Mistrz apostolski ( w ) |
---|
Narodziny |
1410 Normandia |
---|---|
Śmierć | 1461 |
Zajęcia | Poeta , pisarz , tłumacz |
Martin Le Franc , urodzony około 1410 w hrabstwie Aumale w Normandii , zmarł w 1461 , jest francuskojęzycznym zakonnikiem i poetą , którego całą karierę spędził poza Francją w służbie Domu Sabaudzkiego . Jej głównym zadaniem, Le Champion des Dames , napisany w odpowiedzi na drugą część Roman de la Rose przez Jean de Meung, to zarzut energiczne, w którym autor broni kobiet.
Nie wiemy nic o jego rodzinie. Studiował na Uniwersytecie Paryskim, gdzie uzyskał stopień magistra sztuki i został księdzem. Uczestniczył w soborze w Bazylei, a jego kariera była związana z powstałą schizmą: w rzeczywistości część soboru wybrała na papieża (przeciwko Eugeniuszowi IV ) księcia Amédée VIII Sabaudii , wdowca i zakonnika, który przyjął imię Feliksa V, którego wybór zostanie uznany tylko w niektórych częściach Szwajcarii i Sabaudii; Félix V czyni Martina Le Franca swoim prywatnym sekretarzem. Jako taki otrzymał w 1440 r. prebendę Lozanny i tytuł protonotariusza apostolskiego. W 1443 Félix V nadaje mu urząd kanoniczny, a następnie mianuje go proboszczem kapituły w Lozannie , aw 1447 kanonikiem Kościoła Genewskiego .
W Marzec 1447został wysłany jako legat apostolski na dwór Filipa Dobrego Księcia Burgundii ; po śmierci Eugeniusza IV i wyborze Mikołaja V w lutym -Marzec 1447uczestniczy w negocjacjach mających na celu zakończenie schizmy. Félix V zrzeka się tiary w kwietniu 1449, a Mikołaj V znosi ekskomunikę. Potwierdza też tytuły swojej świty, w tym Martina le Franca.
Po śmierci księcia Amadeusza VIII w 1451 roku, stał się mistrzem wniosków do sądu o jego syna Ludwika I st Sabaudii . W 1452 brał udział w negocjacjach między księciem Sabaudii a Karolem VII, które doprowadziły do traktatu w Kleppé; w lecie 1454 roku interweniował w konflikcie pomiędzy Dauphin Wiednia, przyszłego Ludwika XI i jego ojczyma Ludwika I st Sabaudii o daninę z marquisate Saluzzo.
W 1459 został mianowany administratorem opactwa Novalaise w Piemoncie .
Zmarł w Genewie w 1461 roku .
Rozpoczął swoją pracę literacką od współpracy nad tłumaczeniem Biblii (tłumaczeniem prologów św. Hieronima ) podjętym przez Jean Servion , syndyk z Genewy. To właśnie ta Biblia przygotuje miasto na przyszłą konwersję na reformację protestancką pół wieku później.
Jej głównym dziełem jest Le Champion des dames , energiczna prośba, w której autorka broni kobiet.
Napisany pod koniec 1441 lub na początku 1442 roku, w odpowiedzi na drugą część Roman de la Rose przez Jean de Meung , jest najważniejszym z alegorycznymi prac wzbudziła przez kłótni kobiet na końcu środkowego Epoki, w tradycji de Claris mulieribus przez Boccace i La Cité des Dames przez Christine de Pisan . Składa się z prologu prozy i 24 384 oktosylabicznych wersetów rozmieszczonych w 3048 rymowanych w latach osiemdziesiątych ababbcbc.
Chevalier Bien-Disant jest tam mistrzem pań i bierze udział w turnieju elokwencji Malebouche (rzecznik Jeana de Meunga i jego popleczników); Bien-Disant zdobył przewagę i wrócił zwycięsko do Château d'Amour bronionego przez Franc-Vouloira. Podstawą argumentu na korzyść pań jest uczona lista wszystkich kobiet, które pozostawiły swoje imiona w historii ze względu na czystość, uczciwość, dalekowzroczność, stałość, wojowniczy bohaterstwo, mądrość, męstwo...
