Włoska Partia Komunistyczna

Włoska Partia Komunistyczna
(it) Partito comunista italiano
Przykładowy obraz pozycji Włoskiej Partii Komunistycznej
Oficjalny logotyp.
Prezentacja
Fundacja 21 stycznia 1921
Zanik 3 lutego 1991
Połączył się Demokratyczna Partia Lewicy
Siedzenie Via delle Botteghe Oscure, 4 - Rzym
Organizacja młodzieżowa Federazione dei Giovani Comunisti Italiani
Gazeta Unità
Ideologia Komunizm
Marksizm-leninizm
Eurokomunizm
Przynależność europejska Grupa komunistyczna i sojusznicy
Przynależność międzynarodowa Komintern (1921-1943)
Kominform (1947-1956)
Członkowie 1264,790 ( 1990 )
Zabarwienie Czerwony
PDS
ChRL 		następujący

Włoskiej Partii Komunistycznej (PCI) była włoska partia polityczna , wynikająca z rozłamu z lewego skrzydła Partii Socjalistycznej włoskiego na Kongresie Livorno na21 stycznia 1921. Nowa formacja, początkowo kierowana przez Amadeo Bordigę , a następnie od 1924 do 1927 przez marksistowskiego filozofa Antonio Gramsciego , przyjęła nazwę Komunistycznej Partii Włoch (sekcja Międzynarodówki Komunistycznej) . Plik 5 listopada 1926został rozwiązany dekretem rządu Mussoliniego .

Partia odrodziła się wówczas za granicą i była zaangażowana w istotny sposób w walkę z faszystowskim reżimem, zwłaszcza podczas wojny domowej w latach 1943-45 . Plik15 maja 1943, przybrał nazwę Włoskiej Partii Komunistycznej. Po upadku faszyzmu PCI odegrał główną rolę w narodzinach Republiki Włoskiej i opracowaniu konstytucji . W 1947 r. Członkostwo w Kominformie doprowadziło do wykluczenia go z rządu i przejścia do opozycji, z której odszedł tylko na krótko pod koniec lat siedemdziesiątych .

Po fiasku historycznego kompromisu i kryzysie komunizmu w latach 80. , PCI rozpoczęła długi proces transformacji, który doprowadził na przełomie Bolonii do rozłamu między reformistyczną większością w Partii Lewicy Demokratycznej (PDS w języku włoskim). ) i konserwatywna mniejszość w Komunistycznej Partii Refundacji (ChRL). Zniknięcie PCI uczestniczących w trakcie rozstroju włoski krajobraz polityczny, nieprawidłowo oznaczona jako przejście od pierwszego do II Rzeczypospolitej, z rozpadu dwóch głównych partii politycznych w drugiej połowie XX th  wieku: Włoska Partia Socjalistyczna i Chrześcijańska Demokracja .

Od 1945 do 1991 roku , PCI była druga partia polityczna w kraju, za chadecji . Po zbliżeniu się do zaangażowania rządu w późnych latach siedemdziesiątych XX w. Powoli spadał, aż do jego rozwiązania w 1991 r. , Pośród upadku bloku wschodniego. Pod względem wyników wyborów PCI była pierwszą partią komunistyczną w świecie zachodnim.

Historia

Narodziny i okres podziemia (1921-1943)

Powstanie i początki partii (1921-1923)

Po II -go Kongresu z Kominternu w lecie 1920 roku , gdy bolszewicy postanowili nałożyć na jej przyszłych członków 21 terminów , w tym posłuszeństwa centralnych organów III th International, przyjmując rewolucyjny reformistyczni anty-online i nazwisko komunisty Przyjęcie. We Włoszech apel napisany przez Lenina , Bucharina i Zinowjewa został opublikowany 30 października w L'Ordine Nuovo , gazecie redagowanej przez Antonio Gramsciego . Wywołało to ważne kontrowersje wewnątrz Włoskiej Partii Socjalistycznej , które doprowadziły do ​​kongresu w Livorno (od 15 do21 stycznia 1921), rozpad niektórych jej członków w celu utworzenia Komunistycznej Partii Włoch (sekcja Międzynarodówki Komunistycznej) (w języku włoskim  : Partito Comunista d'Italia (Sezione della Internazionale Comunista) , w skrócie PCd'I), której pierwszym sekretarzem generalnym jest Amadeo Bordiga .

Jak wskazuje jej nazwa, nowa partia funkcjonuje zasadniczo jako włoski organ Kominternu: przyjmuje identyczny program i strategię, a wewnętrzne wybory dominują dyrektywy Moskwy . Zgodnie z instrukcjami Lenina, PCd'I sprzeciwiała się obu partiom uważanym za burżuazyjne i PSI , oskarżonym o „zdradę klasy robotniczej” poprzez wspieranie wojny . Jednak nadal zachowuje pewną autonomię na poziomie strukturalnym: praktycznie wszyscy przywódcy pochodzą z PSI i swobodnie zjednoczyli się w Międzynarodówce Komunistycznej . Do połowy lat dwudziestych XX wieku partia przewodziła nurtowi włoskiej lewicy komunistycznej w Międzynarodówce . Znajduje to odzwierciedlenie w organizacji innej niż bolszewicka: w rzeczywistości partia jest zorganizowana terytorialnie, a nie zbudowana wokół rad. Początki PCd'I były dość pozytywne: kilka powiązanych z nim organizacji zdobyło w wyborach 1921 r. 15 mandatów poselskich , a pod koniec 1921 r. Liczyło 43 tys. Bojowników.

Oficjalny program Komunistycznej Partii Włoch składa się zatem z następujących dziesięciu punktów:

  1. W obecnym reżimie kapitalistycznym rozwija się coraz większy kontrast między siłami wytwórczymi a stosunkami produkcji, co daje początek antytezie interesów i walce klasowej między proletariatem a dominującą burżuazją.
  2. Obecne stosunki produkcji są chronione przez władzę państwa burżuazyjnego, które, stworzone na reprezentatywnym systemie demokracji, stanowi organ obrony interesów klasy kapitalistycznej.
  3. Proletariat nie może zerwać ani zmienić systemu kapitalistycznych stosunków produkcji, z których wywodzi się jego wyzysk, bez gwałtownego osłabienia władzy burżuazyjnej.
  4. Nieodzownym organem rewolucyjnej walki proletariatu jest klasowa partia polityczna. Partia komunistyczna, jednocząc w sobie najbardziej zaawansowaną i świadomą część proletariatu, jednoczy siły mas pracujących, ma za zadanie rozpowszechnianie świadomości rewolucyjnej wśród mas i kierowanie proletariatem w toku walki.
  5. Wojna światowa, spowodowana nieuleczalnymi sprzecznościami systemu kapitalistycznego, który wytworzył nowoczesny imperializm, otworzyła kryzys rozpadu kapitalizmu, w którym walkę klas można przekształcić jedynie w konflikt zbrojny między masami robotniczymi a potęgą państw burżuazyjnych .
  6. Po zniszczeniu burżuazyjnej władzy proletariat może zorganizować się tylko w klasę dominującą, niszcząc burżuazyjny aparat społeczny i ustanawiając własną dyktaturę, to znaczy opierając wybieralne państwo reprezentacyjne na samej klasie produkcyjnej i wykluczając klasa burżuazyjna ze wszystkich praw politycznych.
  7. Formą politycznej reprezentacji państwa proletariackiego jest system rad robotniczych, robotniczych i chłopskich, obecny w rewolucji rosyjskiej, początku rewolucji proletariackiej i pierwszej stabilnej realizacji dyktatury proletariatu.
  8. Niezbędną obronę państwa proletariackiego przed wszelkimi kontrrewolucyjnymi usiłowaniami można zagwarantować jedynie przez usunięcie z burżuazji i partii sprzeciwiających się dyktaturze proletariatu wszelkich środków agitacji i propagandy politycznej oraz zbrojnych organizacji proletariatu, by odeprzeć wewnętrzne i zewnętrzne ataki.
  9. Tylko państwo proletariackie będzie w stanie podjąć wszelkie środki niezbędne do interwencji w stosunki ekonomii społecznej, które pozwolą na zastąpienie systemu kapitalistycznego zbiorowym zarządzaniem produkcją i dystrybucją.
  10. W wyniku tej ekonomicznej transformacji i wynikających z niej przemian we wszystkich działaniach życia społecznego, wraz z eliminacją podziału społeczeństwa na klasy, zlikwidowana zostanie również potrzeba państwa politycznego, a także jego ukierunkowanie. będzie stopniowo ograniczać się do racjonalnego zarządzania ludzką działalnością.

W pierwszych latach życia PCd'I jej oficjalnym liderem był Amadeo Bordiga (lewostronny). Prądy mniejszości są kierowane przez Angelo Tascę (z prawej) i Antonio Gramsci (w środku).

W obliczu wzrostu faszyzmu i przemocy czarnych koszul (tereny partii lewicowych, związków zawodowych i gazet są regularnie atakowane, a dziesiątki bojowników zabijanych), PCd'I utworzyło wiosną 1921 roku Ufficio I (nielegalna praca office), podziemna organizacja obecna w całych Włoszech. Jego członkowie przechodzą podstawowe szkolenie wojskowe i gromadzą broń, często zdobywaną w następstwie rewolucji na Węgrzech i w Niemczech . Działacze komunistyczni są również zaangażowani w Arditi del Popolo (AdP), bezstronną organizację antyfaszystowską, której celem jest odpieranie faszystowskich ekspedycji karnych. WLipiec 1921rząd wykluczył członków partii z sił zbrojnych, ale nie faszystów. Partia komunistyczna jest wtedy również zaangażowana w walkę z mafią .

Włoska Partia Komunistyczna w ukryciu (1923-1943)

Jednak od 1923 roku , nowy faszystowski reżim z Benito Mussolini zaczął prześladować partii politycznych, aw szczególności PCd'I. Na to ostatnie w r. Rozpoczęto ogromną ofensywę policyjnąLuty 1923, co doprowadziło do ponad tysiąca aresztowań, w tym kilku przywódców, w tym Amadeo Bordigi . Po porwaniu, a następnie zamordowaniu Giacomo Matteottiego przez czarne koszule, przejęte przez Mussoliniego,3 stycznia 1925Posłowie komunistyczni biorą udział w secesji Awentynu . Od tego samego roku faszystowskie prawa doprowadziły do ​​aresztowania lub ucieczki kilku członków. Plik6 listopada 1926, wszystkie partie polityczne z wyjątkiem Narodowej Partii Faszystowskiej są rozwiązane dekretem: PCd'I idzie całkowicie do podziemia. Od tego dnia toczy walkę z faszyzmem zarówno od wewnątrz (mimo wielkich trudności), jak i od zewnątrz ( zwłaszcza z Francji i ZSRR ). Jednocześnie Komintern wykorzystał te trudności, aby lepiej kontrolować partię, zastępując członków aresztowanych przez mniej niezależnych komunistów . Antonio Gramsci , którego tak zwane tezy centrowe w partii były lepiej akceptowane przez Międzynarodówkę niż te, które pozostawiła Bordiga, w 1924 r . Został w ten sposób sekretarzem krajowym . Transformacja ta była ostateczna po kongresie w Lyonie w 1926 r. , Na którym ruch centrystów zdobył 90% głosów, także dzięki nieobecności wielu działaczy zatrzymanych lub zatrzymanych przez reżim.

Opór wobec reżimu Mussoliniego poprzez potajemne działania jest zasadniczo dziełem działaczy partii komunistycznej. Ci drudzy byli lepiej przygotowani do działalności konspiracyjnej niż bojownicy pozostałych partii przez strukturę ich organizacji oraz fakt, że padali ofiarami systematycznych represji ze strony władz. Przez całą dyktaturę PCI była w stanie utrzymywać i zasilać podziemną sieć, rozprowadzać broszury i gazety propagandowe, infiltrować związki i faszystowskie organizacje młodzieżowe. Ponad trzy czwarte skazańców politycznych w latach 1926–1943 było komunistami.

W 1927 r. Gramsci, aresztowany i skazany na 20 lat pozbawienia wolności, został zastąpiony na czele partii najpierw przez Camillę Ravera , a następnie przez zesłanego do Moskwy Palmiro Togliattiego . Jednak PCI nadal przechodzi poważne kryzysy wewnętrzne. W rzeczywistości, coraz bardziej podporządkowana Kominternowi, jego antyfaszystowska walka staje się więc trudna przez doktrynę, którą wówczas głosiła „klasa przeciw klasie”, uniemożliwiając jakiekolwiek porozumienie z socjalistami, zasymilowanymi z sojusznikami burżuazji . Z drugiej strony, lider prawicy partii Angelo Tasca , również zesłany do Moskwy, publicznie występuje w 1929 r. Po stronie Bucharina przeciwko Stalinowi , wbrew określaniu socjalistów mianem „socjofaszystów”. Togliatti decyduje się następnie wykluczyć go i ponownie skupić na stanowiskach stalinowskich. Po tym oczyszczeniu po prawej stronie ten sam manewr jest wykonywany po lewej stronie, z wyłączeniem członka-założyciela Amadeo Bordigi i wielu jego zwolenników z oskarżeniem o „  trockizm  ”. Rzeczywiście, kilku wykluczonych, takich jak Pierre Tresso, dołączyło następnie do Czwartej Międzynarodówki .

