Imię i nazwisko | Edvard Hagerup Grieg |
---|---|
Narodziny |
15 czerwca 1843 r. Bergen , Szwecja-Norwegia |
Śmierć |
4 września 1907 Bergen , Norwegia |
Podstawowa działalność | Kompozytor i pianista |
Styl | Romantyczny |
Trening | Konserwatorium Lipskie |
Mistrzowie | Carl Reinecke , Ernst Ferdinand Wenzel , Ignaz Moscheles |
Ascendenty | Alexander Grieg i Gesine Judithe Hagerup |
Małżonka | Nina Hagerup Grieg |
Potomków | Aleksandra Grieg; Nina Grieg (siostrzenica), żona Johana Halvorsena |
Podstawowe prace
Edvard Hagerup Grieg ( / ɛ d ʋ ɑ ʁ d h ɑ ː g ə ʁ ʉ p g ʁ ɪ g / ), urodzony15 czerwca 1843 r.w Troldhaugen w Bergen i zmarł dnia4 września 1907w tym samym mieście, to norweski kompozytor i pianista z okresu romantyzmu . Jego odkrycie w 1863 roku norweskiego folkloru i jego chłopskich tańców uczyniło z niego przez całe życie niestrudzonego działacza narodowej sztuki muzycznej. Wielki harmonista (dla którego Claude Debussy czy Maurice Ravel nie pozostaną obojętni ), mistrz małej formy (utworów fortepianowych), skomponuje swoje najsłynniejsze utwory z dziedziny orkiestry, takie jak Koncert fortepianowy a-moll , czy Peer Gynt , muzyka sceniczna skomponowana do dramatu przez Henrika Ibsena .
Syn Alexandra Griega, norweskiego kupca i brytyjskiego wicekonsula honorowego w Bergen (którego rodzina – pierwotnie pisana jako Greig – pochodzi ze Szkocji ) i Gesine Judithe Grieg (z domu Hagerup). Wychował się w rodzinie muzyków ; Jego matka, pianistka, jego pierwsza nauczycielka gry na fortepianie, dała mu pierwsze lekcje, gdy miał pięć lat i wprowadziła go do klasyki i romantyzmu, głównie Carla Marii von Webera , Fryderyka Chopina i Feliksa Mendelssohna . Zaczął komponować w wieku dziewięciu lat.
Latem 1858 Grieg poznał legendarnego norweskiego skrzypka Ole Bulla , przyjaciela rodziny, a przy okazji szwagra jego matki. Bull dostrzega dobry nastrój w muzyce piętnastoletniego młodzieńca i przekonuje rodziców, aby wysłali go do lipskiego konserwatorium, aby rozwijał jego talenty. Ole Bull potrząsa nastolatkiem i mówi mu: „Jedziesz do Lipska, aby zostać artystą! ” . Dlatego od jesieni 1858 Grieg podążał za naukami największych nauczycieli konserwatorium, takich jak Carl Reinecke , Ernst Ferdinand Wenzel i Ignaz Moscheles , jego długoletni przyjaciel. Usłyszał tam wiele wspaniałych dzieł, m.in. koncert fortepianowy Schumanna w wykonaniu Clary Schumanna .
Lata spędzone w konserwatorium nie pozostawiły mu dobrych wspomnień, ponieważ nauczanie tam nie było dla niego interesujące. Ponadto przez całe życie cierpi na zapalenie opłucnej i problemy z oddychaniem. Mimo to cztery lata później opuścił instytucję z solidną znajomością instrumentalisty i kompozytora. Swój pierwszy koncert dał w 1862 roku w rodzinnym Bergen .
W 1863 Grieg wyjechał do Kopenhagi , gdzie przebywał przez trzy lata. Nakazy konserwatorium w Lipsku wydawały mu się kłopotliwe i to właśnie w Kopenhadze rozwinął swoją prawdziwą naturę. Tam poznał duńskich kompozytorów Johanna Petera Emiliusa Hartmanna i Nielsa Gade'a , a także kompozytora norweskiego hymnu narodowego ( Ja, vi elsker debt landet ), Rikarda Nordraaka , który stał się dla Griega bliskim przyjacielem i wielkim źródłem inspiracji. . „Łaska spadła mi z oczu”, napisał później, „To dzięki Nordraak dowiedziałem się o popularnych piosenkach Północy, a nawet o mojej własnej naturze. Wystąpiliśmy przeciwko zniewieściałemu skandynawstwu Gade, krzyżowanemu z Mendelssohnem, iz entuzjazmem wkroczyliśmy na nową ścieżkę, którą kroczy teraz Szkoła Północna…”. Daje mu zamiłowanie do tradycyjnej muzyki norweskiej, będąc pasjonatem historii, legend i melodii ludowych swojego kraju. Nordraak zmarł wkrótce po tym, a Grieg skomponował marsz żałobny na jego cześć.
