Szkoła Medyczna Salerno

Szkoła Medyczna Salerno Obraz w Infobox. Miniatura przedstawiająca Schola Medica Salernitana z kopii Kanonu medycyny Avicenny . Historia
Fundacja IX th century
Rama
Rodzaj Instytucja szkoleniowa , instytut badawczy , School of Medicine
Kraj  Włochy

Historycznie rzecz biorąc, szkoła medyczna Salerno (lub Szkoła medyczna w Salerno ) na wybrzeże z południowych Włoch , jest nie tylko założył pierwszą szkołę medyczną w Europie w średniowieczu (do IX th  wieku), ale nadal jednym z wyższym (szczyt w XI p  wieku i XII p  wieku).

Ilustrują to badania źródeł medycyny starożytnej, bizantyjskiej i arabskiej oraz ich rozpowszechnienie na Zachodzie . W XIV th  century, według poety Petrarka „sława mówi, że jest w Salerno, która była źródłem i fontanna medycyny” . W rzeczywistości lekarze ze Szkoły w Salerno cieszą się doskonałą reputacją ze względu na wysoki poziom ich wiedzy i praktyki - w tym Mulieres Salernitanae („  kobiety z Salerno  ”).

W średniowieczu szkoła medyczna składała się z nauczycieli uprawnionych do przyjmowania uczniów (jurysdykcja powszechna). Z chwilą nabycia statutu zbiorowego, zrzeszającego nauczycieli i studentów w jurysdykcji specjalnej, staje się Uniwersytetem. Szkoła Salerno University znajduje się w XIII -go  wieku. Jest to początek jego upadku, ale pamięć o jego szczątków prestiżowych w Europie aż do XVIII -tego  wieku.

Historyczny

Kontekst społeczno-polityczny

Salerno powstała jako kolonia rzymska w II -go  wieku przed naszą erą. BC zdobyła reputację swoim klimatem do rekonwalescencji ( Horacy XV th List), ale jej znaczenie polityczne i gospodarcze pozostaje bez znaczenia w późnej starożytności.

Został on odbudowany przez Longobardów, którzy założyli prawdziwe miasto, od portu po wzgórze, które nad nim dominuje, i dzięki którym stało się stolicą księstwa Salerno . Pod koniec VIII th  wieku, Salerno jest dobrze prosperującym miastem, uderzając swoją walutę „opulentia Salerno  ”. Jest to centrum produkcji rolnej i handlowej na Morzu Śródziemnym, eksportujące zboża, drewno i len do świata muzułmańskiego, aby otrzymywać przyprawy, zioła i jedwab, zwłaszcza z pobliskiej muzułmańskiej Sycylii .

W XI -tego  wieku, miasto posiada, oprócz wciąż słynnej katedry Salerno , co najmniej dwa tuziny nowych kościołów i klasztorów w tym trzy kobiety. Jest zasilany przez trzy akwedukty umożliwiające korzystanie z fontann, łaźni publicznych i prywatnych. Produkuje zboża, owoce i orzechy w stosunkowo dużych ilościach. Co sprawia, że ​​jest to jedno z najzdrowszych miast we Włoszech.

W 1076 roku miasto zostało zajęte przez Normanów , którzy w 1091 roku przejęli Sycylię od muzułmanów, zakładając królestwo Sycylii . Normanowie przenieśli swoją stolicę z Salerno do Palermo w 1130 r. Salerno pozostaje jednak ważnym miastem ze swym arcybiskupstwem i szkołą medyczną.

Południowe Włochy były wówczas mieszanką etniczną składającą się głównie z Longobardów żyjących zgodnie ze swoimi tradycjami germańskimi i mniejszości: społeczności greckojęzyczne pod wpływem Bizancjum , społeczność żydowska. Nie ma rezydującej społeczności muzułmańskiej, ale potwierdzono obecność muzułmańskich niewolników oraz przejście muzułmańskich podróżników lub handlarzy. To nie jest idylliczne współistnienie: Żydzi i muzułmanie podlegają chrześcijanom, a Longobardowie i Grecy Normanom. Jednak te różne antagonizmy nie stoją na przeszkodzie wymianie handlowej i kulturalnej, co nadaje medycynie Salerno jej niepowtarzalny charakter w ówczesnej Europie.

