Sofoklesa
Sofoklesa
Popiersie Sofoklesa
| Imię i nazwisko | Σοφοκλῆς / Sophoklễs |
|---|---|
| Narodziny |
495 pne J.-C. Colon |
| Śmierć |
406 pne J.-C. Colon |
| Główna działalność | Dramaturg |
| Nagrody |
18 zwycięstw pod Dionizjami , 6 zwycięstw pod Lénéennes Dwukrotny strateg |
| Język pisania | Starożytna greka |
|---|---|
| Ruch | tragedia grecka |
| Gatunki | tragedia , dramat satyryczny |
Podstawowe prace
Król Edyp , Antygona , Elektra , Filoktet , Ajaks
Sofokles (po grecku Σοφοκλῆς / Sophoklễs ), urodzony w Colone w -495 i zmarł w -406 , jest jednym z trzech wielkich greckich dramaturgów, których twórczość częściowo do nas dotarła, obok Ajschylosa i Eurypidesa . Jest głównie autorem stu dwudziestu trzech sztuk (w tym stu tragedii), z których przetrwało tylko osiem. Cytowany jako paradygmat tragedii przez Arystotelesa , w szczególności z powodu wykorzystania chóru i utworu Król Edyp , odniósł także największą liczbę zwycięstw w tragicznej walce wielkich Dionizjów (dziewiętnaście) i nigdy nie pojawia się jako ostatni .
Jego teatr zrywa z trylogią „związaną” i pogłębia psychologiczne aspekty bohaterów. W jego sztukach pojawiają się bohaterowie , często samotni, a nawet odrzuceni ( Ajax , Antygona , Edyp , Elektra ) i skonfrontowani z problemami moralnymi, z których rodzi się tragiczna sytuacja. W porównaniu z Ajschylosem Sofokles nie lubi wcale lub niewiele przedstawia bogów, którzy interweniują jedynie przez wyrocznie, których niejasny charakter często zwodzi ludzi, w sposób tragicznej ironii.
Elementy biograficzne
Szczegóły życia Sofoklesa są znane, choć dość słabo, dzięki anonimowej kompilacji Souda oraz wzmiankom o autorach takich jak Plutarch z Cheronei czy Ateneusz . Jest synem pewnego Sofilosa i urodził się w 496 pne. AD według kroniki Paros lub w 495 pne. AD według jego anonimowego biografa, w Colone , wiosce niedaleko Aten , gdzie umieści swój ostatni utwór Edypa w Colone . Otrzymał bardzo staranne wykształcenie, zwłaszcza muzyczne, gdzie pobierał lekcje u słynnego Lamprosa, oraz gimnastykę: w wieku szesnastu lat był odpowiedzialny za prowadzenie chóru triumfu Salamis .
Dokładnie współczesny Peryklesowi Sofokles zna ateńskie apogeum i uczestniczy w życiu politycznym: jest wyznaczony wśród Hellenotames (skarbników ligi Delos ) w kierunku 443 - 442 av. AD , a wśród strategów dwukrotnie, zwłaszcza w 440 p.n.e. AD podczas wyprawy na Samos . W wieku osiemdziesięciu trzech lat był także jednym z dziesięciu doradców powołanych po katastrofie na Sycylii .
Sofokles zmarł w 406 lub 405 pne. AD . On jest ojcem Iophon, syn ateńskiego Nicostrata, i Ariston, syn Sicyonian Thoris. Suidas wspomina o trzech innych synach: Léosthénès, Stéphanos i Ménécléidès. Ariston jest ojcem Sofoklesa Młodszego, także uzdolnionego do tragedii, pod którego opieką reprezentowana jest ostatnia sztuka jego dziadka, Edypa w Colone , w 401 av. J.-C.
Tragiczna kariera pisarska Sofoklesa rozpoczęła się najwcześniej w 468 roku p.n.e. AD . W tym roku trylogia, której częścią jest jego Triptolème, została ukoronowana pierwszą nagrodą, w szczególności przed Ajschylosem . Sofokles był rywalem tego ostatniego przez dwanaście lat, zanim z kolei rywalizował z nim Eurypides od 455 roku p.n.e. J.-C.
