Szwedzkie parki narodowe

Te parki narodowe Szwecji są obszary chronione , które reprezentują poziom ochrony surowszych rząd Szwecji może zagwarantować naturalny obszar. W 2018 roku istnieje 30 parków narodowych obejmujących łącznie około 7400 km 2 bez obszarów morskich, czyli 1,5% powierzchni kraju.

Utworzenie parków narodowych zasugerował już w 1880 r. Odkrywca Adolf Erik Nordenskiöld . Ale dopiero w 1909 r. Przyjęto pierwsze ustawy o ochronie przyrody i utworzono pierwsze dziewięć parków narodowych w kraju i Europie . Jednak nie ma wtedy definicji parku narodowego i niewiele środków przeznacza się na jego ochronę, nie tworzy się żadnej agencji rządowej. Szwedzkie stowarzyszenie na rzecz ochrony przyrody działa do uzupełnienia tych braków, które następują w dziesięcioleci. Stowarzyszenie jest odpowiedzialne za tworzenie kilku parków, w szczególności dążących do poprawy różnorodności i reprezentatywności obszarów chronionych. Ponadto powoli zmienia koncepcję i ramy prawne ochrony przyrody. Ta praca ostatecznie zaowocowała we wczesnych latach sześćdziesiątych XX wieku wraz z wejściem w życie ustawy o ochronie przyrody i utworzeniem dedykowanej agencji: Naturvårdsverket . W kraju uruchomiono wówczas duże inwentaryzacje przyrody, a od lat 80. XX wieku liczba parków gwałtownie wzrosła, zgodnie z bardziej systematyczną procedurą. W szczególności Naturvårdsverket opublikował w 1989 r., A następnie w 2008 r. Plany ( Nationalparksplan ) określające obszary zasługujące na status parku narodowego i służące jako przewodnik przy rozbudowie sieci.

Obecnie status parku narodowego określają jasne kryteria, mające na celu ochronę obszarów o wyjątkowych walorach ekologicznych , geologicznych i estetycznych , pozostających w stanie naturalnym lub zbliżonym do naturalnego. Ponadto parki zostały wybrane tak, aby reprezentowały różnorodność szwedzkich krajobrazów. Parki mają dwojaki cel: chronić ekosystemy i promować turystykę. Procesem tworzenia parku zarządza Naturvårdsverket, a ostateczna decyzja jest głosowana w Parlamencie . Teren jest następnie kupowany przez Naturvårdsverket , bez pozwolenia na parkowanie na terenie prywatnym. Wreszcie, zarządzanie obszarem postępuje zgodnie z wytycznymi opisanymi w planie zarządzania ( Skötselplan ), opracowanym przez Naturvårdsverket w porozumieniu z zainteresowanymi stronami. Okręgi zarządów są na ogół organami odpowiedzialnymi za to zarządzanie.

Oprócz status parku narodowego, kilka witryn są również uznane na arenie międzynarodowej jako miejscu Ramsar jako rezerwat biosfery , lub jako miejsce Światowego Dziedzictwa „s UNESCO , zwłaszcza z czterech parków zawarte w« regionie Laponia »i parku znajduje się w „ Haute Côte ”.

Historia

Pierwsze parki narodowe

Pierwsze sugestie

W drugiej połowie XIX -go wieku , uprzemysłowienie generuje gwałtownych i znaczących zmian w społeczeństwie. Wydaje się, że tradycyjny styl życia zanika, a presja na krajobrazy naturalne i kulturowe rośnie. Częściowo w opozycji do tego zjawiska w szwedzkim społeczeństwie szerzy się romantyczny nacjonalizm , który znajduje odzwierciedlenie w szczególności w twórczości artystycznej. Tradycyjne życie i przyroda są wyidealizowane, a ich zachowanie staje się priorytetem. Na przykład w tym okresie Artur Hazelius zbierał przedmioty i budowle z całej Szwecji, kładąc podwaliny pod otwarte w 1891 roku Skansen Museum , jedno z pierwszych na świecie skansenów oraz Muzeum Nordyckie . To także czas rozwoju nowoczesnej turystyki , w szczególności przybycia do Szwecji pierwszych turystów w górach dalekiej północy, co było możliwe dzięki rozwojowi szlaków komunikacyjnych i infrastruktury stowarzyszenia turystycznego Svenska Turistföreningen (STF). w 1885 roku.

Bardzo podobne warunki doprowadziły do powstania pierwszego na świecie parku narodowego : Parku Narodowego Yellowstone w Stanach Zjednoczonych w 1872 roku. Koncepcja szybko rozprzestrzeniła się na całym świecie, z Królewskim Parkiem Narodowym w Australii w 1879 roku, w Parku Narodowym Banff w Kanadzie w 1885 roku. , Park Narodowy Tongariro w 1887 roku w Nowej Zelandii itd. Od 1880 r. Odkrywca Adolf Erik Nordenskiöld jako jeden z pierwszych zaproponował utworzenie parków narodowych ( riksparker , dosłownie „parki królestwa” ) w krajach skandynawskich. Jego motywy są całkowicie wpisane w narodową romantyczną ramę, której celem jest zachowanie „obrazu” nietkniętej szwedzkiej przyrody. Początkowo propozycja ta nie przyciąga szczególnej uwagi opinii publicznej. Ale debata została wznowiona w 1904 roku przez niemieckiego botanika Hugo Conwentza, który na zaproszenie Szwedzkiego Towarzystwa Antropologii i Geografii w Sztokholmie wygłosił przemówienie o zagrożeniach zagrażających krajobrazom naturalnym ... i propozycjach ich ochrony . W tym przemówieniu opowiada się za utworzeniem małych obszarów chronionych z inicjatywy prywatnej lub publicznej. Po Sztokholmie Hugo Conwentz powtarza swoje pomysły przed naukowcami z Uppsali , Göteborga i Lund . O ile motywacja Nordenskiölda była przede wszystkim estetyczna i patriotyczna, o tyle motywacja Hugo Conwentza jest przede wszystkim naukowa, której celem jest stworzenie swego rodzaju muzeum .

Spotkania te wywołują w kraju falę entuzjazmu. Na przykład w słynnej powieści Le Merveilleux Voyage autorstwa Nilsa Holgerssona przez Szwecję, opublikowanej w latach 1906-1907 i przeznaczonej do nauczania geografii w szwedzkich szkołach, autorka Selma Lagerlöf , poprzez swoją postać l ' gęś Akka, napisała odę do ochrony natury:

„Jest jedna rzecz, o której często chciałam ci powiedzieć,” zaczęła. Jeśli naprawdę myślisz, że nauczyłeś się od nas czegoś dobrego, może nie uważasz, że mężczyźni powinni być sami na ziemi? Pomyśl więc, jaki masz wspaniały kraj! Czy nie mógłbyś zostawić nam nagich skał na wybrzeżu, niektórych jezior, które nie są żeglowne i bagien, niektórych pustynnych fjeldów i jakichś odległych lasów, w których my, biedne bestie, bylibyśmy spokojni? Przez całe życie byłem ścigany i ścigany. Jak dobrze byłoby wiedzieć, że jest gdzieś schronienie dla takiego stworzenia jak ja! "

Prace parlamentarne 1904-1909

Jedną z osób biorących udział w przemówieniu w Sztokholmie jest Karl Starbäck , botanik, a przede wszystkim poseł do szwedzkiego parlamentu . I tak miesiąc po spotkaniu w Sztokholmie poruszył w parlamencie kwestię zachowania szwedzkiej przyrody. Parlament jest entuzjastycznie nastawiony i postanawia utworzyć komisję parlamentarną pod nadzorem Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk , odpowiedzialną za określenie funkcjonowania i obszarów chronionych. Komisja w porozumieniu z wieloma naukowcami i zarządcami lasów proponuje utworzenie dwóch statusów ochronnych: park narodowy dla dużych powierzchni i pomnik przyrody dla mniejszych obiektów. Sporządza również listę potencjalnych parków narodowych, próbując uwzględnić obszary reprezentatywne dla różnych typów szwedzkich krajobrazów. Jego raport został wysłany w 1905 roku do Domänstyrelsen , agencji odpowiedzialnej za szwedzkie lasy publiczne. Jeśli wpisuje się to w potrzebę ochrony przyrody, jest to bardzo krytyczne wobec selekcji, którą uważa za niespójną i pozbawioną podstaw naukowych. Spowodowało to wstrzymanie prac komisji i opóźnienie utworzenia pierwszych obszarów chronionych.

