Sama literatura ormiańska rozwija się równolegle z poezją Armenii, kraju i kultury . Obaj są ściśle powiązane, a historia zna kilka złoty wiek i kilka ruchów literackich: w historiografię z V th century poezja X wiadomości e z XIV th century, a „ormiański rewolucji literackiej” z XIX th wieku. Ten artykuł śledzi historię literatury ormiańskiej i to, czym jest dzisiaj.
Kiedy Armenia staje się chrześcijaninem i wymyśla własny alfabet – około 405 dzięki mnichowi Mesropowi Masztocowi – literatura ormiańska zaczyna się rozwijać. W V -tego wieku, ta literatura jest w postaci historiografii Mojżesza Khoren , o którego życiu nie wiemy wiele, napisał mistrzowską Historia Armenii , historii jego kraju się „w swoim czasie; jego twórczość jest mieszanką historii i legend, podobnie jak Haik . W tym samym czasie Agathange pisze także Historię Armenii .
W szczycie średniowieczu w ogóle, literatura ormiańska jest mało znana, a prawie żadnych książek z tego okresu są dostępne. Ale od końca X XX -wiecznych powieściach , zwłaszcza poezji, rośnie znacząco. Wielką sławę cieszą się niektórzy poeci, m.in. Grzegorz z Narek (Krikor Narekatsi po ormiańsku ). Wszystkie te pisma są religijne lub pod wpływem religii. W haïren (czterowierszy) z Nahapet Koutchak przez ich prowokacyjne filozofii życia i ich cielesnego tematu, otworzy drogę do nowoczesności najwolniejszych poezji.
Literatura Armenii jest w Renaissance i XVII TH i XVIII, XX wieku rzadkich. Tylko Sayat-Nova (1712-1795) wydaje się być wyjątkowym trubadurem całego Zakaukazia , prawdziwym pomostem między kulturami.
Podczas XIX th century produkowane w rodzaju „rewolucji literackiej” ormiańskiego że Raffi (Hakob Melik Hakobian prawdziwe nazwisko) jest głównym przedstawicielem. Powieści nie przypominają już przeprosin ani pochwał ; pisarze używają zwykłego ormiańskiego , a ich historie są bardziej „wolne” (pisarze to głównie wolnomyśliciele ). Przede wszystkim powieści ormiańskie są obecnie bardzo liczne. Znacznie się modernizują.
Długa obecność Rosji wywarła silny wpływ na ormiańską produkcję literacką, czasem na lepsze. Wśród najpłodniejszych pisarzy, głównie w języku ormiańskim:
W niepodległej Armenii rozwija się nowe pokolenie pisarzy. Z braku obiektywnej niezależnej krytyki literackiej, śledząc napięcia między Związkiem Pisarzy Postsowieckiej Armenii a różnymi niezależnymi ugrupowaniami literackimi, trudno nakreślić wyczerpujący obraz.
Obecnie literatura ormiańska – czy też diaspory – jest dość bogata i utrzymana w dość nowoczesnym stylu (podobnie jak poezja).
Wśród popularnych pisarzy zajmujących się problematyką dystopii społecznej i korupcji politycznej wyróżniają się Vahram Sahakian oraz Vahe Avetian , który od piętnastu lat mieszka w Szwecji z powodu prześladowań przez władze Armenii.
Innym niesklasyfikowanym pisarzem jest amerykański pisarz Armen Melikian , który w 2002 roku na krótko powrócił do Armenii i języka ormiańskiego: jego Journey to Virginland , wydana w Stanach Zjednoczonych w 2010 roku, zdobyła jedenaście nagród literackich i porusza fundamentalne kwestie nękające społeczeństwo ormiańskie, takie jak: jako stosunki płci, orientację religijną i korupcję polityczną.
Le Tigre pl flammes , badanie na temat reakcji społeczności międzynarodowej, w szczególności amerykańskiej opinii publicznej do ludobójstwa Ormian . Ta książka przyniosła Balakianowi w 2005 roku cenę Rafaela Lemkina . W 2016 roku otrzymał Nagrodę Pulitzera za Ozone Journal .
Pisarze tacy jak Arpiar Arpiarian , Melkon Gurdjian , Levon Pashalian , Krikor Zohrab współpracowali przy pisaniu dzienników w języku ormiańskim , w szczególności w popularnych gazetach takich jak Arevelk („Orient”) założona w 1884 roku czy Hayrenik („Ojczyzna " ).
Pomimo tych udziałów, armeńskie pisarzy, a także dziennikarze tym czasie nie wolno używać słów takich jak „Armenia”, „naród”, „ojczyzna”, „wolność” czy „postępu” w kraju. Pisząc swoje artykuły .