W językoznawstwie The dopełniacz jest gramatyczny przypadek używane do oznaczenia dopełniacz rzeczownika . W szczególności wyraża posiadanie w wielu językach (patrz zaborczy (przypadek) ).
Można ją wskazać za pomocą odmiany nazwiska właściciela (jak w łacinie ), dodając do niej afiks (jak w angielskim i niderlandzkim ), modyfikując przedimek określony (jak w niemieckim ) lub używając przyimka oznaczającego posiadanie (jak w języku francuskim ). To pojęcie „posiadanie” należy rozumieć w szerokim tego słowa znaczeniu, ponieważ zazwyczaj zawiera relację części do całości : domu Marii i nogi Mariackiej (domu Marii / nogę Mary) nie odnoszą się do tego samego typu związek; a także relacje rodzicielskie ( matka Maryi = la Mère de Marie).
Może też, jak np. w językach słowiańskich, przybierać znaczenie cząstkowe (np.: выпить стакaн воды, wypić szklankę wody). Dzieje się tak, ponieważ liczby funkcjonują (lub działały w pewnym momencie) jak nazwy (por. Tuzin jajek).
Niemiecki dopełniacz może być postposowany lub anteposed (umieszczony po lub przed nazwą, do której się odnosi). W tym drugim przypadku zastępuje przedimek określony i mówimy o dopełniaczu saksońskim .
Silnym znakiem dopełniacza jest - (e) s w liczbie pojedynczej męskiej i nijakiej oraz - (e) r w liczbie żeńskiej liczby pojedynczej iw liczbie mnogiej.
Przedimek zdefiniowany w dopełniaczu to:
Rodzajnik nieokreślony w dopełniaczu to:
Dopełniacz zaznacza się również na rzeczowniku w rodzaju męskim i w neutralnej liczbie pojedynczej:
W grupie nominalnej w dopełniaczu, podobnie jak w innych przypadkach, przymiotnik przyjmuje słaby znamię w obecności przedimka, który w dopełniaczu jest zawsze zaznaczony. Z drugiej strony, w przeciwieństwie do pozostałych przypadkach trwa silny ślad w przypadku braku artykułu tylko wtedy, gdy merytoryczna nie opatrzone znakiem: w ten sposób, powiemy gut er Gesellschaft (dobrego społeczeństwa) ale gut w Geschmack s (dobrego smaku).
Te zasady mają pewne wyjątki:
ale historia współczesnej Francji zostanie opowiedziana Die Geschichte des modernen Frankreich (sans -s); tak samo obojętnie będzie powiedziane życie Mozarta das Leben Mozart s lub das Leben des Mozart (bez s )
Powstaje analogicznie do dopełniacza zwyczajnego dla rzeczowników pospolitych lub nazw własnych używanych z rodzajnikiem. W przypadku rzeczowników własnych używanych bez rodzajnika, we wszystkich rodzajach, nawet w rodzaju żeńskim, tworzy się je przez dodanie a - (s) .
Jest antepozycja i zastępuje przedimek (określony) nazwy, którą określa.
Powszechnie używany w języku poetyckim, nie jest już używany w języku potocznym, z wyjątkiem nazw własnych bez przedimka.
Co więcej, w przypadku tych nazw dopełniacz utworzony przez dodanie znaku - (e) s może również, w przeciwieństwie na przykład do języka angielskiego, zostać odłożony. Stąd wyrażenie: pies Anny może powiedzieć do siebie:
Angielski dopełniacz jest często nazywany zaborczym. Składa się z 's dla rzeczowników w liczbie pojedynczej i mnogiej, które nie kończą się na -s : man's , men's .
Tworzy się z ' tylko dla rzeczowników w liczbie mnogiej, które kończą się na -s : autobusy' (autobusy).
Składa się z jednego z dwóch sposobów dla rzeczowników w liczbie pojedynczej kończących się na -s : bus's lub bus' (z autobusu).
