Asteroida (od starożytnych greckich ἀστεροειδής / asteroeidḗs „który wygląda jak gwiazda”) jest planeta moll składa się ze skał, metali i lód, i których wymiary różnią się od rzędu metra (obecna granica wykrywalności) do kilku sto kilometrów. Nazwa „gwiaździsty” pochodzi od nieregularnego wyglądu planetoid w teleskopie, różniącego się od idealnego dysku planet, podczas pierwszych obserwacji astronomicznych.
W 1801 roku pierwsza odkryta asteroida została nazwana Ceres . Jest to największa asteroida w pasie głównym , największa grupa planetoid pod względem liczby znanych obiektów (ponad 720 000 w kwietniu 2019 r. lub około 750 000 łącznie z bezpośrednimi peryferiami), położona pomiędzy orbitami Marsa i Jowisza . W bliskiej Ziemi asteroidy (20000 znany w kwietniu 2019 roku) stanowią drugi numer grupy, one przekroczyć orbitę Ziemi. Te dwie grupy obejmują ponad 95% znanych mniejszych planet.
Mniejsze planety znajdujące się poza Neptunem bywają uważane za asteroidy, ale także coraz częściej wyróżnia się je i określa się mianem obiektów transneptunowych . Ich skład jest bogatszy w lód, a uboższy w metale i skały, co upodabnia je do jąder kometarnych .
W przeciwieństwie do komet , asteroidy nie wykazują aktywności kometarnej . Jednak kilka zaobserwowano z częściową aktywnością i są one określane jako aktywne asteroidy .
Zakłada się, że asteroidy są pozostałością dysku protoplanetarnego, który nie skupił się w planety .
Niektóre asteroidy bliskie Ziemi są uważane za potencjalnie niebezpieczne ze względu na ryzyko kolizji z Ziemią. Są one monitorowane przez zautomatyzowane systemy i prowadzone są badania nad możliwościami ich przekierowania w przypadku potwierdzonego zagrożenia.
Pierwsza asteroida została przypadkowo odkryta przez Giuseppe Piazzi , dyrektora Obserwatorium w Palermo . 1 st styczeń 1801 , podczas prowadzenia obserwacji w konstelacji Byka ustalić katalog gwiazd, dostrzega nową gwiazdę. Następnego dnia zauważył ze zdziwieniem, że przesunął się na zachód. Śledzi ruch tego obiektu przez kilka nocy. Jego kolega Carl Friedrich Gauss wykorzystuje te obserwacje do określenia dokładnej odległości tego nieznanego obiektu od Ziemi. Jego obliczenia umieszczają gwiazdę między planetami Mars i Jowisz . Piazzi nazywa ją Ceres , od imienia rzymskiej bogini, która wiosną wydobywa sok z ziemi i hoduje młode pędy, a także bogini patronki Sycylii .
Zgodnie z prawem Titiusa-Bode'a , sformułowanym w 1766 roku przez Johanna Daniela Titiusa i ujawnionym przez Johanna Elerta Bode'a , planeta powinna była grawitować między Marsem a Jowiszem. W celu jego zlokalizowania rozpoczęto kampanię obserwacyjną, zainicjowaną przez Josepha Jérôme'a Lefrançois de Lalande w 1796 roku. Piazzi nieświadomie poprzedził swoich kolegów odkryciem Ceres na orbicie hipotetycznej planety.
W latach 1802-1807 na sąsiednich orbitach odkryto trzy inne obiekty: Pallas , Juno i Westa . Cztery nowe ciała są wtedy uważane za prawdziwe planety. Termin „ małe planety” jest powszechnie używany; jednak od 1802 r. William Herschel zaproponował nazwę asteroidy , co dosłownie oznacza „w kształcie gwiazdy”, ze względu na ich teleskopowy wygląd, odmienny od tego w postaci regularnego dysku innych planet. Co więcej, ich mały rozmiar lub wysokie nachylenie orbity Pallasa, były według niego obiektami Układu Słonecznego, które należało odróżnić od planet.
Dopiero w 1845 roku , że nowa mała planeta została odkryta, Astrée przez Karl Ludwig Hencke . Od tego czasu odkrycia wciąż się mnożyły, a nazwa zaproponowana przez Herschela narzucała się sama.
