|
Rodzina królewska rzymska 27 pne AD - 285 Dominuj 285 - 476 Emp. Zachód 395 - 476 Emp. Bizancjum 395-1453 Magistrates Cursus honorum Sędziowie zwyczajni Edile Praetor Konsularny Konsula Cenzor Promagistrates Właściciel ProkonsulNadzwyczajni sędziowie DyktatorMistrz Kawalerii Interroi Decemvir Triumvir Zespoły Elections Curiata elections centuriata Comitia hołduje radzie plebejskiej Tytuły imperialne Augustus Imperator Caesar Pater patriae Pontifex maximus Cesarscy urzędnicy Kurator Legat Prefektury Prefekt PretoriumPrefekt Rzymu Prefekt Annone prefekt czuwania |
W starożytnym Rzymie , to liktorów (w klasycznej łacińskiej : liktor , -oris w liczbie pojedynczej, lictores , -orum w liczbie mnogiej) stanowić eskortę z sędziów , którzy posiadają w imperium , to znaczy moc, aby zmusić i ukarać. Po Republice Rzymskiej innym oficjalnym osobistościom towarzyszyli liktorzy.
Liktorzy są odpowiedzialni za ochronę i wykonywanie przymusowych decyzji sędziów. Ich główną cechą The bundle z prętów otaczających siekierę , jest ich narzędziem przymusu: albo dla kar cielesnych (pręty), lub dla zabicia przez ścięcie (siekiery).
Liktorzy wywodzą się z królewskiego Rzymu , który być może skopiował go od Etrusków : według Siliusa Italicusa liktorzy i wiązki miałyby pochodzenie etruskie i zostałyby wprowadzone przez miasto Vetulonia (w etruskiej Valtunie, obecnie Poggio Colonna , niedaleko Grosseto ). Twierdzenie to wydaje się potwierdzać odkrycie w starożytnym etruskim grobowcu Vetulonia (znanym jako „ tomba del littore ”) pozostałości wiązki, z której wyłonił się topór z dwoma żelazami. Interpretacja tego wyjątkowego śladu w świetle starożytnego tekstu jest dziś rozważana z ostrożnością.
Liczba liktorów poprzedzającego każdy sędziego różni się w zależności od jego wagi: dwa dla curule aediles , sześć do pretora (tylko dwa w Rzymie ), dwanaście dla każdego konsula . Dyktator skupia liktorów dwóch konsulów, to znaczy dwadzieścia cztery w sumie.
Ich rekrutacja jest niepewna: pewne jest, że dokonano tego tylko wśród wolnych ludzi, być może tylko wśród plebsu . W każdym razie wszyscy liktorzy byli obywatelami rzymskimi , ponieważ nosili togę wewnątrz pomœrium , świętego ogrodu rzymskiego.
Zostali wybrani ze względu na ich budowę fizyczną do wykonania zadania, albo przez sędziego, albo w drodze losowania. Otrzymywali wysokie pensje (600 sestercji pod koniec Rzeczypospolitej), byli zwolnieni ze służby wojskowej i zorganizowani w kolegia .
Liktorzy maszerują w szeregu jeden po drugim i poprzedzają sędziego, któremu towarzyszą, otwierając mu przejście w rzymskim tłumie. Liwiusz w swojej Historii Rzymu donosi o kilku przypadkach, kiedy sędzia magistratu nakazuje swoim liktorom zatrzymanie dysydenta lub krnąbrnego. Następnie liktorzy zdzierają jego ubranie i biją go prętami.
Kiedy dwóch sędziów krzyżuje się, liktorzy magistratu niższej rangi opuszczają belki, na znak szacunku. Robią to samo, gdy przekraczają ścieżkę westalki . Ten gest opuszczania belek nie jest jednak dokładnie znany; w przypadku braku reprezentacji możemy tylko założyć: można to wykonać w sposób podobny do obecnego „Salutu flag przed głową państwa”, które są pochylane podczas przechodzenia w defiladzie.
Gdy są one w środku Rzymu, żelazny topór który ich zestawy zawierają ukryte, i to jest widoczne, gdy opuszczają pomœrium z Urbs .
U schyłku republiki , liktorów w swojej roli ochroniarskiej zastępuje większa gwardia wojskowa, która jest zapowiedzią gwardii pretoriańskiej . Zachowują rolę honorowego wyróżnienia dla sędziów i notabli.
Octave-Augustus jako triumwir ma 24 liktorów, tyle samo co dyktator. Następnie jako konsul w 33 rpne. AD, a następnie każdego roku od 31 pne. AD do 23 pne. AD, korzysta z dwunastu tradycyjnych liktorów. Po 23 pne AD, nie nosi konsulatu, ale mimo to otrzymuje w 19 pne. AD stałe prawo do posiadania dwunastu władców w Rzymie i za granicą. Za Domicjana cesarz przejmuje 24 władców.
Sędziowie i prokonsulowie zachowują tę samą liczbę liktorów pod rządami Cesarstwa, podczas gdy osoby pełniące nowe funkcje cesarskie otrzymują ich stosownie do ich znaczenia i podczas sprawowania ich poza Rzymem: po dwóch dla sędziów pretorianów lub konsularnych ( kuratorzy , prefekt miasta , prefekt Skarbu Saturna, Prefekt Skarbu Wojskowego ), pięciu liktorów dla legatów propretora , podczas gdy prokonsulowie mają sześciu.
To rozróżnienie rozszerza się na westały na końcu Republiki, poprzedzone przez lictora, a następnie na augustal seviri , kapłanów kultu cesarskiego, których zastąpił lictor.