Izolowana przez te manewry, PCd'I wznowiła dialog z innymi partiami robotniczymi od 1934 r. , Kiedy pod wpływem Stalina Międzynarodówka Komunistyczna odwróciła się i poparła strategię Frontu Ludowego w obliczu wzrostu faszyzmu w Europie . Podobnie jak we Francji i Hiszpanii , włoscy komuniści wznowili dialog z socjalistami i podpisali pakt o jedności działań antyfaszystowskich. W tym samym czasie w paryskiej gazecie PCd'I Lo Stato Operaio pojawił się bardzo kontrowersyjny „Apel do faszystów” . Tekst, który byłby inspirowany Togliattim , nawołuje do spotkania komunistów i faszystów wokół programu Mussoliniego w 1919 r. , Potępiając jednocześnie zdradę Duce wobec tego ostatniego i zbliżenie z nazistowskimi Niemcami . W 1935 roku partia poprowadziła kampanię przeciwko inwazji na Etiopię. Ale w sierpniu 1939 r. Pakt niemiecko-sowiecki złamał kruche antyhitlerowskie porozumienie między komunistami i socjalistami i ponownie zepchnął PCd'I do odwrotu, zmuszając go do uzasadnienia sojuszu między ZSRR a Niemcami . Sam Togliatti, znajdujący się wówczas w Paryżu , został skazany na mocy paktu na karę więzienia, ale nie został uznany i po kilku miesiącach zatrzymania wrócił do Moskwy . Po inwazji na Wehrmacht we Francji aresztowanych jest także wielu działaczy komunistycznych . Wejście do wojny Włoch, a przede wszystkim inwazja Adolfa Hitlera na ZSRR , pozwoliło wówczas na normalizację sytuacji i nowy pakt o jedności działań między komunistami i włoskimi socjalistami, podpisany w Tuluzie w 1941 r . Jednocześnie na czele partii stanął dopiero Togliatti po rozwiązaniu KC i Biura Politycznego w 1940 r . Plik15 maja 1943, po rozwiązaniu Międzynarodówki Komunistycznej , oficjalnie przyjmuje nazwę Włoskiej Partii Komunistycznej (PCI).

Wojna domowa i pierwsza partia opozycyjna (1943-1972)

PCI w ruchu oporu i powstanie republiki (1943-1947)

Plik 10 lipca 1943, Gdy alianci wylądować w Sycylii . Sytuacja wojenna wydała się wówczas katastrofalna dla Włoch , a 25 lipca Mussolini został przegłosowany przez Wielką Radę Faszyzmu i uwięziony z rozkazu króla . W dniu 8 września The rząd marszałka Badoglio podpisał rozejm z sił anglo-amerykańskich: w reakcji Niemców wyzwolony Mussoliniego i zaatakowały półwysep do północnej granicy Kampanii . Włochy są wtedy podzielone na dwie części: na południu i na Sardynii rząd króla, wspierany przez aliantów; w centrum i na północy , Włoska Republika Socjalna Mussoliniego, wspierana przez Hitlera Niemcy . W międzyczasie wielu komunistycznych bojowników (jak Mauro Scoccimarro , Pietro Secchia czy Luigi Longo ) i antyfaszystów w ogóle wraca do Włoch , spotykając się w Rzymie , a po inwazji w Neapolu . 9 września powstał Komitet Wyzwolenia Narodowego (CLN), zrzeszający dużą koalicję antyfaszystowską: komunistów, socjalistów, liberałów, chadeków ... CLN zgodził się co do potrzeby natychmiastowego zjednoczenia w walce z faszyzmem z aliantów, odkładając na bok różnice polityczne aż do wyzwolenia. Choć postrzegany z podejrzliwością przez Anglo-Amerykanów, PCI odegrał istotną rolę w ruchu oporu  : Brygady Garibaldiego w rzeczywistości stanowiły ponad połowę personelu wojskowego CLN. Również w 1943 roku partia utworzyła Gruppi di Diffesa della Donna e per assistenza ai Combatenti della Libertà , której nazwa jest w skrócie GDD, czyli kobiece grupy odpowiedzialne za wspieranie działań bojowników ruchu oporu.

W kwietniu 1944 r. Pod naciskiem Stalina Togliatti dokonał „  zwrotu w Salerno  ”, podczas którego komuniści zaakceptowali zasadę rządu jedności narodowej nie tylko z innymi partiami CLN, ale także z królem i marszałkiem Badoglio. . W ten sam sposób GDD zaczyna akceptować wszystkie antyfaszystowskie kobiety. Po dwóch latach zaciekłego oporu przeciwko siłom niemieckim i faszystowskim, głównie w wysokich górach, PCI, a następnie CLN, w kwietniu 1945 r. Rozpoczęło powszechne powstanie , wyzwalając wiele miast ( Bolonię , Mediolan , Turyn itp.) Jeszcze przed przybyciem. siły sojusznicze. 3 maja reżim faszystowski oficjalnie się poddał. Rząd tymczasowy zgodził się następnie na przeprowadzenie referendum w sprawie reżimu i wybór Zgromadzenia Ustawodawczego . Musimy jednak poczekać na powrót więźniów i administracyjną reorganizację kraju. W kwietniu 1946 r. , Po raz pierwszy od 1924 r. , Odbyły się wybory do rad miejskich: dobre wyniki uzyskała PCI, która sama na czele znalazła się w Turynie , Genui lub Bolonii , a do Rzymu lub Neapolu w koalicji z PSI . Zdecydowaną większość głosów zdobyła jednak Chrześcijańska Demokracja (DC). W referendum, które odbywa się 3 czerwca , proklamowana zostaje republika, popierana przez całą CLN, z 54,3% głosów, podczas gdy PCI otrzymuje 18,7% głosów i 104 mandaty na 556 w `` Konstytuanty ''. Montaż , za DC (37,2% i 207 miejsc) i PSI (20,7% i 115 miejsc). Przez dwa lata PCI nadal uczestniczyła w rządach jedności narodowej kierowanych przez Alcide'a De Gasperiego , w szczególności ogłaszając amnestię Togliattiego dla faszystów i uczestnicząc w opracowywaniu nowej konstytucji , ogłoszonej dnia1 st styczeń 1.948.