Ale temat pozostaje w programie politycznym. W 1907 r. Utworzono nową komisję, której członkiem był Karl Starbäck, kierującą Ministerstwem Rolnictwa, które podjęło problematykę ochrony przyrody. Komisja ta częściowo podejmuje pracę poprzedniej: projekt ustawy o pomnikach przyrody inspirowany jest dyskusją Hugo Conwentza, a więc modelem pruskim, natomiast parki narodowe, które mają być większe, oparte są na dyskusji Hugo Conwentza. , inspirowany modelem amerykańskim. Zaproponowano jednak tylko dziewięć parków narodowych, czyli znacznie mniej niż we wniosku poprzedniej komisji; a większość ich obszaru jest skoncentrowana na północy kraju. Innymi słowy, całkowicie zrezygnowano z reprezentatywności, której szukała pierwsza komisja. Z drugiej strony minimalizacja konfliktów ekonomicznych jest uważana za niezbędną i określa się, że parki można zakładać tylko na terenach publicznych. Wreszcie turystyka ma decydujący wpływ na wybór pierwszych lokalizacji ze względu na wpływ FSS.

Kulminacją tego całego procesu był rok 1909 , który od tego czasu obchodzony jest w Szwecji jako rok ochrony przyrody. Plik16 majaThe Svenska Naturskyddsforeningen jest tworzony (SNF, Stowarzyszenie na rzecz ochrony przyrody). Ale przede wszystkim mniej więcej w tym samym czasie komisja wysyła do parlamentu dwie propozycje. Pierwsza dotyczy stworzenia ustawy określającej status pomnika przyrody ( Naturminne ) oraz prawa określającego status parku narodowego ( Nationalpark ). Drugi dotyczy utworzenia dziesięciu parków narodowych (największy spośród dziewięciu proponowanych wstępnie dzieli się na dwa: Park Narodowy Sarek i Park Narodowy Stora Sjöfallet ). Ustawa o pomnikach przyrody budzi pewną dyskusję, ale w sprawie parków narodowych jest akceptowana w obecnym brzmieniu. Dlatego jest to25 czerwca 1909 że Szwecja tworzy pierwsze przepisy dotyczące ochrony przyrody i pierwsze parki narodowe w kraju i Europie.

Wahające się początki

Zarządzanie

Zarządzanie pierwszymi parkami powierzono Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk , która jest uważana za najbardziej wykwalifikowaną organizację, a także równolegle z zarządzaniem miejscami historycznymi przez Królewską Szwedzką Akademię Belles-Lettres, Historii i Starożytności . Domänstyrelsen uznano również, ale został uznany za mniej właściwe, ponieważ organizacja jest bardziej odpowiedzialny za zarządzanie lasami publicznych do celów gospodarczych. Jednak w 1909 roku otrzymał prawo do tworzenia swoich obszarów chronionych: rezerwatów państwowych ( Domänreservat ). Akademia postanawia powierzyć zarządzanie parkami narodowymi i pomnikami przyrody wewnętrznemu komitetowi ochrony przyrody ( naturskyddskommitté ), który początkowo liczy tylko trzech urzędników. W latach 1910-1913 komitet podjął pierwsze decyzje, ustalając dokładne granice pierwszych dziewięciu parków narodowych w kraju: Sarek, Stora Sjöfallet, Pieljekaise , Abisko , Sonfjället , Gotska Sandön , Garphyttan , Ęngsö i Hamra . Granice dziesiątego, który miał powstać w pierwotnym lesie powiatu Tärendö , nigdy nie zostały ustalone, a tworzenie tego parku zostało ostatecznie zaniechane około 1927-1930.

Jednak bardzo szybko pojawiają się ograniczenia zarządzania przez komitet. Przede wszystkim państwo przyznaje Akademii bardzo ograniczone środki finansowe na zarządzanie obszarami chronionymi. Na przykład menedżerowie nie są opłacani, była tylko sekretarka. Również w tym czasie ideałem zarządzania jest pozwolenie naturze ewoluować bez wpływu człowieka, co w praktyce oznacza, że natura jest pozostawiona samej sobie. Ma to bardzo negatywne konsekwencje dla niektórych parków, w szczególności Garphyttan i Ęngsö, których użytki zielone są utrzymywane tylko przez koszenie lub wypas bydła. Ze względu na ich ochronę jako park narodowy działalność ta jest tam zabroniona, a kwitnące łąki stopniowo zanikają na rzecz drzew i krzewów.

Jednak najbardziej negatywną konsekwencją słabego zarządzania szwedzkimi parkami narodowymi jest los parku Stora Sjöfallet . Pod koniec 1910 roku spółka publiczna Vattenfall zaproponowała zbudowanie dużej tamy na rzece Luleälven w celu regulacji jej przepływu: zapora ta zalałaby dużą część centralnej doliny parku narodowego. Akademia Nauk wprost wspomina, że taka konstrukcja bardzo negatywnie wpłynęłaby na charakter regionu, sieć jezior w dolinie, która zniknęłaby wraz z budową zapory, co jest jednym z głównych powodów powstania Parku. . Dotknie to nawet słynnego wodospadu, głównego celu turystycznego. Jednak Akademia ostatecznie zatwierdziła projekt, uznając, że uzasadniają go korzyści ekonomiczne, dlatego w 1919 roku parlament zdecydował o odcięciu parku o powierzchni 120 km 2, aby umożliwić budowę tamy Suorva .

Coraz bardziej krytyczne stają się stowarzyszenia ochrony przyrody, początkowo sprzyjające tworzeniu parków narodowych. Jedną z najbardziej zaangażowanych osobistości jest Rutger Sernander , założyciel i dyrektor SNF. Ostro skrytykował brak zarządzania iw 1924 r. Zażądał powołania w Ministerstwie Rolnictwa stanowiska ds. Ochrony przyrody, aby państwo mogło być bardziej bezpośrednio zaangażowane w zarządzanie. Propozycja ta została jednak odrzucona częściowo z powodu sprzeciwu Akademii Nauk, która chciała zachować swoją rolę. Dziesięć lat później Rutger Sernander został mianowany przewodniczącym komisji powołanej na zlecenie Ministerstwa Spraw Kościelnych (przyszłego Ministerstwa Edukacji), która miała zadecydować o najlepszym sposobie organizacji ochrony przyrody w Szwecji. Zaproponował wówczas m.in. utworzenie w ramach ministerstwa niewielkiej agencji państwowej, na czele której stanąłby osoba posiadająca kwalifikacje w dziedzinie nauk przyrodniczych. Akademia Nauk popiera projekt, przyznając wreszcie, że nie ma środków na zarządzanie rosnącą liczbą obszarów chronionych. Wbrew nadziejom tej komisji propozycje nie zostały przyjęte w parlamencie. Częściowo można to wytłumaczyć faktem, że propozycje te zawsze podkreślają naukowy aspekt ochrony przyrody, podczas gdy społeczeństwo w coraz większym stopniu zmierza w kierunku wizji społecznej i turystycznej.

Konieczność czynnej ochrony została jednak narzucona na szczeblu rządowym w latach czterdziestych XX wieku, a na przykład czynną rekultywację muraw Ęngsö podjęto w 1943 r.

