Cenabum

Cenabum
Genabum , Aurelianum
Zdjęcie poglądowe artykułu Cenabum
Marmurowa tablica z m.in. napisem „Cenab” znaleziona w Orleanie w 1846 roku.
Lokalizacja
Kraj Imperium Rzymskie
Prowincja rzymska Gaul lyonnaise
Region Centrum Doliny Loary
Departament Loiret
Gmina Orlean
Rodzaj Vicus
Informacje kontaktowe 47 ° 54 ′ 09 ″ północ, 1 ° 54 ′ 32 ″ wschód
Geolokalizacja na mapie: Cesarstwo Rzymskie
(Zobacz lokalizację na mapie: Cesarstwo Rzymskie) Cenabum Cenabum
Historia
Czas Epoka żelaza, a następnie starożytność ( Imperium Rzymskie )

Cenabum (czasami pisane Genabum ) była nazwa stolicy Carnutes , znajduje się na terenie dzisiejszej francuskim mieście w Orleanie . Było to oppidum i dobrze prosperujące miasto handlowe nad Loarą .

Miasto, zdobyty przez wojska Juliusza Cezara w -52 podczas galijskiej wojny , jest włączona do prowincji w Galii w Lyonie . Akty oporu tubylców odmawiających podporządkowania się rzymskiemu prawu zostały stłumione kilkoma masakrami i niemal całkowitym zniszczeniem miasta.

Na III th  century , po ponad 300 lat do stanu ruiny, miasto zostało odbudowane po wizycie cesarza rzymskiego Aureliana . Miasto przyjęłoby wówczas nazwę urbs Aurelianorum (miasto Aurelii lub Orléanais), a następnie w IX wieku Aurelianum , od którego wywodzi się obecna nazwa miasta.

W 498 miasto zostało zdobyte przez najeźdźców germańskich i przyłączone do imperium Merowingów Chlodwiga I st .

Cenabum

Okres celtycki

Podczas starożytności (ok. 2000 - c. 500 ), na obecnym terenie miasta Orlean stał Cenabum , czasami pisane Genabum , miasto handlowe i oppidum z Carnutes , A ludziom Celtic Galii. Miasto, rywalizujące z sąsiednim Autricum ( Chartres ), określane jest wówczas jako dobrze prosperujące, ze względu na swoje strategiczne położenie nad Loarą . Cenabum ma most nad Loarą. Bronią go suche rowy i palisada z ziemi. Miasto jest wyposażony w porcie , potwierdzone sprzed czasów rzymskich, i stanowi główny wylot na wykorzystanie zbóż z regionu naturalnego z Beauce , położonej na północny-zachód. Strabon w swojej Geografii kwalifikuje miasto (Κήναβον) jako emporium Karnutów (τὸ τῶν Καρνούντον ἑμπόριον). Miasto pojawia się również w tabeli Peutingera , planie podróży Antoninów i dziele Ptolemeusza.

Okres rzymski

Dla Juliusza Cezara konieczne było zabezpieczenie kontroli nad Cenabumem i jego portem podczas podboju Galii. Z łatwością udało mu się ustanowić swój protektorat nad Karnutami, dzięki zapewnieniu współpracy z galijskim wybitnym Tasgétios , którego przywrócił na tron ​​swoich przodków w nagrodę za świadczone usługi.

Port Cenabum staje się centrum zaopatrzenia Rzymian w zboże.

W -54 Cezar musiał stawić czoła kilku buntom. W Cenabumie Tasgétios, uważany za zdrajcę, zostaje stracony przez miejscowych. Cezar następnie nakazuje Lucjuszowi Munatiusowi Plancusowi przywrócenie porządku i ukaranie odpowiedzialnych.

Nowe powstanie galijskie interweniuje w -53  ; kieruje nim Cotuatos i Conconnetodumnos , a następnie Vercingétorix . Kupcy rzymscy, którzy osiedlili się w Cenabumie, namiestnik Caius Fufius Cita, którego Cezar wyznaczył do kontrolowania handlu i zapewnienia dostaw zboża dla legionów, zostali zmasakrowani lub wrzuceni do Loary przez Karnutów, którzy weszli do miasta . To powstanie zmotywowało Cezara do siódmej kampanii.

