Król Ubu

Ubu Roi to sztuka Alfreda Jarry'ego opublikowana na25 kwietnia 1896w recenzji Paula Forta Le Livre d'art , następnie w tym samym roku przez Éditions du Mercure de France i po raz pierwszy reprezentowana10 grudnia 1896przez trupę Théâtre de l'Oeuvre w Nouveau-Théâtre . To pierwsza część cyklu Ubu . Jej tytuł może być inspirowany tragedią Sofoklesa , króla Edypa .

Uważany za prekursora ruchu surrealistycznego i teatru absurdu , Jarry miesza w tej farsie prowokację, absurd, satyrę, parodię i odważny humor.

streszczenie

Ojciec Ubu zabija polskiego króla Wacława i przejmuje władzę; zabił szlachciców - „Mam zaszczyt wam powiedzieć, że w celu wzbogacenia królestwa zniszczę wszystkich szlachciców i zabiorę ich majątek” - a następnie tych, którzy pomogli mu w dokonaniu zamachu stanu. Jednak Ubu Roi musi uważać na syna obalonego króla Wacława, księcia Bougrela. Ojciec Ubu przez całą pracę prowadzi swoją żonę, która ukradnie mu pieniądze, zmuszając go pod koniec sztuki do ucieczki z kraju wraz z generałami.

Akt I

Chociaż ojciec Ubu jest zadowolony ze swoich tytułów „wodza smoków , zaufanego oficera króla Wacława, odznaczonego Orderem Czerwonego Orła Polski i byłego króla Aragonii  ”, Matka Ubu stara się to zrobić. obalić króla Wacława, co pozwoliłoby mu między innymi na „bardzo częste jedzenie andouille” i „zdobycie parasola” (parodystyczna aluzja do intrygi Makbeta , Szekspira ). Zapraszając Kapitana Bordure do swojego stolika („Cóż, Kapitanie, czy zjadłeś dobry obiad? - Bardzo dobrze, sir, z wyjątkiem tego gówna. - Hej! To gówno nie było złe”), przyciąga go do swojej sprawy. Obiecując uczynić go księciem litewskim. Nazywany przez króla wierzy, że został odkryty („Och! Mam pomysł: powiem, że to Matka Ubu i Bordura…”), ale w rzeczywistości Wacław mianuje go hrabią Sandomir ( Sandomierz ) wynagrodzenie za jego liczne zasługi, co nie zmienia niczego w swoich projektach. Plan działania jest ustalony i wszyscy przysięgają „dobrze zabić króla”.

Akt II

Wacław ignoruje ostrzeżenia swojej rodziny i towarzyszy ojcu Ubu w przeglądzie, w którym Bordure i jego zwolennicy zabijają go. Jeśli dwóch synów króla, Bolesława i Władysława, zostanie zabitych przez puczystów, ostatni, Bougrelas, ucieka z królową, która wkrótce potem umiera w górach. Zachęcony widmem swoich przodków (aluzja do Hamleta , przez Szekspira), Bougrelas przysięga zemstę.

Ze swojej strony ojciec Ubu, po tym, jak się za niego modlono, niechętnie oddaje hojność ludziom - „Nie bawiło mnie dawanie wam pieniędzy, ale wiecie, że to Matka Ubu. Przynajmniej obiecaj mi, że dobrze zapłacę podatki. - i jest doceniony.

Akt III

Ignorując ostrożną radę matki Ubu, ojciec Ubu postanawia nie mianować kapitana Bordure księciem litewskim. Po czym rozpoczyna szeroko zakrojoną politykę reform polegającą na wymordowaniu wszystkich szlachciców - „Tych, którzy zostaną skazani na śmierć, przepuszczę ich w pułapkę, wpadną do piwnic Pince-Porc i Izba. -A-Sous, gdzie zostaną poddani praniu mózgu ”- których majątek jest konfiskowany, wszyscy sędziowie, którzy nie będą już płacić, ale będą żyli z grzywien i majątku skazanych na śmierć, a następnie wszyscy finansiści, którzy odmówią przyjęcia nowego podatki - "D 'najpierw chcę zatrzymać dla siebie połowę podatków" - które są zdenerwowane: "Panowie, ustalimy podatek w wysokości 10% od majątku, inny od handlu i przemysłu, a trzeci od małżeństw, a czwarty od zgonów Po 15 franków każdy ”. Ojciec Ubu uspokaja Matkę Ubu, przestraszoną masakrą, która niszczy państwo: „Nie bój się, moje słodkie dziecko, będę chodził od wioski do wioski, aby zbierać podatki. „Ma też bardzo precyzyjny program polityczny:„ Dzięki temu systemowi szybko dorobię się fortuny, więc zabiję wszystkich i pójdę. "

