W starożytnym Rzymie , ozdoby ( łacińskie : Ornamenta ) są insygnia zewnętrzny z Sądownictwa , godności lub biurze danego jako honorowego nagrody. Te wyróżnienia są zawsze przyznawane przez Senat : są one przyznawane dożywotnio i nie należy ich mylić ze skutecznym sprawowaniem władzy sądowniczej.
Ozdoby są charakterystycznymi atrybutami, które pozwalają rozpoznać urzędującego sędziego. Manifestacja jej imperium , jest spuścizną królewskich atrybutów okresu monarchii i etruskiego pochodzenia .
Rozróżniamy według trzech hierarchicznych klas Senatu :
Praktyka przyznawania ozdób bez sprawowania przez posiadacza odpowiedniego urzędu panowała w Republice , ale miała ograniczone zastosowanie. Pod rządami Cesarstwa rozwinęła się koncesja praw przysługujących określonej władzy sądowniczej osobom, które jej nie nosiły.
Ozdoby dają prawo do przebywania w gronie senatorów na uroczystościach publicznych, do uczestniczenia w bankietach senatorskich, do pojawienia się w dowolnym miejscu w stroju senatorskim (tuniki łacińskiej ) oraz pod pretekstem togi podczas uroczystości. Nie licząc się jako sędziowie, nie wpływają ani na honorum programowe , ani na prawo do zasiadania w Senacie.
Koncesji na ozdoby może też towarzyszyć koncesja praw politycznych wynikających z magistratu (zasiadanie w Senacie, głosowanie,…): mówi się wtedy o adlectio .
W Republice konsularne ozdoby są następujące:
Ozdoby konsularne są czasami przyznawane w ramach Republiki zaprzyjaźnionym królom, których Senat pragnie uhonorować. Te prestiżowe atrybuty nadawano na początku Cesarstwa rycerzom zajmującym szczególnie ważne stanowiska, jak prefektura pretorium pod Klaudiuszem, prokuratorom prowincjonalnym, a nawet za Nerona w uznaniu zasług literackich. Po julio-klaudyjskich nadawanie ozdób konsularnych bez konsulatu stało się powszechną praktyką.
W późnej starożytności ozdoby konsularne były czasami przyznawane barbarzyńskim przywódcom w służbie Imperium. Cesarz Wschodni Anastazjusz I po raz pierwszy wykonał akt dyplomatyczny, wysyłając do Clovis „tablice konsularne”, które są interpretowane jako ornament konsularny po jego zwycięstwie nad Wizygotami.
Ceremonia triumfu i ozdoby triumfalne są również pochodzenia etruskiego. Według Liwiusza triumfator nosił strój Jowisza Optimusa Maximusa , Jowisza Kapitolińskiego , a mianowicie fioletową togę wyszywaną złotem, berło zwieńczone orłem i złotą koronę.
Koncesja na zdobnictwo triumfalne ( ornamenta triumfalia ) daje prawo do noszenia, bez triumfu , insygniów, które triumfującemu pozostały do końca życia. Ta praktyka zaczyna się od Imperium, kiedy rzeczywisty triumf zostaje zarezerwowany dla cesarza i członków jego rodziny.