Początki

Według legendy założył XVIII th  wieku, a pierwszy zgłoszone przez Antonio Mazza w 1681 roku szkoła została założona w 802 przez czterech legendarnych mistrzów: Żydowski Helinus, Pontus grecki, arabski i łaciński Salernus Adela, nauczyciel każdy w swoim własnym języku. Legenda ta zawiera symboliczny prawdę od X th  wieku samego Salerno jako politycznym rozdrożu, handlu i kultury, przyjmując wszystkie wpływy Morza Śródziemnego (bizantyjski świat, żydowska i arabska) i Europy Północnej (obecność des Longobardów, przyjazd od Normanów) .

Kontekst jego powstania jest bardzo słabo udokumentowany (daty, dokładna lokalizacja, założyciele itp.). Według P. Theila Salerno pozostałoby reliktem starożytnej medycyny, zarówno duchownej, jak i świeckiej. Od IX XX  wieku, reputacja Salerno rozciąga Franków Galii. Kronika Richer de Reims donosi o obecności w 947 r. Świeckiego lekarza salernitańskiego na dworze króla Franków Ludwika IV Zamorskiego . Według listów Gerberta , Adalbéron , arcybiskup Reims, udał się do Salerno w 969 roku na leczenie.

Salerno czerpie korzyści z bliskości Monte Cassino (około 100 km), gdzie św. Benedykt w 529 r. Założył klasztor ze szpitalem i skryptorium (zakonnicy biblioteczni i kopiści) ze starożytnymi tekstami medycznymi. Było poszczególne teksty lub fragmenty przyporządkowane do Hipokratesa , Galen i Caelius Aurelian (przed XI p  wieku i przybycia Konstantyna afrykańskiej ).

Pod koniec XX -go  wieku, historyczny problem genezy Salerno zajmuje mniejszą wagę. Badania koncentrują się głównie na pismach medycznych, które można przypisać Salerno lub nie, lub na problemach związanych z zagadnieniem współczesnym (wielokulturowość, feminizm ...). Niektórzy autorzy uczynić szkoły Salerno, przebudowy a posteriori z ideą, „  metafora w Mezzogiorno  ” (wpływów i wymiany kulturalnej z wczesnego średniowiecza ).

Okres klasyczny

Wpływ szkoły Salerno osiągnął swój szczyt w XI th  wieku i XII th  century. Okres ten odpowiada ostatnim dziesięcioleciom władzy lombardzkiej aż do upadku Hohenstaufen . Dzieła sprowadził ze Wschodu Konstantyn Afrykanin , który dzięki znajomości języków arabskiego, hebrajskiego, syryjskiego i perskiego przetłumaczył je na łacinę.

Za namową Alfana , arcybiskupa Salerno, który przywitał Konstantyna Afrykańczyka, szkoła Salerno otrzymuje tytuł „miasta Hipokratesa  ” ( Hippocratica Civitas lub Hippocratica Urbs ). Do „Schola Salerni” gromadzą się goście z całego świata, niezależnie od tego, czy są to chorzy, którzy mają nadzieję na wyleczenie, czy studenci uczący się medycyny.

Sława Szkoły Salerno przekroczyła w ten sposób granice, o czym świadczą rękopisy salernitańskie zachowane w bibliotekach wielu krajów europejskich, a także liczne świadectwa historyczne: poemat Regimen sanitatis salernitanum przypisywany Janowi z Mediolanu dał pochodzenie salernitańskie. pracy, aby czerpać korzyści z reputacji instytucji i nadać jej większą wartość praktyczną.

Upadek

Od XIII -go  wieku, School of Salerno spadki, szybko produkuje bardziej znanych mistrzów. W rzeczywistości ci, którzy przyjeżdżają na studia do Salerno, prowadzą z kolei szkoły medyczne w całej Europie, które stają się pierwszymi uniwersytetami medycznymi (Bolonia 1180, Paryż 1200, Montpellier 1220, Padwa 1222).

We Włoszech, w szkole medycznej Uniwersytetu w Padwie i Uniwersytet Boloński stopniowo przyćmione szkołę Salerno, ale jego historycznych pozostałości ogromny prestiż XVIII th  wieku, choć jego istnienie jest uważane za problematyczne z XVI th  wieku przez historyków . Jego oficjalne zamknięcie w 1811 r. Przez Joachima Murata było być może jedynie obserwacją stanu rzeczy.

W 1968 r. Ponownie założono Uniwersytet w Salerno .