Pokoje
Sofokles jest autorem stu dwudziestu trzech tragedii, a także dramatów satyrycznych. Większość zaginęła: do naszych czasów zachowało się sto czternaście tytułów, ale tylko siedem sztuk, w tym ważne fragmenty satyrycznego dramatu Les Limiers , odnalezionego w 1912 roku. Sofokles wygrał w 468 pne. AD swoje pierwsze zwycięstwo, za trylogię, której częścią jest Triptolemus , pokonuje Ajschylosa . Wygrał we wszystkich osiemnastu zwycięstwach pod wielką Dionizją (która nigdy nie pojawia się jako ostatnia) i sześć kolejnych pod Leneennes , co daje w sumie dwadzieścia cztery zwycięstwa, nieporównywalne w klasycznej Grecji . Wygrał ostatni w 409 pne. AD , w wieku osiemdziesięciu siedmiu lat, dla Philoctète . Tylko trzy z zachowanych dzieł Sofoklesa są datowane z całą pewnością: Antygona ( 442 pne ), Filoktet ( 409 pne ) i Edyp w Colone (pośmiertne przedstawienie w 401 pne ).
Możemy zauważyć, że z pozostałych utworów trzy odnoszą się bezpośrednio do cyklu tebańskiego ( Antygona , król Edyp i Edyp do Colone ), trzy nawiązują do cyklu trojańskiego ( Ajax , Elektra i Filoktet ), ostatni poświęcony Heraklesowi ( Les Trachiniennes). ). Ale studium powtarzalności wątków mitycznych u Sofoklesa powinno również uwzględniać zaginione utwory.
Oprócz dramatów Sofokles jest autorem różnych dzieł, takich jak oda do Herodota czy, według Plutarcha , traktat O chórze ( Περὶ χοροῦ ), w którym mówił o własnym stylu i jego ewolucji. Przypisuje mu się też pean na Asklepiosa , którego Sofokles brał udział we wprowadzaniu kultu.
Ajax
Prawdopodobnie przedstawiony około 445 p.n.e. J. - C. , co uczyniłoby z niego najstarszy z zachowanych części Sofoklesa, Ajax ( Αἴας / Aias ) dotyczy epizod szaleństwa Ajax : wojownik zmasakrowanych bydło armii podczas wierząc zamachu na Atrid wodzów . Przed chórem marynarzy z Salaminy Ajax opamiętał się, zdesperowany, odmawia pocieszenia swojej towarzyszce Temesse , wzywa swojego syna Eurysaquèsa do uhonorowania i ogłasza, że zamierza się oczyścić. Samobójstwo popełnia samobójstwo na samej scenie, ukryty tylko za krzakiem. Jego krewni zauważają jego lament po śmierci, a Agamemnon akceptuje pochówek Ajaksa na prośbę Teucrosa .
Antygona
Antygona ( Ἀντιγόνη / Antygona ) datuje się właśnie do 442 pne. AD . Za pochowanie swojego zbuntowanego brata Polynicesa , zabitego w walce z bratem Etéocle , Antygona, która złamała dekret Kreona, musi zostać ukarana śmiercią. Tyran odmawia cofnięcia swojej decyzji pomimo lamentów chóru starców z Teb i próśb własnego syna Haemona , zaręczonego z Antygoną . Dopiero wróżby Tejrezjasza sprawiają, że zmienia zdanie, ale jest już za późno: Antygona popełniła samobójstwo. Wkrótce naśladuje go Haemon, a za nim Eurydice , żona Creona .
Ten utwór zainspirował wielu artystów, w tym Cocteau i Anouilh .
Trachinenowie
Z nieprecyzyjnego datowania ale uważana za jedną z najstarszych tragedii Sofoklesa, The Trachiniennes ( Tραχίνιαι / Trakhíniai ) jest o śmierci Heraklesa . W Trachis , jego żona Deianira , ostrzeżona przez syna Hyllosa o powrocie Heraklesa, ale zmartwiona, że ten ostatni zostanie poprzedzony przez młodą Iole, za którą płonie, wysyła posłańcowi Lychasowi tunikę przesiąkniętą krwią centaura Nessosa . Myśląc w ten sposób, aby zabezpieczyć przywiązanie Herkulesa, w rzeczywistości zabija tego ostatniego. Dowiedziawszy się o tym wydarzeniu, popełnia samobójstwo, gdy jej mąż przybywa do Trachis, a słysząc wiadomość o tej śmierci z ust Hyllosa, ten rozumie, że ginie przez przebiegłość zmarłego Nessusa, jak przepowiedział wyrocznia.
