Kategoria VII glauberytu : siarczany, seleniany, tellurany, chromiany, molibdeniany, wolframiany | |
Generał | |
---|---|
Klasa Strunz |
07.AD.25
7 siarczanów (selenianów, TELLURATES) |
Klasa Dany |
04.28.02.01
Siarczany |
Wzór chemiczny | Na 2 Ca (SO 4 ) 2 |
Identyfikacja | |
Kolor | bezbarwna, biała, często zwykła szara masa, często mocno pożółkła przez tlenki żelaza lub zaczerwieniona śladami hematytu |
Klasa kryształu i grupa przestrzenna | grupa symetrii 2 / m grupa przestrzenna C 2 / c |
System kryształów | Jednoskośny |
Sieć Bravais | siatka podstawowa a = 10,129 Å b = 8,306 Å c = 8,533 Å β = 112,19 ° Z = 4 |
Łupliwość | idealnie na {001}; niewyraźny na {110} |
Złamać | muszlowy |
Habitus | bardzo zróżnicowane kryształy, np. soczewkowate o ostrych krawędziach, pryzmatyczne, tabelaryczne lub tabelaryczne, bipiramidalne, płytkowe, często prążkowane równolegle do przecięcia, czasem zakrzywione lub schodkowe |
Facja | rzadkie izolowane kryształy, inkrustowane, inkrustowane |
Skala Mohsa | 2,5 do 3 |
Linia | Biały |
Blask | szklisty, woskowaty, nieco oleisty |
Właściwości optyczne | |
Współczynnik załamania światła | wieloosiowość n α = 1,507 do 1,515 n β = 1,527 do 1,535 n γ = 1,529 do 1,536 |
Dwójłomność | Dwuosiowy (-); δ = 0,022 2 V = 24 do 34 ° (zmierzone) |
Dyspersja | 2 v z ~ silny |
Przezroczystość | Przezroczysty do półprzezroczystego |
Właściwości chemiczne | |
Gęstość | 2,81 (2,75 do 2,85) |
Topliwość | z łatwością |
Rozpuszczalność | rozpuszcza się w mocnych kwasach ( np. HCl), rozkłada się w wodzie (wytrąca się w gipsie i rozpuszcza w siarczanie sodu ) |
Zachowanie chemiczne | łatwo psuje się do gipsu, smakuje często słono lub zasadowo, czasem gorzko, cierpko |
Właściwości fizyczne | |
Magnetyzm | Nie |
Jednostki SI i STP, chyba że określono inaczej. | |
Glauberite lub glauberite jest siarczan naturalnego wapnia i sodu , o wzorze chemicznym Na 2 Ca (SO 4 ) 2. Może reprezentować intymne połączenie dwóch bezwodnych związków : anhydrytu lub siarczanu wapnia CaSO 4i tenardyt lub siarczan sodu Na 2 SO 4, ta ostatnia sól wciąż nazwana przez starożytną suchą sól Glaubera .
Ten minerał o komórce jednoskośnej , rzadki, ale typowy dla skał ewaporat morskich lub jezior alkalicznych, występuje jako pryzmatyczne kryształy, tabelaryczne lub rzadziej jako piękne kryształy dwipiramidowe. Bardzo czysty, jest bezbarwny lub biały, ale częściej występuje w tych zwykłych, masywnych formacjach, od prawdziwie kamienistego szarego do żółtawego, bladożółtego do czerwonawego, czasem do ceglastoczerwonego.
Został wymieniony w mineralogii przez Alexandre Brongniarta na podstawie próbek ze złoża halitu Villarubia de Saint-Jacques w regionie Ocaña w pobliżu Toledo w Hiszpanii, zebranych i prawdopodobnie przeanalizowanych w 1802 r., Ale opublikowanych dopiero w 1808 r. Jego nazwa była nadane mu przez podobieństwo, w szczególności chemiczne i wyglądem, do soli Glaubera.
