordynatyzm , zgodnie z którym Syn nie jest tej samej natury co Bóg , niestworzony i wieczny, natomiast Jezus jest stworzony i doczesny. Jeśli Syn świadczy o Bogu, nie jest Bogiem, a jeśli Syn ma pewien stopień boskości, to jest mniej ważny niż stopień Ojca. Dla Ariusza tylko Ojciec jest wieczny: Syn i Duch zostali stworzeni. Arianie nie wyznają więc współistotności , przyjętej później przez Kościoły.
Argumenty filozoficznego arianizmu wywodzą się ze średniego platonizmu na temat absolutnej i boskiej transcendencji i podążają za teologią negatywną, aby zorientować się w ścisłym monoteizmie, w którym Bóg jest poza zasięgiem jedynego środka pojmowania istoty ludzkiej.
Trynitarnej anty-subordinationists, później zwany „ ortodoksyjna ” (z „prostej drogi” w języku greckim ), sprzeciwiają się tej wizji, następnie zakwalifikowane jako „ herezję ” .
Kłótnia między arianami i trynitarzami szybko przybrała polityczny obrót.
Pomiędzy 318 i 325 , początkowo lokalny spór między patriarchy Aleksandra z Aleksandrii i Ariusza , nasila się do tego stopnia, że cesarz Konstantyn I st , po obejrzeniu impotencji lokalnych rad, wykonuje partię zwołać sobór powszechny w Nicei , który będzie ustalić pierwszą wersję wyznania wiary. Cesarz Konstantyn I najpierw chce uniknąć zamieszek religijnych i popiera odbycie soboru nicejskiego w 325 r., który jednoczy stanowisko Kościoła.
Po Ariusza, myśliciele arianizmem są Euzebiusz Nikomedia , Eunomius , w " antipope " Felix II ( 353 - 365 ), bp Wulfila patriarcha konstantynopolitańską Macedonius ( 342 - 346 i 351 - 360 ), patriarcha Eudoksos antiocheński ( 360 - 370 ) i Demophile ( 370 - 379 ).
Drugi arianizm widzi rozjemców wschodnich ( Bazylię z Cezarei , Grzegorz z Nyssy i Grzegorz z Nazjanzu ) przeciwstawiając się zachodnim nieprzejednanym, takim jak Ambroży z Mediolanu .
Przeciwnicy przyjętego na soborze nicejskim dogmatu o współistotności podzielili się na trzy tendencje:
Obecnie panuje zgoda, aby słowo „arianizm” było zarezerwowane dla samego Ariusza i dla tych, którzy podzielali jego stanowisko doktrynalne, i by mówić raczej o „ homeizmie ” (i „ homeanie ”), kiedy on jest to późniejszy nurt, który miał wielki wpływ w późnym antyku i na początku średniowiecza .
Po Nicei Konstantyn faworyzuje partię Atanazego Aleksandryjskiego, który przystąpił do ekskomuniki Ariusza. To właśnie z okazji tego soboru arianizm został zakwalifikowany jako „ herezja ”, słowo, które przybrało z tej okazji znaczenie pejoratywne. Ale być może przez biskupa ariańskiego Euzebiusza z Nikomedii Konstantyn został ochrzczony na łożu śmierci.
Następcy po nim cesarze różnią się między wspieraniem prawosławnych a arianami. Arianizm dominuje historię kościoła instytucjonalnego do IV th wieku. Jest dobrze osadzony w domu cesarskim i dlatego jest wspierany przez władze. Trynitarze, tacy jak Atanazy , mają trudności z uzyskaniem miejsc, dopóki nie uzyskają oblężenia Aleksandrii , czyli władzy nad Egiptem .