Podczas pobytu w Danii Grieg zaręcza się z piosenkarką Niną Hagerup , która jest niczym innym jak jego kuzynką. Ożenił się z nią w 1867 roku . W następnym roku urodzili jedyną córkę Aleksandrę. Latem 1869 roku dziecko zachorowało i zmarło w wieku osiemnastu miesięcy. Po śmierci córki nie będzie miał kolejnego dziecka. Poznał różnych kompozytorów, m.in. Franciszka Liszta , Ryszarda Wagnera , Piotra Ilitcha Czajkowskiego i Johannesa Brahmsa .
Przeniósł się do Christiana ( Oslo ), gdzie w 1867 założył Norweską Akademię Muzyczną . Odtąd Griega nigdy przestał wiedzieć niezliczone autentycznych melodii że organista Ludwig Mathias Lindeman cierpliwie zbierane i starannie opublikowane od 1853 do 1867 roku pod tytułem Aeldre og nyere Norske Fjeldmelodier . Jednocześnie stara się odnaleźć figlarne rytmy tych ganger , halling i inne springarowe tańczone przez chłopów przy dźwiękach tej ciekawej i prymitywnej violi d'amore zwanej „ hardangfidle ”. Nic więc dziwnego, że wczesne utwory wokalne i pianistyczne Griega noszą niezatarte piętno tych odkryć.
Zapewniając kierownictwo orkiestry Towarzystwa Filharmonicznego w Oslo, którego wybitnym dyrygentem zostanie jego przyjaciel, norweski kompozytor Johan Svendsen , Grieg komponuje intensywnie: po wydaniu Humoresek i pierwszych Utworów lirycznych w 1867 r. koncert na fortepian i orkiestrę a-moll , melodie norweskie i sceny z życia popularnego .
Zimą 1869 - 1870 , Grieg przebywał w Rzymie z Franza Liszta , który zachęcił go w ścieżce wziął i oddał technika fortepian nowy wymiar. W 1870 rozpoczął współpracę z Bjørnstjerne Bjørnsonem, który napisał kilka broszur. Od 1872 r. mógł definitywnie poświęcić się kompozycji: zapewniając mu solidną rentę, państwo norweskie zwolniło go z wszelkich zobowiązań, uhonorowało go i pośrednio uczyniło artystycznym ambasadorem.
We współpracy z Henrikiem Ibsenem narodziła się w 1876 roku scena muzyczna Peer Gynt , która przeżywa niezwykły sukces, nie udaje jej się odnowić na podobnej próbie z Sigurdem Jorsalfarem z Bjørnstjerne Bjørnson . Grieg porzucił wtedy wszelką nadzieję na wyprodukowanie tej opery narodowej, o której marzył.
Od 1876 do 1885 przechodził okres kryzysu. Wolał wówczas skupić się na folklorze i być bliżej swojego regionu pochodzenia, osiedlił się w 1885 roku w Hop, na południe od Bergen , gdzie zbudował swoją willę o nazwie Troldhaugen . Tam napisał słynną suitę na instrumenty smyczkowe , przeznaczone na uczczenie dwusetnej rocznicy urodzin poety Ludwiga Holberga .
Paryż powitał go między 1889 i 1890 , w 1894 roku, następnie w 1903 r . Jego koncert fortepianowy grany przez Raoula Pugno oraz suity Peera Gynta, które sam dyryguje, są bardzo dobrze przyjmowane. Gdziekolwiek się udaje, w Anglii , Włoszech , Holandii , na Węgrzech , w Polsce czy w Niemczech , jego wycieczki są triumfalne.
Dręczony gruźlicą płuc Grieg zmarł dnia4 września 1907, okryty honorami i okrzyknięty jednym z wielkich dobroczyńców tej wolnej już Norwegii .
Geniusz melodyczny, jakość jego pianistycznego pisarstwa, zuchwałość jego harmonii, które czasem zwiastują Claude'a Debussy'ego , wreszcie narodowa inspiracja czynią Griega rodzajem skandynawskiego Fryderyka Chopina .
Edwarda Griega.
Max Abraham (jego redaktor), Nina Grieg, Oscar Meyer i Grieg.
Edward Grieg i Wolff Quartet Salle Pleyel w 1903 r.
Grieg osiadł w Troldhaugen, gdzie mieszkał od 1885 roku aż do śmierci w 1907 roku.
Grób Edvarda i Niny Grieg.
Portret autorstwa Erika Werenskiolda , 1892, zbiory Muzeum Narodowego .
Edvard Grieg zostawia katalog około 80 partytur.
Muzyka orkiestrowa | Muzyka koncertowa | Muzyka kameralna | Utwory fortepianowe | Muzyka liryczna | Chór i orkiestra | Transkrypcje |
---|
Utwory liryczne
Sześćdziesiąt sześć utworów lirycznych op. 12, 38, 43, 47, 54, 57, 62, 65, 68 i 71 ( 1867 - 1901 ),
Inne części
Są nazwane na jego cześć: