Protesty 2019-2020 w Iranie

Protesty 2019 i 2020 w Iranie Opis irańskich protestów paliwowych w 2019 r. Fars News (1) Obraz w formacie .jpg. Informacja
Przestarzały Od 15 listopada 2019 r.
( 1 rok, 7 miesięcy i 15 dni )
Lokalizacja Iran
Charakterystyka
Rodzaje wydarzeń Demonstracje , sit-ins , zamieszki , podpalenie , odporność cywilnego , cyberactivism
Straty ludzkie
Nie żyje 1500 ( Reuters )
co najmniej 304 ( Amnesty international )
co najmniej 208 (ONZ)
5 (władze Iranu)
Ranny kilka tysięcy w listopadzie (Amnesty international)
dziesiątki w styczniu (Amnesty international)
Aresztowania ponad 7000 (Amnesty international i ONZ)
około 500 (władze irańskie)

W drugiej połowie miesiąca listopad 2019, Protesty odbywają się w Iranie . Demonstranci protestują przeciwko zapowiadanej przez władze podwyżce cen paliwa, wymierzając w Republikę Islamską i jej najwyższych urzędników. Ruch ten odbywa się w kontekście kryzysu gospodarczego, kraju przechodzącego poważną recesję, podczas gdy duże demonstracje odbywają się również w krajach sąsiednich, w tym przypadku w Iraku i Libanie . Po brutalnym stłumieniu ruchu i zamknięciu ruchu, kłamstwa władz irańskich dotyczące katastrofy lotu 752 Ukraine International Airlines wywołały w styczniu 2020 r. nową falę protestów antyreżimowych , mniejszych i głównie mobilizujących społeczność studencką, w kontekście o kryzysie amerykańsko-irańskiej .

Pierwsza fala demonstracji wiąże się z zamieszkami: giną członkowie sił bezpieczeństwa, a wiele budynków zostaje podpalonych. Represje były bezprecedensowe w Republice Islamskiej: według dochodzenia Reuters zginęło około 1500 osób , co najmniej 304 według Amnesty International i co najmniej 208 według ONZ; liczba aresztowań wynosi co najmniej 7000 według Amnesty International i ONZ. Władze Iranu odcinają dostęp do internetu na równie bezprecedensową skalę i oskarżają demonstrantów o bycie agentami z zagranicy. Wszelkie media, w tym zagraniczne, mają zakaz relacjonowania wydarzeń. Michelle Bachelet , Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka , potępia w szczególności „wielokrotne naruszenia Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych  ” .

Kontekst

W Iranie ceny paliw należą do najniższych na świecie ze względu na wysokie dotacje i spadającą wartość riala . Iran jest także jednym z największych światowych producentów ropy naftowej, eksportującym co roku miliardy dolarów. Według badacza Vincenta Eifflinga „benzyna jest symbolem w Iranie, jednym z krajów na świecie, które zużywają najwięcej paliwa na mieszkańca i który ma czwarte co do wielkości rezerwy ropy naftowej” i uważany jest za „rodzaj niezbywalnego prawa” przez Irańczyków, którzy "wierzą, że powinni cieszyć się tą operacją" . Nadmierna konsumpcja benzyny stwarza problemy dla środowiska; Teheran jest bardzo zanieczyszczony, w szczególności z powodu używania starych samochodów.

Wraz z przywróceniem w 2018 r. amerykańskich sankcji gospodarczych wobec Iranu, które zostały zaostrzone w szczególności od tego czasu wrzesień 2019, irańska gospodarka przeżywa gwałtowne spowolnienie: według Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) recesja w tym kraju w 2019 roku wynosi -9,5 %, według oficjalnych danych inflacja wynosi około 40% Irańczycy, wartość riala spadła do jego rekordowo niska siła nabywcza gwałtownie spadła, bezrobocie według władz wynosi 12,5%, ale prawdopodobnie powyżej 20%, a inwestorzy zagraniczni mają tendencję do wycofywania kapitału. Sankcje te obniżyły sprzedaż ropy do 300 tys. lub 600 tys. baryłek dziennie – w zależności od źródeł – zamiast nieco ponad 2 mln w 2018 r., kiedy państwo musi eksportować półtora miliona. Ponadto zdolności rafineryjne Iranu są ograniczone, a sankcje utrudniły zakup części zamiennych do fabryk naftowych. W tym kontekście popularność prezydenta Hassana Rouhaniego spada. Miliony młodych Irańczyków, szczególnie dotkniętych bezrobociem, obwiniają władze o niegospodarne zarządzanie i korupcję: Najwyższy Przywódca Ali Chamenei i inni urzędnicy wezwali sądownictwo do nasilenia walki z korupcją.

Co więcej, niektórzy Irańczycy uważają, że interwencjonistyczna polityka zagraniczna ich kraju jest zbyt kosztowna, zwłaszcza w Syrii , Iraku i Libanie: według Vincenta Eifflinga kosztuje „setki milionów dolarów każdego roku” . W tym samym czasie trwają demonstracje w Iraku i Libanie , gdzie demonstranci są szczególnie przeciwni irańskiej ingerencji. Według Nadera Nouri, sekretarza generalnego Fundacji Studiów Bliskiego Wschodu (FEMO), iracka rewolta –  „w sąsiednim kraju, historycznie i kulturowo najbliższym Iranowi”  – jest nierozerwalnie związana z protestami w Iranie: „Jesteśmy świadkami w obu krajach powstanie wspólnego frontu przeciwko wspólnemu wrogowi. Kontekst i twierdzenia są niemal identyczne” .

