Amadis z Galii

Amadis z Galii
Obraz poglądowy artykułu Amadis de Gaule
Hiszpańskie wydanie z 1533
Autor Garci Rodríguez de Montalvo
Kraj Hiszpania
Uprzejmy powieść rycerska
Orginalna wersja
Język hiszpański
Tytuł Amadís de Gaula
Data wydania 1508
wersja francuska
Tłumacz Nicolas Herberay des Essarts
Redaktor Denis Janot, Vincent Sertenas i Jehan Longis
Miejsce publikacji Paryż
Data wydania 1540

Amadis de Gaule ( Amadís de Gaula ) tohiszpańska powieść rycerska, która, jak ją czytamy, jest dziełem Garci Rodrígueza de Montalvo i została opublikowana w 1508 roku w Saragossie. Jest to przeróbka wcześniejszego tekstu, o którym datowanie, lokalizacja i przypisanie są przedmiotem wielu dyskusji. Dzieło Montalvo zostało zaadaptowane na język francuski przez Nicolasa Herberay des Essarts , którego przekład został po raz pierwszy opublikowany przez Denisa Janota, Vincenta Sertenasa i Jehana Longisa w 1540 roku w Paryżu .

Zawartość

Bohaterem powieści jest Amadis, zwany kolejno „Damoiseau de la Mer”, „Beau tenebreux” ( hiszp  . Beltenebros ) i „Rycerz Zielonego Miecza”. Jest synem Periona, bajecznego króla Francji, i Élisène z Bretanii (to znaczy z Anglii). Rodzice porzucają go zaraz po urodzeniu, umieszczając go w łodzi z pierścieniem i mieczem jako przedmiotami rozpoznania . Fale popychają gondolę do Anglii. Dziecko zostaje przygarnięte przez rycerza Gandalesa, który nazywa go Damoysel of the Sea , sprowadza go do Szkocji i z miłością wychowuje. Dziecko zostaje poddane występkom czarnoksiężnika Arcalausa, ale czarodziej Urgande czuwa nad nim. „Damoiseau de la Mer” staje się przystojnym młodzieńcem, a Urgande mówi swojemu przybranemu ojcu, że zostanie dzielnym rycerzem. Nastolatek postanawia wyruszyć w poszukiwaniu swojego pochodzenia: od tej pory będzie przeżywał najbardziej fantastyczne przygody, zawsze pod opieką Urgande. Amadis broni Lisvarta, króla Bretanii, przed kompaniami króla Irlandii Cildadant i kilku gigantów, jego sojuszników. Ale Lisvart płaci mu z taką niewdzięcznością, że młody rycerz opuszcza dwór Bretanii. Król Szkocji Languines zabiera go na własny dwór, gdzie spotyka księżniczkę Oriane, córkę Lisvart: dwoje ludzi natychmiast się w sobie zakochuje i przysięga wieczną lojalność. Amadis jest uzbrojony jak rycerz i natychmiast wyrusza na przygodę. Pokonuje gigantycznego Abyèsa, wroga króla Periona, i jest mile widziany na dworze tego ostatniego; dzięki identyfikującemu go pierścionkowi odnajduje swoich rodziców. Ale zew przygody zmusza go do wznowienia podróży. Trzymany zaklęciem w zamku Arcalaus zostaje uwolniony przez Urgande. Przypadek zmusza go do walki z własnym bratem Galaorem , którego w końcu rozpoznaje iz którym sprzymierza się. Po wielu wyczynach dwóm braciom udaje się uratować Lisvart i jego córkę Oriane, również poddaną władzy Arcalausa i zamknięci w zaczarowanym zamku. Z kolei w niewoli sił okultystycznych i pozbawiony jakiejkolwiek pomocy, Amadis zostaje ostatecznie uwolniony przez Oriana. Jego pełne przygód powołanie sprawiło, że wkrótce opuścił ramiona ukochanej. Wygrywa królestwo Sobradine, gdzie młoda królowa Briolanie wita go jak najlepiej; ale za bardzo tęskni za Oriana i postanawia ją znaleźć. Przechodząc przez wyspę Ferle Ferme, gdzie znajduje się legendarny Château des Boucliers, miejsce nierozwiązywalnych procesów oferowanych rycerzom, z powodzeniem przenika tam i uwalnia wszystkich więźniów. Następnie otrzymuje zły list od Oriane, która wierzy, że jest zakochany w Briolanie i zabrania mu ponownego pojawiania się. Dotknięty Amadis przeszedł na emeryturę do pustelni Roche-Pauvre i zyskał przydomek „Beau Tenebreux”. Jakiś czas później został wezwany do pomocy królowi Lisvartowi i jego córce; Beau Tenebreux ponownie staje się wojownikiem i przyjmuje imię Chevalier de la Verde Espée . Lecąc od zwycięstwa do zwycięstwa, w końcu porywa Orianę Cesarzowi Zachodu, który więził ją, i dwoje pojednanych kochanków udaje się na emeryturę na wyspę Farm. Opowieść kończy się serią małżeństw: Amadis z Oriane, Galaor z Briolanie i inni rycerze z wybranką.