Król Edyp
Model, arcydzieło tragicznej ironii , król Edyp ( Οἰδίπoυς τύραννoς / Oidípous Tyrannos ) byłby starszy niż 425 pne. AD , przedmiotem notowania w krótkim Acharnejczycy przez Arystofanesa , a następnie do ateńskiego epidemii dżumy z 430 - 429 pne. AD , utwór prawdopodobnie przywołujący wspomnienie. W spustoszonych przez zarazę Tebach Edyp, obecnie król, stara się poznać tożsamość mordercy Lajosa , przyczyny klątwy. Wróżbita Tejrezjasz , nakłaniany, uczy straszliwej prawdy Edypa, mordercy jego ojca i męża jego matki Jokasty , ale widzi tylko zniewagę inspirowaną przez Kreona . Kolejne objawienia przychodzą jednak na poparcie objawienia, a Edyp musi przyznać, że próbując udaremnić wyrocznię, tylko tego dokonał. Spektakl kończy się samobójstwem Jokasty i pojawieniem się Edypa okaleczonego po wydłubaniu mu oczu, z zakrwawioną twarzą, domagającego się wygnania, bo chce umrzeć.
Elektry
Otwarte pozostaje pytanie o poprzedniość między Elektrą Sofoklesa ( Ἠλέκτρα / Êléktra ) a Eurypidesem . Podejmowanie tematu Ajschylosa ' Choephora (i zachowaniu chór młodych kobiet), Sofokles opisuje powrót do Myken z Orestesa , mściciela ojca Agamemnona . Odnajduje tam swoją siostrę Elektrę , która z narastającą rozpaczą czeka na jego powrót i sama planuje dokonać zemsty. Scena rozpoznania ma miejsce w ostatnim epizodzie, a zabójstwo Klitajmestry , a następnie Ajgistosa , dokonuje się w exodos .
Filoktet
Dokładnie datowany na 409 p.n.e. AD , Philoctète ( Φιλοκτήτης / Philoktḗtēs ) zdobył w tym roku pierwszą nagrodę. Nakazany przez Ulissesa, by sprowadził Filokteta z powrotem do Troi , dawno zraniony i opuszczony przez Ulissesa i Atrydów na bezludnej wyspie, a jego łuk, młody Neoptolemos , syn Achillesa , staje przed delikatnym wyborem moralnym. Jego misja jest według wyroczni istotna, ale młody człowiek nie może zmusić się do zdrady nieszczęśliwego. Neoptolemus zwraca łuk po jego kradzieży i próbuje postępować przez uczciwą perswazję; ale uparty Filoktet odmawia pójścia za nim i wybaczenia Atrydom, chociaż miał gwarancję, że jego rana zostanie uleczona w Troi. To pojawienie się Heraklesa ratuje sytuację i sprawia, że Filoktet zmienia zdanie.
Edyp do Colone
Play wystawiony pośmiertnie w 401 pne. AD pod opieką wnuka Sofoklesa , Sofoklesa Młodszego i pierwszą nagrodę tego roku, Edypa w Colone ( Οἰδίπoυς ἐπὶ Κολωνῷ / Oidípous epì Kolônỗi ) opisuje przybycie skazanych, ślepych i przeklętych w Colone , niedaleko Aten . Odrzucony, mogąc liczyć tylko na córki Antygonę i Ismène , próbuje oczyścić się z zarzucanych mu zbrodni. Edyp musi także bronić swojej wolności przed swoimi synami: Kreon , wysłany przez Etéoclesa , przybywa, by pojmać jego i jego córki, ale ratuje je cenna pomoc Tezeusza , króla Aten. Wtedy to Polinik przychodzi błagać o wsparcie dla przygotowywanej wojny siedmiu . Odrzucając swoich synów, Edyp szykuje się na śmierć: w towarzystwie Tezeusza znika w tajemniczym miejscu, obiecując ochronę w Atenach. Na wezwanie bogów przeklęty zostaje wyniesiony do rangi bohaterów.
Ogary
Fragmenty Tropowców ( Ἰχνευταί / Ikhneutaí ) odkryto w Egipcie w 1912 roku . Stanowią one około połowy tego, co czyni go najlepiej zachowanych satyryczny dramat po Eurypidesa " Cyclops , transmitowana w całości. Kryteria stylistyczne i metryczne sprawiają, że Les Limiers pochodzi prawdopodobnie sprzed 440 roku p.n.e. AD .