Poza Bliskim Wschodem Iran dołącza do około trzydziestu krajów wstrząśniętych sporami od końca 2018 r., które zazwyczaj są zakotwiczone w perspektywie długoterminowej. Podobnie jak w Iranie, ruchy te są często wywoływane przez wzrost cen podstawowych produktów lub usług: tak jak w Iranie, benzyny we Francji i Ekwadorze  ; chleb w Sudanie  ; bilet na metro w Chile  ; rozmowy telefoniczne online do Libanu. Ruchy te łączy też to, że „powstały z pozornie niewinnych decyzji rządu, które okazały się ostatnią kroplą, która przełamała coraz bardziej nierówne społeczeństwa, z podzielanym przez wielu obywateli poczuciem utraty demokratycznej kontroli” .

Wydarzenia z listopada 2019 r.

Ogłoszenie podwyżki cen benzyny

Te protesty zaczynają wieczorem15 listopadaw Ahvaz , po tym jak Wysoka Rada ds. Koordynacji Gospodarczej – składająca się z Prezydenta Republiki, Przewodniczącego Parlamentu i Szefa Sądownictwa – ogłosiła podwyżkę o 50% do 1500 tumanów (11 eurocentów) za pierwsze 60 litrów benzyny kupowanej co miesiąc, ale 300% za kolejne litry, czyli 22 eurocenty. Płaca minimalna w Iranie wynosi 85 euro miesięcznie, a średnia płaca około 220 euro miesięcznie.

Rząd twierdzi, że chce uwolnić pomoc w wysokości 300 000 miliardów riali, czyli około 2,3 miliarda euro, dla potrzebujących, według oficjalnych danych, od 18 do 20 milionów rodzin, a nie do uzupełnienia deficytu budżetowego. Obcięcie dotacji na benzynę zalecały główne organizacje międzynarodowe i liberalni ekonomiści. Podwyżka powinna także „umożliwić ograniczenie przemytu benzyny z krajami sąsiednimi, do czego zachęcała różnica między cenami benzyny w tych krajach iw Iranie” oraz ułatwić eksport benzyny poprzez ograniczenie konsumpcji wewnętrznej.

Według badacza Azadeh Kian , „istnieje duże rezerwy waluty obcej, ale jest ona wykorzystywana do finansowania pro-irańskie grupy zewnątrz, serwery proxy, a nie dobre samopoczucie mieszkańców. Pudełka są zatem coraz bardziej puste. Rząd mając coraz mniej środków, będzie musiał pożyczyć od Rosji pięć miliardów dolarów” . Według badacza Ali Fathollah-Nejada, specjalisty ds. Iranu w Brookings Doha Center, „czas sugeruje, że państwo zadziałało z przymusu i pilności w obliczu niezwykle napiętego budżetu, który zagroziłby jego zdolności do płacenia pracownikom. , w tym jej organy bezpieczeństwa, w nadchodzących miesiącach ”. Dla Nadera Nouri, sekretarza generalnego Fundacji Studiów Bliskiego Wschodu (FEMO), „ kopanie do kieszeni ludzi pozostaje jedynym rozwiązaniem pomimo wszystkich zagrożeń, jakie niesie ze sobą taki okrutny środek” , reżim wyklucza znaczny spadek „budżetów”. przydzielone do ośrodków związanych z zasilaniem” , a także «swoich agresywnych programów i milicji rakiet balistycznych, które Najwyższy przewodnik uważa za filary przetrwania teokracji w . »

Demonstracje i zamieszki

Protesty wybuchają kilka godzin po ogłoszeniu rządu. Protesty odbywają się w ponad 100 miastach, w tym w stolicy Teheranie z17 listopadai zgromadzi od 120 000 do 200 000 osób według irańskiego ministra spraw wewnętrznych. Czterdziestu jest dotkniętych zamieszkami. Najbiedniejsi Irańczycy nie wierzą w zapowiedzi władz, że podwyżka cen benzyny zostanie wykorzystana na pomoc finansową: Jonathan Piron, historyk i politolog, przypomina, że ​​w 2011 roku prezydent Mahmoud Ahmadineżad zrewidował w dół przyznane dotacje. w sprawie ceny benzyny bez wywoływania demonstracji „ponieważ znalazł odszkodowanie nie czekając na zwłokę” .

Jeśli większość parad wydaje się być pokojowa według Amnesty International, demonstranci prowadzą niezwykle ostre działania. Raporty są sprzeczne ze sobą, jeśli chodzi o obecność lub nieobecność jednej lub więcej uzbrojonych osób wśród demonstrantów. Reżim potwierdza śmierć czterech członków sił bezpieczeństwa. Wiele budynków jest atakowanych i płonie w całym kraju, w tym ponad 700 banków według oficjalnego spisu, ponad 140 obiektów rządowych, 50 baz sił Basij (milicji w służbie represji wewnętrznych), policji pocztowej, setek pojazdy służb bezpieczeństwa, dziesiątki apartamentowców, centra handlowe i stacje benzynowe. Spłonęło dziewięć hozeh elmieh (wyższych uczelni zajmujących się naukami religijnymi). Drogi są zablokowane.

Podobnie jak podczas demonstracji w latach 2017-2018, demonstranci biorą na cel Republikę Islamską jako całość, zarówno radykałów, jak i reformatorów, prezydenta Hassana Rouhaniego i Najwyższego Przewodnika Aliego Chameneiego , podczas gdy prawo zabrania krytyki. W całym kraju palone lub niszczone są portrety Alego Chameneiego. Zniszczony zostaje pomnik ajatollaha Rouhollaha Chomeiniego , zmarłego założyciela islamskiej republiki. Wśród haseł: „Ani Gaza, ani Liban, moje życie tylko dla Iranu”, „śmierć dla Rouhaniego”, „śmierć dla dyktatora”, „żyją jak królowie, ludzie stają się biedni”. Wielu demonstrantów domaga się powrotu Rezy Pahlavi , najstarszego syna ostatniego szacha , przebywającego na wygnaniu w Stanach Zjednoczonych.