Rzeczywiście, w eskorcie „Grippe-Sousa” i „finansowych drani” ciągnących „fynancki wóz”, ojciec Ubu osobiście wykupi chłopów, których przywódcą jest Stanislas Łęcziński, i wymorduje tych, którzy stawiają opór. Bunt natychmiast wybuchł. Następnie wtrącono do więzienia kapitana Bordure, który uciekł i pobiegł do Moskwy, aby zaproponować carowi Aleksisowi najechać Polskę i przywrócić Bougrela. Podczas gdy Ubu przewodniczy „radzie”, dowiaduje się o zamiarach Bordure przez posłańca - „że zamierza najechać twoje stany, aby przywrócić do życia Bougrelas i że zostaniesz zabity” - a wtedy Matka Ubu i wszyscy doradcy zobowiązują go. Ojciec Ubu, by iść na wojnę, dosiadł swego „konia w fynancjach”. Matka Ubu otrzymuje regencję.

Akt IV

Matka Ubu próbuje zagarnąć skarb królów Polski, ale zostaje wypędzona przez bunt pod wodzą Bougrela. W międzyczasie ojciec Ubu udał się w głąb Ukrainy z polską armią. Dowiaduje się o powstaniu warszawskim i przybyciu Rosjan. Ojciec Ubu toczy bitwę równie burleskową, co epicką, w której zostaje pokonany w szwach. Schronienie się w litewskiej jaskini z dwoma swoimi ostatnimi „palotynami” musi konkurować z niedźwiedziem. Prawdę mówiąc, szuka schronienia na skale, aby się modlić, i zostawia palotynów, by walczyli na jego miejscu (aluzja do La Princesse d'Élide autorstwa Moliera ). Jego niegodne zachowanie prowadzi jego towarzyszy do porzucenia go podczas snu.

Akt V

Matka Ubu przybywa do jaskini podczas (niespokojnego) snu ojca Ubu i próbuje podszyć się pod zjawy, aby wybaczyć jej swoje rabunki, ale bezskutecznie. Przerwy dnia, ujawniając oszustwo i powodując scenę rodzinną, którą przerywa tylko przybycie Bougrela. Ojciec i Matka Ubu, tworząc zjednoczony front, zaciekle się bronią i zostają uratowani przez nieoczekiwany powrót dwóch palotynów z Ubu z posiłkami. Przejeżdżając przez Inflanty, ojciec i matka Ubu wyruszają do Francji, gdzie ojciec Ubu planuje zostać „mistrzem finansów w Paryżu”. Aby pojechać do Francji, jadą przez „  Elsinore  ”, czyli miasto w Danii, w którym rozgrywa się akcja „ Hamleta”.

Utwór kończy Chanson du décervelage.

Postacie

Lista postaci ma pewne cechy szczególne: wiele z nich pojawia się tylko przez krótki czas; niektóre są rzeczywistymi rosyjskimi lub polskimi postaciami historycznymi, niektóre zestawy są uważane za jedną figurę ( Cała Armia Rosyjska i Cała Armia Polska ), a jeden obiekt, Maszyna Mózgu, jest uznawany za taki.

Role główneRole drugorzędne

Miejsca

Oto lista głównych miejsc w pomieszczeniu:

Pokój ma ponad 24 dekory, w tym:

Historia utworu

Postać Ubu jest inspirowana przez pana Héberta , nauczyciela fizyki w liceum w Rennes, w którym studiował Alfred Jarry. Reprezentował swoim uczniom samo wcielenie groteski. Przygody "Père Hébert", jak go nazywano, były przedmiotem fars pisanych przez licealistów, którzy pomnożyli wariacje prowadzące do andouille. Możliwe stały się wszystkie semantyczne podwójne znaczenia.

Paul Léautaud w swoim Dzienniku Literackim pisze w czwartek7 listopada 1907, krótko po śmierci Alfreda Jarry'ego: „  Ubu roi to dzieło studentów college'u napisane w celu wyśmiewania profesora przez Jarry'ego i dwóch jego towarzyszy i reprezentowane jako rodzina u matki Jarry'ego, która zrobiła czapkę dla marionetki Ubu siebie ”.

Charles Morin, towarzyszu Alfreda Jarry, napisał jeden z odcinków gościnnie „Ph”, który stał się królem Polski, która miała postać lalek gry , Les Polonais , w 1885 roku.

Kiedy Jarry czyta małe libretto, przepisuje je na komedię, a następnie zmontowuje na strychu Morin, w Grudzień 1888 i Styczeń 1889, a następnie w 1890 r. w mieszkaniu, w którym mieszka z matką i siostrą. Spektakl wykonują lalki z „Théâtre des Phynances”; Jarry wykona wtedy scenografię do teatru cieni, w którym rolę PH wcieli Henri Morin, młodszy brat Karola. Satyra nadal nosi tytuł Polacy i jest najstarszą i najbliższą wersją pierwszej sztuki cyklu z Ubu .