Wykluczenie z rządu i izolacji politycznej (1947-1972)

Jedność wybuchła w maju 1947 roku  : Alcide De Gasperi utworzył rząd wykluczający komunistów, w przeciwieństwie do Planu Marshalla . W Dzień Robotnika przestępcy powiązani z mafią otwierają ogień do zgromadzenia komunistycznych chłopów , zabijając jedenaście osób. We wrześniu PCI dołączył do Kominformu , spadkobiercy Kominternu. Sytuacja niemal powstańcza trwała przez kilka miesięcy: w listopadzie prefektura Mediolanu została zajęta pomimo dezaprobaty kierownictwa partii, natomiast w lipcu 1948 r. Togliatti padło ofiarą zamachu. Następnie wybuchł strajk generalny, który spowodował porwania, demonstracje i konfrontacje zbrojne z policją. Jednak kierownictwo partii i ZSRR zablokowały ruch, który był głównie sprowokowany przez bojowników, i po kilku dniach położyły kres powstaniu. Tymczasem w kwietniu , gdy Wybory odbywają się w klimacie elektrycznego: PCI i PSI tworzą koalicję przeciwko DC , wspierany przez Stany Zjednoczone i Kościoła katolickiego . Wyniki są jasne: około 48% głosów dla partii De Gasperiego, wobec 30% dla lewicowej koalicji. W sumie jest to porażka sił komunistycznych i socjalistycznych w porównaniu z rokiem 1946 . W kablu od15 marca 1948dyplomata George F. Kennan przedstawił amerykańskiemu podsekretarzowi stanu dziekanowi Achesonowi plan zapobieżenia ewentualnemu zwycięstwu wyborczemu włoskich komunistów: „Byłoby lepiej, gdyby wybory się nie odbyły (…). Pytam, czy nie byłoby lepiej, gdyby włoski rząd zdelegalizował Partię Komunistyczną i podjął zdecydowane działania przeciwko niej przed wyborami. Komuniści prawdopodobnie odpowiedzieliby wojną domową, co dałoby nam motyw do ponownego zajęcia bazy lotniczej Foggia lub innego obiektu, jakiego byśmy sobie życzyli. Spowodowałoby to z pewnością wybuch przemocy i prawdopodobny podział Włoch. Ale zbliżamy się do terminu i myślę, że to rozwiązanie jest lepsze niż wybory oszczędzone krwią. "

W warunkach zimnej wojny , PCI, podobnie jak wszystkie inne zachodnie CP, jest postrzegana jako niebezpieczna partia na pensjach ZSRR i w konsekwencji trzymana z dala od rządu przez większość sił politycznych. CIA ustawia się przed siedzibą partii w Rzymie szpiegować komunistów włoskich. Utrzymywane przez Togliattiego sojusz z ZSRR pomimo rozwiązania Kominformu coraz bardziej izoluje partię: w 1956 r. Oficjalne poparcie dla stłumienia powstania budapeszteńskiego doprowadziło do rozpadu sojuszu z PSI i wielu napięć w samej PCI, zwłaszcza z Manifestem 101 . PCI i Togliatti zaczęli następnie rozwijać bardziej niezależną doktrynę, znaną jako policentryzm . Ale zerwanie sojuszu dwóch wielkich partii lewicowych otwiera się na „gettoizację” komunistów: po kilku latach zbliżenia sojusz pomiędzy DC i PSI materializuje się w 1963 roku wraz z wejściem do rządu pięciu socjalistycznych ministrów . Jednak izolacja PCI prowadzi do uczynienia go jedyną opozycją wobec chadeków, a tym samym do podwyższenia jej wyników ze szkodą dla PSI. W ten sposób od 1953 r. W wyborach parlamentarnych widoczny był ciągły postęp komunistów, z ponad 25% głosów w 1963 r . W następnym roku zmarł historyczny przywódca partii Palmiro Togliatti : jego pogrzeb w Rzymie zgromadził ponad milion osób, co było wówczas największym zgromadzeniem w historii Republiki Włoskiej. Jego sukcesja wywołuje wewnętrzną debatę na temat politycznej linii, którą należy podążać, między konserwatywnym prądem lojalnym wobec ZSRR a zwolennikami zmiany koncentracji. Ostatecznie za zgodą Luigi Longo , historycznego przywódcy ruchu oporu , który zostaje wybrany na sekretarza generalnego, toruje drogę przyszłemu eurokomunizmowi . W rzeczywistości, w 1966 roku The XI th Partii Kongresu zatwierdziła bardziej umiarkowaną linię, a w roku 1968 , PCI oficjalnie potępił represje Praskiej Wiosny przez wojska radzieckie.

Od eurokomunizmu do zniknięcia (1972-1991)

Lata ołowiu i „historyczny kompromis” (1972-1979)

Od ataku na plac Fontana w grudniu 1969 roku Włochy weszły w okres ołowiu . Grupy ekstremistyczne zaczynają wykorzystywać terroryzm i strategię napięć, aby zniszczyć włoską demokrację: po lewej stronie znajdujemy wiele organizacji marksistowskich , w tym słynne Czerwone Brygady  ; po prawej kilka partii neofaszystowskich , takich jak Ordine Nero . Jednocześnie szok naftowy z 1973 r. Położył kres cudowi gospodarczemu i pogrążył Włochy w kryzysie. Rosnąca liczba ataków i wynikające z nich represje powodują prawdziwy kryzys polityczny, stawiając tym samym pytanie o odnowienie włoskiego modelu rządów, opartego na hegemonii chadecji od 1945 roku . W 1977 roku napięcie osiągnęło szczyt: 15 000 aresztowań, 4000 wyroków skazujących, kilkaset zabitych i rannych.

Ponadto pojawienie się pozaparlamentarnych ruchów komunistycznych zagraża hegemonicznej pozycji PCI we włoskim ruchu komunistycznym. Enrico Berlinguer , sekretarz generalny od 1972 r. , Równolegle uruchomił partię w ruchu eurokomunizmu , określając „narodową drogę” do socjalizmu i dużą autonomię wobec Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego (PCUS) i leninizmu bez zerwanie: za okres od 1971 do 1990 roku , pomimo redukcji przyznanych funduszy, PCI rzeczywiście otrzymuje potajemnie 47 milionów  dolarów od rządu radzieckiego. Dla porównania, Francuska Partia Komunistyczna otrzymuje 50 milionów, a Komunistyczna Partia Stanów Zjednoczonych Ameryki 42 miliony. To ponowne ukierunkowanie PCI, dodane do silnego nacisku w wyborach 1976 r. (Historyczne maksimum z ponad 34% głosów), sugeruje ideę „  historycznego kompromisu  ” między dwiema największymi partiami włoskimi (PCI i DC). aby stworzyć rząd jedności w obliczu kryzysu politycznego i gospodarczego. Berlinguer znajduje rozmówcę w osobie Aldo Moro , przywódcy chadecji. W 1976 r. Po raz pierwszy parlamentarzyści PCI wstrzymali się od głosu zamiast sprzeciwić się wotum zaufania dla rządu chadeckiego (rząd Andreottiego III ). Ale16 marca 1978podczas gdy przygotowywane jest wotum zaufania pierwszego rządu popieranego przez komunistów od 1947 r. (rząd Andreotti IV ), Aldo Moro zostaje porwany przez komandosa Czerwonych Brygad . Po kilku tygodniach negocjacji, podczas których PCI okazał się twardym zwolennikiem odrzucającym kompromis z terrorystami, został ostatecznie stracony 9 maja . Jego ciało znaleziono w bagażniku samochodu tego samego dnia. Zabójstwo Moro oznacza nie tylko bankructwo historycznego kompromisu, który już teraz jest zagrożony przez skład nowego rządu, ale także koniec ciągłego postępu PCI od 1953 roku .