Jeśli chodzi o rzeczownik własny zakończony na -s, dodajemy 's : Charles's book , ale często czytamy Charles's book .
Posiadanie w języku baskijskim oznacza się przypadkiem noren , z przyrostkami ( - (r) en , - aren ) dodanymi do rdzenia rzeczownika lub przymiotnika. Istnieje jednak dopełniacz czasoprzestrzenny ( nongo case ) z sufiksami - (e) ko , - go , - (e) tako , który jest dopełnieniem miejsca i czasu.
Na przykład dla dopełniacza dzierżawczego:
Z drugiej strony używamy przypadku nongo dla dopełniacza miejscownika:
Ten sam przypadek służy również do wskazania lokalizacji czasowej:
W dalszej części wprowadza się zamieszanie między dopełniaczem ( Ki ar verc'h / Ki ur verc'h , to znaczy 'Pies dziewczynki' / 'Pies dziewczynki') i dodawaniem ( An tamm bara , „Kawałek chleba”).
Gdy tylko słowo bretońskie zostanie uzupełnione określonym uzupełnieniem, główne słowo jest uważane za wystarczająco zdefiniowane i traci swój własny rodzajnik.
Imię 1: ar c'hi ('pies', z mutacją po przedimku ) plus imię 2: ar verc'h ('dziewczyna')
Imię 1 + imię 2 = Ki ar verc'h ('Pies dziewczynki': uzupełnione słowo ki traci swój rodzajnik, a zatem jego początkową mutację od k - do c'h- )
To dopełnienie rzeczownikowe jest stosunkowo delikatnym problemem: w rzeczywistości konieczne jest każdorazowe ocenianie charakteru dopełnienia (zdefiniowanego lub nieokreślonego).
Gdy mówimy, że uzupełnienie nazwy jest zdefiniowane i że uzupełniona nazwa traci swój rodzajnik, należy zaznaczyć, że uzupełnienie nazwy uważa się za dostatecznie zdefiniowane, jeżeli jest poprzedzone przedimkiem niezdefiniowanym:
Imię 1: ar c'hi ('pies') + imię 2: ur verc'h ('dziewczyna', jest to w zasadzie niezdefiniowane imię, ale uważane jest za wystarczająco zdefiniowane dla obecnej reguły). Imię 1 + imię 2 = Ki ur verc'h („Pies dziewczyny”).
Z drugiej strony, w poniższym przykładzie, uzupełnienie nazwy jest prawdziwe nieokreślone, a zatem uzupełnione imię zachowuje swój rodzajnik:
Nazwa 1: Tamm („Kawałek”) + imię 2: bara („Ból”). Imię 1+ imię 2: Tamm bara ('Kawałek chleba', częściowy).
Użycie dopełniacza jest znacznie szersze w starożytnej grece niż w łacinie: rzeczywiście, nominalna deklinacja grecka utraciła ablację , zachowaną po łacinie, a wartości w tym przypadku zostały zasadniczo przeniesione na dopełniacz. Tak więc dopełniacz grecki, oprócz zastosowań wskazanych dla łaciny, wyraża pochodzenie przestrzenne lub czasowe, w szczególności po przyimkach, które mają to znaczenie (έξ éx, po którym następuje dopełniacz = ex, po którym następuje ablacja po łacinie = wychodząc z άπό hápó, po którym następuje dopełniacz = ab, po którym następuje ablacja po łacinie = pochodzący z lub z itp.).
Podobnie absolutny ablatyw w języku łacińskim odpowiada absolutnemu dopełniaczowi w języku greckim. Przymiotnik komplementarne do ablacji w języku łacińskim są w dopełniaczu w języku greckim: godne mówi Dignus z ablacji w języku łacińskim, άξιος Axios z dopełniacza w języku greckim.
Ponadto użycie dopełniacza jako dopełnienia czasownika jest znacznie szersze w języku greckim niż w łacinie (po czasownikach oznaczających „osiągać” lub „pragnąć” lub po czasownikach oznaczających „słyszeć”, „czuć”, „dotykać”). ” itp. (lub z częściową wartością po czasownikach oznaczających „jeść” lub „pić”).