Nieśmiała ekspansja

W ciągu dziesięcioleci następujących po utworzeniu pierwszych dziewięciu parków liczba i łączna powierzchnia parków niewiele się zmieniła. W latach 1910-1930 powstało tylko pięć małych parków narodowych: Dalby Söderskog , Vadvetjåkka , Blå Jungfrun , Norra Kvill i Töfsingdalen . Ponadto ustawa z 1909 r. Nie podaje prawie żadnych kryteriów określających, co definiuje park narodowy i jak określa się jego stan posiadania. W związku z tym parki te są często tworzone na polecenie wpływowych ludzi, bardziej niż ze względu na nieodłączne wartości chronionego obszaru. Na przykład utworzenie Parku Narodowego Dalby Söderskog , o powierzchni zaledwie 37 ha , jest głównie wynikiem wpływu towarzystwa botanicznego Uniwersytetu w Lund, który znajdował się w okolicy. Aby ułatwić tworzenie nowych parków, wielokrotnie proponuje się rozszerzenie koncepcji parku narodowego o możliwość tworzenia na terenach prywatnych, bez powodzenia.

Stowarzyszenia ochrony przyrody krytykują niewielką liczbę parków, które nie są zbyt reprezentatywne dla całej szwedzkiej przyrody, a także ich zbyt małe rozmiary. Krytyka ta jest tym silniejsza, że presja wywierana na przyrodę tylko się zwiększa, a wiele cennych miejsc przyrodniczych jest eksploatowanych i traconych na zawsze. W latach dwudziestych Rutger Sernander wyjaśnił, że państwo powinno mieć ambicję tworzenia nowych parków lub dużych rezerwatów, aby chronić całe jednostki ekologiczne, reprezentatywne dla wszystkich typów przyrody w kraju. Jest to jeden z pierwszych przypadków, kiedy w debacie w Szwecji pojawia się wzmianka o ochronie jednostki ekologicznej, a jest to w dużej mierze związane z pracami naukowymi prowadzonymi na Uniwersytecie w Uppsali . SNF podejmuje następnie decyzję o przeprowadzeniu własnej inwentaryzacji szwedzkiej przyrody, która zasługuje na ochronę. Zaproponowała np. W latach 1920-1930 utworzenie dużego parku narodowego w lasach północy i po długim procesie, w dużej mierze ze względu na powolność Akademii Nauk, propozycja ta została uwieńczona sukcesem. od Parku Narodowego Muddus w 1942 Muddus to największy park narodowy poza górami, i jako taka może być uważana za jedną z najważniejszych w całym kraju pod względem różnorodności biologicznej.

W latach trzydziestych ochrona przyrody wróciła do sedna debat w Szwecji. Po części można to wytłumaczyć tym, że ochrona przyrody przestaje być koncepcją głównie naukową i elitarną, jak to było do tej pory w Szwecji, a staje się coraz bardziej demokratyczna. Stale rosnąca populacja miejska coraz bardziej docenia rekreacyjny charakter przyrody. Dla Stena Selandera , nowego prezesa SNF, należy chronić naturę dla dobra wszystkich. Co więcej, nie jest to już tylko kwestia zachowania kilku obszarów przyrodniczych: poszanowanie i ochronę przyrody należy uwzględniać we wszystkich aspektach życia społecznego. Podczas gdy parlament badał w 1936 r., W jakim stopniu chronione obszary przyrodnicze mogą być wykorzystywane do celów turystycznych, Akademia Nauk sprzeciwiła się temu rozwojowi, wyjaśniając, że chociaż można tworzyć różne typy rezerwatów przyrody, turystyka nie jest głównym zajęciem parków narodowych. Niemniej jednak w 1937 r. Parlament powołał komisję, której refleksje na temat zajęć na świeżym powietrzu i ochrony przyrody będą miały decydujący wpływ w następnych dziesięcioleciach.

Odnowienie

Ustawy z lat 1952 i 1963-1964

Po drugiej wojnie światowej wznowiono debatę na temat ochrony przyrody i zajęć na świeżym powietrzu. Akademia zwraca się do rządu o nowe badanie dotyczące zarządzania obszarami chronionymi, wyjaśniając, że sytuacja znacznie się zmieniła od czasu wprowadzenia ustaw z 1909 r., A zatem ramy prawne są przestarzałe. Badanie zlecone w 1946 roku trwało cztery lata. Raport przekazano zimą 1950-1951. Proponuje nowe prawo dotyczące ochrony przyrody, a także nową organizację: naturvårdsnämnd (Rada Ochrony Przyrody) i chce być znacznie nowocześniejsza w swojej wizji ochrony przyrody, w tym w szczególności w aspekcie rekreacji oraz potrzebę aktywnego zarządzania chronionymi witrynami. Proponuje się, aby państwo miało prawo wywłaszczyć teren prywatny do utworzenia parku narodowego. Wreszcie zaproponowano nowy typ obszaru chronionego, inspirowany badaniami rozpoczętymi w 1937 roku: park przyrodniczy ( Naturpark ), pozwalający na ochronę przyrody głównie w celach rekreacyjnych. W 1952 r. Parlament wprowadził w życie ustawę o ochronie przyrody naturskyddslag , która w związku z tym zastąpiła ustawę z 1909 r. Z drugiej strony postanowiono nie proponować parlamentowi utworzenia naturvårdsnämnd i zamiast tego zarząd chronił obszary są podzielone między Domänstyrelsen i Akademię Nauk; SNF jest oficjalnie uznawany za konsultanta.

Brak centralnej organizacji zarządzania jest natychmiast krytykowany. Ponadto zasoby finansowe przyznane przez państwo pozostają bardzo ograniczone. Ogólnie stało się jasne, że ustawa z 1952 r. Nie spełniła oczekiwań i już w 1959 r. Rozpoczęto nowe badanie. Raport przedstawiony w 1961 roku można uznać za dokument założycielski współczesnej ochrony przyrody w Szwecji. Po raz pierwszy aspekt ekologiczny pojawia się w oficjalnym dokumencie, ale raport podejmuje również koncepcję reprezentatywności i po raz pierwszy nie sprzeciwia się już turystyce i ochronie, ale traktuje je jako dwa zasadnicze elementy, które muszą być połączone. szczególne zasady. Podkreśla się również znaczenie poszanowania przyrody jako całości poza ochroną niektórych obszarów. Ponownie proponuje się utworzenie rady ochrony przyrody, ale w znacznie innej formie. Wreszcie w raporcie zaproponowano zastąpienie parku przyrody i głównych pomników przyrody rezerwatami przyrody . Ciekawostką jest semantyczna zamiana naturskydd na naturvård . Oba można przetłumaczyć jako „ochrona przyrody” , ale podczas gdy skydd oznacza ochronę przed jakimkolwiek zagrożeniem zewnętrznym, vård oznacza raczej „opiekę” , a zatem oznacza nie tylko ochronę, ale także aktywną konserwację w razie potrzeby. W latach 1963–1964 parlament przyjął propozycje, które w ogólnym zarysie odtworzyły wszystkie punkty raportu, wprowadzając w ten sposób ustawę o ochronie przyrody naturvårdslag .

Realizacja

Oprócz badań i wynikających z nich przepisów dotyczących formalnych ram ochrony przyrody w Szwecji niewiele się zmieniło w przypadku parków narodowych od czasu powstania Muddus. Z drugiej strony presja na przyrodę znacznie wzrosła, zwłaszcza w północnej części kraju, w związku z najważniejszymi zmianami w energetyce wodnej . W latach pięćdziesiątych XX wieku zaczęły narastać głosy, a hydroenergetyka i konserwatorzy w końcu osiągnęli w 1961 roku kompromis zwany „pokojem Sarka” ( Freden i Sarek ). Kompromis ten pozwala firmie Vattenfall na dalsze eksploatowanie niektórych rzek, podczas gdy inne, w tym w szczególności rzeki w sercu Parku Narodowego Sarek, są w pełni chronione. Dodatkowo kompromis ten zaowocował utworzeniem w 1962 r. Największego parku narodowego w Szwecji w Padjelanta , co zostało zaproponowane w 1957 r. M.in. przez STF i SNF. Mniej więcej w tym samym czasie powierzchnia Parku Gotska Sandön zostaje podwojona i obejmuje całą wyspę.