Przybył do Paryża w 1891 roku. Jarry wynajmuje pokój, który przekształca w warsztat noszący dziwaczną nazwę „Calvaire du trucidé”. Wraz ze swoimi nowymi kolegami z klasy i przyjaciółmi organizuje różne przedstawienia, z których odradza się cykl Ubu, który przeszedł kilka przeróbek, aby osiągnąć niemal ostateczną formę, ks. Hébert został ojcem Ubu.

To właśnie wygrywając konkurs prozatorski dla gazety L'Écho de Paris littéraireumé zilustrował, że Jarry poznał Marcela Schwoba, którego darzył wielkim szacunkiem i przyjaźnią. Dzięki rosnącej sławie poznał i zaprzyjaźnił się z Alfredem Valette , dyrektorem Mercure de France , i jego żoną Rachilde , która mieszkała przy rue de l'Échaudé-Saint-Germain (gloryfikowana w Chanson du Décervelage ). W 1894 roku reprezentuje tam dla krewnych domu bardzo popularną wersję Ubu Roi .

Utwór jest ostatecznie tworzony 10 grudnia 1896w Nouveau-Théâtre w Paryżu z Firmin Gémier i Louise France . Jarry wykonał plakat, a jego kompozycja jest reprodukowana w formie litograficznej w La Critique . W wieczór premiery Jarry czyta widzom przemówienie wprowadzające, prawie niesłyszalnym głosem, w którym zapowiada, że ​​akcja rozgrywa się „w Polsce, to znaczy nigdzie”. Publiczność się rozgrzewa i dlatego reaguje, gdy tylko „  Cholera!”  »Inauguracja: spektakl wywołał skandal.

Wydany w 1896 roku Ubu King przeszedł wiele przeróbek, sequeli i spinoffów w całej karierze Alfreda Jarry'ego (większość tytułów to parodie greckich tragedii):

W 2010 roku ukazały się dwie prace pośmiertne w formie książek artystycznych: Paralipomènes d'Ubu / Salle Ubu i Ubu marionnette .

Pod koniec życia Alfred Jarry zaczął coraz bardziej przypominać swoją postać, mówiąc jak on i podpisując wszystkie swoje listy imieniem Ubu.

Ubu Roi wszedł do repertuaru Comédie-Française w 2009 roku.23 majatego samego roku w produkcji Jean-Pierre Vincenta .

Analiza

Wiele odniesień do Makbeta z Szekspira są w pokoju, który rozpoczyna się z pun imienia pisarza języku angielskim: „Ubu Adonc hoscha gruszka, który został nazwany przez Anglików od Szekspira, i mieć go pod tą nazwą wiele pięknych tragœdies par escript ”(„ Shake the pear ”jest powiedziane po angielsku„  shake the pear  ”, podobnie jak„ Shakespeare ”). Pierwsza scena, w której Matka Ubu próbuje przekonać Ubu do zabicia króla, jest również w dużej mierze inspirowana sceną, w której Makbeta jest przekonany przez swoją żonę, aby zainicjować zamach stanu poprzez zabicie króla.

Ojciec Ubu używa kilku wyrażeń wymyślonych przez Jarry'ego, które staną się jego znakiem firmowym, takich jak „przy mojej zielonej świecy” czy słynna epenteza „Merdre” (wymyślona przez niego i jego kolegów z klasy w Liceum w Rennes).

Adaptacje

Uwagi i odniesienia

  1. Pełny tytuł to: Ubu roi, dramat w pięciu aktach prozatorskich przywrócony w swej integralności, tak jak został wykonany przez marionetki Théâtre des Phynances w 1888 roku . Zawiera dwa portrety Ubu narysowane i grawerowane przez Alfreda Jarry'ego. Książka jest dedykowana Marcelowi Schwobowi .
  2. Anatole Claveau , Kazania świeckie , Paryż, Paul Ollendorff,1898, 3 e  ed. , „Snoby”, s.  33wskazuje: „Byłem tam. Gwizdaliśmy mocno. Ubu Roi , w myśli swojego autora, jest z pewnością lepszy od Edypa Roi ; ale opinia publiczna […] nie podziela tej opinii. "
  3. Paul Léautaud, Literary Journal , Mercure de France, 1998, strona 150.
  4. Alastair Brotchie, Alfred Jarry, une vie pataphysique , Dijon, Les presses du réel, 2018, s. 207
  5. Jarry, 1972, s. 1165.
  6. „Przedstawienie jest niezwykle burzliwe” pisze Michel Arrivé w Jarry ( 1972 ), s. XXXVI.
  7. Sainmont (1951), str.  58 .
  8. Théâtre des Bouffes du Nord , „  UBU - La Saison - Théâtre des Bouffes du Nord  ” , w Théâtre des Bouffes du Nord (dostęp 21 kwietnia 2017 )
  9. Paul Gravett (reż.), „2000s: Ubu Roi  ” , w komiksach 1001, które musiałeś przeczytać w swoim życiu , Flammarion ,2012( ISBN  2081277735 ) , s.  748.

Zobacz też

Bibliografia

Linki zewnętrzne