Amadis jest typem stałego i pełnego szacunku kochanka, a także błędnego rycerza . W towarzystwie swojego brata Galaora i chroniony przez czarującego Alquifa i wróżkę Urgande, musi stawić czoła niezliczonym próbom, aby podbić piękną Oriane.

Amadis odgrywa w Hiszpanii rolę analogiczną do króla Artura w Anglii i Karola Wielkiego we Francji. W przygodach tego księcia nie ma nic historycznego; nie wiemy, kiedy dokładnie je zgłosić.

Powieść Amadis powstał w XV -go  wieku przez różnych autorów; jest w prozie i zawiera 24 książki , z których pierwsze 13 są w języku hiszpańskim, a pozostałe w języku francuskim . Pierwsze cztery księgi dotyczą samego Amadisa z Galii, kolejne opowiadają o wyczynach jego syna Florisando i kilku innych (Amadis, Amadis z Grecji, Amadis z Gwiazdy, Amadis z Trebizondu itd.), wszystkie od pierwszego.

Początki

Pierwsze dwa francuskie tłumacze Amadis , Nicolas de Herberay des Essarts ( XVI th  wieku ) oraz Louis-Elisabeth La Vergne Tressan ( XVIII th  wieku ), twierdzą, że hiszpańskie książki zrobili tłumaczenie faktycznie inspiracją do oryginalnego francuskiego pracy. Des Essarts mówi nawet, że „znalazł wciąż [sic] niektóre pozostałości starej książki napisanej odręcznie w języku pikardyjskim , na której, jak sądzę, Hiszpanie dokonali tłumaczenia, wcale nie zgodnego z oryginałem […] ”. Tressan zakłada, że rękopis, który wspomina Dessessart było bardziej prawdopodobne, rękopis w Romans Język w XII -tego  wieku , na podstawie formalnego podobieństwa między tym języku i Pikardii i fakt, że inne główne francuskie powieści rycerskość data od tego czasu. Jego zdaniem zresztą tylko trzy pierwsze książki byłyby francuskie, zważywszy na styl i treść zdecydowanie odmienną od reszty dzieła. W przedmowie do swojej wersyfikowanej wersji Amadis (1813) Auguste Creuzé de Lesser nie odważa się zdecydować, czy dzieło było pierwotnie francuskie, czy nie.

Inne źródła przypisują wynalazek zamiast znaku Vasco Lobeira  (in) lub João Lobeira , trubadurzy portugalsku odpowiednio XIV th  wieku i XIII th  century .

Wpływ pracy

Na XVI th  wiecznej powieści rycerskich, które opowiadają historie należące do średniowiecznej mityczny, stały się bardzo popularne. Amadis de Gaule jest zdecydowanie najbardziej popularny: „  Amadis , już tak drogi Hiszpanii, odniósł tak niesamowity i trwały sukces w całej Europie, że można się dziwić, czy go miał, czy „nie zachował” . Według Cervantesa , Amadis „służył jako wzór do naśladowania dla wszystkich innych . ” Jego odczytanie oczarowało w 1521 roku młodego Ignacego Loyoli, który wracał do zdrowia po ciężkiej ranie otrzymanej podczas oblężenia Pampeluny. Była to niewątpliwie jedna z powieści rycerskich, którą smakowała matka św. Teresy z Avili (1515-1582) i którą potajemnie pożyczyła córce. Był ulubionym odczyt królów i cesarzy, w tym Karola V i François I er , nazywany również „rycerskiego króla”. Została nawet nazwana „Biblią Króla” za Henryka IV . Karmiła wyobraźnię i zapał hiszpańskich konkwistadorów . Bernal Díaz del Castillo opisuje w swojej Prawdziwej historii podboju Nowej Hiszpanii swoje przybycie pod miasto Meksyk w następujący sposób: „Staliśmy zachwyceni i powiedzieliśmy, że wszystko to przypomina czarujące fakty, które są opisane w książce Amadisa  ” .