Fragmenty umożliwiają odtworzenie streszczenia. Temat jest taki sam jak w Homeryckim Hymnie do Hermesa , czyli kradzieży stad Apollina przez nowonarodzonego Hermesa . Spektakl rozpoczyna skarga Apolla, któremu chór satyrów proponuje pomoc wbrew obietnicy wyzwolenia z niewoli. Tropy bydła prowadzą ich do jaskini nimfy Cyllene , która czuwa nad dzieckiem. Zakończeniem dramatu było przedstawienie pojednania między Apollonem i Hermesem dzięki jego lirze .
Zgubione części
Spośród stu dwudziestu trzech sztuk napisanych przez Sofoklesa znanych jest sto czternaście tytułów. Poniżej wymieniono fragmenty, których znany jest tylko tytuł, a czasem kilka fragmentów.
Przewiń w dół, aby zobaczyć listę|
Zachowały się fragmenty niektórych fragmentów.
|
|
|
Teatr Sofoklesa
Aspekty formalne
Najbardziej niezwykłą innowacją Sofoklesa, jeśli porównamy jego dzieło do Ajschylosa , jest porzucenie „powiązanej” tragedii, ponieważ według naszej wiedzy nie skomponował żadnej. Ta zmiana uwydatnia poszczególne kwestie, analizę psychologiczną, w skali sztuki, ze szkodą dla boskich decyzji i przekleństw dotykających mężczyzn na przestrzeni kilku pokoleń.
Temu rozwojowi odpowiada również stworzenie trzeciego aktora ( trytagonisty ), przypisywanego Sofoklesowi przez Arystotelesa (a także przyjęcie scenografii): „U Sofoklesa było trzech aktorów i malowanych scenografii.” . Ta innowacja, pozwalająca na wzbogacenie interakcji i opozycji między postaciami, skutkuje również znacznym ograniczeniem roli chóru w rozgrywaniu się tragedii. Wymowny jest przykład tytułu utworu o powrocie Orestesa : gdy on wysuwa chór u Ajschylosa w swoim utworze Les Choéphores , siostra Orestesa wysuwa się na pierwszy plan z Sofoklesem (i tak pozostanie z Eurypidesem ): tragedia przyjmuje imię bohaterki, Elektry , i bohaterów, ponieważ nadają swoje imię wszystkim zachowanym fragmentom Sofoklesa z wyjątkiem jednego ( Les Trachiniennes ).
Napięcie moralne Mor
Poza dwoma utworami Sofoklesa poświęconymi Edypowi (gdzie upór bohatera nie ma moralnego uzasadnienia i nie dotyczy opozycji wartości), pierwszym wspólnym punktem zachowanych utworów jest centralne miejsce, jakie zajmuje stawka moralna w postaci z wyboru. Antygona jest najbardziej uderzającym tego przykładem, poprzez przeciwstawienie kilku „par obowiązków” zidentyfikowanych przez Jacqueline de Romilly : rodzina i państwo, ludzkość i autorytet, religia i szacunek dla prawa. Jak zauważa Jean-Pierre Vernant , konflikt nie ogranicza się do prawa ludzkiego i prawa boskiego, „nie sprzeciwia się czystej religii [...] całkowitej niereligijności, ale dwóm rodzajom różnych religijności: z jednej strony , religia rodzinna, czysto prywatna, [...] z drugiej strony religia publiczna, w której opiekuńczy bogowie miasta ostatecznie łączą się z najwyższymi wartościami państwa” . Błędem Antygony jest uprzywilejowanie jednej religijności nad drugą, „ dike zmarłych” nad „niebiańską dike” .
Innym świetnym przykładem jest Elektra : zabójstwo Klitajmestry i Ajgistosa następuje dopiero na samym końcu tragedii, która rozwija głównie psychikę bohaterki i motyw zemsty ojca poprzez zabójstwo matki.