Ustawa o ochronie przyrody z 1964 r. Głęboko zmieni krajobraz ochrony przyrody w Szwecji. Po pierwsze, status rezerwatu przyrody, ze względu na swoją elastyczność, jest bardzo popularny, aw 2010 roku w kraju będzie 3100 rezerwatów przyrody. Po drugie, ochrona przyrody jest obecnie prowadzona przez agencję państwową, Radę Ochrony Przyrody, utworzoną w 1962 r., Która w 1967 r. Połączyła się z innymi agencjami, tworząc Naturvårdsverket (Agencja Ochrony Przyrody). Zgodnie z raportem z 1961 r. Jednym z pierwszych zadań Naturvårdsverket jest organizacja z powiatami krajowego spisu przyrody, takiego jak ten, który rozpoczął SNF kilka dekad wcześniej, ale nie został ukończony z powodu braku zasobów. Celem pracy jest zarówno precyzyjne opisanie i skatalogowanie przyrody, jak i ocena wartości ekologicznej terenów. Po kilku latach prace rozwijają się we współpracy z innymi krajami skandynawskimi .

Pod koniec tego okresu wznowiono prace nad tworzeniem parków narodowych. Podczas gdy w latach 1910–1980 utworzono tylko siedem parków narodowych, w latach 1982–1986 utworzono cztery parki. Ponadto wiele z tych parków znajduje się na południu kraju, do tej pory mało reprezentowanych. Na przykład Park Narodowy Store Mosse został utworzony w 1982 r. W celu ochrony największej sieci torfowisk w południowej Szwecji, a tuż za nim znajdują się Park Narodowy Tiveden (1983), Park Narodowy Skuleskogen (1984) i Park Narodowy Stenshuvud (1986).

Nowoczesne parki narodowe

Pierwszy plan Nationalparks - 1989

W 1989 r., W wyniku szwedzkiej inwentaryzacji przyrody i ustawy z 1964 r., Naturvårdsverket opublikował pierwszy plan parków narodowych ( Nationalparksplan ). Tym samym po raz pierwszy w racjonalny sposób rozważana jest sieć parków narodowych i jej rozbudowa. Prace nad tym planem rozpoczęły się w 1986 roku i są częściowo oparte na zasadach określonych przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody . W szczególności parki powinny mieć w miarę możliwości powierzchnię co najmniej 1000 ha . Jednym z najważniejszych punktów tego planu jest reprezentatywność, dlatego Szwecja jest podzielona na osiem regionów przyrodniczych; tworzenie parków narodowych ma na celu ochronę wyjątkowych miejsc reprezentatywnych dla tych regionów.

Wreszcie plan proponuje utworzenie dwudziestu parków narodowych i rozbudowę niektórych starych parków (Sarek, Padjelanta i Norra Kvill). Parki Vadvetjåkka i Abisko muszą zniknąć na rzecz rozległego parku narodowego gór Kiruna ( Kirunafjällen ), obejmującego w szczególności najwyższy punkt Szwecji, Kebnekaise ; mały park Töfsingdalen powinien zostać zintegrowany z dużym parkiem Rogen-Långfjället. Wreszcie plan próbuje naprawić błędy z przeszłości. W szczególności proponuje się, aby park Stora Sjöfallet, przecięty na dwie części jeziorem zaporowym, zniknął, a jego południowa część została włączona do Sarek, a część północna została przeklasyfikowana na rezerwat przyrody. Podobnie małe parki narodowe (Hamra, Garphyttan i Dalby Söderskog), które nie spełniają już współczesnych kryteriów, są również proponowane do zmiany klasyfikacji na rezerwaty przyrody. Ostatecznie plan ten jest realizowany tylko częściowo. Powstaje osiem parków: Park Narodowy Björnlandet (1991), Park Narodowy Djurö (1991), Park Narodowy Tyresta (1993), Park Narodowy Haparanda Archipelago (1995), Park Narodowy Tresticklan (1996), Park Narodowy Färnebofjärden ( 1998), Park Narodowy Söderåsen (2001) i Park Narodowy Fulufjället (2002). Ponadto Norra Kvill została powiększona w 1994 roku z 27 do 111 ha . Z drugiej strony pewna liczba propozycji nie pojawia się. Na przykład modyfikacje Stora Sjöfallet i utworzenie Parku Narodowego Sjaunja zostały porzucone, kiedy te miejsca zostały dodane do Światowego Dziedzictwa (wraz z Sarek i Padjelanta) w 1996 roku pod nazwą Region Laponii . W istocie już ta nominacja zapewnia temu obszarowi najwyższą ochronę przyrody w Szwecji, a zatem sprawia, że rozróżnienie między rezerwatem przyrody a parkiem narodowym staje się nieaktualne. Wreszcie propozycje są odrzucane z powodu silnego sprzeciwu lokalnego. Dotyczy to w szczególności projektu Parku Narodowego Gór Kiruna, który byłby jednym z największych parków w Europie (4360 km 2 ), ale został odrzucony przez mieszkańców gminy Kiruna, którzy obawiają się ograniczeń ich prawa do łowienia ryb i polować i używać skuterów śnieżnych .

Równolegle z tworzeniem parków narodowych, ochrona przyrody przechodzi w tym okresie wiele zmian. Na przykład kilka rzek było chronionych w 1993 r. Przed rozwojem hydroenergetyki, w szczególności cztery z nich zostały sklasyfikowane jako „rzeki narodowe” ( Nationalälvar ) w odniesieniu do parków narodowych. W następnym roku kraj utworzył również pierwszy na świecie „narodowy park miejski” ( nationalstadspark ): królewski miejski park narodowy w Sztokholmie. W 1999 roku wszystkie przepisy dotyczące środowiska zostały zebrane w jednym kodeksie : kodeksie środowiskowym ( Miljöbalken ). Ogólnie rzecz biorąc, kod ten odtwarza prawa z 1964 roku z niewielkimi modyfikacjami. Mniej więcej w tym samym czasie Naturvårdsverket proponuje ustanowienie celów środowiskowych ( Svenska miljömål ), które będą kierować pracami środowiskowymi w nadchodzących latach. Dokument ten, który jest często odnawiany, określa w szczególności cele w zakresie obszaru chronionego w różnych kategoriach obszarów przyrodniczych (lasy, góry, tereny podmokłe itp.).

Drugi Nationalparksplan - 2008

W 2001 r. Rząd opublikował dokument En samlad naturvårdspolitik ( Ujednolicona polityka ochrony przyrody ), w którym podkreślił znaczenie parków narodowych w polityce ochrony przyrody. Parki narodowe są postrzegane jako gwarancja jakości w Szwecji i za granicą, dlatego przyciągają turystów, co jest ważne dla lokalnej gospodarki. Wreszcie, dokument zaleca aktualizację planu, angażując miejscową ludność w bardziej znaczący sposób.

Nowy Nationalparksplan został zaproponowany organizacjom doradczym w 2007 r., A następnie opublikowany w swojej ostatecznej formie w 2008 r. Obejmuje kilka propozycji planu z 1989 r., Które nie zostały jeszcze sfinalizowane, ale jednocześnie wprowadza kilka zmian. W dużej mierze wynikają one z krajowych inwentaryzacji, które miały miejsce od 1989 r. I które poprawiły wiedzę o szwedzkiej przyrodzie. W szczególności tereny podmokłe oraz obszary morskie, w tym w szczególności liczne archipelagi, były dotychczas niedostatecznie reprezentowane i są przedmiotem kilku propozycji zawartych w tym planie. Wreszcie plan proponuje utworzenie trzynastu parków narodowych i rozbudowę siedmiu istniejących parków (Sarek, Padjelanta, Hamra, Björnlandet, Skuleskogen, Tiveden i Götska Sandön). Większość powierzchni (73%) tych obszarów jest już chroniona jako rezerwat przyrody, ale status parku narodowego jest bardziej rygorystyczny. Pełne zastosowanie tego planu odpowiadałoby sieci o powierzchni ponad dwukrotnie większej niż w 2009 r. Oprócz tego planu długoterminowego Naturvårdsverket publikuje plan określający priorytety na lata 2009–2013, a następnie w 2015 r. Plan dotyczący lata 2015-2020.