Mistrzowie i ich dzieła

Mistrzowie Salerno

Najbardziej znane to:

Konstantyn Afrykanin

Wkłady Konstantyn Afrykańczyk ( XI th  century) wydał słynną szkołę. Pochodzący z Kairouan Konstantyn przybyłby do Salerno około 1077 roku ze swoją biblioteką, którą Alphan otrzymał z Salerno. Około 1080 roku przeszedł na emeryturę do klasztoru na Monte Cassino, aby przetłumaczyć wiele tekstów medycznych. Zmarł w 1087 r. Lub przed 1098 r. Wśród jego przekładów najważniejsze są:

Wiele z tych tekstów, wraz z innymi klasykami, zostaną zjednoczone w Articella , więc tekstów do antologii medycznego „podstawowy podręcznik” Edukacji Medycznej w Europie w XVI th  wieku.

Regimen Sanitatis Salernitanum

Znany również pod różnymi tytułami: Flos medicinae , Schola Salernitana , Regimen virile . Jest najbardziej znanym dziełem Salerno XI th  century lub XII th  century, reprodukowane i rozszerzonym aż XVIII th  wieku. Przypisuje się go Jeanowi de Milanowi lub mediolańczykowi, postaci wyimaginowanej, ale bardziej prawdopodobnie zbiorowej, ponieważ jest to tekst edukacyjny, którego należy się nauczyć na pamięć.

Jest to wiersz w heksametrach łacińskich, którego najwcześniejsza znana wersja ma 362 wiersze, najkrótsza 269 i najdłuższa 3520, przy czym wiersz ten na przestrzeni wieków staje się coraz bogatszy. To swego rodzaju pamiątka brewiarzowa dla średniowiecznego lekarza, który po renesansie będzie wzorem dla całej popularnej literatury zdrowotnej, bo tekst nie mówi tyle o chorobach, ile o higienie życia i diecie stosownie do pór roku. .

Znamy setkę rękopisów i ponad 300 wydań wydrukowanych we wszystkich językach Europy (pierwsze w Pizie w 1484 roku). Zachowana wersja francuska jest generalnie tłumaczeniem Charlesa Meaux de Saint Marc na język francuski, opublikowanym w Paryżu w 1880 r. Niektóre znaczące cytaty:

„Czy jesteś bez lekarzy? Najlepsze, co mogę zaświadczyć / Są, wierz mi: odpoczynek, wesołość, skromne posiłki. "

„Pierdzenie podczas sikania nie jest tajemnicą / To starożytny zwyczaj, z bardzo korzystnymi plecami. "

„Wbrew głodnemu żołądkowi powody są niepoważne / Marnujesz swój czas i słowa. "

Rozpoznajemy wyrażenia lub francuskie przysłowia, takie jak „zdrowie pierdzenia” lub „głodny żołądek nie ma uszu” ( inanis venter non audit verba libenter ). Również ze współczesnego medycznego punktu widzenia wiersz ten jest oceniany jako „o bardzo małej wartości” , ale także z „ dobrymi obserwacjami psychofizjologicznymi” .

Rola i wpływ

W wyuczonej medycynie

Szkoła podtrzymuje tradycję kulturową starożytnej Grecji i starożytnego Rzymu , harmonijnie łącząc ją z kulturami Wschodu ( świata bizantyjskiego i muzułmańskiego ). Mistrzowie Salerno mogą zastąpić medycynę w całej ludzkiej wiedzy.

Aż do XI th  wieku w Europie, medycyna nie został zaliczony do siedmiu sztuk wyzwolonych , to była sztuka mechaniczny, bez celów spekulacyjnych. Sztuka mechaniczna, którą można by umieścić obok rolnictwa lub gotowania (lekarstwa dla klasztorów, ogród leczniczy, przepisy roślinne).

Ci mistrzowie nazywają filozofię, ludzką wiedzą opartą na rozumu. Zestaw ten obejmuje, między innymi, fizyki ( physis , badanie natury), który dzieli się na nauce ciał niebieskich (astronomia), jednostek naziemnych (nauki fizyczne i naturalne), a ciało ludzkie (medycyna). Medycyna jest teorią i praktyką, staje się nauką w średniowiecznym tego słowa znaczeniu, czyli dyscypliną opartą na rozumowaniu. Teoria medycyny jest nauką o przyczynach, opartą na prawdziwości zasad; praktyka lekarska jest nauką o znakach, opartą na obserwacji. Nie ma praktyki bez wcześniejszej teorii. Lekarz jest wówczas praktykiem ( praktykami), a nie prostym operatorem (operatorem) .

Oprócz nauczania medycyny braliśmy również udział w kursach z filozofii i prawa . Praktyki prawne i medyczne miały rzeczywiście wspólny problem: zastosowanie ogólnych zasad do konkretnych, konkretnych przypadków.