20 listopada, Hassan Rohani jest zadowolony, że położy kres sporu. 23 listopadaWedług dziennikarza Jean-Pierre'a Perrina , demonstracje „wydają się zakończone” , chociaż „kilka wybuchów wydaje się utrzymywać w Shiraz , Javanroud (w Kurdystanie w Iranie), w głównie arabskich dzielnicach Khorramshahr i Ahwaz , nie wspominając bazar w dużym kurdyjskim mieście Kermanshah, które zostało spalone w piątek wieczorem” .

Według Nadera Nouri, sekretarza generalnego Fundacji Studiów Bliskiego Wschodu (FEMO), „powstanie z listopada 2019 r. jest znacznie większe i bardziej intensywne niż w latach 2017-2018, w szczególności biorąc pod uwagę jego szybkość i ujawniony wybuchowy potencjał” .

Odcięcie dostępu do internetu i zakaz przekazu medialnego

W odpowiedzi władze irańskie szybko zakazały dostępu do Internetu, oficjalnie, aby uczynić kraj odpornym na wszelką ingerencję z zewnątrz. Stopień połączenia kraju z globalną siecią spada do zaledwie 4%. Manewr ten ułatwia fakt, że w Iranie istnieją tylko dwie drogi dostępu do globalnego Internetu i obie znajdują się pod kontrolą rządu. Jason Rezaian , były korespondent Washington Post w Iranie , powiedział, że „władze Iranu zareagowały [na sankcje handlowe USA], rozwijając własny krajowy Internet (znany jako Krajowa Sieć Informacyjna  (w) ). NIN stał się między innymi bramą, przez którą Irańczycy mają dostęp do sieci zewnętrznych” . Według dziennikarza Jean-Pierre'a Perrina , ta „cyfrowa godzina policyjna” zapobiega również karmieniu demonstrantów trwających w Iraku , których uczestnicy potępiają działania Teheranu w regionie. Według badacza Azadeh Kian , „nie ma sojusz między różnymi grupami społecznymi, ponieważ nie ma żadnej organizacji politycznej lub związku. Dlatego to Internet tworzy łącze, a po jego przecięciu łącza również są ” .

Wszelkie media, w tym zagraniczne, mają zakaz relacjonowania wydarzeń. Obrazy przemocy są rzadkie i pochodzą wyłącznie z irańskiej telewizji państwowej.

Po dziesięciu dniach przerwy w dostępie do internetu jest stopniowo przywracany z 27 listopada. Skala cięcia jest bezprecedensowa w kraju: według Ershada Alijaniego, dziennikarza specjalizującego się w Iranie, „Internet został już spowolniony lub częściowo przecięty w czasie demonstracji w Iranie, zwłaszcza w 2009 roku, ale nigdy na taką skalę i na tak ogromną skalę geograficzną” . Straty gospodarcze związane z tą obniżką szacowane są na 3 miliardy dolarów, dotykając w szczególności firmy importowo-eksportowe, e-commerce, biura podróży i start-upy. Amir Nazemy, irański wiceminister komunikacji, powiedział, że pracuje nad ustawą, która pozwoliłaby na bardziej skoordynowane i mniej brutalne cięcie. Bardziej konserwatywne prądy wzywają do poprawy efektywności krajowej sieci informacyjnej, która jest dostępna tylko dla służb państwowych, lokalnych serwisów informacyjnych i aplikacji zatwierdzonych przez rząd.

25 grudnia, dostęp do międzynarodowej sieci jest ponownie poważnie ograniczony w kraju, a nawet odcięty w niektórych prowincjach, ponieważ niektóre rodziny ofiar listopadowych protestów wzywają do wieców upamiętniających ich pamięć, zgodnie z irańską tradycją upamiętniania martwy 40 th dzień rocznicy ich śmierci. Ludzie, którzy wzywali do tych wieców, są aresztowani pod zarzutem udziału w projektach kontrrewolucyjnych według agencji Mehr , bliskiej konserwatystom.

Represja

Śmiertelne tłumienie

Reżim, który przewidział protesty, „siły bezpieczeństwa, Ministerstwo Wywiadu, sądownictwo i inne struktury bezpieczeństwa w różnych miastach i prowincjach zostały postawione w stan pogotowia na pięć dni przed ogłoszeniem podwyżki cen benzyny” . Władze rozmieszczają swój śmiercionośny arsenał znacznie szybciej niż podczas protestów w poprzednich latach. Nader Nouri, sekretarz generalny Fundacji Studiów Bliskiego Wschodu (FEMO), uważa jednak, że „reakcja ludności w całym kraju okazała się znacznie bardziej wybuchowa niż oczekiwały władze” . Według śledztwa Reutera, Najwyższy Przewodnik Ali Chamenei gromadzi, po pierwszych dniach demonstracji, swoich najwyższych rangą funkcjonariuszy bezpieczeństwa i rządu, w tym prezydenta Hassana Rohaniego  : oświadcza, że „Republika Islamska jest w niebezpieczeństwie” i wydał rozkaz „ rób wszystko, aby „zatrzymać” demonstrantów. Raport z3 grudniaIrańska telewizja publiczna potwierdziła, że ​​siły bezpieczeństwa zabiły obywateli, twierdząc, że „niektórzy buntownicy zginęli w starciach” .