W tym samym roku, w którym opublikowano raport, utworzono Park Narodowy Kosterhavet , który stał się pierwszym morskim parkiem narodowym w Szwecji. W 2011 roku Hamra Park, który zgodnie z planem z 1989 roku miał zostać odtajniony jako rezerwat przyrody ze względu na niewielkie rozmiary, został natomiast powiększony z 28 ha do 1383 ha , co pozwoliło spełnić nowoczesne kryteria wielkości parków narodowych. Równocześnie z tym rozszerzeniem Naturvårdsverket stara się zmodernizować wizerunek parków narodowych, aby zwiększyć ich atrakcyjność turystyczną, jednocześnie poprawiając infrastrukturę, aby lepiej przyjmować i kierować odwiedzających. Praca ta została zakończona w 2014 roku zmianą przepisów dotyczących ruchu turystycznego w szesnastu z dwudziestu dziewięciu parków narodowych kraju. W szczególności wszelka działalność gospodarcza była początkowo zakazana w kilku parkach, co uniemożliwiło zorganizowaną turystykę, obecnie to ograniczenie jest znacznie złagodzone. Rozbudowa sieci jest kontynuowana wraz z rozbudową w 2017 r. Parków Tiveden i Björnlandet oraz w 2018 r. Podczas inauguracji Parku Narodowego Åsnen .

Status prawny

Status parku narodowego określa Kodeks ochrony środowiska ( Miljöbalken ) z 1998 r., A dokładniej ust. 2 i 3 rozdziału 7:

« 2 § Ett mark- eller vattenområde som tillhör staten får efter riksdagens medgivande av regeringen förklaras som nationalpark i syfte att bevara ett större sammanhängande område av viss landskapstyp i dessnd naturliga tillstånd ellentänds. "

„ 3 § Föreskrifter om vård och förvaltning av nationalparker och om inskränkningar i rätten att använda mark eller vatten inom nationalparker får meddelas av regeringen eller den myndighet som regeringen bestämmer. "

Co może skutkować:

„2 § Lądy lub obszary wodne należące do państwa mogą zostać uznane przez rząd za park narodowy, po uzyskaniu zgody parlamentu, w celu ochrony dużego przyległego obszaru określonego typu krajobrazu w jego naturalnym stanie lub zasadniczo niezmieniony. "

„3 § Zasady dotyczące ochrony parków narodowych i zarządzania nimi oraz ograniczenia praw do użytkowania gruntów lub wód w parkach narodowych mogą być ustanowione przez rząd lub wyznaczoną przez rząd agencję. "

Kryteria

Kryteria dla parku narodowego są ogólnie określone w kodeksie środowiskowym, ale Naturvårdsverket , jako odpowiedzialna agencja, opiera się również na międzynarodowych kryteriach określonych przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody w 1994 r. W praktyce, zgodnie z kryteria przyjęte przez agencję, parki narodowe muszą:

reprezentować różne typy szwedzkich krajobrazów.
mieć wystarczającą wielkość, aby chronić cały ekosystem. Minimalna wielkość jest zwykle ustalana na 1000 ha, z wyjątkiem gór, gdzie minimalna wynosi 25 000 ha .
składać się z naturalnych lub zasadniczo naturalnych krajobrazów.
obejmują wspaniałe lub wyjątkowe krajobrazy.
obejmują naturę o dużej wartości ekologicznej lub geologicznej.
być wybierane w całym kraju.
może być używany do zajęć na świeżym powietrzu, studiów przyrodniczych, badań i turystyki.

Ze względów historycznych niektóre dawne parki narodowe nie spełniają powyższych zasad, zwłaszcza pod względem wielkości.

Aby spełnić kryterium reprezentatywności, Naturvårdsverket ma swobodę wyboru definicji różnych szwedzkich krajobrazów. W planach na lata 1989 i 2008 Agencja posługuje się uproszczoną wersją mapy regionów geomorfologicznych krajów skandynawskich sporządzoną w 1967 roku. Tym samym kraj jest podzielony na osiem głównych regionów. Region arktyczny obejmuje bardzo mały obszar na dalekiej północy kraju, góry Alp Skandynawskich są podzielone między wysokie góry na północy i góry na południu. Od gór w kierunku wschodnim środowiska są podzielone na trzy strefy: region przedalpejski, równiny z pozostałymi wzgórzami i wreszcie pofałdowane tereny w pobliżu Morza Bałtyckiego . Pozostałości pagórkowatych równin i pofałdowanych terenów znajdują się dalej na południe w Smalandii . Reszta południowej Szwecji podzielona jest na popękany krajobraz dolin wokół Bohuslän , między Södermanland i Östergötland oraz w Blekinge (w tym duże szwedzkie archipelagi) i wielkie równiny Uppland w Närke , wokół Vänern , południowej Smalandii i Skanii . Olandia i Wyspy Gotlandzkie również należą do kategorii Równiny, ale same w sobie stanowią podkategorię ze względu na swoje wyjątkowe cechy. Od 2017 r. Nie ma parków narodowych w regionach prealpejskich i arktycznych ani w podkategorii Olandia i Wyspy Gotlandii.

Proces tworzenia

Proces tworzenia nowego parku narodowego zwykle rozpoczyna się od regularnych inwentaryzacji przyrody, często pod kontrolą Naturvårdverket, takich jak inwentaryzacje lasów pierwotnych lub terenów podmokłych . Na podstawie tych inwentaryzacji i kryteriów definiowania parków narodowych Naturvårdsverket proponuje plan parku narodowego ( Nationalparksplan ) zawierający listę potencjalnych parków. Podczas pisania tego planu, gminy , powiaty , możliwe wioski Lapończyków ( Sameby ) i wszelkie inne zainteresowane organizacje lokalne, a także kilka instytucji krajowych, naukowców i niektóre stowarzyszenia są proszone o zgłaszanie uwag.

Plan parku narodowego służy następnie jako punkt wyjścia do bardziej dogłębnych dyskusji z lokalnymi interesariuszami. Nie wszystkie propozycje zawarte w planie są rozpatrywane jednocześnie, a kolejność priorytetów zasadniczo zależy od zagrożeń dla danego miejsca i lokalnego zaangażowania. Pierwszym krokiem jest badanie wstępne, którego głównym celem jest zrozumienie oczekiwań, a często obaw lokalnych społeczności. Ten krok pozwala na ogólną dyskusję na temat zasad przewidzianych dla parku, przy czym opinia miejscowej ludności jest często związana z ograniczeniami, jakie status parku narodowego implikuje w korzystaniu z przyrody. Pod koniec tego badania, jeśli wszyscy zainteresowani aktorzy są przychylni, rozpoczyna się faktyczny proces tworzenia. W tej drugiej fazie dokonuje się szczegółowej inwentaryzacji charakteru i śladów dawnej okupacji, dokładniej określa granice, Naturvårdsverket kupuje (lub wymienia) grunty prywatne tak, aby całe terytorium należało do państwa , tworzona jest infrastruktura turystyczna, a plan zarządzania jest sporządzany. Jeśli ostateczny projekt zostanie zatwierdzony przez lokalne podmioty, jest przekazywany rządowi, który następnie proponuje parlamentowi utworzenie parku narodowego . Jeśli parlament zagłosuje za, rząd potwierdzi ograniczenia oraz oficjalny cel; Naturvårdsverket zatwierdza plan zarządzania i zasady parku. Park można wtedy oficjalnie otworzyć.

Zarządzanie i administracja

Zarządzanie parkiem jest organizowane przez plan zarządzania ( Skötselplan ) sporządzony przez Naturvårdsverket w porozumieniu z lokalnymi podmiotami. Następnie zarządzanie parkiem jest zwykle prowadzone przez powiaty ( Länsstyrelse ). Gdy park obejmuje terytorium kilku hrabstw, takich jak Tiveden i Färnebofjärden, tylko jeden z tych hrabstw jest wybierany do zarządzania miejscem. Alternatywnie, niektóre parki mają organizację zarządzającą, taką jak Stiftelsen Tyrestaskogen ( „Fundacja Tyresta Forest” ) dla Tyresta, Laponiatjuottjudus ( „Zarząd Laponii” w Lule Sami ) dla parków i rezerwatów w regionie Laponii i Kosterhavsdelegationen ( „Delegacja Koster ” ) Dla Parku Narodowego Kosterhavet. Organizacje te skupiają przedstawicieli Natuvårdsverket , hrabstw, gmin, a czasem innych podmiotów lokalnych, w tym podmiotów prywatnych.