Opozycje tej samej kolejności przecinają pozostałe trzy rozważane elementy. W Ajaksie przez kontrast między bohaterem nieugiętym co do jego koncepcji honoru a oddanymi lamentami Temessego, potem przez stawkę rehabilitacji bohatera przez Agamemnona , wreszcie przez przeciwstawienie umiarkowania Ulissesa i dumy Ajaksa ; w Les Trachiniennes , przez kontrast między Héraclesem i jego żoną, Deianirą o uległym charakterze, tej samej kolejności, co między Ajaxem i Tecmesse. Wreszcie Philoctetes jest w całości poświęcona dylemat z Neoptolemos , z którego Ulysses twierdzi, w imię interesu Greków kradzieży dziobie Philoctetes, rannych i osłabiony. Bohater ostatecznie nie chce iść na kompromis: „Uczciwość jest tu o wiele lepsza niż umiejętności. "
Rola bogów
Podczas gdy ważą całym swoim ciężarem na teatrze Ajschylosa , bogowie pełnią zupełnie inną rolę w Sofoklesie. Bo bezsporne jest, że u niego są bardziej odległe, odległe od wydarzeń: „Atmosfera jego sztuk nie jest już skąpana w religijnym rytualizmie początków teatru. „ Oprócz Ateny na początku Ajaksu , bogowie nie pojawiają się w ocalałych kawałkach. Ale ten dystans ma konsekwencję podkreślania kontrastu między światem ludzi, którzy ewoluują na scenie, a światem bogów, co podkreśla chór Antygony lub króla Edypa . Odwrotnie, Sofoklesa kwalifikuje się jako człowiek „efemeryczny” i podkreśla jego derisory los w obliczu upływu czasu: jak marynarzy chór Ajax Śpiewaj , „Nie ma nic, że czas nie kasuje wszystko potężny.” .
Ustanowiona w ten sposób odległość nie zapobiega interwencji Bożej. Tylko to interweniuje poprzez wyrocznie, a teatr Sofoklesa nie dotyczy już „boskiej sprawiedliwości”, jak u Ajschylosa, ale znaczenia tych wyroczni, które są jedyną wskazówką, jaką ludzie mają na temat boskiej decyzji. Na początku Trachiniennes , Deianira ogłasza wyrocznię, która dotyczy Heracles : „Albo on będzie tam znaleźć koniec jego życia, czy będzie triumfować i od tej pory będzie spędzić resztę swoich dni w spokoju” ; w Ajaksie omen Kalchas donosi posłaniec, gniew Ateny musi tylko ścigać bohatera „jeden dzień” : „jeśli mimo wszystko przeżyje ten dzień, być może uratujemy go z pomocą jakiegoś boga” . Według słów Heraklesa Filokteta można wyleczyć tylko w Troi : ale czy mu się uda? Jak widzimy, wyrocznie są często nieprecyzyjne, niejasne, więc „pozostawiają miejsce na nadzieję i błąd. » Czasami rozwiązanie daje pojednanie między kilkoma wyroczniami, jak zauważa Herkules w chwili śmierci: jak prorokowano jego ojcu, umiera on przez akt zmarłego Nessusa , którego śmiertelny balsam zastosował Deianira na jego koszuli. Przez to miejsce pozostawione błędowi, zaskoczeniu i przygodzie wybuchają, ale przede wszystkim rozgrywa się spektakl losu człowieka: „Cała dramaturgia Sofoklesa opiera się na idei, że człowiek jest zabawką. tego, co można by nazwać ironią losu”. , „tragiczna ironia, której znaczenie jest wyraźnie wpisane na oczach widzów, podczas gdy postacie nie zawsze rozróżniają znaczenie” i właściwe Sofoklesowi. To ironia, która sprawia, że Deianira jest narzędziem śmierci Heraklesa, która wprowadza śmierć do gry po śpiewach nadziei i radości chóru w Les Trachiniennes , w Ajaksie , w Antygonie . W Ajschylosie czy Eurypidesie tragiczna ironia może uczynić jedną postać naiwną drugą, ale w Sofoklesie ludzie nie oszukują się nawzajem, z rzadkimi wyjątkami: nadużywa się ich przez bogów.
Ten dystans i ta tragiczna ironia najskuteczniej ilustrują Edyp , „tragiczne poszukiwanie” Edypa, który dowiaduje się, kim jest, czyli mordercą swojego ojca i męża swojej matki, i który zrobił wszystko, by uciec wyrocznia wypowiadana przeciwko niemu dokonała tego w całkowitej niewiedzy o zakresie jego czynów. Religijnego znaczenia tej doskonałości ironii, zwłaszcza u Króla Edypa , nie należy jednak uważać za czyn okrutnych lub obojętnych bogów (los Edypa, który został uchroniony przed bogami w Edypie w Kolonie, zabrania tego zresztą ). U pobożnego Sofoklesa „ludzie nie muszą rozumieć, ale adorować. " Creon, Edyp i Jokasta płacą wróżbitów brak szacunku i wyrocznie, tragedia jest to błąd mężczyźni.