Między 325 a 361 , wspierany przez cesarza Constance II , arianie przywrócone ich przewagę polityczną i religijną, zwłaszcza podczas Rad Sirmium . Konstancja II popiera arianizm, prawdopodobnie bardziej z powodów politycznych niż religijnych: będąc w Arles w Prowansji , postanawia, że odbędzie się tam sobór mający na celu wyrównanie patriarchy Atanazy Aleksandryjskiej, który z pewnością sprzeciwia się arianizmowi, ale przede wszystkim Konstancja II. Jest to sobór w Arles z 353 roku , któremu przewodniczy biskup Arles Saturnin . Constance II rozstrzyga sesje i domaga się skazania Athanase. Saturnin d'Arles , biskup Arles , jest sztandarowym nosicielem arianizmu w Galii od 353 (data soboru w Arles) do soboru w Paryżu w 361 roku .
Następca Konstancji II, Julian , nie docenia religii chrześcijańskiej i niewątpliwie nie żałuje zaostrzania konfliktów w Kościele: wraca do tych przepisów.
Kilka lat później cesarz Orient Valens wręcz przeciwnie, faworyzuje niektórych biskupów arian. W połowie IV XX wieku biskupi Photinus do Sirmium , Walensa (in) do Mursa w Panonii i sąsiednich Ursacius do Singidunum w Mezja są arian. To ariańskie zakotwiczenie w pobliżu Dunaju przyczynia się do nawrócenia na arianizm Wizygotów i Wandalów półgotyckiego, pół-greckiego biskupa Wulfili, któremu udało się zdobyć zaufanie przywódców klanów germańskich „poprzez używanie ich języka ojczystego, pieśni zaadaptowane oraz transkrypcje tekstów sakralnych pismem gotyckim” .
W końcu od 361 do 381 trynitarianie kontratakują. Cesarz Teodozjusz I st , na ich korzyść, zwołać Sobór Konstantynopolitański I , który orzekł na korzyść ortodoksyjnej trynitarnej i anty-subordinatianiste , zgodnie z dogmatem proklamowanej przez Nicejsko-Konstantynopolitański .
V th wieku widzi migracja z federacji ludów zainstalowany wcześniej na marginesie cesarstwa rzymskiego ; teraz te germańskie ludy bliskie Limes są chrystianizowanymi arianami. Jedynie Frankowie , Anglosasi i Suevi pozostali wierni pogańskiej religii germańskiej .
W Wizygoci , którzy osiedlili się w Akwitanii od 418 byli arianie, jak byli Burgundów rozliczane w Sapaudia w 443 i Wandalowie kiedy wzięli Kartaginę w 439 . Wizygoci z kolei nawracają Suevi około 460s , podczas ich dominacji w Hiszpanii i Galii . Nowo przybyli spotykają się z episkopatem Nicejskim, który jest uprzywilejowanym schronieniem elit Dolnego Cesarstwa Rzymskiego .
Sytuacja zmienia się wraz z nadejściem frankońskiego króla Chlodwiga , który ok. 500 opowiada się za chrześcijaństwem nicejskim i może w ten sposób liczyć na to, że administracja rzymska podbija Galię. Królowie Burgundów nawracają się około 502 roku po sojuszu z Frankami; następnie część Królestwa Wizygotów zostaje podbita w bitwie pod Vouillé i musi również dołączyć do chrześcijaństwa nicejskiego.
W VI XX wieku The United wandalizm Afryka i Stany Ostrogotów z Włoch znikają podczas Reconquest bizantyjskiego cesarza Justyniana I st . Król Wizygotów z Hispania Recared uzgodnione z wiarą Credo w III th Rady Toledo w 589 . Wśród Longobardów we Włoszech, arianizm zniknęła dopiero w drugiej połowie VII XX wieku .
Zniknięcie chrześcijaństwa ariańskiego tłumaczy się tym, że nosi ono w sobie nasiona swojego upadku. Jeśli przywódcy germańscy i ich świta ulegną prozelityzmowi biskupów i księży ariańskich, ich poddani zagrożeni asymilacją i akulturacją , starają się podtrzymać dawne wierzenia lub praktykować połączenia. Ponadto wspólnoty ariańskie „cierpią na paraliżujące braki: pewna skłonność do izolacji, brak misjonarzy , skłonność do rozproszenia się w sektach na interpretacji współistotnego dogmatu , z umiarkowanymi prądami i fanatycznymi frakcjami” .