Chociaż ogólna zasada często zakłada swobodny rozwój przyrody, plan zarządzania może obejmować szereg aktywnych środków ochrony parku. Na przykład łąki kwiatowe w Ęngsö są utrzymywane przez koszenie i wypas, młode lasy Hamra zostały spalone, aby przywrócić ich naturalność, a niektóre są nawet spalane w regularnych odstępach czasu, aby odtworzyć naturalny cykl, a do jezior i rzek dodaje się wapno. Tyresta w celu skorygowania ich kwasowości w wyniku szkód spowodowanych przez kwaśne deszcze . Plan może również zezwalać na polowanie na gatunki inwazyjne , takie jak norka amerykańska, która szkodzi awifaunie Kosterhaveta.

Naturvårdsverket opracowuje również przepisy ( föreskrifter ) obowiązujące w parku, ponownie w porozumieniu z lokalnymi interesariuszami. Hrabstwo może zezwolić na wyjątki od tych zasad, ale Naturvårdsverket może odwołać się od tej decyzji. Generalnie przepisy pozwalają na zbieranie jagód i grzybów, często można też rozbić namiot i rozpalić ognisko w wyznaczonych miejscach. Niektóre parki wyznaczyły strefy niedostępne w określonych miesiącach w roku, aby chronić szczególnie wrażliwe miejsca, takie jak miejsca lęgowe ptaków lub duże zagęszczenie fok . Polowanie i rybołówstwo są często zabronione, ale czasami są dozwolone i regulowane przepisami dotyczącymi niektórych niezagrożonych gatunków, takich jak łosie . W parkach narodowych Laponii Lapończycy korzystają z licznych zwolnień. Rzeczywiście, od 1977 r. Ludność Sami jest uznawana przez Szwecję za ludność tubylczą i mniejszość narodową , co oznacza, że ludność i jej styl życia są chronione prawem.

Turystyka

Obok ochrony przyrody promocja turystyki jest jednym z głównych zadań szwedzkich parków narodowych. Jednak różne parki różnią się znacznie pod względem frekwencji i infrastruktury. Tak więc liczba odwiedzających waha się od mniej niż 1 000 w przypadku Vadvetjåkka i Töfsingdalen do około 500 000 rocznie w przypadku Kosterhavet i Stenshuvud. Jednym z głównych powodów jest dostępność. W ten sposób najczęściej odwiedzane są parki narodowe w pobliżu dużych szwedzkich metropolii, takie jak Kosterhavet koło Göteborga , Stenshuvud i Söderåsen w pobliżu Malmö i Tyresta pod Sztokholmem . Z kolei parki Vadvetjåkka, Töfsingsdalen i Pieljekaise znajdują się w górach Norrbotten i Dalarna , z dala od głównych skupisk ludności. Ponadto niektóre parki nie mają dostępu do dróg, a dotarcie do nich wymaga prawie jednodniowego spaceru. Na przykład dotarcie do Vadvetjåkka na dalekiej północy Szwecji wymaga około 10 km pieszej wędrówki od najbliższej drogi, podczas gdy oddalone o około 30 km Abisko jest dostępne bezpośrednio drogą lub koleją i przyjmuje w ten sposób około 100 000 odwiedzających. Ogólnie większość turystów pochodzi ze Szwecji, ale około 30% z zagranicy. Status parku narodowego budzi pewne uznanie. Na przykład szczegółowe badanie turystyki w Fulufjället zostało przeprowadzone przed i po założeniu parku narodowego i informuje o 40% wzroście liczby odwiedzających.

Piesze wędrówki to najpopularniejsza aktywność, a większość parków narodowych ma sieć szlaków , a wiele z nich ma również kabiny lub obszary przeznaczone dla wczasowiczów . Niektóre z tych szlaków zostały opracowane, aby umożliwić poruszanie się po nich użytkownikom wózków inwalidzkich. Wejścia są często wyposażone w znaki wskazujące na istnienie parku i opisujące przyrodę, jej historię oraz region. Ponadto przy wejściu lub w pobliżu niektórych parków powstaje Naturum : jest to centrum informacyjne oferujące wystawę o przyrodzie i regionie, oferujące porady dla zwiedzających.

Tabliczki informacyjne przy wejściu do Hamra Park.
Naturum z Tyresta, który zawiera wystawę na temat wszystkich szwedzkich parków narodowych.
Domek do spędzenia nocy w parku Skuleskogen.
Wieża widokowa w parku Färnebofjärden.

Lista parków

Istniejące parki

W 2018 roku Szwecja posiada 30 parków narodowych o łącznej powierzchni 741318 ha . Z wyłączeniem obszarów morskich odpowiada to około 1,5% powierzchni kraju. Łącznie w 2016 r. Obszar chroniony w Szwecji stanowił 11,1% całkowitej powierzchni, z czego zdecydowana większość objęła status rezerwatu przyrody (co samo w sobie stanowi 9,3% powierzchni kraju). Pomimo wysiłków zmierzających do poprawy ich reprezentatywności, parki narodowe pozostają głównie skoncentrowane w górach hrabstwa Norrbotten , które stanowią około trzech czwartych całkowitego obszaru.