W lipcu 1868 r. znanych było sto asteroid. Tysięczne zatwierdzone odkrycie miało miejsce w listopadzie 1921 r. ( (969) Leocadia ), a dziesięciotysięczne w październiku 1989 r. ( (21030) 1989 TZ 11 ). Z reguły kolejność dat odkrycia różni się od kolejności numeracji asteroid, ponieważ przypisanie liczby odbywa się po wystarczająco wiarygodnym określeniu orbity obiektu.
Większość znanych planetoid znajduje się w obszarze pomiędzy Marsem a Jowiszem, znanym jako pas planetoid (lub pas główny). Ale inne zostały odkryte poza tym obszarem, albo dlatego, że mają orbitę, która zabiera ich z głównego pasa, albo dlatego, że znajdują się w zupełnie innym obszarze Układu Słonecznego (patrz Grupy główne ). Większość z nich znajduje się dalej od Słońca, ale znamy niektóre, które są mniej odległe niż Mars ( asteroidy Amor i Apollo ), Ziemia ( asteroidy Aton i Atira ), a nawet Wenus ( 2020 AV 2 ).
badania asteroid były przez długi czas zaniedbywane przez astronomów. Znamy je od ponad dwustu lat, ale uważano je za śmieci Układu Słonecznego . Obecnie wiadomo, że asteroidy są ważnym kluczem do zrozumienia powstawania Układu Słonecznego i właśnie z tego powodu astronomowie wykazują większe zainteresowanie tymi obiektami.
Kompozycja asteroid oceniana jest na podstawie ich optyczne widma pomiaru światła odbitego, która odnosi się do składu ich powierzchni. Że z meteorytów jest znany z analizy fragmentów znalezionych na Ziemi.
Klasyczny system klasyfikacji widmowej planetoid, opracowany w 1975 roku, klasyfikuje je według systemu opartego na ich kolorze , albedo i widmie optycznym. Właściwości te miały odpowiadać składowi ich powierzchni. Należy jednak zauważyć, że niektóre typy są łatwiejsze do wykrycia niż inne. A zatem to, że proporcje asteroid danego typu są większe, nie oznacza, że faktycznie są one liczniejsze. Istnieją nowsze systemy klasyfikacji, z których wyróżniają się dwa: Tholen i SMASS.
Pierwotnie klasyfikacja asteroid opierała się na założeniach dotyczących ich składu:
Doprowadziło to do zamieszania, ponieważ widmowy typ asteroidy nie gwarantuje jej składu.
Główny pas planetoid pomiędzy orbitami Marsa i Jowisza , dwa do czterech jednostek astronomicznych od Słońca, jest głównym zgrupowanie planetoid: około 720.000 obiektów zostały wymienione tam do tej pory (kwiecień 2019), do których możemy dodać 30.000 innych grawitujące na jego bezpośrednim peryferiach (w szczególności grupa Węgier , grupa Kybele i grupa Hilda ). Wpływ pola grawitacyjnego Jowisza uniemożliwił im utworzenie planety. Ten wpływ Jowisza jest również źródłem wakatów Kirkwood , prawie pustych stref zlokalizowanych pośrodku i na krawędziach pasa oraz z powodu zjawiska rezonansu orbitalnego .
Trojany Jowisza znajdują się na orbitach bardzo zbliżonych do orbity Jowisza, w pobliżu dwóch punktów Lagrange'a L 4 i L 5 . W kwietniu 2019 r. jest ich około 7200. Nazwa odnosi się do wojny trojańskiej : punkty L 4 i L 5 są powiązane odpowiednio z obozem greckim i obozem trojańskim, a asteroidy są tam nazywane, z pewnymi wyjątkami, nazwami postaci z powiązanych obóz.
Ściśle mówiąc, asteroidy bliskie Ziemi to asteroidy, których orbita przecina się z orbitą Ziemi (asteroida przecinająca Ziemię lub ECA). W praktyce w języku francuskim termin ten jest najczęściej słyszalny w szerokim znaczeniu i obejmuje również asteroidy, których orbita jest "bliska" Ziemi (schodzi poniżej 0,3 jednostki astronomicznej) ( asteroida blisko Ziemi lub NEA w języku angielskim). Jest ich około 20 000 (kwiecień 2019).
Te asteroidy są klasycznie podzielone na cztery grupy:
Zainteresowanie mediów, czasami bardzo silne, skupiające się na asteroidach znajdujących się w pobliżu Ziemi, wiąże się z obawą przed ich zderzeniem z Ziemią. Patrz rozdział Ryzyko uderzenia w Ziemię .