Powrót do opozycji i upadku (1979-1989)

W rzeczywistości w przedterminowych wyborach w 1979 r. PCI spadł do 30% oddanych głosów. Po niepowodzeniu zbliżenia z komunistami chadecja podejmuje decyzję o powrocie do poprzedniej strategii sojuszu z Włoską Partią Socjalistyczną , powodując jej wzrost. Wobec tego powrotu do izolacji Berlinguer zdecydował się powrócić na bardziej radykalne stanowiska, deklarując jednocześnie swój dystans do ZSRR po stłumieniu powstania polskiego w 1981 r  .: Ogłosił wówczas wyczerpanie „siły napędowej rewolucji”. Października  ”. Niemniej jednak aktywnie walczy z Euromissiles i wspiera kilka strajków wspólnie z Włoską Generalną Konfederacją Pracy .

Komunistyczny poseł Pio La Torre zostaje zamordowanyKwiecień 1982przez mafię . Był u źródeł prawa, które stworzyło nowy rodzaj przestępstw we włoskim systemie prawnym - spisek mafijny - i pozwolił sądom na przejmowanie i konfiskatę majątku członków sieci mafijnej.

Historyczny sekretarz generalny partii zmarł nagle w 1984 roku i został zastąpiony przez Alessandro Nattę , przekonanego Berlingueriano . W wyborach europejskich w tym samym roku PCI zebrała ponad 33% głosów i po raz pierwszy (i jedyny) w swojej historii uzyskała względną większość, wyprzedzając chadeków. W międzyczasie, przystąpienie socjalistycznej Bettino Craxi do przewodnictwa w Radzie od 1983 do 1987 rodzi poważny konflikt między dwoma głównymi partiami lewicy: Craxi definiowana jest jako „wroga klasy robotniczej” przez komunistów, a bojownicy i sympatycy obu partii ostro sprzeciwiają się w organizacjach związkowych. Punkt kulminacyjny został osiągnięty w latach 1984 - 1985 , kiedy Craxi zarządza dekretem obniżkę o cztery punkty ruchomej skali płac , wprowadzoną w 1975 r. PCI proponuje referendum abrogatywne , które przegra 45,70% głosów za uchylenia 54,30% na korzyść utrzymania standardu.

To niepowodzenie pogrąża PCI w głębokim kryzysie. Jego zerwanie ze wszystkimi innymi organizacjami politycznymi dobiegło końca, a głosów popychających go do socjaldemokracji jest coraz więcej, zwłaszcza w dzienniku La Repubblica . Perestroika kierowany przez Michaiła Gorbaczowa w ZSRR podkreślona ten pęd: PCI, podobnie jak wszystkich innych zachodnich CP, następnie skrzyżowano silnych napięć między konserwatywnych komunistów i sympatyków przejścia do reformizmem i socjaldemokracji . W 1987 roku spadł do około 27% głosów, najniższy wynik od dwudziestu lat. Jednak pomimo kontekstu upadku komunizmu w Europie Wschodniej , PCI utrzymuje się na stosunkowo wysokim poziomie i pozostaje drugą partią włoską i pierwszą na lewicy, z dwukrotnie większą liczbą głosów niż PSI . W 1988 r. Nattę w sekretariacie generalnym zastąpił Achille Occhetto , jeden z przywódców reformistycznego skrzydła partii.

„Przełom boloński” i zniknięcie PCI (1989-1991)

Niemniej jednak kolejne upadki reżimów komunistycznych w Europie coraz bardziej podnoszą kwestię przyszłości PCI. Rosną głosy żądające zmiany nazwy, porzucenia demokratycznego centralizmu , a nawet unii z PSI w celu utworzenia nowej zjednoczonej lewicy, Partii Pracy i Socjaldemokratów . Jednak większość komunistycznych działaczy i wyborców jest przeciwna porzuceniu symboli partii. Ale trzy dni po upadku muru berlińskiego , Occhetto zapowiedział istotne zmiany przyjść w ciągu XIX -tego Kongresu, w Bolonii , w marcu 1990 roku  : był to „  Bolonia punkt zwrotny  ”. Sprzeciwiają się mu wtedy trzy ruchy. Pierwsza, popierana przez reformistów, takich jak Occhetto czy D'Alema , proponuje budowę nowej partii politycznej akceptującej zasadę gospodarki rynkowej . Pozostali dwaj, jeden autorstwa Natty , drugi autorstwa Armando Cossutty , sprzeciwiają się transformacji nazwy i symboli przyjęcia ( zwłaszcza sierp i młot ). Propozycja Sekretarza Generalnego zdobyła 67% głosów, ostatecznie potwierdzając proces ewolucji PCI od komunizmu do reformizmu .

Rok później, w lutym 1991 , XX th i ostatni zjazd PCI odbyło się w Rimini . Wniosek o przekształcenie się w Demokratyczną Partię Lewicy (po włosku PDS) jest następnie zaaprobowany przez ponad 67% bojowników, wobec około 26% przez konserwatystów. Plik3 lutego 1991, PCI została oficjalnie rozwiązana na dwa podmioty: PDS z jednej strony, która zgromadziła większość wybranych urzędników, kierowników i działaczy, oraz Komunistyczna Partia Refoundation Party (ChRL) z drugiej. W 1998 r. Sama ChRL doświadczyła rozłamu, który doprowadził do powstania Partii Komunistów Włoskich (PdCI).

PCI, pierwsza zachodnia partia komunistyczna i druga włoska partia polityczna od dziesięcioleci, zniknęła więc jeszcze przed faktycznym rozpadem ZSRR. W 1991 r. PCI nadal liczyło 177 posłów, 101 senatorów, 22 posłów europejskich i ponad milion aktywistów, co jest oznaką jej wpływu na włoski krajobraz polityczny.