Pod wieloma względami konflikt wokół wierzeń Ariusza w czwartym, piątym i szóstym wieku pomaga określić centralne miejsce chrześcijańskiej trójcy w głównym nurcie teologii chrześcijańskiej . Jako pierwszy poważny konflikt wewnętrzny po zalegalizowaniu chrześcijaństwa , walka między trynitarnymi Nicejczykami a wyznawcami Ariusza pozostawia głębokie ślady w pamięci instytucjonalnej kościołów.
Użycie terminu arianizm jako epitetu polemicznego może prowadzić do dwóch typów amalgamacji i anachronizmu .
Pierwszy rodzaj amalgamacji anachronicznej, bardzo częstej w literaturze historycznej, religijnej lub nie, polega na przeciwstawianiu arianistów albo „ katolikom ”, albo „ prawosławnym ”, których oddzielne użycie zakłada, że jeden z tych Kościołów i tylko jeden, który jest cytowany, jest jedynym kontynuatorem Kościoła IV -go wieku . Użycie tylko jednego z tych terminów odrzuca drugi (podobnie jak anglikanów i protestantów ) w tym samym „bezprawie”, jak to przypisywane arianistom. Jednak przed schizmą z 1054 r. nie możemy jeszcze mówić o „katolikach” ani o „prawosławnych” oddzielnie: jeśli z obawy przed anachronizmami odmawiamy używania terminów „ trynitarzy ” lub „ nicejczyków ”, musimy wtedy używać terminów „Katolicy i Prawosławni” z myślnikami, ponieważ te dwa przymiotniki oznaczające „powszechni i prawi wierzący” były używane razem w Kościele pierwszego tysiąclecia .
Drugi typ anachronicznej amalgamacji dotyczy grup chrześcijan, którzy wierzyli lub wierzą, jak arianizm, że Jezus staje się boskim stanem tylko przez wywyższenie; on nie jest Bóg, ale człowiek oddzielić i podporządkowany Ojcu; że był czas, kiedy Jezus nie istniał, nie został jeszcze stworzony. Rysowanie paraleli między tymi grupami a arianami może być przydatne w odróżnieniu antytrynitarzy od siebie nawzajem, ale pomimo częstego używania tego terminu jako epitetu polemicznego, nie ma dalszego historycznego przetrwania arianizmu, dopóki „w naszych czasach: grupy w ten sposób oznaczone nie mają wierzeń identycznych z arianizmem. Z tego powodu nie używają tego imienia w odniesieniu do siebie, chociaż uznają, że ich przekonania są zgodne w pewnych punktach lub ogólnie podobne do arianizmu.
W 1553 roku hiszpański uczony i reformator protestancki Michel Servet , postrzegany przez wielu unitarian jako założyciel ich ruchu i autor dzieła De trinitatis erroribus ( Błędy dotyczące Trójcy ), został skazany na śmierć i spalony przez swoich reformistycznych współwyznawców , w tym Jean Calvin , za antytrynitarną „herezję”, a jego chrystologia jest podobna do arianizmu.
„Arius chciał podkreślić transcendencję i jedyną boskość Boga […]. Tylko Bóg jest dla Ariusza bez początku, nie zrodzony i wieczny. W terminologii teologii negatywnej Ariusz podkreśla monoteizm z wciąż ponawianymi próbami. Boga można rozumieć jedynie jako stwórcę. Zaprzecza współwiecznemu stanowi Logosu z Bogiem, gdyż w przeciwnym razie Bóg zostałby odarty ze swojej absolutnej wyjątkowości. Tylko Bóg jest i dlatego nie zawsze był Ojcem. [...] Zgodnie z Przyp. 8:22–25 Ariusz może twierdzić, że Syn został stworzony. Dla Ariusza Logos należy całkowicie po stronie Boskości, ale jest on wyraźnie podporządkowany Bogu. "
Język francuski :
Języki obce :