Plan R 4

Plan R 4 był planem brytyjskim podczas drugiej wojny światowej , zakładającym inwazję na Królestwo Norwegii , neutralne wKwiecień 1940. Wcześniej Brytyjczycy planowali podobną interwencję z Francją podczas wojny zimowej .

Kontekst

Niemcy nie dysponowały wystarczającymi zapasami rudy żelaza wykorzystywanej do produkcji stali na własne potrzeby. W czasie pokoju z kopalni w Lotaryngii importowano duże ilości rudy żelaza . OdWrzesień 1939, to źródło zaopatrzenia wyschło. Tak więc dostawy od innego głównego dostawcy, Szwecji, były niezbędne do produkcji czołgów, dział, statków, wagonów, ciężarówek i innych materiałów wojennych. W północnej części Morza Bałtyckiego , zwanej Zatoką Botnicką , znajduje się jeden z głównych portów szwedzkich zwany Luleå , skąd latem wysyłano część rudy. Ale był zamarznięty zimą i co roku Szwedzi dostarczali większość swojej rudy żelaza na kilka miesięcy koleją do wolnego od lodu portu w Narwiku na dalekiej północy Norwegii. W normalnym roku 80% rudy żelaza było eksportowane przez port w Narwiku. Jedyną alternatywą w okresie zimowym była podróż koleją do Oxelösund nad Morzem Bałtyckim, na południe od Sztokholmu , które nie było blokowane przez lód. Ale brytyjski wywiad zasugerował, że Oxelösund może zaspokoić tylko jedną piątą potrzeb Niemiec.

Francusko-brytyjskie wsparcie militarne zostało zaoferowane Finlandii, która została zaatakowana przez Związek Radziecki, pod warunkiem, że zostanie zapewniony swobodny przejazd przez neutralną Norwegię i Szwecję, zamiast iść drogą Petsamo. Powodem tego była chęć zajęcia obszarów Kiruna i Malmberget, w których produkuje się rudę żelaza. (Granice z lat 1920-1940.)

Większość rudy została przetransportowana z Narwiku na norweskich wodach terytorialnych, dzięki czemu była praktycznie odporna na brytyjskie próby przechwycenia. Dla aliantów kluczowe znaczenie wydawało się zatrzymanie tych transportów i pozbawienie w ten sposób niemieckiego przemysłu rudy.

Alianci opracowali plan wykorzystujący atak Związku Radzieckiego na30 listopada 1939, przeciwko Finlandii jako przykrywka dla zdobycia przyczółka na dwóch głównych szwedzkich obszarach produkcji rudy żelaza na północy oraz w norweskich portach, przez które była dostarczana do Niemiec.

Plan polegał na uzyskaniu norweskiego i szwedzkiego pozwolenia na wysłanie sił ekspedycyjnych do Finlandii w północnej Norwegii i Szwecji, rzekomo w celu pomocy Finom. Jednak na miejscu mieli przejąć kontrolę nad portami i kopalniami, zajmując miasta takie jak Gävle i Luleå i zamykając Niemcom dostęp do szwedzkiej rudy. Jeśli chodzi o Norwegię i Szwecję, przedstawiłoby się to jako fakt dokonany.

Zdając sobie sprawę z niebezpieczeństwa okupacji przez aliantów lub Niemców i wojny, jaką toczyliby na swoim terytorium, Szwedzi i Norwegowie odrzucili prośby o tranzyt.

W międzyczasie Niemcy, zdając sobie sprawę z zagrożenia ze strony aliantów, opracowali plany ewentualnej wyprzedzającej inwazji na Norwegię w celu ochrony strategicznych linii zaopatrzeniowych. Incydent Altmark na16 lutego 1940przekonał Hitlera, że ​​alianci nie będą szanować norweskiej neutralności i zarządził plany przyspieszonej inwazji.