W języku łacińskim dopełniacz zazwyczaj oznacza dopełnienie nazwy. W porównaniu z nazwą, którą uzupełnia, dopełniacz może oznaczać kilka typów relacji, takich jak posiadanie (liber Petri , księga Piotra) czy pokrewieństwo (filius Petri , syn Piotra).
Dopełniacz częściowy wyraża całość, której część jest wymieniona (caput Petri , głowa Piotra; fortissimi Romanorum , najodważniejszy z Rzymian; extremum provinciae , koniec prowincji).
Dopełniacz może również służyć jako dopełnienie przymiotnikowe (vestri similes , podobny do ciebie) lub jako czasownik ( meminisse , zapamiętać; oblivisci , zapomnieć).
Czasownik, który ma być skonstruowany z dopełniaczem, oznacza "jest właściwe..." (Ridere hominis est, śmiać się jest właściwe człowiekowi ).
W języku łotewskim odmawiamy rzeczowników , przymiotników , przymiotników liczebnikowych i zaimków .
Rzeczowniki (lub rzeczowniki) mogą, ale nie muszą, podlegać fleksji ( locījums ). Rzeczowniki poddane przegięcia podzielono na sześć grup zwane deklinacji ( deklinācijas ) przez płeć i końcówka mianowniku :
| Grupa | Uprzejmy | Zakończenie (mianownik liczby pojedynczej) | Przykład | Zakończenie (mianownik liczby mnogiej) | Przykład | Wyjątek |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | męski | s, š | dels, teļš | ja | deli, teļi | |
| 2 | męski | jest | kaķis, gulbis | ja | kaķi, gulbji | Akmens, asmens, zibens, ūdens, mēness, rudens, słońca, sals |
| 3 | męski i kobiecy | nas | tirgus (m), pelus (f) | ja | tirgi, peli | |
| 4 | męski i kobiecy | w | puika (m), masa (f) | as | puikas, masas | |
| 5 | męski i kobiecy | mi | bende (m), zīle (f) | tak | zakręty, ziles | |
| 6 | kobiecy | s | gubernatorzy, zivs, krasns | jest | govis, zivis, krāsnis | audyty |
Aby utworzyć dopełniacz, w zależności od grupy i liczby gramatycznej (liczba mnoga lub pojedyncza), zmienia się końcówka lematów .
| Grupa | Numer | Zakończenie | Dopełniacz wyszkolony | W zdaniu | Po francusku |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | pojedynczy | w | del a | Del māja | dom syna |
| 1 | Liczba mnoga | ty | del u | Del U Māja | dom synów |
| 2 | pojedynczy | w | ka a | ka a vieta | miejsce kota |
| 2 | Liczba mnoga | ty | kak u | KAK U vieta | miejsce kotów |
| 3 | pojedynczy | nas | zmęczyć nas | Tirg nas piedavajums | propozycja rynkowa |
| 3 | Liczba mnoga | ty | tirg u | tirg u piedavajums | propozycja rynkowa |
| 4 | pojedynczy | as | mas as | Mas jak Maja | dom siostry |
| 4 | Liczba mnoga | ty | Mas u | MAS U Māja | dom sióstr |
| 5 | pojedynczy | tak | zil es | zīl es ligzda | gniazdo sikory |
| 5 | Liczba mnoga | ty | zī u | zīļ u ligzda | gniazdo cycków |
| 6 | pojedynczy | s | rząd | gov s trauks | miska krowy |
| 6 | Liczba mnoga | ty | govj u | govj u trauks | miska krów |
W języku niderlandzkim dopełniacz jest oznaczony przez dodanie s , 's lub apostrofu ('):
Formy archaiczne, które nie przestrzegają tych reguł, oraz dopełniacze z przedimkiem , zachowały się w pewnych stałych wyrażeniach: 's-Graven brakel ( Braine-le-Comte , z francuskim również archaicznym przypadkiem reżimu), 's-Graven hage ( La Haye , m-à-m. Haye-le-Comte), 's-Hertogen bosch ( Bois-le-Duc ), de Opperbouwmeester des Heelals ( Wielki Architekt Wszechświata ), 's avonds (od "des avonds" , z artykułem: "wieczór"), daags ("w dzień", z wydłużeniem litery a, w szczególności w holenderskiej wersji Międzynarodowych Przepisów o Zapobieganiu Kolizjom na Morzu ) itp.
