Soft power (tłumaczony w języku francuskim przez „łagodny sposób” lub „soft power” ) to pojęcie używane w stosunkach międzynarodowych . Opracowana przez amerykańskiego profesora Josepha Nye , została podjęta przez wielu przywódców politycznych. Colin Powell użył go na Światowym Forum Ekonomicznym w 2003 roku, aby opisać zdolności politycznego aktora – państwa , międzynarodowej firmy, organizacji pozarządowej , instytucji międzynarodowej (takiej jak ONZ czy MFW ), a nawet sieci obywateli (takich jak ruch alterglobalistyczny ). ) - pośrednio wpływać na zachowanie innego aktora lub definiowanie przez tego drugiego aktora własnych interesów za pomocą środków nieprzymusowych (strukturalnych, kulturowych lub ideologicznych ).
Jeśli koncepcja została opracowana w Stanach Zjednoczonych do 1990 roku , koncepcja narodziła się w XIX -tego wieku w Wielkiej Brytanii . Częściowo jest to zasługą kultury brytyjskiej , jej literatury ( Szekspir , badania Sherlocka Holmesa , Lewisa Carrolla i Alicji w Krainie Czarów ) lub, dzięki przyjęciu przez wiele krajów, standardów takich jak pojęcia fair play i amatorzy (tam musi Thomas Arnold , prefekt studiów uniwersyteckich Rugby ), Wielkiej Brytanii był w stanie wykonywać w XIX th wieku i na początku XX th silnym wpływem.
Koncepcja ta została zaproponowana przez Josepha Nye w 1990 roku w Bound to Lead , książce napisanej w odpowiedzi na tezy, które wywołały upadek amerykańskiej potęgi (zwłaszcza Paul Kennedy w jego książce Birth and Decline of Great Powers: Economic Transformations and Military Conflicts between 1500 i 2000 ). Nye argumentował, że potęga Ameryki nie słabnie, ponieważ koncepcja potęgi nie jest już taka sama i wymaga ponownego rozważenia. Z jednej strony Stany Zjednoczone były i długo pozostaną pierwszą potęgą militarną, z drugiej zaś ekonomiczne „doganianie” Europy i Japonii było przewidywalną konsekwencją powrotu do normalności po należnych nierównościach. w II wojnie światowej . Przede wszystkim jednak Joseph Nye utrzymuje, że teraz Stany Zjednoczone mają nową przewagę komparatywną i będą odgrywać coraz większą rolę w przyszłości: zdolność do uwodzenia i przekonywania innych stanów bez konieczności użycia siły lub zagrożenia. Dla Josepha Nye jest to nowa forma władzy we współczesnym międzynarodowym życiu politycznym, która nie opiera się na sposobie przymusu (marchewka i kij), ale na perswazji, czyli zdolności do inni chcą tego samego co ty. Według Josepha Nye, soft power lub siła perswazji opiera się na zasobach niematerialnych, takich jak pozytywny wizerunek lub reputacja państwa, jego prestiż (często jego wydajność ekonomiczna lub militarna), jego zdolności komunikacyjne, stopień otwartości społeczeństwa, wzorcowy charakter jego zachowania (polityki wewnętrznej, ale także istoty i stylu polityki zagranicznej), atrakcyjność jego kultury, jego idei (religijnych, politycznych, ekonomicznych, filozoficznych), jego wpływ naukowy i technologiczny. Miejsce państwa w instytucjach międzynarodowych, które pozwala mu kontrolować porządek obrad debat (a tym samym decydować o tym, co jest uprawnione do dyskusji, a co nie) i zamrażać stosunki władzy, kiedy są dla niego najkorzystniejsze.
Soft power nie odpowiadają kwalifikacji charakteru władzy sprawowanej w gospodarce światowej, opisuje rodzaj szczególnych środków między innymi, ale waga stała się dominującym. Zasoby mocy dostępne dla aktora pozwalają mu następnie wykonywać różne rodzaje władzy wzdłuż kontinuum.
Władza dowodzenia, zdolność do zmiany tego, co robią inni, może opierać się na przymusie lub nakłanianiu (przez obietnicę nagrody). Władza kooptacji, zdolność do zmiany tego, czego chcą inni, może opierać się na uwodzeniu lub na możliwości zdefiniowania hierarchii aktualnych problemów politycznych w taki sposób, aby uniemożliwić innym wyrażanie poglądów, które byłyby wydają się nierealistyczne, stawiając czoła wyzwaniom chwili.