Ten minerał, od przezroczystego do półprzezroczystego, ma gęstość około 2,81. Jego twardość waha się od 2,5 do 3 w skali Mohsa . Jej dekolt jest doskonały, niewyraźny. Jej pęknięcie jest konchoidalne , z szklistym lub woskowym połyskiem, czasem trochę oleistym. Jej linia jest biała, a pył często bezbarwny. Jego smak jest często lekko słony lub zasadowy, czasem gorzki i cierpki.
Kryształy mają bardzo zróżnicowane facje: soczewkowate z ostrymi krawędziami, pryzmatyczne, tabelaryczne lub z podstawą tabelaryczną, czasem piramidalne, często prążkowane równolegle do przecięcia, krzywe lub schodkowe itp.
Ogrzewany w zamkniętym środowisku, gnije (w), a następnie łatwo się topi. Barwi płomień na żółto dzięki działaniu jonów sodu.
Rozkłada się w wodzie, rozpuszczalnym siarczanie sodu i wytrąconym siarczanie wapnia . Tak więc minerał łatwo rozkłada się w wilgotnym powietrzu do gipsu . Cienka, biaława warstwa gipsu często pokrywa odsłonięte części. Roztwory siarczanu sodu, poddane odparowaniu, powoli wytrącają się w postaci mirabilitu.
Jest to skała mineralna i ewaporat. Występuje również w środowisku laguny morskiej, ale także w słonawych wodach jezior endoreicznych lub na obszarach pustynnych. Jest wtedy kojarzony z halitem lub solą kamienną, polihalitem , gipsem i anhydrytem , thenardytem i mirabilitem .
Szczególnym przypadkiem tworzenia ewaporatów jest działanie wód meteorytowych w piaskach pustynnych i zlepieńcach. W tych warunkach skrajnej suchości glauberyt powstaje głównie w złożach azotanów i boranów. Najczęściej występuje w złogach azotanów z thenardytem i blödytem .
Występuje również bardzo rzadko w jamach bazaltowych skał magmowych. Jest to również produkt do sublimacji fumarolu . Jest wtedy związany z zapaleniem jelita grubego i sasolitem .
Czasami pojawia się również w lawie.
W Arizonie znajdują się ważne rezerwaty w pobliżu gór solnych ( góry solne ) lub Green Valley (dolina Verde), w Nowym Meksyku , w szczególności w basenie permskim na granicy z Teksasem. Jeziora Searles (in) , boraks, soda i sól w hrabstwie Valley Inyo , główne źródło minerałów ewaporatowych w Kalifornii, zawierają glauberyt.
Kopalnie soli czasami zawierają duże ilości tego minerału, bardzo często w zwartej masie (skale), w agregatach blaszkowatych lub po prostu w inkrustacjach: tak jest na przykład w Varangéville w Saulnois w Lotaryngii, w Salzburgu w Austrii, w Stassfurcie w Niemcy, Villarubia koło Toledo lub Aranjuez w Kastylii w Hiszpanii, Range w Pakistanie, Gypsumville w Kanadzie, Milltown lub Paterson w New-Jersey lub Steinsburg w Pensylwanii (Stany Zjednoczone), Tarapaca w Chile, pustynne regiony Australii Południowej itd.
Większość starych złóż Europy Zachodniej to warstwy triasu, jak Keuper Lorraine lub Salzburg, ale nie możemy zapominać ani o permskich warstwach Rusi, centralnej Rosji czy południowych Stanów Zjednoczonych, ani o ewaporatach z różnych stref krasowych. .
Piękne i duże kryształy bipiramidalne można wydobywać w Ciempozuelos w Hiszpanii. Istnieją geody zawierające glauberit, który często kojarzony jest z gipsem.
Jest dodatkowym minerałem sodu.
Korea Północna używa glauberytu jako surowca do produkcji sody kaustycznej.