W roku -52 Cezar, który przybył z Włoch z zadziwiającą szybkością i dotarł do Agedincum ( Sens ), zanurkował w kilku krokach na Cenabum, którego nie musiał nawet oblegać . Zbliżając się, ludność chce uciekać drewnianym mostem nad Loarą; podczas gdy wpada do tego wąskiego ujścia, Rzymianie wspinają się po murach obronnych. Wszyscy mieszkańcy zostają zmasakrowani, a miasto zostaje spalone i splądrowane. Gutuater carnute wyznaczony odpowiedzialny za galusowy akty buntu, jest wykonywany.

Od Cezara, Gajusza Treboniusza i dwóch legionów rzymskich są zainstalowane administrować miasto w gruzach, który jest dołączony do prowincji w Galii w Lyonie . Pozostanie on niezmieniony aż 273 , a wizyta 38 th  rzymskiego cesarza Aureliana . Okres ten upłynął pod znakiem grabieży miasta ok. 260 r. przez Alamanów, a następnie Niemców .

Urbs Aurelianorum

Na III th  century ( 273 - 274 ), Aurelian podnosi miasto ruin, odbudowane mury, off Carnutes kraju; przyjęła imię „urbs Aurelianorum” . Miasto otaczają nowe mury i sucha fosa; od południa mur skąpany jest przez Loarę. Obwód nowego ogrodzenia szacowany jest na 1100 metrów.

Towarzyszą Wandalów The Alans przekroczył Loire w 408 . Jedna z ich grup, dowodzona przez Goara , zgadza się dołączyć do rzymskich sił zbrojnych . Aetius zainstalował go nad Loarą iw Orleanie około 440 roku . Według Constance de Lyon instalacja ta ma na celu ukaranie lokalnego buntu. Te niespokojne Alany są bardzo źle postrzegane przez miejscowych. Ich instalacja skutkuje konfiskatą ziemi i eksmisjami właścicieli. Goar osiedlił się w samym Orleanie, podczas gdy wielu Alan osiedliło się między Sekwaną i Loarą, a zwłaszcza na północy Orleanu. W nazwach wielu miejscowości Orleanu znajdujemy przypomnienie o instalacji tego ludu: Allaines , Allainville , Alaincourt .

Attila oblegany Orlean w 451 , i został pokonany tam koalicji Aetius , Mérovée i Teodoryka . W 451 król Alanów nadal przebywa w Orleanie; chodzi więc o Sangiban . Pod jego dowództwem Alanowie dołączają do sił Aetiusa, którzy przeciwstawiają się Attyli , który najechał Galię i biorą udział w bitwie na polach katalauńskich . Jednak według Jordanès , Sangiban najpierw próbowałby zdradzić i rozważyłby dostarczenie Orleanu Attyli. Rzeczywistość tego zamiaru jest jednak dyskutowana.

Aignan d'Orléans zmarł w 453 r. , pomagając w obronie miasta przed najazdami barbarzyńców. Później zostanie patronem miasta. Upadek cesarstwa rzymskiego odpowiada okres kryzysu gospodarczego i chrystianizacji ludności. Euverte d'Orléans był jednym z pierwszych biskupów miasta.

Niezależność Rzymian do Aurelianorum zakończył się w 498 , kiedy miasto zostało podbite przez germańskich najeźdźców i dołączone do imperium Clovis I er , króla Franków z dynastii Merowingów . W 511 r . odbył się tam ważny sobór .

Toponimia

Orlean nosił w starożytności kolejne nazwy Cenabum lub Genabum , potem urbs Aurelianorum lub civitas Aurelianorum .

Imię, pisane również Genab , zostało również przypisane do pobliskiego miasta Gien , nad Loarą, dalej na wschód. Zaproponowano kilka etymologii: ta wywodząca się z łacińskich słów genius , genius i bund , na dole, dla „fundamentu geniuszu”; druga hipoteza zapożycza się z celtyckiego genu , point lub head, oraz z perskiego ab , water, co oznacza „miasto panujące nad rzeką”.

Marmurowa tablica z m.in. napisem „Cenab” została odkryta w 1846 roku podczas budowy linii kolejowej na przedmieściu Saint-Vincent w Orleanie. Miejsce to odpowiada starej rzymskiej drodze łączącej miasto z Lutèce . Odkrycie potwierdza tezę, że Cenabum znajdował się w Orleanie, a nie w Gien.

Nazwa Aurelianum mogła pochodzić od imienia cesarzy rzymskich: Marca Aurèle , który kazał upiększyć miasto w 163 , lub Auréliena, który kazał je przebudować w 273 . Według innej hipotezy miasto wzięło swoją nazwę od matki Juliusza Cezara, Aurelii Cotty . Badanie przeprowadzone przez Jacques'a SOYER spycha te hipotezy statusu legendy, Aurelia malejącym, według jego badań, od imienia ludzi Aurelia , którzy posiadali ziemię w Cenabum.