Podczas gdy teoria reżimu została wymyślona, aby zrozumieć, jak świat może być stabilny pod nieobecność światowego przywódcy, Nye twierdzi, że Stany Zjednoczone w rzeczywistości nigdy nie przestały być najpotężniejszym aktorem międzynarodowym. Soft power uzupełnieniem i tradycyjne ograniczenie mocy ( hard power ) i dzisiaj jest formą władzy, które mają największe znaczenie, szczególnie ze względu na wstrząsy globalizacji (otwartych granic, niższe koszty łączności mnożenia problemów ponadnarodowych, do których możemy jedynie zapewnić globalna odpowiedź: terroryzm, globalne ocieplenie, handel narkotykami, międzynarodowe epidemie...).
W analizie Nye występują trzy rodzaje zasobów:
Z tej analizy Nye wnioskuje, że Stany Zjednoczone czerpią korzyści z globalizacji, ale jej nie kontrolują. Mają pewną władzę nad innymi państwami, ale mniejszą niż wczoraj nad gospodarką światową ze względu na wzrost liczby podmiotów prywatnych. Te ostatnie obserwują wzrost ich wpływów, ale w sposób nieskoordynowany i według Nye nie można wyciągać żadnych wniosków na temat wkładu sił prywatnych w globalne zarządzanie . W krótkiej perspektywie Stany Zjednoczone muszą polegać na instytucjach międzynarodowych, bronić swoich uniwersalnych wartości i utrzymywać swoją siłę przyciągania, aby uzyskać akceptację dla swojej polityki i zapobiec rozwojowi nastrojów antyamerykańskich . W dłuższej perspektywie dyfuzja nowych technologii zmniejszy ich zasoby niematerialne, kierując świat w kierunku bardziej zrównoważonego podziału władzy.
Ogólnie rzecz biorąc, amerykańscy demokraci chętnie odwołują się do ideału miękkiej siły do odzyskania (pojęcie często używane w związku z polityką proponowaną przez Baracka Obamę ), w przeciwieństwie do Republikanów, których łatwiej kusić polityka czystej władzy (choć wielu z nich chętnie odnosi się do „dyplomacji publicznej”, która powinna szerzyć wartości Ameryki i poprawiać jej zewnętrzny wizerunek). Jednak sam Nye deklaruje, że „Ameryka musi połączyć moc twardą i miękką w smart power ( smart power ), jak to było w czasach zimnej wojny” .
W Seulu ,21 lutego 2009, Hillary Clinton , sekretarz stanu USA, powiedział, że chce polegać na smart power dla strategii administracji Obamy.
W geopolitycznych i dyplomatycznych debatach poza Stanami Zjednoczonymi wyrażenie „ miękka siła ” jest często używane jako synonim polityki wpływu (ekonomicznej, kulturowej, ideologicznej) inicjowanej przez państwo i oznacza wielorakie formy komunikacji publicznej.
Program Francja Kultura jest zwany soft power , transmitowany na żywo w każdą niedzielę od 6 do 8 P.M. P.M.
Kino jest więc głównym przykładem narzędzia miękkiego . Na przykład film fabularny Zero Dark Thirty Amerykanki Kathryn Bigelow – pierwszej reżyserki, która w 2010 roku zdobyła Oscara za najlepszy film w Hollywood dla Sapera – opowiada o polowaniu i śmierci przywódcy Al-Kaidy , Osamy bin Ladena , rozpoczęte przez Amerykanów dziesięć lat temu, po atakach11 września 2001. Podczas gdy film ma ukazać się w dniu12 października 2012, to znaczy na czas wzięcia udziału w Oskarach, ale także na trzy tygodnie przed wyborami prezydenckimi, w których Barack Obama będzie ścigał się o drugą kadencję, amerykańskie konserwatywne kręgi spierają się o czas na film, który kończy się prezydencka decyzja o zwycięskim nalocie Marynarki Wojennej i śmierć terrorysty. Trzeba przyznać, że Pentagon ma długą tradycję współpracy z hollywoodzkimi filmowcami , chociażby przy filmie Top Gun, w którym armia na zakończenie pokazów chwaliła siłę swoich wojsk. Wojsko jest przyzwyczajone do udzielania porad lub materiałów wojennych. Na przykład do kręcenia filmu Upadek Black Hawka ( Helikopter w ogniu , 2001) Ridleya Scotta , ukazującego niepowodzenie amerykańskich żołnierzy w Somalii, armia pożyczyła nawet swoje helikoptery i pilotów. Jednak wojsko czasami odmawiało pomocy. Tak było w przypadku z apokalipsy przez Francisa Forda Coppoli , który następnie musiał znaleźć inne wsparcie finansowe i polityczne w innych krajach.