Władze Iranu odmawiają użycia broni palnej w kierunku demonstrantów przez policję, o czym informują nagrania wideo. Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka twierdzi, że „otrzymało obrazy, które wydają się przedstawiać siły bezpieczeństwa strzelające do nieuzbrojonych demonstrantów od tyłu podczas ucieczki” , podczas gdy inni ludzie zostali podobno trafieni bezpośrednio w twarz i w ważne narządy , pokazując, że policja strzelała „żeby zabić” . Według zeznań zebranych przez Amnesty International i potwierdzonych wideo, snajperzy strzelali do tłumu z dachów budynków, aw jednym przypadku z helikoptera. 19 listopadaw Mahshahr  (en) , w Chuzestanie , od 40 do 100 osób zostaje zmasakrowanych przez Strażników Rewolucji Islamskiej  ; Czołgi patrolują także miasto, po raz pierwszy od wojny iracko-irańskiej (1980-1988). Funkcjonariusz bezpieczeństwa nazywa doniesienia o działaniach organów ścigania w Mahshahr „przesadnymi i fałszywymi” , twierdząc, że broniły „ludzi i obiektów energetycznych kraju w mieście przed sabotażem. przez wrogów i buntowników” .

Według badacza Thierry'ego Coville'a „stopień przemocy i represji osiągniętych dzisiaj jest bezprecedensowy w kraju i jest znacznie wyższy niż podczas zamieszek z 2017 roku czy demonstracji z 2009 roku  ” . Le Monde przywołuje represje „bezprecedensowe w swej przemocy i szybkości” , Mediapart o starciach „niezwykłej przemocy, która narosła” . Organizacje pozarządowe mówią o morderczej przemocy bezprecedensowej od czasu powstania Republiki Islamskiej w 1979 roku. Według sondażu Reuters opublikowanego na23 grudnia 2019, która opiera się na oświadczeniach trzech urzędników irańskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, liczba ofiar śmiertelnych wynosi około 1500, w tym co najmniej 17 nastolatków, około 400 kobiet i niektórzy członkowie sił bezpieczeństwa i policji . Departament Stanu USA , cytowany przez Reutersa, szacuje liczbę ofiar śmiertelnych na kilkuset Irańczyków, a nawet więcej niż tysiąc. Według oświadczenia złożonego w połowiegrudzień 2019według Amnesty International liczba ofiar śmiertelnych wynosi co najmniej 304. Startgrudzień 2019, Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka liczy co najmniej 208 zabitych, w tym 13 kobiet i 12 dzieci, przy czym „rzeczywiste żniwo” jest prawdopodobnie „większe”. Władze irańskie jedynie oficjalnie potwierdzają śmierć pięciu osób, czterech członków sił bezpieczeństwa zabitych przez „buntowników” i jednego cywila; poza tym nie podają żadnej oficjalnej oceny i odrzucają liczby podane przez inne organy, kwalifikując je jako „spekulacyjne” . Rzecznik irańskiej Najwyższej Rady Bezpieczeństwa Narodowego nazwał rekord Reutera „  fałszywą wiadomością  ” . Irański parlamentarz Mostafa Kavakebian  (en) mówi, że oficjalni urzędnicy ds. bezpieczeństwa zgłosili do Parlamentu 170 zgonów wśród protestujących. Amnesty International wspomina również o „tysiącach” rannych.

Przemówienie władz

Władze irańskie oskarżają protestujących o bycie agentami z zagranicy i oskarżają głównie Stany Zjednoczone , Izrael i Arabię ​​Saudyjską . Ali Chamenei opisuje zamieszki jako dzieło „bardzo niebezpiecznego spisku” , gratuluje sobie „odepchnięcia wroga” i zapewnia nas, że „ostatnie działania były problemem bezpieczeństwa, a nie ludzi” . Hassan Rouhani obejmuje „anarchistów”, którzy „działali zgodnie ze spiskiem kierowanym przez siły reakcyjne w regionie: syjonistów i Amerykanów” . Thierry Coville zauważa, że ​​w ten sposób podejmuje „przemówienie ultras [...], co jest dość zaskakujące, skoro w 2017 roku powiedział, że musimy słuchać demonstrantów” . Dostrzega jednak „jasną logikę w swoim podejściu: po utracie popularności twardnieje i zwraca się do przewodnika o wsparcie. Chce utrzymać jedność w reżimie, który postrzega siebie jako wirtualną sytuację wojenną ze Stanami Zjednoczonymi. Wszystko to wyraźnie pokazuje, że to ultras rządzą” . Prokurator generalny Mohammad Ja'far Montazeri  (w) oskarżył demonstrantów o „obce korzenie” . Dowódca IRGC dla Wielkiego Teheranu oskarża „niektórzy w kraju i poza nim” o chęć „robienia tego, co robią w Teheranie do Bagdadu i Bejrutu”, nawiązując do bieżących wydarzeń w Libanie i Iraku . 27 listopadaAgencja Informacyjna Republiki Islamskiej donosi o aresztowaniu ośmiu osób „powiązanych z CIA  ”.