Proponowane są nowe metody nauczania, które zapowiadają te, które będą stosowane na średniowiecznych uniwersytetach europejskich  : lectio (badanie, interpretacja i komentarz do tekstów), quæstio (przedstawienie trudnego problemu), dyskusja (rozwiązywanie sprzecznych argumentów). Stając się uniwersytet, medycyna pojawia się jako wiodącej dyscypliny XII th  wieku, ponieważ jest to pierwszy w Europie, aby osiągnąć taką syntezę w czasie (od starożytnej Grecji) iw przestrzeni (do „muzułmańskiej Azji Środkowej).

W medycynie ludowej

Regimen Sanitatis szkoły Salerno jest u źródeł wielu prac na rzecz ochrony zdrowia „możemy znaleźć coś w nim porad higieny lavished przez współczesny niewyspecjalizowanych prasie”. Według François Lebruna trudno jest w powszechnym zdrowiu rozróżnić, co wynika ze starych naukowych dyskursów medycznych oraz wiedzy i praktyk przed- lub parachrześcijańskich.

Jednak z chwilą wynalezienia prasy drukarskiej pojawiły się „kalendarze pasterskie”, dające radę długiego, zdrowego i szczęśliwego życia. Od XVII do XX  wieku, tanie broszury są dystrybuowane przez sokolników z typowych tytułów takich jak Aptekarza lub charytatywnej lekarza lub lekarza lub chirurga ubogich. To nie tylko kwestia zachowania zdrowia, ale także dbania o siebie lub bliskich im za mniej, przy jednoczesnym zachowaniu niezależności. Dlatego to, co dziś nazywamy „lekarstwami dobrej kobiety” lub „recepturami babci”, może być odległym echem szkoły Salerno.

Zobacz też

Powiązane artykuły

Linki zewnętrzne

Uwagi i odniesienia

Uwagi
  1. Kobiety były również przyjmowane, nie tylko jako uczennice, ale także jako osoby praktykujące i nauczycielki, takie jak Trotula z Salerno
Bibliografia
  1. P. Thiel, Eternal Spirit of Medicine, antologia starożytnych pism medycznych. , AMPERY,1976, str. 181-186
  2. (w) Monica H. Green, The Trotula: A Medieval Compendium of Women's Medicine , University of Pennsylvania,2001, 301  str. ( ISBN  978-0-8122-3589-0 , czytaj online ) , str.  5-6.
  3. Monica H. Green, op. cit., s. 8-9.
  4. (it) Placido Troyli , Istoria Generale del Reame di Napoli ,1752( czytaj online )
  5. (La) Antonio Mazza , Historiarum epitome de rebus Salernitanis, in quibus origo, situs, vbertas, respublica, primatus ... ac aliae res ad Salernitanam vrbem spectantes dilucidantura doctore Antonio Mazza , ex typographia Io. Francisci Paci,1681( czytaj online )
  6. (en) Lola Ferre , „  Wielokulturowe początki salernitańskiej szkoły medycznej: debata historiograficzna  ” , Journal of Mediterranean Studies , t.  27, n o  1,2018, s.  1-18 ( czytaj online , przeglądano 24 października 2020 r. )
  7. G. Lambertini, Szkoła w Salerno, Uniwersytety w Bolonii i Padwie. Albin Michel / Laffont,1976, p.332w historii medycyny , tom 2, JC. Sournia
  8. Jacqueline Brossollet, "  " Constantine the African (1015-1087) "  ", Encyclopædia Universalis [online] ,2015( czytaj online )
  9. (en) V. Nutton, Zachodnia tradycja medyczna: od 800 pne do 1800 r. , Cambridge (Wielka Brytania), Cambridge University Press ,1995, 556  s. ( ISBN  0-521-38135-5 ) , strona 155praca zbiorowa, Wellcome Institute for the History of Medicine, Londyn.
  10. cytowane przez Pierre'a Theila, op. cit, s.  287
  11. P. Theil, op. cit, s.  306-307
  12. Gramatyka, retoryka, dialektyka, arytmetyka, geometria, astronomia, muzyka.
  13. D. Jacquart ( przetłumaczone  z włoskiego), La scholastique Médicale , Paris, Seuil ,1995, 382  pkt. ( ISBN  2-02-022138-1 ) , strony 179-185Doktorat z historii myśli medycznej, tom 1, reżyseria MD Grmek.
  14. Encyclopaedia Universalis, indeks tezaurusa , t.  3,1985, str. 2644artykuł Salerno (szkoła medyczna)
  15. F. Lebrun, Lekarze, święci i czarownicy w XVII i XVIII wieku , Paryż, Messidor / Aktualne czasy,1983, 206  str. ( ISBN  2-201-01618-6 ) , strony 22-25