Aquitano-rzymskiej (lub Vasco-rzymski ) jest formą przejściową od popularnego łacińskiego , który opracowano w późnym średniowieczu w protohistoric Akwitanii , jak latynizacji z Galii do tworzenia Gallo-romańskiej .
Trójkąt utworzony przez Pireneje , Ocean Atlantycki i Garonnę został nazwany przez Juliusza Cezara Aquitania . Ludy tego terytorium mówią po Akwitanii lub Proto-Basków . Romanizacja tych narodów prowadzi do powstania języka Romans, zwany Aquitaine -Romance przez niektórych, zachowaniu Aquitaine podłoża .
Romanizacja rozpoczął w miastach przed kampaniami. Po zakończeniu zachodniego imperium rzymskiego w V wieku, rozwój językowy doprowadzi na przestrzeni wieków do dialektów Gascon i Béarnese położonych między Pirenejami , Oceanem Atlantyckim i Garonną (potem Ariège w kierunku Pirenejów ). Grupa językowa pochodzenia akwitańsko- rzymskiego, która ma wspólny substrat akwitański.
Studia filologiczne , toponimiczne i epigraficzne ( zwłaszcza łacińskie ) dotyczące inskrypcji w Akwitanii z czasów starożytnych wykazały, że Akwitania jest spokrewniona z językami proto- baskijskimi .
Dokumenty studyjne (waluty) jednostek VI th wieku wykazuje obecność w tekście charakterystycznych cech Gascon.
Te dawne Gasconne Teksty drugiej części średniowieczu (od XII th wieku ) jest przedmiotem prac badawczych w celu ustalenia elektronicznych baz danych.
Lingwista Gerhard Rohlfs opublikował pokrewne słowa w języku baskijskim i gaskońskim , szczególnie w dziedzinie nazw roślin, nazw zwierząt, terminologii pastoralnej, ukształtowania terenu. Podsumowując, Gascon i Basków mają wiele pre- łacińskie słowa .