Język pikardyjski zachował pozostałość dopełniacza starofrancuskiego (który sam pochodzi z dopełniacza łacińskiego ).
W języku starofrancuskim posiadanie można było wyrazić na dwa sposoby: używając przyimka (zazwyczaj a , "à" lub de , "de"), albo odwołując się do tej reszty łacińskiego dopełniacza, który polegał na umieszczaniu nazwy posiadacza w przypadku reżim i nie umieszczaj przyimków. Na przykład Jean de Joinville napisał w 1275 roku: I, Jehan [...], Faiz napisać życie _ nostre święty Roy Looÿs ( "Ja, Jan, piszę życie z naszego świętego Ludwika").
Praktyka ta stopniowo zniknęły, mamy znaleźć bardziej realne ślady w użytku po XV th century wyjątkiem niektórych idiomów przetrwały jako „Hotel-Dieu” ( Ostel Boga lub OSTEL do Boga w Starym francuskim), „Corpus Christi” ( feste Dieu lub feste a Dieu ) itp.
Jednak u Picarda to użycie dopełniacza trwa do dziś, ale tylko w przypadkach, gdy posiadaczem jest imię własne. Tak więc, „kapelusz Baptysta” zostanie powiedziane w Picard: ech capieu _ Batisse . Możliwe jest również użycie przyimka à , jak w powszechnym francuskim: ech capieu à Bâtisse . Jeśli rzeczownik własny jest poprzedzony kwalifikatorami (np. „nasz dobry Paweł”), systematycznie używa się przyimka do . Tak więc „kapelusz naszego dobrego Pawła” przełoży ech capieu na no boin Paul .
Dopełniacz może być użyty tylko z nazwą własną i tylko wtedy, gdy między nazwą posiadaną a nazwą własną posiadacza nie ma nic (np. ech capieu_Batisse ). Tak więc w zdaniu „kapelusz mojego bliźniego”, ponieważ mój sąsiad nie jest rzeczownikiem własnym, Picard nie będzie tłumaczył dopełniaczem, lecz przyimkiem do , co daje: ech capieu to min voésin .
Wyjątek od tej reguły: słowo Diu ( „Bóg”) mogą korzystać z dopełniacz, to zachowuje się jak prawidłowa nazwa: Sainte Marie, os Êtes el Mčre (a) Diu ( „Sainte Marie, jesteś matką od Boga”) .
Oprócz zwykłych zastosowań dopełniacz w języku rosyjskim , podobnie jak w innych językach słowiańskich, jest używany w negacji:
Он - dom. ( Jest w domu. Он = mianownik). Его дома нет. ( Nie ma go w domu . Его = dopełniacz, dosłownie: od niego w domu nie ma ). NB. Możemy znaleźć odpowiednika w języku francuskim: „nie z cukrem.”Oprócz oznaczenia posiadania, dopełniacz używany jest również po negacji w miejsce biernika. Jest również stosowany zawsze po niektórych czasowników jak Bać SIĘ (na bój ), sluchac (do słuchania ), wymagać (na żądanie ), potrzebować ( na potrzeby ), szukać (aby szukać ), etc. i po pewnych przyimkach (z których niektóre są mieszane): od ( od , od ), dla ( od ), z ( od ), do ( do ), bez ( bez ), u ( chez ), koło ( obok ), oprócz ( oprócz ) itp.
Te zaznaczono słoweńskim nie od dopełniacza, ale z przyrostkiem w mianowniku .