Bohater Sofoklasów
Teraz możemy przypomnieć, że człowiek jest w centrum teatru Sofoklesa, o czym świadczą zmiany formalne. Bohater zwykle nadaje sztuce swoje imię i staje w opozycji do innych postaci: to właśnie określa jego status bohatera, jego „stopniowe odizolowanie się od wszelkiej ludzkiej pomocy i wsparcia”. „ Antygona pierwszy zaprasza siostrę do wspólnego działania, ale odmowa Ismene blokuje jej odrzucenie jakiejkolwiek pomocy, nawet gdy chodzi o Ismene dołączyć ją przed gniewem Creon : ” Nie chcemy chodź za mną, a ja nie skojarzyłem cię z moim czynem ” . Antygona jest więc sama, „bez przyjaciół, bez męża” , „opuszczona przez [jej rodzinę]” . Chór, odnotowując jej czyn, uważa ją za szaloną, z szaleństwem porównywalnym z szaleństwem Ajaksu na początku jej tragedii: pomimo chóru marynarzy, pomimo Tecmesse i jego syna, odmawia wszelkiej pociechy, „pasie się w swoim serce samotności” , a sztuka toczy się wokół samotnej sceny jego monologu i samobójstwa. Pożegnania Ajaksa odbywają się bez nikogo, kto by je usłyszał, i są skierowane wyłącznie do Słońca, do Salaminy , do Aten , do krajobrazu trojańskiego.
Te elementy odnajdujemy w Elektrze : odrzucona przez rodzinę i chór, jej samotność osiąga punkt kulminacyjny, gdy wierzy, że Orestes nie żyje i że, podobnie jak w Antygonie , jej siostra Chrysothémis odmawia jej pomocy. Wtedy Electra podejmuje decyzję: „Cóż! to ja własnoręcznie i sam dokończę interes. " Jak zauważył Jacqueline de Romilly , więc samotność rodzi stan heroiczną. Wreszcie Filoktet jest sam, opuszczony i ma tylko swój łuk, którego Neoptolemos przychodzi go pozbawić.
To właśnie w Edypie Sofokles znajduje najlepsze zastosowanie swoich wyborów. W Edypie w dwukropku bohater jest ślepym włóczęgą, odrzuconym przez swoich synów i uciekającym przed ludźmi. Samotność de facto (pogłębiona podczas spektaklu przez Kreona, który pozbawia Edypa swoich córek), do której dochodzi samotność moralna, Edyp w ten sposób wielokrotnie stwierdzał, że cierpiał znacznie więcej niż popełniał swoje czyny. Sofokles nie zmienia zasadniczo tej samotności: Edyp umiera samotnie i bez świadków pozostaje na marginesie. Ale ta samotność staje się znakiem wyższości, boskiego przywileju. „Jest jak bohaterowie innych tragedii, jest odrębną istotą. Ale jest trochę bardziej niż inni: jest oddzielony od ludzi. "
Uwagi i referencje
- Βίος Σοφοκλέους , wyd. Westermann in Vitarum Scriptores Graeci Minores , Brunszwik, 1845, s. 126-132 czytać online . Praca ta dotyczy utraconych dziełach Douris Samos , Istros , Aristoxenes , Néanthe , Satyros z Paros i innych.
- (en + grc) Souda ( czytaj online ), sv Σοφοκλῆς = sigma 815 Adler.
- Smith czyta online read
- Kronika Paros , 56 przeczytana online
- Athénée , Deipnosophistes [ szczegóły wydań ] ( czytaj online ), ja, 20f.
- Romilly 1970, s. 82-91 .
- Romilly 1980, s. 87
- Demont i Lebeau, str. 97
- IG II², 2325, I, kol. 1, l.5 czytaj online
- Demont i Lebeau, s. 99
- Romilly 1970, s. 112
- Ajax , wprowadzenie Raphaëla Dreyfusa , Bibliothèque de la Pléiade , edycje Gallimarda , 1967, ( ISBN 2-07-010567-9 ) , s. 415-418.
- Demont i Lebeau, s. 100
- Najczęściej cytowana tragedia w Poetyce [czytaj online] .
