UR-100

UR-100
Przykładowe zdjęcie przedmiotu UR-100
UR-100 w swoim kontenerze, na MAZ-537 .
Prezentacja
Typ pocisku międzykontynentalny pocisk balistyczny
Budowniczy OKB-52 (projekt), GKNPZ Khrunitchev , Polyot , Strela
Rozlokowanie 1966-1996
Charakterystyka
Silniki 1 st  etap: 4 x RD-0217
2 e  podłogowy 1 x 4 x 15D13 i RK-3
Msza przy starcie od 42,3 do 50,1 ton
Długość 16,7 do 19,1 metra
Średnica 2  m
Zakres 10600  km
Ładowność 1 głowa 1  Mt lub 3 głowy 220  kT
Poradnictwo bezwładnościowy
Precyzja ECP  : od 0,96 do 1,4  km
Uruchom platformę silos
Kraje użytkowników
związek Radziecki

UR-100 ( rosyjski  : УР-100 lub универсальная ракета „  uniwersalna rakieta  ”) lub SS-11 Sego w oznaczenia NATO jest druga generacja międzykontynentalny pocisk balistyczny opracowany przez ZSRR . Pocisk zaprojektowany przez OKB-52 z Tchelomei został rozmieszczony w latach 1966-1996. W latach 70. ten pocisk, liczący prawie 1000 jednostek operacyjnych, był główną bronią nuklearną radzieckich sił strategicznych.

UR-100 jest pociskiem dwustopniowym wykorzystującym paliwo, które można przechowywać w cieczy. Wystrzelony z silosu jest trwale zamknięty w kontenerze, który chroniąc go przed agresją zewnętrzną pozwala na kilkuletnie odstępy między czynnościami konserwacyjnymi, a poprzedzające go pociski wymagały remontu co 6 miesięcy. Rozlokowano trzy wersje, zawierające od 1 do 3 głowic jądrowych, w zależności od przypadku. UR-100 to pierwszy radziecki pocisk, którego głowicom nuklearnym towarzyszą wabiki. Przy masie od 42 do 50 ton przy średnicy 2 metrów i długości od 17 do 20 metrów pocisk ma zasięg 10600  km z dokładnością od 0,96 do 1,4  km .

MR UR-100  (i) (NATO kod Spanker SS-17) i UR-100N (NATO kod SS-19) szpilki wyznaczają pociski, pomimo ich nazwa, całkowicie różnych urządzeń.

Historyczny

Kontekst

W Kwiecień 1962rząd radziecki zdecydował się na opracowanie drugiej generacji międzykontynentalnych pocisków balistycznych w celu przezwyciężenia wad rakiet pierwszej generacji, R-16 (SS-7 Saddler) i R-9 (SS-8 Sasin). Planowana jest realizacja czterech typów pocisków:

Biuro projektowe OKB-1 z Siergiej Korolow , projektant pierwszego międzykontynentalnej rakiety balistycznej i ojciec radzieckich astronautyki , jest odpowiedzialny za opracowanie solidnego pocisk rakietowy. Ale ten projekt, nazwany RT-2  ( kod NATO SS-13 Savage), przeżywa trudny rozwój, a władze wojskowe, które miały już burzliwe relacje z Korolewem podczas projektowania pocisków R-7 (SS-6 Sapwood) i R -9 (SS-9 Scarp) decydują się na uruchomienie dwóch innych konkurencyjnych projektów z wykorzystaniem paliw płynnych: the biuro projektowe SKB-586 z Michaiłem Yanguel jest rozwijający się natomiast R-38 OKB-52 z Władimirem Tchelomeï otrzymać30 marca 1963zezwolenie na opracowanie UR-100. Rozwój R-38 został następnie zaniechany, aby inżynierowie Yanguel mogli skoncentrować się na projektowaniu ciężkiego pocisku R-36 (SS-9 Scarp).

Rozwój i wdrażanie

Rozwój UR-100 przebiega bez większych problemów, w przeciwieństwie do RT-2. Pierwszy strzał miał miejsce w Bajkonurze15 kwietnia 1965, prawie rok wcześniej niż RT-2. Próby kończą się27 października 1966a wdrożenie operacyjne rozpoczyna się w tym samym roku. Około 990 pocisków zostało rozmieszczonych w ciągu następnych sześciu lat w 11 miejscach, zwykle zlokalizowanych w pobliżu linii kolejowej transsyberyjskiej . RT-2 został wdrożony dopiero w 1971 roku i ma tylko 60 kopii.