Te centaury są mniejsze planety, które obracają się pomiędzy orbitami planet . W kwietniu 2019 r. było ich od 200 do 500 w zależności od dokładnego obwodu przypisanego tej grupie (niestandaryzowana granica z innymi grupami, takimi jak damocloid ). Pierwszym, który odkryto, był (2060) Chiron , w 1977 roku. Ogólnie przyjmuje się, że są to starożytne obiekty transneptunowe, które zostały wyrzucone ze swoich trajektorii, na przykład po przejściu w pobliżu Neptuna.
W kwietniu 2019 r. istniało około 3200 obiektów transneptunowych. Główne grupy w tym obszarze Układu Słonecznego zostały opisane w artykule Minor Planet .
Pierwsze zbliżenia planetoid są dziełem sondy Galileo, która podczas przejścia do Jowisza była w stanie zbliżyć się do (951) Gaspra w 1991 roku, a następnie (243) Ida w 1993 roku.
Sonda NEAR Shoemaker jest pierwszą, której główna misja dotyczy badania asteroidy. Rozpoczęty dnia17 lutego 1996 r.przez NASA , to orbity (433) Eros , jeden z największych planetoid blisko ziemi . Po ustaleniu pełnego mapowania między kwietniem a październikiem 2000 r., choć nie było to początkowo planowane, sonda gładko ląduje na asteroidzie na12 lutego 2001. Jego ostatni sygnał otrzymano 28 lutego.
W 2003 roku JAXA wystrzeliła sondę Hayabusa w kierunku bliskiej Ziemi asteroidy (25143) Itokawa , w celu delikatnego lądowania tam i pobrania próbek. Pomimo kilku awarii i incydentów sonda wróciła na Ziemię w dniu13 czerwca 2010, nie wiedząc, czy rzeczywiście zawiera próbki. Wreszcie 16 listopada Jaxa ogłosiła, że analiza zebranych cząstek potwierdziła ich pozaziemskie pochodzenie. W ten sposób Japonia staje się pierwszym krajem, który wylądował na asteroidzie i przyniósł próbki. Dwie trwające misje (kwiecień 2019 r.) również przewidują zwroty próbek: Hayabusa 2 (pobranie próbek w 2019 r. i powrót oczekiwany w grudniu 2020 r.) oraz OSIRIS-Rex (pobranie próbki zaplanowane na 2020 r. i zwrot w 2023 r.).
W 2007 roku NASA wystrzeliła sondę Dawn w kierunku dwóch największych asteroid głównego pasa , (4) Westy i (1) Ceres . Najpierw umieszcza się na orbicie wokół Westy między lipcem 2011 a sierpniem 2012, a następnie dołącza do Ceres, wokół której wchodzi na orbitę w marcu 2015. Jest to pierwsza sonda kosmiczna, która kolejno ustawia się na orbicie wokół dwóch różnych obiektów. Dogłębne badania dotyczyły w szczególności geografii i geologii obu planetoid.
Główne planowane uruchamia dotyczyć DART misji (test zastosowanie udaru odchylić asteroidę, uruchomienie planowane na 2021), przy czym Lucy sonda (badanie koni trojańskich Jowisza , uruchomienie zaplanowano na 2021) i Psyche sondę (badanie metalicznych asteroida (16) Psyche , start planowany na 2022 rok). Te trzy misje zostały opracowane przez NASA.
Sonda New Horizons jest pierwszą i jak dotąd jedyną, która zbadała obiekty transneptuńskie (zaznaczone w tabeli na żółto). Wystrzelony przez NASA w styczniu 2006 r., osiąga poziom swojego głównego celu, Plutona , dopiero 8 i pół roku później, w lipcu 2015 r. Otrzymano niezwykłe wyniki dotyczące geografii, geologii, atmosfery, a nawet satelitów Plutona. Sonda zostaje następnie skierowana w stronę (486958) 2014 MU 69, która w ten sposób staje się drugim obiektem transneptunowym sfotografowanym z bliska.