Polityczne dziedzictwo PCI

PCI pozostawił po sobie niezwykłą spuściznę na włoskiej lewicy. Rzeczywiście, Partia Lewicy Demokratycznej (PDS), do której po jego zniknięciu dołączyło także wielu byłych kierowników i działaczy PSI (jak Giuliano Amato ), przez długi czas zachowała polityczne zaplecze płynące z PCI, nawet w swoim przywódcy. Massimo D ”. Alema , historyczna członkini partii. Zwrot reformistyczny większości byłych komunistów pozwolił w ramach PDS na realizację historycznego kompromisu , gdyż wielu członków lewego skrzydła chadecji (jak Romano Prodi ) wstąpiło do partii po 1994 roku . Sojusz ten umożliwił koalicji L'Olivier , utworzonej wokół PDS, zwycięstwo w wyborach z 1996 roku i rządzenie do 2001 roku , co oznacza wejście do rządu wielu byłych komunistów. Wpływ PCI na włoską lewicę będzie trwał jeszcze przez wiele lat, ponieważ w wyborach 2008 roku były komunista Walter Veltroni stał na czele centrolewicowej listy Partii Demokratycznej .

Formacje powstałe w wyniku konserwatywnego skrzydła PCI miały malejącą trajektorię. Odrodzenie Komunistyczne (PRC), po uzyskaniu 5% głosów w 1992 roku , zdecydował się sojusznikiem z PDS w dwóch kolejnych wyborach. Ale bardzo szybko partia została podzielona między sekretarza generalnego Fausto Bertinottiego , zwolennika niezależności od reformistów, a jej przewodniczącego Armando Cossutta , na rzecz utrzymania sojuszu. Plik9 października 1998, partia podzieliła się na dwie części w kwestii wotum zaufania: po upadku rządu Prodiego I na jeden głos frakcja partii kierowanej przez Cossutta podzieliła się, tworząc Partię Komunistów Włoskich (PdCI). Jednak te dwie organizacje podupadły w ciągu następnej dekady, nie przyjmując stałej linii między zakładanym marksizmem a sojuszem z centrolewicą , dopóki nie zniknęły z parlamentu po wyborach parlamentarnych w 2013 roku . Duża część członków w międzyczasie udała się do założonej w 2009 roku partii Nichi Vendola (sam byłego dyrektora ChRL) Lewica, Ekologia i Wolność .

Prądy wewnętrzne w PCI

Statuty PCI zabraniały grupowania się w wewnętrzne mniejszości w imię demokratycznego centralizmu . Jednak w trakcie jej historii można wyróżnić kilka nieformalnych trendów, które naznaczyły jej ewolucję.

Lista liderów PCI

Lista kongresów ICH

  • I st Congress - Livorno, 21 stycznia 1921
  • II II Kongres - Rzym, 20-24 marca 1922
  • III III Kongres - Lyon, 20-26 stycznia 1926 (na wygnaniu)
  • IV th Congress - Kolonia, 14-21 kwietnia 1931 (na wygnaniu)
  • V th Congress - Rzym, 29 grudnia 1945 - 6 stycznia 1946
  • VI th Congress - Mediolan, 4-10 stycznia 1948
  • VII th Congress - Rzym, 3-8 kwietnia 1951
  • VIII th Congress - Rzym, 8-14 grudnia 1956
  • IX th Congress - Rzym, 30 stycznia - 4 lutego 1960
  • X th Congress - Rzym, 2-8 grudnia 1962
  • XI th Congress - Rzym, 25-31 stycznia 1966
  • XII th Congress - Bolonia, 8-15 lutego 1969
  • XIII th Congress - Mediolan, 13-17 marca 1972
  • XIV th Congress - Rzym, 18-23 marca 1975
  • XV th Congress - Rzym, 30 marca - 03 kwietnia 1979
  • XVI th Congress - Mediolan, 2-6 marca 1983
  • XVII th Congress - Florencja, 9-13 kwietnia 1986
  • XVIII th Congress - Rzym, 18-22 marca 1989
  • XIX th Congress - Bolonia, 7-11 marca 1990
  • XX th Congress - Rimini, 31 stycznia - 3 lutego 1991

Siła aktywistów PCI

ICH w instytucjach włoskich

Zaangażowanie rządu

Królestwo Włoch Republika Włoska

Przewodniczący Zgromadzenia Ustawodawczego

Przewodniczący Izby Deputowanych

Stanowisko parlamentarne

Królestwo Włoch
  • Opozycja (1921-1926)
Republika Włoska
  • Większość (1946-1947)
  • Opozycja (1947-1976)
  • Większość (1976-1979)
  • Opozycja (1979-1991)

Przewodniczący grupy parlamentarnej

W Izbie Poselskiej W Senacie

Wyniki wyborów

Włoska Partia Komunistyczna była wyjątkiem w europejskim krajobrazie politycznym. W rzeczywistości od lat pięćdziesiątych do śmierci procentowy udział głosów, jakie uzyskał, uczynił z niej największą partię komunistyczną w Europie Zachodniej i drugą włoską siłę polityczną (pierwszą z opozycji), zajmowaną zwykle przez partie socjalistyczne w innych krajach zachodnich. Państwa.

Najwyższy poziom PCI osiągnął w 1976 r., Uzyskując 34,4% głosów w Izbie Poselskiej . W ciągu 1984 roku wyborów europejskich , prowadzonych przez falę emocjonalnego wywołanego śmiercią Enrico Berlinguer , PCI zarządzana, po raz pierwszy i jedyny raz w swojej historii, aby przewyższyć chadecji od 33,33% do 32,97%.

Kilkakrotnie, szczególnie w okresie współpracy między PCI i PSI , kilkoma ważnymi miastami - zwłaszcza przemysłowymi - zarządzali komunistyczni burmistrzowie: Rzym , Florencja , Genua , Turyn , Neapol . Bolonia ze swojej strony miała tylko burmistrzów stowarzyszonych z PCI w latach 1946-1991.