Od 2015, firma doradztwa strategicznego Portland, wspierana przez centrum dyplomacji publicznej na Uniwersytecie Południowej Kalifornii , co roku przeprowadza Soft Power 30 , ranking krajów oparty na wyniku miękkiej siły .
| Rok | 1 st | 2 nd | 3 rd | 4 th | 5 th | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2015 | Wielka Brytania | 75,61 | Niemcy | 73,89 | Stany Zjednoczone | 73,68 | Francja | 73,64 | Kanada | 71,71 |
| 2016 | Stany Zjednoczone | 77,96 | Wielka Brytania | 75,97 | Niemcy | 72,60 | Kanada | 72,53 | Francja | 72,14 |
| 2017 | Francja | 75,75 | Wielka Brytania | 75,72 | Stany Zjednoczone | 75.02 | Niemcy | 73,67 | Kanada | 72,90 |
| 2018 | Wielka Brytania | 80,55 | Francja | 80,14 | Niemcy | 78,87 | Stany Zjednoczone | 77,80 | Japonia | 76,22 |
| 2019 | Francja | 80,28 | Wielka Brytania | 79,47 | Niemcy | 78,62 | Szwecja | 77,41 | Stany Zjednoczone | 77,40 |
Metodologia produkcji Soft Power 30 co roku ulega kilku zmianom. Na przykład w 2017 r. ranking ten powstał poprzez powiązanie z każdym krajem wyniku opracowanego przez agregację dużej ilości danych. Z jednej strony wykorzystywane są tzw. dane „obiektywne”, np. roczna liczba turystów , publikowane artykuły naukowe , ambasady , sukcesy muzyczne czy sportowe, a nawet wskaźnik rozwoju społecznego kraju . Pochodzą z różnych źródeł, takich jak UNESCO , Amnesty International , Facebook , przewodnik Michelin czy Bank Światowy . Te „obiektywne” dane służą do ustalenia punktacji w każdym z sześciu tematów: „Kultura”, „Cyfrowość”, „Edukacja”, „Zaangażowanie”, „Firma” i „Rząd”. Z drugiej strony tak zwane „subiektywne” dane są gromadzone poprzez przeprowadzanie badań międzynarodowych. Pytania sondażowe dotyczą np. tego, czy obcy kraj jest postrzegany jako atrakcyjny do podróżowania, jako mający duży wkład w kulturę światową, jako godny zaufania w stosunkach międzynarodowych itp. Sześć ocen tematycznych związanych z danymi „obiektywnymi”, a także ocena związana z danymi „subiektywnymi” jest ważonych w końcowej ocenie.
Tradycyjna chińska kultura była źródłem atrakcyjności, na której Chiny założyły kilkaset instytutów Konfucjusza na całym świecie, aby uczyć ich języka i kultury. Liczba studentów zagranicznych zapisanych w Chinach wzrosła z 36 000 na dekadę do co najmniej 240 000 w 2010 roku. Azjatycki Bank Inwestycji Infrastrukturalnych w Chinach przyciągnął wiele krajów zachodnich.
Badanie Global Attitudes przeprowadzone wiosną 2014 r. przez Pew Research Center wskazuje, że Chiny otrzymują pozytywne opinie w większości badanych krajów Afryki Subsaharyjskiej , chociaż mieszkańcy RPA są bardzo podzieleni (45% przychylnych, 40% nieprzychylnych) . Wzrost miękkiej siły Chin tłumaczy się wzrostem gospodarczym i zaangażowaniem gospodarczym w wielu krajach afrykańskich. Ekspansja chińskiego handlu i inwestycji na kontynencie afrykańskim oraz rozbudowa projektów infrastrukturalnych prowadzonych przez Chińczyków dają pozytywne wrażenie Chin wobec mieszkańców Afryki. Zaangażowanie gospodarcze Chin w krajach afrykańskich jest postrzegane jako dużo bardziej pragmatyczne i zgodne z priorytetami wielu krajów afrykańskich. Ponadto rosnąca rola Chin jako globalnego supermocarstwa wygląda atrakcyjnie, co skłania do silniejszego powiązania afrykańskich gospodarek z gospodarką chińską.
Chiny poczyniły systematyczny wysiłek, aby rozwinąć i świadomości podnieść z miękkimi polityk energetycznych w Afryce od pierwszego Forum Współpracy Chińsko-Afrykańskiej w 2000 roku w Chinach zobowiązań do soft power zakresie od zdrowia, pomocy humanitarnej dla wymian akademickich, zawodowych i kulturalnych. Pomoc Chin dla Afryki nie jest jednak bliska pomocy USA dla Afryki.
Wymiana kulturalna między Chinami a Afryką może być reprezentatywnym przykładem tego, jak Chiny rozszerzyły swoją miękką siłę . W 2005 roku w Afryce powstał pierwszy Instytut Konfucjusza . Instytut jest finansowany przez rząd chiński i oferuje społeczeństwu programy dotyczące języka i kultury chińskiej. Dziś 19 instytutów w Afryce i Chinach planuje przeznaczyć 20 milionów renminbi na projekty edukacyjne w RPA, w tym na nauczanie mandaryńskiego w 50 lokalnych szkołach średnich.
Ponadto rośnie poparcie dla programów odwiedzających kulturę, które nabrały rozmachu w 2004 r., kiedy utworzono program afrykańskich odwiedzających kulturę. Rośnie liczba afrykańskich przedsiębiorców, którzy decydują się osiedlić w Chinach, a w wielu chińskich miastach istnieją również społeczności diaspory .
Poza Afryką chińska miękka siła rozciąga się na kraje takie jak Barbados . Premier Barbadosu David Thompson wyraził podziw dla chińskiego modelu gospodarczego i starał się naśladować sposób, w jaki chińskie banki państwowe kierowały rozwojem.
Pod Xi Jinping , Chin soft power cierpiał jej prześladowanie społeczeństwa obywatelskiego i nacjonalistycznej reakcji do sporów między Chinami a jej sąsiadami.
Federacja Rosyjska opracowała soft power poprzez inwestowanie w różne instrumenty dyplomacji publicznej w całym 2000 roku, ale termin ten został użyty po raz pierwszy w oficjalnym dokumencie w 2010 roku, kiedy prezydent Miedwiediew zatwierdził aneks do Federacji Rosyjskiej. Krajowej koncepcji polityki zagranicznej. Termin nie został zdefiniowany, ale został opisany jako związany z dyplomacją kulturalną. W 2013 roku sformułowanie to pojawiło się w nowej wersji koncepcji polityki zagranicznej, w której soft power zdefiniowano jako „kompleksowy zestaw narzędzi do realizacji celów polityki zagranicznej poprzez wykorzystanie potencjału społeczeństwa obywatelskiego. do tradycyjnej dyplomacji” . W 2007 roku prezydent Rosji Władimir Putin został wybrany Osobą Czasu Roku. W 2013 roku został uznany przez magazyn Forbes najpotężniejszą osobą na świecie.
Francja od dziesięcioleci prowadzi również bardzo aktywną politykę dyplomatyczną i kulturalną. Alliance Française , której celem jest promowanie języka i kultury francuskiej, została utworzona w 1883 roku W 2015 soft power 30 sprawozdaniu z Monocle , Francja zajęła pierwsze miejsce w kryterium „zaangażowanie”, którego celem jest pomiar „zakres sieć dyplomatyczna państw i ich zaangażowanie w główne kwestie, takie jak rozwój i środowisko”. Monocle dodał: „Jeśli chodzi o zasięg, Francja jest najbardziej sieciowym państwem na świecie i jest członkiem większej liczby organizacji wielostronnych niż jakikolwiek inny kraj. Ogólnie rzecz biorąc, Francja zajęła w tym badaniu czwarte miejsce. "
Francja, aw szczególności Paryż , od dawna uważana jest za jedno z najbardziej romantycznych miejsc. Francja jest najczęściej odwiedzanym krajem na świecie.