| Rok | Asteroida | Typ asteroid | Udane operacje | Sonda | Organizacja | Uruchomić |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1991 | (951) Gaspra | Pas główny | Przegląd | Galileusz | NASA | 1989 |
| 1993 | (243) Ida (i Daktyl ) | Pas główny | Przegląd | Galileusz | NASA | 1989 |
| 1997 | (253) Matylda | Pas główny | Przegląd | W POBLIŻU szewca | NASA | 1996 |
| 1999 | (9969) Braille | Krążownik Mars | Przegląd | Głęboka przestrzeń 1 | NASA | 1998 |
| 2000-2001 | (433) Eros | NEO / Amor | Orbiter + Lądowanie | W POBLIŻU szewca | NASA | 1996 |
| 2002 | (5535) Annefrank | Pas główny | Przegląd | Gwiezdny pył | NASA | 1999 |
| 2005-2010 | (25143) Itokawa | NEO / Apollo | Orbiter + próbki zwrotne | Hayabusa | JAXA | 2003 |
| 2008 | (2867) Steins | Pas główny | Przegląd | Rozeta | ESA | 2004 |
| 2010 | (21) Lutèce | Pas główny | Przegląd | Rozeta | ESA | 2004 |
| 2011-2012 | (4) Westa | Pas główny | Orbiter | Świt | NASA | 2007 |
| 2012 | (4179) Toutatis | NEO / Apollo | Przegląd | Chang'e 2 | CNSA | 2010 |
| 2015-2018 | (1) Ceres | Pas główny | Orbiter | Świt | NASA | 2007 |
| 2015 | Pluton i Charon | Pas Kuipera / Plutino | Przegląd | Nowe Horyzonty | NASA | 2006 |
| 2018-trwa | (162173) Ryugu | NEO / Apollo | Orbiter + 2 łaziki + lądownik + zbieranie próbek + impaktor + w toku | Hayabusa 2 | JAXA | 2014 |
| 2018-trwa | (101955) Bénou | NEO / Apollo | Orbiter + W toku | OZYRYS-Rex | NASA | 2016 |
| 2019 | (486958) 2014 r. 69 | Pas Kuipera / Cubewano | Przegląd | Nowe Horyzonty | NASA | 2006 |
Uwaga: tutaj wymienione są tylko asteroidy eksplorowane "z bliska" przez sondę kosmiczną (przynajmniej przelatujące w odległości mniejszej niż 20 000 km ); kilka innych przelatywało „z daleka”, takich jak asteroidy pasa głównego (2685) Masursky i (132524) APL lub obiekt transneptunowy (15810) Arawn .
Sonda NEAR Shoemaker na krótko przed jej wprowadzeniem na rynek w 1996 roku.
Artystyczna wizja sondy NEAR Shoemaker krążącej wokół orbity (433) Eros .
Replika kapsuły zwrotnej próbki sondy Hayabusa na wystawie w Centrum Informacyjnym JAXA w Tokio.
Wejście do atmosfery kapsuły powrotnej próbki sondy Hayabusa widziane z centrum kosmicznego Woomera w Australii,13 czerwca 2010.
Probe Dawn na krótko przed premierą w 2007 roku.
Artystyczna wizja sondy Dawn , z (4) Westą po lewej i (1) Ceres po prawej.
Kamera CCD z sondą świtu ( ogniskowa 150 mm ).
Artysty wrażenie z Hayabusa 2 sondy .
Schemat probówki do pobierania próbek sondy Hayabusa 2 i impaktora (na zielono) .
Artystyczne wrażenie sondy OSIRIS-REx z wdrożonym systemem próbkowania TAGSAM.
Spektrometr widzialny i podczerwony Sonda OVIRS OSIRIS-REx .
Asteroidy są prawie niemożliwe do zobaczenia gołym okiem. Są znacznie mniejsze niż planety i bardzo ciemne. Wyjątkiem jest asteroida 4 Vesta , jako jedyna, którą czasami można obserwować bez urządzenia optycznego. Jednak jego jasność nie jest zbyt duża, więc musisz wiedzieć, gdzie szukać.
Asteroida wygląda mniej więcej jak gwiazda świecąca na nocnym niebie. Najlepszym sposobem na polowanie na asteroidy za pomocą lornetki lub teleskopu jest obserwowanie gwiaździstego tła kilka nocy z rzędu i wykrywanie punktów świetlnych poruszających się względem tła, które samo w sobie wydaje się stabilne. Niektóre katalogi podają pozycje planetoid, co ułatwia skierowanie teleskopu we właściwe miejsce.
Na dzień 27 kwietnia 2019 r. baza danych JPL Small-Body zawiera 20 000 asteroid znajdujących się w pobliżu Ziemi w szerokim znaczeniu (pojęcie asteroidy bliskiej Ziemi lub NEA w języku angielskim), w tym 12 500 NEA w ścisłym znaczeniu (pojęcie Earth-Crosser Asteroids lub ECA po angielsku).
Tylko niewielka ich część jest klasyfikowana jako obiekty potencjalnie niebezpieczne (pojęcie Potentially Hazardous Asteroids lub PHA w języku angielskim). Klasyczna definicja opiera się na dwóch kryteriach: minimalnej odległości przecięcia orbity Ziemi (T-DMIO lub E-MOID w języku angielskim) mniejszej niż 0,05 AU (tj. około 7 480 000 km lub 19,5 odległości księżycowych ) oraz magnitudo bezwzględnej mniejszej niż 22,0, co odpowiada średnicy większej niż 140 mw przypadku średniego albedo 14%. Centrum Minor Planet prowadzi codzienną listę asteroid spełniających te dwa kryteria. Lista opublikowana 24 kwietnia 2019 r. identyfikuje 1969 potencjalnie niebezpiecznych asteroid.
Ponieważ orbity tych obiektów są znane tylko ze znaczną niepewnością, ryzyko ocenia się za pomocą rachunku prawdopodobieństwa. Ilościową ocenę tego ryzyka umożliwiają dwie standaryzowane skale, skala Palermo i skala turyńska . Ta ostatnia, uznana przez Międzynarodową Unię Astronomiczną od 1999 roku i powszechnie stosowana w popularnych artykułach, określa ilościowo poziom ryzyka od 0 do 10, krzyżując oszacowanie prawdopodobieństwa uderzenia i oszacowanie energii uderzenia. Oceny te stale ewoluują w oparciu o regularne ponowne oceny orbit. Kilka instytucji i programów obserwacyjnych na bieżąco bada to ryzyko. Na przykład Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) zainicjowała w 2004 roku długoterminowy projekt ochrony Ziemi przed NEO.
Każdego roku kilka asteroid jest ocenianych przez pewien czas na poziomie 1 w skali turyńskiej przez jeden lub inny z tych programów (najczęściej w ciągu dni lub tygodni po ich odkryciu lub nowej obserwacji), zanim d '' zostanie obniżony do poziomu 0, gdy orbita jest lepiej znana. W latach 2002-2018 tylko dwie asteroidy przekroczyły poziom 1: (99942) Apophis (strona czasu 4 po jej odkryciu w 2004 roku, następnie pozostała stroną 1 do grudnia 2006) i (144898) 2004 VD 17 (strona czasu 2).
Wraz z rozwojem programów mających na celu lepsze zrozumienie potencjalnie niebezpiecznych obiektów (asteroid lub komet), stopniowo badano kilka strategii mających na celu zniszczenie lub odchylenie takiego obiektu. Strategie mające na celu zniszczenie są generalnie uznawane za nieistotne (ryzyko związane z fragmentacją obiektu, opadem materiału radioaktywnego, wysokimi kosztami itp.). W większości badanych strategii odchylające są oparte na udaru lub eksplozji w pewnej odległości od obiektu. Misja DART opracowana przez NASA (uruchomienie planowane na 2021 r.) ma na celu przetestowanie wpływu uderzenia na ugięcie asteroidy. Proponowane są również inne strategie oparte na powolnym wychyleniu (sonda pełniąca rolę ciągnika grawitacyjnego, wykorzystanie efektu Jarkowskiego , zasłona słoneczna , wyrzucanie materii przez zamontowaną na obiekcie katapultę itp. ), ale pozostają uwarunkowane. wydarzenia.
Regularnie meteoroidy lub asteroidy o niewielkich rozmiarach wnikają w ziemską atmosferę, przekształcają się w bolidy (intensywne zjawisko świetlne generowane przez tarcie) iw końcu uderzają w Ziemię (w przypadku małych asteroid zazwyczaj po rozszczepieniu). Czelabińsk superbolid obserwowane w dniu 15 lutego 2013 roku i jest ostatnim znanym przykładem tego typu zjawiska. Oszacowano, że obiekt, który spowodował to zdarzenie, jest bliską Ziemi asteroidą typu Apollo o średnicy od 15 do 17 metrów. Ta asteroida nie była znana przed jej uderzeniem, co jest najczęstszym przypadkiem: zdecydowana większość małych asteroid pasących się (lub prawdopodobnie uderzających) w Ziemię jest wykrywana dopiero po ich przejściu lub mniej niż 24 godziny przed.
W 2018 roku odkryto tylko 3 małe asteroidy (mniej niż 24 godziny) przed ich uderzeniem ( 2008 TC 3 , 2014 AA i 2018 LA ). Liczba ta powinna być porównana z 556 bolidami o średnicy ponad 1 metra, które według obserwacji NASA rozpadły się w ziemskiej atmosferze w latach 1994-2013.
W latach 2010-tych projekty wydobycia asteroid zostały uruchomione przez prywatne firmy kosmiczne , Planetary Resources (utworzony w 2010 roku) i Deep Space Industries (utworzony w 2013 roku). Asteroidy są rzeczywiście bogate w cenne materiały, takie jak metale ciężkie i pierwiastki ziem rzadkich , obecne na ich powierzchni, ponieważ ciała te są zbyt małe, aby mogły podlegać zróżnicowaniu planetarnemu : komercyjną wartość km 3 asteroidy, bez kosztów operacyjnych, szacuje się na 5000 miliardów euro. NASA ma również na celu uchwycenia małą asteroidę (od 7 do 10 metrów, o średnicy o gramaturze maksymalnie 500 ton) i umieścić go na orbicie wokół stabilnego księżyca. Wykonalność i koszt tych projektów są przedmiotem debaty, tylko sonda Hayabusa zdołała w 2010 roku sprowadzić trochę pyłu z asteroidy Itokawa .
Większość asteroid krąży anonimowo w głównym pasie. Jednak nieliczne zyskują rozgłos, w szczególności w odniesieniu do historii odkryć, ich nietypowych rozmiarów, orbity czy własności, zagrożenia dla Ziemi itp.
| Pierwszy zidentyfikowany (rok odniesienia) |
Większy (średnia średnica) |
Odwiedzone przez sondę kosmiczną | Referenci grupy lub rodziny | |
|---|---|---|---|---|
| Pas główny i peryferia | Ceres (1801), Pallas (1802), Juno (1804), Westa (1807), Astrée (1845) | Ceres (946 km), Pallas , Vesta , Hygieia (od 400 do 550 km), Interamnia , Europa , Sylvia , Davida (od 250 do 350 km) | Gaspra , Ida ( i Dactyle ), Mathilde , Annefrank , Steins , Lutèce , Vesta , Cérès | Węgry , Hilda , Alinda , Griqua , Cybèle , Phocée ( i wiele innych dla rodzin z kolizjami ) |
| Trojanie Jowisza | Achilles (1906), Patroklos (1906) | Hektor (ok. 230 km) | (do tej pory brak) | Eurybate (rodzina) |
| Planetoidy bliskie Ziemi | Eros (1898), Albert (1911) (za amory); Apollo (1932), Adonis (1936) (dla Apollosów); Aton (1976) (za atony); Atira (2003) (dla atirów) | Ganimedes (ok. 35 km) | Braille'a , Eros , Itokawa , Toutatis , Ryugu , Bénou | Atira , Aton , Apollo , Amor |
| Pierwszy zidentyfikowany | Inne przykłady | |
|---|---|---|
| Potencjalnie niebezpieczne asteroidy | (w zależności od wybranych kryteriów) | Hermes , Toutatis , Asklepios , Florencja , Apophis , (144898) 2004 VD 17 |
| Ziemskie trojany | 2010 TK 7 (2010) (do tej pory zidentyfikowano tylko jeden) | / |
| Systemy binarne | Ida + Daktyl (1994) | Hermiona + S / 2002 |
| Systemy potrójne | Sylwia + Romulus (2001) i Remus (2005) | Eugénie + Petit-Prince i S / 2004 |
| Aktywne asteroidy | Elst-Pizarro (działalność odkryta w 1996 roku) | LINIOWY , Wilson-Harrington , Phaeton |
Bardziej kompletne tabele (z innymi osobliwymi cechami i rozszerzonymi na centaury i obiekty transneptunowe ) są dostępne w artykule Minor Planet .
Międzynarodowy Dzień planetoid jest organizowany w dniu 30 czerwca każdego roku
Gatunek filmów katastroficznych kilkakrotnie badał temat dużego ryzyka. Dwóch głównych przedstawicieli gatunku to:
Zauważ, że inne filmy tego samego gatunku przedstawiają kometę, a nie asteroidę. Dzieje się tak zwłaszcza w przypadku filmu Deep Impact (1998, Mimi Leder ) czy pionierskiego filmu z gatunku The End of the World (1931, Abel Gance ).
Międzyplanetarne opowieści science fiction regularnie przedstawiają asteroidy. Omówiono kilka tematów: przekraczanie pól asteroid, wydobycie, zakładanie baz wojskowych, kolonizacja, asteroidy zamieszkałe przez istoty pozaziemskie itp.
Generał
Główne grupy orbitalne
Specjalne typy asteroid
Asteroidy i Ziemia
Listy