Szwedzkie parki narodowe

Nazwisko	Hrabstwo	Powierzchnia	Fundacja	Inna klasyfikacja	Opis
Abisko	Norrbotten	7700 ha	1909		Dolina otoczona z trzech stron górami Alp Skandynawskich. Bogata flora i fauna alpejska.
Garphyttan	Örebro	111 ha	1909		Starożytny krajobraz rolniczy z kwiecistymi łąkami.
Gotska Sandön	Gotland	4490 ha	1909, powiększony w 1963 i 1988		Odosobniona wyspa na Morzu Bałtyckim z licznymi plażami i wydmami oraz lasem sosnowym.
Hamra	Gävleborg	1383 ha	1909, przedłużony w 2011 roku		Pierwotne lasy iglaste i torfowiska.
Pieljekaise	Norrbotten	15.340 ha	1909, powiększony w 1913 roku		Zaciszny park w Alpach Skandynawskich porośnięty głównie rozległym, w większości dziewiczym lasem brzozowym. Bogata fauna, dla której park stanowi ostoję.
Sarek	Norrbotten	197 tys. Ha	1909, powiększony w 1962	Światowe dziedzictwo ( 1996 , Laponia )	Najbardziej górzysty region w Szwecji, zawierający kilka z najwyższych gór w kraju.
Stora Sjöfallet	Norrbotten	127,800 ha	1909, obniżony w 1919	Światowe dziedzictwo ( 1996 , Laponia )	Krajobraz górzysty i stromy. Swoją nazwę zawdzięcza dużemu wodospadowi, zdegradowanemu, podobnie jak fauna parku, przez budowę tamy .
Sonfjället	Jämtland	10440 ha	1909, przedłużony w 1989		Obejmuje odizolowaną górę Sonfjället i niektóre okoliczne lasy. Chroni dużą populację niedźwiedzi brunatnych .
Ęngsö	Sztokholm	188 ha	1909, przedłużony w 1988		Wyspy z ukwieconymi łąkami charakterystycznymi dla krajobrazu rolniczego. Obejmuje również lasy sosnowe.
Dalby Söderskog	Skania	37 ha	1918		Mały park narodowy na południu kraju, porośnięty lasem liściastym i bardzo bogatą roślinnością, raczej charakterystyczną dla reszty Europy.
Vadvetjåkka	Norrbotten	2630 ha	1920		Najbardziej wysunięty na północ park w kraju, z opuszczonym krajobrazem. Gleba wapienna sprzyja stosunkowo bogatej roślinności; jest też kilka dużych jaskiń.
Blå Jungfrun	Kalmar	198 ha	1926		Mała wyspa z czerwonego granitu , z bogatą roślinnością.
Norra Kvill	Kalmar	111 ha	1927, przedłużony w 1994		Starożytny las z bogatą roślinnością.
Töfsingdalen	Dalecarlia	1615 ha	1930		Teren górzysty, w dużej mierze opuszczony i trudno dostępny.
Muddus	Norrbotten	49,340 ha	1942, przedłużony w 1984 roku	Światowe dziedzictwo ( 1996 , Laponia )	Rozległy kompleks torfowisk i dziewiczych lasów, witający bogate ptactwo. Część południowa przecięta jest przez kaniony i jest domem dla dużego wodospadu.
Padjelanta	Norrbotten	198 400 ha	1962	Światowe dziedzictwo ( 1996 , Laponia )	Obszar gór mniej stromy niż sąsiedni Park Sarek, poprzecinany dużymi jeziorami. Bogato ukwiecone łąki i stosunkowo bogata fauna.
Sklep Mosse	Jonkoping	7850 ha	1982	Ramsar Site ( 1974 , Store Mosse and Kävsjön)	Największa sieć torfowisk w południowej Szwecji. Wyjątkowo bogata awifauna.
Tiveden	Örebro i Västra Götaland	2030 ha	1983, przedłużony w 2017		Chropowaty teren pokryty starodrzewem.
Skuleskogen	Västernorrland	3062 ha	1984, przedłużony w 1991 i 2009	Światowe dziedzictwo ( 2000 , Haute Côte / Archipelag Kvarken )	Pagórkowaty i nierówny teren na wybrzeżu Bałtyku . Zróżnicowana flora. Liczne stanowiska z epoki brązu .
Stenshuvud	Skania	390 ha	1986		Wzgórze z widokiem na Morze Bałtyckie. Fauna i flora zarówno bogata, jak i bardzo urozmaicona.
Björnlandet	Västerbotten	2369 ha	1991, przedłużony w 2017		Pierwotny las na lekko pagórkowatym terenie.
Djurö	Västra Götaland	2400 ha	1991	Rezerwat biosfery ( 2010 , Archipelag Vänern)	Archipelag na środku jeziora Vänern . Bogata awifauna.
Tyresta	Sztokholm	1970 ha	1993		Prawie dziewiczy las w pobliżu stolicy.
Archipelag Haparanda	Norrbotten	6000 ha	1995		Archipelag w północnej Szwecji. Wiele piaszczystych plaż i wydm. Ciekawa flora i ptactwo.
Tresticklan	Västra Götaland	2.909 ha	1996		Niemal nietknięty las przeplatany licznymi jeziorami.
Färnebofjärden	Gävleborg Dalécarlie Västmanland Uppsala	10,100 ha	1998	Stanowisko Ramsar ( 2001 , Dalälven-Färnebofjärden) Rezerwat biosfery ( 2011 , Krajobraz rzeki Nedre Dalälven )	Rozległa równina zalana rzeką Dalälven . Bardzo bogata awifauna.
Söderåsen	Skania	1625 ha	2001		Horst głęboko przecięty kilkoma niewielkimi dolinami. Bardzo bogata flora i fauna.
Fulufjället	Dalecarlia	38 500 ha	2002		Góry pokryte są wrzosowiskami, które są wyjątkowe w Szwecji, ponieważ nie pasą się na nich renifery. Dom dla wodospadu Njupeskär , najwyższego w kraju.
Kosterhavet	Västra Götaland	38 878 ha	2009		Pierwszy szwedzki park morski. Należy do najbogatszych wód w Szwecji, ze szczególnym uwzględnieniem jedynej rafy koralowej zimnowodnej w kraju.
Åsnen	Kronoberg	1868 ha	2018	Ramsar Site ( 1989 , Lake Åsnen )	Archipelag jeziorowy, porośnięty dziewiczym lasem. Bogate życie zwierząt i roślin, zarówno w części wodnej, jak i lądowej.

Przyszłe projekty parkowe

Wśród propozycji planu na 2008 r. Jest jeszcze dwanaście nowych parków narodowych do utworzenia oraz rozbudowa Sarek, Padjelanta i Gotska Sandön.

Projekt priorytetowy na lata 2015-2020

Parki narodowe zaproponowane w planie na 2008 rok

Nazwisko	Hrabstwo	Powierzchnia	Inna klasyfikacja	Postęp	Opis
Vålådalen - Sylarna	Jämtland	230 000 ha		Opuszczony projekt.	Alpejskie krajobrazy i górskie lasy. 120 000 ha już zaklasyfikowanych jako rezerwat przyrody.
Bäste träsk	Gotland	5000 ha		W konflikcie z projektem kamieniołomu wapienia. Badanie wstępne rozpoczęło się w 2016 r.	Mozaika jezior, bagien, alwarów i boru sosnowego. Przedstawiciel natury Gotlandii, niespotykany w Szwecji, ale także unikalny na skalę europejską.
Archipelag Nämdö	Sztokholm	14 000 ha		Projekt dobrze przyjęty, ale konflikt wokół organizacji odpowiedzialnej za zarządzanie przyszłym parkiem.	Część archipelagu sztokholmskiego , obejmująca około 1400 wysp i wysepek.
Reivo	Norrbotten	12 000 ha		Możliwy konflikt z myśliwymi.	Rejon górzysty, porośnięty rozległym lasem pierwotnym.
Blaikfjället	Västerbotten	40000 ha	Miejsce Ramsar ( 2013 )		Płaskowyż z największą siecią torfowisk na południe od Sjaunja i starożytnych lasów. Obecnie rezerwat przyrody.
Kebnekaise	Norrbotten	65 000 ha			Krajobraz alpejski, w tym najwyższy punkt w Szwecji. O dużym znaczeniu turystycznym.
Koppången	Dalecarlia	5000 ha	Miejsce Ramsar ( 2013 )		Rozległy i zróżnicowany kompleks bagienny; stare i bardzo bogate lokalnie lasy.
Rogen -Juttulslätten	Jämtland , Dalarna	100 000 ha			Obszar typu przedalpejskiego charakteryzujący się koncentracją moren Rogen , unikalnych w Europie. Nowy park obejmuje Park Narodowy Töfsingdalen.
Sankt Anna	Östergötland	10 000 ha			Duża część zewnętrznego archipelagu Östergötland prawie całkowicie niewrażliwa na obecność człowieka.
Tavvavuoma	Norrbotten	40000 ha	Miejsce Ramsar ( 1974 )		Szwedzka tundra z wieloma terenami podmokłymi i torfowiskami , zwłaszcza głównym obszarem palsy w Szwecji. Bogata awifauna .
Vindelfjällen	Västerbotten	560 000 ha			Rozległy obszar reprezentujący różne ekosystemy szwedzkich gór, rozciągający się od wysokich szczytów po dziewicze lasy u ich stóp. Cały obszar jest już włączony do rezerwatu przyrody Vindelfjällen , który jest jednym z największych w Europie.