Wiersz ujawnia także poglądy polityczne i religijne Le Franca: upodobanie do Francji, nienawiść do Anglików i podziw dla Joanny d'Arc , kult Dziewicy, ataki na korupcję państwa czy nadmierny luksus arystokracji dworu.
Wreszcie, Martin Le Franc przywołuje również nowy styl muzyczny przyjęty przez Guillaume'a Dufay i jego współczesnego, Gillesa Binchois , podążając za Johnem Dunstable'em i określa go jako „angielską twarz”, która wyróżnia się łagodniejszym użyciem akordów, co zakłada rozluźnienie techniki „matematyczne” charakterystyczne dla muzyki dawnej wczesnego średniowiecza.
Czempion Pań , poświęcony księciu Burgundii Philippe le Bon, nie odniósł spodziewanego sukcesu na dworze Burgundii, gdzie nie znosił swojego apelu o zjednoczenie Francuzów przeciwko angielskiemu okupantowi (Philippe le Bon dążący do utrwalić swoje wpływy czasem poparciem Anglików, czasem Francuzów). Tekst został przekazany przez dziewięć rękopisów, inkunabuły z Lyonu i wydanie paryskie z 1530 r. Tekst ten jest nieco zapomniany do czasu wydania częściowego A. Piageta w 1888 r. i pełnego wydania R. Deschaux z 1999 r. Rękopis brukselski, najstarszy, uważany za najlepszy w tradycji: został wykonany pod kierunkiem autora, ilustrowany dwoma iluminacjami Peroneta Lamy i ofiarowany w 1441 lub 1442 Filipowi Dobremu Księciu Burgundii . Rękopis w Miejskiej Bibliotece Grenoble (875, poprzednio 352), na papierze, jest ozdobiony 179 miniatury bardzo interesujący dla poznania obyczajów i strojów w końcu XV th wieku. Oświetlacz nazywany jest Mistrzem Mistrzyni Kobiet . Niedawne badania odkrył Ermitaż Petersburgu dnia dwa gobeliny z pierwszej ćwierci XVI th -wiecznej ikonografii którego jest bezpośrednio zainspirowany Champion des Dames . Jest to jedyny znany dotychczas przykład przeniesienia tekstu Martina Le Franca na inny rodzaj medium figuratywnego niż iluminowane rękopisy.
Wyciąg z Le Champion des dames, w którym Martin Le Franc cytuje w szczególności francuskiego kompozytora Jeana Tapissiera :
Tapicer, Carmen, Césaris Nie śpiewałem długo tak dobrze Że oszołomili cały ParyżPoemat z lat osiemdziesiątych oktozylabów z 472 r. zatytułowany Complainte du livre du Champion des Dames do mistrza Martina le Franca jako aktora, w którym książka skarży się, że nie odniosła takiego sukcesu, na jaki liczył jego autor.
Około 1448 roku Martin Le Franc skomponował w Lozannie L'Estrif de Fortune et de Vertu „Estrif” oznacza spór, kłótnię. Praca jest cyklem debat trzech alegorycznych postaci: Lady Virtue, Lady Fortune, które walczą o władzę nad światem pod okiem Lady Reason. Dyskusja usiana jest aluzjami biblijnymi i antycznymi oraz przykładami zaczerpniętymi z literatury francuskiej. Jest to prosimetrum, którego literacki model to Pocieszenia Filozofii od Boecjusza : Dróg Le Franc zastępcom w prozie i 23 wiersze różnych form metrycznych.
Estrif , która zajmuje się jednym z podstawowych problemów ludzkiej egzystencji, zostało docenione w czasie: jest on zachowany w ponad trzydziestu rękopisy i inkunabuły w trzech edycjach. Jako przykład ówczesnej prozy filozoficznej i poezji sugeruje już początki rodzącego się humanizmu.
Rondeau Dzień jest dla mnie nocą z muzyką Georges'a Aurica .