Powszechne kapłaństwo wszystkich wierzących jest chrześcijańska doktryna, która potwierdza równość wszystkich ochrzczonych w wielkiej misji . Jest to jedna z podstawowych zasad protestantyzmu i ewangelicznego chrześcijaństwa .
Istnienie statusu kapłańskiego i związana z nim praktyka kultu są rozwinięte we wszystkich tekstach kapłańskiego źródła Starego Testamentu . W kontrapunkcie Stary Testament zaświadcza również, że duch proroctwa został wylany na cały lud Izraela przez Ducha Świętego ( Księga proroka Joela , rozdział 3, werset 1) i że cały lud Izraela jest powołany do posługa kapłańska wobec innych narodów ( Księga proroka Izajasza , rozdział 61, werset 6).
Pisarze Nowego Testamentu postrzegają proroctwa Starego Testamentu jako wypełnione przez Jezusa Chrystusa i Pięćdziesiątnicę . W kościele złożonym zarówno z Żydów, jak i starożytnych pogan, wszyscy są zjednoczeni w Chrystusie przez chrzest, a Jezus Chrystus przez swoją ofiarę miłości na krzyżu i swoje zmartwychwstanie stał się jednocześnie jedynym arcykapłanem i barankiem ofiarnym. Innowacją wprowadzoną przez Nowy Testament nie jest zatem idea powszechnego kapłaństwa, ale rozszerzenie tego kapłaństwa na nie-Żydów. List do Efezjan , rozdział 4, werset 11, który zawiera listę biur apostoł, prorok, ewangelista, pastor (pasterz) i nauczyciela. Ponadto pełnią funkcje biskupa , starszego i diakona . W Dziejach Apostolskich , rozdział 20, wersety 17-28, terminy „starszy” i „biskup” są najwyraźniej używane zamiennie; w tej samej książce znajdziemy śladu struktury na trzech poziomach, która rozpoczyna się na początku II th century episkopos / ἐπίσκοπος (nadzorca, biskup) presbyteros / πρεσβύτερος (byłego pastora), diakonos / διάκονος (sługa diakona). Z drugiej strony, w Nowym Testamencie episkopat jest już przekazywany przez nałożenie rąk apostoła lub następcy apostołów (Dzieje Apostolskie, rozdział 8, werset 18 lub rozdział 14, werset 23, List do Hebrajczyków , rozdział 6, werset 2, Drugi list do Tymoteusza , rozdział 1, werset 6).
W różnych dziełach chrześcijańskich wczesnego Kościoła ( Didascalia Apostołów , Didache , Konstytucje Apostolskie ) nie ma wzmianki o greckim lub łacińskim słowie oznaczającym kapłana lub kapłaństwo (choć słowo to istnieje w języku greckim : ἱερεύς , używane w szczególnie w celu przetłumaczenia hebrajskiego terminu kohen (pl. kohanim), który oznacza kapłanów i kapłanów, zarówno żydowskich, jak i pogańskich.)
Podstawowa wiedza ze Starego Testamentu i grecko-rzymskiej koncepcji kapłaństwa zostały stopniowo włączone do definicji tych trzech ról, zwłaszcza gdy z przeliczenia Konstantyna w IV th wieku, rosnąca liczba wiernych jest podkreślona i liderów Kościół chrześcijański jest wezwany do przejęcia roli kapłanów w starej religii państwowej . Dodaje to do ich odpowiedzialności duchowej i kościelnej odpowiedzialność moralną, jaka dotychczas należała do byłych księży i urzędników państwowych.
W 1520 roku doktryna o powszechnym kapłaństwie została opracowana przez Marcina Lutra . Reformator powołuje się na 1 Piotra 2-9, aby zapewnić, że wszyscy wierzący są kapłanami i duchowo sobie równi. W tym sensie duchowni nie są już lepsi od zwykłych świeckich. Chrześcijanie, jeśli są prostymi wiernymi, to znaczy na poziomie wspólnoty chrześcijańskiej dla duszpasterzy, muszą realizować swoje powołanie do kapłaństwa powszechnego z bliźnimi. Konsekwencją tej zasady jest to, że Kościół nie działa już jako pośrednik między Bogiem a chrześcijaninem. Nie może też twierdzić, że ma monopol na interpretację Biblii, a tym bardziej twierdzić, że jest nieomylna. Dla Lutra zasada ta oznacza, że wierni muszą posiadać solidną znajomość Biblii.
Ta doktryna została również przyjęta przez wszystkie nurty ewangelicznego chrześcijaństwa .