Amadis jest tłumaczone na wiele języków. Jest również zaadaptowany: tak więc Bernardo Tasso opublikował w 1560 roku adaptację wierszem, inspirowaną formą Rolanda Furieux w L'Arioste i zatytułowaną L'Amadigi .

To właśnie w reakcji na to zjawisko Cervantes pisze Don Kichota , którego głównym celem jest ośmieszenie chimer wynikających z tego zauroczenia. Rzeczywiście, bohater Cervantesa, oszołomiony doskonałością Amadisa, którą bierze za wzór, nie rozumie, że takie fikcje są obce światu realnemu i współczesnemu.

Oriane, kochanka Amadisa, nada swoje imię Oriane de Guermantes , jednej z głównych bohaterek filmu W poszukiwaniu straconego czasu .

Roger Pathie, organista Queen Marie, zainspirował się powieścią do napisania spektakli Triumphs of Binche .

Publikacje

Pierwsze cztery księgi powieści uważane są przez Cervantesa za arcydzieło .

Główne publikacje

Pierwsze cztery książki to:

Bibliografia

Nowoczesne edycje

Studia

Opery

Istnieje kilka wersji lirycznych Amadis  :

David Kimbell porównał szczegółowo różnice w traktowaniu narracji między dziełami Haendla i Destouchesa.

Dyskografia

Źródła

Uwagi i referencje

  1. Maurice Lever , powieściopisarze z Wielkiej Siècle . Paryż, Fayard, 1996, s.  42.
  2. Cytowany przez Auguste'a Creuzé de Lessera we wstępie do Amadis de Gaule, Poëme [sic], za okrągłym stołem , opublikowany przez Delaunay Libraire, 1813, s. VII ( https://books.google.es/books?id=_9A5AAAAcAAJ&dq=auguste%20creuz%C3%A9%20de%20lesser&hl=fr&pg=PR9#v=onepage&q&f=false%7C ).
  3. Tamże, P. viii
  4. Augusta Creuze de Lesser, wstępie do Amadis de Gaule , ibid., Str ix.
  5. Cyt. Auguste Creuzé de Lesser we wstępie do Amadis de Gaule , tamże, P. VI. Bezsporne jest, między innymi, że Amadis był wzorem do innego rycerskim gestem XVI -tego  wieku, Palmerin angielski portugalski Francisco de Moraes .
  6. Eugene Baret Z Amadis Galii i jego wpływu na sposoby i literatury na XVI p i XVII p wieku (...) . Paryż, Firmin-Didot, 1873 2 , s. 16-17. [ czytaj online ] .
  7. Teresa z Avila, Księga Życia , rozdz. V, 2. Por. A. Morel-Fatio, Czytania św. Teresy, w: Bulletin hispanique , 10 (1908), s. 17-67.
  8. http://www.abebooks.fr/Amadis-Gaule-liv-1-5-Rodriguez/6135349521/bd .
  9. Cytowane przez Anne Dulphy, Historia Hiszpanii . Paryż, Hatier, 1992, s.  165 (Bernal Diaz del Castillo, Prawdziwa historia podboju Nowej Hiszpanii , przekład José-Maria de Heredia. Lozanna, Éditions Rencontre, 1962, s. 37).
  10. W ramach analizy Girardian znajdujemy się tu przed typową ilustracją zewnętrznej mediacji (imitacja niedostępnego modelu).
  11. Kompletny katalog prac Lully'ego
  12. (w) David RB Kimbell "The Amadis oper Handel i Destouches" w muzyki i Letters , vol.49, n O  4 (październik 1968), str.  329–346.