Aresztowania, przymusowe zeznania i represje sądowe

Według Amnesty International i ONZ liczba aresztowań wynosi co najmniej 7000 w 28 z 31 prowincji Iranu, co prowadzi do przepełnienia ośrodków zatrzymań. Tej liczbie zaprzecza irański organ sądowy; władze zapowiadają aresztowanie około 500 osób, w tym 180 „prowodyrów” . Ali Shamkhani , sekretarz Najwyższej Rady Bezpieczeństwa Narodowego, twierdzi, że „każdy buntownik, gdziekolwiek się znajduje w Iranie, zostanie zidentyfikowany i ukarany” . „Specjalni sędziowie” przybywają, aby wzmocnić te sądy rewolucyjne, by potępić około stu „przywódców”, którzy, według generała Farzana Esmailiego , będą sądzeni „zgodnie z instrukcjami Najwyższego Przywódcy”.

Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw Praw Człowieka wskazuje, że otrzymała liczne doniesienia o złym traktowaniu wobec aresztowanych, w tym zeznań wymuszonych. Według Amnesty International , „te niepokojące zeznania świadków” sugerują, że „władze irańskie, niemal natychmiast po masakrować setki ludzi ... przeprowadzić rozprawę na dużą skalę zaprojektowany zaszczepić strach w każdym z nich. Otwarcie mówić o tym, co się stało ” . Hassan Rohani informuje, że „spowiedź” z „tych, którzy brali udział w tych zdarzeniach w sposób zorganizowany” będzie transmitowany w telewizji, i że społeczeństwo może następnie dowiedzieć się, co oni „już przygotowuje się do ponad dwóch lat” , aż że „ich panowie za granicą” dają im sygnał do działania. Ponieważ20 listopada, Radiofonii i Telewizji Islamskiej Republiki Iranu (państwowe radio i telewizja) wykorzystuje nadawanie przymusowo uzyskanych fałszywych zeznań, podkreślając zdradę kobiet.

Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka jest również zaniepokojone doniesieniami o zastraszaniu dziennikarzy i członków rodzin irańskich dziennikarzy pracujących dla kanałów informacyjnych spoza Iranu, którzy rzekomo zostali wezwani i zagrożeni odwetem przez funkcjonariuszy wywiadu. Mohammad Mosaed, dziennikarz dziennika Sharq , zostaje aresztowany i przewieziony w nieznane miejsce po wysłaniu wiadomości na Twitterze .

W lipcu 2020 r., kiedy trzech młodych mężczyzn, Amir Hossein Moradi, Said Tamjidi i Mohammad Rajabi, zostaje skazanych na śmierć za udział w protestach z listopada 2019 r., na portalach społecznościowych Twitter i Instagram za pomocą hashtagu „Nie uruchamiaj ich” – używanego na Twitterze ponad 8 milionów razy – w celu uniemożliwienia ich wykonania. W imprezie biorą udział sportowcy, tacy jak piłkarz Mohammad Mazaheri , politycy, naukowcy i gwiazdy filmowe, takie jak reżyser Asghar Farhadi . Niespełna 24 godziny po uruchomieniu ruchu prawnicy skazanych uzyskali po raz pierwszy prawo wglądu do ich akt.

Próby ułagodzenia

Początek grudzień 2019, Najwyższy Przewodnik Ali Chamenei aprobuje środki ugodowe mające na celu zapewnienie rekompensat finansowych rodzinom lub krewnym niektórych ofiar protestów poprzez nadanie im statusu męczennika, co zapewnia rodzinom korzyści finansowe, a także łatwe zatrudnienie i dostęp do uniwersytetów. Działaniu towarzyszy zmiana postawy w wyznaczaniu demonstrantów, przejście od stanowczości do pewnego pojednania z tymi, którzy wyrządzili tylko niewielkie szkody. Prezydent Hassan Rohani apeluje o uwolnienie „niewinnych ludzi” i tych, którzy popełnili tylko „wykroczenia” .

Reakcje międzynarodowe

W reakcji Izrael zaatakował dziesiątki celów należących w szczególności do korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej , w ramach kontynuacji ponad 200 ataków przeprowadzonych na siły irańskie w Syrii przez kilka miesięcy.

Początek grudzień 2019, Michelle Bachelet , Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka , potępia „wielokrotne naruszenia Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych , który Iran ratyfikował i jest zobowiązany do przestrzegania” , i wzywa władze irańskie do „podjęcia natychmiastowego, niezależnego i bezstronne śledztwa w sprawie wszystkich naruszeń, które miały miejsce, w tym zabójstw demonstrantów oraz zgłoszonych zgonów i złego traktowania w areszcie” . Mówi, że jest „bardzo zaniepokojony” przez „leczenie fizycznego” aresztowanych, „łamanie ich prawa do procesu rzetelnego i możliwości, że znaczna liczba z nich zostanie oskarżony o przestępstwo karane śmiercią. , W uzupełnieniu do warunki, w jakich są przetrzymywani” .

Josep Borrell , Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa , kwestionuje „nieproporcjonalną reakcję irańskich sił bezpieczeństwa na niedawne demonstracje” . Wzywa on władze Iranu „do zapewnienia przejrzystych i wiarygodnych śledztw w celu wyjaśnienia liczby zabitych i aresztowanych oraz zagwarantowania należytego procesu wszystkim zatrzymanym” , a także do natychmiastowego uwolnienia „wszystkich pokojowych demonstrantów obecnie przetrzymywanych”. . Na koniec potępia dostęp do internetu jako „wyraźne naruszenie wolności wypowiedzi  ” .

Na Twitterze , Donald Trump , Prezydent Stanów Zjednoczonych, oskarża reżim irański od chcąc ukryć brutalne represje: „Iran stał się tak niestabilna, że reżim ukróciła całego systemu internetowego tak, że wielkie irańskie ludzie nie mogą mówić o ogromnym przemoc w kraju” . Sekretarz stanu USA Mike Pompeo prosi Irańczyków o przesłanie do Stanów Zjednoczonych „swoich filmów, zdjęć i informacji o rozprawie […] z demonstrantami” .

