Estonia | 905 805 (2016) |
---|---|
Finlandia | 50 367 (2015) |
Stany Zjednoczone | 27113 (2013) |
Szwecja | 25,509 |
Kanada | 24 000 |
Rosja | 17 875 (2010) |
Australia | 7543 (2001) |
Niemcy | 6286 (2015) |
Ogół populacji | Około 1 100 000 |
Języki | Estoński , võro , seto |
---|---|
Religie |
Głównie areligious Historycznie protestancki ( luteranizm ) Orthodox (en) i katoliccy mniejszości . |
Powiązane grupy etniczne | Setos , Võros |
W Estończycy ( estoński : eestlased ) stanowią osoby pochodzenia ugrofińskiej pobliżu fińskim , z siedzibą w Estonii (do której dali nazwę), jeżeli stanowią one 69% ludności w 2000 r .
Mówią w językach estońskim lub południowoestońskim . Te języki są częścią języków fenickich , zbliżonych do fińskiego .
Aż do XVIII th - XIX th wieku, Estończycy nazywa się przez endonym Maarahvas ale były nazywane przez innych narodów exonyme Estes lub Esthes .
Procent Estończyków Estonia zmniejszył się w drugiej połowie XX p wieku (94% w roku 1945; 61% w 1989), z powodu deportacji po śmierci (co również wpływa na Łotwie oraz Litwa , całkowity 200000 Bałtowie deportowano), przy czym wygnanie części ludności i napływ imigrantów z innych republik Związku Radzieckiego (zwłaszcza z Rosji , Białorusi i Ukrainy ).
Odsetek Estończyków wzrósł z powodu większej emigracji osób mówiących po rosyjsku ( w szczególności do Rosji ) od czasu uzyskania niepodległości w 1991 r. , Ale ich względna liczba nadal spada z powodu ujemnego salda migracyjnego i płodności poniżej 2,1 dziecka / kobiety.
Pierwsze osady ludzkie Estonii pojawiają się w zapisie archeologicznym około 10.000 lat temu, gdy bałtyckie jezioro proglacjalne wycofało się z Estonii (w rzeczywistości to tarcza fenno-skandynawska, która podnosi się , kontynuowała topnienie pokrywy lodowej pokrywającej region podczas Zlodowacenie Würmian ). Nie wiadomo, które języki były używane przez najwcześniejsze osady, ale protochronistyczna teoria głosi, że użytkownicy języków uralskich spokrewnionych ze współczesnym estońskim osiedlili się około 5000 lat temu, co czyni Estończyków jednym z najstarszych ludów w Europie. Jednak ostatnie szacunki językowe sugerują, że języki ugrofińskie pojawiły się wokół Morza Bałtyckiego znacznie później, w epoce brązu , około 1800 roku pne. AD .
Najstarszym znanym wyznaniem Estończyków jest Maarahvas . Nowoczesny endonym Eesti uważa się za pochodzące od słowa Aesti (PL) podanej przez starożytnych ludów germańskich do Bałtów mieszkających na wschód od Wisły . Rzymski historyk Tacyt wspomina w La Germanie w 98 rpne. AD Aestii , a Skandynawowie już zwanych ówcześnie ziemie na południe od Zatoki Fińskiej Eistland (słowo, które jest stosowane do dziś w islandzkiego do wyznaczenia Estonia), a jej mieszkańcy Eistr . Tacyt wspomina o kulcie matki bogów wśród Estończyków mieszkających na wschodnim wybrzeżu Bałtyku, który odnosi się do starożytnych religii pogańskich starożytnych Estończyków i krajów bałtyckich. Mówi również o Fenni (en), którzy mieszkali w pobliżu Aesti i byli przodkami Finów lub Samich , blisko Estończyków. Wreszcie, słowo Aestii używane przez Tacyta może odnosić się do określonego ludu, jak również do grupy różnych grup etnicznych mieszkających w tym samym regionie. Termin Aesti zmienił się następnie na Este .
Proto-Estończycy, a także inne głośniki języki bałtyckofińskie , nazywano również Chudskoe w przewlekłej w stare rosyjskie .
Estoński należy do oddziału fińskiej z języków uralskich . Najstarsza znana książka w estońskim został wydrukowany w 1525 roku, a najstarszy rękopisy sięgają XIII th wieku. Estończycy są genetycznie zbliżeni do Rosjan z obwodu Twerskiego i Łotyszy , ale pozostają najbliższymi krewnymi Finów .
Chociaż świadomość narodowa Estończyków ukształtowała się w XIX th century podczas Ärkamisaeg (in) (Estoński Ruch Narodowy przebudzenie), niektóre elementy etniczne świadomość może być zebrane przed tym okresie. Podczas XVIII -tego wieku, self-nominale Eestlane rozprzestrzenienia wśród Estończyków obok nazwy maarahvas . Tłumaczenie Biblii w języku estońskim (w) przez Anton Thor Helle (PL) pojawił się w 1739 roku, a liczba książek i broszur w języku estońskim wzrosła z 18 w 1750 do 54 w roku 1790. Pod koniec wieku, więcej niż połowa dorośli chłopi byli wykształceni. Pierwsze intelektualistów i naukowców, którzy identyfikują się jako qu'Estoniens pojawiły się około 1820: Friedrich Robert Faehlmann , Kristjan Jaak Peterson , Friedrich Reinhold Kreutzwald ... Od XIII th wieku, rządzące elity pozostał Bałtyckie niemieckiego w kulturze i jego języka. Garlieb Merkel , niemiecko-bałtycki estofil (w) , był pierwszym autorem, który potraktował Estończyka jako naród równy innym; stał się inspiracją dla estońskiego ruchu narodowego, który był wzorowany na niemieckim modelu kulturowego Bałtyckiego przed 1850. Od połowy XIX th wiecznym ruchu fennomane z fińskim i sąsiednim ruchu młodołotysze inspirowane Estończycy: pod koniec 1860 roku zaczęli odrzucić niemiecką kulturę i hegemonię; Z drugiej strony, ich opinia o Imperium Rosyjskim pozostawała pozytywna aż do prób rusyfikacji w latach osiemdziesiątych XIX wieku.