Wydaje się, że współczesna nazwa miasta pochodzi od przekłamania słowa Aurelianum .

Uwagi i referencje

  1. Book 5, rozdział 25.
  2. Książka 7, rozdział 3.
  3. Księga 7, rozdział 11.
  1. str.  1.
  2. str.  2.
  3. str.  3.
  4. str.  4.
  1. str.  111.
  2. str.  112.
  3. str.  114.
  1. (w) The Geography of Strabon: An English Translation, with Introduction and Notes , Cambridge University Press,29 maja 2014( ISBN  978-1-139-95249-1 , czytaj online ) , s.  295
  2. Society of Agriculture, Sciences, Belles Lettres et Arts d'Orléans , Memoirs ... ,1840( czytaj online ) , s.  50
  3. Baudouin Eschaasse, „  Plik: Orlean. Orlean: królowa Loary  ” , na stronie www.historia.fr , SA Sophia Publications,1 st październik 2007(dostęp 2 grudnia 2010 ) .
  4. Roger Dion "  Orlean i starożytne nawigacja Loarą  ", Annales de geographie , n o  266,1938, s.  128.
  5. Strabon ( przekład  z greki nowożytnej Amédée Tardieu, cztery tomy), Geografia , t.  V, 2, 3, Paryż, Hachette,1867( przeczytaj online ).
  6. Raymond Schmittlein, „  Cenabum / Genabum  ”, Międzynarodowy Przegląd Onomastyki , tom.  19 N O  4,grudzień 1967, s.  294.
  7. Patrick Villiers i Annick Senotier, Historia floty Loary , Brinon-sur-Sauldre, Grandvaux,1997, 205  pkt. ( ISBN  2-909550-11-7 ) , s.  17.
  8. Félix Gaffiot, Słownik łacińsko-francuski , Hachette,1934( czytaj online ) , s.  192, nadaje również miastu nazwy Aureliana civitas lub civitas Aureliani .
  9. Adrien Blanchet „  miast rzymskiej Galii do I st i IV -go  wieku naszej ery  ,” Sprawozdania z posiedzeń Akademii napisami i literatury pięknej , vol.  50, n o  3,1906, s.  192-196 ( czytaj online ).
  10. Constance de Lyon, Życie Saint Germain d'Auxerre , s.  VI, 28.
  11. L. Pietri Tours miasta IV E do VI E  wieku: Narodziny chrześcijańskiego miasta , Rzym,1983, s.  100.
  12. Chronica Gallica , 127.
  13. Pietri 1983 , s.  99-100.
  14. Bernard S. Bachrach, „  Alanowie w Galii  ”, Traditio , t.  XXIII,1967, s.  476-489 ( czytaj online ).
  15. R. Borius, "The Alans Orleanu w V th  century" , w Proceedings of the 93 th Kongres towarzystw naukowych (Tours, 1968) , Paryżu,1970, s.  313-319.
  16. A. Loyen, „  Rola św. Aignana w obronie Orleanu   ”, CRAI , tom.  113-1,1969, s.  64-74 ( czytaj online ).
  17. Joardanes, Getica , rozdział 37.
  18. O. Devillers w Jordanes, Histoire des Goths , Paryż, Les Belles Lettres,1995, s. 177, przypis 101.
  19. Adolphe-Charles Peltier , Uniwersalny i kompletny słownik soborów generalnych i partykularnych, głównych synodów diecezjalnych i innych najwybitniejszych zgromadzeń kościelnych , rozdz.  2, Paryż, Jacques-Paul Migne,1847, 664  s. ( czytaj online ) , s.  179-183.
  20. Dufaur de Pibrac , „  Rzymski napis na przedmieściu Saint-Vincent, odnoszący się do Genabum  ”, Biuletyn Towarzystwa Archeologicznego w Orleanie , t.  4, n O  47,1865, s.  234-243 ( czytaj online ).
  21. Jacques Soyer , „  Legenda założenia Orleanu przez cesarza Auréliena  ”, Pamiętniki społeczeństwa rolniczego, nauk ścisłych, literatury pięknej i sztuki Orleanu , t.  73 N O  73,1912, s.  130 ( przeczytaj online ).

Zobacz również

Bibliografia

Powiązane artykuły

Linki zewnętrzne