Uwagi i odniesienia

(en) Claes Grundsten , Parki Narodowe Szwecji , Sztokholm, Max Ström,2010( ISBN 978-91-7126-160-1 )

str. 9
p. 13
p. 14
str. 12
str. 30
p. 15
p. 300-303

(sv) Per Wramner and Odd Nygård, Från naturskydd till bevarande av biologisk mångfald: Utvecklingen av naturvårdsarbetet i Sverige med särskild inriktning på områdesskyddet , Stockholm, COMREC,2010, 252 pkt. ( ISBN 978-91-975017-1-2 , czytaj online )

s. 15-17
p. 18-20
p. 20-24
s. 25-26
s. 31-36
p. 54-56
p. 49-51
p. 39
str. 52
p. 45-49
s. 56-61
s. 62-66
p. 67-69
p. 73-80
str. 12
s. 80-86
p. 105-106
p. 115
p. 100-101
p. 125
p. 127

(sv) Rolf Löfgren, Nationalparksplan för Sverige: långsiktig plan , Naturvårdsverket,2008( ISBN 978-91-620-1269-4 , czytaj online )

p. 9-10
p. 11-14
p. 8
p. 3
s. 15-17
p. 19-79

Inny

(en) Bosse Sundin, „ Natura jako dziedzictwo: przypadek Szwecji ” , International Journal of Heritage Studies , vol. 11, n o 1,2005, s. 9-20 ( czytaj online )
(sv) Johan Erséus, „ De svenska nationalparkernas historia ” , on Populär historia ,23 lipca 2009
(Sv) " Från akademisk förening till folkrörelse " , na Svenska Turistföreningen (dostęp 28 stycznia 2017 )
Carl Malmström, " Det svenska naturskyddets historia ", Svensk Tidskrifts årsböcker ,1962( czytaj online )
Selma Lagerlöf ( tłum . Lena Grumbach i Marc de Gouvenain ), Le Merveilleux Voyage Nilsa Holgerssona przez Szwecję , pot. " The Pocket Book ", 2011, 640 str. ( ISBN 978-2-253-15938-4 , czytaj online )
(sv) „ Beslut och Skötselplan for naturreservatet Kvill ” , na Länsstyrelsen i Kalmar län
Naturvårdsverket , szwedzka ochrona przyrody 100 lat ,2009( ISBN 978-91-620-8386-1 , czytaj online )
Lars-Erik Holmberg, Skogshistoria år från år 1177-2005: Skogspolitiska beslut och andra viktiga händelser i omvärlden som påverkat Skogsvårds organizationens arbete , Jönköping, Skogsstyrelsen,2005( czytaj online )
(sv) „ Nya vindarvindar över Stora Sjöfallet ” , w Naturskyddsföreningen
(sv) „ 1919 - Konflikt om Stora Sjöfallet ” , w Naturskyddsföreningen
(sv) „ Ęngsö - Historik ” na Sveriges nationalparker
(w) Lars Elenius Christina Allard i Camilla Sandström, Indigenous Rights in Modern Landscapes: Nordic Conservation Regimes in Global Context , Routledge ,2016, 236 str. ( ISBN 978-1-4724-6492-7 ).
(sv) Klas-Rune Johansson , Stenshuvud: nationalparken på Österlen , Solna, Naturvårdsverket ,1993( ISBN 91-620-1138-3 )
(sv) " Energifrågan " , na Nationalencyklopedin (dostęp 18 stycznia 2017 )
(sv) „ Padjelanta ” w Länsstyrelsen i Norrbotten
Rolf Löfgren, Nationalparksplan för Sverige Utkast och remissversion , Naturvårdsverket,2007( czytaj online )
Klas Sandell, „ Dostęp, turystyka i demokracja: ramy koncepcyjne i niestanowienie proponowanego parku narodowego w Szwecji ”, Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism , vol. 5, n O 1,2005( czytaj online )
Anna von Sydow, Nationalparksplan för Sverige: Genomförande 2015–2020 , Bromma, Naturvårdsverket,2015, 33 s. ( ISBN 978-91-620-6677-2 , czytaj online )
(w) Stefan Edman , Morze Koster: pierwszy morski park narodowy w Szwecji , Örebro, Gullers,2009( ISBN 978-91-85957-08-8 )
(sv) Naturvårdsverket , Skötselplan för Hamra nationalpark , Bromma, Naturvårdsverket ,2011( ISBN 978-91-620-8517-9 , czytaj online )
(sv) „ Sveriges Nationalparker: Vår Varumärkesstrategi ” , w Naturvårdsverket
(sv) „ Vi underlättar för friluftsliv och naturturism i nationalparker ” , na Naturvårdsverket
(sv) „ Regeringen utvidgar nationalparkerna Tiveden och Björnlandet ” , w Regeringskansliet ,2017
(sv) " Välkommen till Sveriges 30: e nationalpark - Åsnen i Småland " , w Naturvårdsverket ,22 maja 2018 r
(sv) „ Miljöbalk (1998: 808) ” , w notisum
(sv) „ Så bildas en nationalpark ” , na Naturvårdsverket
(sv) " Reivo i Arvidsjaur ett av fem prioriterade nationalparksobjekt " , Norran ,23 czerwca 2015 r( czytaj online )
(SV) " Nationalparksförordning (1987: 938) " , w Notisum (dostęp 24 stycznia, 2017 ),
(w) „ Organizacja ” na Laponii .
(sv) " Förvaltning av nationalparken " , na Kosterhavet Nationalpark
(sv) „ Ęngsö ” w Länsstyrelsen i Stockholms län
(sv) „ Åvaöringen ” na Tyresta
(sv) „ Här jagar de minkar med lövblås ” , Sveriges Television ,18 października 2016 r( czytaj online )
(sv) „ Regler för Kosterhavets nationalpark ” , w Kosterhavet nationalpark
(sv) „ Kungörelse med föreskrifter om BJÖRNLANDETS nationalpark ” , w Naturvårdsverket
(sv) „ Diskriminering av samer - Samers rättigheter ur ett diskrimineringsperspektiv ” na Sametinget (dostęp: 22 kwietnia 2013 ) .
Naturvårdsverket, Besökarundersökning i Sveriges nationalparker: result från sommaren 2014 , Naturvårdsverket,2015, 50 s. ( ISBN 978-91-620-6687-1 , czytaj online )
(w) „ Wędrówka z Kopparåsen do parku narodowego ” na Sveriges nationalparker
Peter Fredman, Lisa i Lars Friberg Hörnsten Emmelin „ Zwiększona wizytacja z powodu wyznaczenia Parku Narodowego ”, „ Bieżące problemy w turystyce , tom. 10, n o 1,2007( czytaj online )
(sv) „ Sveriges 29 nationalparker: En guide till vår finaste natur ” , na Naturvårdsverket
(sv) „ Naturum ” w Naturvårdsverket
(sv) „ Skyddad natur, 2016 ” , w Naturvårdsverket
(sv) Naturvårdsverket and Statistiska centralbyrån , Skyddad natur, 31 grudnia 2015 r. ,Maj 2016( czytaj online )
(sv) „ Välkommen till Sveriges nationalparker! » , On Naturvårdsverket (dostęp 30 czerwca 2011 )
(FR) " region Laponii " , na Centrum Światowego Dziedzictwa (dostęp 13 maja 2011 )
(en) " The Annotated Ramsar List: Sweden " , on Convention on Wetlands (dostęp 18 stycznia 2017 )
(sv) „ Regeringen utvidgar nationalparkerna Tiveden och Björnlandet ” w Regeringen .
(sv) Naturvårdsverket , Skötselplan för Skuleskogens nationalpark , Sztokholm,2009, 96 str. ( ISBN 978-91-620-8410-3 , czytaj online )
(en) „ High Coast / Kvarken Archipelago ” , w Centrum Światowego Dziedzictwa UNESCO (dostęp 14 maja 2011 )
(w) „ Lake Vänern Archipelago ” , na UNESCO (dostęp 13 maja 2011 )
(en) „ 18 nowych rezerwatów biosfery zostało dodanych do sieci MAB UNESCO ” , na UNESCO ,2011
(in) „ Kosterhavet National Park, Västra Götaland County ” on Naturvårdsverket (dostęp: 30 czerwca 2011 )
(sv) „ Nej till ny nationalpark i Jämtlandsfjällen ” , Sveriges Radio ,9 maja 2019 r( czytaj online )
(sv) „ Bästeträsk, nationalpark eller kalkbrott? " , Radio Sveriges ,5 lipca 2011( czytaj online )
„ Nu startar förstudien om en nationalpark i Bästeträsk på Gotland ” , na Naturvårdsverket ,2016
(sv) „ Här kan det bli nationalpark ” , Dagens Nyheter ,22 stycznia 2015( czytaj online )
(sv) " Reivo i Arvidsjaur ett av fem prioriterade nationalparksobjekt " , Norran ,23 lipca 2015 r( czytaj online )

Zobacz też

Powiązane artykuły

Bibliografia

(en) Claes Grundsten , Parki Narodowe Szwecji , Sztokholm, Max Ström,2010( ISBN 978-91-7126-160-1 )

Linki zewnętrzne

(en) Parki narodowe Szwecja