Termin kapłaństwo oznacza kapłaństwo. Wyrażenie kapłaństwo powszechne oznacza zatem, że wszyscy chrześcijanie są kapłanami. W konsekwencji nie ma już określonej kategorii kapłańskiej, nawet jeśli oczywiście pozostaje różnorodność posług (lub funkcji) w Kościele.
Rozbieżność z katolicyzmem, która oczywiście wywodzi się z tych samych podstaw co Luter, dotyczy kapłaństwa służebnego, które według katolicyzmu dodaje się do kapłaństwa powszechnego. Te dwa kapłaństwa „w istocie różnią się”, stwierdza Katechizm Kościoła Katolickiego. Między nimi, stwierdza Sobór Watykański II w swojej konstytucji Lumen gentium, istnieje różnica nie tylko stopnia, ale istoty czy natury. Ta koncepcja jest potępiana przez protestantyzm z czterech powodów:
Luter podjął ten temat w trzech publikacjach: List do chrześcijańskiej szlachty narodu niemieckiego , Z niewoli babilońskiej Kościoła i Chrześcijański traktat o wolności . Oto jak przedstawia to w Liście do szlachty chrześcijańskiej :
„” Wymyślono, że papież, biskupi, księża, lud klasztorów będą nazywani „państwom kościelnym”, a książęta, panowie, rzemieślnicy i chłopi będą nazywani „państwom świeckim”, co jest oczywiście subtelną subtelnością i piękną hipokryzją. Nikt nie powinien być onieśmielony tym rozróżnieniem z tego powodu, że wszyscy chrześcijanie naprawdę należą do stanu kościelnego; nie ma między nimi żadnej różnicy, poza funkcją… mamy ten sam chrzest, tę samą ewangelię, tę samą wiarę i jesteśmy w ten sam sposób chrześcijanami, ponieważ są chrztem, tą samą ewangelią i wiarą, która sama tworzą państwo kościelne. To, co robi Papież lub Biskup, czyli namaszczenie, tonsuring, święcenia, konsekracje… może zmienić człowieka w cagot lub idola posmarowanego olejem, ale nie robią najmniejszego. Chrześcijanin. W konsekwencji jesteśmy absolutnie wszyscy konsekrowanymi kapłanami przez chrzest”. "
Pojęcie kapłaństwa powszechnego istnieje wśród katolików. Poprzez chrzest Chrystus powołuje również każdego ochrzczonego, aby stał się kapłanem, prorokiem i królem , w szczególności przez namaszczenie krzyżmem świętym , którego dokonuje celebrans, i wzywa go do udziału w swoim jedynym kapłaństwie. Kapłaństwo chrzcielne jest konsekwencją panowania społecznego Jezusa Chrystusa .
„Powszechne kapłaństwo wiernych i godność królewska są dane mężczyznom i kobietom. W tym miejscu szczególnie pouczające jest uważne przeczytanie niektórych fragmentów Pierwszego Listu św. Piotra (2,9-10) i konstytucji soborowej Lumen gentium (nn. 10-12; 34-36). " ( Jan Paweł II , List z okazji Wielkiego Czwartku w 1995 roku )
Katolicyzm jednak faworyzuje termin „wspólne kapłaństwo”, pomimo nieco obraźliwego użycia terminu „powszechne”, jakiego papież Jan Paweł II mógł użyć . Zasadnicza różnica należy przypomnieć, że wśród katolików kapłaństwo to kapłaństwo w wspólnemu kapłaństwem (soborowym Lumen gentium , n O 10). Specyfika, która nie jest rozpoznawana wśród protestantów, którzy uważają, że pastorzy nie mają żadnej szczególnej cechy w porównaniu z innymi wierzącymi.
„Kapłaństwo powszechne wiernych oraz kapłaństwo służebne lub hierarchiczne, które mają między sobą zasadniczą różnicę, a nie tylko stopień, są jednak względem siebie przyporządkowane: obydwa w rzeczywistości, każde na swój sposób, uczestniczą w wyjątkowym kapłaństwo Chrystusa. Ten, kto otrzymał kapłaństwo służebne, posiada świętą władzę formowania i prowadzenia ludu kapłańskiego, składania w roli Chrystusa ofiary eucharystycznej i składania jej Bogu w imieniu całego ludu; wierni przez swoje królewskie kapłaństwo przyczyniają się do ofiarowania Eucharystii i sprawują swoje kapłaństwo przez przyjmowanie sakramentów, modlitwę i dziękczynienie, świadectwo świętego życia, wyrzeczenie się i skuteczną miłość. » Lumen Gentium n o 10, Watykan Rada II .