20 listopada 2019 r., rząd francuski głosem Agnes Von Der Mühll, rzeczniczki Ministerstwa Spraw Zagranicznych, wyraża „głębokie zaniepokojenie informacją wskazującą na śmierć wielu demonstrantów” i wzywa Iran do „respektowania swoich międzynarodowych zobowiązań w zakresie praw człowieka”. ” .

Wznowienie demonstracji w styczniu 2020 r.

Demonstracje w reakcji na zabójstwo Kasema Solejmaniego

Zamach na irańskiego General qassem Soleimani wstyczeń 2020, z rozkazu prezydenta Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa , wywołał demonstracje hołdu dla Solejmaniego i wrogość w Stanach Zjednoczonych i Izraelu. L'Orient-Le Jour zwraca uwagę, że „te obrazy kontrastują z obrazami demonstrantów, którzy podczas ostatniej fali demonstracji spalili portrety ajatollaha Alego Chameneiego i byłego dowódcy sił al-Quds. Kontrastują także ze sztandarowymi hasłami, które wzywały do ​​położenia kresu irańskiemu interwencjonizmowi w regionie” . Według Mahnaza Shirali, socjologa specjalizującego się w Iranie, „początkowo wielu Irańczyków wyraziło swoje szczęście na wieść o śmierci Solejmaniego. Ale bardzo szybko, 24 godziny później, ludzie znów popadli w strach, zastanawiając się, co może się wydarzyć dalej” .

Protesty zderzeniowe lotu 752 linii lotniczych Ukraine International Airlines

Slogany i profile demonstrantów

Kilka dni później, kłamstwa reżimu o katastrofie Ukraine International Airlines Flight 752 - co spowodowało śmierć 176 pasażerów i załogi, w większości Irańczyków lub irańskiego pochodzenia, po omyłkowo zastrzelony przez strażników rewolucji.  - wzniecać nowa fala demonstracji. Pierwsza z nich ma miejsce w dniu11 styczniana Uniwersytecie Amir-Kabir w Teheranie, na zakończenie studenckiego czuwania; ruch następnie rozprzestrzenił się na dziesięć miast w ciągu następnych dni, w tym Isfahan , Racht , Shiraz , Tabriz i Kerman . Demonstracje koncentrują się jednak w Teheranie. Protesty pierwszego weekendu gromadzą tysiące Irańczyków. Protestujący to głównie studenci i część klasy średniej.

Protestujący domagali się podjęcia działań przeciwko urzędnikom stojącym za dramatem, podczas gdy Ali Rabiei  (w) , rzecznik rządu zaprzecza jakimkolwiek kłamstwom. Historyk Jonathan Piron zwraca uwagę, że oskarżenie o kłamstwo „jest niezwykle poważne w kulturze perskiej” . Gwardia Rewolucyjna jest również krytykowana za swoją niekompetencję. Ponownie śpiewane są hasła wrogie Republice Islamskiej i Najwyższemu Przywódcy, takie jak „Śmierć dyktatorowi” . Niezwykle rzadko telewizja państwowa wspomina o pierwszej demonstracji na antenie i zauważa, że ​​studenci skandowali „hasła antyreżimowe” . Plakaty Najwyższego Przywódcy Alego Chameneiego są podarte i deptane. W mediach społecznościowych zdjęcia pokazują protestujących omijających amerykańskie flagi umieszczone na ziemi, zamiast deptać po nich.

Wielu Irańczyków, którzy zwykle nie krytykują reżimu, wyraża swoje oburzenie na Instagramie . Wiele osobistości, takich jak lekkoatletka Kimia Alizadeh , a także aktorki, aktorzy, muzycy i reżyserzy, którzy zrobili całą karierę w Islamskiej Republice, ostro krytykują władze; ponad czterdziestu z nich ogłasza bojkot Festiwalu Filmowego Fajr .

Aby wyjaśnić rozbieżności z poprzednimi demonstracjami hołdu dla Kasema Solejmaniego , Jonathan Piron zachęca nas, abyśmy nie „patrzyli na ludność irańską jako monolityczny blok”  : „Parady wokół trumny Solejmaniego mieszają różne motywy: presja społeczna dla niektórych, poparcie dla Republiki Islamskiej dla innych, nacjonalizm i przywiązanie do postaci generała dla jeszcze innych. Niektórzy ludzie mogli więc uczestniczyć w pierwszych marszach i znaleźć się dzisiaj, skandując hasła wrogie reżimowi” . Według socjolog Azadeh Kian „jedność była tylko fasadą” i „nie zniknęły problemy gospodarcze, które w ostatnich latach wielokrotnie wypychały ludność na ulice” .