- Demont i Lebeau, s. 104
- Romilly 1980, s. 89
- Demont i Lebeau, s. 106
- Demont i Lebeau, s. 108
- Demont i Lebeau, str. 110-111
- Fragmenty Epigonów zostały odkryte w kwietniu 2005 roku przez hellenistów na Uniwersytecie Oksfordzkim . Tragedia opowiada o oblężeniu Teb . Matthew Murray, „ Newly Readable Oxyrhynchus Papyri Reveal Works by Sophocles, Lucian i inni ”, Theatermania , 18 kwietnia 2005.
- Demont i Lebeau, 111
- Romilly 1970, s. 37-39
- Zawsze, jeśli porównamy do Ajschylosa: zobacz artykuł na ten temat na ten temat
- Pellegrin 2014 , s. 2766 (1449b).
- Bellevenue & Auffret , s. 15-16.
- (tłum. Leconte de Lisle)
- Pellegrin 2014 , s. 2784 (1456a).
- Bellevenue & Auffret , s. 44.
- na ten temat artykuł „ Grecka tragedia ”
- Jean-Pierre Vernant, „Niejednoznaczność i odwrócenie. O enigmatycznej strukturze króla Edypa ”, Vernant i Vidal-Naquet, I, s. 104
- Romilly 1970, s. 84
- Jean-Pierre Vernant „Napięcia i niejasności w tragedii greckiej”, Vernant & Vidal-Naquet, I, s. 33
- V. 1246, przeł. Paweł Mazoń
- Baldry, s. 136
- „Niewrażliwy na wiek i czas, pozostajesz absolutnym mistrzem Olimpu z olśniewającą jasnością” (w. 609-610, przeł. Paul Mazon)
- „Ach! spraw, aby Destiny zawsze zachowywał świętą czystość we wszystkich moich słowach, we wszystkich moich działaniach. Prawa, które nimi rządzą, siedzą na wyżynach: urodzili się w niebiańskim eterze, a Olimp jest ich jedynym ojcem; żadna śmiertelna istota ich nie urodziła; zapomnienie nigdy ich nie uśpi: jest w niej potężny bóg, bóg, który się nie starzeje. » (V. 863-971, przeł. Paweł Mazon)
- Romilly 1970, s. 97-113
- Ajax , 399; Antygona , 790
- Les Trachiniennes, 126-135; Antygona , 1155-1160; Król Edyp , 1186-1192
- V. 713, tłum. Paweł Mazoń
- V. 166-168, tłum. Paweł Mazoń
- V. 747-782, tłum. Paweł Mazoń
- W. 1014-1015
- Romilly 1970, s.102
- W. 1159-1163
- Romilly 1970, s. 104
- V. 633-662
- V. 692-717
- V. 1140-1152
- Agamemnon , v. 973-974
- Hecube , v. 1021-1022
- Tak jak wtedy, gdy Orestes zachęcał Ajgistosa, by zobaczył własne zwłoki Klitajmestry ( Electra , v. 1466-1471).
- Patrz powyżej
- Romilly 1970, s. 91-97
- V. 539, przeł. Paweł Mazoń
- V. 876, przeł. Paweł Mazoń
- V. 919, przeł. Paweł Mazoń
- V. 383
- V. 614, przeł. Paweł Mazoń
- V. 855-864
- V. 1019-1020, tłum. Paweł Mazoń
- V. 267-273, 538-539, 964, 977, 987
- Pierre Vidal-Naquet, „Edyp między dwoma miastami”, Vernant i Vidal Naquet, II, s. 204
- Romilly 1970, s. 97
Zobacz również
Bibliografia
-
Ilustrowane podsumowanie historii literatury greckiej , Paryż, J. de Gigord,1934, 176 pkt.
-
Aristote ( przekład Odette Bellevenue i Severine Auffret ), Poetyka , Tysiąc i jedna noc ,2006, 95 s. ( ISBN 978-2-84205-117-4 ).
-
Pierre Pellegrin ( dir. ) ( Przetłumaczone z greckiego przez Pierre Destrée), Aristote: complantes oeuvre , Paryż, Éditions Flammarion ,2014, 2923 s. ( ISBN 978-2-08-127316-0 ) , "Poetycki".
Edycje
- Zapoznaj się z wykazem wydań prac tego autora
.