Po pogorszeniu stosunków chińsko-sowieckich w latach sześćdziesiątych XX wieku strategiczne siły nuklearne musiały rozważyć ponowne rozmieszczenie swojego urządzenia w 1968 roku, aby uporać się z konfliktem z Chinami. Jednak w tamtym czasie zmiana celów rakietowych wymagała modyfikacji ich programowania, której wdrożenie zajęło dużo czasu, a dalekosiężne UR-100 nie były w stanie uderzać w ważne chińskie cele, ale znajdowały się na zbyt krótkich dystansach. Po zmodyfikowaniu pocisków w 1968 roku przeprowadzono dwa udane testy na celach oddalonych o około 1000  km . Cele rakietowe dwóch ostatnich rozmieszczonych pułków znajdowały się w Chinach . Od tego czasu UR-100 były również używane jako pociski balistyczne średniego zasięgu, ładowane do ataków na miasta w Europie czy Japonii .

Nowe wersje

Pod koniec lat 60. pracownia projektowa Yangel przeprowadziła częściowo badania nad wymianą rakiet drugiej generacji. Wybór pocisku, który ma zastąpić UR-100, głęboko dzieli ministerstwa zaangażowane w obronę, Biuro Polityczne, radziecki Sztab Generalny i szefów różnych biur badawczych odpowiedzialnych za rozwój rakiet. Po tym epizodzie, zwanym „małą wojną domową”, ogłoszono przetarg na wymianę UR-100. Yanguel proponuje MR-UR-100 (kod NATO SS-17  (en) Spanker), podczas gdy Tchelomeï przedstawia dwa projekty: UR-100K, ulepszoną wersję UR-100 i UR-100N (kod NATO SS-19 Stiletto ), pocisk, który pomimo swojej nazwy jest zupełnie nowy. O ile zgodnie z warunkami przetargu należy wybrać tylko jeden model, ówczesny radziecki przywódca Leonid Breżniew, nie osiągając konsensusu, dokonał bardzo kosztownego wyboru opracowania trzech typów pocisków w celu zastąpienia UR-100.

Liczba rozmieszczonych pocisków UR-100 osiągnęła najwyższy poziom w 1971 r. Od 1972 r. Były one stopniowo wycofywane ze służby. Ich silosy zostały zmodyfikowane, aby pomieścić wersję UR-100K o zwiększonej masie 8 ton i która jest rozmieszczona w dwóch podwersjach: jedna z pojedynczą głowicą, a druga z trzema głowicami. UR-100K to pierwszy radziecki pocisk międzykontynentalny, w którym zastosowano wabiki mające na celu oszukanie obrony przeciwrakietowej. Wariant z pojedynczą głowicą jądrową działał od 1974 r. W 1975 r. Rozmieszczono 248 pocisków tego typu, a 220 głowic wielowojennych. 120 jednostek wersji UR-100U, na których znajdowały się 3 głowice jądrowe, zostało rozmieszczonych w 1975 roku. Od 1972 roku zaczęły też działać UR-100N ( SS-19 ) i MR-UR-100 ( SS-17  (en) ).

Umowy SALT I i wycofanie pocisków UR-100

Umowa SALT I , podpisana między Stanami Zjednoczonymi a Związkiem Radzieckim, określa górny limit liczby międzykontynentalnych pocisków balistycznych wystrzeliwanych z silosów, które mogą być rozmieszczone w każdym z dwóch krajów. Co więcej, od 1976 roku nowy pocisk SS-20 zastąpił UR-100 (a także R-12 i R-14 ) do ataków na cele kontynentalne w Azji i Europie. W rezultacie radzieckie silosy są obecnie przeznaczone głównie dla pocisków międzykontynentalnych wycelowanych w Stany Zjednoczone. Wycofywanie pocisków z oryginalnej wersji UR-100 przebiega w dwóch etapach. W 1980 r. Pozostało tylko 100 pocisków bez głowicy jądrowej do całkowitego wycofania, które miało miejsce w 1984 r. UR-100U wycofano ze służby w latach 1980–1984. UR-100K był ostatnią wersją, która przetrwała. Ostatnie egzemplarze wycofano ze służby w 1994 roku.

Charakterystyka techniczna

UR-100 to dwustopniowy międzykontynentalny pocisk balistyczny na paliwo ciekłe. Początkowe wersje zawierały pojedynczą głowicę nuklearną od 0,5 do 1,1  Mt , podczas gdy późniejsze wersje mogą przenosić trzy głowice ( mirvage ). Pocisk wystrzeliwuje z silosów. UR-100 to pierwszy pocisk balistyczny, który wszedł do służby, wyposażony w wabiki. OKB-52 wykorzystał swoje doświadczenie w dziedzinie lotnictwa, aby obniżyć koszty produkcji pocisku. Biuro konstrukcyjne wykorzystało również swoje doświadczenie w projektowaniu pocisków manewrujących wystrzeliwanych ze statków do zaprojektowania pocisku chronionego przed agresją z zewnątrz. Pocisk jest umieszczany w fabryce w kontenerze i transportowany w nim do silosu. Pojemnik z zawartością jest opuszczany do silosu, a następnie zbiorniki są napełniane. Wreszcie kontener jest uszczelniony, aby chronić pocisk, co pozwala na jego przechowywanie bez konserwacji przez kilka lat, podczas gdy pociski poprzedniej generacji, takie jak R-16, musiały przechodzić cykl konserwacyjny co 6 miesięcy. Po wystrzeleniu pocisku gorące gazy są wyrzucane do przestrzeni między ścianami silosu a zbiornikiem.