Represja

Policja ponownie reaguje gwałtownie, ale w mniejszym stopniu niż w listopadzie, co tłumaczy fakt, że demonstracje ograniczają się bardziej do jednej kategorii ludności. Podczas gdy szef policji w Teheranie, Hossein Rahimi, zaprzecza, że ​​otworzył ogień, amatorskie filmy krążące w sieciach społecznościowych pokazują protestujących zakrwawionych i wyraźnie słyszanych strzałów; pięć z nich, uwierzytelnionych i geolokalizowanych przez Francję 24 , przedstawia trzy ciężko ranne kobiety i policjantów używających broni palnej lub karabinu śrutowego podczas demonstracji. Amnesty International donosi, że dziesiątki demonstrantów zostało rannych „w związku z nielegalnym użyciem siły” przez irańskie siły bezpieczeństwa, składające się z jednostek specjalnych, milicjantów Basij i agentów cywilnych. Według organizacji pozarządowej ci ostatni nie używają broni śmiercionośnej, jak w listopadzie, ale pocisków wystrzeliwanych z wiatrówek, które nie są przeznaczone do zabijania, ale mogą powodować obrażenia. Amnesty International odnosi się również do używania gazu łzawiącego i pieprzowego . Według dziennikarza Jean-Pierre Perrin , „biciu, aresztowaniach rozmnażajcie się, oczywiście, ale, jak się wydaje, nie ma wypalania z ostrą amunicją” . Według badacza Rezy Moiniego, represje są stosowane wobec rodzin irańskich ofiar katastrofy, które przychodząc po zwłoki swoich bliskich, muszą „wypełnić ankietę” i zobowiązać się do zapewnienia, że ​​żałobne czuwania nie zostaną zatrzymane. przekształcone, a nie w demonstracjach.

Przemówienie władz

W przemówieniu do narodu emitowanym w telewizji 15 stycznia, prezydent Hassan Rohani gra uspokojenie, powołując się na niezbędną „jedność narodową” i „pojednanie”. Podczas jego kazania17 styczniaNajwyższy przywódca Ali Chamenei sugeruje, że demonstracje anty-władzy nie są reprezentatywne dla całego narodu irańskiego. Po kazaniu telewizja państwowa emituje obrazy z wieców poparcia dla rządu i sił zbrojnych w prowincjonalnych miastach. Jean-Pierre Perrin podkreśla, że „w obliczu wzrostu oskarżeń rząd jest zjednoczony do tego stopnia, że ​​nie widzimy już zbyt dobrze, kim są reformatorzy i „oussoulgariyan” („główniści”, nazwa najważniejszej radykalnej frakcji). większość z pierwszych dostosowała się do pozycji Gwardii Rewolucyjnej” .

Reakcje międzynarodowe

Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump ostrzega władze irańskie przed dalszymi nadużyciami i wyraża poparcie dla narodu irańskiego. Podczas gdy brytyjski ambasador w Iranie zostaje na krótko aresztowany, Dominic Raab , brytyjski minister spraw zagranicznych, potępia „rażące naruszenie prawa międzynarodowego” .