Niechęć Skandynawów do umożliwienia wojskom alianckim dostępu do ich terytorium zakończyła pierwotny plan aliantów wykorzystania pomocy dla Finlandii jako pretekstu do przemieszczenia wojsk. Ale12 marcaniemniej alianci zdecydowali się podjąć próbę „półpokojowej” inwazji. Żołnierze mieli wylądować w Norwegii, Szwecji i udać się do Szwecji w celu zajęcia szwedzkich min. Jeśli jednak napotkano poważny opór militarny, nie powinni kontynuować. Jednak Finlandia poprosiła o pokój12 marca, a poprawiona wersja tego planu również musiała zostać porzucona.

Niemcy byli częściowo świadomi planów aliantów; przechwycili ruch radiowy, który wskazywał, że alianckie grupy transportowe przygotowują się, a kilka dni później komunikaty, że alianci muszą porzucić swój plan i przerzucić swoje siły.

Plany niemieckiej inwazji na Norwegię były kontynuowane, ponieważ Hitler obawiał się, że alianci i tak prędzej czy później rozpoczną własną inwazję. Miał rację, chociaż nie znał prawdziwych planów. Datę rozpoczęcia operacji Weserübung (niemiecki atak na Danię i Norwegię) wyznaczono na.9 kwietnia.

Plan brytyjskiej inwazji

Plan inwazji aliantów składał się z dwóch części: operacji Wilfred i planu R 4.

Zgodnie z operacją Wilfred, która miała się odbyć 5 kwietnia (ale opóźnione do 8 kwietnia), Miały być eksploatowane norweskie wody terytorialne, naruszając norweską neutralność. Miało to zmusić statki przewożące rudę do Niemiec, aby skierowały się poza ochronę norweskich wód terytorialnych i uczyniły je dostępnymi dla marynarki brytyjskiej.

Oczekiwano, że sprowokuje to niemiecką reakcję wojskową. Gdy tylko Niemcy zareagują, wysadzając wojska w Norwegii lub demonstrując swój zamiar, siły brytyjskie wylądują w Norwegii: 18 000 żołnierzy alianckich zejdzie na ląd w Narwiku i zamknie linię kolejową do Szwecji. Inne miasta, które miały zostać zdobyte, to Trondheim i Bergen .

Pierwszy statek z wojskami alianckimi miał wyruszyć w podróż kilka godzin po ułożeniu min. Plik8 kwietnia, oddział Królewskiej Marynarki Wojennej dowodzony przez HMS Renown wydobywał wody norweskie w ramach operacji Wilfred, ale wojska niemieckie były już w drodze, a oryginalny plan „R 4” nie był już wykonalny. Alianci dostarczyli jednak Hitlerowi pretekstu do jego inwazji.

Operacje

Chociaż plan R 4 nie mógł przebiegać zgodnie z planem, wojska alianckie zostały szybko wysłane do Norwegii, aby walczyć u boku Norwegów. Prawdziwy sukces był możliwy tylko przeciwko Niemcom w regionie Narwiku, doprowadzając ich do etapu bliskiego kapitulacji, podczas bitwy o Narwik . Oddziały alianckie składały się z 24 500 żołnierzy brytyjskich, norweskich, francuskich i polskich, w szczególności piechoty morskiej, francuskiego legionu obcego i polskich oddziałów górskich. Wojska niemieckie składały się z 2000 żołnierzy z oddziałów górskich i 2600 marynarzy z zatopionych statków niemieckiej floty inwazyjnej. Plik17 kwietnia 1940Hitler nakazał wojskom niemieckim ewakuację do Szwecji i tam internowanie (patrz kampania norweska ). Jednak sukces niemieckiej kampanii przeciwko Francji , Holandii i Belgii doprowadził do przesunięcia sił alianckich, które ewakuowano z Norwegii w dniu8 czerwca 1940.

Załączniki

Powiązane artykuły

Uwagi i odniesienia

  1. http://www.history.army.mil/books/70-7_02.htm
  2. Earl F. Ziemke , Command Decisions , United States Army Center of Military History ,2000( 1 st  ed. 1960) ( czytaj on-line ) , "Rozdział 2, decyzja niemiecki najechać Norwegia i Dania"