Konstrukcja silosów jest znacznie uproszczona w porównaniu z poprzednimi pociskami. Obiekty składały się z bezzałogowych silosów kontrolowanych przez jedno centralne stanowisko dowodzenia. Aby umożliwić szybsze i tańsze wykonanie instalacji, silosy UR-100 są stosunkowo słabo chronione przed eksplozją atomową w pobliżu: są zaprojektowane tak, aby wytrzymać nadciśnienie 2 atmosfer.

Pocisk ma dwa stopnie, w których silniki spalają mieszankę paliw płynnych, które można przechowywać: paliwo to UDMH, a utleniacz - nadtlenek azotu . UR-100 był pierwszym radzieckim pociskiem rakietowym, obok R-36, w którym zastosowano nadtlenek azotu, który zastąpił kwas azotowy używany do napędu poprzedniej generacji. Pocisk ma dwa etapy:

Pocisk zaprojektowany przez OKB-52 z Władimira Chełomeja jest produkowany przez Państwowe Centrum Badawczo-Produkcyjne im. Chrunichewa, fabrykę lotniczą nr 166 "Polyot" Omskiej fabryki samolotów nr 47 i "Strela" z Orenburga . Głowica nuklearna 1  Mt jest rozwijana w kompleksie przemysłowym NII-1011 w Czelabińsku-70 . Wabiki są produkowane przez ośrodek NII-108 W. Gerasimenko. Silosy typu 15P784 zostały zaprojektowane przez KBOM, Biuro Konstrukcyjne Maszyn Powszechnych kierowane przez VPBarmin.

Charakterystyka techniczna różnych wersji pocisku UR-100
Wersja UR-100 UR-100K UR-100U
Kontrakt RS-10 RS-10 RS-10
Indeks GRAU 8K84 15A20 15A20U
Kod DIA SS-11 mod 1 SS-11 mod 2 SS-11 mod 3
Kod NATO Sego Sego Sego
Rozlokowanie 1966-1984 1973-1990 1975-1983
Napęd 2 stopnie z napędem na paliwo ciekłe 2 stopnie z napędem na paliwo ciekłe 2 stopnie z napędem na paliwo ciekłe
Zastosowano Ergole UDMH / NTO UDMH / NTO UDMH / NTO
Długość 16,70  m 18,90  m 19,10  m
Średnica łba 2  m 2  m 2  m
Waga 42,3 tony 50,1 tony 50,1 tony
Ładowność 760-1500  kg 1200  kg 1200  kg
Ładunek jądrowy 1 głowica nuklearna 1,0  MT 1 głowica nuklearna 1,0  MT / 3 głowice jądrowe 220  kT z wabikami 3 głowice jądrowe 220  kT z wabikami
Zakres 11 000  km 12 000  km 10600  km
Precyzja ( prawdopodobny błąd kołowy ) 1,4  km 0,96  km / 1,1–1,2  km 1,1–1,2  km

Uwagi i odniesienia

  1. (en) Pavel L. Podvig , Oleg Bukharin i wsp. , Rosyjskie strategiczne siły nuklearne , Cambridge, Mass, MIT Press ,2001, 692  str. ( ISBN  978-0-262-16202-9 , OCLC  51969872 ).
  2. (en) SJ Załoga  (en) , Kremla miecz jądrowa: powstanie i upadek rosyjskich strategicznych sił jądrowych, 1945-2000 , Washington, Smithsonian Institution Prasy Coll.  „Historia lotnictwa”,2002, 296  str. ( ISBN  978-1-58834-007-8 , OCLC  47297757 ).
  3. (in) Pavel Podvig: Okno podatności, którego nie było: Rozbudowa radzieckiego wojska w latach 70. XX wieku - uwaga badawcza. International Security , lato 2008 , vol.  33, n o  1: 118-138 .
  4. (w) Nuclear Notebook: amerykańskie i radzieckie / rosyjskie międzykontynentalne pociski balistyczne, 1959-2008 [PDF] .

Zobacz też

Powiązane artykuły

Linki zewnętrzne