Wybory do Izby Deputowanych

Wybory Wymienianie kolejno Głos % Siedzenia
1921 Komunistyczna Partia Włoch 304,719 4.6 15/535
1924 Komunistyczna Partia Włoch 268,191 3.7 19/535
1946 Włoska Partia Komunistyczna 4 356 686, 18.9 104/556
1948 Popularny Front Demokratyczny 8 136 637, 31,0 130/574
1953 Włoska Partia Komunistyczna 6,121,922 22.6 143/590
1958 Włoska Partia Komunistyczna 4 208 111, 22.7 140/596
1963 Włoska Partia Komunistyczna 6,704,706 25.3 166/630
1968 Włoska Partia Komunistyczna 8 551 347, 26.9 177/630
1972 Włoska Partia Komunistyczna 9,072,454 27.1 179/630
1976 Włoska Partia Komunistyczna 12 616 650, 34.4 228/630
1979 Włoska Partia Komunistyczna 11,139,231 30.4 201/630
1983 Włoska Partia Komunistyczna 11 032 318, 29.9 198/630
1987 Włoska Partia Komunistyczna 10 254 591, 26.6 177/630

Wybory do Senatu

Wybory Wymienianie kolejno Głos % Siedzenia
1948 Popularny Front Demokratyczny 7,015,092 31.1 72/237
1953 Włoska Partia Komunistyczna 4 912 093, 20.2 51/237
1958 Włoska Partia Komunistyczna 5,701,019 21.8 59/246
1963 Włoska Partia Komunistyczna 6,461,616 23.5 78/315
1968 PCI - PSIUP 8,577,473 30 101/315
1972 PCI - PSIUP 8 475 141, 28.1 94/315
1976 Włoska Partia Komunistyczna 10 637 772, 33.8 116/315
1979 Włoska Partia Komunistyczna 9 859 044, 31.4 109/315
1983 Włoska Partia Komunistyczna 9,577,071 30.8 107/315
1987 Włoska Partia Komunistyczna 9,181,579 28.3 101/315

Wybory do Parlamentu Europejskiego

Wybory Wymienianie kolejno Głos % Siedzenia
1979 Włoska Partia Komunistyczna 10 361 344, 29.6 24/81
1984 Włoska Partia Komunistyczna 11 714 428, 33.3 27/81
1989 Włoska Partia Komunistyczna 9,598,369 27.6 22/81

Uwagi i odniesienia

  1. (IT) Zinoviev Bucharin Lenin, "  L'Inter Comunista alla klasa operaia Italiana  " , L'Ordine Nuovo , n O  19,30 października 1920 r, s.  145-149 (73-77 z PDF) ( czytaj online ).
  2. (It) "  Napolitano: il mio cammino verso il Quirinale" Mito dell'Urss fu anche una prigione per il Pci "  " , w La Repubblica ,9 czerwca 2012(dostęp 22 kwietnia 2015 ) .
  3. (it) Massimo Salvadori, Storia dell'età contemporanea.
  4. (it) Paolo Spriano, Storia del Partito comunista Italiano, tom I , Turyn, Einaudi,1967, 525  pkt. ( ISBN  978-88-06-08029-7 ) , str.119.
  5. (it) Luigi Cortesi, Le origini del PCI: studi e interacti sulla storia del comunismo in Italia , Mediolan, Franco Angeli,1999, 449  s. ( ISBN  88-464-1300-8 , czytaj online ) , s.402.
  6. (en-US) David Broder, „  How the Italian Communists Fought the Rise of Fascism  ” , na jacobinmag.com ,21 stycznia 2021 r
  7. (it) „  Historia walk z mafią  ” , w Centro Impastato ,2 marca 2015 r
  8. (IT) Giorgio Bocca „  Bordiga IL fondatore dimenticato  ” , Storia Illustrata , N O  189Sierpień 1973( czytaj online ).
  9. (it) Paolo Spriano, Storia del Partito comunista Italiano, tom II , Turyn, Einaudi,1971, 431  str. , s. 65-70.
  10. (it) „  Errata Corrige  ” , Gazzetta Ufficiale del Regno d'Italia , n o  257,8 listopada 1926.
  11. Lionel Richard , „  Pochodzenie włoskiego faszyzmu przez pracodawców  ” , w Le Monde diplomatique ,1920
  12. Denis Peschanski, Vichy 1940-1944. Archiwa wojenne Angelo Tasca , CNRS Éditions ,1986, 800  pkt. ( ISBN  978-2-222-03843-6 ) , str. 11-16.
  13. (it) Enzo Collotti, L'Internazionale operaia e socialista tra le due guerre, Tom 23 , Mediolan, Feltrinelli ,1985, 1243  s. ( ISBN  88-07-99043-1 , czytaj online ) , str. 423.
  14. (IT) "  callo ai fascisti  " , Ni Stato Operaio , N O  8,Sierpień 1936( czytaj online ).
  15. „  Arabscy ​​komuniści i walka z faszyzmem i nazizmem (1935-1945)  ”, Orient XXI ,26 września 2016 r( czytaj online , sprawdzono 17 sierpnia 2018 r. )
  16. (It) „  Parigi, agosto 1939: Togliatti va in prigione  ” , na www.corriere.it (dostęp 22 kwietnia 2015 ) .
  17. (It) „  La dittatura ed il fermento antifascista  ” , na www.partitocomunistaitaliano.blogspot.fr (dostęp 22 kwietnia 2015 ) .
  18. (it) Paolo Spriano, Storia del Partito comunista Italiano, tom V , Turyn, Einaudi,1975563  str. ( ISBN  978-88-06-43398-7 ) , str. 83-86.
  19. (it) Luigi Longo, I centri direnti del PCI nella Resistenza , Rzym, Editori Riuniti,1974, 515  s..
  20. (it) Giorgio Amendola, Fascismo e movimento operaio , Rzym, Editori Riuniti,1975, 258  pkt. , str.182, „su 283.485 partigiani riconosciuti, 169.820 erano appartenenti alle brigate Garibaldi”.
  21. (en) Perry Willson, Women in Twentieth-Century Italy , Palgrave Macmillan ,2009, 176  str. ( ISBN  978-1-137-12287-2 , czytaj online ) , str.  139.
  22. (it) "  Togliatti decise con Stalin la" svolta di Salerno "  " , na www.repubblica.it ,28 marca 2004(dostęp 22 kwietnia 2015 ) .
  23. (it) Giorgio Bocca, Palmiro Togliatti , Rzym, Editori Laterza ,1973, 684  s. , s. 443-444.
  24. (it) „  14 luglio 1948: atak na Togliatti  ” , na www.ilsole24ore.com ,2008(dostęp 22 kwietnia 2015 ) .
  25. (it) Giorgio Bocca, Palmiro Togliatti , Rzym, Editori Laterza ,1973, 684  s. , s. 461-463.
  26. https://www.monde-diplomatique.fr/mav/158/A/58516#&gid=1&pid=1
  27. (It) "  Le basi della democrazia italiana  " , na www.partitocomunistaitaliano.blogspot.fr (dostęp 22 kwietnia 2015 ) .
  28. Thomas Lemahieu, „  Włochy. Salvini próbuje porwać dziedzictwo PCI  ” , na L'Humanité ,13 lipca 2020 r
  29. (it) „  La rivolta dei 101Invasione dell 'Ungheria: Lucio Colletti racconta come nacque il manifesto  ” , na www.corriere.it ,22 września 2006(dostęp 22 kwietnia 2015 ) .
  30. (It) „  I funerali di Togliatti - Tg della storia 1960-1964  ” , na www.lastoriasiamonoi.rai.it (dostęp 22 kwietnia 2015 ) .
  31. (it) "  Praga e la doppia anima del Pci  " , na www.ilsole24ore.com ,4 czerwca 2008(dostęp 22 kwietnia 2015 ) .
  32. (it) Nanni Balestrini i Primo Moroni, L'orda d'oro. 1968-1977: la grande ondata rivoluzionaria ... , Mediolan, Feltrinelli ,1997, 628  s..
  33. (it) „  NATTA DOPO LA VISITA A MOSCA CONFERMA IL DISGELO COL PCUS  ” , na www.repubblica.it ,30 stycznia 1986(dostęp 22 kwietnia 2015 ) .
  34. (it) Albertina Vittoria, Storia del PCI 1921-1991 , Rzym, Carocci,2006, 190  pkt..
  35. Genovefa Étienne i Claude Moniquet, Historia światowego szpiegostwa, tom 2 , Éditions du Félin,2001, 549,  s. ( czytaj online ) , s. 268-269.
  36. "  Sprawozdanie z posiedzenia Izby Poselskiej w dniu 16 marca 1978 r.  " , S. 14 552 (lub str. 54) .
  37. (it) Miriam Mafai, Dimenticare Berlinguer. La sinistra italiana e la tradizione comunista , Rzym, Donzelli,1996, 97  str. ( ISBN  88-7989-291-6 , czytaj online ) , s. 79.
  38. C. Lovis , „  Hołd dla Pio La Torre zamordowanego przez mafię  ” , na temat The Men of the Anti-Mafia ,29 kwietnia 2013
  39. (it) Gennaro Acquaviva i Marco Gervasoni, Socialisti e comunisti negli anni di Craxi , Vicenza, Marsilio,2011, 400  pkt. ( czytaj online ).
  40. (it) Eugenio Scalfari, „  Berlinguer risponde  ” , La Repubblica ,2 sierpnia 1978.
  41. (it) Mino Fuccillo, „  Il nome non si tocca  ” , La Repubblica ,31 sierpnia 1985( czytaj online ).
  42. (it) “  Evoluzione politica italiana. Dal PCI al PD  ” (dostęp 22 kwietnia 2015 ) .
  43. (it) „  Internal Correnti al PCI  ” , na www.basileus88.wordpress.com ,12 lipca 2011(dostęp 22 kwietnia 2015 ) .
  44. (It) "  Congressi del PCI  " , na www.partitocomunistaitaliano.blogspot.fr (dostęp 22 kwietnia 2015 ) .
  45. Lista autonomistów została przedstawiona na Sardynii , ale zmonopolizowana przez PCI i PSIUP .