Linki zewnętrzne
-
Ewidencja organów :
- Plik wirtualnego organu międzynarodowego
- Międzynarodowy identyfikator standardowej nazwy
- CiNii
- Biblioteka Narodowa Francji ( dane )
- Uczelniany system dokumentacji
- Biblioteka Kongresu
- Gemeinsame Normdatei
- Służba Biblioteki Narodowej
- Narodowa Biblioteka Dietetyczna
- Biblioteka Narodowa Hiszpanii
- Królewska Biblioteka Niderlandów
- Biblioteka Narodowa Izraela
- Biblioteka Uniwersytecka w Polsce
- Biblioteka Narodowa Katalonii
- Biblioteka Narodowa Szwecji
- Sieć Bibliotek Zachodniej Szwajcarii
- Watykańska Biblioteka Apostolska
- Biblioteka Narodowa Australii
- ŚwiatKot
- Zasoby związane z muzyką :
- Zasoby związane z pokazem :
- Zasoby audiowizualne :
- Zasoby dzieł sztuki :
- Królewska Akademia Sztuk
- (de + en + la) Sandrart.net
- Zasoby związane z komiksami :
- Zasoby literatury :
-
Uwagi w ogólnych słownikach lub encyklopediach :
- Brockhaus Enzyklopädie
- Biografia niemiecka
- Enciclopedia italiana
- Enciclopedia De Agostini
- Encyklopedia Itaú Cultural
- Encyklopedia Britannica
- Encyklopedia Universalis
- Encyklopedia Treccani
- Gran Enciclopèdia Catalana
- Hrvatska Enciklopedija
- Szwedzka encyklopedycja narodowa
- Proleksis encyklopedija
- Sklep norske leksikon
Źródła
- Aristote , Poétique [czytaj online] .
- Βίος Σοφοκλέους, wyd. Westermann in Vitarum Scriptores Graeci Minores , Brunszwik, 1845, s. 126-132 [ czytaj online ] .
- (en + grc) Souda ( czytaj online ), sv " Σοφοκλῆς " (= sigma 815 Adler).
Studia Sofoklesa
- Fernand Allègre, Sophocle, studiuje dramatyczne źródła swojego teatru i kompozycję jego tragedii , Lyon, Fontemoing,1905.
- (it) Vincenzo di Benedetto, Sofocle , Florencja, La Nuova Italia,1983.
- Gabriel Germain , Sofokles , Paryż, Le Seuil ,1969.
- Jacques Jouanna , Sofokles , Paryż, Fayard ,2007.
- (de) Karl Reinhardt , Sophokles , Berlin, 1933, 2 nd ed., Frankfurt, 1941, (fr) upr. francuski, Sofokle , Paryż, Minuit, 1971, (en) trad. Angielski, Sofokles , Oksford, 1979.
- Gilberte Ronnet, poeta tragiczny Sofoklesa , Paryż, De Boccard,1969.
- William Smith (tłum. Caroline Carrat), Słownik autorów greckich i łacińskich , 1844-1880, sv „Sofokles” [ czytaj online ] .
Prace ogólne
- (pl) Harold Caparne Baldry, The Greek Tragic Theatre , Cambridge University Press ,1951- handel. w języku francuskim: Le Théâtre tragique des Grecs , Paris, Presses Pocket , coll. "Agora",1985( 1 st ed. 1975 przez G.Maspero / Discovery).
- Paul Demont i Anne Lebeau, Wprowadzenie do starożytnego teatru greckiego , Paryż, Livre de Poche, coll. " Bibliografia ",1996.
- Jacqueline de Romilly , La Tragédie grecque , Paryż, Presses Universitaires de France , coll. "Kwadryga",2006, 8 th ed. ( 1 st ed. 1970),.
- Jacqueline de Romilly, Precyzyjna Literatura Grecka , Paryż, Presses Universitaires de France , coll. "Kwadryga",2007, 2 II wyd. ( 1 st ed. 1980),.
- Suzanne Saïd , Monique Trédé i Alain Le Boulluec , Historia Literatury Greckiej , Paryż, Presses Universitaires de France, coll. „Pierwszy cykl”,1997( ISBN 2130482333 i 978-2130482338 ).
- Jean-Pierre Vernant i Pierre Vidal-Naquet , Mit i tragedia w starożytnej Grecji (2 tom), Maspero, 1972, reed. La Découverte, kol. "Odkrycie / Kieszeń", 1986, 1995, 2001