Estończycy mają bardzo silne więzi z krajami skandynawskimi ze względu na ważne podobieństwa kulturowe i religijne, które pojawiły się na przestrzeni wieków pod kuratelą Skandynawii i Niemiec . W rzeczywistości Estończycy uważają się za bardziej nordyckich niż bałtyckich, zwłaszcza ze względu na kulturowe i językowe podobieństwo do Finów.
Estończycy ponieśli ogromne przemieszczenie w Rosji ( obwód leningradzki ) podczas pierwszej połowy XVIII XX wieku po aneksji państw bałtyckich przez imperium rosyjskiego w czasie wojny północnej , w szczególności ze względu na konieczność wykorzystania terytoria Ingria . W XIX th century, zawsze z zamiarem wykorzystania ziem nowe terytoria, wielu Estończyków zostały przeniesione na Syberii , w Kaukazie , w Krymie i rosyjskim Dalekim Wschodzie ; Estońskich chłopów rekrutowano także z fabryk w Rydze i Sankt Petersburgu . W 1860 r. Obecność dużej społeczności Estończyków w Petersburgu doprowadziła do budowy luterańskiego kościoła św . Jana .
Po uznaniu niepodległości Estonii przez Rosję na mocy traktatu z Tartu , kończącego wojnę o niepodległość Estonii w 1920 roku, Estończycy mieszkający w Rosji mieli wybór uzyskania obywatelstwa estońskiego i powrotu do ojczyzny. W Rosji mieszkało wówczas około 230 000 Estończyków. W latach 1920–1923 tylko 40 000 z nich otrzymało pozwolenie na opuszczenie ZSRR i powrót do Estonii. W ramach polityki rdzennej ZSRR ( korenizacja ) Estończycy byli w stanie zorganizować się w Selsoviet w obwodzie leningradzkim i na Syberii, ale te Selsovets zostały zniesione w latach 1936-1937, a wielu Estończyków doznało represji politycznych .
Na początku Wielkiej Wojny Ojczyźnianej kilka tysięcy Estończyków zostało ewakuowanych do wschodnich regionów ZSRR. Podczas II wojny światowej w 1944 r., Kiedy Armia Radziecka najechała Estonię (patrz Okupacja państw bałtyckich przez ZSRR (1944) (fr) ), wielu Estończyków uciekło na łodziach nad Morzem Bałtyckim . Wielu z tych uchodźców wylądowało w Szwecji lub Niemczech , skąd udali się do Kanady , Wielkiej Brytanii , Stanów Zjednoczonych lub Australii , a potomkowie tych uchodźców mogli wrócić do Estonii po uzyskaniu niepodległości od ZSRR w 1991 r. Po 1944 r., Sowieci przenieśli tysiące Estończyków ze swojej ojczyzny do Autonomicznej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej Komi , obwodu kirowskiego i Kazachstanu .
W 1955 roku rozpoczęła się rehabilitacja Estończyków i ich stopniowa repatriacja do Estońskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej . Po upadku ZSRR wielu Estończyków zdecydowało się wrócić do Estonii.
Obecnie coraz więcej Estończyków decyduje się na pracę za granicą, co sprawia, że Estonia jest krajem w Europie o najwyższym wskaźniku emigracji. Kraj próbuje powstrzymać to zjawisko, wprowadzając politykę dotyczącą wskaźnika urodzeń i zachęcając do repatriacji, w szczególności Talendid koju! ( Zabierz swoje talenty do domu! ).
Podobnie jak w przypadku ich bałtyckich sąsiadów, istnieje duża diaspora estońska, zwłaszcza od zakończenia II wojny światowej .
Spośród 1 100 000 Estończyków na świecie około 930 000 mieszka w Estonii, czyli 85%; pozostałe 15% mieszka głównie w Brazylii , Rosji , Stanach Zjednoczonych (25 000), Kanadzie , Szwecji i Finlandii (ponad 10 000).
Literatura estońska zaczęły pojawiać się w XIX th century, Friedrich Reinhold Kreutzwald bycia pionierem. Do najbardziej charakterystycznych autorów estońskich należą Lydia Koidula , Gustav Suits , Friedebert Tuglas , Anton Hansen Tammsaare , Oskar Luts i Jaan Kross .
Estończycy mają silną tradycję muzyki i tańca; te pieśni i tańce Bałtyckiego uczestniczących w niematerialnego dziedzictwa kulturowego z UNESCO .
Arvo Pärt , współczesny kompozytor estoński, jest źródłem stylu tintinnabuli .
Badanie genetyczne opublikowane w 2019 roku wykazało dużą ciągłość pochodzenia lokalnych populacji od okresu kultury ceramiki sznurowej (-3000 do -2200) po współczesnych Estończyków, z niewielkimi modyfikacjami w różnych okresach. Jest to zgodne z innymi badaniami opisującymi przepływ genów późnej epoki brązu z regionów o wysokim powinowactwie zachodnich łowców-zbieraczy (WHG) i populacjach związanych z epoką żelaza . .
Również według tego badania cechy fenotypowe często kojarzone z nowoczesnymi mieszkańcami Europy Północnej, takie jak jasne oczy, włosy i skóra, a także tolerancja laktozy , sięgają epoki brązu we wschodnim Bałtyku.