Bibliografia

  1. "  Ruchy protestacyjne:" Na Bliskim Wschodzie polityka Iranu jest osłabiona "  " , na lefigaro.fr ,20 listopada 2019 r.(dostęp 24 listopada 2019 ) .
  2. (en-GB) „  Wybuchają protesty przeciwko racjonowaniu benzyny w Iranie  ” , BBC ,16 listopada 2019 r.( przeczytaj online , skonsultowano 16 listopada 2019 r. )
  3. "  Iran, w wewnętrznych i zewnętrznych napięciach  " , na iris-france.org ,22 listopada 2019 r.(dostęp 24 listopada 2019 ) .
  4. Jean-Pierre Perrin , „  Iran: demonstrujący upadli, zaczynają się zaciekłe represje  ” , na Mediapart ,23 listopada 2019 r.(dostęp 24 listopada 2019 ) .
  5. (en) „  Raport specjalny: przywódca Iranu nakazał stłumić zamieszki – „Zrób wszystko, aby to zakończyć  ” , na reuters.com ,23 grudnia 2019(dostęp 24 grudnia 2019 r . ) .
  6. Nader Nouri, „  Iran: dlaczego reżim dodał benzynę do już wybuchowej sytuacji?”  » , na latribune.fr ,22 listopada 2019 r.(dostęp 24 listopada 2019 ) .
  7. Donatien Huet, „  Planetarny atlas powszechnego gniewu  ” , na Mediapart ,24 listopada 2019 r.(dostęp 24 listopada 2019 ) .
  8. (fa) "  افزایش قیمت بنزین ؛ شهرهای مختلف ایران صحنه اعتراضات شد  " , w رادیو فردا (dostęp 16 listopada 2019 r. )
  9. Jean-Pierre Perrin , „  W uścisku zamieszek Teheran już nie odpowiada  ” , na stronie Mediapart ,19 listopada 2019 r.(dostęp 24 listopada 2019 ) .
  10. „  Iran: stawka rodzącego się protestu przeciwko rządowi  ” , na stronie kurierskiej.com ,18 listopada 2011(dostęp 18 grudnia 2019 r . ) .
  11. „  Demonstracje w Iranie: Rohani wzywa do uwolnienia „niewinnych”  ” , na france24.com ,4 grudnia 2019 r.(dostęp 18 grudnia 2019 r . ) .
  12. (en) „  Szef ONZ ds. praw 'bardzo zaniepokojony' śmiertelną rozprawą z protestującymi w Iranie  ” , na news.un.org ,6 grudnia 2019(dostęp 22 grudnia 2019 r . ) .
  13. Armin Arefi, „  W Iranie zabijamy za zamkniętymi drzwiami  ” , na lepoint.fr ,20 listopada 2019 r.(dostęp 22 grudnia 2019 r . ) .
  14. Allan Kaval , „  Jak protest w Iranie został stłumiony przez reżim, we krwi, terrorze i bez świadków  ” , na lemonde.fr ,23 listopada 2019 r.(dostęp 24 listopada 2019 ) .
  15. „  Iran: przerwanie internetu w przededniu hołdu ofiarom represji  ” , na rfi.fr (konsultacja 27 grudnia 2019 r . ) .
  16. "  Iran: tydzień przemocy  " , na francetvinfo.fr ,23 listopada 2019 r.(dostęp 24 listopada 2019 ) .
  17. „  Bezprecedensowe zamknięcie Internetu w Iranie, bunt bez sieci  ” , na stronie kurierskiej.com ,22 listopada 2019 r.(dostęp 18 grudnia 2019 r . ) .
  18. Bahar Makooi, „  Po brutalnym cięciu Internetu Irańczycy budzą się oszołomieni  ” , na france24.com ,28 listopada 2019 r.(dostęp 29 listopada 2019 ) .
  19. „  Protesty w Iranie: aresztowano co najmniej 7000 osób  ” , na news.un.org ,6 grudnia 2019(dostęp 22 grudnia 2019 r . ) .
  20. Ghazal Golshiri, Iran: przegląd masakry na południu kraju , Le Monde , 7 grudnia 2019 r.
  21. „  Iran: wyniki stłumienia demonstracji zrewidowane w górę  ” , na rfi.fr ,17 grudnia 2019 r.(dostęp 18 grudnia 2019 r . ) .
  22. (pl) "  Iran Władze Told Parliament 170 Protestujący Zabite Protesty w listopadzie  " , na Radio Farda .com ,2 stycznia 2020 r.(dostęp 6 stycznia 2020 r . ) .
  23. „  Iran: tysiące ofiar represji po protestach  ” , na stronie amnesty.fr ,19 grudnia 2019 r.(dostęp 22 grudnia 2019 r . ) .
  24. „  Teheran oskarża CIA odpowiedzialnego za zamieszki w Iranie  ” , na lemonde.fr ,28 listopada 2019 r.(dostęp 29 listopada 2019 ) .
  25. „  W Iranie wymuszone zeznania i transmitowane w telewizji  ” , na stronie kurierskiej.com ,4 grudnia 2019 r.(dostęp 18 grudnia 2019 r . ) .
  26. Ghazal Golshiri, „  'Nie wykonuj ich': wirtualna kampania ratująca życie trzech młodych demonstrantów w Iranie  ” , na lemonde.fr ,17 lipca 2020 r.(dostęp 19 lipca 2020 r . ) .
  27. Czasopismo Le Point, „  Contestation in Iran: the Supreme Guide zatwierdza środki ugodowe  ” , na stronie Le Point , lepoint.fr,5 grudnia 2019 r.(dostęp 9 grudnia 2019 r . ) .
  28. (en) „  Oświadczenie Wysokiego Przedstawiciela wydane w imieniu UE w sprawie niedawnych protestów w Iranie  ” , na stronie consilium.europa.eu ,8 grudnia 2019 r.(dostęp 22 grudnia 2019 r . ) .
  29. (w) "  Francja Mówi zaniepokojony odroczenia wiele zgonów w Iranie protesty  " na Reuters .com ,20 listopada 2019 r.(dostęp 17 stycznia 2020 r . ) .
  30. Soulayma Mardam Bey, "  Dlaczego Iran grozi całkowite zamknięcie nawiasu rewolucyjną  " , na L'Orient-Le Jour .com ,6 stycznia 2020(dostęp 6 stycznia 2020 r . ) .
  31. Ghazal Golshiri i Allan Kaval , „  W Iranie reżim oskarżany o kłamstwa podczas wznowienia protestu  ” , na lemonde.fr ,13 stycznia 2020 r.(dostęp 13 stycznia 2020 r . ) .
  32. Bruno Ripoche, „  W Iranie gniew na kłamstwo reżimu  ” , na ouest-france.fr ,13 stycznia 2020 r.(dostęp 14 stycznia 2020 r . ) .
  33. The HuffPost z AFP, „  Po katastrofie samolotu w Iranie Teheran stoi w obliczu nowych protestów  ” , na huffingtonpost.fr ,12 stycznia 2020 r.(dostęp 14 stycznia 2020 r . ) .
  34. Jean-Pierre Perrin , "  Iran powstania przeciwko leży  " na Mediapart ,16 stycznia 2020(dostęp 16 stycznia 2020 r . ) .
  35. AFP, „  Iran: Ajatollah Chamenei minimalizuje protesty przeciwko władzy  ” , na lepoint.fr ,18 stycznia 2020(dostęp 19 stycznia 2020 r . ) .
  36. Ershad Alijani i Derek Thomson, „  Śledztwo: w Iranie demonstracje przeciwko zestrzeleniu ukraińskiego samolotu stłumione we krwi  ” , na stronie Observers.france24.com ,17 stycznia 2020(dostęp 19 stycznia 2020 r . ) .
  37. Anne-Bénédicte Hoffner, „  W Iranie gniew ludności na „kłamców  ” , na la-croix.com ,13 stycznia 2020 r.(dostęp 14 stycznia 2020 r . ) .
  38. Thomas Guien, „  Iran: demonstracje przeciwko wznowieniu zasilania po reżimu spowiedzi na zestrzelonego samolotu  ” , na lci.fr ,13 stycznia 2020 r.(dostęp 14 stycznia 2020 r . ) .
  39. The Obs z AFP, „  W Iranie zdeptany portret Kasema Solejmaniego, znak nieufności wobec reżimu  ” , na nouvelleobs.com ,13 stycznia 2020 r.(dostęp 14 stycznia 2020 r . ) .
  40. „  Iran:” Co się stanie teraz, że ogólna populacja wie, że rząd kłamał do nich? »  » , W 20minut.fr ,14 stycznia 2020 r.(dostęp 15 stycznia 2020 r . ) .
  41. Pierre Alonso, „  Iran: po demonstracjach i represji, powołuje Rouhani dla pojednania  ” , na liberation.fr ,15 stycznia 2020(dostęp 25 stycznia 2020 r . ) .

Powiązane artykuły