Zobacz też

Bibliografia

  • Marc Lazar , Czerwone domy. Francuskie i włoskie partie komunistyczne od wyzwolenia do dnia dzisiejszego , Paryż, Aubier,1982.
  • Palmiro Togliatti , Apel do faszystów , Paryż, Nautilus,1983.
  • Guido Liguori, kto zabił Włoską Partię Komunistyczną? , Paryż, Delga,2011.
  • (it) Aldo Agosti , Storia del Partito Comunista Italiano: 1921-1991 , Rzym-Bari, Laterza,1999, 147  pkt. ( ISBN  88-420-5965-X ).
  • (it) Eva Paola Amendola, Storia fotografica del partito comunista italiano , t.  II, Rzym, Riuniti,1986.
  • (it) Giorgio Amendola , Storia del Partito Comunista Italiano 1921-1943 , Rzym, Riuniti,1978.
  • (it) Luciano Barca, Cronache dall'interno del vertice del PCI , vol.  II, Soveria Mannelli, Rubbettino Editore,2005, 1223  s. ( ISBN  88-498-1257-4 ).
  • (it) Paolo Buchignani, Fascisti Rossi. Da Salò al PCI, la storia sconosciuta di una migrazione politica. 1943-1945 , Mediolan, Mondadori "Piła",1998.
  • (it) Alberto Cecchi, Storia del PCI attraverso i congressi: dal dopoguerra a oggi , Rome, Newton Compton Editori,1977.
  • (it) Marcello Flores i Nicola Gallerano , Sul PCI. Un'interpretazione storica , Il Mulino ,1992.
  • (it) Giorgio Galli, Storia del PCI: Livorno 1921, Rimini 1991 , Mediolan, Kaos Edizioni,1993323  s. ( ISBN  88-7953-030-5 ).
  • (it) Alexander Höbel, Il Pci di Luigi Longo (1964-1969) , Neapol, Edizioni Scientifiche Italiane, 2010978-, 626  s. ( ISBN  978-88-495-2037-8 ).
  • (it) Alexander Höbel, Il Pci e il 1956. Testi e documenti , Neapol, La Città del Sole,2006.
  • (it) Piero Ignazi, Dal PCI al PDS , Bologna, il Mulino ,1992, 176  str. ( ISBN  88-15-03413-7 ).
  • (it) Lucio Magri, Il sarto di Ulm. Una possibile storia del Pci , Mediolan, Il Saggiatore,2009.
  • (it) Giuseppe Carlo Marino, Autoritratto del PCI staliniano: 1946-1953 , Rzym, Editori Riuniti,1991, 260  str. ( ISBN  88-359-3434-6 ).
  • (it) Renzo Martinelli , Storia del Partito Comunista Italiano. 6: Il "partito nuovo" dalla Liberazione al 18 aprile , Turyn, Einaudi,1995, 390  pkt. ( ISBN  88-06-13877-4 ).
  • (it) Renzo Martinelli i Giovanni Gozzini , Storia del Partito Comunista Italiano. 7: Dall'attentato a Togliatti all'VIII congresso , Turyn, Einaudi,1998( ISBN  88-06-14905-9 ).
  • (it) Paolo Spriano, Storia del Partito Comunista Italiano , Turyn, Einaudi, 1967-1975.
  • (it) Umberto Terracini, Come nacque la Costituzione , Rzym, Riuniti,1997( ISBN  88-359-4258-6 ).
  • (it) Albertina Vittoria, Storia del PCI: 1921-1991 , Rzym, Carocci,2006, 190  pkt. ( ISBN  88-430-3894-X ).

Powiązane artykuły